Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
TRAÀM CAÛM SAU SINH & CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG<br />
TREÂN NHÖÕNG PHUÏ NÖÕ ÑEÁN SINH<br />
TAÏI BEÄNH VIEÄN ÑAÏI HOÏC Y DÖÔÏC TP HCM<br />
Huyønh Thò Duy Höông*, Phaïm Dieäp Thuyø Döông*, PhaïmThanh Höôøng*<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
Traàm caûm sau sinh (TCSS) laø 1 nhoùm khoâng ñoàng nhaát nhöõng roái loïan öùc cheá taâm lyù khoâng ñaëc<br />
hieäu, coù theå ñöa ñeán nhöõng aûnh höôûng naëng neà treân caû baø meï, gia ñình vaø töông lai ñöùa treû. Xuaát hieän töø<br />
6-8 tuaàn sau sinh, TCSS coù theå keùo daøi ñeán thaùng thöù 14 sau sinh neáu khoâng ñöôïc chaån ñoùan vaø ñieàu trò.<br />
Duø vaäy, tình traïng naøy vaãn chöa ñöôïc quan taâm ñuùng möùc ôû nöôùc ta. Chuùng toâi tieán haønh 1 nghieân cöùu<br />
moâ taû vaø phaân tích veà tình hình TCSS cuûa caùc phuï nöõ ñeán sinh taïi BV ÑH Y Döôïc TP HCM. Chuùng toâi thu<br />
nhaän 288 phuï nöõ ñöa con ñeán khaùm vaøo 8 tuaàn sau sinh taïi phoøng khaùm Nhi töø 01/8 ñeán 30/10/03 vaø söû<br />
duïng thang ñieåm Edinburgh ñeå taàm soùat tình traïng TCSS. Keát quaû cho thaáy tæ leä TCSS khaù cao 25,34%<br />
(EPDS > 12) vôùi chæ soá EPDS trung bình laø 9,55 ± 4,45; nhöõng yeáu toá baûo veä baø meï khoûi nguy cô traàm<br />
caûm laø: con khoùc ñeâm < 10 laàn (OR = 0,18), thai kyø mong đñôïi (OR= 0,27) vaø ñaõ coù con trai tröôùc ñoù<br />
(OR= 0,49); trong khi nhöõng yeáu toá nguy cô cuûa traàm caûm sau sinh laø: thai kyø khoâng mong ñôïi (OR=<br />
5,08), trình đñoä hoïc vaán choàng thaáp < caáp 3 (OR= 3,02), chöa coù con trai tröôùc ño ù(OR=2,6), ngheà<br />
nghieäp baûn thaân khoâng oån ñònh (OR=2,44), sinh con so (OR=1,74). Tæ leä khaù cao naøy cho thaáy ñaây thaät<br />
söï laø 1 vaán ñeà ñaùng baùo ñoäng cho toøan xaõ hoäi, caàn thieát xaây döïng moät chieán löôïc toøan dieän nhaèm döï<br />
phoøng, phaùt hieän sôùm vaø ñieàu trò kòp thôøi TCSS cuõng nhö theo doõi veà laâu daøi cho caû meï vaø con, bao goàm<br />
caùc chöông trình chaêm soùc tieàn saûn nhaèm thoâng tin vaø giaùo duïc cho thai phuï vaø ngöôøi phoái ngaãu, caû caùc<br />
chöông trình thoâng tin, giaùo duïc, ñaëc bieät chuù troïng ñeán caùc nhoùm nguy cô<br />
<br />
SUMMARY<br />
POSTNATAL DEPRESSION & FACTORS INFLUENCING ON WOMEN DELIVERED AT<br />
HOSPITAL OF THE MEDICAL-PHARMACEUTICAL UNIVERSITY OF HCM CITY<br />
Huynh Thi Duy Huong, Pham Diep Thuy Duong, PhamThanh Huong<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 65 - 71<br />
<br />
Postnatal depression (PND), 1 nonhomogenous group of nonspecific depressive mental disorders,<br />
can lead to serious results for mothers, family and children’s future life. Appearing usually within 6-8<br />
weeks after labor, PND can last to 14 months if it isn’t diagnosed and treated properly. This problem has<br />
not been adequately considered in VietNam. We conducted a descriptive and analysed cross-sectional<br />
study on postnatal depression for women delivered at Hospital of the Medical-Pharmaceutical University<br />
of HCM city. 288 women who had carried babies for consultation at 8 weeks after delivery during the<br />
period of August 01 to October 31 were including in the study and we used Edinburgh’ scale to screen the<br />
depression status. The rate of PND was 25,34% (EPDS > 12) and the mean EPDS score was 9,55 ± 4,45;<br />
The protective factors for PND were: Baby’s night crying < 10 times (OR= 0,18), attended pregnancy<br />
(OR=0,27) and having a son previously (OR= 0,49); The risk factors for PND were: unattended<br />
pregnancy (OR=5,08), husband’s education level < third grade (OR=3,02), non having son previously<br />
(OR=2,6), unpermanent job (OR=2,44), primipare (OR=1,74). The high rate showes that PND is alarm<br />
* Boä Moân Nhi, Ñaïi Hoïc Y Döôïc - TP.HCM<br />
<br />
65<br />
<br />
problem for the whole society, needing to prenatal education for the pregnant women and their husband<br />
to prevent, diagnosis and treat proprely the PND as well as longterm follow up mothers and children;<br />
including the prenatal taking care programs, especially for the high risk women population..<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Coù thai vaø coù con luoân luoân laø moät böôùc ñoät bieán<br />
lôùn trong ñôøi ngöôøi phuï nöõ, ñoøi hoûi hoï phaûi coù khaû<br />
naêng thích nghi, toå chöùc laïi veà taâm lyù baûn thaân vaø<br />
moái lieân heä vôùi gia ñình vaø xaõ hoäi. Do ñoù, caùc roái loaïn<br />
caûm xuùc vaø taâm thaàn trong giai ñoaïn naøy töông ñoái<br />
thöôøng gaëp.<br />
Traàm caûm sau sinh (TCSS) laø 1 nhoùm khoâng<br />
ñoàng nhaát nhöõng roái loïan öùc cheá taâm lyù khoâng ñaëc<br />
hieäu, xuaát hieän töø 6-8 tuaàn sau sinh, keùo daøi coù theå<br />
ñeán thaùng thöù 14 sau sinh neáu khoâng ñöôïc chaån<br />
ñoùan vaø ñieàu trò. TCSS bieåu hieän baèng tính khí baát oån,<br />
thöôøng xaáu ñi vaøo buoåi chieàu, ñaëc tröng bôûi söï chaùn<br />
naûn, caûm giaùc baát löïc vaø lo aâu veà khaû naêng chaêm soùc<br />
con cuûa mình; caùc baø meï thöôøng lo laéng, kích thích<br />
vaø hay than phieàn ñau ñaàu, ñau buïng, khoù tieâu, ôùn<br />
laïnh...töï traùch baûn thaân vaø ñoâi khi muoán töï töû. TCSS<br />
coù theå gaëp ôû moïi phuï nöõ (70% ngöôøi bò TCSS khoâng<br />
coù tieàn caên beänh lyù taâm thaàn naøo)(10). Phaùt hieän sôùm<br />
TCSS mang ñeán moät lôïi ích to lôùn vì :<br />
- Taàn suaát cao : 12% (theo O’Hara 1984)(9); 7%<br />
(Gotlib 1989)(4); 40,8% (BV Huøng Vöông 2000)(7);<br />
32,8% (theo NC cuûa Nguyeãn Thò Nhö Ngoïc ôû BV<br />
Huøng Vöông vaø Trung taâm baûo veä baø meï vaø treû em<br />
2003)(8);<br />
<br />
sinh theo Edinburg (Edinburg Postnatal Depression<br />
Scale – EPDS) ñeå phaùt hieän TCSS. EPDS laø 1 boä caâu<br />
hoûi goàm coù 10 caâu, moãi caâu ñöôïc cho ñieåm töø 0-3;<br />
cho pheùp söû duïng nhö 1 duïng cuï saøng loïc ñaõ ñöôïc<br />
chuaån hoùa, ñôn giaûn, ít toán keùm vaø deã chaáp nhaän; coù<br />
ñoä nhaïy 100%, ñoä chuyeân 95,5%. EPDS cho pheùp<br />
phaùt hieän TCSS toát hôn vaø nhaïy hôn ñaùnh giaù laâm<br />
saøng. Chæ soá EPDS >12 cho pheùp chaån ñoùan<br />
TCSS(2,5,6).<br />
Muïc tieâu chung<br />
Xaùc ñònh tình hình TCSS cuûa caùc phuï nöõ ñeán<br />
sinh taïi khoa Phuï Saûn BV Ñaïi hoïc Y Döôïc<br />
Muïc tieâu chuyeân bieät<br />
1.Xaùc ñònh tyû leä TCSS cuûa caùc phuï nöõ ñeán sinh<br />
taïi khoa Phuï saûn BV ÑHYD<br />
2.Xaùc ñònh chæ soá EPDS trung bình cuûa caùc phuï<br />
nöõ ñeán sinh taïi BV ÑHYD<br />
3.Xaùc ñònh caùc yeáu toá töông quan maïnh ñeán tình<br />
traïng TCSS cuûa caùc phuï nöõ ôû nhoùm NC<br />
<br />
PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Thieát keá nghieân cöùu: nghieân cöùu caét ngang moâ taû<br />
vaø phaân tích;<br />
Coâng thöùc tính côû maãu:<br />
<br />
Z2(1-α/2) p (1-p)<br />
<br />
- Gaây suy suïp tinh thaàn keùo daøi ôû ngöôøi meï, ñoâi<br />
khi daãn ñeán haønh vi töï töû;<br />
<br />
n = ---------------------<br />
<br />
- Coù theå daãn ñeán tan vôõ haïnh phuùc gia ñình ;<br />
<br />
d2<br />
<br />
- Coù haäu quaû treân söï phaùt trieån laâu daøi cuûa treû:<br />
khoù gaàn guõi, khoù khaên trong caùc moái quan heä vôùi<br />
ngöôøi xung quanh, roái loïan taâm thaàn-tình caûm, coù<br />
theå daãn ñeán roái loïan moái quan heä meï-con.<br />
<br />
Vôùi p = 0, 32 ; α = 0,05 (vôùi ñoä tin caäy 95% do<br />
ñoù Z(1-α/2) = 1,96)<br />
<br />
Tuy nhieân, treân theá giôùi, TCSS vaãn chöa ñöôïc<br />
quan taâm ñuùng möùc, nhieàu ngöôøi coøn laï laãm hay<br />
chöa roõ khaùi nieäm naøy, ngay caû BS Saûn khoa, Nhi<br />
khoa vaø caùc baø meï phaûi chòu ñöïng tình traïng traàm<br />
caûm heát söùc nguy hieåm naøy.<br />
Chuùng toâi söû duïng thang ñieåm Traàm caûm sau<br />
<br />
66<br />
<br />
d = 0,06<br />
Î n = 233<br />
Ñòa ñieåm nghieân cöùu: khoa Phuï Saûn - BV Ñaïi hoïc<br />
Y Döôïc TP HCM;<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu: caùc baø meï ñöa con ñeán<br />
khaùm luùc treû ñöôïc 2 thaùng tuoåi taïi phoøng khaùm Nhi.<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Thôøi gian nghieân cöùu: töø 1/8/2003 ñeán 30/ 10/<br />
2003.<br />
Taát caû caùc baø meï ñöa con ñeán khaùm ñònh kyø vaø<br />
chuûng ngöøa trong thôøi gian naøy, neáu treû treû ñöôïc 2<br />
thaùng (± 2 ngaøy) tuoåi vaø neáu baø meï ñoàng yù tham gia<br />
nghieân cöùu seõ ñöôïc nhaän vaøo loâ nghieân cöùu. Caùc baø<br />
meï seõ töï traû lôøi baûng ñieàu tra dòch teã hoïc vaø boä caâu<br />
hoûi tính ñieåm EPDS. Döõ kieän thu ñöôïc seõ ñöôïc nhaäp<br />
vaø phaân tích baèng phaàn meàm STATA 8.0 ñeå tính tæ<br />
leä%, phaân tích hoài quy ñôn bieán, ña bieán tìm tæ soá soá<br />
cheânh (OR), khoaûng tin caäy (KTC) 95%.<br />
<br />
KEÁT QUAÛ<br />
Chuùng toâi ñaõ thu nhaän ñöôïc 288 baø meï hoaøn<br />
thaønh ñuû chi tieát caùc baûng ñieàu tra.<br />
Baûng 1. Ñaëc ñieåm dòch teã hoïc<br />
Ñaëc ñieåm<br />
Tuoåi trung bình<br />
35<br />
Trình ñoä hoïc vaán<br />
≤ caáp 2<br />
Caáp 3<br />
Cao ñaúng- Ñaïi hoïc<br />
Ngheà nghieäp<br />
Buoân baùn<br />
CB-CNV<br />
Ngheàkhaùc<br />
Trình ñoä hoïc vaán cuûa choàng<br />
≤ caáp 2<br />
Caáp 3<br />
Cao ñaúng- Ñaïi hoïc<br />
Ngheà nghieäp choàng<br />
Buoân baùn<br />
CB-CNV<br />
Ngheà khaùc<br />
Quoác tòch choàng<br />
Vieät Nam<br />
Nöùôc khaùc<br />
<br />
N<br />
29,37±<br />
<br />
%<br />
4,33<br />
<br />
0<br />
56<br />
128<br />
69<br />
35<br />
<br />
0<br />
19,4<br />
44,4<br />
24,0<br />
12,2<br />
<br />
50<br />
99<br />
139<br />
<br />
17,3<br />
34,4<br />
48,3<br />
<br />
54<br />
150<br />
84<br />
<br />
18,8<br />
52,1<br />
29,2<br />
<br />
31<br />
86<br />
170<br />
<br />
10,8<br />
30,0<br />
59,2<br />
<br />
63<br />
195<br />
30<br />
<br />
21,9<br />
67,7<br />
10,4<br />
<br />
275<br />
13<br />
<br />
95,9<br />
4,5<br />
<br />
* Nhaän xeùt:<br />
<br />
Ñoä tuoåi trung bình cuûa caùc baø meï trong loâ nghieân<br />
cöùu laø 29,37 ± 4,33, thaáp nhaát 22 tuoåi, cao nhaát 43.<br />
Trình ñoä hoïc vaán cuûa loâ nghieân cöùu khaù cao, 82,<br />
<br />
7% caùc baø meï hoïc töø caáp 3 trôû leân, vôùi 48,3% coù trình<br />
ñoä ñaïi hoïc; so vôùi caùc tæ leä töông öùng laø 89,2% vaø<br />
59,2% ôû ngöôøi choàng.<br />
52,1% caùc chò laø CB-CNV (tæ leä naøy ôû choàng laø<br />
67,7%).<br />
95, 9% ngöôøi choàng coù quoác tòch Vieät nam.<br />
Baûng 2. Tieàn caên saûn khoa vaø ñaëc ñieåm thai kyø naøy:<br />
Ñaëc ñieåm<br />
0<br />
Soá laàn sinh 1<br />
≥2<br />
Soá con<br />
1<br />
coøn soáng<br />
≥2<br />
Soá baø meï ñaõ coù con trai<br />
Soá baø meï ñaõ coù con gaùi<br />
Raát vui<br />
Vui nhöng khoù khaên<br />
Khoâng mong đñôïi<br />
Coù vaán ñeà söùc khoeû khi<br />
mang thai<br />
Khi mang<br />
thai<br />
Tieåu đñöôøng<br />
Saûn giaät- Tieàn saûn giaät<br />
Lo aâu<br />
Traàm caûm<br />
Roái loaïn taâm thaàn<br />
Trai<br />
Giôùi tính<br />
Gaùi<br />
<br />
N<br />
165<br />
97<br />
26<br />
94<br />
26<br />
74<br />
60<br />
256<br />
21<br />
11<br />
12<br />
<br />
%<br />
57,3<br />
33,7<br />
7,3<br />
78,3<br />
21,7<br />
25,6<br />
20,8<br />
88,9<br />
7,3<br />
3,8<br />
4,17<br />
<br />
2<br />
3<br />
6<br />
1<br />
0<br />
126<br />
160<br />
<br />
0,69<br />
1,04<br />
2,1<br />
0,35<br />
0<br />
44,1<br />
55,9<br />
<br />
* Nhaän xeùt:<br />
<br />
- Tieàn caên saûn khoa:<br />
Veà soá laàn sinh, 57,3% caùc baø meï sinh con laàn ñaàu,<br />
33,7% laø ñaõ sinh con 1 laàn<br />
78,3% coù 1 con trong soá 120 ngöôøi ñaõ coù con.<br />
Coù 25,6% baø meï ñaõ coù con trai so vôùi 20,8% baø<br />
meï ñaõ coù con gaùi.<br />
- Laàn coù thai naøy:<br />
88,9% caùc baø meï raát vui khi coù thai laàn naøy, 7,3%<br />
laø vui khi bieát coù thai nhöng coù khoù khaên do chöa<br />
chuaån bò saün saøng hay do vaán ñeà veà kinh teá, chæ coù<br />
3,8% coù thai maø khoâng mong ñôïi.<br />
Coù 4,17% baø meï coù vaán ñeà veà söùc khoeû khi mang<br />
thai, trong ñoù 2,45% laø vaán ñeà taâm thaàn ñaõ ñöôïc chaån<br />
ñoaùn vaø ñieàu trò.<br />
44,1% treû sinh ra laø trai so vôùi 55,9% laø gaùi.<br />
<br />
67<br />
<br />
Baûng 3. Tình traïng söùc khoeû meï vaø con<br />
Ñaëc ñieåm<br />
Taàng sinh moân<br />
Veát moå<br />
Ñau sau sinh<br />
Khi cho con buù<br />
Maát nguû<br />
< 10 laàn<br />
Beù khoùc ñeâm<br />
67 (23,3%)<br />
≥10 laàn<br />
< 1000g<br />
Taêng caân cuûa beù<br />
1000-1500g<br />
trong 2 thaùng<br />
≥ 1500g<br />
Coù buù meï<br />
Buù meï hoaøn toaøn<br />
<br />
N<br />
67<br />
100<br />
19<br />
71<br />
58<br />
9<br />
9<br />
32<br />
247<br />
242<br />
59<br />
<br />
%<br />
36,0<br />
53,8<br />
10,2<br />
24,7<br />
86,6<br />
13,4<br />
3,1<br />
11,1<br />
86,8<br />
84,0<br />
24,4<br />
<br />
* Nhaän xeùt:<br />
<br />
- Veà söùc khoûe cuûa ngöôøi meï:<br />
Taát caû caùc baø meï ñeàu bò ñau sau sinh, trong ñoù<br />
36% ñau ôû veát may taàng sinh moân, 53,8% ñau veát moå<br />
vaø 10,2% ñau khi cho con buù. Coù 24,7% chò bò maát<br />
nguû sau khi sinh.<br />
- Veà söùc khoûe cuûa beù:<br />
23,3% treû coù khoùc ñeâm vôùi 13,4% khoùc ≥10 laàn.<br />
86,8% treû taêng ≥1500g so vôùi 3,1% taêng < 1000g<br />
trong 2 thaùng ñaàu ñôøi. 84% treû treû coù buù meï vôùi 24,4%<br />
buù meï hoøan toøan.<br />
Baûng 4. Hoøan caûnh gia ñình<br />
Hoøan caûnh gia ñình<br />
Chung soáng<br />
Tình traïng<br />
Ly thaân<br />
Ly dò<br />
hoân nhaân<br />
Ñoäc thaân<br />
Dö<br />
Ñuû<br />
Kinh teá<br />
Thieáu<br />
Töï laøm<br />
Chaêm soùc<br />
Coù ngöôøi giuùp<br />
baûn thaân<br />
Töï laøm<br />
Chaêm soùc<br />
Coù ngöôøi giuùp<br />
beùban ñeâm<br />
Khoâng coù ai<br />
Taââm söï<br />
Coù ngöôøi ñeå taâm söï<br />
khi caàn<br />
<br />
N<br />
285<br />
1<br />
0<br />
2<br />
27<br />
257<br />
3<br />
247<br />
41<br />
259<br />
29<br />
27<br />
261<br />
<br />
%<br />
99,0<br />
0,3<br />
0<br />
0,7<br />
9,4<br />
89,5<br />
1,0<br />
85,8<br />
14,2<br />
89,9<br />
10,1<br />
9,4<br />
90,6<br />
<br />
* Nhaän xeùt:<br />
99% chò ñang chung soáng vôùi choàng, chæ coù 0,3% ly<br />
thaân vaø 0,7% ly dò.<br />
89,5% gia ñình coù kinh teá ñuû soáng vaø 9,4% laø dö giaû.<br />
85,8% chò töï chaêm soùc baûn thaân so vôùi 14,2% coù ngöôøi<br />
giuùp ñôõ.<br />
<br />
68<br />
<br />
89,9% chò chaêm soùc con moäât mình ban ñeâm so vôùi<br />
10,1% coù ngöôøi giuùp.<br />
90,6% may maén coù ngöôøi ñeå taâm söï khi caàn.<br />
Baûng 5. Hoøan caûnh gia ñình tröôùc khi coùù choàng<br />
Ñaëc ñieåm<br />
Maââu thuaãn gia đñình<br />
Cha meï boû rôi<br />
Tieàn caên beänh lyù taâm thaàn<br />
Lo aâu<br />
Traàm caûm<br />
Roái loaïn taâm thaàn<br />
<br />
N<br />
13<br />
3<br />
3<br />
1<br />
1<br />
1<br />
<br />
%<br />
4,5<br />
1,0<br />
1,00<br />
0,35<br />
0,35<br />
0,35<br />
<br />
* Nhaän xeùt:<br />
<br />
Khi chöa coù choàng, coù 4,5% chò coù maâu thuaãn<br />
trong gia ñình vaø coù 1% bò cha meï boû rôi trong thôøi<br />
nieân thieáu.<br />
Chæ coù 3 ngöôøi (1%) coù tieàn caên beänh lyù taâm thaàn<br />
(lo aâu, traàm caûm hoaëc roái loïan taâm thaàn).<br />
Baûng 6. Tæ leä traàm caûm theo thang ñieåm Edinburgh<br />
Thang ñieåm<br />
0<br />
1-12<br />
13-25<br />
>25<br />
Trung bình<br />
<br />
N<br />
4<br />
211<br />
73<br />
0<br />
9,55<br />
<br />
%<br />
1,4<br />
73,26<br />
25,34<br />
0<br />
±4,45<br />
<br />
* Nhaän xeùt: Chæ soá EPDS trung bình laø 9,55 ± 4,45<br />
vôùi tæ leä TCSS laø 25,34% (EPDS >12)<br />
Baûng 7. Caùc yeáu toá lieân quan ñeán tình traïng traàm<br />
caûm (phaân tích ñôn bieán)<br />
Yeáu toá<br />
OR<br />
KTC 95%<br />
Tuoåi vôï < 30<br />
1,07<br />
0,63-1,85<br />
Tuoåi choàng 12) vôùi chæ soá<br />
EPDS trung bình laø 9,55 ± 4,45. Tæ leä naøy cao hôn tæ<br />
leä tìm thaáy cuûa caùc taùc giaû Aâu Myõ:10% cuûa C. Neill<br />
Epperson (1999)(6),12% (theo O’Hara 1984)(9); 7%<br />
(Gotlib 1989)(4) coù leõ do hoøan caûnh gia ñình, xaõ hoäiï<br />
cuõng nhö caùc yeáu toá taâm lyù ñaëc thuø cuûa daân toäc: ôûÛ caùc<br />
nöôùc phaùt trieån, nam-nöõ laø bình quyeàn cho pheùp<br />
ngöôøi phuï nöõ ñöôïc ñeà cao vaø ñöôïc traân troïng trong xaõ<br />
hoäi cuõng nhö trong gia ñình, caùc cheá ñoä an sinh xaõ<br />
hoäi cho pheùp baûo veä ngöôøi phuï nöõ toái ña sau sinh,<br />
ngöôøi choàng coù yù thöùc cao giuùp ñôõ vaø chia xeû vôùi vôï<br />
trong vieäc chaêm soùc con vaø gia ñình. Tæ leä naøy thaáp<br />
hôn so vôùi tæ leä 32,81% tìm thaáy trong NC cuûa NTN<br />
Ngoïc vaø coäng söï taïi BV HV vaø TT BV BMTE coù yù<br />
nghóa thoáng keâ. Ñieàu naøy coù theå do ñaëc ñieåm cuûa loâ<br />
nghieân cöùu cuûa chuùng toâi la cø aùc baø meï ñöôïc nhaän vaøo<br />
luùc 8 tuaàn sau sinh trong khi ôû nghieân cöùu cuûa caùc taùc<br />
giaû treân laø 6 tuaàn sau sinh; maët khaùc caùc baø meï trong<br />
loâ nghieân cöùu cuûa chuùng toâi coù hoïc thöùc cao vaø coù ñôøi<br />
soáng khaù thuaän lôïi nhö ñaõ neâu treân.<br />
Ngheà nghieäp cuûa baûn thaân baø meï khoâng oån<br />
ñònh laø 1 yeáu toá nguy cô cuûa TCSS trong nhoùm NC.<br />
Quaû thaät, ngheà nghieäp khoâng oån ñònh laøm cho<br />
cuoäc soáng baáp beânh hôn, soáng phuï thuoäc veà kinh<br />
teá, coäng theâm gaùnh naëng cuûa con môùi sinh caû veà<br />
vaät chaát, tinh thaàn laãn thôøi gian laø chaéc chaén luoân<br />
laømoät moái aâu lo ñeo ñaúng.<br />
Hoïc vaán choàng thaáp < caáp 3 laø yeáu toá nguy cô<br />
cao trong daân soá NC. Phaûi chaêng hoïc vaán thaáp phaàn<br />
naøo laø raøo caûn ñeå ngöôøi choàng coù theå thoâng caûm vaø<br />
<br />
69<br />
<br />