intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Xác định định hướng chiến lược phát triển nhà trường

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

8
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Xác định định hướng chiến lược phát triển nhà trường" trình bày cách xác định định hướng chiến lược phát triển nhà trường với những ví dụ minh họa cho trường mầm non, phổ thông và đại học.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Xác định định hướng chiến lược phát triển nhà trường

  1. TRẦN THỊ TUYẾT MAI XÁC ĐỊNH ĐỊNH HƯỚNG CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NHÀ TRƯỜNG DETERMINE THE STRATEGIC DIRECTION OF SCHOOL DEVELOPMENT TRẦN THỊ TUYẾT MAI Trường Đại học Thủ Dầu Một, tuyetmaiqlgd@gmail.com THÔNG TIN TÓM TẮT Ngày nhận: 02/8/2022 Định hướng chiến lược là một bản chỉ dẫn về tương lai của nhà Ngày nhận lại: 07/8/2022 trường mà nhà trường mong muốn đạt tới. Xác định tốt và hiểu Duyệt đăng: 05/9/2022 rõ định hướng chiến lược làm cho công việc của nhà trường tốt Mã số: TCKH-S03T9-B08-2022 hơn và các thành viên của nhà trường làm việc tốt hơn. Định ISSN: 2354 – 0788 hướng chiến lược bao gồm phát biểu tầm nhìn, sứ mệnh/sứ mạng và hệ thống giá trị của nhà trường. Bài viết trình bày cách xác định định hướng chiến lược phát triển nhà trường với những ví dụ minh họa cho trường mầm non, phổ thông và đại học. Từ khóa: Chiến lược phát triển nhà trường, ABSTRACT định hướng chiến lược, tầm nhìn, Strategic orientation is a guide to drive the future of the school sứ mệnh, giá trị cốt lõi. that the school wishes to achieve. A well-defined and well- Key words: understood strategic orientation makes the school work better School development strategy, and its members work better. The strategic orientation strategic orientation, vision, includes the vision statement, mission and value system of the mission, core values. school. The article presents how to determine the strategic orientation of school development with illustrative examples for preschool, high school and university. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ tạo qui định về kiểm định chất lượng giáo dục Ngày nay, chiến lược đã trở nên phổ biến như: Thông tư số 19/2018/TT-BGDĐT ngày 22 và được sử dụng trong hầu hết các lĩnh vực, tháng 8 năm 2018 Ban hành qui định về kiểm trong đó có giáo dục. Chiến lược trong lĩnh vực định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn giáo dục (gọi chung là chiến lược giáo dục) được quốc gia đối với trường mầm non; Thông tư số coi là toàn bộ các quá trình kết hợp, tổ chức các 17/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 tư tưởng, quan điểm, kế hoạch, biện pháp, nguồn Ban hành qui định về kiểm định chất lượng giáo lực cần thiết của con người và thực hiện chúng dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với một cách thích hợp, nhất quán trong thời hạn trường tiểu học; Thông tư số 18/2018/TT- tương đối dài để thay đổi cục diện sự nghiệp giáo BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 Ban hành dục từ trạng thái hiện tại đến tương lai mong qui định về kiểm định chất lượng giáo dục và muốn. Những quá trình đó được thiết kế và kế công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường hoạch hóa trong văn bản chiến lược giáo dục. Ở trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và Việt Nam, các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào trường phổ thông nhiều cấp học… Đều qui định 31
  2. TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ 03(35), THÁNG 9 – 2022 phương hướng, chiến lược xây dựng và phát Sứ mệnh là sự thể hiện về mục đích chung triển nhà trường là một trong các tiêu chí quan của tổ chức, về lý tưởng phù hợp với các giá trị trọng của Tiêu chuẩn Tổ chức và quản lý nhà và kỳ vọng của các bên liên quan chính cấp và trường [1], [2], [3]. Đây cũng là tiêu chí công liên quan đến phạm vi và ranh giới hoạt động nhận trường đạt chuẩn quốc gia. Nhiều nơi chưa của tổ chức…. Tuyên ngôn sứ mệnh nhằm cung thật sự chủ động trong việc xây dựng chiến lược cấp cho các thành viên của tổ chức và các bên phát triển cho đơn vị, thậm chí việc xác định liên quan sự rõ ràng về mục đích tổng thể và mục định hướng chiến lược còn mang tính hình thức. tiêu chung của tổ chức. Tuyên ngôn sứ mệnh liên Xác định định hướng chiến lược phát triển nhà quan đến việc xây dựng sự hiểu biết và sự tự tin trường là một nội dung quan trọng trong quá về cách chiến lược của tổ chức liên quan đến trình lập kế hoạch chiến lược của nhà trường, đòi mục đích đó như thế nào [7]. Tuyên ngôn sứ hỏi có sự hiểu biết thấu đáo về cách thức thực mệnh của tổ chức thể hiện mục đích hoặc lý do hiện. Định hướng chiến lược bao gồm phát biểu tại sao một tổ chức tồn tại. Sứ mệnh của tổ chức sứ mệnh/sứ mạng, tầm nhìn và hệ thống giá trị bao gồm những thông tin như: Những loại sản của nhà trường. Định hướng chiến lược biểu lộ phẩm hay dịch vụ nào tổ chức cung cấp, đối khát vọng của người hiệu trưởng về nhà trường tượng khách hàng nào tổ chức muốn hướng tới, và cung cấp một bức tranh toàn cảnh tương lai các giá trị chủ yếu nào tổ chức muốn theo đuổi. mà nhà trường vươn tới. Tuyên ngôn sứ mệnh là một phát biểu khích 2. TUYÊN NGÔN SỨ MỆNH PHẢN lệ và có tác động mạnh đến các bên liên quan cả ÁNH ĐẶC ĐIỂM TỔNG QUÁT CỦA bên trong và bên ngoài tổ chức để cho họ biết tổ NHÀ TRƯỜNG chức quan tâm đến cái gì. Tuyên ngôn sứ mệnh 2.1. Vai trò của sứ mệnh và cấu trúc của tuyên của nhà trường không chỉ nhắm vào đối tượng ngôn sứ mệnh giáo viên, học sinh, mà còn hướng tới các đối Trong Effectiveness of Mission Statements tượng mà nhà trường phục vụ như cha mẹ học in Organizations - A Review, Braun và cộng sự sinh, các doanh nghiệp và cộng đồng xã hội. (2012) khẳng định: Tuyên ngôn sứ mệnh tạo Janet Shapiro (2001) cho rằng, một tuyên điều kiện cho sự gắn kết trong tổ chức bằng cách ngôn sứ mệnh mô tả những gì tổ chức làm, với cung cấp các phương hướng và mục đích, phục ai hoặc làm cho ai, và theo nghĩa rộng, tổ chức vụ như một cơ chế kiểm soát, tạo thành một hoạt động như thế nào. Vì vậy, một tuyên ngôn hướng dẫn cho việc ra quyết định của tổ chức sứ mệnh sẽ có bốn thành phần: Tổ chức hoặc dự cũng như truyền cảm hứng về ý nghĩa của công án là gì; mục tiêu của tổ chức hoặc dự án hoặc việc và động lực cho các thành viên tổ chức [4]. những gì mà tổ chức, dự án muốn đạt được; công Theo Janet Shapiro (2001), tuyên ngôn sứ mệnh việc hướng đến nhóm đối tượng nào và được quan trọng, vì đó là một cách dễ dàng để truyền thực hiện với ai; tổ chức hoạt động như thế nào đạt cho người khác những gì tổ chức làm và cách - nói theo nghĩa rộng, tổ chức sử dụng những tổ chức thực hiện điều đó; giúp tổ chức sáng tỏ phương pháp nào [5]. và tập trung vào công việc của mình. Nếu bất kỳ Theo Nguyễn Lộc (2009), tuyên ngôn sứ thành phần nào của tuyên ngôn sứ mệnh thay mệnh bao gồm hai thành phần là Mục đích và đổi, thì tuyên ngôn sứ mệnh cũng cần xem xét Công việc [9]. thay đổi. Đó là lý do tại sao điều quan trọng là Mục đích là trả lời câu hỏi: “Tại sao chúng phải thỉnh thoảng xem lại tuyên ngôn sứ mệnh ta tồn tại?”, đó là kết quả cuối cùng mà nhà của tổ chức [5]. trường cố gắng hoạt động để đạt được. Để xác định mục đích tồn tại của nhà trường cần quay 32
  3. TRẦN THỊ TUYẾT MAI lại các hoạt động hàng ngày và các vấn đề trọng Ngắn gọn, súc tích: Một tuyên ngôn sứ tâm mà nhà trường đang cố gắng giải quyết. mệnh không nên dài quá 25 từ để mọi thành viên Phần mục đích trong tuyên ngôn sứ mệnh mô tả của tổ chức có thể dễ dàng nhớ và nhắc lại được. giải pháp mà nhà trường sử dụng để giải quyết Cụ thể hoá rõ ràng công việc nhà trường phải vấn đề trọng tâm, bao gồm hai thành phần: Một làm? Làm gì? Ai làm? Làm thế nào? Tại sao? động từ biểu thị sự thay đổi về trạng thái (chẳng Xác định được hướng đi để đạt được tầm nhìn hạn: gia tăng, làm giảm, loại bỏ, ngăn chặn…); của nhà trường. Thể hiện năng lực riêng, khác Chỉ ra vấn đề cần được giải quyết hoặc điều kiện biệt của nhà trường: Mặc dù các trường học đều cần được thay đổi (chẳng hạn: chăm sóc sức có chức năng, nhiệm vụ chung được qui định khỏe, phát triển tài năng…). trong điều lệ nhà trường từng cấp học. Mỗi Cần lưu ý diễn đạt mục đích của tổ chức trường đều có đặc điểm riêng. Tuyên ngôn sứ một cách phù hợp, không quá rộng cũng không mệnh phải thể hiện bản sắc của từng trường. quá hẹp. Một phát biểu về mục đích của tổ chức Rộng lớn: Tuyên ngôn sứ mệnh không nên quá hẹp sẽ vô tình làm hạn chế tính hiệu quả của giới hạn ở 1 lĩnh vực hay chuyên môn quá hẹp. tổ chức; một phát biểu quá rộng có thể làm cho Phạm vi cần đủ rộng để linh hoạt khi thực hiện tổ chức không thể ưu tiên hóa các hoạt động. nhưng không quá rộng mà bỏ qua trọng tâm. Công việc là trả lời câu hỏi : “Công việc của Trong bối cảnh ngày nay, nhu cầu của con người nhà trường đang làm là gì?”. Nếu như Mục đích thay đổi nhanh chóng. Tuyên ngôn sứ mệnh phải của nhà trường nêu trong sứ mệnh là một câu mô đủ lớn để cho phép tổ chức đáp ứng với sự thay tả kết quả cuối cùng thì Công việc tóm tắt về đổi mà không phải điều chỉnh hàng năm. Thể cách thức thực hiện. hiện được cách thức ra quyết định. Ví dụ: Mục đích của một trường mầm non Có tính hiện thực: Cần trả lời câu hỏi có thể là “đảm bảo trẻ khỏe mạnh, thông minh, sáng thực hiện được không? Có thực tế không? Nếu tạo” thì trường mầm non phải xác định một hoặc một tuyên ngôn sứ mệnh bao gồm tất cả mọi lĩnh những cách thức sẽ sử dụng để đạt được mục vực hay viển vông thì sẽ không biểu thị được rõ đích đó: Xây dựng môi trường chăm sóc, giáo ràng lý do tồn tại của tổ chức. dục an toàn, thân thiện; thực hiện phương pháp Tạo động lực: Lời lẽ tuyên bố của sứ mệnh giáo dục tiên tiến… phải thể hiện quyết tâm, có thể thúc đẩy sự cam Nhìn chung, về nguyên tắc một sứ mệnh kết của các thành viên của tổ chức, khách hàng, bao gồm đầy đủ cả Mục đích và Công việc. đối tác, nhà tài trợ… Về việc mà tổ chức sẽ làm Tuyên ngôn sứ mệnh phát biểu đầy đủ mục đích, và những gì tổ chức sẽ đem lại. Có sức mạnh tập công việc như vậy cung cấp khá đầy đủ thông tin hợp các thành viên của nhà trường, có khả năng cơ bản nhất về tổ chức song nhiều lúc khá dài. truyền cảm hứng cho họ trong việc thực hiện Tuyên ngôn sứ mệnh cũng có thể chỉ phát biểu nhiệm vụ nhằm đạt mục đích của tổ chức. mục đích của tổ chức hoặc công việc của tổ 2.3. Phương pháp xác định sứ mệnh chức. Tuyên ngôn sứ mệnh kiểu này thường Nêu trách nhiệm của nhà trường; nêu định ngắn, cô đọng, dễ nhớ song nhiều khi chưa lột tả hướng trọng tâm cần thực hiện để đạt được tầm hết những gì tổ chức đang và sẽ làm. nhìn; nêu triết lý của nhà trường; xác định đặc 2.2. Các tiêu chí xem xét tuyên ngôn sứ mệnh điểm riêng biệt của trường (điểm khác biệt với Rõ ràng, dễ hiểu: Tuyên ngôn sứ mệnh sử các trường khác); viết tuyên bố sứ mệnh. dụng ngôn ngữ dễ hiểu để tất cả cán bộ, giáo 2.4. Ví dụ tuyên ngôn sứ mệnh của một số cơ viên, nhân viên, ngay cả những người bình sở giáo dục thường nhất đều có thể hiểu được. 33
  4. TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ 03(35), THÁNG 9 – 2022 Bảng 1. Tuyên ngôn sứ mệnh của cơ sở giáo dục theo cấp học Cấp học Trường học Tuyên ngôn sứ mệnh Xây dựng một môi trường học tập và vui chơi cho các bé với nhiều Trường mầm non Sao Trường cơ hội khám phá thế giới xung quanh, tiếp thu kiến thức, kỹ năng và Vàng (Thành phố Hồ mầm non trải nghiệm thực tế bằng cách khuyến khích các bé chủ động học tập Chí Minh) và tôn trọng nhu cầu phát triển của từng bé Nurturing concerned citizens with integrity and spirit of excellence Trường Henry Park Primary through holistic education [12] tiểu học School (Singapore) Tạm dịch là: Nuôi dưỡng những công dân liêm chính và xuất sắc dựa trên một nền giáo dục toàn diện A school that builds character, nurtures learners and serves the Trường Bendemeer community [11] trung học Secondary School Tạm dịch là: Một ngôi trường xây dựng tính cách, nuôi dưỡng người cơ sở (Singapore) học và phục vụ cộng đồng To nurture in students bicultural acumen and moral integrity; to empower students to be thinkers, leaders and achievers with a global River Valley high perspective [13] Trường school (Singapore) Tạm dịch là: Nuôi dưỡng trong học sinh sự nhạy bén về văn hóa và trung học đạo đức liêm chính; trao quyền cho họ trở thành nhà tư tưởng, nhà phổ thông lãnh đạo và người thành công với quan điểm toàn cầu Trường trung học phổ Giúp đỡ học sinh tự tin, tự chủ, phấn đấu trở thành cán bộ nguồn cho thông vùng cao Việt các tỉnh miền núi Bắc (Thái Nguyên) Là trung tâm văn hóa, giáo dục và khoa học, công nghệ. Cung cấp Trường Đại học Thủ nguồn nhân lực, sản phẩm khoa học và công nghệ có chất Dầu Một (Bình lượng phục vụ phát triển kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế tỉnh Bình Dương) Dương, miền Đông Nam Bộ và cả nước Đại học To contribute to society through the pursuit of education, learning Đại học Cambridge and research at the highest international levels of excellence [10] (Vương quốc Anh) Tạm dịch là: Đóng góp cho xã hội bằng cách theo đuổi giáo dục, học tập và nghiên cứu ở đẳng cấp quốc tế cao nhất (Nguồn: Tác giả tổng hợp) 3. TUYÊN NGÔN TẦM NHÌN PHẢN nhà trường đến mức tối đa. Tầm nhìn được coi ÁNH CẢM HỨNG VÀ KHÁT VỌNG là biểu tượng dẫn đường đến thành công. Nếu CỦA NHÀ TRƯỜNG như sứ mệnh trả lời câu hỏi: Tại sao tổ chức tồn 3.1. Khái niệm tầm nhìn và lợi ích của tầm nhìn tại? thì tầm nhìn trả lời câu hỏi: Thành công Theo Johnson và cộng sự (2008), tầm nhìn trong tương lai của tổ chức như thế nào?. hoặc ý định chiến lược là trạng thái mong muốn Tầm nhìn được trình bày ở dạng viết được trong tương lai của tổ chức [7]. Tầm nhìn cũng gọi là tuyên ngôn tầm nhìn. Tuyên ngôn tầm đồng thời là hướng đi, là bức tranh hấp dẫn nhìn liên quan đến những gì tổ chức mong muốn nhưng có thể đạt được trong tương lai. Việc mỗi trở thành. Mục đích của nó là đặt ra một cái nhìn trường có một tầm nhìn và có thể đạt được tầm về tương lai để làm việc nhiệt tình, đạt được cam nhìn ấy là rất quan trọng. Tầm nhìn có thể đưa kết và kéo dài hiệu suất công việc [7]. cả tập thể nhà trường có được tư duy mới, có thể Như vậy, tuyên ngôn tầm nhìn là một phát truyền cảm hứng và khích lệ mọi người trong biểu về trạng thái tương lai mà nhà trường mong 34
  5. TRẦN THỊ TUYẾT MAI muốn đạt được. Tầm nhìn nói rõ quang cảnh nhất để phát triển tầm nhìn theo Liên Hiệp Quốc thực tế, tin cậy và hấp dẫn của tương lai, nó mô là để một cá nhân phát triển tuyên ngôn tầm nhìn tả hình ảnh tốt hơn những gì mà nhà trường đang dự thảo. Bước này là cơ hội để thiết lập ý kiến có hiện tại. Tầm nhìn là mục tiêu vẫy gọi, nó chỉ ban đầu (mức độ thay đổi hoặc khó khăn cần ra cầu nối từ hiện tại tới tương lai. thiết để thành công). Một nhóm lớn hơn có thể Nó thông báo cái đặc trưng và độc đáo làm cung cấp phản hồi và giúp cải thiện tuyên ngôn cho nhà trường này khác biệt với nhà trường tầm nhìn dựa trên bản dự thảo, đề ra nhiều quan khác. Cung cấp cho các liên đới sự định hướng điểm hơn về thời gian và khả năng đo lường. đặc thù, hợp lý và làm rõ những điều mong đợi Cuối cùng, tuyên ngôn tầm nhìn có thể được ở họ và tại sao lại mong đợi như thế. Các liên quyết định và thống nhất với chiến lược. Cách đới nhìn thấy cách làm thế nào để phù hợp với tiếp cận khác, một tuyên ngôn tầm nhìn bao gồm viễn cảnh lớn và cho họ thấy ý nghĩa của sự liên hai thành phần chính là Tư tưởng cốt lõi và kết. Giúp nhà trường xác định rõ thành công và Tương lai có thể hình dung được. hành vi mong muốn. Giúp giảm các tranh cãi nội Tư tưởng cốt lõi (các giá trị cốt lõi; mục bộ và giúp nhà trường tập trung được các nguồn đích cốt lõi) xác định tính chất lâu bền của nhà lực. Khi tầm nhìn rõ ràng, sẽ giảm nhu cầu cầm trường – một bản sắc nhất quán vượt qua những tay chỉ việc. Mọi người có nhiều khả năng hơn bứt phá kỹ thuật, những lý thuyết quản lý, những để tự lãnh đạo và quản lý mình. Nó có thể truyền sự lỗi thời trong quản lý và các cá nhân lãnh đạo. cảm hứng và là động cơ thúc đẩy. Tương lai hình dung được (Mục tiêu bao 3.2. Cấu trúc của tuyên ngôn tầm nhìn quát, thách thức, táo bạo; mô tả sống động). Là Trong hướng dẫn dành cho nhà quản lý những gì chúng ta muốn trở thành, đạt được, tạo (2018) của Liên Hiệp Quốc (United Nation), ra - là cái gì đó đòi hỏi có sự thay đổi lớn và tiến những tuyên ngôn về tầm nhìn phải có ý nghĩa bộ lớn để đạt tới [8]. thì mới thực sự có giá trị. Các khẩu hiệu tích cực Tuyên ngôn tầm nhìn cho thấy sự tự tin của như “Hãy là người giỏi nhất” có thể hữu ích, nhà trường. Điều này cũng đồng thời có tác dụng truyền cảm hứng cho nhân viên nhưng quá mơ như một ngọn đèn hải đăng dẫn tới thành công hồ và chung chung để thực sự tập trung và đưa của nhà trường. Bằng cách làm rõ mục tiêu dài ra định hướng [9]. Tuyên ngôn tầm nhìn có ba hạn, nhà trường sẽ có khuynh hướng làm những thành phần chính: điều phải làm để đạt tới mục tiêu ấy. Chính vì Thời gian: Một ngày cụ thể trong tương lai vậy, mà tuyên ngôn tầm nhìn có một vai trò vô mà tổ chức sẽ đạt được chiến lược và tầm nhìn. cùng quan trọng đối với nhà trường. Khả năng đo lường: Một tập hợp các mục 3.3. Các yêu cầu cần đảm bảo đối với một tuyên tiêu có thể đo lường được có thể được đánh giá ngôn tầm nhìn một cách khách quan thành tích. Tốt nhất, dữ Có thể hình dung: Bức tranh về tương lai; có liệu sẽ được thu thập trong thời hạn của chiến thể mong ước: Phù hợp với lợi ích lâu dài của các lược để hiểu được tiến trình đạt tới kết quả. bên liên quan; khả thi: Có thể đạt được; tập trung: Cách tiếp cận độc đáo: Một tuyên ngôn Rõ ràng, cung cấp hướng dẫn cho việc ra quyết ngắn gọn về cách tổ chức sẽ cung cấp các dịch định; linh hoạt: Tương đối tổng quát, cho phép nhà vụ của mình một cách hiệu quả, đáp ứng nhu cầu trường chủ động ứng phó với những thay đổi; có của khách hàng và đạt được tầm nhìn [9]. Tạo ra thể truyền đạt: Dễ giải thích, dễ hiểu. một tuyên ngôn tầm nhìn thường khó khăn mặc 3.4. Các bước xác định tầm nhìn dù chúng chỉ bao gồm một vài câu hoặc đoạn Mô tả quá trình hình thành và phát triển nhà văn ngắn. Phương pháp hiệu quả và thích hợp trường. Mô tả 4 vấn đề quan trọng mà nhà 35
  6. TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ 03(35), THÁNG 9 – 2022 trường mong muốn đạt được trong tương lai. Kết nhà trường trong tương lai. Viết tuyên ngôn tầm nối giữa điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và nguy nhìn ngắn gọn, rõ ràng và có sức thuyết phục. cơ với 4 vấn đề trên. Mô tả bức tranh tổng thể về 3.5. Ví dụ tuyên ngôn tầm nhìn của một số cơ sở giáo dục Bảng 2. Tuyên ngôn tầm nhìn của cơ sở giáo dục theo cấp học Cấp học Trường học Tuyên ngôn tầm nhìn Trở thành một môi trường sinh hoạt tiêu chuẩn của thành phố dành cho các bé thuộc độ tuổi Nhà trẻ và Mẫu giáo. Đây là nơi mà mọi phụ huynh Trường mầm non Trường đều mong muốn gửi gắm con em của mình để các bé có cơ hội phát Sao Vàng (Thành mầm non triển một cách toàn diện về tình cảm, thể chất, trí tuệ, thẩm mỹ, mối phố Hồ Chí Minh) quan hệ xã hội và khả năng giao tiếp trong những năm tháng quan trọng đầu tiên của cuộc đời Henry Park Trường Lead with character, Serve with Talents [12] Primary School tiểu học Tạm dịch là: Dẫn dắt với tính cách, phục vụ với tài năng (Singapore) Trường Bendemeer Active learners, Responsible citizens [11] trung học Secondary School Tạm dịch là: Người học tích cực, công dân có trách nhiệm cơ sở (Singapore) A world – class institution that develops leaders of distinction for River Valley high Singapore [13] school (Singapore) Tạm dịch là: Một tổ chức đẳng cấp thế giới phát triển các nhà lãnh đạo Trường khác biệt cho Singapore trung học Trường trung học phổ thông phổ thông vùng cao Là trường xuất sắc trong các trường dân tộc Việt Bắc, học sinh có tri Việt Bắc (Thái thức, trình độ, kỹ năng hoà nhập cộng đồng Nguyên) Trường Đại học Trở thành trường đại học thông minh có uy tín trong nước và quốc tế, Thủ Dầu Một vào tốp 200 đại học tốt nhất châu Á (Bình Dương) To enhance our reputation as a world-class teaching and research institution which is recognized for its innovation, excellence and Đại học discovery, and attracts the best students and staff worldwide [10] Đại học Cambridge Tạm dịch là: Nâng cao danh tiếng của chúng tôi như một tổ chức giảng (Vương quốc Anh) dạy và nghiên cứu đẳng cấp thế giới, được công nhận về sự đổi mới, xuất sắc và khám phá, thu hút những sinh viên và nhân viên giỏi nhất trên toàn thế giới (Nguồn: Tác giả tổng hợp) 4. GIÁ TRỊ CỐT LÕI PHẢN ÁNH TRÁI TIM lõi mạnh mẽ. Tổ chức Civicus định nghĩa giá trị VÀ TÂM HỒN CỦA NHÀ TRƯỜNG cốt lõi của tổ chức là những giá trị được chia sẻ 4.1. Khái niệm giá trị cốt lõi và vai trò của nó làm nền tảng cho công việc và mối quan hệ của Theo Johnson và cộng sự (2008), giá trị cốt tổ chức với khách hàng và các bên liên quan lõi là nguyên tắc cơ bản hướng dẫn chiến lược khác. Giá trị cốt lõi sẽ xác định chiến lược và của tổ chức. Thành công của một tổ chức có thể nguyên tắc hoạt động [5]. một phần được quyết định bởi những giá trị cốt 36
  7. TRẦN THỊ TUYẾT MAI Trong lĩnh vực giáo dục, nghiên cứu của thành viên trong nhà trường dùng hàng ngày Robyn Jackson (2020) cho rằng giá trị cốt lõi của trong tất cả mọi công việc. Những giá trị này có nhà trường là các điều khoản thực tế nhằm xác thể được hoặc không được tuyên bố một cách rõ định rõ ràng cách mọi người sẽ làm việc cùng ràng như sứ mệnh và tầm nhìn, nhưng bao giờ nhau để đạt được tầm nhìn và thực hiện sứ mệnh cũng có một vai trò cốt lõi trong việc xây dựng của nhà trường [6]. Giá trị cốt lõi không phải là tinh thần của nhà trường, nó chính là cái làm nên khát vọng, không phải là sự tự tán dương; chúng linh hồn của nhà trường và tạo nên uy tín của phải mang tính thực tế. Giá trị cốt lõi là điều mà nhà trường trong mắt công chúng. nhà trường cam kết thực hiện cho các bên có liên 4.2. Phương pháp xác định giá trị cốt lõi quan, các nguyên tắc chỉ đạo hành vi của các Để xác định các giá trị cốt lõi của nhà thành viên trong nhà trường. Đó chính là các trường, chúng ta cần thực hiện các bước sau đây: nguyên tắc và niềm tin cơ bản và lâu dài, để định Liệt kê những giá trị cốt lõi mà nhà trường đang hướng làm việc, hành vi, các quan hệ và ra quyết có. Kết nối từ tầm nhìn, sứ mệnh để xem xét cần định. Đó là cái mà nhà trường cố gắng theo đuổi, thêm bớt, thay đổi những giá trị cốt lõi nào. Viết thậm chí ngay cả khi môi trường bên ngoài thay giá trị cốt lõi của nhà trường. Giá trị cốt lõi làm đổi. Nó hướng dẫn các thành viên của nhà chuẩn mực và nền tảng đạo đức chi phối hành vi trường thực hiện công việc của họ. của các thành viên trong tổ chức. Có nhà trường Liên quan tới cả sứ mệnh và tầm nhìn là giá đề cao các giá trị nhân văn, tình yêu thiên nhiên. trị. Nếu như sứ mệnh phản ánh đặc điểm tổng Có nhà trường đề cao tính cộng đồng trách quát của nhà trường, tầm nhìn phản ánh cảm nhiệm, tình yêu khoa học, sự sáng tạo trong công hứng và khát vọng, thì giá trị phản ánh trái tim việc. Lại có nhà trường đề cao các giá trị như sự và tâm hồn của nhà trường. Đó là những gì nhà trung thực, ý thức cầu thị, thái độ khiêm tốn, say trường ấp ủ và gắn bó, coi đó là những nguyên mê công việc, tinh thần đồng đội, hợp tác, tính tắc và những ưu tiên hàng đầu khi cần phải lựa cởi mở, công khai, ý thức tổ chức kỷ luật… của chọn. Những giá trị cốt lõi của nhà trường là các thành viên trong nhà trường. những giá trị tạo thành nền tảng, trên cơ sở đó Mỗi tổ chức thường chỉ có một vài giá trị nhà quản lý tổ chức và quản lý mọi hoạt động. cốt lõi (khoảng từ 3 đến 5 giá trị cốt lõi). Các nhà Nhà trường có vô vàn thứ giá trị, nhưng một số nghiên cứu cho rằng, nếu có hơn 5 hay 6 giá trị giá trị trong đó được coi là vô cùng cơ bản, vô cốt lõi, tổ chức có thể gặp rắc rối về giá trị cốt cùng quan trọng đến mức mặc cho những thay lõi trong thực tế vận hành, các chiến lược hoạt đổi của nhà nước, của xã hội, chính trị, và tiến động hoặc chuẩn mực văn hóa. Sau khi đã phác bộ công nghệ, nó vẫn là những giá trị cốt lõi mà thảo một danh sách các giá trị cốt lõi, phải đặt ra toàn thể nhà trường theo đuổi. Trong một xã hội câu hỏi với từng giá trị một: nếu bối cảnh thay đang thay đổi không ngừng, những giá trị cốt lõi đổi và bất lợi, liệu chúng ta có giữ giá trị này nữa vẫn không thay đổi. Giá trị cốt lõi là nhân tố cơ không? Nếu tổ chức không thể trả lời một cách bản quyết định cách mà nhà trường thực hiện trung thực là “có” thì cần loại giá trị đó khỏi công việc, nó chính là một thực tiễn mà mỗi danh sách [8]. 4.3. Ví dụ giá trị cốt lõi của một số trường 37
  8. TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ 03(35), THÁNG 9 – 2022 Bảng 3. Giá trị cốt lõi của cơ sở giáo dục theo cấp học Cấp học Trường học Giá trị cốt lõi Trường mầm non Trường Toàn tâm với trẻ; an toàn tuyệt đối; tôn trọng con người; chuyên nghiệp; Sao Vàng (Thành mầm non tích cực học hỏi phố Hồ Chí Minh) Henry Park Lấy cảm hứng từ 4 chữ cái RICE là gạo, loại lương thực rất quan trọng của Trường Primary School người dân Singapre. Giá trị cốt lõi của trường là: Respect (Tôn trọng); tiểu học (Singapore) Integrity (Liêm chính); Care (Quan tâm); Excellence (Xuất sắc) [12] Trường Bendemeer Integrity (Chính trực); Care (Quan tâm); Respect (Tôn trọng); trung học Secondary School Responsibility (Trách nhiệm); Resilience (Kiên cường) [11] cơ sở (Singapore) Xuất sắc (Chúng tôi theo đuổi khát vọng của mình và đạt được tiềm năng tối đa của mình); Kiên nhẫn (Chúng tôi kiên cường và vượt qua River Valley high thử thách); Lấy con người làm trung tâm (Chúng tôi đặt mọi người vào school (Singapore) trung tâm của những gì chúng tôi làm và phục vụ với sự đồng cảm); Trường Chủ động (Chúng tôi thực hiện trách nhiệm của mình là trở thành những trung học người tạo ra sự thay đổi tích cực) [13] phổ thông Trường trung học phổ thông vùng Tình đoàn kết; tinh thần trách nhiệm; trung thực; tự trọng dân tộc; khát cao Việt Bắc (Thái vọng vươn lên Nguyên) Khát vọng (Aspiration): Có ý thức phấn đấu vươn lên đỉnh cao trí thức, ước vọng tới những điều tốt đẹp và Quyết tâm thực hiện một cách mạnh Trường Đại học mẽ nhất; Trách nhiệm (Responsibility): Có thái độ tích cực và tinh thần Thủ Dầu Một trách nhiệm với chính mình, với gia đình, xã hội, Tổ quốc, nhân loại; Đại học (Bình Dương) có đủ năng lực và kỹ năng để chịu trách nhiệm; Sáng tạo (Creativity): Có tư duy đổi mới, có đủ năng lực và trình độ chuyên môn để tạo ra giá trị mới đáp ứng yêu cầu và phục vụ cho sự phát triển của xã hội Đại học Cambridge Freedom of thought and expression; freedom from discrimination [10]. (Vương quốc Anh) Tạm dịch: Tự do tư tưởng và biểu đạt; tự do khỏi sự phân biệt đối xử (Nguồn: Tác giả tổng hợp) 5. KẾT LUẬN phát triển cho đơn vị mình bao gồm các tuyên Chúng ta đang sống trong một thế giới ngôn sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị cốt lõi. Nếu luôn có nhiều biến động do tốc độ và quy mô như sứ mệnh phản ánh đặc điểm tổng quát của của những thay đổi trong thế giới ngày càng nhà trường, tầm nhìn phản ánh cảm hứng và tăng rất nhanh. Những tác động từ môi trường khát vọng, thì giá trị phản ánh trái tim và tâm bên trong và bên ngoài đều có tầm ảnh hưởng hồn của nhà trường. Đó chính là chỉ dẫn về to lớn đối với sự phát triển của mỗi nhà trường. tương lai của nhà trường, định hướng tương lai Các nhà lãnh đạo và quản lý mỗi nhà trường mà nhà trường mong muốn đạt tới. cần tổ chức xác định định hướng chiến lược 38
  9. TRẦN THỊ TUYẾT MAI TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số 19/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 Ban hành qui định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường mầm non, Hà Nội. [2] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số 17/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 Ban hành qui định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường tiểu học, Hà Nội. [3] Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số 18/2018/TT-BGDĐT ngày 22 tháng 8 năm 2018 Ban hành qui định về kiểm định chất lượng giáo dục và công nhận đạt chuẩn quốc gia đối với trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông nhiều cấp học, Hà Nội. [4] Braun, Susanne & Wesche, Jenny & Frey, Dieter & Weisweiler, Silke & Peus, Claudia (2012). Effectiveness of Mission Statements in Organizations – A Review, Journal of Management and Organization, 18. 430-444. 10.5172/jmo.2012.18.4.430. [5] Janet Shapiro, Strategic Planning Toolkit, Civicus tại https://www.civicus.org/ [6] Jackson R. (2020), Co-Creating Your School's Core Values. ASCD Education Update Newsletter. [7] Johnson, G., Scholes, K., & Whittington, R. (2008), Exploring corporate strategy, 8th Edition, Prentice Hall. [8] Nguyễn Lộc (2009), Cơ sở lý luận xây dựng chiến lược trong giáo dục, Nxb Giáo dục. [9] United Nation (2018), Strategic Planning Guide for Managers, https://hr.un.org/sites/hr.un.org). [10] www.cam.ac.uk. [11] www.bendemeersec.moe.edu.sg. [12] www.henryparkpri.moe.edu.sg. [13] www. rivervalleyhigh.moe.edu.sg. 39
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2