Tương quan đặc điểm răng cửa hình xẻng giữa răng cửa giữa sữa và vĩnh viễn hàm trên ở bộ răng người Việt

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> TƯƠNG QUAN ĐẶC ĐIỂM RĂNG CỬA HÌNH XẺNG GIỮA RĂNG CỬA<br /> GIỮA SỮA VÀ VĨNH VIỄN HÀM TRÊN Ở BỘ RĂNG NGƯỜI VIỆT<br /> Huỳnh Kim Khang*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Ký hiệu: Răng cửa giữa sữa: i1; răng cửa giữa vĩnh viễn: I1, răng cửa hình xẻng: RCHX.<br /> <br /> Mục tiêu: (1) Xác định tỉ lệ các mức độ thể hiện đặc điểm RCHX trên i1 và I1 hàm trên, (2) xác<br /> định mối tương quan về đặc điểm RCHX giữa i1 và I1 hàm trên.<br /> Phương pháp: Nghiên cứu dọc, mẫu nghiên cứu gồm 64 bộ mẫu hàm từ 3 đến 5 tuổi và 12 đến 14<br /> tuổi của cùng cá thể (32 nam, 32 nữ). Đánh giá và phân loại đặc điểm RCHX theo Hanihara (1963).<br /> Kết quả: Ở cả hai bộ răng sữa và vĩnh viễn, hình xẻng trung bình và xẻng rõ chiếm tỉ lệ cao nhất<br /> (lần lượt là 54,69% và 73,44%). Tỉ lệ không có hình xẻng thấp nhất (lần lượt là 45,31% và 26,56%).<br /> Không có sự khác biệt có ý nghĩa giữa i1 và I1 về đặc điểm RCHX ở tất cả các mức độ (p>0,05). Đặc<br /> điểm RCHX có mối tương quan thuận ở mức trung bình giữa i1 và I1 (r=0,54 (p0,05). Đặc điểm RCHX có mối tương quan thuận ở mức trung bình giữa<br /> răng cửa giữa sữa và vĩnh viễn hàm trên (r=0,54 (p0,05) (Bảng 1, Đồ thị 1).<br /> <br /> Hình 2: Các mức độ RCHX trên răng cửa giữa sữa hàm trên.<br /> <br /> 58<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Hình 3: Các mức độ RCHX trên răng cửa giữa vĩnh viễn hàm trên.<br /> Bảng 1: Tỉ lệ RCHX ở răng cửa giữa sữa và vĩnh<br /> viễn hàm trên.<br /> 0 và 1<br /> (%)<br /> 14<br /> Nam<br /> (n=32) (43,76)<br /> i1<br /> Nữ (n=32) 15<br /> (46,88)<br /> 11<br /> Nam<br /> (n=32)<br /> I1<br /> (34,36)<br /> 6<br /> Nữ (n=32)<br /> (18,76)<br /> Chung<br /> 29<br /> i1<br /> (n=64) (45,31)<br /> Chung<br /> 17<br /> I1<br /> (n=64) (26,56)<br /> <br /> 2 (%)<br /> <br /> 3 (%)<br /> <br /> 11<br /> (34,36)<br /> 11<br /> (34,36)<br /> 14<br /> (43,76)<br /> 18<br /> (56,24)<br /> 22<br /> (34,38)<br /> 32<br /> (50)<br /> <br /> 7<br /> (21,88)<br /> 6<br /> (18,76)<br /> 7<br /> (21,88)<br /> 8<br /> (25)<br /> 13<br /> (20,31)<br /> 15<br /> (23,44)<br /> <br /> 2<br /> <br /> <br /> (ĐTD=2)<br /> <br /> p<br /> <br /> 0,11<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> 2,04<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Bảng 2: Tỉ lệ hiện diện RCHX ở các nhóm (%).<br /> 5,13<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Cộng đồng<br /> <br /> CHÂU PHI<br /> <br /> Chuyên Đề Răng Hàm Mặt<br /> <br /> CHÂU Á<br /> <br /> Đồ thị 1: Các mức độ RCHX trên răng cửa giữa sữa<br /> và vĩnh viễn hàm trên.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, RCHX có<br /> tần suất cao trên cả hai bộ răng. So với các<br /> nhóm khác, nhóm người Việt có tỉ lệ xẻng<br /> trung bình và xẻng rõ cao hơn nhóm Phần<br /> Lan, Thụy Điển (là các nhóm thuộc cộng đồng<br /> Châu Âu) (Bảng 2).<br /> <br /> Không Vết Xẻng Xẻng<br /> Tác giả<br /> rõ<br /> Mỹ trắng* 70,4 21,8 5,2 2,6 Hrdlicka 1920<br /> Phần Lan*<br /> 74<br /> 13 11<br /> 1<br /> Carbonell<br /> 1963<br /> Bỉ*<br /> 59,5 21,2 16,5 2,7 Brabant 1968<br /> Thụy Sĩ*<br /> 61,6 17,6 18,5 2,1 Hrdlicka 1920<br /> Thụy Điển*<br /> 83<br /> 11<br /> 6<br /> 0<br /> Carbonell<br /> 1963<br /> Bantu*<br /> 65<br /> 18 15<br /> 2<br /> Carbonell<br /> 1963<br /> Mỹ đen*<br /> 55<br /> 33<br /> 8<br /> 4 Hrdlicka 1920<br /> Yemen*<br /> 53<br /> 40<br /> 7<br /> 0<br /> Rosenzweig<br /> 1967<br /> Pashtuns* 61,8 26,5 10,3 1,5<br /> Sakai 1985<br /> Trung<br /> 0<br /> 0,8 29,1 70,1 Goose 1963<br /> Quốc<br /> Nhật*<br /> 2,4 24,3 33 40,3 Ohno 1986<br /> Hàn Quốc* 4,9 34,6 48,2 12,4 Ohno 1986<br /> Việt Nam** 3,13 23,43 50 23,44 H.K.Khang<br /> 2010<br /> thể hiện xẻng TB<br /> <br /> CHÂU ÂU<br /> <br /> Giới<br /> <br /> Tracey (1994)(11) cho thấy tần suất biểu hiện<br /> hình xẻng rất khác nhau ở các cộng đồng khác<br /> nhau. Tác giả cho rằng cần phải cẩn thận khi so<br /> sánh tần suất hình xẻng giữa các nghiên cứu bởi<br /> vì mỗi nhà nghiên cứu sẽ có những cách giải<br /> thích khác nhau về hình xẻng (ví dụ theo<br /> Hrdlicka (1920)(6) cho là mức độ 0 là không có<br /> biểu hiện, mức độ 1, 2, 3 là có biểu hiện; theo<br /> Mizoguchi (1985)(8) cho là mức độ 0 và 1 là<br /> không có biểu hiện, mức độ 2, 3 là có biểu hiện).<br /> <br /> *Dữ liệu từ Tracey (1994) (11), **Nghiên cứu hiện tại<br /> (2010).<br /> <br /> 59<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 2 * 2012<br /> <br /> Tương quan đặc điểm RCHX giữa răng cửa<br /> giữa sữa và vĩnh viễn hàm trên<br /> Đặc điểm RCHX có mối tương quan thuận ở<br /> mức trung bình giữa răng cửa giữa sữa và vĩnh<br /> viễn hàm trên (r=0,54 (p