Thực tập sinh lý động vật 2

Chia sẻ: 9 9 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

95
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu Thực tập sinh lý động vật 2 cung cấp cho các bạn những kiến thức bổ ích về sự hấp thu các chất dinh dưỡng ở ruột non, áp lực âm xoang màng ngực, tác dụng của thần kinh giao cảm và phó giao cảm lên tim, ảnh hưởng của sự thiếu O2 và thừa CO2 lên hô hấp của thỏ, đo huyết bằng cách gián tiếp, xác định hàm lượng Hemoglobin trong máu, phản ứng sa lắng của hồng cầu.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực tập sinh lý động vật 2

Trêng ®¹i häc n«ng nghiÖp I Khoa ch¨n nu«i vµ nu«i trång thuû s¶n Bé m«n ho¸ sinh- Sinh lý ®éng vËt Thùc tËp Sinh lý ®éng vËt 2 Hµ Néi – 2010 1
Bµi 1 I. Sù hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng ë ruét non HÊp thu lµ sù vËn chuyÓn c¸c s¶n phÈm tiªu ho¸ tõ lßng èng tiªu ho¸ vµo m¸u, tøc lµ ®a vËt chÊt tõ m«i trêng ngoµi vµo trong c¬ thÓ bæ sung cho phÇn vËt chÊt ®· bÞ tiªu hao trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vµ ph¸t triÓn c¬ thÓ. Do ®ã hÊp thu lµ chøc n¨ng mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh trong viÖc thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng chung cña bé m¸y tiªu ho¸. Qu¸ tr×nh hÊp thu ë ruét tiÕn hµnh rÊt phøc t¹p. C¸c quy luËt ho¸ häc (läc, khuyÕch t¸n, thÈm thÊu, hoµ tan…) gi÷ vai trß quan träng. Tuy nhiªn nÕu chØ c¨n cø vµo hiÖn tîng lý ho¸ ®¬n thuÇn th× khã gi¶i thÝch hiÖn tîng hÊp thu. CÊu t¹o ruét non: + BÒ mÆt niªm m¹c ruét cã rÊt nhiÒu nÕp nh¨n, trªn c¸c nÕp nh¨n cã nhiÒu nhung mao: 2500/cm2, t¨ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 20-25 lÇn. + Trªn mÆt nhung mao cã rÊt nhiÒu tÕ bµo biÓu m«, mçi tÕ bµo biÓu m« l¹i cã rÊt nhiÒu vi nhung mao : 3000/1cm2, t»ng bÒ mÆt hÊp thu lªn 30 lÇn + Díi líp biÓu m« cña nhung mao cã mét m¹ng líi m¹ch qu¶n dµy ®Æc ®Ó hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng vµo m¸u. Trong c¬ thÓ, hÊp thu lµ mét qu¸ tr×nh sinh lý phøc t¹p. Nã chÞu sù ®iÒu hoµ cña thÇn kinh vµ thÓ dÞch. 1. Môc ®Ých Chøng minh ruét non lµ n¬i hÊp thu c¸c chÊt dinh dìng chÝnh. Sè lîng hÊp thu phô thuéc vµo: + Tõng chÊt dinh dìng: ®êng, muèi, níc, protein, lipit... + Nång ®é c¸c chÊt dinh dìng: nång ®é muèi kh¸c nhau, thêi gian hÊp thu vµ lîng hÊp thu kh¸c nhau... + Tr¹ng th¸i sinh lý cña con vËt: no,®ãi vµ kh¸t... 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt: thá - Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ… - Ho¸ chÊt: + Níc + §êng Gluco 3% + Muèi NaCl 7 ‰ + Dung dÞch MgSO4 b·o hoµ + Thuèc g©y tª Novocain 3. Thao t¸c 2
Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. X¸c ®Þnh ®êng tr¾ng, dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ trÝ mæ (s¸t trïng theo ®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ). G©y tª côc bé b»ng Novocain cho thá t¹i vÞ trÝ mæ. Cã hai c¸ch g©y tª côc bé : Tiªm 1 mòi, kÐo dµi mòi tiªm, tõ tõ b¬m thuèc ra ; tiªm lµm nhiÒu ®iÓm xung quanh vÞ trÝ mæ L«i 1 ®o¹n ruét non kho¶ng 40cm ra khái thµnh ruét. Dïng chØ th¾t ®o¹n ruét thµnh 4 ®o¹n riªng (n¨m nót th¾t) b»ng nhau. LÇn lît b¬m c¸c chÊt kh¸c nhau vµo tõng ®o¹n. + §o¹n 1 b¬m : 10ml H2O + §o¹n 2 b¬m: 10ml NaCl 7‰ + §o¹n 3 b¬m: 10ml ®êng Glucose 3% + §o¹n 4 b¬m: 5ml dung dÞch Mg b·o hoµ NhÐt hÕt ®o¹n ruét ®ã vµo trong æ bông ®Ó cho ruét cã nhu ®éng vµ nhiÖt ®é b×nh thêng trong c¬ thÓ con thá, sau 2h bá ra quan s¸t. II. ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc Phæi ®îc bao bäc bëi hai l¸: l¸ thµnh vµ l¸ t¹ng, kho¶ng trèng gi÷a hai l¸ nµy gäi lµ xoang mµng ngùc. ¸p lùc trong xoang ®ã ®îc gäi lµ ¸p lùc xoang mµng ngùc. Nhng ¸p lùc trong xoang mµng ngùc thÊp h¬n so víi ¸p suÊt khÝ quyÓn cho nªn ®îc gäi lµ ¸p lùc ©m. Nã ®îc h×nh thµnh do ¸p suÊt khÝ quyÓn, ¸p suÊt nµy t¸c dông lªn thµnh ngùc qua v¸ch phæi. Nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc lµ søc co ®µn håi cña phæi. ¸p lùc nµy lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®¶m b¶o h« hÊp b×nh thêng cña phæi. 1. Môc ®Ých Chøng minh ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi khÝ quyÓn. HiÓu ®îc ý nghÜa cña ¸p lùc ©m xoang mµng ngùc ®èi víi h« hÊp. 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt: thá - Bé ®å mæ: Dao, kÐo, panh, bµn mæ, kh¨n mæ, kim chØ… - ¸p lùc kÕ - èng th«ng lång ngùc. 3. Thao t¸c - Nèi èng th«ng lång ngùc vµo ¸p lùc kÕ - Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng dao c¾t líp da vµ c¬ gian sên ngoµi (®Ó l¹i líp c¬ gian sên trong) ë vÞ trÝ gi÷a x¬ng sên 2 vµ 3. LÊy èng th«ng c¾m vµo vÕt c¾t, sau ®ã vÝt chÆt tÊm kim lo¹i vµo s¸t da, thao t¸c ph¶i thËt nhanh ®Ó kh«ng khÝ bªn ngoµi kh«ng lät vµo xoang mµng ngùc. 3
- Quan s¸t ¸p lùc xoang mµng ngùc: Nh×n vµo ¸p kÕ khi thá h« hÊp th× møc níc trong ¸p lùc kÕ dao ®éng lªn xuèng. ë nh¸nh ¸p lùc kÕ phÝa thá ta thÊy: khi thá hÝt vµo th× mùc níc trong ¸p lùc kÕ t»ng lªn, khi thá thë ra th× møc níc trong ¸p lùc kÕ l¹i gi¶m xuèng. HiÖn tîng trªn chøng tá ¸p lùc trong xoang mµng ngùc nhá h¬n ¸p lùc ngoµi kh«ng khÝ. III. T¸c dông cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim Dùa vµo nhiÒu ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, chøc n¨ng ngêi ta chia thÇn kinh thùc vËt lµm hai phÇn: hÖ thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. HÖ thÇn kinh giao c¶m cã t¸c dông lµm tin ®Ëp nhanh, m¹nh. HÖ thÇn kinh phã giao c¶m cã t¸c dông lµm tim ®Ëp yÕu, chËm. 1. Môc ®Ých Quan s¸t ¶nh hëng cña thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m lªn tim. 2. ChuÈn bÞ - Thá - Bé ®å mæ: dao kÐo, b«ng, mãc thuû tinh, l¸ cê - Ho¸ chÊt: cån 3. Thao t¸c - Cè ®Þnh thá trªn bµn mæ. Dïng kÐo cong c¾t l«ng, s¸t trïng vÞ trÝ mæ (s¸t trïng theo ®êng mæ tõ trªn xuèng díi hoÆc xo¸y theo ®êng trßn ®ång t©m tõ trong ra ngoµi vÞ trÝ mæ). - R¹ch mét ®êng dµi ë cæ ë vÞ trÝ khÝ qu¶n. T¸ch da vµ kÐo sang hai bªn, t¸ch líp c¬ ®Ó lé khÝ qu¶n. - Béc lé d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. D©y thÇn kinh phã giao c¶m to h¬n d©y thÇn kinh giao c¶m ch¹y song song víi ®éng m¹ch. Buéc d©y thÇn kinh dao c¶m vµ phã giao c¶m b»ng 2 sîi chØ. - C¾m l¸ cê vµo xoang bao tim thá - Dïng kÝch ®iÖn, kÝch thÝch vµo d©y thÇn kinh giao c¶m vµ phã giao c¶m. - Quan s¸t sù biÕn ®éng cña l¸ cê (nhÞp ®Ëp cña tim). IV. ¶nh hëng cña sù thiÕu O2 vµ thõa CO2 lªn h« hÊp cña thá 1. Môc ®Ých Quan s¸t sù ¶nh hëng cña viÖc thiÕu O2 thõa CO2lªn h« hÊp 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt thÝ nghiÖm: thá - Dông cô: èng th«ng khÝ qu¶n cã ®Çu lµ èng thuû tinh h×nh ch÷ T; trèng Maray; b×nh th«ng khÝ; b×nh v«i sode; b×nh ®¸ v«i; trôc quay; bót ghi. - Ho¸ chÊt: axit Clohidric 3. Thao t¸c - Buéc thá n»m ngöa lªn bµn mæ. 4
- §Æt èng thèng khÝ thuû tinh víi èng cao su vµo mòi thá vµ kÑp l¹i (®Ó hë mét chót cho kh«ng khÝ qua). - Nèi mét nh¸nh kia cña èng thuû tinh vµo hÖ thèng èng cao su cña b×nh th«ng khÝ, trèng Maray vµ bót ghi. - §iÒu chØnh bót ghi ®Ó ghi ®å thÞ h« hÊp b×nh thêng. + Quan s¸t ¶nh hëng sù thõa CO2 ®Õn h« hÊp cña thá: Nèi b×nh ®¸ v«i (CaCO3) vµo hÖ thèng b×nh th«ng khÝ. Cho vµi giät axit HCl vµo b×nh ®¸ v«i ®Ó t¹o ph¶n øng: CaCO3 + 2HCl = CaCl2 + H2CO3 (CO2 + O2) Thá hÝt CO2 vµo nen vËn ®éng h« hÊp trë nªn s©u, m¹nh, khã kh¨n. LÊy b×nh ®¸ v«i ®i ®Ó cho thá h« hÊp b×nh thêng. + Quan s¸t sù thiÕu O2 Nèi b×nh ®¸ Sode víi b×nh th«ng khÝ. Nh vËy thá chØ thë mét lîng O2 rÊt Ýt trong b×nh. Thá thë ra bao nhiªu CO2 th× b×nh ®¸ Sode hÊp thu hÕt, nªn ko cã CO2 d, mét lóc sau sÏ cã hiÖn tîng thiÕu O2, quan s¸t sù tiÕu O2 ®èi víi h« hÊp cña thá. V. §o huyÕt b»ng c¸ch gi¸n tiÕp Sö dông c¸c biÖn ph¸p ®o huyÕt ¸p gi¸n tiÕp ë ngêi vµ ®éng vËt cã ý nghÜa to lín trong l©m sµng y häc vµ thó y. Ph¬ng ph¸p thêng dïng lµ ph¬ng ph¸p Riva_Roch vµ Korotkop. HiÖn nay cã 3 lo¹i m¸y ®o huyÕt ¸p: + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ thuû ng©n. + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ ®iÖn tö. + Lo¹i huyÕt ¸p kÕ c¬ häc 1. Môc ®Ých KiÓm tra søc khoÎ vµ chÈn ®o¸n mét sè bÖnh ë gia sóc 2. ChuÈn bÞ HuyÕt ¸p kÕ, èng nghe 5
3. Thao t¸c - Buéc tói h¬i cña huyÕt ¸p kÕ vµo vÞ trÝ ®o (ë ngêi lµ c¸nh tay tr¸i); buéc võa ph¶i kh«ng chÆt l¾m. ®Æt èng nghe phÝa díi tói h¬i s¸t vµo da bªn ngoµi ®éng m¹ch. - B¬m cho tói c¨ng lªn, møc thuû ng©n cña huyÕt ¸p kÕ lªn ®Õn møc 250-300 mmHg. Lóc nµy tai kh«ng nghe ®îc tiÕng m¹ch ®Ëp. Tõ tõ x¶ h¬i ra, møc thuû ng©n tôt dÇn; x¶ h¬i trong tói cho ®Õn khi nghe ®îc tiÕng m¹ch ®Ëp ®Çu tiªn: ghi l¹i kÕt qu¶ cña møc thuû ng©n ë huyÕt ¸p kÕ. VÝ dô møc ®ã lµ 120 th× huyÕt ¸p tèi ®a lµ 120mmHg (huyÕt ¸p tèi ®a øng víi kú t©m thu). - TiÕp tôc x¶ h¬i ra, tiÕng m¹ch ®Ëp nghe cµng râ, ®Õn lóc nghe tiÕng m¹ch ®Ëp cuèi cïng ®ãng kho¸ h¬i l¹i: ghi kÕt qu¶. VÝ dô møc ®ã lµ 80 th× ®ã lµ huyÕt ¸p tèi thiÓu, øng víi kú t©m tr¬ng (80mmHg). - NÕu huyÕt ¸p tèi ®a cao h¬n b×nh thêng lµ chøng huyÕt ¸p cao, cßn thÊp h¬n b×nh thêng lµ chøng huyÕt ¸p thÊp. Sù chªnh lÖhc gi÷a huyÕt ¸p tèi ®a vµ huyÕt ¸p tèi thiÓu còng ph¶i ë trong ph¹m vi nhÊt ®Þnh, vît ra ngoµi ph¹m vi ®ã lµ ko b×nh thêng. Chó ý: §èi víi ®éng vËt: bß, ngùa ®o huyÕt ¸p ë ®éng m¹ch khÊu ®u«i. §èi víi chã, lîn th× ®o ë ®éng m¹ch ®ïi. 6
Bµi 2 I. §Õm hång cÇu Chøc n¨ng chñ yÕu cña hång cÇu lµ vËn chuyÓn O2 vµ CO2 trong c¬ thÓ. Sè lîng hång cÇu kh¸c nhau lµ tuú vµo loµi ®éng vËt. 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh sè lîng hång cÇu cã trong 1mm3 m¸u. 2. ChuÈn bÞ - KÝnh hiÓn vi, vËt kÝnh 10 - Buång ®Õm huyÕt cÇu Cã hai lo¹i buång ®Õm thêng dïng lµ buång ®Õm Niubao¬ vµ buång ®Õm Goriaep. Nã cã h×nh ch÷ nhËt dµy. §Æt díi kÝnh hiÓn vi thÊy cã cÊu t¹o nh sau: *Buång ®Õm Niubao¬: + §îc chia lµm 9 « vu«ng lín; mçi « vu«ng lín ®îc chia lµm 16 « vu«ng trung b×nh; mçi « vu«ng trung b×nh ®îc chia thµnh 16 « vu«ng con. + Mét « vu«ng con cã c¹nh 1/20mm; diÖn tÝch « vu«ng con sÏ lµ: 1/20x1/2= 1/400 mm2. + Trong 9 « vu«ng lín th× 4 « ë 4 gãc cã chia ra « vu«ng trung b×nh dïng ®Ó ®Õm b¹ch cÇu, cßn « vu«ng ë chÝnh gi÷a cã chia ra « trung b×nh vµ « con th× ®Ó ®Õm hång cÇu 7
*Buång ®Õm Goriaep: + Cã nhiÒu « vu«ng trung b×nh, trong 1 « vu«ng trung b×nh ®îc chia thµnh nhiÒu « vu«ng con. Sù s¾p xÕp c¸c « xen kÏ nhau. + KÝch thíc « vu«ng con còng gièng nh buång ®Õm Niubao¬. + DiÖn tÝch lµ 1/400mm2. - èng trén hång cÇu: lµ mét èng thuû tinh cã chç phång ra thµnh mét c¸i bÇu. Trong bÇu cã viªn nhùa mµu ®á hoÆc ®en. Trªn èng cã kh¾c 3 v¹ch 0,5; 1;101. - Dung dÞch ®Õm hång cÇu : + Na2SO4 5g T¹o pH gi÷ h×nh d¹ng hång cÇu + NaCl 1g +HgCl 0,5g (diÖt khuÈn) + Vµi giät Fuxin ®á: chÊt chØ thÞ mµu + 200ml níc cÊt - L¸ kÝnh - B«ng 3. Thao t¸c - Bíc 1 (LÊy m¸u): LÊy m¸u r×a tai khi con vËt vµo buæi s¸ng lóc con vËt cha ¨n vµ kh«ng vËn ®éng. Tríc khi lÊy m¸u ph¶i dïng kÐo c¾t l«ng ë r×a tai (®èi víi nh÷ng ®éng vËt cã nhiÒu l«ng ë tai) cho s¹ch. Dïng b«ng tÈm cån s¸t trïng chç lÊy m¸u vµ kim chÝch m¸u. 8
Chê cån kh«, lÊy kim chÝch vµo tÜnh m¹ch r×a tai. Lau bá giät m¸u ®Çu tiªn ®Ó giät m¸u sau ch¶y ra cho trßn ®Òu. §Æt èng trén hång cÇu lªn giät m¸u víi ®é nghiªng 300. Hót m¸u ®Õn v¹ch 0,5 (kh«ng ®îc lÉn bät khÝ). Dïng b«ng lau s¹ch ®Çu ngoµi èng trén. - Bíc 2 (Pha lo·ng): cho èng trén vµo lä dung dÞch pha lo·ng hång cÇu hót dung dÞch lªn ®Õn v¹ch 101. Nh vËy ta ®îc ®é pha lo·ng 200 lÇn. NÕu hót m¸u ®Õn v¹ch 1 vµ hót dung dÞch ®Õm hång cÇu ®Õn v¹ch 101 th× ta ®îc ®« pha lo·ng lµ 100 lÇn. - Bíc 3 (Trén m¸u): Dïng ngãn tay c¸i vµ gi÷a bÞt kÝn 2 ®Çu èng trén råi l¾c nhÑ kho¶ng 20 lÇn ®Ó trén ®Òu m¸u vµ dung dÞch trong bÇu èng trén. - Bíc 4 (Cho m¸u vµo buång ®Õm): Tríc tiªn miÕt l¸ kÝnh lªn mÆt buång ®Õm sao cho khi nghiªng buång ®Õm mµ l¸ kÝnh kh«ng bÞ r¬i. L¾c trén m¸u trong èng trén råi bá vµi giät ®Çu ®i vµ nhá 1 giät vµo r×a l¸ kÝnh vµ buång ®Õm, theo mao dÉn dung dÞch m¸u sÏ ch¶y kh¾p mÆt buång ®Õm. - Bíc 5 (§Õm): §Æt buång ®Õm lªn kÝnh hiÓn vi, ®iÒu chØnh ¸nh sn¸g võa ph¶i. T×m buång ®Õm (c¸c « kÏ) vµ quan s¸t cÊu t¹o chung, ®iÒu chØnh kÝnh ®Ó nh×n râ c¸c « ®Õm. §Õm sè hång cÇu n»m trong 5 « trung b×nh ë khu vùc gi÷a bußng ®Õm (4 « ë 4 gãc vµ 1 « ë gi÷a). Trong mçi « trung b×nh ®Õm 16 « con theo thø tù h×nh ch÷ chi. Trong mçi « con th× ®Õm tÊt c¶ hång cµu n»m gän trong « vµ ®Õn nh÷ng hång cÇu n»m ë c¹nh trªn vµ c¹nh ph¶i hoÆc nh÷ng hång cÇu n»m ë c¹nh tr¸i vµ c¹nh díi. §Õm tÊt c¶ lµ 80 « con. - Bíc 6 (TÝnh): TÝnh sè hång cÇu trong 1 mm3 m¸u theo c«ng thøc: N= Trong ®ã: N: Sè hång cÇu/ 1mm3 m¸u A: Sè hång cÇu ®Õm ®îc trong 80 « con 1/4000 mm3: ThÓ tÝch 1 « vu«ng con = 1/400 (diÖn tÝch « con) x 1/10 (kho¶ng c¸ch tõ bÒ mÆt bußng ®Õm lªn l¸ kÝnh) 200: §é pha lo·ng cña m¸u II. X¸c ®Þnh hµm lîng Hemoglobin trong m¸u Hemoglobin n»m trong hång cÇu; Nã lµ mét lo¹i Protein phøc t¹p, gåm cã Globin vµ Hem. Chøc n¨ng chñ yÕu cña hemoglobin lµ vËn chuyÓn O2 vµ CO2. Hµm lîng Hemoglobin tángm¸u phô thuéc vµo loµi, tuæi, tr¹ng th¸i sinh lý cña ®éng vËt. 9
x¸c ®Þnh hµm lîn Hemoglobin b»ng ph¬ng ph¸p so mµu ë huyÕt s¾c kÕ Sali. Nguyªn t¾c cña ph¬ng ph¸p nµy lµ hemoglobin cña m¸u trong dung dÞch axit Clohidric ®îc chuyÓn thµnh Hematin ë nång ®é x¸c ®Þnh. Ngµy nay ngêi ta hay dïng quang ®iÖn tû s¾c kÕ (photoelectrocolorimet) ®Ó x¸c ®Þnh hµm lîng Hemoglobin cã trong m¸u. Ph¬ng ph¸p nµy nhanh vµ chÝnh x¸c. 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh ®îc hµm lîng Hemoglobin cã trong m¸u 2. ChuÈn bÞ - §éng vËt lÊy m¸u, kim chÝch m¸u, b«ng - HuyÕt s¾c kÕ Sali gåm cã: + Bé phËn gi¸ + 2 èng chøa dung dÞch so mµu chuÈn + èng ®Ó gi÷a cã kh¾c ®é + èng hót m¸u cã 1 v¹ch + §òa thuû tinh + Pipet hót axit + Pipet hót níc cÊt - Ho¸ chÊt: Axit HCl 0,1N, níc cÊt, cån 3. Thao t¸c - Dïng pipet hót dung dÞch axit HCl 0,1N cho vµo èng gi÷a ®Õn v¹ch 2 - ChÝch m¸u ë tÜnh m¹ch r×a tai vµ dïng èng hót m¸u m¸u, hót ®Õn v¹ch 0,02 (kh«ng ®îc lÉn bät khÝ). LÊy b«ng lau s¹ch m¸u b¸m xung quanh ®Çu èng hót. - Cho èng hót m¸u vµo èng gi÷a ®· ®ùng axit HCl (®Çu èng hót ch¹m ®¸y cña èng gi÷a), thæi nhÑ cho m¸u ra n»m ë s¸t ®¸y èng gi÷a. Tõ tõ ®a Pipet lªn, hts axit ë bªn trªn (phÇn trong suèt) ®Ó tr¸ng èng hót m¸u (3 lÇn). L¾c nhÑ cho axit vµ m¸u trén ®Òu vµo nhau . §Ó yªn trong 5 phót cho Hemoglobin t¸c dông víi axit t¹o thµnh Hematin clohidric mµu n©u sÉm (chó ý tr¸nh hiÖn tîng ngng kÕt cña m¸u). - Cho vµi giät níc cÊt vµo vµ dïng ®òa thuû tinh khuÊy ®Òu dung dÞch. Xoay èng gi÷a, tr¸nh phÝa cã v¹ch ®Ó dÔ so mµu. §a huyÕt s¾c kÕ lªn ngang tÇm m¾t vÒ phÝa ¸nh s¸ng võa pahØ dÓ nh×n. NÕu cßn ®¹m h¬n mµu èng chuÈn th× cho thªm níc cÊt vµo, khuÊy råi nh×n. 10
TiÕp tôc nh×n cho ®Õn khi mµu cña dung dÞch b»ng mµu cña èng chuÈn (chó ý kh«ng cho níc cÊt vµo nhiÒu mét lóc, sÏ lµm cho mµu cña níc cÊt nh¹t h¬n mµu èng chuÈn). - §äc kÕt qu¶: Xoay èng gi÷a vÒ phÝa cã v¹ch ch÷ sè vµ xem mÆt níc lâm øng ®Õn v¹ch nµo. VÝ dô lµ 12,4 th× kÕt qu¶ x¸c ®Þnh hµm lîn Hemoglobin sÏ lµ 12,4g% ( nghÜa lµ trong 100ml m¸u cã 12,4 g Hemoglobin). III. §Õm b¹ch cÇu B¹ch cÇu thùc hiÖn chøc n¨ng b¶o vÖ trong c¬ thÓ. Sè lîng b¹ch cÇu thay ®æi tuú theo loµi ®éng vËt, tuæi, dinh dìng, tr¹ng th¸i sinh lý cña c¬ thÓ 1. Môc ®Ých X¸c ®Þnh sè lîng b¹ch cÇu trªn 1mm3 m¸u 2. ChuÈn bÞ -T¬ng tù nh ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu nhng dïng èng hót b¹ch cÇu: èng hót nhá vµ cã viªn nhùa mµu xanh hay tr¾ng, trªn èng cã c¸c v¹ch ghi 0,5; 1; 11. - Dung dÞch pha lo·ng b¹ch cÇu: + Dung dÞch axit axetic 3% : 5ml + Xanh metylen: 2-3 giät + H2O: 1ml 3. Thao t¸c - LÊy m¸u: Gièng ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu, hót m¸u tíi v¹ch 0,5. - Pha lo·ng: Hót dung dÞch pha lo·ng tíi v¹ch 11, ®é pha lo·ng 20 lÇn (nÕu hót m¸u ®Õn v¹ch 1 th× ®é pha lo·ng sÏ lµ 10 lÇn). - Cho m¸u vµo buång ®Õm gièng ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu. - C¸ch ®Õm: §a buång ®Õm lªn kÝnh hiÓn vi. T×m « ®Õm + Buång ®Õm Niubao¬: ®Õm sè b¹ch cÇu ë 4 « vu«ng lín ë 4 gãc ( mç « chia lµm 16 « trung b×nh) C¹nh cña « vu«ng lín lµ 1mm. C¸ch ®Õm nh ph¬ng ph¸p ®Õm hång cÇu A * x10 x 20 N* = = A * 50 4 Trong ®ã: N*: Sè b¹ch cÇu/ 1mm3 m¸u A*: Sè b¹ch cÇu ®Õm trong 4 « vu«ng lín 11
1/10: ThÓ tÝch 1 « vu«ng lín 20: §é pha lo·ng + Buång ®Õm Goriaep: ®Õm sè b¹ch cÇu ë 5 côm « ( 4 « ë 4 gãc vµ 1 « ë gi÷a), mçi côm cã 4 « trung b×nh. C¸ch tÝnh buång Goriaep: A * x 250 x 20 N* = = A * x 250 5 x4 A*: Sè b¹ch cÇu ®Õm trong 5 côm « 1/250 mm3: ThÓ tÝch 1 « trung b×nh IV. Ph¶n øng sa l¾ng cña hång cÇu 1. LÊy m¸u Xitrat cho vaod èng gnhiÖm, sau 1 thêi gian m¸u ®îc chia lµm 2 phÇn. Hång cÇu cã tû träng lín nªn dÇn dÇn l¾ng xuèng díi cßn bªn trªn lµ phÇn huyÕt t¬ng. Tèc ®é l¾ng cña hång cÇu kh¸c nhau tuú thuéc vµo loµi ®éng vËth\j vµ phôc thuéc vµo nhiÒu yÕu tè. 2. ChuÈn bÞ - Tû träng cña m¸u. - C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn tèc ®é l¾ng cña hång cÇu. 3. Thao t¸c - Dïng èng hót, hót dung dÞch muèi Xitrat Natri lªn ®Õn v¹ch P vµ thæi ra mÆt kÝnh ®ång hå ( ®· ®îc tr¸ng Parafin). LÊy kim trÝch m¸u, dïng èng hót, hót m¸u ®Õn v¹ch “K” thæi m,¸u ra mÆt kÝnh ®ång hå ®· cã dugn dÞch Xitrat Natri. Thæi trén ®Òu m¸u víi Xitra Natri. Thæi trén ®Òu m¸u víi Xitrat natri ®Ó m¸u kh«ng bÞ ®«ng. Sau ®ã hót m¸u ®Õn v¹ch “K” mét lÇn n÷a vµ còng thæi lªn mÆt kÝnh ®ång hå. M¸u trong mÆt kÝnh ®ång hå cã tû lÖ: mét phÇn dung dÞch Xitrat Natri vµ 4 phÇn m¸u. LÊy èng hót, hót m¸u trong ®Üa ®Õn v¹ch “K” råi c¾m vµo gi¸ Panchencop th¼ng ®øng. Sau 15, 30, 45, 60 phót ®äc kÕt qu¶. Tèc ®é l¾ng cña hång cÇu dîc biÓu thÞ b»ng chiÒu cao mm cña cét huyÕt t¬ng. - Hót 1ml dung dÞch Xitrat Natri 5% cho vµo Eritrosediomet: ®Ëy Eritrrosediomet b»ng nót cao su, l¾c m¸u cÈn thËn råi ®Ó avß gi¸. Cø 15 phót mét lÇn xem møc ®é l¾ng cña hång cÇu. V. §o th©n nhiÖt 1. Môc ®Ých BiÕt ®îc ph¬ng ph¸p ®o nhiÖt ®é cho gia sóc ®Ó kiÓm tra nhiÖt ®é,chÈn ®o¸n bÖnh. 12
2. ChuÈn bÞ NhiÖt kÕ 3. Thao t¸c - VÈy nhiÖt kÕ cho møc thuû ng©n tôt xuèng møc thÊp nhÊ - CÆp nhiÖt kÕ: Ngêi n¸ch Gia sóc ë hËu m«n - §Ó thêi gian 5-10 phót. §äc kÕt qu¶ trªn v¹ch nhiÖt kÕ 13