Tiêm mỡ tự thân qua phẫu thuật nội soi, phối hợp luyện âm sau phẫu thuật điều trị phục hồi giọng nói do liệt dây thanh một bên

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> <br /> TIÊM MỠ TỰ THÂN QUA PHẪU THUẬT NỘI SOI, PHỐI HỢP LUYỆN ÂM  <br /> SAU PHẪU THUẬT ĐIỀU TRỊ PHỤC HỒI GIỌNG NÓI  <br /> DO LIỆT DÂY THANH MỘT BÊN <br /> Trần Việt Hồng* <br /> <br /> TÓM TẮT <br /> Đặt vấn đề: Liệt dây thanh một bên gây hở thanh môn làm rối loạn giọng nói, mất tiếng, khàn tiếng, hụt <br /> hơi khi phát âm. Điều trị liệt dây thanh có nhiều phương pháp, từ luyện âm cho đến có sự can thiệp ngoại khoa, <br /> giúp bệnh nhân phục hồi giọng nói. Tiêm mỡ tự thân vào dây thanh trên thế giới đã ứng dụng từ năm 1991. Ở <br /> Việt Nam, khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Nhân Dân Gia Định đã ứng dụng phương pháp này từ năm 2006 đến <br /> nay.  <br /> Mục  tiêu  nghiên  cứu: Đánh giá kết quả điều trị phục hồi giọng nói do liệt dây thanh một bên bằng tiêm <br /> mỡ, sợi mô liên kết tự thân vào dây thanh qua nội soi.  <br /> Đối  tượng  và  phương  pháp  nghiên  cứu: 150 bệnh nhân liệt dây thanh 1 bên gây hở thanh môn. Một <br /> nghiên cứu tiến cứu mô tả có can thiệp thực hiện từ 2006‐2013 tại khoa Tai Mũi Họng Bệnh viện Nhân Dân <br /> Gia Định. Mỡ và sợi mô liên kết lấy từ vùng bụng bệnh nhân tiêm vào dây thanh bên liệt qua nội soi.  <br /> Kết quả và bàn luận: Mỡ và sợi mô liên kết tiêm cho 112 bệnh nhân bị liệt dây thanh (T) và 38 bệnh nhân <br /> bị liệt dây thanh (P), theo dõi sau phẫu thuật từ 1‐3 tháng, 6‐12 tháng, 5‐6 năm. Kết quả phục hồi giọng nói <br /> đánh giá theo các tiêu chuẩn khách quan, chủ quan và theo thời gian thành công từ 95,3%‐100%.  <br /> Kết  luận: Tiêm mỡ và sợi mô liên kết tự thân vào dây thanh là phương pháp sinh lý, an toàn, giá thành <br /> thấp, hiệu quả cao và ổn định lâu dài. <br /> Từ khóa: Liệt dây thanh.  <br /> <br /> ABSTRACT <br /> AUTOGENOUS FAT INJECTION UNDER ANDOSCOPY, FOLLOWED BY POST‐OPERATIVE VOICE <br /> THERAPY IN REHABITUAL TREATMENT OF UNILATERAL VOCAL PARALYSIS <br /> Tran Viet Hong * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17 ‐ No 6 ‐ 2013: 262 – 266 <br /> Background:  Unilateral  vocal  paralysis  causes  glottis  patency  and  speech  disorder,  such  as  aphony, <br /> hoarseness, speech exhaustion. There are many treatment styles of vocal paralysis, from speech therapy to surgical <br /> intervention in order to recover speech. Autogenous fat injection into vocal fold was performed in the world since <br /> 1991. In Vietnam, Nhan Dan Gia Dinh hospital applied this surgery from 2006 up to now.  <br /> Objectives:  To  evaluate  effectiveness  of  autogenous  fat  and  elastic  tissue  injection  into  vocal  fold  via <br /> endoscopy in treatment of unilateral vocal paralysis.  <br /> Method:  150 patients of unilateral vocal paralysis with glottis patency. A clinical trial is performed from <br /> 2006 to 2013, at ENT Department, Nhan Dan Gia Dinh hospital. Autogenous fat and elastic tissue which are <br /> harvested from abdominal fat are injected into paralytic vocal fold via endoscopy.  <br /> Result‐ Discussion: Autogenous fat and elastic tissue were injected into 112 left and 38 right vocal folds. <br /> Postoperative follow‐up was performed  at 1, 3, 6, 12 months and 5‐6 years. Success rate of speech recovery which <br /> was assessed by objective, subjective, timing criteria was 95.3‐ 100%.   <br /> * Khoa Tai Mũi Họng ‐ Bệnh viện Nhân Dân Gia Định  <br /> Tác giả liên hệ:  TS.BS.  Trần Việt Hồng  ĐT: 0913904736<br /> <br /> 262<br /> <br /> Email: drhongentbvgd@gmail.com<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013 <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Conclusion: Autogenous fat and elastic tissue injection into vocal fold via endoscopy is a physiologic, safe, <br /> low costed, highly effective, long stabilized method. <br /> Key word: Vocal cord paralysis.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ <br /> Liệt  dây  thanh  quản  ngày  càng  tăng  do <br /> nguyên  nhân  gây  ra  bệnh  ngày  càng  đa  dạng. <br /> Có  rất  nhiều  nguyên  nhân  gây  liệt  dây  thanh <br /> như: sau phẫu thuật tuyến giáp, các phẫu thuật <br /> ở vùng cổ, trung thất, sọ não… và nhiều nguyên <br /> nhân khác như sau chấn thương, vết thương cổ, <br /> tai biến mạch máu não và các bệnh lý nội khoa <br /> khác. Liệt dây thanh quản một bên tư thế đường <br /> ngoài hay trung gian gây hở thanh môn, không <br /> có  sóng  rung  niêm  mạc,  làm  cho  bệnh  nhân  bị <br /> khàn tiếng hụt hơi khi  phát  âm,  ảnh  hưởng  tới <br /> công việc và sinh hoạt hàng ngày. <br /> Điều  trị  liệt  dây  thanh  một  bên  giúp  phục <br /> hồi  giọng  nói  trên  thế  giới  đã  áp  dụng  nhiều <br /> phương pháp từ luyện âm cho đến có can thiệp <br /> ngoại  khoa  như  tiêm  các  vật  liệu(1,3)  vào  dây <br /> thanh, Thyroplasty type I mở cánh sụn giáp đẩy <br /> dây  thanh  vào  đường  giữa,  nối  dây  thần  kinh <br /> thanh  quản  với  nhánh  của  dây  thần  kinh  XII. <br /> Tiêm  mỡ  tự  thân  điều  trị  liệt  dây  thanh  được <br /> báo  cáo  đầu  tiên  bởi  Mikaelian(7)  năm  1991.  Ở <br /> Việt Nam có một số tác giả có làm một vài bệnh <br /> nhân nhưng chưa có thông báo chính thức trên <br /> mẫu lớn về nghiên cứu đánh giá sự thành công <br /> theo  dõi  lâu  dài  kết  quả  điều  trị.  Từ  năm  2006 <br /> đến  nay  khoa  TMH  Bệnh  viện  Nhân  Dân  Gia <br /> Định  chúng  tôi  đã  tiến  hành  nghiên  cứu  tiêm <br /> mỡ, kết hợp sợi mô liên kết tự thân điều trị các <br /> bệnh  lý  hở  thanh  môn  trong  đó  có  bệnh  nhân <br /> liệt dây thanh một bên(10). <br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG ‐ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU <br /> Tiêu chuẩn chọn bệnh <br /> Tất cả bệnh nhân bị khàn tiếng, nói hụt hơi, <br /> ăn  uống  hay  bị  sặc  đến  khám  tại  phòng  khám <br /> TMH Bệnh viện Nhân Dân Gia Định. <br /> Bệnh nhân được xác định chẩn đoán liệt dây <br /> thanh  quản  tư  thế  đường  ngoài  gây  hở  thanh <br /> môn qua nội soi và soi hoạt nghiệm thanh quản <br /> (Stroboscopy) <br /> <br /> Tiêu chuẩn loại trừ <br /> ‐ Bệnh nhân bị liệt tư thế khép, liệt một bên <br /> tư thế trung gian và bất động một bên dây thanh <br /> do khối u. <br /> <br /> Dụng cụ nghiên cứu <br /> ‐ Bộ phẫu thuật nội soi ống cứng 0o, 30o, 70o, <br /> 120  dài 24cm, đường kính 5.0; camera có zoom <br /> của hãng Karl‐Storz <br /> o<br /> <br /> ‐ Bộ nội soi chẩn đoán ống mềm, ống cứng <br /> ‐  Máy  soi  hoạt  nghiệm  thanh  quản  Karl‐<br /> Storz <br /> ‐ Bộ soi treo thanh quản, bộ dụng cụ vi phẫu <br /> và bộ xử lý mỡ, kim tiêm, súng bơm mỡ <br /> ‐ Phòng ghi âm, máy vi tính phần mềm ghi <br /> âm và phân tích âm. <br /> <br /> Phương pháp tiến hành <br /> ‐ Mỡ và mô liên kết lấy từ vùng bụng cạnh <br /> rốn của bệnh nhân, sau đó đem xử lý tạo chất sệt <br /> có tế bào mỡ kết hợp sợi mô liên kết. <br /> ‐ Bệnh nhân được gây mê nội khí quản qua <br /> mũi, soi treo thanh quản qua hệ thống máy nội <br /> soi  hình  ảnh  dây  thanh  và  thanh  môn  được <br /> quan sát rõ trên màn hình tivi(11). <br /> ‐  Mỡ sau khi được xử lý cho vào bơm tiêm <br /> lắp vào kim và súng bơm mỡ. Mỡ được tiêm vào <br /> hai vị trí 1/3 sau và 1/3 giữa dây thanh bên liệt <br /> cho phồng qua đường giữa <br /> ‐  Lượng  mỡ  bơm  vào  tùy  bệnh  nhân  được <br /> phẫu  thuật  viên  đánh  giá  trước  qua  nội  soi  và <br /> soi Stroboscopy. <br /> ‐ Bệnh nhân được xuất viện trong ngày hoặc <br /> hôm sau. <br /> ‐  Tất  cả  bệnh  nhân  đều  được  ghi  âm  giọng <br /> nói 1 ngày trước phẫu thuật và sau phẫu thuật 1 <br /> tuần, 1‐3 tháng, 6‐12 tháng, 5‐6 năm. <br /> ‐  Bệnh  nhân  được  phối  hợp  luyện  âm  sau <br /> phẫu thuật 15 ngày. <br /> <br /> Đánh giá kết quả điều trị <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> 263<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> ‐ Bệnh nhân được đánh giá kết quả điều trị <br /> sau  phẫu  thuật  bằng  nội  soi,  soi  hoạt  nghiệm <br /> thanh  quản,  tự  đánh  giá  chất  lượng  giọng  nói <br /> của mình và qua ghi âm phân tích giọng nói. <br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU <br /> ‐ Từ 2006‐2013 chúng tôi thực hiện trên 150 <br /> bệnh nhân trong đó nam chiếm 46,1%, nữ 53,9% <br /> có tuổi đời từ 21 đến 76, trung bình là 38. <br /> ‐ Số bệnh nhân bị liệt dây thanh một bên tư <br /> thế đường ngoài bên trái là 112/50 (74,7%), bệnh <br /> nhân  bị  liệt  dây  thanh  bên  phải  là  38/150 <br /> (25,3%). <br /> ‐ Nguyên nhân gây liệt: <br /> +  Sau  mổ  tuyến  giáp,  vùng  cổ,  trung  thất: <br /> 101/150 (67,3%). <br /> + Do chấn thương vùng cổ sau tai nạn giao <br /> thông: 5/150 (3,3%). <br /> + Do các bệnh lý nội khoa khác (lao, tai biến <br /> mạch máu não, xạ trị vùng cổ…): 15/150 (10%). <br /> + Không rõ nguyên nhân: 29/150 (19,4%). <br /> Có  30  bệnh  nhân  được  luyện  âm  sau  phẫu <br /> thuật. <br /> <br /> Đánh giá kết quả trước và sau phẫu  thuật <br /> 1‐3 tháng <br /> Triệu chứng chủ quan <br /> Trước phẫu thuật <br /> ‐  Bệnh  nhân  bị  khàn  tiếng  và  nói  hụt  hơi <br /> 100% trong đó có các mức độ khác nhau. <br /> Bảng 1: Mức độ khan tiếng, hụt hơi. <br /> Mức độ bệnh<br /> Khàn tiếng và hụt hơi (nhẹ)<br /> Khàn tiếng và hụt hơi (vừa)<br /> Khàn tiếng và hụt hơi (nặng)<br /> Tổng số<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 35<br /> 55<br /> 50<br /> 150<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 23,3%<br /> 36,7%<br /> 40%<br /> 100<br /> <br /> Sau phẫu thuật. <br /> Bệnh nhân hết khàn tiếng, giảm khàn tiếng, <br /> nói hết hụt hơi và tự đánh giá mức độ hài lòng <br /> sau phẫu thuật. <br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 112<br /> 31<br /> 7<br /> 150<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 74%<br /> 20%<br /> 4,7%<br /> 100%<br /> <br /> Đánh  giá  kết  quả  qua  nội  soi  và  soi  hoạt <br /> nghiệm thanh quản <br /> ‐  Trước  phẫu  thuật:  100%  bệnh  nhân  bị  hở <br /> thanh môn không có sóng rung niêm mạc <br /> ‐ Sau phẫu thuật: đánh giá mức độ khép kín <br /> thanh môn và sóng rung niêm mạc <br /> “rất tốt”: thanh môn khép kín hoàn toàn, có <br /> sóng rung niêm mạc khi phát âm <br /> “tốt”:  thanh  môn  khép  kín,  có  sóng  rung <br /> niêm mạc nhẹ khi phát âm. <br /> “không tốt”: thanh môn còn hở nhẹ, khi phát <br /> âm có sóng rung nhẹ. <br />  Đánh  giá  mức  độ  khép  kín  thanh  môn  và <br /> sóng rung niêm mạc. <br /> Bảng 3: Đánh giá qua nôi soi <br /> Mức độ<br /> Rất tốt<br /> Tốt<br /> Không tốt<br /> Tổng số<br /> <br /> Số bệnh nhân<br /> 110<br /> 35<br /> 5<br /> 150<br /> <br /> Tỉ lệ %<br /> 73,3%<br /> 23,4%<br /> 3,3%<br /> 100%<br /> <br /> Đánh  giá  qua  phân  tích  âm  các  chỉ  số  Jitter, <br /> Shimmer, HNR <br /> Về  gần  bình  thường  so  với  nhóm  chứng  là <br /> 143/50 bệnh nhân (95,3%). <br /> Đánh giá 30 bệnh nhân đến luyện âm sau phẫu <br /> thuật  <br /> Có  25  bệnh  nhân  luyện  được  5  lần,  5  bệnh <br /> nhân luyện 7 lần tại bệnh viện, còn lại tự luyện <br /> tập tại nhà. Kiểm tra qua soi hoạt nghiệm thanh <br /> quản sau luyện âm thấy dây thanh bên liệt có độ <br /> căng, có sóng rung niêm mạc, thanh môn khép <br /> kín  khi  phát  âm  sớm  hơn  bệnh  nhân  không <br /> luyện âm. <br /> Kết quả tổng hợp đánh giá hiệu quả điều trị <br /> sau 1‐3 tháng các tiêu chuẩn khách quan và chủ <br /> quan thành công là 95,3%. <br /> <br /> Đánh giá kết quả theo dõi sau 6 ‐12 tháng   <br /> <br /> Bảng 2:  Đánh giá mức độ hài lòng: <br /> <br /> 264<br /> <br /> Mức độ hài lòng giọng nói<br /> Cao<br /> Vừa<br /> Không hài lòng<br /> Tổng số<br /> <br /> Trên  110  bệnh  nhân  cũng  bằng  các  tiêu <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013 <br /> chuẩn  về  mức  độ  hài  lòng,  nội  soi  và  soi  hoạt <br /> nghiệm  thanh  quản,  phân  tích  âm  cho  kết  quả <br /> thành công là 100%. <br /> <br /> Có  40  bệnh  nhân  được  theo  dõi  sau  5‐6 <br /> năm điều trị  <br /> Đạt  kết  quả  100%,  không  có  bệnh  nhân  bị <br /> khàn, mất tiếng trở lại và phải tiêm mỡ lần thứ <br /> 2. <br /> <br /> BÀN LUẬN <br /> Điều  trị  phục  hồi  rối  loạn  giọng  nói  do  liệt <br /> dây  thanh  hiện  nay  trên  thế  giới  có  nhiều <br /> phương  pháp  điều  trị.  Một  phương  pháp  đơn <br /> giản là luyện âm giúp dây thanh bên lành chồm <br /> qua  bù  trừ  để  khép  thanh  môn  khi  phát  âm. <br /> Đồng  thời  với  phương  pháp  luyện  âm  các  tác <br /> giả  thế  giới  cũng  báo  cáo  những  phương  pháp <br /> cần  có  can  thiệp  ngoại  khoa  như  tiêm  vật  liệu <br /> Telfom, Silicon, collagen…, mỡ tự thân vào dây <br /> thanh giúp đẩy dây thanh ra đường giữa. Tiêm <br /> mỡ  tự  thân  vào  dây  thanh  qua  nội  soi  là  thủ <br /> thuật dễ áp dụng, đáp ứng sinh học tốt, chi phí <br /> thấp  và  hầu  như  không  có  tai  biến  gì  trong  và <br /> sau mổ so với các vật liệu ngoại lai có tỉ lệ nguy <br /> cơ biến chứng cao. <br /> Trong  các  báo  cáo  Brandenburg  JH(2)  trước <br /> đây  những  bệnh  nhân  bị  hở  thanh  môn  do  liệt <br /> dây thanh bằng phương pháp tiêm mỡ tự thân <br /> cho kết quả rất tốt  Shaw GY(9) và cộng sự điều <br /> trị 22 bệnh nhân bị hở thanh môn trong đó có 11 <br /> bệnh nhân bị liệt dây thanh, tác giả đã theo dõi <br /> trung  bình  12  tháng  bằng  các  triệu  chứng  chủ <br /> quan  và  khách  quan  cho  thấy  100%  có  kết  quả <br /> phục  hồi  giọng  nói  tốt.  Năm  2006  Hsiung(1)  và <br /> cộng sự báo cáo kết quả 101 bệnh nhân hở thanh <br /> môn  bằng  phương  pháp  tiêm  mỡ  tự  thân  vào <br /> dây thanh được theo dõi sau 1 tháng điều trị kết <br /> quả  thành  công  95%.  Theo  các  tác  giả  Hsiung, <br /> Shaw,  Sataloff.RT(8)  tiêm  mỡ  tự  thân  vào  dây <br /> thanh  là  thủ  thuật  thành  công  phục  hồi  giọng <br /> nói nhanh chóng, sinh lý, an toàn và có hiệu quả <br /> cao ổn định. Các vật liệu ngoại lai dễ bị gây dị <br /> ứng,  khi  sai  lầm  trong  bơm  vào  dây  thanh  thì <br /> không thể sửa chữa và có giá thành rất cao. Một <br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> báo cáo của tác giả Sang Joo lee 11/2009(5) điều trị <br /> 27 bệnh nhân bị liệt dây thanh so sánh 13 bệnh <br /> nhân  bằng  phương  pháp  Thyroplasty  với  14 <br /> bệnh nhân được tiêm mỡ tự thân vào dây thanh, <br /> đánh  gía  theo  các  tiêu  chuẩn  khách  quan  và <br /> phân  tích  âm  các  chỉ  số  Jitter,  Shimmer,  HNR <br /> cho kết luận tiêm mỡ tự thân vào dây thanh cho <br /> cải  thiện  giọng  nói  tốt  hơn,  sớm  hơn  phương <br /> pháp thyroplasty.  <br /> So sánh với kết quả của chúng tôi theo dõi <br /> sau  phẫu  thuật  1‐3  tháng  tỉ  lệ  thành  công <br /> 95,3%.  Sau  1  năm  và  5‐6  năm  phẫu  thuật  kết <br /> quả  thành  công  đạt  100%  chứng  tỏ  mỡ  và  sợi <br /> mô  liên  kết  được  cấy  vào  dây  thanh  có  tác <br /> dụng  ổn  định  và  lâu  dài.  Kết  quả  lý  tưởng  là <br /> bệnh  nhân  hài  lòng  với  chính  giọng  nói  của <br /> mình  sau  phẫu  thuật.  Có  bệnh  nhân  hài  lòng <br /> ngay  sau  khi  tiêm  1‐2  ngày  thấy  hết  hụt  hơi <br /> ngay và nói được thành tiếng, nhưng cũng có <br /> những  bệnh  nhân  sau  1  tuần  mới  thấy  giọng <br /> nói được phục hồi. Tuy nhiên giọng nói để bớt <br /> khàn  và  trong  lại  như  bình  thường  phải  chờ <br /> trong  khoảng  2  tuần‐1  tháng.  Sự  theo  dõi  của <br /> chúng  tôi  lâu  dài  đến  5‐6  năm  cho  thấy  số <br /> bệnh nhân vẫn giữ ổn định giọng nói của mình <br /> được  phục  hồi  không  có  bệnh  nhân  nói  khàn <br /> tiếng, hụt hơi tái phát và phải tiêm mỡ lần 2. <br /> Về phối hợp luyện âm sau phẫu thuật là hỗ <br /> trợ  thêm  cho  dây  thanh  được  căng  chắc  và  tạo <br /> sóng  rung  niêm  mạc  sớm  hơn,  mức  độ  khép <br /> thanh  môn  được  nhiều  hơn,  tuy  nhiên  bệnh <br /> nhân thường không có thời gian đi luyện tập và <br /> sau khi phẫu thuật thấy có hiệu quả bệnh nhân <br /> không muốn đi luyện âm tiếp nữa. <br /> Tuy  nhiên  theo  một  số  tác  giả  trên  thế  giới <br /> và kinh nghiệm của chúng tôi sự thành công hay <br /> thất bại của phương pháp tiêm mỡ tự thân vào <br /> dây  thanh  phụ  thuộc  rất  nhiều  vào  phương <br /> pháp  xử  lý  mỡ  và  kỹ  thuật  tiêm  mỡ  vào  dây <br /> thanh, đòi hỏi phải có sự luyện tập nhiều và có <br /> kinh  nghiệm  rút  ra  từ  từng  bệnh  nhân  mỗi  lần <br /> tiêm mỡ mới có hiệu quả điều trị tốt. <br /> <br /> KẾT LUẬN <br /> Tiêm mỡ và sợi mô liên kết tự thân vào dây <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br /> 265<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Số 6 * 2013<br /> <br /> Nghiên cứu Y học <br /> thanh điều trị hở thanh môn do liệt dây thanh 1 <br /> bên  là  phương  pháp  an  toàn,  sinh  lý,  hiệu  quả <br /> cao  ổn  định  lâu  dài,  chi  phí  thấp,  tuy  nhiên  sẽ <br /> đòi  hỏi  phải  có  trang  thiết  bị  phù  hợp,  và  PTV <br /> phải có kinh nghiệm luyện tập nhiều mới có kết <br /> quả tốt. <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO <br /> 1.<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> Boyce RG, Nuss DW, Kluka EA (1994): The use of autologous <br /> fat,  fascia,  and  nonvascularized  muscle  grafts  in  the  head  and <br /> neck. Otolaryngol Clin North Am. 27. 39‐68.<br /> Brandenburg  JH,  Kirkham  W,  Kroshkee  D  (1992):  Vocal  cord <br /> Augmentation  with  autogenous  fat      Laryngoscope  102.  495‐<br /> 500. <br /> Ford  CN,  Bless  DM  (1986):  Clinical  experience  with  injectable <br /> collagen  for  vocal  ford  augmentation.  Laryngoscope  96.  863‐<br /> 869. <br /> Hsiung MW, Pai Lu (2006): “Autogenous fat injection for glottic <br /> insufficiency :  Analysis  of  101  cases  and  correlation  with <br /> patients, self‐assessment” Acta Oto‐Laryngologica. 126, 191‐196. <br /> Lee SJ (2009). Copariron of vocal outcome after autologous fat <br /> injection and medialization thyroplasty for unilateral vocal cord <br /> paralysis.  Department  of  Otorhinolaryngology‐head  &  Neck <br /> Surgery,college  of  Medicine,  dankook  University,  Cheonan, <br />  <br /> <br /> 266<br /> <br /> Korea.  XIII  Asean  ORL  &  HNS  Congress  November  2009.  Tr: <br /> 90‐92. <br /> 6. Mattioli F (2011) the role of eraly voice therapy in the Incidence <br /> of motility recovery In unilateral vocal fold  paralysis,  logoped <br /> phoniatr vocol; Apr: 36 (1): 40‐7. <br /> 7. Mikaelian DO, Lowry LD, Sataloff RT (1991): Lipoinjection for <br /> unilateral vocal cord paralysis. Laryngoscope;101:465‐468. <br /> 8. Sataloff  RT,  SpiegelJR,  Hawkshaw  M,  Rosen  DC,  Heuer  RJ <br /> (1997):  Autologous  fat  implantation  fopr  vocal  ford  scar:  a <br /> preliminary report . J voice;11:238‐246. <br /> 9. Shaw  GY,  Szewczyk  MA,  Searle  J,  Woodroof  J  (1997). <br /> Autologous  fat  injection  into  the  vocal  fold:  technical <br /> considerations  and  long  –term  follow  up.  Laryngoscope;107: <br /> 177‐186. <br /> 10. Trần Việt Hồng (2011) : Vi phẫu thuật thanh quản người lớn qua <br /> nội  soi  ống  cứng.  Luận  án  tiến  sĩ  y  khoa.  ĐHYD‐TP.Hồ  Chí <br /> Minh.  Tr : 72‐86. <br /> 11. Trần Việt Hồng, Huỳnh Khắc Cường (2001): “Ứng dụng kỹ thuật <br /> nội soi ống cứng vào vi phẫu thanh quản”, y học TP HCM phụ <br /> bản số 4, tập 5 – 2003. <br /> <br /> Ngày nhận bài báo: 15/8/2013 <br /> Ngày phản biện nhận xét bài báo: 20/8/2013 <br /> Ngày bài báo được đăng: 10/12/2013 <br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Công Nghệ BV. Nhân Dân Gia Định năm 2013  <br /> <br />