Tín dụng: cơ sở lí luận và thực tiễn ở VN

Chia sẻ: Thao Thao | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tính cấp thiết Hiện nay, Việt Nam đang tiến hành công nghiệp hoá- hiện đại hoá đất nước, muốn vậy cần có nền kinh tế tăng trưởng và phát triển cao. Trong đó nhu cầu về vốn là hết sức cần thiết, được coi là yếu tố hàng đầu

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tín dụng: cơ sở lí luận và thực tiễn ở VN

I . Đ Ặ T V Ấ N Đ Ề H I Ệ N N AY 1 . T í nh c ấ p thi ế t H i ệ n nay, Vi ệ t Na m đ ang ti ế n h à nh c ô ng nghi ệ p ho á - h i ệ n đ ạ i h o á đ ấ t n ư ớ c, mu ố n v ậ y c ầ n c ó n ề n kinh t ế t ă ng tr ư ở ng v à p h á t tri ể n c ao. Trong đ ó n hu c ầ u v ề v ố n l à h ế t s ứ c c ầ n thi ế t, đ ư ợ c coi l à y ế u t ố h à ng đ ầ u, l à t i ề n đ ề p h á t tri ể n kinh t ế . Đ ạ i h ộ i đ ạ i bi ể u to à n qu ố c g i ữ a nhi ệ m k ỳ k ho á V II c ủ a đ ả ng đ ã đ ề r a: “ đ ể c ô ng nghi ệ p ho á - h i ệ n đ ạ i ho á đ ấ t n ư ớ c c ầ n huy đ ộ ng nhi ề u ngu ồ n v ố n s ẵ n c ó v ớ i s ử d ụ ng v ố n c ó h i ệ u qu ả , trong đ ó n gu ồ n v ố n trong n ư ớ c l à q uy ế t đ ị nh n gu ồ n v ố n b ê n ngo à i l à q uan tr ọ ng... ” . T í n d ụ ng ra đ ờ i r ấ t s ớ m, ra đ ờ i khi x ã h ộ i b ắ t đ ầ u c ó s ự p h â n c ô ng lao đ ộ ng x ã h ộ i v à c h ế đ ộ s ở h ữ u t ư n h â n v ề t ư l i ệ u s ả n xu ấ t. T í n d ụ ng đ ã t ồ n t ạ i v à p h á t tri ể n ở n hi ề u n ề n kinh t ế v ớ i c á c m ứ c đ ộ p h á t tri ể n kh á c nh au. Đ ặ c bi ệ t h i ệ n nay trong n ề n kinh t ế t h ị t r ư ờ ng, n ề n s ả n xu ấ t h à ng ho á p h á t t ri ể n m ạ nh m ẽ , c ù ng v ớ i s ự t ồ n t ạ i c á c m ố i quan h ệ c ung - c ầ u v ề h à ng ho á , v ậ t t ư , s ứ c lao đ ộ ng th ì q uan h ệ c ung c ầ u v ề t i ề n v ố n đ ã x u ấ t hi ệ n v à n g à y m ộ t ph á t tri ể n nh ư m ộ t đ ò i h ỏ i c ầ n thi ế t kh á c h q uan c ủ a n ề n kinh t ế n h ằ m đ á p ứ ng nhu c ầ u ti ế t ki ệ m v à đ ầ u t ư . N h à n ư ớ c đ ã s ử d ụ ng t í n d ụ ng nh ư m ộ t c ô ng c ụ q uan tr ọ ng trong h ệ t h ố ng c á c đ ò n b ẫ y kinh t ế đ ể t h ú c đ ẩ y s ự p h á t tri ể n c ủ a n ề n kinh t ế q u ố c d â n. Mu ố n t ì m hi ể u r õ v ề t í n d ụ ng t ô i đ ã c h ọ n vi ế t đ ề t à i: “ T í n d ụ ng: c ơ s ở l í l u ậ n v à t h ự c ti ễ n ở V i ệ t Nam ” . 2 . M ụ c ti ê u nghi ê n c ứ u - G ó p ph ầ n h ệ t h ố ng ho á c ơ s ở l í l u ậ n v ề t í n d ụ ng. - P h â n t í ch t ì nh h ì nh t í n d ụ ng ở V i ệ t Nam. - Đ ư a ra m ộ t s ố b i ệ n ph á p nh ằ m n â ng cao hi ệ u qu ả c ủ a ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng. 1
I I. N GHI Ê N C Ứ U T Ổ NG Q UAN 1 . C ơ s ở l í l u ậ n v ề t í n d ụ ng 1 .1. K h á i ni ệ m : T í n d ụ ng l à q uan h ệ v ay m ư ợ n l ẫ n nhau theo nguy ê n t ắ c c ó h o à n tr ả . D anh t ừ t í n d ụ ng d ù ng đ ể c h ỉ m ộ t s ố h à nh vi kinh t ế r ấ t ph ứ c t ạ p nh ư : b á n ch ị u h à ng ho á , cho vay, chi ế t kh ấ u, b ả o h à nh,k ý t h á c, p h á t h à nh gi ấ y b ạ c. T rong m ỗ i m ộ t h à nh vi t í n d ụ ng c ó h ai b ê n ca m k ế t v ớ i nhau n h ư s au: - M ộ t b ê n th ì t rao ngay m ộ t s ố t à i ho á h ay ti ề n t ệ - C ò n m ộ t b ê n kia ca m k ế t s ẽ h o à n l ạ i nh ữ ng đ ố i kho ả n c ủ a s ổ t à i ho á t rong m ộ t th ờ i gian nh ấ t đ ị nh v à t heo m ộ t s ố đ i ề u ki ệ n nh ấ t đ ị nh n à o đ ó . N h à k inh t ế p h á p, ô ng Louis Baudin, đ ã đ ị nh ngh ĩ a t í n d ụ ng n h ư l à “ M ộ t s ự t rao đ ổ i t à i ho á h i ệ n t ạ i l ấ y m ộ t t à i h ó a t ươ ng lai ” . ở đ â y y ế u t ố t h ờ i gian đ ã x en l ẫ n v à o v à c ũ ng v ì c ó s ự x en l ẫ n đ ó c ho n ê n c ó t h ể c ó s ự b ấ t tr ắ c, r ủ i ro x ả y ra v à c ầ n c ó s ự t í n nhi ệ m c ủ a hai b ê n đ ươ ng s ự đ ố i v ớ i nhau. Hai b ê n đ ươ ng s ự d ự a v à o s ự t í n n hi ệ m, s ử d ụ ng s ự t í n nhi ệ m c ủ a nhau v ì v ậ y m ớ i c ó d anh t ừ t hu ậ t n g ữ t í n d ụ ng. Nh ữ ng h à nh vi t í n d ụ ng c ó t h ể d o b ấ t c ứ a i th ự c hi ệ n. C h ẳ ng h ạ n hai ng ư ờ i th ư ờ ng c ó t h ể c ho nhau vay ti ề n. Tuy nhi ê n n g à y nay khi n ó i t ớ i t í n d ụ ng ng ư ờ i ta n ó i ngay t ớ i c á c ng â n h à ng v ì c á c c ơ q uan n à y chuy ê n l à m c á c vi ệ c nh ư c ho vay, b ả o l ả nh, chi ế t k h ấ u, k í t h á c v à p h á t h à nh gi ấ y b ạ c. 2
1 .2. C ơ s ở r a đ ờ i c ủ a t í n d ụ ng K hi c ó s ự p h â n c ô ng lao đ ộ ng x ã h ộ i v à s ự x u ấ t hi ệ n c ủ a s ở h ữ u t ư n h â n v ề t ư l i ệ u s ả n xu ấ t th ì t í n d ụ ng ra đ ờ i. S ở h ữ u t ư n h â n v ề t ư l i ệ u s ả n xu ấ t d ẫ n đ ế n s ở h ữ u t ư n h â n v ề s ả n ph ẩ m l à m ra. X ã h ộ i c ó s ự p h â n ho á g i à u ngh è o. Nh ữ ng ng ư ờ i ngh è o khi g ặ p kh ó k h ă n trong cu ộ c s ố ng h ọ p h ả i vay m ư ợ n. T í n d ụ ng ra đ ờ i. Tr ê n p h ươ ng di ệ n x ã h ộ i, do c ó s ự p h â n c ô ng lao đ ộ ng x ã h ộ i h ì nh th à nh s ả n xu ấ t h à ng ho á v à t i ề n t ệ đ ã x u ấ t hi ệ n đ ể s ử d ụ ng trong qu á t r ì nh s ả n xu ấ t h à ng ho á . Ng ư ờ i s ả n xu ấ t c ó l ú c thi ế u v ố n b ằ ng ti ề n đ ể t i ế n h à nh s ả n xu ấ t kinh doanh nh ư ng c ó l ú c th ừ a v ố n b ằ ng ti ề n. Đ ể đ i ề u ch ỉ nh nhu c ầ u v à k h ả n ă ng v ố n b ằ ng ti ề n c ủ a c á c ch ủ t h ể t rong q u á t r ì nh s ả n xu ấ t h à ng ho á đ ò i h ỏ i t í n d ụ ng ra đ ờ i. T rong l ị ch s ử p h á t tri ể n kinh t ế x ã h ộ i, h ì nh th ứ c đ ầ u ti ê n c ủ a t í n d ụ ng l à t í n d ụ ng n ặ ng l ã i đ ư ợ c ra đ ờ i v à o th ờ i k ì c ổ đ ạ i. Trong x ã h ộ i n ô l ệ v à n h ấ t l à ở x ã h ộ i phong ki ế n, t í n d ụ ng n ặ ng l ã i đ ã p h á t tri ể n v à m ở r ộ ng h ơ n. Đ ặ c đ i ể m c ủ a t í n d ụ ng n ặ ng l ã i l à l ã i s u ấ t r ấ t cao, h ì nh th ứ c v ậ n đ ộ ng c ủ a v ố n r ấ t đ a d ạ ng, d ư ớ i nhi ề u h ì nh th ứ c v à m ụ c đ í ch vay v à o ti ê u d ù ng l à c h ủ y ế u. Khi ph ươ ng t h ứ c s ả n xu ấ t T ư b ả n ch ủ n gh ĩ a h ì nh th à nh v à p h á t tri ể n, n ề n s ả n x u ấ t h à ng ho á l ớ n đ ư ợ c m ở r ộ ng, t í n d ụ ng t ư b ả n ch ủ n g h ĩ a v ề c ơ b ả n đ ã t hay th ế t í n d ụ ng n ặ ng l ã i. Tuy v ậ y t í n d ụ ng n ặ ng l ã i kh ô ng m ấ t đ i m à v ẫ n t ồ n t ạ i v à p h á t tri ể n ở n hi ề u n ề n kinh t ế v ớ i c á c m ứ c đ ộ p h á t tri ể n kh á c nhau. Hi ệ n nay t í n d ụ ng n ặ ng l ã i v ẫ n t ồ n t ạ i ph ổ b i ế n ở c á c n ư ớ c ch ậ m ph á t tri ể n. Ng à y nay c ù ng v ớ i s ự p h á t tri ể n c ủ a x ã h ộ i, t í n dung c ũ ng kh ô ng ng ừ ng m ở r ộ ng v à p h á t tri ể n đ a d ạ ng. Ch ủ t h ể t ha m gia t í n d ụ ng bao g ồ m t ấ t c ả c á c th à nh ph ầ n kin h t ế : Nh à n ư ớ c, doanh nghi ệ p, c á n h â n, t ư n h â n. t ậ p th ể , t ấ t c ả c á c c ấ p t ừ t rung ư ơ ng đ ế n đ ị a ph ươ ng, c á c t ổ c h ứ c ch í nh ph ủ , phi ch í nh ph ủ t rong n ư ớ c,qu ố c t ế . C á c quan h ệ t í n d ụ ng đ ư ợ c m ở r ộ ng c ả v ề đ ố i 3
t ư ợ ng v à q uy m ô h o ạ t đ ộ ng. Th ể h i ệ n ở c á c ng â n h à ng c ó m ặ t ở h ầ u h ế t m ọ i n ơ i. H ầ u nh ư t o à n b ộ c á c doanh nghi ệ p, c á c nh à k inh doanh đ ề u s ử d ụ ng v ố n t í n d ụ ng d ư ớ i h ì nh th ứ c vay ng â n h à ng, ph á t h à nh t r á i phi ế u, mua ch ị u h à ng ho á . Kh ố i l ư ợ ng v ố n t í n d ụ ng ng à y ng à y c à ng l ớ n, c á c h ì nh th ứ c t í n d ụ ng ng à y c à ng đ a d ạ ng (t í n d ụ ng nh à n ư ớ c,ng â n h à ng, thu ê m ua, n ặ ng l ã i...). 1 .3. B ả n ch ấ t c ủ a t í n d ụ ng T í n d ụ n g r ấ t phong ph ú v à đ a d ạ ng v ề h ì nh th ứ c. B ả n ch ấ t c ủ a t í n d ụ ng th ể h i ệ n ở c á c ph ươ ng di ệ n sau: M ộ t l à n g ư ờ i s ở h ữ u m ộ t s ố t i ề n ho ặ c h à ng ho á c huy ể n giao cho ng ư ờ i kh á c s ử d ụ ng m ộ t t h ờ i gian nh ấ t đ ị nh. L ú c n à y, v ố n đ ư ợ c chuy ể n t ừ n g ư ờ i cho va y s ang ng ư ờ i va y. Hai l à , sau khi nh ậ n đ ư ợ c v ố n t í n d ụ ng, ng ư ờ i đ i v ay đ ư ợ c quy ề n s ử d ụ ng đ ể t h õ a m ã n m ộ t hay m ộ t s ố m ụ c đ í ch nh ấ t đ ị nh. Ba l à , đ ế n th ờ i h ạ n do hai b ê n th ỏ a thu ậ n, ng ư ờ i vay ho à n tr ả l ạ i cho ng ư ờ i cho vay m ộ t gi á t r ị l ớ n h ơ n v ố n ban đ ầ u, ti ề n t ă ng t h ê m đ ư ợ c g ọ i l à p h ầ n l ã i. C á c M á c đ ã v i ế t v ề b ả n ch ấ t c ủ a t í n d ụ ng nh ư s au: “ T i ề n c h ẳ ng qua ch ỉ r ờ i kh ỏ i tay ng ư ờ i s ơ h ữ u m ộ t th ờ i gian v à c h ẳ ng qua c h ỉ t ạ m th ờ i chuy ể n t ừ t ay ng ư ờ i t ư h ữ u sang tay nh à t ư b ả n ho ạ t đ ộ ng, cho n ê n ti ề n kh ô ng ph ả i b ỏ r a đ ể t hanh t o á n, c ũ ng kh ô ng ph ả i t ự đ em b á n đ i m à c ho vay, ti ề n ch ỉ đ em nh ư ợ ng l ạ i v ớ i m ộ t đ i ề u k i ệ n l à n ó s ẽ q uay v ề đ i ể m xu ấ t ph á t sau m ộ t k ì h ạ n nh ấ t đ ị nh ” . Đ ồ ng th ờ i C á cM á c c ũ ng v ạ ch ra y ê u c ầ u c ủ a vi ệ c ti ề n quay tr ở v ề đ i ể m xu ấ t ph á t l à : “ v ẫ n gi ữ đ ư ợ c nguy ê n v ẹ n g i á t r ị c ủ a n ó v à đ ồ ng t h ờ i l ạ i l ớ n l ê n trong qu á t r ì nh v ậ n đ ộ ng ” . Đ ế n nay c á c nh à k inh t ế đ ã c ó n hi ề u đ ị nh ngh ĩ a kh á c nhau v ề t í n d ụ ng nh ư ng đ ề u ph ả n á nh m ộ t b ê n l à đ i vay v à m ộ t b ê n l à c ho vay, n ó d ự a tr ê n c ơ s ở c ủ a l ò ng t in. L ò ng tin đ ư ợ c th ể h i ệ n tr ê n k h í a c ạ nh: ng ư ờ i cho vay tin t ư ở ng 4
n g ư ờ i đ i vay s ử d ụ ng đ ú ng m ụ c đ í ch, c ó h i ệ u qu ả v à l à q uan h ệ c ó t h ờ i h ạ n, c ó h o à n tr ả . Đ â y l à b ả n ch ấ t c ủ a t í n d ụ ng. 1 .4. Vai tr ò c ủ a t í n d ụ ng trong n ề n kinh t ế t h ị t r ư ờ ng: - T í n d ụ ng g ó p ph ầ n đ ả m b ả o cho qu á t r ì nh s ả n xu ấ t di ễ n ra t h ư ờ ng xuy ê n, li ê n t ụ c. D o t í nh đ a d ạ ng trong lu â n chuy ể n v ố n c ủ a c á c doanh nghi ệ p t rong n ề n kinh t ế t h ị t r ư ờ ng, t ạ i m ộ t th ờ i đ i ể m nh ấ t đ ị nh trong n ề n k inh t ế c ó m ộ t s ố d oanh nghi ệ p “ th ừ a v ố n ” t ạ m th ờ i do b á n h à ng h o á c ó t i ề n n h ư ng ch ư a c ó n hu c ầ u s ử d ụ ng ngay( nh ư c h ư a tr ả l ươ ng cho c ô ng nh â n vi ê n...) đ ã l à m n ả y sinh nhu c ầ u cho vay v ố n đ ể t r á ch t ì nh tr ạ ng ứ a đ ọ ng v ố n v à c ó t h ê m l ợ i nhu ậ n.Trong khi đ ó c ó n h ữ ng doanh nghi ệ p thi ế u v ố n t ạ m th ờ i do h à ng h á o ch ư a b á n đ ư ợ c, nh ư ng l ạ i c ó n hu c ầ u mua nguy ê n v ậ t li ệ u, thanh to á n ti ề n l ươ ng... l à m n ả y sinh nhu c ầ u đ i vay đ ể d uy tr ì s ả n xu ấ t kinh doanh m ang l ạ i l ợ i nhu ậ n. T í n d ụ ng v ớ i vi ệ c cung c ấ p t í n d ụ ng cho vay k ị p th ờ i, đ ã t ạ o kh ả n ă ng đ ả m b ả o t í nh li ê n t ụ c c ủ a qu á t r ì nh s ả n x u ấ t kinh d oanh,cho ph é p c á c doanh nghi ệ p tho ả m ã n nhu c ầ u v ề v ố n lu ô n thay đ ổ i v à k h ô ng đ ể t ồ n đ ọ ng v ố n trong qu á t r ì nh lu â n c huy ể n. - T í n d ụ ng g ó p ph ầ n t í ch t ụ , t ậ p trung v ố n th ú c đ ẩ y s ả n xu ấ t k inh doanh. T ậ p trung v ố n ph ả i d ự a tr ê n c ơ s ở t í ch lu ỹ . Tro ng th ự c t ế , c ó n h ữ ng l ư ợ ng t í ch lu ỹ r ấ t l ớ n đ ư ợ c n ắ m gi ữ ở c á c ch ủ t h ể k h á c nha u t rong n ề n kinh t ế . Nh ư ng r ấ t nhi ề u ng ư ờ i t í ch lu ỹ k h ô ng mu ố n cho v ay tr ự c ti ế p ho ặ c kh ô ng mu ố n c ó c ổ p h ầ n trong c á c d ự á n đ ầ u t ư v ì n go à i l í d o m ấ t kh ả n ă ng thanh kho ả n th ì n g ư ờ i t í ch lu ỹ c ò n b ị h ạ n c h ế b ở i kh ả n ă ng, ki ế n th ứ c v ề t à i ch í nh v à p h á p l í đ ể t h ự c hi ệ n tr ự c 5
t i ế p đ ầ u t ư h o ặ c cho vay. V ớ i ho ạ t đ ộ ng c ủ a h ệ t h ố ng t í n d ụ ng c ó đ ủ đ ộ t in c ậ y, do t í nh chuy ê n m ô n ho á c ao trong ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng v à đ a d ạ ng ho á c á c doanh m ụ c đ ầ u t ư t h ô ng qua nhi ề u nh à đ ầ u t ư c ủ a n hi ề u d ự á n kh á c nhau vay, t ừ đ ó l à m gi ả m b ớ t r ủ i do c á n h â n c ủ a n h ữ ng ng ư ờ i t í ch lu ỹ , t ạ o n ê n qu á t r ì nh t ậ p trung v ố n đ ư ợ c th ự c h i ệ n nhanh ch ó ng v à c ó h i ệ u qu ả đ ã t ạ o kh ả n ă ng cung ứ ng v ố n cho n ề n kinh t ế , đ ặ c bi ệ t l à n gu ồ n v ố n d à i h ạ n c á c doanh nghi ệ p, c á c n h à đ ầ u t ư n h ờ n gu ồ n v ố n t í n d ụ ng c ó t h ể n hanh ch ó ng m ở r ộ ng s ả n x u ấ t, th ự c hi ệ n c á c d ự á n đ ầ u t ư t ạ o nh ữ ng b ư ớ c nh ả y v ọ t v ề n ă ng l ự c s ả n xu ấ t do ti ế p c ậ n đ ư ợ c v ớ i ph ươ ng ti ệ n m á y m ó c hi ệ n đ ạ i, t ừ đ ó t h ú c đ ẩ y s ả n xu ấ t ph á t tri ể n. - T í n d ụ ng g ó p ph ầ n đ i ề u ch ỉ nh ổ n đ ị nh v à t ă ng tr ư ở ng kinh tế. T rong n ề n kinh t ế t h ị t r ư ờ ng, c á c nh à đ ầ u t ư t h ư ờ ng ch ỉ t ậ p t rung v ố n đ ầ u t ư v à o c á c l ĩ nh v ự c c ó l ợ i nhu ậ n cao, trong khi đ ó , n ề n kinh t ế đ ò i h ỏ i ph ả i c ó s ự p h á t tri ể n c â n đ ố i, đ ồ ng b ộ g i ữ a c á c n g à nh v à c á c v ù ng, y ê u c ầ u ph ả i c ó n h ữ ng ng à nh then ch ố t, m ũ i n h ọ n đ ể t ạ o đ à c ho n ề n kinh t ế p h á t tri ể n nhanh ch ó ng. T í n d ụ ng th ô ng qua cung c ấ p v ố n, đ ặ c bi ệ t l à v ố n trung v à d à i h ạ n đ ầ y đ ủ , k ị p th ờ i v ớ i l ã i su ấ t v à đ i ề u ki ệ n c ho vay ư u đ ã i, c ó v a i t r ò q uan tr ọ ng trong vi ệ cg ó p ph ầ n đ ả m b ả o v ố n đ ầ u t ư c ho c ơ s ở h ạ t ầ ng, h ì nh th à nh c á c ng à nh then ch ố t, m ũ i nh ọ n v à c á c v ù ng kinh t ế t r ọ ng đ i ể m g ó p ph ầ n h ì nh th à nh c ơ c ấ u kinh t ế t ố i ư u. Ch ẳ ng h ạ n, v ớ i ư u đ ã i v ề v ố n, l ã i su ấ t, th ờ i h ạ n v à đ i ề u ki ệ n vay v ố n v ớ i n ô ng n ghi ệ p , n ô ng th ô n đ ể x â y d ự ng c ơ s ở v ậ t ch ấ t, k ế t c ấ u h ạ t ầ ng, t í n d ụ ng g ó p ph ầ n th ú c đ ẩ y chuy ể n d ị ch c ơ c ấ u kinh t ế n ô ng nghi ệ p. T í n d ụ ng c ò n l à p h ươ ng ti ệ n đ ể n h à n ư ớ c th ự c hi ệ n ch í nh s á ch t i ề n t ệ t h í ch h ợ p đ ể ổ n đ ị nh n ề n kinh t ế k hi n ề n kinh t ế c ó d ấ u hi ệ u 6
b ấ t ổ n. Ch ẳ ng h ạ n nh ư k hi n ề n kinh t ế p h á t tri ể n ch ậ m, s ả n xu ấ t đ ì nh tr ệ , nh à n ư ớ c th ự c hi ệ n ch í nh s á ch ti ề n t ệ “ n ớ i l ỏ ng ” , ng â n h à ng trung ư ơ ng th ự c hi ệ n mua c á c ch ứ ng kho á n c ủ a c á c ng â n h à ng t h ươ ng m ạ i, t ạ o á p l ự c gi ả m l ã i su ấ t d ẫ n đ ế n chi ph í v ay v ố n gi ả m, t ạ o đ i ề u ki ệ n cho c á c doanh nghi ệ p m ở r ộ ng s ả n xu ấ t, th ú c đ ẩ y t ă ng t r ư ở ng kinh t ế v à n g ư ợ c l ạ i. H ơ n n ữ a, v ớ i s ự t ham gia c ủ a t í n d ụ ng t h ô ng qua d ị ch v ụ t hanh to á n kh ô ng d ù ng ti ề n m ặ t đ ã g i ả m chi ph í l ư u th ô ng v à a n to à n trong thanh to á n. - T í n d ụ ng g ó p ph ầ n n â ng cao đ ờ i s ố ng c ủ a nh â n d â n v à t h ự c h i ệ n c á c ch í nh s á ch x ã h ộ i kh á c c ủ a nh à n ư ớ c. V ớ i c á c h ì nh th ứ c t í n d ụ ng, c ơ c h ế v à l ã i su ấ t th í ch h ợ p t í n d ụ ng đ ã g ó p ph ầ n n â ng cao đ ờ i s ố ng c ủ a nh â n d â n ng ay c ả k hi thu n h ậ p c ò n h ạ n ch ế . T h ô ng qua c á c ư u đ ã i v ề v ố n, l ã i su ấ t, đ i ề u ki ệ n v à t h ờ i h ạ n v ay đ ố i v ớ i ng ư ờ i ngh è o v à c á c đ ố i t ư ợ ng ch í nh s á ch, t í n d ụ ng đ ã đ ó ng vai tr ò q uan tr ọ ng nh ằ m th ự c hi ệ n c á c ch í nh s á ch vi ệ c l à m, d â n s ố v à c á c ch ươ ng tr ì nh xo á đ ó i gi ả m ngh è o, đ ả m b ả o c ô ng b ằ ng x ã h ộ i. - T í n d ụ ng g ó p ph ầ n m ở r ộ ng quan h ệ h ợ p t á c qu ố c t ế H o ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng kh ô ng ch ỉ b ó h ẹ p trong n ề n kinh t ế c ủ a m ộ t qu ố c gia, m à c ò n m ở r ộ ng tr ê n ph ạ m vi qu ố c t ế . Trong đ i ề u k i ệ n kinh t ế m ở , vay n ợ n ư ớ c n go à i ng à y nay tr ở t h à nh m ộ t nhu c ầ u k h á ch quan đ ố i v ớ i t ấ t c ả c á c n ư ớ c tr ê n th ế g i ớ i, n ó l ạ i c à ng t ỏ r a b ứ c thi ế t h ơ n đ ố i v ớ i c á c n ư ớ c đ ang ph á t tri ể n. Vi ệ t Na m c ũ ng nh ư 7
n hi ề u n ư ớ c đ ang ph á t tri ể n kh á c, l à n ư ớ c ngh è o, t í ch lu ỹ t rong n ư ớ c c ò n h ạ n ch ế , tron g khi c ầ n l ư ợ ng v ố n r ấ t l ớ n đ ể p h á t tri ể n kinh t ế . N h ờ c ó t í n d ụ ng, c á c n ư ớ c c ó t h ể m ua h à ng ho á , nh ậ p kh ẩ u m á y m ó c, thi ế t b ị ...v à t i ế p c ậ n v ớ i nh ữ ng th à nh t ự u khoa h ọ c k ĩ t hu ậ t m ớ i c ũ ng nh ư t r ì nh đ ộ q u ả n l ý t i ê n ti ế n tr ê n th ế g i ớ i. Vi ệ c c ấ p t í n d ụ ng c ủ a c á c n ư ớ c kh ô ng ch ỉ m ở r ộ ng v à p h á t tri ể n quan h ệ n go ạ i t h ươ ng, m à c ò n t ạ o đ i ề u ki ệ n th ú c đ ẩ y ph á t tri ể n kinh t ế ở c á c n ư ớ c n h ậ p kh ẩ u. T í n d ụ ng đ ã t ạ o m ô i tr ư ờ ng thu ậ n l ợ i cho đ ầ u t ư q u ố c t ế t r ự c ti ế p – m ộ t h ì nh th ứ c h ợ p t á c kinh t ế ở m ứ c đ ộ c ao h ơ n. 1 .5. M ộ t s ố h ì nh th ứ c t í n d ụ ng ch ủ y ế u - T í n d ụ ng th ươ ng m ạ i: L à q uan h ệ t í n d ụ ng gi ữ a c á c nh à d oanh ngh ệ p v ớ i nhau v à đ ư ợ c bi ể u hi ệ n d ư ớ i h ì nh th ứ c mua b á n c h ị u h à ng ho á . Ng ư ờ i b á n chuy ể n h à ng ho á c ho ng ư ờ i mua, ng ư ờ i m ua đ ư ợ c s ử d ụ ng h à ng ho á t rong m ộ t th ờ i gian nh ấ t đ ị nh. Đ ế n h ạ n n h ấ t đ ị nh ng ư ờ i mua ph ả i tr ả t i ề n cho ng ư ờ i b á n th ô ng th ư ờ ng bao g ồ m c ả l ã i su ấ t. Trong tr ư ờ ng h ợ p n à y ng ư ờ i mua kh ô ng đ ư ợ c h ư ở ng chi ế t kh ấ u b á n h à ng. C ơ s ở p h á p l í đ ể x á c đ ị nh n ợ t rong quan h ệ t í n d ụ ng th ươ ng m ạ i l à c á c gi ấ y n ợ . D o c ó t í n d ụ ng th ươ ng m ạ i n ê n đ ã đ á p ứ ng đ ư ợ c nhu c ầ u v ố n c ho c á c doanh nghi ệ p t ạ m th ờ i thi ế u v ố n trong th ờ i h ạ n ng ắ n, gi ú p c ho c á c doanh nghi ệ p ti ê u th ụ đ ư ợ c h à ng ho á , c á c ch ủ d oanh nghi ệ p k hai th á c đ ư ợ c ngu ồ n v ố n đ á p ứ ng k ị p th ờ i cho s ả n xu ấ t kinh d oanh. T uy nhi ê n t í n d ụ ng th ươ ng m ạ i c ũ ng c ó n h ữ ng h ạ n ch ế n h ấ t đ ị nh. Th ứ n h ấ t l à h ạ n ch ế v ề q uy m ô t í n d ụ ng. N ế u ng ư ờ i c ầ n v ố n c ó n hu c ầ u cao th ì n g ư ờ i b á n kh ô ng th ể đ á p ứ ng đ ư ợ c. Th ứ h ai l à h ạ n ch ế v ề t h ờ i h ạ n cho vay, th ờ i h ạ n cho vay th ư ờ ng l à n g ắ n. Ba l à h ạ n ch ế v ề s ố l ư ợ ng ng ư ờ i tham gia. Ch ỉ c ó m ộ t s ố d oanh nghi ệ p n h ấ t đ ị nh tha m gia v à o h ì nh th ứ c n à y. Đ ó l à n h ữ ng doanh nghi ệ p 8
c ầ n h à ng ho á d ự t r ữ đ ể đ ư a v à o s ả n xu ấ t ngay, nh ữ ng doanh nghi ệ p c ầ n ti ê u th ụ h à ng h ó a. B ố n l à c h ỉ t h ự c hi ệ n đ ư ợ c tr ê n c ơ s ở t í n n hi ệ m l ẫ n nhau. - T í n d ụ ng ng â n h à ng: L à q uan h ệ t í n d ụ ng gi ữ a ng â n h à ng, c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng v ớ i c á c ch ủ t h ể x ã h ộ i. T rong quan h ệ t í n d ụ ng ng â n h à ng v ừ a l à n g ư ờ i đ i vay v ừ a l à n g ư ờ i cho vay ng â n h à ng l à m ô i gi ơí t rung gian gi ữ a ng ư ờ i c ó v ố n v à n g ư ờ i c ầ n v ố n. Ng â n h à ng l à t ổ c h ứ c kinh doanh t ậ p th ể , Ho ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng l à h o ạ t đ ộ ng d ự a tr ê n nh ữ ng nguy ê n t ắ c cho vay nh ấ t đ ị nh. Nguy ê n t ắ c c ơ b ả n l à c ho vay ph ả i c ó h à ng ho á t ươ ng đ ươ ng đ ả m b ả o nh ư c ó t à i s ả n th ế c h ấ p ho ặ c ph ả i c ó g i ấ y t ờ t í n ch ấ p. Cho v ay ph ả i ho à n tr ả đ ú ng h ạ n c ả v ố n v à l ã i. T í n d ụ ng ng â n h à ng đ ư ợ c c ung c ấ p d ư ớ i h ì nh th ứ c t ậ p th ể b ao g ồ m: th ươ ng m ạ i v à b ú t t ệ t rong đ ó c h ủ y ế u l à b ú t t ệ . T í n d ụ ng ng â n h à ng l à h ì nh th ứ c t í n d ụ ng c h ủ y ế u trong n ề n kinh t ế q u ố c d â n v à c ó q ua n h ệ c h ặ t ch ẽ v ớ i t í n d ụ ng th ươ ng m ạ i, b ổ s ung v à h ỗ t r ợ c ho t í n d ụ ng th ươ ng m ạ i. C á c t h ươ ng phi ế u trong l ĩ nh v ự c th ươ ng m ạ i đ ư ợ c thanh to á n qua ng â n h à ng. N ế u ng ư ờ i tr ả k h ô ng c ó t i ề n th ì đ ư ợ c ng â n h à ng cho vay. Nh ư v ậ y t í n d ụ ng ng â n h à ng đ ã t ạ o c ơ s ở c ho t í n d ụ ng ng â n h à ng ho ạ t đ ộ ng. Ng ư ợ c l ạ i ho ạ t đ ộ ng c ủ a t í n d ụ ng ng â n h à ng s ẽ k h ắ c ph ụ c đ ư ợ c nh ữ ng h ạ n ch ế c ủ a l ĩ nh v ự c th ươ ng m ạ i - T í n d ụ ng nh à n ư ớ c: l à q uan h ệ g i ữ a m ộ t b ê n l à n h à n ư ớ c c ò n b ê n kia l à c ư d â n v à c á c t ổ c h ứ c kinh t ế x ã h ộ i. Ở h ì nh t h ứ c t í n d ụ ng n à y nh à n ư ớ c v ừ a l à n g ư ờ i đ i vay v ừ a l à n g ư ờ i cho vay, nh à n ư ớ c c ó t h ể c ho đ â n c ư v ay d ư ớ i h ì nh th ứ c ph á t h à nh c á c t í n phi ế u tr á i phi ế u kho b ạ c, ch í nh ph ủ n h à n ư ớ c cho va y t h ư ờ ng l à c h ươ ng ch ì nh t í n d ụ ng ư u đ ã i. Ph ạ m vi ho ạ t đ ộ ng v à h uy đ ộ ng v ố n r ộ ng l ớ n g ồ m c ả t rong n ư ớ c v à n ư ớ c ngo à i. H ì nh th ứ c huy 9
đ ộ ng v ố n r ấ t phong ph ú . C ó t h ể d ưó i h ì nh th ứ c cho vay tr ự c ti ế p n ư ớ c ngo à i b ằ ng c ô ng tr á i, b ằ ng ti ề n, b ằ ng v à ng, b ằ ng ngo ạ i t ệ d ư ớ i h ì nh th ứ c l à p hi ế u, t í n phi ế u, tr á i phi ế u c ủ a ch í nh ph ủ t í n d ụ ng n g ắ n h ạ n, t í n d ụ ng d à i h ạ n. T í n d ụ ng nh à n ư ớ c v ừ a mang t í nh l ợ i í ch kinh t ế v ừ a mang t í nh c ư ỡ ng ch ế c h í nh tr ị x ã h ộ i. - T í n d ụ ng kh ô ng ch í nh th ố ng: l à q uan h ệ t í n d ụ ng gi ữ a c á n h â n v ớ i nhau kh ô ng đ ặ t d ư ớ i quan h ệ p h á p lu ậ t H o ạ t đ ộ ng c ủ a quan h ệ k h ô ng ch í nh th ố ng kh ô ng ch ị u s ự q u ả n l í v à g i á m s á t c ủ a nh à n ư ớ c, ho ạ t đ ộ ng tr ê n c ơ s ở t in t ư ở ng l ẫ n n hau. L ư ợ ng v ố n vay nh ỏ , th ờ i gian vay ng ắ n, l ã i su ấ t vay cao ha y t h ấ p tu ỳ t hu ộ c v à o m ố i quan h ệ g i ữ a ng ư ờ i đ i vay v à n g ư ờ i đ i vay. T h ủ t ụ c vay th ư ờ ng đ ơ n g i ả n, ti ệ n l ợ i, b ấ t c ứ l ú c n à o c ũ ng c ó s ẳ n. C h í nh v ì v ậ y m à t rong n ề n kinh t ế h i ệ n đ ạ i lo ạ i h ì nh n à y v ẫ n t ồ n t ạ i k h á p h ổ b i ế n, h ì nh th ứ c ho ạ t đ ộ ng phong ph ú , đ a d ạ ng. - T í n d ụ ng thu ê m ua: l à q uan h ệ t í n d ụ ng gi ữ a c á c doanh n ghi ệ p thu ê t à i s ả n v ớ i c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng thu ê m ua nh ư c á c c ô ng t y thu ê m ua, c á c c ô ng ty t à i ch í nh T í n d ụ ng thu ê m ua l à k i ể u cho thu ê t à i s ả n chuy ê n d ụ ng k è m t heo l ờ i h ứ a s ẽ b á n l ạ i v ề s au, ch ậ m nh ấ t l à k hi k ế t th ú c h ợ p đ ồ ng c ho ng ư ờ i thu ê t heo gi á t ho ã t hu ậ n t ừ đ ầ u. 2 . Th ự c ti ễ n t í n d ụ ng ở V i ệ t Nam N ư ớ c ta hi ệ n nay h ệ t h ố ng t í n d ụ ng b ắ t đ ầ u ph á t tri ể n m ạ nh. T rong th ờ i k ì q u á đ ộ l ê n ch ủ n gh ĩ a x ã h ộ i đ ò i h ỏ i ph ả i c ó n ề n kinh t ế p h á t tri ể n v ữ ng m ạ nh. V ì v ậ y nhu c ầ u v ề v ố n ng à y c à ng nhi ề u, v ố n đ ư ợ c coi l à y ế u t ố h à ng đ ầ u, l à t i ề n đ ề p h á t tri ể n kinh t ế . 10
Đ ả ng v à n h à n ư ớ c đ ã s ử d ụ ng ph ươ ng ph á p t í n d ụ ng l à p h ươ ng p h á p ch ủ y ế u đ ể g i ú p đ ỡ v ề t à i ch í nh cho c á c t ổ c h ứ c kinh t ế t ậ p t h ể .B ằ ng ph ươ ng ph á p t í n d ụ ng, ng â n h à ng cho c á c t ổ c h ứ c kinh t ế t ậ p th ể v ay v ố n c ố đ ị nh v à v ố n l ư u đ ộ ng đ ể t ă ng th ê m n ă ng l ự c s ả n x u ấ t, á p d ụ ng c á c th à nh t ự u s ả n xu ấ t v à o trong đ ơ n v ị m ì nh. Th ự c t ế đ ã c h ứ ng minh r ằ ng đ ầ u t ư t í n d ụ ng c ó ý n gh ĩ a h ế t s ứ c quan tr ọ ng đ ố i v ớ i c á c t ổ c h ứ c kinh t ế t ậ p th ể . Trong nhi ề u c ơ s ở , đ ặ c bi ệ t l à t rong c á c h ợ p t á c x ã n ô ng - l â m - n gh ư . V ố n t í n d ụ ng chi ế m m ộ t t ỷ t r ọ ng kh á l ớ n trong to à n b ộ v ố n ho ạ t đ ộ ng c ủ a đ ơ n v ị . Ở n ư ớ c ta tr ư ớ c c á ch m ạ ng th á ng 8/45 v à t rong th ờ i k ì t ừ n ă m 5 4 - 75 ở m i ề n na m c á c quan h ệ t í n d ụ ng th ể h i ệ n s ự b ó c l ộ t c ủ a ch ủ n gh ĩ a đ ế q u ố c đ ố i v ớ i d â n t ộ c vi ệ t nam, c ủ a giai c ấ p t ư s ả n v ớ i giai c ấ p c ô ng nh â n v à n h â n d â n lao đ ộ ng, c ủ a giai c ấ p phong ki ế n v à b ọ n cho vay n ặ ng l ã i đ ố i c ớ i nh ữ ng ng ư ờ i s ả n xu ấ t nh ỏ l à n ô ng d â n v à d â n ngh è o th à nh th ị . V i ệ t nam, tr ư ớ c đ â y b ọ n đ ế q u ố c v à c á c giai c ấ p th ố ng t r ị t rong n ư ớ c v ừ a th ự c hi ệ n s ự b ó c l ộ t th ô ng qua c á c h ì nh th ứ c t í n d ụ ng t ư b ả n ch ủ n gh ĩ a v ừ a duy tr ì s ự b ó c l ộ t b ằ ng t í n d ụ ng n ặ ng l ã i. T ì nh h ì nh nay đ ã t á c đ ộ ng r ấ t x ấ u đ ế n n ề n kinh t ế v à x ã h ộ i n ư ớ c ta. S au c á ch m ạ ng th á ng 8 n ă m 1945 quan h ệ g iai c ấ p trong x ã h ộ i vi ệ t nam đ ã c ó n hi ề u thay đ ổ i v à t í n d ụ ng đ ẫ b ắ t đ ầ u đ em theo n h ữ ng n ộ i dung kinh t ế x ã h ộ i m ớ i, h ạ n ch ế d ầ n m ặ t b ó c l ộ t v à c huy ể n sang ph ụ c v ụ q uy ề n l ợ i c ủ a đ ạ i đ a s ố n h â n d â n lao đ ộ ng. N g à y nay c ù ng v ớ i s ự p h á t tri ể n c ủ a n ề n kinh t ế đ ấ t n ư ớ c, t í n d ụ ng c ũ ng đ ư ợ c m ở r ộ ng v à p h á t tri ể n đ a d ạ ng, h ì nh th ứ c phong p h ú . T ấ t c ả c á c th à nh ph ầ n kinh t ế đ ề u c ó t h ể l à c h ủ t h ể t ha m gia t í n d ụ ng. C á c quan h ệ t í n d ụ ng đ ư ợ c m ở r ộ ng. C á c h ệ t h ố ng ng â n h à ng v à c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng c ó m ặ t ở h ầ u h ế t m ọ i n ơ i. H ệ t h ố ng ng â n 11
h à ng vi ệ t nam đ ã c ó v ai tr ò q uan tr ọ ng trong vi ệ c huy đ ộ ng v à c ho v ay v ố n t ớ i c á c th à nh ph ầ n kinh t ế . T h ự c hi ệ n nhi ệ m v ụ c h ủ y ế u m à t h ố ng đ ố c ng â n h à ng nh à n ư ớ c đ ã đ ề r a l à t ri ệ t đ ể k hai th á c ngu ồ n v ố n nh à n r ỗ i trong x ã h ộ i đ ể đ âù t ư p h á t tri ể n. Nhi ề u chi nh á nh ng â n h à ng c ô ng th ươ ng đ ã đ a d ạ ng ho á c á c h ì nh th ứ c huy đ ộ ng v ố n v ớ i l ã i su ấ t h ấ p d ẫ n theo c ơ c h ế t h ị t r ư ờ ng. Ngu ồ n v ố n huy đ ộ ng c ủ a to à n h ệ t h ố ng lu ô n duy tr ì m ứ c t ă ng tr ư ở ng ổ n đ ị nh. T í nh đ ế n th á ng 10/2000 t ổ ng v ố n huy đ ộ ng t ă ng 24% so v ớ i đ ầ u n ă m. Trong đ ó v ố n huy đ ộ ng đ ồ ng vi ệ t n a m t ă ng 20,5%. N g â n h à ng c ô ng th ươ ng vi ệ t nam, lu ô n n ă ng đ ộ ng, s á ng t ạ o m ở r a nhi ề u lo ạ i h ì nh cho vay m ớ i, ch ủ đ ộ ng t ì m ki ế m c á c d ự á n k h ả t hi. N â ng cao n ă ng l ự c th ẩ m đ ị nh, m ở r ộ ng di ệ n đ ầ u t ư . K h á c h h à ng l à m ọ i th à nh ph ầ n kinh t ế , k ể c ả d oanh nghi ệ p c ó v ố n đ ầ u t ư n ư ớ c ngo à i. H ợ p t á c v ớ i c á c ng â n h à ng b ạ n đ ể c ho vay h ợ p v ố n, đ ồ ng t à i tr ợ t rong l ĩ nh v ự c Đ i ệ n l ự c, B ư u ch í nh vi ễ n th ô ng, ho ạ t đ ộ ng xu ấ t nh ậ p kh ẩ u... đ á p ứ ng cao nh ấ t cho nhu c ầ u v ố n cho s ả n x u ấ t kinh doanh. T í n d ụ ng c ủ a ng â n h à ng c ô ng th ươ ng đ ã t ậ p trung v à o c á c ng à nh kinh t ế m ũ i nh ọ n nh ư c á c t ổ ng c ô ng ty l ớ n nh à n ư ớ c, t ạ o b ư ớ c chuy ể n m ớ i trong c ơ c ấ u t í n d ụ ng, d ị ch v ụ v à k inh doanh t iề n tệ. N go à i ch ứ c n ă ng ch ủ y ế u l à k inh doanh, ng â n h à ng c ô ng t h ươ ng v ẫ n ph á t tri ể n cho vay theo ch í nh s á ch v à t h ự c hi ệ n c á c c h ươ ng tr ì nh kinh t ế x ã h ộ i c ủ a nh à n ư ớ c giao nh ư c ho vay kh ắ c p h ụ c h ậ u qu ả b ã o l ụ t, cho vay t ạ o vi ệ c l à m cho ng ư ờ i h ồ i h ươ ng t ừ Đ ứ c, cho vay doanh nghi ệ p v ừ a v à n h ỏ , cho vay ph á t t ri ể n kinh t ế b i ể n, cho vay h ỗ t r ợ s inh vi ê n h ọ c t ậ p t ừ c á c tr ư ờ ng cao đ ẳ ng v à đ ạ i 12
h ọ c, cho vay đ á p ứ ng nhu c ầ u thu mua n ô ng s ả n, l ươ ng th ự c đ ể d ự t r ữ v à x u ấ t kh ẩ u. S au khi ư u ti ê n đ á p ứ ng v ố n ph ụ c v ụ s ả n xu ấ t kinh doanh c ủ a n ề n kinh t ế n gu ồ n v ố n c ò n l ạ i ng â n h à ng c ô ng th ươ ng đ ã t ha m gia h o ạ t đ ộ ng tr ê n th ị t r ư ờ ng ti ề n t ệ . Nh ư đ ầ u t ư v ố n mua tr á i phi ế u kho b ạ c, tr á i phi ế u ch í nh ph ủ ,t í n phi ế u ng â n h à ng nh à n ư ớ c,c ô ng tr á i x â y d ự ng t ổ q u ố c... Ng â n h à ng c ô ng th ươ ng t í ch c ự c ho ạ t đ ộ ng mua b á n l ạ i gi ấ y t ờ c ó g i á t r ê n th ị t r ư ờ ng m ở v à l à m ộ t th à nh vi ê n tha m g ia giao d ị ch tr ê n th ị t r ư ờ ng ch ứ ng kho á n Vi ệ t Nam. M ặ c d ù t í n d ụ ng Vi ệ t Nam hi ệ n nay đ ã v à đ ang ph á t tri ể n m ạ nh tuy nhi ê n c ò n nhi ề u b ấ t c ậ p. ở t ầ m v ĩ m ô , v ă n b ả n ph á p quy v ề t í n d ụ ng ch ư a đ ồ ng b ộ . Ch ư a t ạ o đ ư ợ c h à nh lang ph á p l í ; H ệ t h ố ng t í n d ụ ng ch ư a ph á t tri ể n đ ồ ng b ộ ở c á c v ù ng, đ ị a ph ươ ng; C á c h ì nh th ứ c vay v ố n c ò n ph ứ c t ạ p. 13
I II. K Ế T L U Ậ N . H o ạ t đ ộ ng t í n d ụ ng c ó v ai tr ò h ế t s ứ c quan tr ọ ng trong c ô ng c u ộ c ph á t tri ể n kinh t ế . V ì v ậ y vi ệ c m ở r ộ ng v à p h á t tri ể n t í n d ụ ng l à t ấ t y ế u kh á ch quan. đ ể t ạ o ngu ồ n v ố nph ụ c v ụ đ ầ u t ư p h á t t ri ể n,c ô ng nghi ệ p ho á , hi ệ n đ ạ i ho á n ề n kinh t ế , h ệ t h ố ng ng â n h à ng Vi ệ t Nam c ầ n ti ế p t ụ c ho à n ch ỉ nh đ ư a v à o ho ạ t đ ộ ng c á c th ị t r ư ờ ng ti ề n t ệ ( nh ư t h ị t r ư ờ ng li ê n ng â n h à ng; th ị t r ư ờ ng đ ấ u gi á t í n p hi ế u kho b ạ c); v à c ù ng v ớ i c á c ng à nh đ ư a v à o ho ạ t đ ộ ng th ị t r ư ờ ng c h ứ ng kho á n trong th ậ p k ỷ n à y. Th ự c hi ệ n ch í nh s á ch huy đ ộ ng v ố n v à c ho vay v ố n t í ch c ự c, m ạ nh m ẽ v ừ a đ ả m b ả o v ề k h ố i l ư ợ ng v ừ a c h ú t r ọ ng hi ệ u qu ả c h ấ t l ư ợ ng s ử d ụ ng v ố n đ ả m b ả o kh ả n ă ng ho à n t r ả . V ề v i ệ c huy đ ộ ng v ố n, tr ư ớ c h ế t, c ầ n kh ẳ ng đ ị nh r ằ ng trong đ i ề u ki ệ n thu nh ậ p b ì nh qu â n theo đ ầ u ng ư ờ i c ò n th ấ p nh ư h i ệ n nay, k h ả n ă ng ti ế t ki ệ m c ủ a nh â n d â n nh ì n chung h ạ n h ẹ p. B ằ ng c á c h ì nh 14
t h ứ c huy đ ộ ng ti ế t ki ệ m phong ph ú v ớ i l ã i su ấ t kh á c ao hi ệ n nay, h ệ t h ố ng ng â n h à ng đ ã t hu h ú t đ ư ợ c ph ầ n l ớ n ti ề n nh à n r ỗ i trong d â n c ư ( t i ề n g ử i c ủ a kh á ch h à ng t ạ i c á c t ổ c h ứ c t í n d ụ ng đ ã c hi ế m t ớ i 6 5% t ổ ng ph ươ ng ti ệ n thanh to á n c ủ a n ề n kinh t ế ). Đ ể n ề n kinh t ế c ó t ă ng tr ư ở ng cao, t í n d ụ ng ng â n h à ng c ầ n đ ư ợ c m ở r ộ ng đ á p ứ ng c á c nhu c ầ u vay v ố n c ó h i ệ u qu ả v ớ i ph ươ ng ch â m kh ô ng đ ể c á c d ự á n đ ầ u t ư c ó h i ệ u qu ả c ao b ị t hi ế u v ố n. C ơ c ấ u t í n d ụ ng c ầ n ti ế p t ụ c c huy ể n d ị ch c ó l ợ i cho đ ầ u t ư p h á t tri ể n, t ă ng c ư ờ ng cho v ay trung v à d à i h ạ n. Kh ô ng ng ừ ng n â ng cao ch ấ t l ư ợ ng t í n d ụ ng, gi ả m t ỉ l ệ n ợ q u á h ạ n v à n ợ k h ó đ ò i xu ố ng m ứ c l à nh m ạ nh theo ti ê u chu ẩ n q u ố c t ế , t ă ng v ò ng quay v à n â ng cao hi ệ u qu ả s ử d ụ ng v ố n c ủ a x ã h ộ i. Ti ế p t ụ c m ở r ộ ng đ ố i t ư ợ ng cho vay đ ế n c ả c á c th à nh p h ầ n kinh t ế , ch ú ý t h í ch đ á ng vi ệ c cho vay đ ố i v ớ i n ô ng d â n v à c á c đ ố i t ư ợ ng c h í nh s á ch, m ở r ộ ng c á c ho ạ t đ ộ ng d ị ch v ụ v à p h ụ c v ụ c ủ a h ệ t h ố ng n g â n h à ng th ươ ng m ạ i, g ó p ph ầ n khuy ế n kh í ch ph á t tri ể n kinh t ế đ ồ ng đ ề u gi ữ a c á c v ù ng, đ ị a ph ươ ng. Đ ả ng ta c ầ n c ó h ệ t h ố ng, ch í nh s á ch v ă n b ả n đ ầ y đ ủ , đ ồ ng b ộ t ạ o đ i ề u ki ệ n cho t í n d ụ ng ph á t tri ể n. C ầ n x â y d ự ng h ệ t h ố ng t í n d ụ ng đ ồ ng b ộ , r ộ ng kh ắ p. Đ ộ i ng ũ c á n b ộ c ó t r ì nh đ ộ c ao. Đ ặ c bi ệ t n ư ớ c ta c ầ n h ộ i nh ậ p v ớ i qu ố c t ế . 15