Ung thư - Cơ chế sinh ung thư part 10

Chia sẻ: Asda Asdad | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

73
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Phương pháp điều trị hoá chất có thể ứng dụng điều trị triệt căn bệnh ung thư dạ dày. Đúng hay sai ? 8. Phương pháp điều trị hoá chất có thể ứng dụng điều trị triệt căn bệnh ung thư vòm. Đúng hay sai ? 9. Phương pháp điều trị hoá chất có thể ứng dụng điều trị bệnh ung thư đại trực tràng. Đúng hay sai ?

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ung thư - Cơ chế sinh ung thư part 10

4. Tr×nh bµy môc ®Ých cña ®iÒu trÞ ho¸ chÊt bÖnh ung th ? 5. Anh (chÞ) h·y chän ph¬ng ph¸p nµo ®Ó ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh ung th tinh hoµn: a. PhÉu thuËt b. X¹ trÞ c. Ho¸ chÊt d. MiÔn dÞch 6. Anh (chÞ) h·y chän ph¬ng ph¸p nµo ®Ó ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh lymph« ¸c tÝnh kh«ng Hogkin: a. PhÉu thuËt b. X¹ trÞ c. Ho¸ chÊt d. MiÔn dÞch 7. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh ung th d¹ dµy. §óng hay sai ? 8. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh ung th vßm. §óng hay sai ? 9. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ bÖnh ung th ®¹i trùc trµng. §óng hay sai ? 10. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh ung th cæ tö cung. §óng hay sai ? 11. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh ung th tinh hoµn. §óng hay sai ? 12. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ho¸ chÊt cã thÓ øng dông ®iÒu trÞ triÖt c¨n bÖnh lymph« ¸c tÝnh kh«ng Hogdkin. §óng hay sai ? 91
bµi 12: §iÒu trÞ ®au do ung th A. Môc tiªu 1. Tr×nh bµy ®îc c¬ chÕ ®au do ung th. 2. M« t¶ c¸ch ®¸nh gi¸ møc ®é ®au do ung th. 3. Tr×nh bµy ®îc c¸c nguyªn t¾c ®iÒu trÞ vµ c¸c ph¬ng ph¸p chèng ®au. B. Néi dung 1. §¹i c¬ng §au lµ triÖu chøng phæ biÕn cña bÖnh ung th, ngêi bÖnh cã thÓ chÕt v× suy kiÖt, ®au. HiÖn nay ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p gi¶m ®au, cã thÓ kiÓm so¸t ®îc trªn 90% ®au ®ín do ung th. Tuy nhiªn, khi kh¶o s¸t t¹i Mü míi chØ cã 40% ®au ®ín do ung th ®îc ®iÒu trÞ ®óng møc. ë nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn vµ ë níc ta viÖc ®iÒu trÞ gi¶m ®au míi chØ lµ bíc ®Çu, cha ®îc quan t©m ®óng møc Mét sè khèi u g©y ®au nhøc rÊt sím nh u thÇn kinh, ung th x¬ng, u n·o §a sè bÖnh nh©n ung th giai ®o¹n cuèi bÞ ®au ®ín, 60-80% bÞ ®au nÆng NhiÒu bÖnh nh©n ung th bµy tá c¶m gi¸c kh«ng sî chÕt b»ng sù d»n vÆt cña ®au ®¬n. §au do ung th lµ ®au m·n tÜnh, dai d¼ng, cã khi kÐo dµi vµi th¸ng ®Õn vai n¨m nÕu nh kh«ng cã biÖn ph¸p kiÒm chÕ. 2. C¬ chÕ ®au do ung th §au xuÊt hiÖn khi ung th x©m lÊn vµo x¬ng, thÇn kinh, phÇn mÒm, t¹ng, ®Æc biÖt trong ung th vó, tiÒn liÖt tuyÕn, phæi, thËn, h¾c tè. Khi cã loÐt u, viªm xung quanh u ®au t¨ng lªn. §«i khi ®au do c¸c biÖn ph¸p ®iÒu trÞ ung th nh: ®au sau mæ lång ngùc, ®au do viªm c¬ bÞ x¹ trÞ, ®au do viªm c¸c rÔ thÇn kinh trong ®iÒu trÞ ho¸ chÊt. 92
§au cña c¸c t¹ng cã thÓ do khèi u chÌn Ðp hoÆc bÝt t¾c thêng hay gÆp ë c¸c t¹ng rçng nh t¾c ruét, niÖm qu¶n. §au t¹ng cã thÓ ®ì khi dïng c¸c thuèc chèng ®au th«ng thêng. Trong trêng hîp kh«ng ®ì ph¶i ®iÒu trÞ chèng chÌn Ðp, bÝt t¾c b»ng phÉu thuËt, x¹ trÞ. §au nguån gèc thÇn kinh gäi lµ ®au lo¹n c¶m hay l¹c ®êng dÉn truyÒn vµo do chÊn th¬ng c¸c thÇn kinh ngo¹i vi. Lo¹i ®au nµy báng r¸t, nh c¾n xÐ da thÞt, hay phèi hîp víi lo¹n c¶m vµ t¨ng c¶m. Lo¹i ®au nµy ph¶i dïng c¸c thuèc chèng co th¾t, chèng ©u sÇu, thuèc tª hoÆc c¸c biÖn ph¸p PT thÇn kinh míi c¾t ®îc C¶m gi¸c ®au cña bÖnh nh©n ung th chÞu t¸c ®éng bëi nhiÒu yÕu tè t©m lý, x· héi. V× vËy ph¶i ®¸nh gi¸ ®au trong mét bèi c¶nh chung gäi lµ ®au tæng thÓ. 3. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ møc ®é ®au Mèi quan hÖ gi÷a bÖnh nh©n vµ thÇy thuèc: §©y lµ yÕu tè quan träng nhÊt. §au lµ c¶m gi¸c chñ quan mµ hiÖn nay cha cã test chÈn ®o¸n vµ cha cã ph¬ng ph¸p ®Ó ®o ®Õm. ThÇy thuèc ph¶i thùc sù th«ng c¶m víi bÖnh nh©n, ph¶i bá th× giê l¾ng nghe, vµ ph¶i tin r»ng ®au ®ín lµ thùc sù, vµ còng ®¶m b¶o cho bÖnh nh©n r»ng cã thÓ khèng chÕ ®îc ®au ®ín ®ã. Mét sè ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ®au nh sau: - Dùa vµo c¸c h×nh nÐt mÆt ®Ó bÖnh nh©n ®¸nh gi¸ møc ®au ®ín cña m×nh - Dùa hoµn toµn vµo chñ quan bÖnh nh©n qua hái vÒ thêi gian ®au trong ngµy, c¸c giê kh«ng ®au, ho¹t ®éng hµng ngµy vµ t¸c dông phô cña thuèc. - Dùa vµo quan s¸t kh¸ch quan cña thÇy thuèc: ph¶i quan s¸t sù thiÕu yªn tÜnh, mÊt ngñ, kÐm ¨n, liÖt giêng, sù phµn nµn cña ngêi nhµ, nh÷ng yªu cÇu dïng thuèc cña bÖnh nh©n. - Dùa vµo c¶ c¶m gi¸c chñ quan cña bÖnh nh©n vµ sù quan s¸t kh¸ch quan cña thÇy thuèc. Ph¬ng ph¸p nµy hiÖn nay ®îc dïng phæ biÕn nhÊt 93
Th¨m do diÔn biÕn ®au ®ín: §¸nh gi¸ vÒ møc ®é, vÞ trÝ, thêi gian ®au vµ th¨m do c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t hµng ngµy nh ngñ, ¨n, ho¹t ®éng vµ giao tiÕp. CÇn lîng ho¸ møc ®é ®au vµ møc ®é ¶nh hëng tíi sinh ho¹t hµng ngµy b»ng thang ®iÓm tõ 0-10. Th¨m do hiÖu qu¶ gi¶m ®au cña c¸c lý liÖu ph¸p vµ thuèc: Cïng víi nh÷ng t¸c dông cña thuèc. §ång thêi, cÇn x¸c ®Þnh thêi gian tèi ®a gi¶m ®îc ®au vµ liÖu lîng cña c¸c lo¹i thuèc thÝch hîp. T¹i BÖnh viÖn K, ®¸nh gi¸ ®au dùa vµo bé c©u hái thang 10 ®iÓm cña nhãm nghiªn cøu Madison §au lµ mét trong nh÷ng triÖu chøng l©m sµng cña bÖnh ung th, do ung th x©m lÊn ph¸ huû c¸c tæ chøc xung quanh, c¸c d©y thÇn kinh, ngêi bÖnh cã thÓ chÕt v× ®au, suy kiÖt 4. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ ®au b»ng thuèc - Bíc ®Çu tiªn lµ n¾m b¾t ®îc bÖnh sö chi tiÕt, kh¸m xÐt bÖnh nh©n cÈn thËn ®Ó x¸c ®Þnh nguån gèc cña ®au + Do ung th g©y ra, hoÆc cã liªn quan ®Õn ung th, do ®iÒu trÞ ung th hay do nh÷ng rèi lo¹n kh¸c. + Do bé phËn nhËn c¶m ®au, do bÖnh thÇn kinh hoÆc do c¶ hai - §iÒu trÞ b¾t ®Çu b»ng gi¶i thÝch tØ mØ vµ thùc hiÖn c¸c ph¬ng ph¸p kÕt hîp thÓ chÊt víi t©m lý ngêi bÖnh. C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ cã dïng thuèc vµ kh«ng dïng thuèc. - Dïng thuèc cã t¸c dông gi¶m ®au do ung th ph¶i ®îc dïng ®óng liÒu, ®óng kho¶ng thêi gian + §êng uèng lµ ®êng ®îc a chuéng h¬n c¶ khi dïng c¸c thuèc gi¶m ®au, bao gåm morphine + §èi víi ®au kÐo dµi, thuèc nªn ®îc dïng ®Òu ®Æn theo tõng kho¶ng thêi kho¶ng thêi gian vµ kh«ng ph¶i nhÊt thiÕt chØ dïng khi cÇn. - §iÒu trÞ chèng ®au theo bËc thang: trõ khi bÖnh nh©n ®au nÆng, ®iÒu trÞ ban ®Çu thêng dïng nh÷ng thuèc kh«ng cã opioid vµ ®iÒu chØnh liÒu, nÕu cÇn thiÕt cã thÓ t¨ng ®Õn liÒu lín nhÊt. 94
+ NÕu dïng thuèc kh«ng cã opioid kh«ng ®ñ ®Ó gi¶m ®au l©u h¬n ®îc khi cã nªn sö dông 1 thuèc cã opioid kÕt hîp víi thuèc kh«ng cã opioid. + NÕu khi dïng mét thuèc cã opioid cho trêng hîp ®au nhÑ ®Õn ®au võa (vi dô: Codein) kh«ng ®ñ ®Ó gi¶m ®au trong th¬i gian dµi h¬n, nªn dïng mét thuèc cã opioid dïng cho trêng hîp ®au võa ®Õn ®au nÆng thay thÕ (vÝ dô: Morphine) Ba bËc thang cña thuèc gi¶m ®au H×nh 4 - §èi víi tõng c¸ thÓ: liÒu ®óng lµ liÒu cã t¸c dông gi¶m ®au. LiÒu uèng morrphine cã thÓ trong ph¹m vi Ýt nhÊt lµ 5mg ®Õn liÒu lín nhÊt 1.000mg - C¸c thuèc dïng cho ®iÒu trÞ hç trî nªn ®îc dïng ®óng chØ ®Þnh §èi víi ®au do bÖnh nh©n thÇn kinh nªn dïng thuèc chèng trÇm c¶m tricyclic hoÆc mét thuèc chèng co giËt. - Quan t©m ®Õn tõng chi tiÕt: cÇn theo dâi ®¸p øng cña bÖnh nh©n víi ®iÒu trÞ ®Ó ®¶m b¶o thu ®îc hiÖu qu¶ cao nhÊt mµ t¸c dông phô l¹i h¹n chÕ ë møc thÊp nhÊt nÕu cã thÓ. - §¸nh gi¸ vµ ®iÒu trÞ ®au do ung th cã kÕt qu¶ nhÊt khi phèi hîp víi c¸c ph¬ng ph¸p c. C©u hái lîng gi¸ 1. C¬ chÕ ®au do ung th ? 2. C¸c ph¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ®au ? 95
3. Ba bËc thang cña ®au ? 4. C¸c thuèc ®iÒu trÞ chèng ®au ? 5. C¸c ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ ®au ? 6. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ chèng ®au ? 7. §au lµ triÖu chøng phæ biÕn cña bÖnh ung th. §óng hay sai ? 8. §au lµ triÖu chøng sím cña bÖnh ung th. §óng hay sai ? 9. X¹ trÞ lµ mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ chèng ®au. §óng hay sai ? Cho vÝ dô minh ho¹ ? 10. PhÉu thuËt lµ mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ chèng ®au. §óng hay sai. Cho vÝ dô minh ho¹ ? 11. Ho¸ chÊt lµ mét trong nh÷ng ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ chèng ®au. §óng hay sai. Cho vÝ dô minh ho¹ ? 96
Tµi liÖu tham kh¶o 1. Bé m«n Ung th (2001), Bµi gi¶ng ung th häc, Nhµ xuÊt b¶n y häc 2. BÖnh viÖn K (1999), Híng dÉn thùc hµnh chÈn ®o¸n ®iÒu trÞ ung th, Nhµ xuÊt b¶n y häc 3. HiÖp héi Quèc tÕ chèng ung th (1995), Ung th häc l©m sµng, Nhµ xuÊt b¶n y häc 4. HiÖp héi Quèc tÕ chèng ung th (1995), CÈm nang ung bíc häc l©m sµng, Nhµ xuÊt b¶n y häc 5. NguyÔn B¸ §øc (2003), Ho¸ chÊt ®iÒu trÞ bÖnh ung th, Nhµ xuÊt b¶n y häc 6. NguyÔn B¸ §øc (2003), Thùc hµnh x¹ trÞ bÖnh ung th, Nhµ xuÊt b¶n y häc 6. Schraub. S (1993), Cancerologie Cohen A.M., Minsky B.D., Schilsky R.L. (1997), 7. principles and practice of oncology, 5th Edition, Lippincott-Raven, pp. 1197-1234. 97