Ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy tiếng Anh tại khoa tiếng Anh, Học viện Khoa học Quân sự: Khó khăn và giải pháp

NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN<br /> TRONG GIẢNG DẠY TIẾNG ANH<br /> TẠI KHOA TIẾNG ANH,<br /> HỌC VIỆN KHOA HỌC QUÂN SỰ:<br /> KHÓ KHĂN VÀ GIẢI PHÁP<br /> NGUYỄN THU HẠNH<br /> HOÀNG ANH NGUYỆN<br /> Học viện Khoa học Quân sự<br /> <br /> <br /> 1. GIỚI THIỆU CHUNG<br /> <br /> Trong khoảng 2 thập kỷ trở lại đây, công nghệ thông<br /> tin đã căn bản thay đổi thế giới. Thực tế cho thấy,<br /> TÓM TẮT công nghệ thông tin đang được ứng dụng ở khắp<br /> mọi nơi, trong tất cả các ngành, lĩnh vực, đời sống của<br /> Dưới ảnh hưởng tích cực của công nghệ thông<br /> con người. Nhờ ảnh hưởng tích cực của công nghệ<br /> tin cùng với những tiện ích mà nó mang lại, môi<br /> trường dạy học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh thông tin cùng với những tiện ích mà nó mang lại, môi<br /> nói riêng cũng được thay đổi và cải tiến. Nó đã và trường dạy học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói<br /> đang là công cụ trợ giúp rất tích cực cho người riêng cũng được thay đổi, cải tiến. Ybarra và Green đã<br /> dạy và người học, góp phần nâng cao chất lượng chỉ ra rằng, với sự hỗ trợ của hệ thống các phần mềm<br /> dạy-học. Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng ứng dụng, website và hạ tầng công nghệ thông tin đi<br /> tôi xin đề cập đến những lợi ích mà công nghệ<br /> kèm, công nghệ thông tin đã tác động mạnh mẽ tới<br /> thông tin mang lại trong việc giảng dạy ngoại<br /> ngữ, từ đó đánh giá thực trạng của việc ứng dụng mọi thành tố của quá trình quản lý, giảng dạy, đào tạo<br /> công nghệ thông tin vào giảng dạy tiếng Anh và học tập. Nó đã và đang là công cụ trợ giúp rất tích<br /> tại Khoa tiếng Anh, Học viện Khoa học Quân sự. cực cho người dạy và người học, góp phần nâng cao<br /> Trên cơ sở đó, chúng tôi mạnh dạn đưa ra những chất lượng dạy-học (Ybarra, R., & Green T., 2003).<br /> đề xuất nhằm thúc đẩy hơn nữa phong trào ứng<br /> dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy ngoại Bắt kịp xu thế chung trong việc ứng dựng công nghệ<br /> ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng tại Học viện. thông tin vào giảng dạy, Học viện Khoa học Quân sự<br /> Từ khóa: công nghệ thông tin, giảng dạy tiếng đã không ngừng đổi mới trang thiết bị, nâng cao chất<br /> Anh, giáo án điện tử lượng dạy và học thông qua các bài giảng điện tử.<br /> Học viện Khoa học Quân sự, đặc biệt là Khoa tiếng<br /> Anh, luôn khích lệ các thầy cô ứng dụng công nghệ<br /> thông tin vào giảng dạy và tích cực khai thác tối đa<br /> các trang thiết bị công nghệ thông tin hiện có.<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 3 - 9/2016 83<br /> v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> <br /> Trong khuôn khổ của bài viết này, chúng tôi xin đề Giảng dạy ngoại ngữ ứng dụng công nghệ thông tin<br /> cập đến những lợi ích mà công nghệ thông tin mang còn giúp tiết kiệm thời gian trình bày của người dạy<br /> lại trong việc giảng dạy ngoại ngữ, từ đó đánh giá trong các giờ lên lớp. Người dạy sẽ có nhiều thời gian<br /> thực trạng của việc ứng dụng công nghệ thông tin hơn dành cho việc đặt các câu hỏi gợi mở, tạo điều<br /> vào giảng dạy tiếng Anh tại Khoa tiếng Anh, Học viện kiện cho người học hoạt động nhiều hơn trong giờ<br /> Khoa học Quân sự. Trên cơ sở đó, chúng tôi đưa ra học. Việc trao đổi hai chiều giữa người dạy và người<br /> những đề xuất nhằm thúc đẩy hơn nữa phong trào học được tăng cường. Giảng viên có thể tổng hợp và<br /> ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy ngoại tiếp theo là cung cấp thông tin tới học viên thông<br /> ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng tại Học viện. qua nhiều kênh giao tiếp, góp phần tạo ra môi trường<br /> giao tiếp tự nhiên trong lớp học (Warschauer, M. and<br /> 2. VAI TRÒ CỦA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG Healey, D., 1998).<br /> DẠY HỌC NGOẠI NGỮ<br /> 3. THỰC TRẠNG VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ<br /> Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng, giờ học có sự THÔNG TIN TRONG GIẢNG DẠY TIẾNG ANH TẠI<br /> hỗ trợ của công nghệ thông tin sẽ mang lại những KHOA TIẾNG ANH, HỌC VIỆN KHOA HỌC QUÂN SỰ<br /> lợi ích thiết thực như: phương pháp dạy học phát<br /> triển theo đường hướng tích cực, tăng động lực của Hiện nay, việc áp dụng công nghệ thông tin vào<br /> người học, nâng cao chất lượng học tập cho người giảng dạy ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói<br /> riêng tại Học viện Khoa học Quân sự đang rất được<br /> học, và tạo ra một môi trường học tập có tính tương<br /> quan tâm. Tầm quan trọng của công nghệ thông tin<br /> tác cao ((Bax, S., 2011); (Constantinescu, A. I., 2007);<br /> trong đào tạo ngoại ngữ đã và đang được nhìn nhận<br /> (Pennington, M.C., (1996)).<br /> một cách đúng mực. Tuy nhiên, mức độ ứng dụng<br /> Công nghệ thông tin mở ra triển vọng to lớn trong công nghệ thông tin vào giảng dạy của giáo viên còn<br /> việc đổi mới các phương pháp và hình thức dạy học. chưa thường xuyên, chưa phong phú và chưa mang<br /> Nhờ có công nghệ thông tin, người dạy ​​sẽ chuyển từ lại hiệu quả rõ rệt. Thực tế cho thấy có nhiều khó khăn<br /> vai trò cung cấp kiến ​​thức sang vai trò hỗ trợ và định trở ngại đã hạn chế hoặc cản trở việc ứng dụng công<br /> nghệ thông tin vào giảng dạy của giảng viên. Trong<br /> hướng quá trình học tập, và thúc đẩy một bầu không<br /> đó bao gồm:<br /> khí học tập sôi nổi, không còn theo lối mòn truyền<br /> thống là “thầy giảng, trò chép” ((Dudeney, G., 2000);<br /> 3.1. Những trở ngại xuất phát từ phía người dạy<br /> (Kern, R., 2006)). Sinh viên được khuyến khích và tạo<br /> điều kiện chủ động tìm kiếm tri thức, sắp xếp hợp lý Hầu hết giảng viên có tâm lý e ngại khi giảng dạy theo<br /> quá trình tích lũy kiến thức và rèn luyện bản thân. phương pháp mới khác lạ so với môi trường truyền<br /> thống. Đối với các lớp học có sử dụng công nghệ<br /> Cũng nhờ sự phát triển của công nghệ thông tin, thông tin, sẽ có nhiều thay đổi diễn ra, từ quá trình<br /> người dạy có trong tay nhiều công cụ hỗ trợ cho chuẩn bị tài liệu dạy học đến hình thức tổ chức quản<br /> quá trình dạy học. Việc thiết kế giáo án và giảng dạy lý lớp, phương pháp giảng dạy, và hơn nữa là đến tâm<br /> trên máy tính trở nên sinh động hơn, tiết kiệm được lý của người giảng viên. Do sự phát triển nhanh của<br /> nhiều thời gian hơn so với cách dạy theo phương công nghệ, giảng viên chưa kịp chuẩn bị kiến thức<br /> pháp truyền thống. Chỉ cần một thao tác nhỏ là ‘nhấp cũng như tâm thế sẵn sàng cho việc ứng dựng công<br /> chuột’, nội dung bài giảng sẽ được thể hiện với những nghệ trong giảng dạy nên tâm lý dè chừng e ngại là<br /> hình ảnh, âm thanh sống động thu hút và lôi cuốn. điều không thể tránh được.<br /> <br /> Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ thông tin vào Cách thức tiếp cận môn học và phương pháp giảng<br /> giảng dạy còn góp phần to lớn tạo hứng thú nơi người dạy của một số giảng viên cũng có ảnh hưởng không<br /> học (Singhal, M., 1997). Do tài liệu cung cấp bằng nhỏ tới việc tiếp cận, làm quen và nắm vững các ứng<br /> nhiều kênh: kênh hình, kênh chữ, kênh âm thanh nên dụng của công nghệ thông tin trong việc dạy học.<br /> người học dễ thấy, dễ tiếp thu, và ghi nhớ lâu hơn. Phương pháp dạy học truyền thống vẫn tồn tại như<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> 84 Số 3 - 9/2016<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v<br /> <br /> <br /> <br /> một lối mòn khó thay đổi, chưa dễ dàng xóa bỏ trong đầu tư đáng kể trong những năm gần đây nhưng các<br /> thời gian ngắn. phương tiện, thiết bị công nghệ phục vụ cho việc dạy<br /> và học ngoại ngữ như máy chiếu, ti vi tích hợp, bảng<br /> Trở ngại tiếp theo cần kể đến là nhiều giảng viên còn thông minh, kết nối Internet chưa được thực hiện<br /> thiếu kiến thức và kỹ năng về công nghệ thông tin nên triệt để và đôi chỗ thiếu đồng bộ.<br /> chưa đủ vượt ngưỡng để tự tin sáng tạo. Hầu hết các<br /> giảng viên của Khoa tiếng Anh đều không được đào Việc sử dụng công nghệ thông tin để đổi mới phương<br /> tạo chính quy về các phần mềm ứng dụng trong việc pháp dạy học, đặc biệt với dạy và học ngoại ngữ chưa<br /> giảng dạy ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói riêng. được nghiên cứu toàn diện, dẫn đến việc lắp đặt và<br /> Phần lớn việc sử dụng công nghệ trong giảng dạy đều triển khai một số trang thiết bị đôi khi chưa khoa học,<br /> được thực hiện dựa trên kinh nghiệm của chính các không phát huy được hết các các ứng dụng hữu ích<br /> giảng viên hoặc trao đổi trong tổ bộ môn, hoặc giữa cá của công nghệ.<br /> nhân giảng viên với nhau. Thực tế này đã dẫn đến hai<br /> hệ quả chính, đó là: (1) Giảng viên chưa khai thác triệt Do sự thiếu đồng bộ của các trang thiết bị nên xung<br /> để được các tiện ích mà công nghệ thông tin mang đột phần mềm hay lỗi không tương thích với các hệ<br /> lại; (2) Do chưa làm chủ được công nghệ nên nhiều điều hành là một trong những nguyên nhân cản trở<br /> vấn đề kỹ thuật đã nảy sinh trong giờ học và điều việc ứng dụng công nghệ trong giảng dạy của các<br /> này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng giờ giảng. giảng viên. Tính tương thích giữa phần mềm và hệ<br /> điều hành, và các phần mềm với nhau cần phải được<br /> Chất lượng giáo án điện tử chưa đáp ứng được yêu đảm bảo trong khi giảng viên không được cung cấp<br /> cầu giảng dạy thực tế cũng là một trở ngại lớn trong các phần mềm chuẩn thống nhất với nhau. Vì vậy, lỗi<br /> việc ứng dụng công nghệ thông tin. Thực tế quan sát chương trình hay lỗi không tương thích thường xảy<br /> cho thấy, một số giáo án được chuẩn bị sơ sài, đơn ra, ví dụ, lỗi phông chữ, định dạng hình ảnh, lỗi âm<br /> giản chỉ là nhắc lại nội dung trong sách giáo khoa. thanh – ít nhiều gây khó khăn cho giảng viên.<br /> Việc này dễ gây ra sự nhàm chán, không khích lệ được<br /> học viên và gây lãng phí thời gian. Trong khi đó, một 4. CÁC GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC<br /> số giáo án lại quá chi tiết, bao gồm nhiều nội dung,<br /> hình ảnh hoặc hiệu ứng không cần thiết. Chính điều Đổi mới phương pháp dạy học ngoại ngữ, cụ thể là<br /> này đã khiến cho học viên mải mê với hình thức mà tiếng Anh nhờ áp dụng công nghệ thông tin là một<br /> mất tập trung nên không xác định được trọng tâm trong những mục tiêu quan trọng của Khoa tiếng<br /> của bài giảng. Anh trong thời gian qua. Tuy nhiên công việc này<br /> đòi hỏi có một quá trình lâu dài và khó khăn, yêu cầu<br /> Cùng lúc tham gia giảng dạy nhiều kỹ năng cũng góp năng lực của giảng viên phải đáp ứng được sự chuyên<br /> phần hạn chế việc ứng dụng công nghệ thông tin nghiệp và chuyên sâu của công nghệ cũng như phải<br /> của giảng viên. Chuẩn bị bài giảng điện tử đòi hỏi rất có nguồn cơ sở vật chất hiện đại và phù hợp. Trước<br /> nhiều tâm huyết, thời gian, và công sức. Nếu giảng tình hình này, chúng tôi mạnh dạn đưa ra một số giải<br /> viên tham gia giảng dạy nhiều kỹ năng ở các trình pháp nhằm khắc phục tình hình hiện nay của việc<br /> độ khác nhau, họ sẽ không có đủ thời gian để soạn ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học ngoại<br /> bài giảng điện tử hiệu quả. Khó khăn trong việc tìm ngữ tại Khoa tiếng Anh như sau:<br /> nguồn tài liệu phù hợp cho nội dung giảng dạy và<br /> trình độ của học viên cũng là một thách thức lớn với 4.1. Đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ công<br /> giảng viên. nghệ thông tin cho đội ngũ giảng viên<br /> <br /> 3.2. Những trở ngại xuất phát từ cơ sở vật chất Việc đào tạo một đội ngũ giảng viên giỏi về chuyên<br /> môn và thành thạo về công nghệ thông tin sẽ có tính<br /> Cơ sở vật chất cũng có ảnh hưởng nhất định đến hiệu quyết định để thực hiện công tác đổi mới phương<br /> quả của việc ứng dụng công nghệ thông tin trong pháp giảng dạy thông qua ứng dựng công nghệ<br /> giảng dạy. Mặc dù việc ứng dụng công nghệ thông thông tin. Công tác này có thể được thực hiện thông<br /> tin trong giảng dạy đã được Học viện quan tâm và qua nhiều hoạt động, như:<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 3 - 9/2016 85<br /> v NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI<br /> <br /> <br /> – Tổ chức các lớp bồi dưỡng kỹ năng công nghệ thông 4.3. Phối kết hợp giữa các phương pháp dạy học<br /> tin và cách sử dụng, vận hành các phần mềm. Tập trung truyền thống với các phương pháp dạy học đa<br /> chủ yếu vào những kỹ năng mà giảng viên cần sử dụng phương tiện<br /> trong quá trình soạn giảng hàng ngày như cách khai<br /> thác thông tin trên mạng, các phần mềm giảng dạy Để có thể khai thác tối đa những lợi ích tích cực mà<br /> ngoại ngữ thông dụng, cách sử dụng một số phương công nghệ thông tin mang lại cho một giờ học tiếng<br /> tiện như máy chiếu, tivi tích hợp, máy quay phim…. Anh, người giảng viên nên kết hợp phương pháp<br /> dạy học đa phương tiện với các phương pháp dạy<br /> – Tổ chức sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề để trao học truyền thống dựa vào những trang thiết bị sẵn<br /> đổi kinh nghiệm về ứng dụng công nghệ thông tin có. Ngoài ra, mức độ ứng dụng công nghệ thông tin<br /> trong giảng dạy tiếng Anh. trong giờ học cũng phải được giảng viên cân nhắc để<br /> phù hợp với mục đích và yêu cầu của từng tình huống<br /> – Xây dựng ngân hàng tư liệu (phim, ảnh…) phục vụ giảng dạy hay phù hợp với khả năng, trình độ của học<br /> cho các tiết dạy ứng dụng công nghệ thông tin. viên. Giảng viên phải đảm bảo việc ứng dựng công<br /> nghệ thông tin sẽ không lấn lướt vai trò chỉ huy của<br /> – Khích lệ giảng viên tích cực tự học, sẵn sàng chia sẻ, giảng viên cũng như tính tích cực của học viên mà vẫn<br /> thường xuyên trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp. mang lại hiệu quả tối đa trong quá trình dạy và học.<br /> – Phát động sâu rộng thành phong trào và đề ra yêu<br /> 5. KẾT LUẬN<br /> cầu cụ thể về số tiết ứng dụng công nghệ thông tin<br /> để mỗi giảng viên qua áp dụng thấy được hiệu quả và Như vậy, không thể phủ nhận được vai trò và tầm<br /> sự cần thiết của việc ứng dụng công nghệ thông tin quan trọng của việc ứng dụng công nghệ thông tin<br /> trong giảng dạy. trong dạy học ngoại ngữ nói chung và tiếng Anh nói<br /> riêng, đây là việc làm cần thiết và tất yếu. Ứng dụng<br /> 4.2. Công tác đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị<br /> công nghệ thông tin trong giảng dạy ngoại ngữ đã,<br /> đang và sẽ mang lại nhiều thuận lợi và thành công<br /> Được sự quan tâm của lãnh đạo các cấp cùng với sự<br /> cho cả người dạy và người học. Đó chính là công<br /> tích cực tham mưu của Học viện, đến nay cơ sở vật<br /> cụ hỗ trợ đắc lực giúp người dạy truyền tải bài<br /> chất về tin học và công nghệ thông tin của Học viện<br /> giảng một cách hiệu quả và giúp người học tích cực<br /> đã được cải thiện đáng kể.<br /> tham gia vào lĩnh hội kiến thức. Tuy nhiên, công nghệ<br /> – Học viện luôn cố gắng bố trí sắp xếp khoa học để khai thông tin không thể thay thế được người dạy, nó chỉ<br /> thác hiệu quả và sử dụng tối đa số trang thiết bị hiện có. giúp người dạy thay đổi để mỗi giờ học không đơn<br /> điệu, nhưng nếu lạm dụng công nghệ nhất là phô<br /> + Các trang thiết bị nên được nghiên cứu lắp đặt khoa diễn kĩ năng tin học, những kĩ xảo không cần thiết sẽ<br /> học trên lớp học, tiện cho giảng viên sử dụng và học làm cho người học mải mê với hình thức mà không<br /> viên theo dõi. nắm được nội dung bài học. Người dạy chính là người<br /> quyết định chính trong lớp học bởi vì họ có kiến thức<br /> + Đảm kết nối Internet tốc độ cao, đường truyền ổn định. và năng lực, đủ để tạo ra những cách sáng tạo khác<br /> nhau hỗ trợ cho quá trình phát triển ngôn ngữ của<br /> – Song song với việc khai thác sử dụng, khâu quản lý người học./.<br /> và bảo dưỡng cơ sở vật chất, trang thiết bị cũng nên<br /> được trú trọng với phương châm “giữ tốt-dùng bền” Tài liệu tham khảo:<br /> nhằm khai thác tối đa và có hiệu quả các trang thiết<br /> bị được cung cấp. 1. Bax, S. (2011), “Normalisation revisited: The Effective<br /> Use of Technology in Language Education”, IJCALLT,<br /> – Xây dựng kênh mạng nội bộ dành riêng cho giảng 1/2, pp. 1-15.<br /> viên và học viên, hỗ trợ tích cực những vướng mắc<br /> nảy sinh trong quá trình ứng dụng công nghệ thông 2. Constantinescu, A. I. (2007), “Using Technology<br /> tin vào giảng dạy ngoại ngữ. to Assist in Vocabulary Acquisition and Reading<br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> 86 Số 3 - 9/2016<br />  NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI v<br /> <br /> <br /> <br /> Comprehension”, The Internet TESL Journal, 6. Singhal, M. (1997), “The Internet and Foreign<br /> 13(2), . Internet TESL Journal, 3(6), .<br /> 3. Dudeney, G. (2000), The Internet and the Language<br /> Classroom, Cambridge University Press, New York. 7. Warschauer, M. and Healey, D. (1998), “Computers<br /> and Language Learning: An Overview”, Language<br /> 4. Kern, R. (2006), “Perspectives on Technology in Teaching, 31/2, pp.57-71.<br /> Learning and Teaching Languages”, TESOL Quarterly,<br /> 40/1, pp.183-210. 8. Ybarra, R., & Green T. (2003), “Using Technology to<br /> Help ESL/EFL Students Develop Language Skills”, The<br /> 5. Pennington, M.C. (1996), The Power of CALL, Internet TESL Journal, 9(3), .<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> THE APPLICATION OF TECHNOLOGY IN TEACHING ENGLISH AT THE ENGLISH DEPARTMENT<br /> OF THE MILITARY SCIENCE ACADEMY: SOME DIFFICULTIES AND SUGGESTED SOLUTIONS<br /> <br /> NGUYEN THU HANH<br /> HOANG ANH NGUYEN<br /> <br /> Abstract: Rapid growth of science and technology has offered a better pattern to discover new<br /> teaching approaches. Using information technology to create a context to teach English has its unique<br /> advantages. This paper investigates the necessity of information technology to language teaching and<br /> also dícusses isues teachers at the English Department of the Military Science Academy would face<br /> when using this technology in the classroom. It also provides suggestions for making the best use<br /> of information technology in teaching foreign languages, including English, in the Military Science<br /> Academy.<br /> <br /> Keywords: English language teaching, information technology, electronic lesson plans<br /> <br /> Ngày nhận: 17/7/2016<br /> Ngày phản biện: 23/7/2016<br /> Ngày duyệt đăng: 22/9/2016<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KHOA HỌC NGOẠI NGỮ QUÂN SỰ<br /> Số 3 - 9/2016 87<br />