Tóm tắt Luận văn chuyên ngành Văn hóa học: Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch

Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Là sinh viên năm cuối, em thật sự rất vinh dự khi được làm luận văn tốt<br /> nghiệp. Để có thể hoàn thành bài luận văn này em xin chân thành cảm ơn Ban<br /> Giám hiệu nhà trường các thầy cô giáo trong khoa Văn hóa Du lịch trường<br /> Đại Học Dân Lập Hải Phòng đã tận tình giúp đỡ, tạo mọi điều kiện về thời<br /> gian, tinh thần cho em trong quá trình học tập và thực hiện đề tài.<br /> Đặc biệt em xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới thầy giáo hướng<br /> dẫn TS. Nguyễn Ngọc Khánh - Người thầy đã hướng dẫn tận tình, và đóng<br /> góp nhiều ý kiến quí báu, tạo điều kiện thuận lợi cho em hoàn thành tốt luận<br /> văn này.<br /> Em cũng xin cảm ơn tới các cán bộ, nghệ sĩ trong Nhà hát chèo Hải<br /> Dương đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ, cung cấp tài liệu quí báu để em có thể<br /> hoàn thành luận văn này.<br /> Dù đã có rất nhiều cố gắng song luận văn chắc chắn không thể tránh khỏi<br /> những thiếu xót và hạn chế. Kính mong nhận được sự chia sẻ và những ý kiến<br /> đóng góp quí báu của các thầy cô giáo và các bạn<br /> Em xin chân thành cảm ơn!<br /> <br /> Sinh viên<br /> Lê Thị Oanh<br /> <br /> Sinh viên Lê Thị Oanh – VH 1101<br /> <br /> 1<br /> <br /> Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài.<br /> Trong nền văn hóa dân tộc Việt Nam, sân khấu là loại hình nghệ thuật vô<br /> cùng đặc sắc. Đây được coi là loại hình nghệ thuật thứ 6 của nhân loại. Được hình<br /> thành và phát triển rất sớm.Trải qua bao trầm của lịch sử ngày nay nền nghệ thuật<br /> sân khấu Việt Nam đã đạt được những thành tựu vô cùng to lớn và trở thành<br /> những món ăn tinh thần không thể thiếu của người dân Việt Nam.<br /> Khi nói tới loại hình nghệ thuật sân khấu Việt Nam thì không thể<br /> không nhắc đến nghệ thuật sân khấu chèo. chèo là một bộ môn nghệ thuật<br /> truyền thống đặc sắc của dân tộc và có lịch sử hình thành và phát triển lâu<br /> đời. Nghệ thuật sân khấu chèo ở Việt Nam ra đời trong những chiếc nôi chèo<br /> đầu tiên của vùng đồng bằng Bắc Bộ tiêu biểu: Chiếng chèo Nam (Nam Định<br /> - Thái Bình), chiếng chèo Đoài (Hà Tây), chiếng chèo Bắc (Bắc Ninh - Bắc<br /> Giang), chiếng chèo Đông (Hải Dương - Hưng Yên). Ngày nay loại hình nghệ<br /> thuật sân khấu này phát triển rộng rãi trong cả nước và trở thành món ăn tinh<br /> thần không thể thiếu trong đời sống của nhân dân. Sân khấu chèo không chỉ<br /> trở nên quen thuộc với người dân Việt Nam mà còn gây tiếng vang tại nước<br /> ngoài. Hải Dương cũng là một trong những nơi có nghệ thuật hát Chèo từ lâu<br /> đời. Hiện nay nghệ thuật Sân khấu chèo ở Hải Dương thực sự có sức hấp dẫn<br /> và để laị nhiều ấn tượng cho người xem. Nhưng việc khai thác nghệ thuật<br /> chèo vào phát triển du lịch thì vẫn còn chưa được khai thác triệt để. Chính vì<br /> vậy để góp một phần công sức nhỏ bé của mình vào phát triển du lịch của quê<br /> hương người viết đã lựa chọn đề tài “Thực trạng và giải pháp khai thác<br /> nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch”<br /> Việc khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương hiệu quả trong du lịch chính<br /> là một cách góp phần vào việc bảo tồn và phát triển loại hình nghệ thuật độc<br /> đáo này, đồng thời cũng là một cách giới thiệu với bạn bè gần xa về kiệt tác<br /> phi vật thể này của Hải Dương nói riêng và của Việt Nam nói chung, đóng<br /> góp vào ngân sách chung của ngành du lịch cả nước.<br /> Sinh viên Lê Thị Oanh – VH 1101<br /> <br /> 2<br /> <br /> Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch<br /> <br /> 2. Mục đích chọn đề tài.<br /> Chèo là loại hình nghệ thuật có từ xa xưa trong nền văn hoá Việt Nam.<br /> Đây cũng là một nét tiêu biểu trong văn hoá ứng xử của dân tộc.Tìm hiểu<br /> nghệ thuật sân khấu chèo cho chúng ta hiểu về một góc của nền văn hoá dân<br /> tộc đồng thời từ đó tìm hướng đi để gìn giữ, bảo tồn và phát triển nghệ thuật<br /> sân khấu chèo truyền thống trong thời đại công nghiệp hoá, hiện đại hoá của<br /> đất nước ta hiện nay và mãi về sau.<br /> 3. Nhiệm vụ<br /> Tìm hiểu nghệ thuật chèo nói chung và những nét đặc sắc của nghệ<br /> thuật chèo ở Hải Dương nói riêng từ đó có một số biện pháp để gìn giữ, bảo<br /> tồn và phát triển nghệ thuật sân khấu chèo truyền thống, kết hợp với tài<br /> nguyên du lịch để phục vụ cho phát triển du lịch tại Hải Dương.<br /> 4. Phạm vi nghiên cứu<br /> Tìm hiểu nghệ thuật chèo tại nhà hát chèo Hải Dương<br /> 5. Phƣơng pháp nghiên cứu.<br /> Trong đề tài đã sử dụng các phương pháp sau: phương pháp thu thập và<br /> xử lí số liệu; phương pháp thực địa; phương pháp thống kê, phân tích, so sánh<br /> tổng hợp.<br /> Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu:<br /> Là phương pháp chính được sử dụng trong đề tài. Trên cơ sở thu thập<br /> thông tin tư liệu từ nhiều lĩnh vực, nhiều nguồn khác nhau có liên quan tới đề<br /> tài nghiên cứu, người viết sẽ xử lý, chọn lọc để có những kết luận cần thiết,<br /> có được tầm nhìn khái quát về vấn đề nghiên cứu.<br /> Phương pháp thực địa:<br /> Quá trình thực địa giúp sưu tầm thu thập tài liệu, nhằm nhận được<br /> thông tin xác thực cần thiết để thành lập ngân hàng số liệu cho việc hoàn<br /> thiện đề tài .<br /> <br /> Sinh viên Lê Thị Oanh – VH 1101<br /> <br /> 3<br /> <br /> Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch<br /> <br /> Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh tổng hợp:<br /> Phương pháp này giúp định hướng, thống kê, phân tích để có cách nhìn tương<br /> quan, phát hiện ra các yếu tố và sự ảnh hưởng của yếu tố tới hoạt động du lịch<br /> trong đề tài nghiên cứu; việc phân tích, so sánh, tổng hợp các thông tin và số<br /> liệu mang lại cho đề tài cơ sở trong việc thực hiện các mục tiêu dự báo, các<br /> chương trình phát triển, các định hướng, các chiến lược và giải pháp phát<br /> triển du lịch trong phạm vi nghiên cứu<br /> 6.Kết cấu của đề tài.<br /> Ngoài phần, lời cảm ơn- mở đầu - kết luận - tài liệu tham khảo - mục<br /> lục, đề tài được chia làm 3 chương:<br /> Chương 1. Khái quát chung về nghệ thuật sân khấu chèo truyền thống.<br /> Chương 2.Tìm hiểu nghệ thuật chèo Hải Dương.<br /> Chương 3. Một số giải pháp nhằm bảo tồn và khai thác hiệu quả nghệ thuật<br /> chèo Hải Dương nhằm phát triển du lịch.<br /> <br /> Sinh viên Lê Thị Oanh – VH 1101<br /> <br /> 4<br /> <br /> Thực trạng và giải pháp khai thác nghệ thuật chèo Hải Dương phục vụ phát triển du lịch<br /> <br /> CHƢƠNG 1<br /> KHÁI QUÁT CHUNG VỀ NGHỆ THUẬT SÂN KHẤU CHÈO<br /> TRUYỀN THỐNG.<br /> 1.1 Lịch sử hình thành và phát triển của Chèo.<br /> 1.1.1 Câu truyện truyền thuyết về bà tổ nghề hát chèo.<br /> Bà tổ của nghề hát chèo là bà Phạm Thị Trân, sinh năm 926, mất năm<br /> 976, quê ở Hồng Châu (ngày nay gọi là tỉnh Hải Dương và Hưng Yên), được<br /> quan cai hạt tiến vào cung. Hải Dương và Hưng Yên nằm giữa vùng châu thổ<br /> sông Hồng, đông dân, giàu của, phát triển sớm từ thời bình minh dựng nước,<br /> xóm làng trù phú, đồng ruộng thẳng cánh cò bay<br /> Sử sách Việt Nam còn ghi chép, bà Phạm Thị Trân sống vào thời Đinh Tiên<br /> Hoàng và Tiền Lê (Lê Hoàn). Là người phụ nữ nhan sắc, lại có tài múa, và<br /> làm trò nổi tiếng một thời ở Hồng Châu. Hồng Châu thời Đinh đã từng có tập<br /> tục xem ca hát, múa, và làm trò đã có nhiều đào kép như bà Phạm Thị Trân<br /> nhưng không giỏi bằng bà, không nổi tiếng như bà. Bà luôn giữ vai trò chủ<br /> chốt trong các nhóm, các đoàn đi múa hát và làm trò thời đó. Lời ca tiếng hát<br /> của bà được các quan khách và người dân lao động hết lời ca ngợi, người xem<br /> bà múa hát đã thốt thành thơ:<br /> Múa hát như muốn hát bàn đào<br /> Hát giục mây bay, giục gió ào<br /> Tiếng hát kinh hồn quân bạc ác<br /> Lời than làm nhỏ lệ đồng bào<br /> Vua Đinh Tiên Hoàng đã cho mời bà về Hoa Lư (kinh đô của Việt Nam<br /> lúc đó) và phong cho bà chức ưu Bà. Khi vào cung, nhà vua không lưu bà ở<br /> lại trong cung múa hát mà lại giao cho bà chịu trách nhiệm dạy quân lính múa<br /> hát, đánh trống, gẩy đàn, diễn các tích trò, lúc đó gọi là hát trò nhời hay gọi là<br /> hát chèo. Lời ca của bà mang tinh thần thượng võ yêu nước:<br /> Chinh tòng chinh, chinh tòng chinh<br /> Bất diệt thù hề, bất nguyện sinh.<br /> Sinh viên Lê Thị Oanh – VH 1101<br /> <br /> 5<br /> <br />