Thực trạng sử dụng sân chơi tự nhiên trong tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ mẫu giáo

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

67
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày về thực trạng sử dụng sân chơi tự nhiên trong tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non tại thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp. Nghiên cứu cho thấy, nhiều giáo viên mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh chưa sử dụng sân chơi tự nhiên để tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ. Bài viết cũng phân tích các nguyên nhân thực trạng và thảo luận phương hướng biện pháp. Dữ liệu nghiên cứu được thực hiện trên 10 trường mầm non trong khu vực với 199 giáo viên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Thực trạng sử dụng sân chơi tự nhiên trong tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ mẫu giáo

THỰC TRẠNG SỬ DỤNG SÂN CHƠI TỰ NHIÊN TRONG TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG CHƠI NGOÀI TRỜI CHO TRẺ MẪU GIÁO Nguyễn Đức Danh Khoa Giáo dục, Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh Lê Thị Bích Vân Khoa Giáo dục, Trường Đại học Đồng Tháp Tóm tắt Bài viết trình bày về thực trạng sử dụng sân chơi tự nhiên trong tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ mẫu giáo ở các trường mầm non tại thành phố Cao Lãnh, Đồng Tháp. Nghiên cứu cho thấy, nhiều giáo viên mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh chưa sử dụng sân chơi tự nhiên để tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ. Bài viết cũng phân tích các nguyên nhân thực trạng và thảo luận phương hướng biện pháp. Dữ liệu nghiên cứu được thực hiện trên 10 trường mầm non trong khu vực với 199 giáo viên. Từ khóa: sân chơi tự nhiên, chơi ngoài trời, chơi ngoài thiên nhiên 1. Mở đầu Chơi ở ngoài trời là một trong những hoạt động được quy định trong chương trình giáo dục mầm non [1], góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục mầm non. Trong hoạt động ấy, tổ chức và sử dụng có hiệu quả môi trường chơi đóng vai trò quan trọng. Một số đăc điêm cua sân ch ̣ ̉ ̉ ơi ngoài trời được bàn luận như (1) tự do thoat khoi s ́ ̉ ự anh h ̉ ưởng ̉ cua ng ươi l ̀ ơn (Smith & Connolly (1980)), (2) c ́ ần có những vật liệu thiên nhiên, (3) là một không gian mở đa dạng, nơi mà trẻ có thể chạy, nhảy, bò, lăn (Karin H.Spencer & Paul M.Wright) [2]. Sân chơi tự nhiên có thể đáp ứng được các yêu cầu này. Waite (2006) đã công bố phương pháp tiếp cận trường học rừng[3]. Hiện tại, trên thế giới, nhiều nước như Phần Lan, Thụy Điển, Đan Mạch, Nhật Bản sử dụng môi trường thiên nhiên với những vật liệu sẵn có, mở ra nhiều cơ hội cho trẻ khám phá và phát triển. Thành phố Cao Lãnh, nơi có những khu di tích lịch sử nổi tiếng, các cánh đồng lúa bát ngát, những dòng sông tươi mát, những khu công viên công cộng rộng 7 ha, những vườn trái cây trĩu đầy các quả xoài, cam, quýt, mận, thanh long… có thể sử dụng như môi trường chơi ngoài trời của các trường mầm non trong khu vực là vấn đề cần được quan tâm nghiên cứu. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Cơ sở lý luận 2.1.1. Sân chơi Sân chơi là một trong những thành tố của môi trường chơi ngoài trời, ảnh hưởng đến việc trẻ chơi cái gì và chơi như thế nào. Môi trường chơi có nguồn nguyên liệu tốt, được tổ chức tốt sẽ giúp trẻ nhìn thấy cơ hội chơi. Stephanie Feeney và Marion Magarick cho rằng, “ Tất cả trẻ con, là trai hay gái, đều có những nhu cầu và khả năng đặc biệt, phát triển bởi cùng một cách thức và có nhu cầu chơi giống nhau và lựa chọn vật liệu chơi kỹ càng. Trẻ con cần đồ chơi tốt như người lớn cần công cụ để lao động” [4]. ̉ Theo tông h ợp cua tác gi ̉ ả Kelly Ross Kantz (2004) [5] co cac loai sân ch ́ ́ ̣ ơi ngoài trời như sau: 1
Sân chơi truyền thống (traditional playground): có thiết bị chơi làm bằng kim loại hoặc gỗ như xích Ngày nhận bài: ........ Ngày sửa bài: ........ Ngày nhận đăng: ........ Tác giả liên hệ: Lê Thị Bích Vân Địa chỉ email: levan.ltbv@gmail.com đu, cầu trượt, chỗ leo trèo. Môi trường chơi ngoài trời có khuynh hướng thiết kế nhằm mục tiêu phát triển thể chất và giải trí. Sân chơi đương đại (contemporary playgound): được bố trí những thiết bị có kết cấu, kiểu dáng mới lạ và độ cao khác nhau. Mục tiêu chính của sân chơi này cũng là phát triển vận động thô và bài tập vận động. Sân chơi mang tính phiêu lưu (adventure playground): là những khoảng đất trống, thường được trẻ con ở các vùng ngoại thành sáng tạo các trò chơi với những vật liệu phù hợp , và gồm cả những công trình xây dựng. Người lớn tạo điều kiện để trẻ chơi với các con vật đang sống trong môi trường của chúng; chơi với các vật liệu tái chế như lốp xe, nước, cát, bụi,… hoặc là những nguồn nguyên liệu phù hợp khác (Rohane). Sân chơi này có đặc điểm là trẻ được tự do chọn lựa chỗ chơi, đứa trẻ không bị hạn chế bởi không gian chơi và nguồn vật liệu chơi. Với sân chơi loại này, trẻ có thể chơi với bất kỳ loại thời tiết nào. Vật liệu chơi là những gì phù hợp trong hoàn cảnh. Trẻ có thể chơi các trò như mặc quần áo, sơn, điêu khắc, nhảy múa hoặc làm vườn. Người lớn sẽ không can thiệp vào việc chơi của trẻ nếu chúng không yêu cầu. Sân chơi sáng tạo (creative playground): các vật liệu có thể có là lốp xe, cột điện thoại, cáp cuộn, ống phế liệu. Các thiết bị sử dụng lâu dài như cầu tuột, xích đu, khu chơi lắp ráp; khu vực với những hoạt động đặc biệt như nghệ thuật, làm vườn, nuôi động vật. Môi trường chơi này tạo ra những thử thách về mặt thể chất, xã hội, nhận thức cho đứa trẻ và gia đình. Trẻ con là người tham gia tích cực trong sự khám phá sân chơi sáng tạo, chúng được cung cấp rất nhiều sự lựa chọn để chơi và học. Những cơ hội cho trẻ phát triển ý thức về bản thân thông qua thành công hay thất bại trong các hoạt động là triết lý cơ bản của một sân chơi này Sân chơi tổng hợp (comprehensive playground): các thiết bị thể thao nhằm phát triển vận động thô là mục tiêu chính của sân chơi dạng này. Khu chơi lắp ráp đóng vai trò phát triển nhận thức, xã hội và xúc cảm. Chơi và học là triết lý nền tảng của sân chơi tổng hợp. Như vậy, sân chơi tự nhiên, theo sự phân loại trên chính là sân chơi mang tính phiêu lưu (adventure playground), nơi có khoảng đất trống, với các vật liệu chơi là những gì có sẵn. Nhiều trường mầm non trên thế giới đã sử dụng rừng như là một sân chơi tuyệt vời cho các hoạt động bất tận của trẻ. Sân chơi tự nhiên cũng phải đảm bảo an toàn cho trẻ, nơi đó không có những mảnh vụn (các miếng bể có cạnh sắt, nhọn), các con vật dữ có thể tấn công trẻ. Khu vực chơi phải tránh các nguy hiểm từ giao thông, khói bụi, tiếng ồn [5]. Theo Hendrich, môi trường chơi ngoài trời cần phải gợi lên cảm xúc thẩm mỹ để thôi thúc trẻ muốn chạm vào và làm việc với nó [5]. 2.1.2. Giá trị của việc chơi trong tự nhiên đối với sự phát triển của trẻ a. Phát triển về thể chất ́ Môi trường xanh la môt thanh phân thiêt yêu cho môi tr Frances Ming Kuo noi “ ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ́ ường sông khoe ́ ̉ ̣ ̉ manh cua con ng ươì” [6]. Khi trẻ được tiếp xúc với không khí trong lành của thiên nhiên sẽ có lợi cho hô hấp của trẻ. Bộ xương cua tre phân l ̉ ̉ ̀ ớn được câu tao băng sun, đô răn thâp, đô xôp cao, ch ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ̣ ́ ứa nhiêu n ̀ ước. Vân đông tich ̣ ̣ ́ cực co tac dung thuc đây s ́ ́ ̣ ́ ̉ ự phat triên nhanh chong cac x ́ ̉ ́ ́ ương ông theo chiêu dai, đông th ́ ̀ ̀ ̀ ời tăng độ vưng chăc cua x ̃ ́ ̉ ương nhờ đô đông đăc tr ̣ ̣ ưng cua x ̉ ương ở tre tuôi m ̉ ̉ ẫu giáo [7]. Trong giai đoan 3 – 5 ̣ tuôi,̉ xương hấp thụ nhiều canxi hơn nên khi vận động ngoài trời thường xuyên với thời gian thích hợp cơ thể trẻ sẽ tự tổng hợp vitamin D góp phần giúp hệ xương phát triển. 2
̉ ́ ́ ơi thiên nhiên, trong đo co cac điêu kiên khi hâu (nong, lanh, mat me), cac loai th Tre tiêp xuc v ́ ́ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ́ ̣ ́ ̉ ́ ̣ ơì tiêt (năng, gio, m ́ ́ ́ ưa) giup c ́ ơ thê tre thich nghi đ ̉ ̉ ́ ược vơi môi tr ́ ường sông. Khi đ ́ ến thăm một khu nông trại, hay cánh đồng, vườn cây ăn quả của bác nông dân, tre co thê tham gia vào lao đông, trông va chăm ̉ ́ ̉ ̣ ̀ ̀ ̣ soc cac loai rau, trai. Theo cac nghiên c ́ ́ ́ ́ ứu, điêu nay chăng nh ̀ ̀ ̉ ững mang lai kiên th ̣ ́ ức vê dinh d ̀ ưỡng cho ̉ tre ma con giup tre h ̀ ̀ ́ ̉ ưng thu ăn cac loai nông san do minh trông, va hinh thanh thoi quen ăn uông khoe ́ ́ ́ ̣ ̉ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ́ ́ ̉ ̣ manh [6]. ̣ Bên canh đo, ngoài tr ́ ời la không gian thoang đang, n ̀ ́ ̃ ơi tre co thê t ̉ ́ ̉ ự do chay, nhay, la het, leo treo ̣ ̉ ́ ̀ ́ ̉ giup cung cô c ́ ơ quan vân đông, hinh thanh t ̣ ̣ ̀ ̀ ư thê nǵ ười hợp ly va giup hoan thiên cac ch ́ ̀ ́ ̀ ̣ ́ ức năng cua c ̉ ơ quan thực vât [7]. ̣ Ngoai v ̀ ận động cơ bản, các tố chất vận động, chơi ngoài trời giup tre phat triên cac ́ ̉ ́ ̉ ́ ̣ ̣ vân đông tinh ̉ . Chăng han ̣ như khi chơi ở bãi cát, trẻ không chi bi ̉ ết dung s ̀ ưc manh đê xuc, b ́ ̣ ̉ ́ ưng cat ma ́ ̀ ̀ ̀ ự kheo leo cua con dung s ́ ́ ̉ ngón tay để tạo các hoa văn trên cát ướt [8]. Trong môi trường ngoài trời, trẻ con được khám phá các hiện tượng thời tiết, sự thay đổi của mùa và những bóng cây. (e.g. Rivkin, 1995; Bilton, 2002; Ouvry, 2003), chơi các trò chơi tưởng tượng (Ouvry, 2003) như siêu anh hùng (Paley, 1984). Fjortoft (2001, 2004) báo cáo nghiên cứu từ Scandinavia, chứng minh rằng, trẻ em chơi ở cảnh quan t ự nhiên dường như khỏe mạnh hơn, cải thiện thể lực, sự cân bằng và sự phối hợp, và thể hiện sự sáng tạo hơn trong cách chơi. Fjortoft và Sageie (2000) chỉ ra rằng cảnh quan thiên nhiên có những phẩm chất đáp ứng được nhu cầu của trẻ con trong môi trường chơi đa dạng và đầy kích thích. Đó là sự đa dạng của tự nhiên trong các mùa khác nhau ảnh hưởng đến chức năng chơi của trẻ. Ví dụ, rừng và vách đá được sử dụng để leo núi, các khu vực của cây bụi được sử dụng cho xây dựng các tụ điểm và nơi trú ẩn, sườn dốc được sử dụng để trượt, trong khi không gian mở được sử dụng để chơi rượt đuổi. Fjortoft và Sageie (2000) nhấn mạnh rằng, khi trẻ chơi trong môi trường thực tế (tự nhiên) có xu hướng thể hiện các kỹ năng vận động tốt hơn những đứa trẻ chơi ở một sân chơi truyền thống [3]. b. Phát triển trí tuệ Như đa noi ̃ ́ ở trên, không gian tự nhiên la n ̀ ơi ly t ́ ưởng đê tre thoa thich vân đông, nh ̉ ̉ ̉ ́ ̣ ̣ ờ đo, vung ́ ̀ ̀ ̣ ̃ ơn h đôi thi se l ́ ơn. Đây la vung nao bô đam nhiêm tri nh ̀ ̀ ̃ ̣ ̉ ̣ ́ ớ dai han va tri nh ̀ ̣ ̀ ́ ớ liên hê (kha năng hoc va nh ̣ ̉ ̣ ̀ ơ ́ môi liên hê gi ́ ̣ ưa nh ̃ ưng s̃ ự vât v ̣ ới nhau) [7]. Đông th ̀ ời, nâng cao kha năng tâp trung chu y cua tre. ̉ ̣ ́ ́ ̉ ̉ Sự phat triên cua ky năng nhân th ́ ̉ ̉ ̃ ̣ ưc bao gôm y muôn hoc tâp (nh ́ ̀ ́ ́ ̣ ̣ ư sự to mo, long kiên tri), tri ̀ ̀ ̀ ̀ ́ nhơ,́ ky năng suy ̃ ̣ ̣ nghi,̃ ky ̃ năng hoc tâp co ́ sự liên kêt́ manh me ̣ ̃ vơí vui chơi. Theo Marianne B. Staempfli, chơi giúp trẻ em phát triển “tư duy linh hoạt và khác biêṭ ” từ đó trẻ có khả năng giải quyết các vấn đề trong thế giới thực. Chơi với nước giúp trẻ học về số lượng, đo lường, biết những vật thể có hình dạng khác nhau nhưng cùng thể tích, hiểu về tính thuận nghịch, nhận biết các vật nổi hay chìm [9]. Đi qua 1 cây cầu không có tay vịn, trẻ có thể học cách thăng bằng; đánh giá được mức độ để thể hiện sức mạnh, tốc độ; có kế hoạch cho các chuỗi chuyển động. Chơi cát, trẻ biết đo, đếm số xuổng; tính chất của cát (ướt hay khô), cát khô để đổ/ chở, cát ướt, dính để xây [8]. Như vây, ch ̣ ơi ngoài trời giup tre m ́ ̉ ở rông ̣ ́ ưc vê thê gi kiên th ́ ̀ ́ ới xung quanh. Ở ngoài trời, trẻ có thể tham gia trò chơi mô phỏng, loại trò chơi ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển ngôn ngữ của trẻ bao gôm kha năng nhân th ̀ ̉ ̣ ưc tôt h ́ ́ ơn khi noi, ́ phát triển khả năng giao tiếp, hiểu về từ loại và chức năng của từ , hay hiểu cấu trúc ngữ pháp. Các nhóm từ liên quan đến các trò chơi vận động như “đi, dừng, đứng, chạy, nhảy, leo, bò, trườn, ném, chụp, đá”. Chơi trong môi trường thiên nhiên, trẻ học được nghĩa của từ “nóng nực, mát mẻ, trong lành, quang đãng”. Trẻ học ngôn ngữ về thời gian “hôm qua, hôm nay, ngày mai, chút nữa, một lát sau”. Trẻ có thể cảm nhận về đồ vật và mùi, vị như “mặn, ngọt, thơm, mát, nóng nực, oi bức”. Trẻ học được các từ về nghệ thuật, khoa học, toán học, âm nhạc, tự nhiên, thực vật và cả về con người [10], [8]. Kể những câu chuyện ở các môi trường yêu thích như rừng cây, thung lũng, hay ngọn núi còn mang lại cho trẻ cảm giác tò mò, tuyệt vời [11]. c. Phát triển cảm xuc và các năng l ́ ực xã hội 3
Trong khi chơi, trẻ phát triển năng lực xã hội và trưởng thành về cảm xuc. Ch ́ ơi ở môi trường tự nhiên cũng tìm tàng những rủi ro về thể chất nhưng chính điều đó giúp trẻ tự tin vào bản thân và biết cách quản lý những rủi ro một cách hiệu quả (Stephenson, 2003) [3]. Chơi ngoài trời cung câp cho tre c ́ ̉ ơ hôi ch ̣ ơi tự do, nghi theo cach tre muôn, không bi anh h ̃ ́ ̉ ́ ̣ ̉ ưởng trực tiêp b ́ ởi ngươi l ̀ ơn, do đo, ch ́ ́ ơi đóng góp vào sự phát triển các hệ thống tự thân (lòng tự trọng, tự trị, tự nhận thức, tự lực) [12]. Nghiên cưu cua Gordon, O’Toole & Whitman cho thây ch ́ ̉ ́ ơi lam tăng thêm cam xuc hanh phuc cua ̀ ̉ ́ ̣ ́ ̉ ̉ ̀ ở nên manh khoe. Niêm vui, s tre giup tinh thân tr ́ ̣ ̉ ̀ ự thoa thich va t ̉ ́ ̀ ự do thê hiên khi ch ̉ ̣ ơi giup tre hiêu ́ ̉ ̉ được y nghia cua s ́ ̃ ̉ ự hanh phuc. ̣ ́ Một số trò chơi ngoài trời giúp phát triển cảm xuc và năng l ́ ực xã hội như trẻ có thể biết cách làm việc cùng nhau hoặc tránh né một số người; giảm căng thẳng (khi chạy tự do); biết chia sẻ dụng cụ chơi; biết chờ cho đến lượt [8]. Chơi ở ngoài thiên nhiên là biện pháp giáo dục môi trường hiệu quả [3], giúp trẻ gắn kết với thiên nhiên, hình thành thái độ bảo vệ cuộc sống các loài động thực vật xung quanh. 2.2. Kết quả nghiên cứu và thảo luận Tác giả tiến hành nghiên cứu định lượng về thực trạng sử dụng sân chơi của giáo viên tại 10 trường mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp (06 trường công lập và 04 trường ngoài công lập) thông qua điều tra bằng phiếu hỏi. Cỡ mẫu nghiên cứu được chọn theo công thức . Trong đó, là quy mô tổng thể, là tỷ lệ sai số cho phép, là cỡ mẫu được chọn. Tổng số giáo viên mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh là 357, với sai số thì cỡ mẫu khảo sát là . Chọn dự phòng thêm 10%, ta có cỡ mẫu sẽ khảo sát là 208 giáo viên. Sau khi làm sạch dữ liệu, số phiếu khảo sát hợp lệ là 199 phiếu. Dữ liệu được xử lý và phân tích bằng phần mềm thống kê SPSS. Các yếu tố định lượng trong phiếu khảo sát đều được thiết kế theo 5 mức phản hồi. Nội dung của các mức phản hồi tùy thuộc và từng nội dung cần khảo sát về thực trạng sử dụng sân chơi của giáo viên mầm non. Trong bài viết này, chúng tôi có sử dụng đến mức đánh giá trung bình của giáo viên (GV) về các yếu tố cần khảo sát để phân tích, đánh giá. Vì vậy, ý nghĩa giá trị trung bình của các mức độ đánh giá được qui ước như sau: Giá trị trung bình Ý nghĩa tương đương 1,00 1,80 (1) Rất không tốt/Rất không đồng ý 1,81 2,60 (2) Không tốt/Không đồng ý 2,61 3,40 (3) Bình thường/Phân vân 3,41 4,20 (4) Tốt/Đồng ý 4,21 5,00 (5) Rất tốt/Rất đồng ý 2.2.1. Thực trạng sử dụng sân chơi ngoài trời Thành phố Cao Lãnh là nơi gần gũi với thiên nhiên, xung quanh các công trình kiến trúc là những cánh đồng, vườn cây ăn quả, các khu du lịch sinh thái,.. là những sân chơi tự nhiên lý tưởng cho trẻ. Bảng . Thống kê mức độ sử dụng sân chơi của giáo viên Tỷ lệ % Khu vực Chưa Hiếm khi Thỉnh thoảng Thường xuyên Luôn luôn bao (1 8 (1 4 lần/tháng) (2 4 lần/tuần) (Mỗi ngày) giờ lần/năm) Trong sân trường 0.0 0.0 11.6 61.8 26.6 Sân chơi tự nhiên Khu đât trông ́ ́ 83.4 16.6 0.0 0.0 0.0 4
Vươn cây ăn qua ̀ ̉ 75.4 24.1 0.5 0.0 0.0 Khu sinh thái 54.8 25.6 19.6 0.0 0.0 Canh đông ́ ̀ 77.9 22.1 0.0 0.0 0.0 Gần bờ sông, kênh rạch 82.9 10.6 6.5 0.0 0.0 Kết quả thống kê trong Bảng 1 cho thấy GV chủ yếu tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ trong khuôn viên sân trường với các mức độ thực hiện từ “thỉnh thoảng” (11.6%) đến “thường xuyên” (61.8%) và “luôn luôn” (26.6%). Bên cạnh đó, đối với các sân chơi tự nhiên, mức độ GV thực hiện hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ rất thấp, chủ yếu ở các mức độ “chưa bao giờ” và “hiếm khi”. Trong đó, mức độ “chưa bao giờ” thực hiện với tỷ lệ từ 54,8% đến 83.4%. Như vậy, GV chủ yếu sử dụng sân chơi của trường mà ít khai thác các sân chơi tự nhiên. Nguyên nhân của thực trạng trên được giải thích qua Bảng 2 và Bảng 3. 2.2.2. Điều kiện sân chơi của trường Bảng . Đánh giá của giáo viên về điều kiện sân chơi của trường Trung Mức độ Tỷ lệ % Điều bình kiện sân Binh ̀ Rất Không Rất chơi thươǹ Tôt́ không tôt́ tôt́ tôt́ g 66. Sân chơi đủ rộng 3.96 Tốt 2.5 0 13.6 17.6 3 Sân chơi an toàn (có lót thảm/cỏ,…) 3.65 Tốt 1.5 4.5 32.2 51.3 10.6 65. Sân chơi sạch đẹp 4.07 Tốt 2.5 .5 8.0 23.6 3 68. ́ ơi phong phú Goc ch 3.86 Tốt 2.5 1.5 15.1 12.1 8 Đồ chơi đầy đủ, an toàn, mang tính 69. 3.88 Tốt 3.0 0 15.1 12.6 giáo dục 3 63. ̣ ̣ Vât liêu chơi phong phú 3.77 Tốt 2.5 2.0 21.6 10.6 3 Kết quả thống kê trong Bảng 2 cho thấy mức đánh giá trung bình của GV về điều kiện sân chơi đạt từ 3.65 đến 4.07 thể hiện sự đáp ứng “tốt” của điều kiện sân chơi tại trường đối với việc tổ chức trẻ chơi ngoài trời. Ngoài ra, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “tốt” và “rất tốt” đối với điều kiện sân chơi của trường đạt từ 61.8% đến 88.9%, trong khi đó mức “bình thường” đạt từ 8% đến 21.6%, “không tốt” và “rất không tốt” chiếm tỷ lệ thấp từ 2.5% đến 6%. Điều này cho thấy hầu hết GV đều cho rằng điều kiện sân chơi tại trường đã đáp ứng tốt yêu cầu của việc tổ chức trẻ chơi ngoài trời. Do đó, GV chủ yếu sử dụng sân chơi của trường để tổ chức hoạt động chơi ngoài trời cho trẻ. Tuy nhiên, trong số các yếu tố trên về điều kiện sân chơi, hai yếu tố cần được quan tâm là “ Sân chơi an toàn” và “Vật liệu chơi phong phú”. Đây là hai yếu tố có tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “không tốt” và “rất không tốt” lần lượt đạt 6% và 4.5% cao nhất trong các yếu tố về điều kiện sân chơi và mức “bình thường” cũng chiếm tỷ lệ cao hơn so với các yếu tố khác (32.2% và 21.6%). Với ý kiến phản hồi này, cho thấy việc cải tạo sân chơi an toàn và có phong phú vật liệu chơi là cần thiết. Hai yếu tố này hoàn toàn có trong sân chơi tự nhiên – nơi có bề mặt là cỏ, cát, đất sẽ giảm được 5
những chấn thương khi trẻ va chạm. Bên cạnh đó, sân chơi tự nhiên, với những vật liệu tự nhiên phong phú sẵn có là nơi khơi nguồn cho những ý tưởng chơi bất tận của trẻ. 2.2.3. Những khó khăn của GV khi tổ chức chơi ở ngoài khuôn viên trường Giáo viên khi tổ chức hoạt động giáo dục của mình nói chung và hoạt động chơi nói riêng luôn có mối liên hệ trực tiếp với trẻ, phụ huynh, ban giám hiệu nhà trường và chính bản thân mình. Các đối tượng này có sự ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến công tác tổ chức hoạt động giáo dục của GV. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên để tạo nên sự đồng thuận, mang lại hiệu quả cho hoạt động [13]. Bảng .1. Thống kê ý kiến của giáo viên về những khó khăn từ phía trẻ khi tổ chức chơi ở ngoài khuôn viên trường Tỷ lệ % Trung Nội Rất bình Ý nghĩa Rất không Không Phân Đồng dung đồng đồng ý đồng ý vân ý ý Trẻ dễ bị nguy hiểm 3.65 Đồng ý 2.5 15.1 10.6 58.8 13.1 Khó quản lý 3.68 Đồng ý 2.5 15.1 4.0 68.3 10.1 Trẻ không hợp tác 3.46 Đồng ý 4.5 15.6 15.1 58.8 6.0 Về phía trẻ, mức đánh giá trung bình của GV đối với những khó khăn như “ Trẻ dễ bị nguy hiểm”, “Khó quản lý”, “Trẻ không hợp tác” đạt từ 3.46 đến 3.68 thể hiện sự “đồng ý” của GV đối với khó khăn trên. Ngoài ra, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “đồng ý” và “rất đồng ý” đối với các yếu tố trên đạt từ 64.8% đến 78.4% cho thấy, phần lớn GV đều cho rằng việc tổ chức cho trẻ chơi ngoài khuôn viên sân trường sẽ gặp những khó khăn từ trẻ. Tuy nhiên, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “không đồng ý” và “rất không đồng ý” đạt tỷ lệ từ 17.6% đến 20.1% cho biết, khá nhiều GV không gặp khó khăn từ phía trẻ khi tổ chức chơi ngoài khuôn viên trường. Bảng 3.2. Thống kê ý kiến của giáo viên về những khó khăn từ phía phụ huynh khi tổ chức chơi ở ngoài khuôn viên trường Trung Tỷ lệ % Ý nghĩa bình Rất Không Rất Nội dung Phân Đồng không đồng đồng vân ý đồng ý ý ý Không đồng ý cho trẻ tham 2.96 Phân vân 3.0 32.2 32.7 29.6 2.5 gia Không tham gia hỗ trợ 2.97 Phân vân 3.0 32.2 31.2 31.7 2.0 Phàn nàn khi trẻ bị chấn 3.56 Đồng ý 2.5 16.6 13.1 57.8 10.1 thương Về phía phụ huynh, mức đánh giá trung bình của GV đối với những khó khăn khi tổ chức trẻ chơi ngoài khuôn viên sân trường như “không đồng ý cho trẻ tham gia”, “không tham gia hỗ trợ” lần lượt đạt 2.96 và 2.97 thể hiện sự “phân vân” của giáo viên khi cho rằng việc tổ chức trẻ chơi ngoài trời gặp khó khăn đối với 2 yếu tố này. Ngoài ra, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “đồng ý” và “rất đồng ý” đối với hai yếu tố trên lần lượt đạt 33.2%, 33.7% không có sự chênh lệch đáng kể so với tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “không đồng ý” và “rất không đồng ý” đều đạt 35.2%. Điều này cho thấy 6
tỷ lệ GV cho rằng hai yếu tố trên từ phía phụ huynh đem đến những khó khăn và không đem đến những khó khăn cho việc trẻ chơi ngoài khuôn viên trường là tương đối bằng nhau. Đối với yếu tố phụ huynh “phàn nàn khi trẻ bị chấn tương ” nhận mức đánh giá trung bình của GV là 3.56 thể hiện sự “đồng ý” của GV về khó khăn đối với yếu tố này khi tổ chức trẻ chơi ngoài khuôn viên trường. Ngoài ra, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “đồng ý” và “rất đồng ý” đối với yếu tố này đạt 67.8% cho thấy nhiều GV cho rằng việc tổ chức trẻ chơi ngoài khuôn viên trường gặp khó khăn vì “phụ huynh phàn nàn khi trẻ bị chấn thương” . Tuy nhiên cũng có khoảng 19.1% GV cho rằng không gặp khó khăn đối với yếu tố này từ phía phụ huynh khi tổ chức trẻ chơi ngoài trời. Qua trao đổi với ban giám hiệu các trường, chúng tôi được biết có 3 trường mầm non ngoài công lập đã tổ chức một số hoạt động chơi ngoài khu vực trường như đi siêu thị, đi chùa, thư viện tỉnh, thậm chí đến những khu vui chơi cách trường 200 km, và được phụ huynh rất mực ủng hộ. Điều này cho thấy, để phụ huynh yên tâm cho trẻ chơi ở ngoài trường mầm non, nhà trường và GV cần có những biện pháp tổ chức an toàn. Bảng 3.3. Thống kê ý kiến của giáo viên về những khó khăn từ phía nhà trường khi tổ chức chơi ở ngoài khuôn viên trường Trung Tỷ lệ % Nội dung bình Ý nghĩa Rất không Không Phân Đồng Rất đồng ý đồng ý vân ý đồng ý Bam giám hiệu không 2.49 Không đồng ý 14.6 44.7 20.1 18.6 2.0 cho phép Hao tốn nhiều kinh 2.42 Không đồng ý 13.6 49.7 19.1 16.1 1.5 phí Mức đánh giá trung bình của GV đối với những khó khăn từ phía nhà trường như “Ban giám hiệu không cho phép” và “Hao tốn nhiều kinh phí” trong việc trẻ chơi ngoài khuôn viên sân trường đạt 2.49 và 2.42 thể hiện sự “không đồng ý” của GV khi cho rằng hai yếu tố trên từ phía nhà trường gây ra khó khăn cho việc tổ chức cho trẻ chơi ngoài sân trường. Ngoài ra, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “đồng ý” và “rất đồng ý” đối với hai yếu tố trên lần lượt đạt 17.6% và 20.6%, đồng thời, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “không đồng ý” và “rất không đồng ý” lại cao gấp 3, lần lượt đạt 63.3% và 59.3%. Điều này, cho thấy một số lượng khá lớn GV cho rằng không gặp khó khăn từ phía nhà trường trong việc tổ chức trẻ chơi ngoài sân trường. Đây là yếu tố vô cùng thuận lợi để GV và nhà trường triển khai các hoạt động chơi ngoài khuôn viên trường. Bảng 3.4. Thống kê ý kiến của giáo viên về những khó khăn từ phía bản thân khi tổ chức chơi ở ngoài khuôn viên trường Tỷ lệ % Trung Nội dung Ý nghĩa bình Rất không Không Phân Đồng Rất đồng ý đồng ý vân ý đồng ý Sức khỏe không 2.35 Không đồng ý 8.5 63.8 11.6 16.1 0.0 đảm bảo Chưa tự tin 2.52 Không đồng ý 9.5 54.3 13.6 19.6 3.0 để tổ chức Mức đánh giá trung bình của GV đối với những khó khăn từ phía bản thân như “Sức khỏe không đảm bảo” và “Chưa tự tin để tổ chức” lần lượt đạt 2.35 và 2.52 thể hiện sự “không đồng ý” của GV 7
khi cho rằng hai yếu tố trên từ phía bản thân GV gây ra khó khăn đối với việc tổ chức cho trẻ chơi ngoài khuôn viên sân trường. Ngoài ra, đối với hai yếu tố trên, tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “đồng ý” và “rất đồng ý” lần lượt đạt 16.6% và 22.6%, đồng thời tổng tỷ lệ GV phản hồi hai mức “không đồng ý” và “rất không đồng ý” lần lượt đạt 72.4% và 63.8% . Như vậy, phần lớn GV cho rằng không gặp khó khăn từ phía bản thân trong việc tổ chức cho trẻ chơi ngoài khuôn viên sân trường. Tóm lại, kết quả khảo sát cho thấy, nhiều GV mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp vẫn còn xa lạ với việc tổ chức các hoạt động chơi cho trẻ ở các sân chơi tự nhiên. Nguyên nhân được tìm thấy là do: (1) GV hài lòng về điều kiện sân chơi của trường, (2) GV gặp khó khăn từ phía trẻ, (3) Nhiều phụ huynh lo lắng về những rủi ro có thể xảy ra nếu trẻ chơi trong môi trường tự nhiên. Tuy nhiên GV không gặp nhiều khó khăn về phía BGH và bản thân, do đó, nếu triển khai tổ chức hoạt động cho trẻ chơi ngoài khuôn viên trường học là hoàn toàn khả thi khi nhận được sự đồng thuận của BGH và năng lực tổ chức của GV. 3. Kết luận Tổ chức chơi ngoài trời cho trẻ trong môi trường tự nhiên đã được nghiên cứu và chứng minh mang lại những giá trị tuyệt vời cho sự phát triển của trẻ. Hiện tại, việc cho trẻ chơi trong môi trường tự nhiên không còn là mới lạ ở nhiều quốc gia có nền giáo dục tiên tiến. Tuy nhiên, đối với các trường mầm non trên địa bàn thành phố Cao Lãnh, công tác này còn khá mới mẻ và nhiều GV lo ngại sự không đồng tình ủng hộ của phụ huynh và sự phối hợp của trẻ. Do đó, cần có những biện pháp để giúp GV và phụ huynh nhận thức đầy đủ hơn về lợi ích của hoạt động chơi trong môi trường tự nhiên. Ngoài ra, các kinh nghiệm tổ chức chơi an toàn cũng cần được giới thiệu. Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy, việc tổ chức chơi ở các sân chơi tự nhiên hoàn toàn có thể triển khai khi GV đánh giá bản thân có đủ năng lực để tổ chức và được sự đồng thuận từ phía nhà trường. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2017. Chương trình giáo dục Mầm non 2009 (sau sửa đôi, bô sung) ̉ ̉ . NXB Giáo dục. 2. Craig H.Hart, 1993. Children on playground. State University of New York Press. 3. Maynard, T., & Waters, J., 2007. Learning in the outdoor environment: a missed opportunity?. Early years, 27(3), pp. 255265. 4. Isenberg, J. P., & Jalongo, M. R., 1993. Creative expression and play in the early childhood curriculum. Simon & Schuster Books For Young Readers. 5. Kantz, K. R., 2004. Understanding the outdoor play environment for preschool children in child care: should we just let'em go?. Lowa State University. 8
6. https://naturalearning.org/sites/default/files/Benefits%20of%20Connecting%20Children%20with %20Nature_InfoSheet.pdf. 7. https://ww2.kqed.org/mindshift/2015/03/26/whykidsneedtomovetouchandexperienceto learn/. 8. Macintyre, C., 2001. Enhancing learning through play. David Fulton Publisher. 9. Hughes, F.P., 1995. Children, play and development. Allyn & Bacon. 10. Saracho, O., & Spodek, B. (Eds.), 2003. Contemporary perspectives on play in early childhood education. IAP. 11. Clements, R. ,2004. An investigation of the status of outdoor play. Contemporary issues in early childhood, 5 (1), pp. 6880. 12. Wood, E., & Attfield, J., 2009. Play, learning and the early childhood curriculum. London. 13. Nguyễn Thị Như Mai, 2015. Phối hợp nhà trường với gia đình và cộng đồng ở các trường mầm non thành phố Hà Nội. Tạp chí Đại học Sư phạm Hà Nội, 60, 103 – 111. ABSTRACT The reality of using natural playground in organizing outdoor play for kindergartners Nguyen Duc Danh Scientific Education faculty, HCMC University of Education Le Thi Bich Van Education faculty, Dong Thap University The paper presents the situation of using the natural playground in outdoor play of preschool children in kindergartens in Cao Lanh city, Dong Thap. The study shows that many preschool teachers in Cao Lanh city have not used natural playgrounds to organize outdoor activities for preschoolers. The paper also analyzes the actual causes and discusses the direction of the measures. Research data was conducted on 10 preschools in the region with 199 teachers. Keywords: natural playground, outdoor play, play in nature 9