Tiểu luận: Chấm dứt hợp đồng lao động và hậu quả pháp lý

Chia sẻ: Tuan Anh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

394
lượt xem 57
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Việc chấm dứt hơp đồng lao động và hậu quả pháp lý của việc chấm dứt hợp đồng lao động là một nội dung quan trong trong áp dụng, thực hiện quan hệ lao động. Để tìm hiểu sâu hơn về vấn đề này mời các bạn tham khảo "Tiểu luận: Chấm dứt hợp đồng lao động và hậu quả pháp lý".

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận: Chấm dứt hợp đồng lao động và hậu quả pháp lý

TRƯƠNG ĐAI HOC TRA VINH ̀ ̣ ̣ ̀  TIÊU LUÂN ̉ ̣ Đề tài: “Châm d ́ ưt h ́ ợp đông lao đông ̀ ̣ va hâu qua phap ly” ̀ ̣ ̉ ́ ́ Giảng viên hướng dẫn: Cô Đoan Thi Ph ̀ ̣ ương Diêp ̣ Sinh viên thực hiện: Nguyên Tuân Anh ̃ ́ Lớp : Cao học Luât kinh tê CH15LKTKG1 ̣ ́ MSSV: 9410715057
Thang 10 năm 2015 ́ MUC LUC ̣ ̣ LỜI MỞ ĐẦU Trang 2 ́ ứt hợp đông lao đông: A. Châm d ̀ ̣ Trang 2 1. Khái niệm: Trang 2 2. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động: Trang 2 2.1 Hợp đông lao đông đ ̀ ̣ ương nhiên châm d ́ ứt: Trang 3 2.2 Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: Trang 5 2.3 Hủy bỏ việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động & đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: Trang 8 2.4 Nghĩa vụ khi chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: Trang 9 ̣ ̉ ́ ứt hợp đông lao đông B. Hâu qua phap ly khi châm d ́ ́ ̀ ̣ Trang 10 1. Hậu quả pháp lý khi hợp đồng lao động đương nhiên chấm dứt Trang 11 2. Hậu quả pháp lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao đông trai ̣ ́ ́ ̣ phap luât. Trang 11 3. Giải quyết quyền lợi của hai bên khi chấm dứt hợp đồng lao động Trang 12 ̣ ̣ ̉ DANH MUC TAI LIÊU THAM KHAO ̀ Trang 15 2
LỜI MỞ ĐẦU ̣ ̀ ̣ Lao đông la viêc con ngươi dung s ̀ ưc l ́ ực va tri tuê đê tao ra san phâm ̀ ́ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ ̣ ời sông va h vât chât phuc vu đ ́ ́ ̀ ợp đông lao đông xuât hiên đê điêu chinh môi ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ̀ ̉ ́ ̣ ưa ng quan hê gi ̃ ươi s ̀ ử dung lao đông, ng ̣ ̣ ươi lao đông, tô ch ̀ ̣ ̉ ức, ca nhân liên ́ ̣ ̣ quan đên quan hê lao đông. ́ ̣ ́ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̀ ợp đồng Viêt Nam đang trong qua trinh hôi nhâp kinh tê Quôc tê, thi h lao động có vai rò rất quan trọng; viêc̣ thiếu hiểu biết về hợp đồng lao động gây ra những thiệt hại đáng kể đặc biệt là cho người lao động. Thông qua hợp đồng lao động, quyền và nghĩa vụ giữa người lao động và người sử dụng lao động được thiết lập, là cơ sở để giải quyết các tranh chấp (nếu có). Ngoài ra hợp đồng lao động cũng là một trong những hình thức pháp lí nhất để công dân thực hiện quyền làm chủ của mình, thể hiện qua việc tự do lựa chọn công việc, chỗ làm, mức lương phù hợp. Nhà nước dựa vào hợp đồng lao động để quản ly nhân l ́ ực đang làm việc tại các công ty, cơ sở sản suất. Xuất phát từ nhu cầu và đòi hỏi mới phát sinh từ thực tiễn quan hệ lao động trong nền kinh tế thị trường, Nhà nước đã đặc biệt chú trọng tới công tác xây dựng, sửa đổi, bổ sung hệ thống pháp luật lao động. Tuy nhiên, do mặt trái của nền kinh tế thị trường kết hợp nhiều nguyên nhân mà tình trạng vi phạm pháp luật lao động ngày càng trở nên phổ biến, trong đó việc đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật là một vấn đề đang gây nhiều bức xúc, ảnh hưởng không nhỏ đến tính bền vững của quan hệ lao động. Vì vậy, chấm dứt HĐLĐ va hâu qua phap ly cua viêc ̀ ̣ ̉ ́ ́ ̉ ̣ ́ ưt h châm d ́ ợp đông lao đông la môt nôi dung quan trong trong ap dung, th ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ ực ̣ ̣ ̣ hiên quan hê lao đông. ̉ ̣ chấm dứt HĐLĐ đung phap luât va x Đê viêc ́ ́ ̣ ̀ ử ly hâu qua phap ly cua ́ ̣ ̉ ́ ́ ̉ ̣ ́ ứt hợp đông lao đông đung phap luât thi chung ta cân nghiên c viêc châm d ̀ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ́ ̀ ứu nhưng nôi dung sau đây. ̃ ̣ 3
A. Châm d ́ ưt h ́ ợp đông lao đông: ̀ ̣ 1. Khái niệm: Chấm dứt hợp đồng lao động là sự kiện phap ly quan trong dân đên s ́ ́ ̣ ̃ ́ ự ́ ̉ ̣ ̣ kêt thuc cua quan hê lao đông (ng ́ ười lao động chấm dứt làm việc cho người sử dụng lao động) do hợp đồng lao động đương nhiên chấm dứt, do người lao động bị sa thải, hoặc do một trong hai bên đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn. 2. Các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động: Theo quy định tại Điều 36 BLLĐ 2012 thi viêc châm d ̀ ̣ ́ ưt h ́ ợp đông lao ̀ ̣ ́ ́ ường hợp sau: đông co cac tr 1. Hết hạn hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 192 của bộ luật này. 2. Đã hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động. 3. Hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động. 4. Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ Luật lao đông. ̣ 5. Người lao động bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án. 6. Người lao động chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết 7. Người sử dụng lao động là cá nhân chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết; người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động. 8. Người lao động bị xử lý ky lu ̉ ật sa thải theo quy định tại khoản 3 Điều 125 của Bộ Luật lao đông. ̣ 9. Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 37 của Bộ Luật lao đông. ̣ 10. Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại Điều 38 của Bộ Luật lao đông; ng ̣ ười sử dụng lao động cho người lao động thôi việc do thay đổi cơ cấu , công nghệ hoặc vì ly do kinh t ́ ế hoặc do sáp nhập, hợp nhất, chia tách doanh nghiệp, hợp tác xã. 4
Nhưng tr ̃ ương h ̀ ợp châm d ́ ứt hợp đông lao đông nêu trên thi co thê chia ̀ ̣ ̀ ́ ̉ thanh hai tr ̀ ương h ̀ ợp châm d ́ ưt h ́ ợp đông lao đông đo la tr ̀ ̣ ́ ̀ ương h ̀ ợp đương ́ ứt va đ nhiên châm d ̀ ơn phương châm d ́ ứt hợp đông lao đông nh ̀ ̣ ư sau. 2.1 Hợp đông lao đông đ ̀ ̣ ương nhiên châm d ́ ưt: ́ Hợp đông ̣ được xem là đương nhiên châm ̀ lao đông ́ dưt́ trong cać trương h ̀ ợp: 1. Hết hạn hợp đồng lao động, trừ trường hợp quy định tại khoản 6 Điều 192 của bộ luật này. 2. Đã hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động. 3. Hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động. 4. Người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ Luật lao ̣ đông. 5. Người lao động bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của tòa án. 6. Người lao động chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết. 7. Người sử dụng lao động là cá nhân chết, bị tòa án tuyên bố mất năng lực hành vi dân sự, mất tích hoặc là đã chết; người sử dụng lao động không phải là cá nhân chấm dứt hoạt động. 8. Người lao động bị xử lý ky lu ̉ ật sa thải theo quy định tại khoản 3 Điều 125 của Bộ Luật lao đông. Gôm co 3 Hình th ̣ ̀ ́ ức xử ly ky lu ́ ̉ ật lao động (khiển trách, kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng; cách chức, sa thải). ́ ương h Cac tr ̀ ợp châm d ́ ứt nay chu yêu do nguyên nhân khach quan ma ̀ ̉ ́ ́ ̀ hợp đông không thê duy tri đ ̀ ̉ ̀ ược. Môt sô tr ̣ ́ ường hợp, hợp đông lao đông ̀ ̣ ́ ưt xuât phat t châm d ́ ́ ́ ừ y tri cua bên s ́ ́ ̉ ử dung lao đông x ̣ ̣ ử ly ky luât sa thai; ́ ̉ ̣ ̉ trương h ̀ ợp hêt han h ́ ̣ ợp đông thi vê nguyên tăc h ̀ ̀ ̀ ́ ợp đông không châm d ̀ ́ ứt ́ ̣ ́ ơi tr do hêt han đôi v ́ ương h ̀ ợp hợp đông co th ̀ ́ ời han ma phai co y chi cua ̣ ̀ ̉ ́ ́ ́ ̉ bên sử dung lao đông không mong muôn tiêp tuc ky h ̣ ̣ ́ ́ ̣ ́ ợp đông lao đông v ̀ ̣ ới ̣ ̣ ́ ừ y chi cua hai bên trong quan hê h bên lao đông, hoăc xuât phat t ́ ́ ́ ̉ ̣ ợp đông lao ̀ ̣ đông. 5
Tuy nhiên, trương h ̀ ợp hợp đông lao đông xac đinh th ̀ ̣ ́ ̣ ơi han va h ̀ ̣ ̀ ợp ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ ơi han đông lao đông theo mua vu hoăc theo môt công viêc nhât đinh co th ̀ ̀ ̣ dươi 12 thang hêt han ma ng ́ ́ ́ ̣ ̀ ươi lao đông vân tiêp tuc lam viêc thi trong th ̀ ̣ ̃ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ơì ̣ ̉ ừ ngay lao đông hêt han, hai bên phai ky kêt h han 30 ngay, kê t ̀ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ́ ́ ợp đông lao ̀ ̣ đông m ơi; nêu hai bên không tiên hanh ky kêt h ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ợp đông m ̀ ới thi h ̀ ợp đông đa ̀ ̃ ́ ́ ̣ giao kêt xac đinh th ơi han tr ̀ ̣ ở thanh h ̀ ợp đông lao đông không xac đinh th ̀ ̣ ́ ̣ ời ̣ ̀ ợp đông lao đông theo mua vu hoăc theo môt công viêc nhât đinh co han va h ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ́ thơi han d ̀ ̣ ươi 12 thang tr ́ ́ ở thanh h ̀ ợp đông xac đinh th ̀ ́ ̣ ời han v ̣ ơi th ́ ơi han la ̀ ̣ ̀ 24 thang. ́ Trương h ̀ ợp người lao động đủ điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội và tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 187 của Bộ Luật ̣ ̀ ̉ ̣ ̉ ̀ ̣ ̀ ̀ ̉ ̀ ươi lao đông đa hêt tuôi lao lao đông thi phai hôi đu điêu kiên cân va đu la ng ̀ ̣ ̃ ́ ̉ ̣ ̉ ̉ ưởng lương hưu) va đu điêu kiên vê th đông (đu tuôi h ̀ ̉ ̀ ̣ ̀ ời gian đong bao hiêm ́ ̉ ̉ ̃ ̣ ̣ ̉ ̉ ̃ ̣ ̀ ́ ̉ ươn dân thi hanh Luât bao xa hôi theo Luât Bao hiêm xa hôi va cac văn ban h ́ ̃ ̀ ̣ ̉ ̉ ̃ ̣ hiêm xa hôi. 2.2 Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: 2.2.1 Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động là việc một trong hai bên có thể tự chấm dứt hợp đồng không cần có thỏa thuận với bên còn lại nhưng vẫn được pháp luật công nhận. Đơn phương chấm dứt hợp đồng chỉ được chấp nhận trong một số trường hợp luật định. 2.2.2 Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: 2.2.2.1 Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: Theo Điều 37 Bô Luât lao đông 2012 quy đ ̣ ̣ ̣ ịnh các trường hợp người lao động có thể đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: 1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn trong những trường hợp sau đây: a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động; 6
b) Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động; c) Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động; d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động. Gôm nh ̀ ưng tr ̃ ương h ̀ ợp: ̉ ̉ ở thương tru đên n Chuyên chô ̀ ́ ́ ơi khac, đi lai găp nhiêu kho khăn; ́ ̣ ̣ ̀ ́ Được phep ra n ́ ước ngoai đinh c ̀ ̣ ư; ̉ ̉ ̃ ̣ ̉ ́ ợ (chông), bô, me kê ca bô (me Ban thân phai nghi viêc đê chăm soc v ̀ ́ ̣ ̉ ̉ ́ ̣ vợ chông) hoăc con bi ôm đau t ̀ ̣ ̣ ́ ừ 03 thang tr ́ ở lên; ̀ ́ ̀ ̉ ́ ́ ược chinh quyên câp xa xac Gia đinh co hoan canh kho khăn khac đ ́ ̀ ́ ̃ ́ ̣ ̉ ́ ̣ ực hiên h nhân không thê tiêp tuc th ̣ ợp đông lao đông. ̀ ̣ đ) Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước; e) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền; g) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục. 2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 37 thi ng ̀ ười lao động phải báo cho người sử dụng lao động biết trước vơi th ́ ơi han: ̀ ̣ a) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1 Điều 37 ; b) Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều 37; c) Đối với trường hợp quy định tại điểm e khoản 1 Điều này thời hạn báo trước cho người sử dụng lao động được thực hiện theo thời hạn quy định tại Điều 156 của Bộ luật lao đông. ̣ 7
3. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày, trừ trường hợp quy định tại Điều 156 của Bộ luật lao đông. ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ́ ơi h Theo quy đinh tai khoan 3, Điêu 37 Bô Luât lao đông thi đôi v ̀ ́ ợp ́ ̣ đông không xac đinh th ̀ ơi han, phap luât không yêu câu ng ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ười lao đông phai ̣ ̉ co ly do m ́ ́ ơi đ ́ ơn phương châm d ́ ứt hợp đông lao đông, chi tuân theo quy ̀ ̣ ̉ ̣ ̉ ́ ước cho ngươi s đinh phai bao tr ̀ ử dung lao đông biêt tr ̣ ̣ ́ ước it nhât 45 ngay. ́ ́ ̀ ̉ Điêm m ơi cua Bô Luât Lao đông 2012 la b ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ổ sung trường hợp khi bị “quấy rối tình dục” tại Điểm c Khoản 1 – Điều 37. Sự bổ sung này được cho là hợp ly va kip th ́ ̀ ̣ ơi khi lao đông n ̀ ̣ ữ lam viêc bi “qu ̀ ̣ ̣ ấy rối tình dục” nhưng không có hướng giải quyết cho phù hợp, quy định này bảo vệ quyền lợi của người lao động tốt hơn. ̉ ̣ ́ ̀ ươi lao đông châm d Tuy nhiên điêm han chê la ng ̀ ̣ ́ ứt hợp đông lao đông ̀ ̣ ̀ ̉ ̉ ̣ ̉ ́ ươc cho ng co ly do hay không thi phai tuân thu quy đinh phai bao tr ́ ́ ́ ươi s ̀ ử ̣ ̣ ́ ươc it nhât 45 ngay. dung lao đông biêt tr ́ ́ ́ ̀ 2.2.2.2 Người sử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: Theo quy định tại Điều 38 Bô Luât lao đông năm 2012 thi ng ̣ ̣ ̣ ̀ ươi s ̀ ử dụng lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây: a) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động. ̣ ̀ ̀ ̣ ược giao la do yêu tô chu quan va đa Viêc không hoan thanh công viêc đ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ̃ ̣ ̣ ̉ ́ ở it nhât 02 lân trong môt thang, ma sau đo vân không bi lâp biên ban nhăc nh ́ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ́ ̃ ̣ khăc phuc. M ́ ưc đô hoan thanh đ ́ ̣ ̀ ̀ ược ghi trong hợp đông lao đông, thoa ̀ ̣ ̉ ước ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̉ lao đông tâp thê hoăc nôi quy lao đông cua bên sử dung lao đông. ̣ ̣ b) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 12 tháng liên tục đối với người làm theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, đã điều trị 06 tháng liên tục, đối với người lao động làm theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và quá nửa thời hạn hợp đồng lao động đối với người làm theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa hồi phục. 8
Khi sức khỏe của người lao động bình phục, thì người lao động được xem xét để tiếp tục giao kết hợp đồng lao động. c) Do thiên tai, hỏa hoạn hoặc những lý do bất khả kháng khác theo quy định của pháp luật, mà người sử dụng lao động đã tìm mọi biện pháp khắc phục nhưng vẫn buộc phải thu hẹp sản xuất, giảm chỗ làm việc. d) Người lao động không có mặt tại nơi làm việc sau thời hạn quy định tại Điều 33 của Bộ luật lao đông. ̣ Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước thơi gian nh ̀ ư sau: Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn; Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn; Ít nhất 03 ngày làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 38 và đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Như vây, th ̣ ơi han bao tr ̀ ̣ ́ ươc khi ng ́ ươi s ̀ ử dun lao đông đ ̣ ̣ ơn phương ́ ứt hợp đông lao đông đ châm d ̀ ̣ ược xac đinh theo h ́ ̣ ợp đông. ̀ Để bao ̉ vệ cho ngươì lao đông, ̣ han ̣ chế viêc̣ lam ̣ dung ̣ quyên ̀ đơn phương châm d ́ ưt h ́ ợp đông lao đông thi ng ̀ ̣ ̀ ười sử dung lao đông không ̣ ̣ được đơn phương châm d ́ ứt hợp đông lao đông trong cac tr ̀ ̣ ́ ường hợp: 1. Người lao động ốm đau hoặc bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp đang điều trị, điều dưỡng theo quyết định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều 38 của Bộ Luật lao đông. ̣ 2. Người lao động đang nghỉ hằng năm, nghỉ việc riêng và những trường hợp nghỉ khác được người sử dụng lao động đồng ý. 3. Lao động nữ quy định tại khoản 3 Điều 155 của Bộ Luật Lao ̣ đông. 4. Người lao động nghỉ việc hưởng chế độ thai sản theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội. 2.3 Hủy bỏ việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động & đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: 9
Việc hủy bỏ đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động và đơn phương chấm dứt hợp đông lao đông trái pháp lu ̀ ̣ ật được quy định trong Bộ Luật lao động 2012 tại điều 40, điều 41. Cụ thể: ̣ ều 40 quy đinh hu Tai đi ̣ ỷ bỏ việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thi:̀ Mỗi bên đều có quyền huỷ bỏ việc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước khi hết thời hạn báo trước nhưng phải thông báo bằng văn bản và phải được bên kia đồng ý. ̣ Tai Điều 41 quy đinh viêc đ ̣ ̣ ơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật là các trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động không đúng quy định tại các điều 37, 38 và 39 của Bộ Luật lao đông. ̣ 2.4 Nghĩa vụ khi chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: 2.4.1 Về phía người sử dụng lao động thi nghĩa v ̀ ụ của người sử dụng lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật như sau. 1. Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và phải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động. 2. Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ Luật ̣ lao đông. 3. Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này và trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động. 4. Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì ngoài khoản tiền 10
bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này, hai bên thương lượng để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động. 5. Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước. 2.4.2 Về phía người lao động: thi nghĩa v ̀ ụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật: 1. Không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động. 2. Nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người sử dụng lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước. 3. Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 62 của Bộ Luật lao đông. ̣ B. Hâu qua phap ly khi châm d ̣ ̉ ́ ́ ́ ứt hợp đông lao đông ̀ ̣ 1. Hậu quả pháp lý khi hợp đồng lao động đương nhiên chấm dứt 1.1 Hậu quả pháp lý khi hợp đồng lao động hêt han, hoan thanh công ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ứt hợp đông lao đông. viêc va thoa thuân châm d ̀ ̣ Khi hết hạn hợp đồng lao động người sử dụng lao động có nghĩa vụ thanh toán hết những chi phí, khoản nợ, tài sản hay tiền lương còn lại cho người lao động. Theo quy định tại Điều 47 Bô Luât lao đông năm 2012 nh ̣ ̣ ̣ ư sau: Trách nhiệm của người sử dụng lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động. 1. Ít nhất 15 ngày trước ngày hợp đồng lao động xác định thời hạn hết hạn, người sử dụng lao động phải thông báo bằng văn bản cho người lao động biết thời điểm chấm dứt hợp đồng lao động. 2. Trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động, hai bên có trách nhiệm thanh toán đầy đủ các khoản có liên quan đến quyền lợi của mỗi bên; trường hợp đặc biệt, có thể kéo dài nhưng không được quá 30 ngày. 11
3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm hoàn thành thủ tục xác nhận và trả lại sổ bảo hiểm xã hội và những giấy tờ khác mà người sử dụng lao động đã giữ lại của người lao động. 4. Trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị chấm dứt hoạt động, bị giải thể, phá sản thì tiền lương, trợ cấp thôi việc, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các quyền lợi khác của người lao động theo thoả ước lao động tập thể và hợp đồng lao động đã ký kết được ưu tiên thanh toán. Người lao động có quyền được hưởng trợ cấp thôi việc hoặc trợ cấp mất việc làm theo quy định tài Điều 48 và 49 Bô Luât Lao đông năm ̣ ̣ ̣ 2012. 1.2 Hậu quả pháp lý khi người lao động bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đông lao đông va tr ̀ ̣ ̀ ương h ̀ ợp người lao động chết; mất năng lực hanh vi dân s ̀ ự, bị tuyên bố chết, mất ̉ ́ tích theo ban an, quyết định của Toà án. Khi có quyết định của tòa án đối với một người bị xử tử hình hay bị cấm làm công việc cũ thì hợp đồng lao động với người đó sẽ buộc chấm dứt, những nghĩa vụ và quyền lợi chưa thực hiện sẽ phân xử theo quyết định của tòa án và những quan hê phap luât co liên quan đ ̣ ́ ̣ ́ ược xử ly theo ́ pháp luật dân sự, hợp đồng lao động với người lao động bị kết án tù giam, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đông lao đông va tr ̀ ̣ ̀ ương ̀ hợp người lao động chết; mất năng lực hanh vi dân s ̀ ự, bị tuyên bố chết, mất tích theo ban an s ̉ ́ ẽ chấm dứt, các quyền và nghĩ vụ sẽ được thực hiện theo quyết định của tòa án. 1.3 Hậu quả pháp lý khi người lao động về nghỉ hưu; Bị kỉ luật sa thải; NSDLĐ: Theo quy định tại Điều 167 Bộ luật lao động năm 2012 quy định về sử dụng người lao động cao tuổi thì : 1. Khi có nhu cầu, người sử dụng lao động có thể thoả thuận với người lao động cao tuổi có đủ sức khỏe kéo dài thời hạn hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới theo quy định tại Chương III của Bộ luật này. 12
2. Khi đã nghỉ hưu, nếu làm việc theo hợp đồng lao động mới, thì ngoài quyền lợi đang hưởng theo chế độ hưu trí, người lao động cao tuổi vẫn được hưởng quyền lợi đã thoả thuận theo hợp đồng lao động. 3. Không được sử dụng người lao động cao tuổi làm những công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ người lao động cao tuổi, trừ trường hợp đặc biệt theo quy định của Chính phủ. 4. Người sử dụng lao động có trách nhiệm quan tâm chăm sóc sức khoẻ của người lao động cao tuổi tại nơi làm việc. 1.4 Hậu quả pháp lý khi chấm dứt hợp đồng lao động do phá sản, chia tách, sáp nhập tổ chức: Khi chia tách, sáp nhập...người sử dụng lao động phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ quy định tại điều 45 Bộ luật lao động 2012 : 1. Trong trường hợp sáp nhập, hợp nhất, chia, tách doanh nghiệp, hợp tác xã thì người sử dụng lao động kế tiếp phải chịu trách nhiệm tiếp tục sử dụng số lao động hiện có và tiến hành việc sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động. Trong trường hợp không sử dụng hết số lao động hiện có, thì người sử dụng lao động kế tiếp có trách nhiệm xây dựng và thực hiện phương án sử dụng lao động theo quy định tại Điều 46 của Bộ luật này. 2. Trong trường hợp chuyển quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng tài sản của doanh nghiệp, thì người sử dụng lao động trước đó phải lập phương án sử dụng lao động theo quy định tại Điều 46 của Bộ luật này. 3. Trong trường hợp người sử dụng lao động cho người lao động thôi việc theo quy định tại Điều này, thì phải trả trợ cấp mất việc làm cho người lao động theo quy định tại Điều 49 của Bộ luật này. 2. Hậu quả pháp lý khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao đông ̣ trai phap luât. ́ ́ ̣ 2.1 Trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ phía người lao động điêu 37 Bô Luât lao đông năm 2012: ̀ ̣ ̣ ̣ Trong trương h ̀ ợp ngươi lao đông đ ̀ ̣ ơn phương châm d ́ ưt h ́ ợp đông lao ̀ ̣ ̣ đông trai phap luât thi không đ ́ ́ ̀ ược trợ câp thôi viêc va phai bôi th ́ ̣ ̀ ̉ ̀ ường cho ngươi s ̀ ử dung lao đông n ̣ ̣ ửa thang tiên l ́ ́ ương theo hợp đông lao đông. ̀ ̣ 13
́ ươi lao đông vi pham vê th Nêu ng ̀ ̣ ̣ ̀ ời han bao tr ̣ ́ ước thi phai bôi th ̀ ̉ ̀ ường cho ngươi s ̀ ử dung lao đông môt khoan tiên t ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ương ưng v ́ ơi tiên l ́ ̀ ương cuả ngươi lao đông trong nh ̀ ̣ ưng ngay không bao tr ̃ ̀ ́ ước. Trương h ̀ ợp ngươi lao đông đ ̀ ̣ ơn phương châm dưt h ́ ợp đông lao đông ̀ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ ̉ ̉ ̀ ̣ trai phap luât thi co thê phai hoan tra chi phi đao tao cho ng ́ ́ ̀ ười sử dung lao ̣ ̣ ́ ợp đông đao tao gi đông nêu hai bên co h ́ ̀ ̀ ̣ ơi han nghia vu lam viêc cua ng ́ ̣ ̃ ̣ ̀ ̣ ̉ ười ̣ lao đông được đưa đi đao tao. Chi phi đao tao đ ̀ ̣ ́ ̀ ̣ ược quy đinh theo điêu 62 ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả Bô Luât lao đông 2012 gôm cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian ở nước ngoài. 2.2 Hâu qua đ ̣ ̉ ơn phương chấm dứt hợp đồng lao động từ phía người sử dụng lao động tai điêu 38 Bô Luât lao đông năm 2012: ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ 1. Phải nhận người lao động trở lại làm việc theo hợp đồng lao động đã giao kết và phải trả tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong những ngày người lao động không được làm việc cộng với ít nhất 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động. 2. Trường hợp người lao động không muốn tiếp tục làm việc, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này người sử dụng lao động phải trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này. 3. Trường hợp người sử dụng lao động không muốn nhận lại người lao động và người lao động đồng ý, thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 Điều này và trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 của Bộ luật này, hai bên thỏa thuận khoản tiền bồi thường thêm nhưng ít nhất phải bằng 02 tháng tiền lương theo hợp đồng lao động để chấm dứt hợp đồng lao động. Điêu nay co nghia nêu ng ̀ ̀ ́ ̃ ́ ười sử dung lao đ ̣ ợng không ̣ muôn nhân ng ́ ươi lao đông quay tr ̀ ̣ ở lai lam viêc nh ̣ ̀ ̣ ưng ngươi lao đông vân ̀ ̣ ̃ ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ ươi s muôn tiêp tuc lam viêc thi ng ̀ ử dung lao đông buôc phai nhân ng ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ười lao ̣ ở lai lam viêc. đôn tr ̣ ̀ ̣ 14
4. Trường hợp không còn vị trí, công việc đã giao kết trong hợp đồng lao động mà người lao động vẫn muốn làm việc thì ngoài khoản tiền bồi thường quy định tại khoản 1 nêu trên, hai bên thương lượng để sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động. 5. Trường hợp vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước. 2.3 Đối với người lao động Trong trường hợp người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật thì không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương và phụ cấp lương (nếu có). 3. Giải quyết quyền lợi của hai bên khi chấm dứt hợp đồng lao động Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động phải bồi thường chi phí đào tạo, trừ trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động mà thực hiện đúng và đủ các quy định tại Điều 37 của Bộ luật Lao động đã sửa đổi, bổ sung. Nhưng tr ̃ ương h ̀ ợp không được tra tr ̉ ợ câp thôi viêc: Không phai tât ́ ̣ ̉ ́ ̉ ́ ương h ca cac tr ̀ ợp châm d ́ ứt hợp đông lao đông, ng ̀ ̣ ười lao đông đêu đ ̣ ́ ược trợ câp thôi viêc. Theo quy đinh tai cac Khoan 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 Điêu 48 va ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̉ ̀ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ Khoan 10 Điêu 36 Bô Luât Lao đông 2012 thi khi ch ̀ ̀ ấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động đã làm việc thường xuyên trong doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức đủ 12 tháng trở lên, người sử dụng lao động có trách nhiệm trợ cấp thôi việc, cứ mỗi năm làm việc là nửa tháng lương, cộng với phụ cấp lương nếu có. Nhưng tr ̃ ương h ̀ ợp châm d ́ ứt hợp đông lao ̀ ̣ đông được quy đinh tai Khoan 4 va Khoan 8 Điêu 36 Bô Luât lao đông 2012 ̣ ̣ ̉ ̀ ̉ ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ươi lao đông se không đ thi ng ̀ ̣ ̃ ược tra tr ̉ ợ câp thôi viêc. ́ ̣ Cung trong tr ̃ ương h ̀ ợp quy đinh tai Khoan 10, Điêu 36 cua Bô Luât ̣ ̣ ̉ ̀ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ươi lao đông se đ lao đông 2012 thi ng ̀ ̣ ̃ ược trợ câp thôi viêc. Trong khi quy ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ ươi lao đông se đ đinh tai Khoan 1, Điêu 44 Bô Luât lao đông 2012 thi ng ̀ ̀ ̣ ̃ ược ̉ ợ câp mât viêc. Trong tr tra tr ́ ́ ̣ ương h ̀ ợp do thay đôi c ̉ ơ câu, công nghê ma ́ ̣ ̀ 15
ngươi s ̀ ử dung lao đông phai hai loai tr ̣ ̣ ̉ ̣ ợ câp, v ́ ừa tra tr ̉ ợ câp thôi viêc va tr ́ ̣ ̀ ợ ́ ̣ ̀ câp mât viêc lam cho ng ́ ười lao đông. ̣ Tiền lương làm căn cứ tính trợ cấp thôi việc là tiền lương theo hợp đồng lao động, được tính bình quân của 6 tháng liền kề trước khi sự việc xảy ra, gồm tiền lương cấp bậc, chức vụ, phụ cấp khu vực, ph ụ c ấp ch ức vụ (nếu có). Thời gian làm việc để tính trợ cấp thôi việc là tổng thời gian đã làm việc thực tê cho ng ́ ươi s ̀ ử dung lao đông tr ̣ ̣ ừ đi thơi gian ng ̀ ươi lao đông đa ̀ ̣ ̃ ̉ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ̃ ̣ tham gia bao hiêm thât nghiêp theo quy đinh cua Luât bao hiêm xa hôi va ́ ̀ thơi gian lam viêc đa đ ̀ ̀ ̣ ̃ ược ngươi s ̀ ử dung lao đông chi tra tr ̣ ̣ ̉ ợ câp thôi viêc. ́ ̣ Thơi gian lam viêc đê tinh tr ̀ ̀ ̣ ̉ ́ ợ câp th ́ ơi viêc la tông th ̣ ̀ ̉ ời ian đa lam viêc theo ̃ ̀ ̣ các bản hợp đồng lao động đã giao kết (kể cả hợp đồng giao kết bằng miệng) mà người lao động thực tế làm việc cho người sử dụng lao động đó. Ngoài thời gian nêu trên, nếu có những thời gian sau đây cũng được tính là thời gian làm việc cho người sử dụng lao động: + Thời gian thử việc hoặc tập sự tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức; + Thời gian doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức nâng cao trình độ nghề nghiệp hoặc cử đi đào tạo nghề cho người lao động; + Thời gian chờ việc khi hết hạn tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc người lao động phải ngừng việc có hưởng lương; + Thời gian học nghề, tập nghề tại doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức; + Thời gian tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động do hai bên thoả thuận; + Thời gian bị xử lý sai về kỷ luật sa thải hoặc về đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động; + Thời gian người lao động bị tạm đình chỉ công việc theo quy định tại Điều 92 của Bộ luật Lao động. Các trường hợp không được trợ cấp thôi việc: + Trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động quy định tại điểm Điều 125 Bộ luật Lao động; + Nghỉ hưởng chế độ hưu trí hàng tháng quy định tại Điều 145 của Bộ luật Lao động; 16
+ Trường hợp chấm dứt hợp đồng lao động quy định tại khoản 1 Điều 17 của Bộ luật Lao động và Điều 31 của Bộ luật Lao động đã sửa đổi, bổ sung thì người lao động không hưởng trợ cấp thôi việc quy định tại khoản 1 Điều 42, mà được hưởng trợ cấp mất việc làm quy định tại khoản 1 Điều 17 của Bộ luật Lao động. + Trường hợp người lao động chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật. 17
DANH MUC TAI LIÊU THAM KHAO ̣ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ 1. Bô luât Lao đông năm 2012 ̣ ̣ 2. Giao trinh Luât lao đông, Tr ́ ̀ ương Đai hoc ̀ ̣ ̣ kinh tê TP. Hô Chi Minh. ́ ̀ ́ ̣ ương Diêp, Tai liêu hoc tâp H 3. TS. Đoan Thi Ph ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ợp đông Lao đông va ̀ ̣ ̀ ̉ giai quyêt tranh châp. ́ ́ ́ Nghị định hương dân Bô Luât Lao đông: 4. Cac ́ ̃ ̣ ̣ ̣ ̣ ̣ 05/2015/NĐCP ngày 12/01/2015. Nghi đinh Nghị định 02/2015/NĐCP ngày 02/01/2015. Nghị định 20/2015/NĐCP ngày 14/02/2015. Nghị định 21/2015/NĐCP ngày 14/02/2015. Nghị định 17/2015/NĐCP ngày 14/02/2015. 18