intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 18 phần 7

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:49

Thêm vào BST
Báo xấu
49
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sau khi Lenin qua đời (1924), trong nội bộ của Đảng Cộng sản Liên bang Xô viết đã bùng nổ cuộc tranh chấp quyền lực giữa I. V. Stalin và L. D. Trotsky, người dẫn đầu phe đối lập cánh tả. Stalin đã giành được thắng lợi trong cuộc tranh chấp này và ngay sau đó đã tập trung đủ quyền lực về ông để có thể khai trừ Trotsky ra khỏi đảng trong năm 1927.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 18 phần 7

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1090 1091 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII sinh ho¹t cña b¹n bÌ m×nh vµ tæ chøc quü t­¬ng trî vµ nhµ ¨n, ë nhµ víi mét c¸i cí bÞa ®Æt, b¾t ®Çu trao ®æi c©u chuyÖn víi C«- ®Êy nh÷ng sinh viªn tóng thiÕu cã thÓ ®­îc ¨n tr­a kh«ng ph¶i la-sÐp-xki vµ giao cho anh mét sè truyÒn ®¬n, v× tß mß anh ®· tr¶ tiÒn vµ nh÷ng nhµ ¨n ®ã lµ n¬i thuËn tiÖn cho c¸c cuéc héi häp nhËn lÊy nh÷ng tê truyÒn ®¬n ®ã. C«-la-sÐp-xki ch­a kÞp ra tíi ®Ó th¶o luËn nh÷ng vÊn ®Ò x· héi. Anh dµnh tÊt c¶ thêi gian r¶nh ®­êng phè, ®· cã mét viªn sÜ quan ®i tíi vµ ra lÖnh cho anh ®i rçi cña m×nh ®Ó d¹y dç con em n«ng d©n ë quanh vïng Häc viÖn. theo, vµ nãi r»ng h¾n ta lµ quan chøc cña Phßng III (c¶nh s¸t C¸c b¹n häc cña anh ®Òu x¸c nhËn r»ng anh say s­a trung thµnh mËt) vµ h¾n ta víi sù nghiÖp cña m×nh, cèng hiÕn c¶ nh÷ng ®ång xu cuèi cïng biÕt râ C«-la-sÐp-xki ®ang mang trong m×nh nh÷ng tê truyÒn cña m×nh vµ lu«n lu«n ph¶i ¨n thøc ¨n nguéi. ®¬n lµm lo¹n. CÇn nãi râ r»ng chØ riªng mét viÖc gi÷ nh÷ng tê I-va-nèp lÊy lµm ng¹c nhiªn vÒ nh÷ng tê truyÒn ®¬n khñng bè truyÒn ®¬n ®ã còng qu¸ ®ñ ®Ó lµm cho mét ng­êi ph¶i chÞu giam chñ nghÜa hÕt søc lè bÞch cña Ne-sa-Ðp vµ Ba-cu-nin. I-va-nèp cøu nhiÒu n¨m råi, cßn nÕu ng­êi ®ã ®· kh«ng may dÝnh lÝu vµo kh«ng thÓ hiÓu næi, t¹i sao uû ban l¹i ra lÖnh cho anh ph©n ph¸t mét vô ¸n chÝnh trÞ nµo ®ã th× ¾t ph¶i bÞ ®i ®µy khæ sai. Tªn gi¶ nh÷ng Ên phÈm "MÊy lêi", "Bµi ca vÒ c¸i chÕt" cña ¤-ga-rÐp, "Sù mËt vô Phßng III ®­a C«-la-sÐp-xki lªn xe ngùa vµ lËp tøc ®Ò trõng ph¹t cña nh©n d©n", vµ, cuèi cïng lµ tê truyÒn ®¬n thuÇn nghÞ anh ta ph¶i lãt tiÒn, ký ngay mét kú phiÕu 6 000 róp. BÞ buéc tuý quý téc "Lêi kªu gäi quý téc n­íc Nga"1) cña Ba-cu-nin. Anh ph¶i lùa chän: hoÆc lµ chÊp nhËn ®Ò nghÞ Êy hoÆc lµ ®i ®Õn Xi-bia. _____________________________________________________________ C«-la-sÐp-xki ®· ký vµo kú phiÕu. H«m sau, mét thanh niªn kh¸c 1) §©y lµ ®o¹n trÝch trong tê truyÒn ®¬n cña Ba-cu-nin "Lêi kªu gäi quý tªn lµ NÐc-rª-xcun biÕt ®­îc chuyÖn nµy, nghi ngê Ne-sa-Ðp cã téc n­íc Nga": "Trong suèt nöa thÕ kû XIX, chóng ta tõng lµ cét trô cña c¸i tham dù vµo sù viÖc, lËp tøc tíi gÆp tªn gi¶ mËt vô Phßng III vµ ngai vµng ®· bao lÇn lung lay ®Õn tËn gèc, n¨m 1848 trong thêi kú phong ba yªu cÇu tªn nµy nãi râ vÒ vô lõa ®¶o. Tªn nµy phñ nhËn mäi viÖc; b·o t¸p cña hµnh ®éng ®iªn cuång cña nh©n d©n ë ch©u ¢u, b»ng nh÷ng chiÕn c«ng anh dòng cña m×nh, chóng ta ®· cøu n­íc Nga khái dßng th¸c cña nh÷ng tê kú phiÕu bÞ giÊu ®i vµ sau nµy míi ®­îc ph¸t hiÖn trong khi ¶o t­ëng x· héi, - ®Ó ®Òn ®¸p l¹i nh÷ng viÖc lµm nh­ thÕ, chóng ta ®· cã ®­îc kh¸m xÐt. V× ©m m­u b¹i lé vµ Ne-sa-Ðp ph¶i ch¹y trèn, nªn h¾n nh÷ng ®Æc quyÒn g× nµo?... Chóng ta ®· cøu nhµ n­íc khái bÞ chia c¾t vµ ®· kh«ng lÊy ®­îc tiÒn. NÐc-rª-xcun biÕt rÊt râ Ne-sa-Ðp ®· tõ l©u. dËp t¾t ngän löa bïng ch¸y ë Ba Lan ®e däa trïm lªn kh¾p c¶ n­íc Nga: ë Gi¬-ne-v¬, NÐc-rª-xcun ®· lµ mét n¹n nh©n cña mét trong chóng ta kh«ng tiÕc søc m×nh, víi mét tinh thÇn qu¶ c¶m v« song, ®Ó cho ®Õn nay vÉn cè søc tÈy trõ nh÷ng phÇn tö c¸ch m¹ng ë n­íc Nga, ®Ó ®Òn ®¸p nh÷ng thñ ®o¹n lõa ®¶o cña h¾n; sau nµy Ba-cu-nin ®· cã ý ®å nh÷ng viÖc lµm nh­ thÕ, chóng ta ®· ®­îc khen th­ëng g× nµo? - Mi-kha-in chiªu mé anh ta. Ýt l©u sau, anh ta bÞ lõa mÊt 100 róp (sè 230). Mu-ra-vi-Ðp anh dòng s¸ng ngêi, ng­êi mµ thËm chÝ b¶n th©n A-lÕch-xan-®r¬ Rèt cuéc anh ta vÉn bÞ Ne-sa-Ðp lµm h¹i, mÆc dï anh ta kh«ng II mÆc dï bÞ si ®Çn, còng gäi lµ vÞ cøu tinh cña tæ quèc, h¸ ch¼ng ph¶i xuÊt cßn cã thÓ chÞu næi h¾n vµ nhËn thÊy h¾n cã thÓ lµm bÊt cø viÖc th©n tõ tÇng líp chóng ta ®ã sao? - §Ó ®Òn ®¸p tÊt c¶ nh÷ng viÖc lµm ®ã, chóng ta ®· ®­îc c¸i g× nµo? V× tÊt c¶ nh÷ng c«ng lao kh«ng thÓ nµo ®¸nh gi¸ ®ª tiÖn nµo. Anh ®· bÞ b¾t vµ chÕt trong tï. hÕt ®­îc Êy, chóng ta ®· bÞ t­íc mÊt tÊt c¶ nh÷ng g× mµ chóng ta ®· cã tr­íc Chóng ta ®· thÊy, I-va-nèp lµ mét trong nh÷ng ng­êi ®Çu kia... Lêi kªu gäi c«ng khai hiÖn giê cña chóng ta lµ lêi tuyªn bè cña tuyÖt ®¹i tiªn bÞ Ne-sa-Ðp chiªu mé. §ã lµ mét trong nh÷ng sinh viªn ®­îc ®a sè quý téc Nga ch©n chÝnh, ®· ®­îc chuÈn bÞ vµ tæ chøc tõ l©u... Chóng ta yªu quý nhÊt vµ cã ¶nh h­ëng nhÊt cña Häc viÖn n«ng nghiÖp c¶m thÊy søc m¹nh chóng ta trong quyÒn lîi cña chóng ta vµ c¶ gan th¸ch M¸t-xc¬-va. Anh ®· ®em hÕt søc m×nh ch¨m lo c¶i tiÕn t×nh h×nh thøc tªn b¹o chóa, tªn c«ng t­íc §øc lµ A-lÕch-xan-®r¬ II Can-t­-cèp R«-ma- nèp, vµ th¸ch h¾n b­íc vµo mét cuéc chiÕn ®Êu hiÖp sÜ cao th­îng sÏ næ ra vµo
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1092 1093 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII b¾t ®Çu mÊt hÕt kiªn nhÉn vµ ®i t×m hiÓu xem uû ban nµy ë ®©u, cÊp c¸c thø ¸o quÇn, ®­îc cÊt gi÷ ë mét n¬i ch¾c ch¾n, dµnh cho lµm g×, uû ban g× mµ ®ång ý víi Ne-sa-Ðp vÒ tÊt c¶ mäi viÖc, Ne-sa-Ðp dïng ®Ó c¶i trang trong khi ch¹y trèn. Nh­ng c«ng nh­ng l¹i chØ trÝch c¸c thµnh viªn kh¸c. Anh tá ý muèn gÆp mÆt viÖc chñ yÕu lµ sao chÐp l¹i "Bµi ca vÒ c¸i chÕt" vµ nh÷ng truyÒn mét uû viªn nµo ®ã cña uû ban; anh cã quyÒn nh­ vËy, bëi v× ®¬n ®· ®­îc dÉn chøng trªn. .Nh÷ng ng­êi tham gia ©m m­u chÝnh b¶n th©n Ne-sa-Ðp ®· cÊt nh¾c anh lªn mét cÊp t­¬ng ®­¬ng ph¶i ghi chÐp hÕt søc chÝnh x¸c tÊt c¶ ®iÒu g× ®· nãi trong c¸c víi cÊp ñy viªn uû ban d©n téc cña §ång minh bÝ mËt. Lóc bÊy giê, cuéc häp cña hä, vµ ®Ó hä kh«ng d¸m che dÊu ®iÒu g×, Ne-sa-Ðp Ne-sa-Ðp bÌn diÔn vë hµi kÞch, ®· ®­îc m« t¶ ë trªn, vÒ vÞ ph¸i viªn cßn do¹ dÉm hä r»ng uû ban cã mËt vô kh¾p n¬i. Mçi ng­êi ®Òu Quèc tÕ tõ Gi¬-ne-v¬ ®Õn, th× míi tho¸t ra khái t×nh tr¹ng khã kh¨n. ph¶i ®­a cho tæ chøc b¸o c¸o viÕt vÒ tÊt c¶ mäi viÖc mµ ng­êi ®ã Cã mét lÇn, Ne-sa-Ðp ra lÖnh trao cho uû ban sè tiÒn dµnh cho ®· quü t­¬ng trî sinh viªn. I-va-nèp ph¶n ®èi, do ®ã gi÷a hai ng­êi x¶y lµm trong kho¶ng thêi gian gi÷a c¸c cuéc häp. Tõ nh÷ng b¸o c¸o ra tranh c·i. Mét sè ®ång chÝ kh¸c khuyªn I-va-nèp phôc tïng quyÕt Êy ph¶i ®óc ra b¶n b¸o c¸o tæng kÕt ®Ó göi cho Ba-cu-nin. ®Þnh cña uû ban, v× hä ®Òu ®· thõa nhËn ®iÒu lÖ, ®iÒu lÖ buéc hä TÊt c¶ nh÷ng thñ ®o¹n Êu trÜ vµ theo kiÓu toµ ¸n t«n gi¸o Êy ph¶i phôc tïng. I-va-nèp ®· nh­îng bé nh÷ng lêi khÈn kho¶n cña ®· khiÕn cho I-va-nèp nghi ngê vÒ chÝnh sù tån t¹i cña uû ban, vÒ hä vµ phôc tïng mét c¸ch miÔn c­ìng. KÓ tõ ®ã, Ne-sa-Ðp b¾t ®Çu uy lùc ®­îc hÕt søc t¸n tông cña tæ chøc nµy. Anh b¾t ®Çu pháng nghÜ c¸ch duçi con ng­êi Êy ra, cã lÏ Ne-sa-Ðp coi ng­êi Êy lµ mét ®o¸n r»ng tÊt c¶ ®iÒu ®ã chung quy l¹i chØ lµ mét sù bãc lét phi lý ng­êi c¸ch m¹ng lý luËn su«ng ®¸ng chÕt. H¾n b¾t ®Çu ®µm ®¹o vÒ ®èi víi ng­êi ta vµ lµ mét sù ®¹i bÞp. Anh ®· thó thËt víi b¹n bÌ mÆt lý luËn víi U-xpen-xki vÒ vÊn ®Ò trõng ph¹t vµ tiªu diÖt nh÷ng th©n thiÕt cña anh r»ng, nÕu c«ng viÖc kh«ng tiÕn triÓn ®­îc vµ thµnh viªn kh«ng trung thµnh, v× sù kh«ng phôc tïng cña hä cã thÓ mäi viÖc chØ toµn lµ nh÷ng chuyÖn lè bÞch nh­ thÕ, th× anh sÏ lµm tæn h¹i danh dù vµ huû diÖt c¶ tæ chøc bÝ mËt réng lín. ®o¹n tuyÖt víi Ne-sa-Ðp vµ tù m×nh sÏ lËp ra mét tæ chøc nghiªm Ne-sa-Ðp tiÕn hµnh c«ng cuéc cña héi kÝn cña m×nh theo tóc. cung c¸ch nh­ thÕ, tÊt nhiªn g©y nªn sù hoµi nghÞ vÒ tÝnh chÊt Lóc bÊy giê Ne-sa-Ðp ®· dïng ®Õn nh÷ng biÖn ph¸p quyÕt liÖt. nghiªm tóc cña toµn bé tæ chøc. C¸c chi héi ph¶i héi häp th­êng H¾n ra lÖnh d¸n truyÒn ®¬n trong nhµ ¨n cña sinh viªn. I-va-nèp kú ®Ó thÈm tra danh s¸ch toµn thÓ häc sinh trong häc viÖn vµ hiÓu r»ng d¸n truyÒn ®¬n nh­ thÕ th× sÏ dÉn ®Õn viÖc ®ãng cöa nªu lªn nh÷ng ng­êi cÇn ph¶i l«i cuèn, vµ còng ®Ó t×m c¸ch kiÕm nhµ ¨n, cÊm héi häp vµ ®uæi häc nh÷ng sinh viªn tèt. V× vËy anh tiÒn. Mét trong nh÷ng c¸ch kiÕm tiÕn Êy lµ tæ chøc quyªn gãp ®· chèng l¹i viÖc ®ã (thùc tÕ ®· x¶y ra nh­ thÕ: nhµ ¨n sinh viªn gióp "sinh viªn bÞ n¹n", tøc lµ nh÷ng sinh viªn bÞ ®uæi theo thñ bÞ ®ãng cöa, tÊt c¶ nh÷ng ®¹i diÖn qu¶n lý nhµ ¨n bÞ ®uæi). Do tôc hµnh chÝnh; sè tiÒn thu ®­îc b»ng c¸ch ®ã r¬i th¼ng vµo tói viÖc nµy nªn ®· x¶y ra c·i cä, nh­ng Ne-sa-Ðp vÉn cø lÆp l¹i c¸i cña Uû ban, tøc lµ Ne-sa-Ðp. C¸c chi héi cßn bÞ ®ßi hái ph¶i cung c©u nãi mu«n thuë cña h¾n: "§Êy lµ mÖnh lÖnh cña uû ban!" I-va-nèp hoµn toµn tuyÖt väng. Ngµy 20 th¸ng M­êi mét 1869, anh ®Õn gÆp mét héi viªn trong chi héi, anh Pr­-gièp, vµ n¨m 1870 gi÷a con ch¸u cña Ri-u-rÝch vµ ®¶ng quý téc ®éc lËp Nga". "Mu-ra-vi-Ðp anh dòng s¸ng ngêi" ch¼ng ph¶i lµ ai kh¸c, mµ chÝnh lµ tuyªn bè víi Pr­-gièp r»ng m×nh muèn rót khái héi. Pr­-gièp nãi tªn ®ao phñ ®èi víi Ba Lan.
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1094 1095 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII l¹i viÖc ®ã víi U-xpen-xki, U-xpen-xki véi vµng b¸o c¸o viÖc ®ã uèng trµ vµ Ni-c«-lai-Ðp ®· mang lÖnh cña Ne-sa-Ðp ®Õn chç víi Ne-sa-Ðp; vµ mÊy giê sau, c¶ ba ng­êi tô häp l¹i ë chç Cu-d¬- ng­êi Êy t×m anh, anh ®· ®i theo tiÕng gäi cña Ne-sa-Ðp. nª-xèp, ë ®©y cßn cã c¶ Ni-c«-lai-Ðp. T¹i ®©y, Ne-sa-Ðp tuyªn bè Trong ®em tèi mÞt mïng, I-va-nèp kh«ng hÒ nghi ngê g× c¶, cÇn ph¶i trõng ph¹t I-va-nèp v× ®· ®øng lªn chèng l¹i mÖnh tiÕn gÇn ®Õn hang ®¸. Bçng cã tiÕng kªu, kÎ nµo ®ã tõ phÝa sau lÖnh cña uû ban, cÇn ph¶i tho¸t khái I-va-nèp ®Ó lµm cho I-va- x«ng vµo anh. Mét cuéc Èu ®¶ ®¸ng sî diÔn ra, chØ nghe thÊy tiÕng nèp kh«ng cßn cã thÓ lµm h¹i ®­îc n÷a. Cã lÏ v× Cu-d¬-nª-xèp, gÇm cña Ne-sa-Ðp vµ tiÕng rªn rØ cña n¹n nh©n mµ h¾n ®ang bãp b¹n th©n cña I-va-nèp, kh«ng hiÓu râ ý ®å cña Ne-sa-Ðp, cho nªn cæ, sau ®ã mét tiÕng sóng næ vµ I-va-nèp chÕt. Viªn ®¹n sóng Ne-sa-Ðp míi nãi râ ra r»ng cÇn ph¶i giÕt chÕt I-va-nèp. Pr­-gièp ng¾n cña Ne-sa-Ðp ®· xuyªn vµo ®Çu anh. "Mang d©y thõng, ®¸, quay vÒ mau lªn", - Ne-sa-Ðp hÐt, ®ång thêi lôc so¸t tói ¸o cña tö thi ®Ó phÝa Cu-d¬-nª-xèp kªu lªn: Ne-sa-Ðp ®iªn mÊt råi, anh ta muèn lÊy giÊy tê vµ tiÒn b¹c. Sau ®ã chóng nÐm anh xuèng hå. giÕt I-va-nèp, ph¶i ng¨n chÆn viÖc ®ã, Ne-sa-Ðp ®· nãi c©u nãi Sau khi vÒ ®Õn nhµ Cu-d¬-nª-xèp, c¸c hung thñ ®· thùc hiÖn th«ng th­êng cña m×nh ®Ó chÊ døt sù dao ®éng cña hä: "C¸c anh nh÷ng biÖn ph¸p nh»m xo¸ bá dÊu vÕt ph¹m téi. Chóng ®èt ch¸y ¸o còng muèn næi lªn chèng l¹i mÖnh lÖnh cña uû ban hay sao? NÕu cña Ne-sa-Ðp cã dÝnh m¸u. Bän ®ång ph¹m mÆt mµy ¶m ®¹m, tinh kh«ng thÓ giÕt nã b»ng c¸ch nµo kh¸c, th× ®ªm nay t«i víi Ni-c«- thÇn ch¸n n¶n. Bçng ph¸t sóng thø hai næ vang, viªn ®¹n bay ngang lai-Ðp ®Õn phßng ë cña nã vµ bãp chÕt nã t¹i ®Êy". Sau ®ã, h¾n ®Ò tai Pr­-gièp. Ne-sa-Ðp xin lçi, nãi "h¾n muèn gi¶i thÝch cho Ni-c«- nghÞ ban ®ªm rñ I-va-nèp vµo hang ®¸ trong c«ng viªn Häc viÖn, lai-Ðp râ c¬ cÊu cña sóng ng¾n". Nh÷ng ng­êi lµm chøng ®· nhÊt trÝ nãi lµ ®Ó ®µo c¸i m¸y in ®· ch«n tõ l©u trong ®ã, råi giÕt chÕt anh. tuyªn bè r»ng ®ã lµ mét hµnh vi m­u s¸t míi. Ne-sa-Ðp muèn giÕt Nh­ vËy, ngay c¶ trong c¸i giê phót quyÕt ®Þnh Êy, Ne-sa-Ðp Pr­-gièp v× ban s¸ng Pr­-gièp d¸m ph¶n ®èi viÖc giÕt I-va-nèp. vÉn ®¸nh gi¸ thÝch ®¸ng lßng trung thµnh cña I-va-nèp. Ne-sa-Ðp LiÒn ngay sau ®ã, Ne-sa-Ðp véi v· rêi khái M¸t-xc¬-va vµ tin r»ng tuy I-va-nèp muèn ra khái héi, nh­ng anh nhÊt ®Þnh sÏ cïng víi Cu-d¬-nª-sèp ®Õn Pª-tÐc-bua ®Ó cho U-xpen-xki ho¹t ®Õn gióp ®µo m¸y in vµ anh kh«ng thÓ ph¶n béi h¾n, bëi v× nÕu ®éng t¹i M¸t-xc¬-va. ë Pª-tÐc-bua h¾n lµm ra vÎ vÉn tiÕp tôc anh muèn lµm nh­ thÕ th× anh cã thÓ lµm tr­íc khi rót ra khái lµm c«ng t¸c cña tæ chøc m×nh. Nh­ng Cu-d¬-nª-xèp rÊt ®çi héi hoÆc ngay sau khi ra khái héi. NÕu I-va-nèp muèn nép Ne-sa- ng¹c nhiªn, nhËn xÐt r»ng so víi M¸t-xc¬-va th× ë ®©y cµng khã Ðp cho së c¶nh s¸t, th× b©y giê lµ c¬ héi cña anh ta chép lÊy h¾n mµ nãi ®Õn sù tån t¹i cña tæ chøc. Khi ®ã, anh ta ®¸nh b¹o hái t¹i hiÖn tr­êng. Nh­ng tr¸i ng­îc h¼n l¹i: I-va-nèp rÊt sung Ne-sa-Ðp: "Uû ban ë ®©u nhØ? Cã ph¶i anh lµ uû ban?" - Ne-sa- Ðp vÉn phñ nhËn ®iÒu ®ã vµ cam ®oan víi Cu-d¬-nª-xèp r»ng uû s­íng thÊy r»ng cuèi cïng ®· cã ®­îc b»ng chøng kh¼ng ®Þnh vÒ ban ®ang tån t¹i. Ne-sa-Ðp trë vÒ M¸t-xc¬-va nãi thËt víi Ni-c«- sù tån t¹i cña tæ chøc nµy, dÊu hiÖu râ rµng chøng tá tæ chøc nµy lai-Ðp r»ng khi U-xpen-xki ®· bÞ b¾t råi, th× tÊt c¶ nh÷ng ng­êi cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn thùc sù, dï chØ lµ bé ch÷ in. I-va-nèp quªn cßn l¹i còng sÏ bÞ b¾t, v× thÕ h¾n "kh«ng biÕt nªn lµm nh­ thÕ hÕt nh÷ng lêi ®e däa cña Ne-sa-Ðp ®èi víi nh÷ng ng­êi bá ngò, nµo". Khi ®ã Ni-c«-lai-Ðp, tay ch©n trung thµnh nhÊt cña h¾n, anh ®· véi vµng t¹m biÖt ng­êi b¹n, ng­êi mµ anh ®ang cïng hái th¼ng h¾n r»ng c¸i uû ban thÇn kú Êy cã thËt sù ®ang tån t¹i
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1096 1097 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII kh«ng, hay lµ chØ gåm cã mét m×nh Ne-sa-Ðp. - "H¾n kh«ng tr¶ chÝ "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n" cña «ng ta tuång nh­ ®­îc in lêi mét c¸ch kh¼ng ®Þnh c©u hái cña t«i, h¾n nãi víi t«i r»ng mäi t¹i M¸t-xc¬-va, nh­ng ®· nhÐt vµo trong t¹p chÝ ®ã c¶ mét trang thñ ®o¹n ®Òu ®­îc phÐp ¸p dông ®Ó l«i kÐo ng­êi ta tham gia viÕt b»ng tiÕng Ph¸p rót ra trong tê "Journal de GenÌve". T¹p chÝ vµo c«ng viÖc nµy, ë n­íc ngoµi còng cã quy t¾c ®ã, Ba-cu-nin võa míi in xong, th× bµ A-lÕch-xan-®rèp-xcai-a ®­îc trao nhiÖm vô còng nh­ nh÷ng ng­êi kh¸c, ®Òu lµm theo quy t¾c ®ã, vµ nÕu mang t¹p chÝ ®ã cïng víi nh÷ng truyÒn ®¬n kh¸c vÒ n­íc Nga. T¹i nh÷ng ng­êi nh­ thÕ ®Òu tu©n theo quy t¾c ®ã, th× hiÓn nhiªn biªn giíi, mËt vô Phßng III chê s½n bµ A-lÕch-xan-®rèp-xcai-a, ®· r»ng h¾n, Ne-sa-Ðp, còng cã thÓ hµnh ®éng nh­ vËy" (sè 181). tÞch thu c¸i bäc cña bµ ta. Sau khi bÞ b¾t, bµ ®· trao cho tªn mËt vô Sau ®ã, h¾n ra lÖnh cho Ni-c«-lai-Ðp ®i cïng Pr­-gièp ®Õn Tu-la Êy mét b¶n danh s¸ch nh÷ng ng­êi chØ cã Ba-cu-nin míi biÕt ®­îc. ®Ó lõa ®¸nh xo¸y hé chiÕu cña mét c«ng nh©n, b¹n cò cña Ni-c«- Mét trong sè ng­êi bÞ c¸o trong vô ¸n Ne-sa-Ðp còng lµ mét trong lai-Ðp. Ýt l©u sau, h¾n tù m×nh ®i ®Õn Tu-la vµ ë ®Êy h¾n ®Ò nghÞ nh÷ng ng­êi th©n bµ cËn nhÊt cña Ne-sa-Ðp, ®· thó nhËn t¹i phiªn toµ r»ng "tr­íc kia A-lÕch-xan-®rèp-xcai-a ®i theo h¾n ®Õn Gi¬-ne-v¬; ®èi víi h¾n, anh ta coi Ba-cu-nin lµ mét ng­êi ®øng ®¾n vµ kh«ng hiÓu ®­îc t¹i ®ã lµ mét viÖc tuyÖt ®èi cÇn thiÕt. sao Ba-cu-nin cïng víi nh÷ng ng­êi kh¸c l¹i cã thÓ lµm mét viÖc Trong thêi kú s«i ®éng cña nh÷ng n¨m 1861 - 1862, bµ A- ®ª tiÖn nh­ vËy lµ lµm cho mét ng­êi ®µn bµ sa vµo vßng nguy lÕch-xan-®rèp-xcai-a bÞ mÊt tiÕng t¨m rÊt nhiÒu, bµ ta thËm chÝ hiÓm bÞ b¾t". ®· ngåi tï, trong nhµ tï, hµnh vi cña bµ ta tá ra rÊt khiÕm NÕu nh­ Ba-cu-nin ®· tho¸t khái nhiÖm vô trë vÒ n­íc Nga khuyÕt. Trong c¬n bét ph¸t cña lßng thµnh khÈn, bµ ta ®· viÕt ®Ó ®Ých th©n l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng vÜ ®¹i mµ «ng ta dù ®o¸n b¶n tù thó göi cho nh÷ng quan toµ xö ¸n bµ ta, b¶n tù thó ®ã r»ng tÊt nhiªn sÏ næ ra, th× ë ch©u ¢u «ng ta l¹i ho¹t ®éng ra trß, còng lµm cho nhiÒu ng­êi bÞ liªn lôy. Sau khi ®· lµm tÊt c¶ nh÷ng d­êng nh­ trong ng­êi «ng "cã gan quû sø". Tê b¸o "ProgrÌs" ë viÖc Êy, bµ bÞ chuyÓn ®Õn ë mét trong nh÷ng thµnh phè tØnh lÎ, vµ Lèc-l¬, c¬ quan ng«n luËn cña §ång minh ë Thôy SÜ ®· ®¨ng sèng ë ®©y d­íi sù gi¸m s¸t cña së c¶nh s¸t. Bëi v× bµ ta sî r»ng nh÷ng bµi trÝch dµi rót tõ t¹p chÝ "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n". ng­êi ta sÏ kh«ng cÊp hé chiÕu cho bµ ta, cho nªn Ne-sa-Ðp ®· Ghi-«m ®· t¸n tông trong tê b¸o nµy nh÷ng thµnh tÝch ®¸ng kinh lµm c¸ch nµo ®ã ®Ó kiÕm hé chiÕu cho bµ ta. Thö hái, t¹i sao Ne- ng¹c cña nh÷ng nhµ x· héi chñ nghÜa vÜ ®¹i Nga vµ nãi r»ng sa-Ðp cÇn cã mét b¹n n÷ ®ång hµnh mµ chØ riªng sù cã mÆt cña c­¬ng lÜnh theo thuyÕt kh«ng tham gia chÝnh trÞ cña «ng ta gièng ng­êi ®ã còng ®ñ lµm cho Ne-sa-Ðp bÞ b¾t ë biªn giíi? ThÕ nh­ng, hÖt c­¬ng lÜnh cña hä1). Ne-sa-Ðp víi bµ A-lÕch-xan-®rèp-xcai-a cïng ®i theo ®· ®Õn ®­îc _____________________________________________________________ Gi¬-ne-v¬ mét c¸ch yªn æn, vµ trong khi nh÷ng ng­êi bÊt h¹nh bÞ 1) N¨m 1868, ch­a ®Çy hai n¨m tr­íc ®¹i héi S«-®¬-Ph«n, ®¹i héi mµ t¹i h¾n lõa bÞp ph¶i vµo tï, th× h¾n cïng víi Ba-cu-nin b¾t tay vµo ®ã nh÷ng phÇn tö thuéc §ång minh ®· lµm cho ng­êi ta thõa nhËn thuyÕt viÖc biªn so¹n sè thø hai cña t¹p chÝ "Sù trõng ph¹t cña nh©n kh«ng tham gia chÝnh trÞ cña hä, Ba-cu-nin khi than khãc trªn tê b¸o d©n". Ba-cu-nin ch¾c ch¾n lÊy lµm tù hµo vÒ viÖc tê "Journal de "DÐmocratie"364 cña Sa-xen vÒ viÖc c«ng nh©n Ph¸p kh«ng tham gia chÝnh trÞ GenÌve "363 viÕt vÒ vô ©m m­u cña Ne-sa-Ðp vµ quy cho «ng ta ®· viÕt: "Kh«ng tham gia chÝnh trÞ - lµ mét sù ngu xuÈn do nh÷ng kÎ lõa ®¶o ®ãng vai trß l·nh ®¹o trong ®ã, cho nªn «ng ta quªn mÊt r»ng t¹p nghÜ ra ®Ó lõa bÞp nh÷ng ng­êi ngu si".
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1098 1099 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII giíi quan chøc chÝnh phñ. Ng­êi ta chØ nghe toµn nh÷ng lêi sau T¹i ®¹i héi S«-®¬-Ph«n, U-tin ®Þnh v¹ch trÇn nh÷ng thñ ®o¹n ®ª ®©y: "Ne-sa-Ðp, c¶i trang... tè gi¸c... c¸c héi kÝn... bän Ba-cu-nin... tiÖn cña Ne-sa-Ðp, nh­ng Ghi-«m ®· ng¨n chÆn U-tin, nãi r»ng bµn c¸ch m¹ng". Khi x¶y ra c¸i chÕt cña Ne-sa-Ðp, viªn tØnh tr­ëng vÒ nh÷ng ng­êi Êy tøc lµ lµm mËt vô. Cßn vÒ phÇn Ba-cu-nin, th× t×nh PÐc-m¬ ®· göi ®i Pª-tÐc-bua mét bøc ®iÖn; bøc ®iÖn nµy ®­îc trong tê b¸o "Marseillaise", «ng ta ®· m« t¶ t×nh h×nh tuång nh­ lµ dÉn toµn v¨n. Mét bøc ®iÖn kh¸c còng ®­îc dÉn toµn v¨n, ®· göi «ng ta võa míi trë vÒ sau "mét cuéc ®i dµi ngµy ®Õn nh÷ng ®Êt n­íc cho Phßng III, vµ t¹p chÝ : "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n" biÕt xa x«i mµ b¸o chÝ tù do kh«ng ®Õn ®­îc"365; b»ng c¸ch ®ã «ng ta muèn r»ng "nhËn ®­îc bøc ®iÖn nh­ thÕ, viªn trïm c¶nh s¸t ®· nhæm t¹o ra Ên t­îng tuång nh­ t×nh h×nh ë Nga ®ang cã mét chuyÓn biÕn dËy khái ghÕ vµ tùa nh­ ®· c­êi thÇm suèt c¶ buæi tèi". Ne-sa-Ðp c¸ch m¹ng khiÕn cho «ng ta thÊy m×nh cÇn cã mÆt t¹i ®ã. ®· chÕt lÇn thø hai nh­ thÕ ®ã. B©y giê chóng ta ®i tíi kÕt côc cña vë bi hµi kÞch cña §ång Trong bµi x· luËn ng­êi ta còng thõa nhËn vô ¸m s¸t I-va- minh ë n­íc Nga. N¨m 1859 GhÐc-sen, theo di chóc cña mét nèp. Vô nµy ®­îc nhËn ®Þnh nh­ lµ thanh niªn Nga, ®· nhËn ®­îc 25 000 phr¨ng ®Ó dïng vµo viÖc "vô mét thµnh viªn tõ bá nhiÖm vô nªn ®· bÞ héi b¸o thï. L«-gÝch kh¾c nghiÖt cña tuyªn truyÒn c¸ch m¹ng ë Nga366. GhÐc-sen tõng lµ ng­êi nhÊt mùc nh÷ng ng­êi c«ng t¸c ch©n chÝnh phông sù sù nghiÖp kh«ng ®­îc dõng b­íc tr­íc bÊt cø hµnh ®éng nµo dÉn ®Õn thµnh c«ng cña sù nghiÖp, nhÊt lµ tr­íc nh÷ng kh«ng chÞu ®­a sè tiÒn Êy cho bÊt cø ai, nh­ng l¹i m¾c lõa Ba-cu- hµnh ®éng cã thÓ cøu vít sù nghiÖp vµ lµm cho sù nghiÖp khái bÞ diÖt vong". nin; ngoµi n­íc ®· lµm cho GhÐc-sen tin r»ng Ne-sa-Ðp lµ ®¹i ViÖc t¸m m­¬i thanh niªn bÞ b¾t, ®èi víi Ba-cu-nin, cã nghÜa diÖn cña mét tæ chøc bÝ mËt to lín vµ m¹nh mÏ, nªn ®· lÊy ®­îc lµ "thµnh c«ng cña sù nghiÖp". mãn tiÒn Êy ë GhÐc-sen. V× thÕ mµ Ne-sa-Ðp tù cho m×nh cã Bµi thø hai lÊy ®Çu ®Ò lµ "Ai kh«ng t¸n thµnh chóng ta, kÎ ®ã quyÒn ®ßi phÇn cña m×nh. Vµ hai anh em quèc tÕ Êy, nh÷ng kÎ ®· chèng l¹i chóng ta", bµi nµy lµ mét sù biÖn hé cho hµnh ®éng ¸m kh«ng thÓ chia l×a nhau sau vô giÕt I-va-nèp, l¹i ®· v× ®ång tiÒn s¸t chÝnh trÞ. §èi víi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi c¸ch m¹ng nµo kh«ng mµ sinh ra tranh chÊp. Ba-cu-nin ®· kh«ng chÞu ®­a tiÒn cho Ne- theo §ång minh, chóng s¾p ®Æt s½n cho hä sè phËn cña I-va-nèp, sa-Ðp. Ne-sa-Ðp ®· rêi bá Gi¬-ne-v¬, vµ mïa xu©n n¨m 1870 ®· nh­ng kh«ng nªu th¼ng tªn anh ra: ra mét tê b¸o Nga "Commune" ("Obchtchina")367 ë Lu©n §«n, "Giê phót nãng báng ®· ®Õn råi... hai phe ®èi ®Þch ®· b¾t ®Çu nh÷ng hµnh trong ®ã h¾n c«ng khai yªu cÇu Ba-cu-nin giao l¹i cho h¾n chç ®éng chiÕn tranh... kh«ng thÓ nµo cø gi÷ th¸i ®é trung lËp m·i ®©u: b©y giê tiÒn cßn l¹i nhËn ®­îc tõ tay GhÐc-sen qu¸ cè. §ã lµ b»ng chøng kh«ng thÓ ®øng trªn lËp tr­êng trung dung vµng ngäc n÷a: nh­ thÕ tøc lµ: tá râ nh÷ng ng­êi anh em quèc tÕ" kh«ng bao giê c«ng kÝch lÉn "trong cuéc b¾n nhau, l¹i ®óng vµo gi÷a hai lùc l­îng ®èi ®Þch ®ang næ sóng vµo nhau vµ kh«ng bao giê c«ng khai tÝnh sæ víi nhau". nhau; nh­ thÕ tøc lµ: chÕt mét c¸ch v« Ých, ng· xuèng v× ®¹n cña c¶ hai bªn b¾n vµo mµ kh«ng thÓ cã c¸ch g× chèng l¹i; nh­ thÕ tøc lµ: tù m×nh chÞu roi vät vµ Bµi x· luËn cña t¹p chÝ "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n" sè 2 cßn ®ßn tra tÊn cña Phßng III hoÆc lµ bÞ ®¹n sóng ng¾n cña chóng ta b¾n vµo". bao hµm mét ca khóc ®¸m ma viÕt b»ng th¬ v¨n xu«i truy ®iÖu T iÕp theo lµ sù bµy tá, cã lÏ lµ bµy tá mét c¸ch mØa mai, lßng ng­êi anh hïng chÕt ®i råi sèng l¹i - Ne-sa-Ðp. LÇn nµy th× ng­êi biÕt ¬n ®èi víi ChÝnh phñ Nga vÒ "viÖc nã thóc ®Èy sù nghiÖp anh hïng ®· bÞ nh÷ng c¶nh s¸t ¸p gi¶i ®i Xi-bia bãp chÕt. H¾n ta chóng ta ph¸t triÓn vµ tiÕn lªn nhanh chãng, sù nghiÖp Êy ®ang c¶i trang thµnh c«ng nh©n, bÞ b¾t t¹i Tam-b«, trong mét qu¸n nhanh chãng ®i tíi kÕt côc mong ®îi". ChÝnh trong giê phót mµ c¶ r­îu. Vô b¾t bí nµy ®· g©y nªn mét sù xao xuyÕn l¹ th­êng trong
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1100 1101 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII hai vÞ anh hïng Êy c¶m t¹ chÝnh phñ vÒ viÖc thóc ®Èy nhanh ®¸ng, th× kh«ng ®­îc quyÒn vµo nhµ ¨n c«ng céng, vµo nhµ ngñ c«ng céng vµ chãng "kÕt côc mong ®îi", th× tÊt c¶ nh÷ng thµnh viªn cña c¸i bÊt cø nh÷ng toµ nhµ nµo kh¸c dïng ®Ó tho¶ m·n c¸c nhu cÇu cña nh÷ng gäi lµ tæ chøc bÝ mËt Êy ®Òu ®· bÞ b¾t c¶ råi. - Sau ®ã, bµi b¸o ra ng­êi anh em lao ®éng hoÆc nh÷ng nhµ chøa c¸c thµnh phÈm vµ vËt t­, lêi kªu gäi míi. Hä "më réng cöa ®ãn tÊt c¶ nh÷ng lùc l­îng míi l­¬ng thùc vµ c«ng cô dµnh cho tÊt c¶ nh÷ng thµnh viªn cña héi c«ng nh©n mÎ vµ chÝnh trùc", ®ång thêi còng b¸o tr­íc víi nh÷ng lùc l­îng ®· ®­îc lËp ra; tãm l¹i, ai kh«ng vµo c¸c tæ hîp mµ kh«ng cã lý do chÝnh Êy r»ng mét khi ®· b­íc vµo cöa Êy råi, th× ph¶i phôc tïng tÊt c¶ ®¸ng, th× kh«ng cã t­ liÖu sinh sèng. §èi víi hä, tÊt c¶ mäi con ®­êng, tÊt c¶ nh÷ng yªu cÇu cña héi. "Mäi hµnh vi tõ bá héi, mäi hµnh vi ph¶n mäi ph­¬ng tiÖn giao th«ng ®Òu bÞ ®ãng l¹i, chØ cßn mét lèi tho¸t: hoÆc lµ lao nghÞch cã ý thøc v× kh«ng tin vµo ch©n lý vµ chÝnh nghÜa cña ®éng, hoÆc lµ chÕt". nh÷ng nguyªn t¾c næi tiÕng, ®Òu dÉn ®Õn viÖc xo¸ tªn trong Mçi tæ hîp lao ®éng bÇu ra mét ng­êi ®¸nh gi¸ ("otzienchtchik"), danh s¸ch nh÷ng ng­êi sèng". ThÕ råi, c¶ hai vÞ anh hïng cña ng­êi nµy ®iÒu hµnh tiÕn tr×nh c«ng viÖc, lµm sæ s¸ch ghi chÐp viÖc chóng ta l¹i chÕ giÔu nh÷ng ng­êi bÞ b¾t: ®Êy ch¼ng qua lµ s¶n xuÊt vµ tiªu dïng vµ c¶ n¨ng suÊt cña mçi c«ng nh©n vµ nh÷ng phÇn tö ph¸i tù do tèt bông; nh÷ng thµnh viªn ch©n chÝnh lµm ng­êi trung gian víi tæng v¨n phßng cña ®Þa ph­¬ng ®ã. cña tæ chøc th× ®­îc héi bÝ mËt b¶o vÖ, héi kh«ng ®Ó cho ai b¾t hä. V¨n phßng gåm nh÷ng thµnh viªn ®­îc bÇu ra cña tÊt c¶ c¸c tæ Bµi thø ba lÊy tªn lµ "Nh÷ng c¬ së chñ yÕu cña chÕ ®é x· héi hîp cña mét ®Þa ph­¬ng, phô tr¸ch viÖc trao ®æi gi÷a c¸c tæ hîp t­¬ng lai". Bµi nµy chØ ra r»ng nÕu nh÷ng con ng­êi bÊt th­êng víi nhau, qu¶n lý tÊt c¶ nh÷ng c¬ së c«ng céng (nhµ ngñ, nhµ ¨n, do ph¹m téi, do chØ nghÜ ®Õn tæ chøc x· héi t­¬ng lai; mµ bÞ tr­êng häc, bÖnh viÖn) vµ l·nh ®¹o tÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc chung: trõng ph¹t, th× ®ã lµ v× nh÷ng ng­êi cÇm ®Çu ®· s¾p xÕp tÊt c¶ "mäi c«ng viÖc chung ®Òu do v¨n phßng qu¶n lý, cßn tÊt c¶ nh÷ng tõ tr­íc råi. c«ng viÖc c¸ nh©n cÇn cã nghÖ thuËt vµ kü x¶o ®Æc biÖt th× do c¸c tæ hîp thùc hiÖn riªng". TiÕp theo cßn quy ®Þnh chi tiÕt c¸c vÊn ®Ò " ViÖc tho¸t ra khái chÕ ®é x· héi hiÖn hµnh vµ viÖc ®æi míi cuéc sèng gi¸o dôc, thêi gian lao ®éng, nu«i nÊng trÎ em, miÔn lao ®éng cho b»ng nh÷ng nguyªn t¾c míi chØ cã thÓ ®­îc thùc hiÖn b»ng c¸ch tËp trung nh÷ng nhµ ph¸t minh, v.v.. tÊt c¶ nh÷ng thñ ®o¹n dïng cho sù tån t¹i x· héi trong tay cña uû ban chóng " Khi mµ mäi viÖc ®Òu c«ng khai hÕt c¶, kh«ng cã g× giÊu giÕm vµ mäi ta vµ tuyªn bè mäi ng­êi nhÊt thiÕt ph¶i lao ®éng ch©n tay. ng­êi ®Òu tham gia ho¹t ®éng,th× mäi tÝnh h¸m danh väng, nh­ ng­êi ta Sau khi lËt ®æ nh÷ng c¬ së hiÖn hµnh, uû ban lËp tøc tuyªn bè tÊt c¶ ®Òu quan niÖm hiÖn nay, vµ mäi thãi nãi dèi ®Òu biÕn mÊt, kh«ng cßn t¨m tÝch... lµ tµi s¶n c«ng céng vµ ®Ò nghÞ thµnh lËp nh÷ng héi c«ng nh©n" (artels) "vµ lóc bÊy giê viÖc s¶n xuÊt cho x· héi cµng nhiÒu cµng tèt vµ tiªu dïng cµng Ýt ®ång thêi xuÊt b¶n nh÷ng b¸o c¸o thèng kª tæng hîp do nh÷ng ng­êi am cµng tèt sÏ trë thµnh ý nguyÖn cña mçi ng­êi: tÊt c¶ tÝnh kiªu h·nh, tÊt c¶ hiÓu lËp ra, chØ râ ë ®Þa ph­¬ng nµo, ngµnh lao ®éng nµo lµ cÇn thiÕt vµ t×nh tÝnh h¸m danh väng cña nh÷ng ng­êi ho¹t ®éng lóc bÊy giê sÏ ®­îc bao hµm h×nh nµo cã thÓ g©y trë ng¹i cho lo¹i c«ng viÖc nµo ®ã. trong ý thøc Êy vª viÖc m×nh phôc vô cho x· héi". Trong kho¶ng mét sè ngµy nhÊt ®Þnh ®­îc quy ®Þnh cho sù biÕn ®æi vµ T hËt lµ mÉu mùc tuyÖt vêi vÒ chñ nghÜa céng s¶n theo kiÓu thêi kú lén xén tÊt nhiªn tiÕp theo sau ®ã, mçi c¸ nh©n ®Òu ph¶i gia nhËp tr¹i lÝnh! ë ® ©y cã ®Çy ®ñ tÊt c¶: nhµ ¨n c«ng céng vµ nhµ ngñ mét tæ hîp lao ®éng nµo ®ã theo sù lùa chän cña m×nh... TÊt c¶ nh÷ng ng­êi c«ng céng, ng­êi ®¸nh gi¸ vµ v¨n phßng ®Æt ra quy t¾c cho viÖc cßn l¹i riªng rÏ vµ kh«ng gia nhËp c¸c tæ lao ®éng, nÕu kh«ng cã lý do chÝnh gi¸o dôc, viÖc s¶n xuÊt, viÖc tiªu dïng, tãm l¹i, cho toµn bé ho¹t
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1102 1103 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII ®éng c«ng céng; vµ ®øng ®Çu tÊt c¶, víi t­ c¸ch lµ ng­êi l·nh ®¹o 2. VÊn ®¸p c¸ch m¹ng tèi cao, - lµ c¸i "uû ban cña chóng ta" v« danh, kh«ng ai biÕt c¶. Kh«ng cßn nghi ngê g× n÷a, ®ã lµ chñ nghÜa chèng cùc quyÒn Ne-sa-Ðp gi÷ g×n rÊt cÈn thËn tËp s¸ch nhá viÕt b»ng mËt m· chÝnh thèng. mang tªn lµ "VÊn ®Ò c¸ch m¹ng"369; h¾n qu¶ quyÕt r»ng viÖc §Ó lµm cho c¸i kÕ ho¹ch tæ chøc thùc tÕ lè bÞch nµy cã d¸ng vÎ ®­îc së h÷u tËp s¸ch nµy lµ mét ®Æc quyÒn riªng cña mäi ph¸i lµ c¬ së lý luËn, d­íi ®Çu ®Ò cña bµi nµy cã kÌm theo mét chó viªn hoÆc ®¹i diÖn cña Héi liªn hiÖp quèc tÕ. TÊt c¶ nh÷ng lêi thÝch nhá: khai tr­íc toµ vµ nh÷ng b»ng chøng kh«ng thÓ tranh c·i do c¸c " B¶n tr×nh bµy tû mû vÒ mÆt lý luËn nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n cña chóng luËt s­ ®­a ra, ®Òu nãi lªn r»ng cuèn vÊn ®¸p nµy do Ba-cu-nin t«i, nh÷ng ai muèn biÕt cã thÓ xem trong t¸c phÈm mµ chóng t«i ®· c«ng bè viÕt, Ba-cu-nin còng ch­a hÒ bao giê d¸m phñ nhËn viÖc «ng ta "Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n"". lµ t¸c gi¶ cuèn s¸ch ®ã. H¬n n÷a, h×nh thøc vµ néi dung cña t¸c T hùc vËy, trong mçi sè b¸o "C¸i chu«ng" n¨m 1870368, bªn phÈm nµy, chøng tá mét c¸ch râ rµng r»ng t¸c phÈm Êy, cïng c¹nh lêi qu¶ng c¸o vÒ bøc th­ kªu gäi cña Ba-cu-nin "Göi sÜ quan víi quy chÕ bÝ mËt, "MÊy lêi", nh÷ng truyÒn ®¬n vµ t¹p chÝ "Sù qu©n ®éi n­íc Nga" vµ vÒ hai sè "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n", trõng ph¹t cña nh©n d©n" mµ chóng ta ®· nãi tíi, ®Òu xuÊt ph¸t tõ ng­êi ta cã thÓ ®äc thÊy lêi qu¶ng c¸o vÒ b¶n dÞch ra tiÕng Nga mét nguån gèc. T¸c phÈm ®ã chØ lµ phÇn bæ sung cho nh÷ng thø ®ã mµ th«i. TÊt c¶ nh÷ng phÇn tö v« chÝnh phñ chñ nghÜa ph¸ huû tÊt Tuyªn ng«n cña §¶ng Céng s¶n (tiÕng §øc) n¨m 1874, gi¸ 1 c¶ Êy ®ang muèn lµm cho tÊt c¶ trë thµnh mét t×nh tr¹ng v« ®Þnh phr¨ng. Ba-cu-nin ®· sö dông Tuyªn ng«n nµy ®Ó g©y cho ng­êi ta h×nh ®Ó thiÕt lËp mét t×nh tr¹ng v« chÝnh phñ trong lÜnh vùc ®¹o niÒm tin ®èi víi nh÷ng ¶o t­ëng kiÓu T¸c-ta cña «ng ta ë n­íc Nga, ®øc, vµ ®ang ®­a t×nh tr¹ng v« ®¹o ®øc cña giai cÊp t­ s¶n lªn ®Õn ®ång thêi th«ng qua miÖng cña §ång minh ë c¸c n­íc ph­¬ng T©y tét ®Ønh. C¨n cø vµo mét vµi kiÓu mÉu, ®éc gi¶ ®· cã thÓ ph¸n ®o¸n tuyªn bè Tuyªn ng«n nµy lµ mét t¸c phÈm mang tÝnh chÊt hÕt søc vÒ ®¹o ®øc cña ®ång minh, nh÷ng gi¸o ®iÒu cña ®¹o ®øc nµy b¾t tµ thuyÕt, tuyªn truyÒn häc thuyÕt tai h¹i vÒ chñ nghÜa céng s¶n nguån thuÇn tuý tõ ®¹o C¬ §èc, ®· ®­îc Dßng tu E-xc«-ba cña thÕ cùc quyÒn chñ nghÜa cña §øc (xem nghÞ quyÕt héi nghÞ ®¹i biÓu ë kû XVII370 so¹n ra tr­íc tiªn mét c¸ch hÕt søc cÆn kÏ. §ång minh Ri-mi-ni, bµi ph¸t biÓu cña Ghi-«m ë La Hay, "Bulletin jurassien" chØ nh©n lªn gÊp béi tÝnh chÊt cña ®¹o ®øc Êy ®Õn møc lè bÞch vµ sè 10 - 11, tê "Federacion" ë B¸c-xª-l«-na v.v.). ®em "sù nghiÖp c¸ch m¹ng thÇn th¸nh" ph¸ huû tÊt c¶ vµ siªu v« B©y giê, khi mµ ®¸m d©n ®en ®· biÕt râ "Uû ban cña chóng ta" chÝnh phñ chñ nghÜa cña m×nh thay thÕ cho gi¸o héi La M· Thiªn ®Þnh ®ãng vai trß g×, th× rÊt dÔ hiÓu t¹i sao ng­êi c¹nh tranh l¹i c¨m chóa gi¸o, mang tÝnh t«ng ®å, thÇn th¸nh cña nh÷ng tÝn då dßng ghÐt nhµ n­íc, c¨m ghÐt mäi sù tËp trung lùc l­îng c«ng nh©n nh­ Tªn mµ th«i. VÊn ®¸p c¸ch m¹ng chÝnh lµ bé luËt chÝnh thøc cña vËy. ThËt vËy, chõng nµo giai cÊp c«ng nh©n ch­a cã nh÷ng c¬ quan ®¹o ®øc Êy, lÇn nµy ®­îc tr×nh bµy mét c¸ch cã hÖ thèng vµ hoµn ®¹i diÖn cña m×nh, th× c¸c «ng Ba-cu-nin vµ Ne-sa-Ðp ho¹t ®éng toµn c«ng khai. Chóng t«i xin dÉn ra ®©y in extenso1*, ®óng y nh­ d­íi mÆt n¹ "uû ban cña chóng ta", kh«ng thÓ trë thµnh ng­êi chiÕm nã ®· ®­îc tuyªn ®äc t¹i phiªn toµ ngµy 8 th¸ng B¶y 1871. h÷u cña c¶i c«ng céng vµ còng kh«ng thÓ thu ®­îc nh÷ng thµnh qu¶ cña c¸i ý nguyÖn h¸m danh cao c¶ mµ hä khao kh¸t gîi lªn cho _____________________________________________________________ ng­êi kh¸c ®Õn nh­ thÕ: lµm viÖc nhiÒu, mµ l¹i tiªu dïng Ýt! 1* - toµn v¨n
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1104 1105 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII "Th¸i ®é cña ng­êi c¸ch m¹ng ®èi víi b¶n th©n m×nh §6. Ng­êi c¸ch m¹ng nghiªm kh¾c ®èi víi m×nh, nh­ng còng ph¶i §1. Ng­êi c¸ch m¹ng lµ ng­êi ph¶i cam chÞu x¶ th©n. Ng­êi c¸ch m¹ng nghiªm kh¾c ®èi víi kÎ kh¸c. TÊt c¶ nh÷ng t×nh c¶m dÞu dµng Îo l¶, t×nh kh«ng cã lîi Ých cña m×nh, kh«ng cã c«ng viÖc cña m×nh, kh«ng cã t×nh c¶m th©n thuéc, t×nh b¹n, t×nh yªu, lßng biÕt ¬n, ®Òu ph¶i bÞ ®Ì bÑp bëi mét sù cña m×nh, kh«ng cã sù rµng buéc, kh«ng cã tµi s¶n cña m×nh, thËm chÝ kh«ng say s­a l¹nh lïng duy nhÊt vÒ sù nghiÖp c¸ch m¹ng trong con ng­êi c¸ch cã c¸i tªn cña m×nh n÷a. TÊt c¶ trong con ng­êi c¸ch m¹ng ®Òu bÞ cuèn hót m¹ng. §èi víi ng­êi c¸ch m¹ng, chØ cã mét niÒm dÞu dµng, mét sù an ñi, mét bëi lîi Ých tuyÖt ®èi duy nhÊt, bëi mét t­ t­ëng duy nhÊt, bëi mét s­ say mª sù khen th­ëng vµ mét sù tho¶ m·n, - ®ã lµ thµnh c«ng cña c¸ch m¹ng. duy nhÊt - c¸ch m¹ng. Ngµy ®ªm, ng­êi c¸ch m¹ng chØ ®­îc cã mét t­ t­ëng, mét môc ®Ých, - ®ã lµ §2. Ng­êi c¸ch m¹ng tõ trong ®¸y lßng m×nh, kh«ng ph¶i chØ trªn lêi ph¸ huû kh«ng th­¬ng xãt. Ng­êi c¸ch m¹ng cè søc v­¬n tíi môc ®Ých ®ã mét nãi, mµ c¶ trong hµnh ®éng, ®Òu ph¶i ®o¹n tuyÖt mäi quan hÖ víi trËt tù c¸ch trÇm tÜnh vµ kh«ng mÖt mái, ph¶i s½n sµng hy sinh m×nh vµ ph¶i s½n c«ng d©n vµ víi toµn bé thÕ giíi v¨n minh, víi tÊt c¶ mäi luËt ph¸p, mäi lÔ sµng tù tay m×nh tiªu diÖt nh÷ng g× c¶n trë ®¹t tíi môc ®Ých ®ã. tiÕt, mäi th«ng lÖ vµ ®¹o ®øc cña thÕ giíi nµy. Ng­êi c¸ch m¹ng lµ kÎ thï §7. B¶n chÊt cña ng­êi c¸ch m¹ng ch©n chÝnh g¹t bá mäi chñ nghÜa l·ng m¹n, kh«ng th­¬ng xãt ®èi víi thÕ giíi ®ã, vµ nÕu ng­êi c¸ch m¹ng cßn tiÕp tôc mäi t×nh c¶m, mäi sù vui s­íng vµ ham thÝch; thËm chÝ cßn g¹t bá c¶ sù thï h»n c¸ sèng trong thÕ giíi ®ã, th× còng chØ lµ ®Ó ph¸ huû c¸i thÕ giíi ®ã mét c¸ch nh©n vµ sù b¸o thï c¸ nh©n. Sù say s­a c¸ch m¹ng khi ®· trë thµnh mét tr¹ng th¸i ch¾c ch¾n h¬n. th­êng t×nh, liªn tiÕp tõng giê tõng phót, trong con ng­êi c¸ch m¹ng, ph¶i ®­îc §3. Ng­êi c¸ch m¹ng coi khinh mäi thø lý luËn su«ng vµ tõ bá khoa häc kÕt hîp víi mét sù suy tÝnh l¹nh lïng. BÊt cø ë ®©u vµ bÊt cø lóc nµo, ng­êi trÇn tôc, ®Ó khoa häc Êy cho c¸c thÕ hÖ t­¬ng lai. Ng­êi c¸ch m¹ng chØ biÕt c¸ch m¹ng còng kh«ng ®­îc ®Ó cho nh÷ng ham muèn c¸ nh©n kÝch thÝch, mµ mét m«n khoa häc - khoa häc ph¸ huû. Ng­êi c¸ch m¹ng nghiªn cøu c¬ häc, ph¶i ®Ó cho lîi Ých chung cña c¸ch m¹ng th«i thóc m×nh. vËt lý häc, ho¸ häc, cã lÏ c¶ y häc n÷a, còng ®Ó lµm viÖc ®ã vµ còng chØ ®Ó lµm Th¸i ®é cña ng­êi c¸ch m¹ng ®èi víi c¸c ®ång chÝ c¸ch m¹ng viÖc ®ã. §Ó lµm viÖc ®ã, ng­êi c¸ch m¹ng ngµy ®ªm nghiªn cøu mét m«n §8. Ng­êi b¹n vµ ng­êi th©n yªu ®èi víi ng­êi c¸ch m¹ng chØ cã thÓ lµ khoa häc sèng - nghiªn cøu con ng­êi, tÝnh chÊt, t×nh h×nh vµ tÊt c¶ nh÷ng ng­êi chøng tá trªn hµnh ®éng qua viÖc cïng lµm mét sù nghiÖp c¸ch m¹ng ®iÒu kiÖn cña chÕ ®é x· héi hiÖn t¹i trong tÊt c¶ c¸c tÇng líp cã thÓ cã. Môc nh­ b¶n th©n ng­êi c¸ch m¹ng. Møc ®é cña t×nh b¹n, cña lßng trung thµnh ®Ých chØ lµ mét: ph¸ huû mét c¸ch nhanh chãng nhÊt, mét c¸ch ch¾c ch¾n vµ cña nh÷ng nghÜa vô kh¸c ®èi víi ®ång chÝ ®ã chØ cã thÓ ®­îc x¸c ®Þnh nhÊt c¸i chÕ ®é bÈn thØu ("Poganyi") Êy. b»ng tr×nh ®é h÷u dông cña ®ång chÝ ®ã trong sù nghiÖp c¸ch m¹ng thùc tÕ §4. Ng­êi c¸ch m¹ng coi khinh lý luËn x· héi. Ng­êi c¸ch m¹ng coi cã tÝnh chÊt ph¸ huû tÊt c¶ ("vserasrouchitelnoi"). khinh vµ c¨m ghÐt tÊt c¶ mäi ®éng c¬ vµ biÓu hiÖn cña ®¹o ®øc x· héi ngµy §9. VÒ sù ®oµn kÕt cña nh÷ng ng­êi c¸ch m¹ng th× ch¼ng cã g× ph¶i nãi: nay. §èi víi ng­êi c¸ch m¹ng, ®¹o ®øc lµ tÊt c¶ nh÷ng g× thóc ®Èy sù th¾ng toµn bé søc m¹nh cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng lµ ë chç ®ã. C¸c ®ång chÝ c¸ch lîi cña c¸ch m¹ng. TÊt c¶ nh÷ng g× trë ng¹i cho th¾ng lîi cña c¸ch m¹ng ®Òu m¹ng cã mét tr×nh ®é nhËn thøc c¸ch m¹ng vµ say s­a c¸ch m¹ng nh­ nhau, lµ v« ®¹o ®øc vµ téi lçi. th× ph¶i cè hÕt søc cïng nhau th¶o luËn tÊt c¶ nh÷ng c«ng viÖc to lín vµ nhÊt §5. Ng­êi c¸ch m¹ng lµ ng­êi ph¶i x¶ th©n, kh«ng th­¬ng xãt Nhµ n­íc trÝ quyÕt ®Þnh nh÷ng c«ng viÖc ®ã. Bëi vËy, trong khi thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®· vµ nãi chung toµn bé x· héi v¨n minh - cã ®¼ng cÊp; ng­êi c¸ch m¹ng kh«ng ®­îc quyÕt ®Þnh, mçi ng­êi ®Òu ph¶i cè hÕt søc dùa vµo søc m×nh. Trong khi ®­îc tr«ng chê bÊt cø mét sù th­¬ng h¹i nµo ®èi víi m×nh. Gi÷a c¸ch m¹ng thùc hiÖn mét lo¹t nh÷ng hµnh ®éng ph¸ huû, mçi ng­êi ®Òu ph¶i tù m×nh vµ x· héi ®ang cã mét cuéc chiÕn tranh mét mÊt mét cßn, bÝ mËt hoÆc c«ng lµm lÊy, vµ chØ ®­îc xin ý kiÕn vµ yªu cÇu sù gióp ®ì cña c¸c ®ång chÝ, khi khai, nh­ng kh«ng gi¸n ®o¹n vµ kh«ng ®iÒu hoµ. Ng­êi c¸ch m¹ng ph¶i nµo viÖc ®ã lµ cÇn thiÕt cho th¾ng lîi. luyÖn cho m×nh søc chÞu ®ùng sù tra tÊn. §10. Mçi mét ®ång chÝ ®Òu ph¶i cã trong tay m×nh mét sè ng­êi c¸ch
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1106 1107 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII m¹ng h¹ng thø hai vµ h¹ng thø ba, tøc lµ nh÷ng ng­êi kh«ng hoµn toµn vµo kh¾p n¬i mäi chèn, vµo nh÷ng giai cÊp th­îng l­u vµ giai cÊp trung l­u, vµo th©n tÝn. Mçi mét ®ång chÝ ®ã ph¶i coi hä lµ mét bé phËn cña c¸i vèn c¸ch tiÖm bu«n, vµo gi¸o héi, vµo nhµ quý téc, vµo giíi quan liªu, vµo giíi qu©n sÜ, vµo m¹ng chung ®­îc giao cho ®ång chÝ ®ã ®Þnh ®o¹t. §ång chÝ ®ã ph¶i chi dïng v¨n häc, vµo "Phßng III" (c¶nh s¸t mËt) "vµ thËm chÝ vµo c¶ hoµng cung". mét c¸ch tiÕt kiÖm phÇn vèn cña m×nh, lu«n lu«n ra søc thu hót ®­îc lîi Ých §15. TÊt c¶ x· héi xÊu xa Êy ph¶i chÞu thµnh mÊy lo¹i: lo¹i thø nhÊt ph¶i to lín nhÊt tõ c¸i vèn ®ã. Ng­êi c¸ch m¹ng ph¶i coi m×nh lµ c¸i vèn ®­îc bÞ ®em xö tö h×nh ngay tøc kh¾c. Héi liªn hiÖp sÏ lËp ra mét b¶n danh s¸ch hiÕn d©ng cho viÖc chi dïng cho th¾ng lîi cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng, ph¶i coi nh÷ng kÎ bÞ kÕt ¸n nh­ thÕ, chiÕu theo møc ®é t¸c h¹i ®èi víi sù thµnh c«ng m×nh chØ lµ c¸i vèn mµ b¶n th©n mét m×nh ng­êi ®ã kh«ng thÓ tù ®Þnh ®o¹t, cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng, cø thø tù trong danh s¸ch mµ cho ®i ®êi kÎ tr­íc nÕu kh«ng cã sù ®ång ý cña toµn thÓ héi liªn hiÖp cña nh÷ng ng­êi hoµn råi ®Õn ng­êi sau. toµn th©n tÝn. §16. Khi lËp nh÷ng b¶n danh s¸ch ®ã vµ muèn x¸c ®Þnh thø tù kÓ trªn, th× tuyÖt §11. Lóc cã ®ång chÝ gÆp ph¶i tai ho¹, th× ng­êi c¸ch m¹ng khi gi¶i quyÕt vÊn nhiªn kh«ng ®­îc c¨n cø vµo hµnh vi téi ¸c c¸ nh©n cña mét ng­êi, thËm chÝ kh«ng ®Ò cã nªn cøu gióp ®ång chÝ ®ã hay kh«ng, kh«ng ®­îc suy nghÜ ®Õn nh÷ng t×nh ®­îc c¨n cø vµo sù thï ghÐt mµ ng­êi Êy ®· g©y ra trong Héi liªn hiÖp hoÆc trong c¶m riªng t­ nµo ®ã, mµ chØ ®­îc suy nghÜ ®Õn lîi Ých cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng. V× thÕ nh©n d©n. Hµnh vi téi ¸c Êy vµ sù thï ghÐt thËm chÝ cã thÓ phÇn nµo cã Ých, gãp phÇn ng­êi c¸ch m¹ng, mét mÆt, ph¶i c©n nh¾c lîi Ých mµ ®ång chÝ ®ã cã thÓ mang l¹i, kÝch thÝch cuéc næi lo¹n cña nh©n d©n. CÇn ph¶i c¨n cø vµo møc ®é cã lîi mµ viÖc giÕt mÆt kh¸c, ph¶i c©n nh¾c sù mÊt m¸t cña lùc l­îng c¸ch m¹ng cÇn dïng cho viÖc chÕt mét ng­êi nµo ®ã cã thÓ ®­a l¹i cho sù nghiÖp c¸ch m¹ng. Nh­ vËy, tr­íc cøu tho¸t Êy, c©n nh¾c xem m×nh nªn nghiªng vÒ phÝa nµo, råi h·y quyÕt ®Þnh. hÕt ph¶i thñ tiªu nh÷ng ng­êi ®Æc biÖt cã h¹i cho tæ chøc c¸ch m¹ng, vµ c¸i Th¸i ®é cña ng­êi c¸ch m¹ng ®èi víi x· héi chÕt ®ét nhiªn vµ bëi b¹o lùc cña nh÷ng ng­êi ®ã cã thÓ lµm cho chÝnh phñ hÕt §12. ViÖc kÕt n¹p mét héi viªn míi ®· tá ra xøng ®¸ng kh«ng ph¶i trªn søc khiÕp sî, vµ khi ®· lµm cho chÝnh phñ mÊt ®i nh÷ng nhµ ho¹t ®éng th«ng lêi nãi mµ trong hµnh ®éng, vµo héi liªn hiÖp nhÊt thiÕt ph¶i ®­îc quyÕt ®Þnh minh vµ ®Çy nghÞ lùc, th× søc m¹nh cña chÝnh phñ sÏ bÞ lung lay. mét c¸ch nhÊt trÝ. §17. Lo¹i thø hai gåm nh÷ng ng­êi chØ ®­îc "t¹m thêi" (!) "cho sèng ®Ó §13. Ng­êi c¸ch m¹ng b­íc vµo c¸i gäi lµ thÕ giíi cã häc vÊn, c¸i thÕ giíi hä ®Èy nh©n d©n ®Õn mét cuéc næi lo¹n kh«ng thÓ tr¸nh khái, do mét lo¹t nhµ n­íc, cã ®¼ng cÊp vµ sèng trong thÕ giíi ®ã chØ víi niÒm tin vµo viÖc ph¸ nh÷ng hµnh vi d· man cña hä". huû triÖt ®Ó nhÊt vµ nhanh chãng nhÊt thÕ giíi ®ã. NÕu ng­êi ®ã cßn cã §18. Lo¹i thø ba gåm mét ®¸m rÊt ®«ng nh÷ng bän sóc sinh ¨n trªn ngåi th­¬ng tiÕc g× thÕ giíi ®ã, th× anh ta ch¼ng ph¶i lµ ng­êi c¸ch m¹ng. Ng­êi trèc hoÆc nh÷ng kÎ ®· kh«ng cã trÝ tuÖ ®Æc biÖt g×, l¹i kh«ng cã nghÞ lùc, ®ã kh«ng ®­îc do dù tr­íc viÖc tiªu diÖt ®Þa vÞ, quan hÖ hoÆc bÊt cø ng­êi nh­ng do ®Þa vÞ mµ cã cña c¶i, cã nhiÒu quan hÖ cã ¶nh h­ëng, cã thÕ lùc. Ph¶i béc lé hä b»ng mäi c¸ch cã thÓ lµm ®­îc; lµm cho hä bÞ rµng buéc, lµm nµo thuéc thÕ giíi ®ã. Ng­êi ®ã ph¶i c¨m ghÐt tÊt c¶ vµ tÊt c¶ nh­ nhau. NÕu cho hä bÞ rèi mï vµ nÕu cã thÓ, n¾m cho ®­îc nh÷ng bÝ mËt d¬ bÈn cña hä ®Ó ng­êi ®ã cßn cã nh÷ng quan hÖ th©n thuéc, quan hÖ b¹n bÌ vµ quan hÖ yªu biÕn hä thµnh nh÷ng tªn n« lÖ cña chóng ta. Do ®ã, quyÒn lùc, ¶nh h­ëng, ®­¬ng trong c¸i thÕ giíi ®ã, th× l¹i cµng tÖ h¹i h¬n cho ng­êi ®ã; nÕu nh÷ng quan hÖ cña c¶i vµ thÕ lùc cña hä sÏ trë thµnh c¸i kho b¶o vËt v« tËn vµ sù quan hÖ Êy cßn cã thÓ ng¨n c¶n bµn tay cña ng­êi ®ã l¹i, th× ng­êi ®ã kh«ng yÓm trî m¹nh mÏ cho c¸c lo¹i hµnh ®éng. ph¶i lµ ng­êi c¸ch m¹ng. §19. Lo¹i thø t­ gåm nh÷ng kÎ m­u cÇu danh väng vµ nh÷ng phÇn tö tù §14.Víi môc ®Ých ph¸ huû kh«ng th­¬ng xãt, ng­êi c¸ch m¹ng cã thÓ vµ do chñ nghÜa ®ñ mäi mÇu s¾c trong bé m¸y nhµ n­íc. Cã thÓ ho¹t ®éng bÝ thËm chÝ lu«n lu«n ph¶i sèng trong x· héi, gi¶ vê lµm ng­êi mµ b¶n th©n ng­êi mËt cïng víi hä dùa theo c­¬ng lÜnh cña hä, lµm ra vÎ theo hä mét c¸ch mï c¸ch m¹ng ®ã hoµn toµn kh«ng ph¶i nh­ vËy. Ng­êi c¸ch m¹ng ph¶i th©m nhËp qu¸ng, thùc ra th× n¾m chÆt lÊy hä, n¾m lÊy nh÷ng bÝ mËt cña hä, lµm cho
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1108 1109 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII truyÒn thèng trËt tù nhµ n­íc vµ mäi giai cÊp cña n­íc Nga. hä mÊt hÕt uy tÝn, khiÕn hä kh«ng thÓ quay trë l¹i ®­îc n÷a, råi dïng bµn tay §24. V× vËy, héi liªn hiÖp kh«ng cã ý ®Þnh ¸p ®Æt cho nh©n d©n bÊt cø cña hä lµm rèi lo¹n nhµ n­íc. mét tæ chøc nµo déi tõ trªn xuèng. Tæ chøc t­¬ng lai, kh«ng cßn nghi ngê g× §20. Lo¹i thø n¨m lµ nh÷ng bän khèng luËn, nh÷ng bän ho¹t ®éng bÝ n÷a, sÏ n¶y sinh ra tõ phong trµo nh©n d©n vµ tõ cuéc sèng. Nh­ng ®ã lµ sù mËt, nh÷ng bän c¸ch m¹ng chuyªn t¸n rãc trong c¸c tiÓu tæ vµ trªn giÊy. nghiÖp cña nh÷ng thÕ hÖ t­¬ng lai. Sù nghiÖp cña chóng ta lµ ph¸ hñy mét CÇn ph¶i kh«ng ngõng thóc ®Èy hä vµ l«i kÐo hä tiÕn lªn, ®i ®Õn nh÷ng hµnh c¸ch kinh khñng, triÖt ®Ó, kh¾p n¬i vµ kh«ng th­¬ng xãt. ®éng thùc tÕ, khã kh¨n phøc t¹p, mµ kÕt qu¶ lµ sè ®«ng sÏ tiªu vong mÊt § 25. Do ®ã, trong khi ®i s¸t nh©n d©n, tr­íc hÕt chóng ta ph¶i liªn t¨m mÊt tÝch, cßn sè Ýt sÏ ®­îc rÌn luyÖn c¸ch m¹ng thùc sù. hiÖp víi nh÷ng phÇn tö trong ®êi sèng nh©n d©n mµ kÓ tõ khi thµnh lËp §21. Lo¹i thø s¸u còng quan träng gåm phô n÷; phô n÷ ph¶i ®­îc chia thµnh ba Nhµ n­íc M¸t-xc¬-va ®· kh«ng ngõng chèng l¹i, kh«ng ph¶i b»ng lêi h¹ng chñ yÕu: mét sè phô n÷ lµ nh÷ng ng­êi trèng rçng, ngu dèt, kh«ng cã t©m hån: nãi mµ b»ng hµnh ®éng, tÊt c¶ c¸i g× cã liªn quan trùc tiÕp hoÆc cã thÓ sö dông hä nh­ lo¹i ®µn «ng thø ba, thø t­; mét sè phô n÷ kh¸c lµ nh÷ng gi¸n tiÕp tíi nhµ n­íc; chèng l¹i quý téc, chèng l¹i quan chøc, chèng l¹i ng­êi nhiÖt t×nh, trung thµnh, cã n¨ng lùc, nh­ng kh«ng ph¶i lµ nh÷ng ng­êi cña thÇy tu, chèng l¹i giíi th­¬ng nh©n 1* vµ tiÓu th­¬ng, chèng l¹i nh÷ng chóng ta, bëi v× hä ch­a ®­îc rÌn luyÖn tíi møc cã mét quan niÖm c¸ch m¹ng thùc sù, kÎ bãc lét nh©n d©n1*. Chóng ta liªn hiÖp víi giíi ¨n c­íp hiªn ngang, ng­êi c¸ch m¹ng ch©n chÝnh vµ duy nhÊt Êy trong n­íc Nga. thùc tÕ kh«ng nãi su«ng. Ph¶i sö dông hä nh­ lo¹i ®µn «ng thø n¨m; cuèi cïng, nh÷ng §26. §oµn kÕt thÕ giíi thµnh mét lùc l­îng v« ®Þch, ph¸ huû tÊt c¶ - ®ã phô n÷ hoµn toµn cña chóng ta, tøc lµ nh÷ng ng­êi hoµn toµn th©n tÝn vµ tiÕp thu lµ toµn bé tæ chøc, ho¹t ®éng bÝ mËt, nhiÖm vô cña chóng ta". toµn hé c­¬ng lÜnh cña chóng ta. Chóng ta cÇn ph¶i coi hä lµ cña quý v« gi¸ cña P hª b×nh c¸c c«ng tr×nh kiÖt t¸c ®ã sÏ cã nghÜa lµ che lÊp tÝnh chóng ta, nÕu kh«ng cã sù gióp ®ì cña hä, th× chóng ta kh«ng thÓ lµm g× ®­îc. chÊt hµi h­íc cña nã. Lµm nh­ thÕ còng cã nghÜa lµ qu¸ chó träng Th¸i ®é cña héi liªn hiÖp ®èi víi nh©n d©n ®Õn kÎ ph¸ huû tÊt c¶ vµ v« ®Þnh h×nh Êy, kÎ ®· khÐo lÐo kÕt hîp §22. Héi liªn hiÖp kh«ng cã môc ®Ých nµo kh¸c ngoµi sù gi¶i phãng triÖt ®Ó vµ h¹nh phóc cña nh©n d©n, tøc cña tÇng líp nh©n d©n lam lò R«-®«n-ph¬, M«ng-t¬ Cri-xt«, C¸c Mo-r¬ vµ R«-bÐc Ma-ke-r¬ vµo (tchernorabotchii lioud). Nh­ng héi liªn hiÖp tin t­ëng ch¾c ch¾n r»ng sù trong mét ng­êi. Chóng t«i chØ muèn dùa vµo mét vµi ®o¹n ®èi gi¶i phãng Êy vµ viÖc ®¹t tíi h¹nh phóc Êy chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc b»ng chiÕu ®Ó nªu râ sù gièng nhau gi÷a néi dung tinh thÇn vµ ngay c¶ cuéc c¸ch m¹ng nh©n d©n ph¸ huû tÊt c¶, cho nªn héi liªn hiÖp sÏ dïng tÊt lêi v¨n cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng, - nÕu kh«ng kÓ nh÷ng chç c¶ mäi lùc l­îng vµ ph­¬ng tiÖn ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn vµ ®Èy xa nh÷ng phãng ®¹i khã hiÓu, - víi quy chÕ bÝ mËt vµ nh÷ng t¸c phÈm kh¸c ®iÒu tai ho¹ vµ bÊt h¹nh mµ rèt cuéc nhÊt ®Þnh lµm cho nh©n d©n kh«ng thÓ b»ng tiÕng Nga cña §ång minh. chÞu ®ùng næi vµ buéc nh©n d©n ph¶i nhÊt lo¹t vïng lªn khëi nghÜa. Ba h¹ng th©n tÝn trong quy chÕ bÝ mËt cña §ång minh ®­îc §23. C¸ch m¹ng, theo quan niÖm cña héi liªn hiÖp, kh«ng ph¶i lµ cuéc sao l¹i trong §10 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng, trong ®ã nãi ®Õn vËn ®éng ®­îc chÕ ®Þnh theo mÉu mùc cæ ®iÓn ph­¬ng T©y - cuéc vËn ®éng "nh÷ng ng­êi c¸ch m¹ng h¹ng hai vµ h¹ng ba... nh÷ng ng­êi ®ã lu«n lu«n dõng l¹i tr­íc quyÒn së h÷u vµ tr­íc nh÷ng truyÒn thèng trËt tù x· héi cña c¸i gäi lµ nÒn v¨n minh vµ ®¹o ®øc. Cuéc vËn ®éng ®ã cho ®Õn kh«ng hoµn toµn th©n tÝn". - Nh÷ng nghÜa vô cña nh÷ng ng­êi ngµy nay ®©u ®©u còng chØ giíi h¹n ë viÖc lËt ®æ mét h×nh thøc chÝnh trÞ nµy anh em quèc tÕ ®· ®­îc quy ®Þnh trong ®iÒu 6 cña §iÒu lÖ cña hä, ®Ó thay thÕ b»ng mét h×nh thøc chÝnh trÞ kh¸c vµ cè søc lËp nªn c¸i gäi lµ _____________________________________________________________ nhµ n­íc c¸ch m¹ng. Cuéc c¸ch m¹ng cã thÓ cøu tho¸t nh©n d©n chØ cã thÓ 1* Trong b¶n tiÕng Nga cña Ba-cu-nin: "®¼ng cÊp th­¬ng nh©n" lµ cuéc c¸ch m¹ng tiªu diÖt ®­îc tËn gèc mäi nhµ n­íc vµ xo¸ bá hÕt mäi 1* Trong b¶n tiÕng Nga: "phó n«ng - ¸c b¸".
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1110 1111 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII gièng víi nh÷ng nghÜa vô ®­îc tr×nh bµy trong §1 vµ §13 cña vÊn ®· ®­îc nãi ®Õn trong ®iÒu 13, ®iÒu 15, 16 vµ ®iÒu 17 cña cuèn ®¸p c¸ch m¹ng. - Nh÷ng ®iÒu kiÖn, theo ®ã anh em cã thÓ ®¶m vÊn ®¸p c¸ch m¹ng. nhiÖm nh÷ng chøc vô chÝnh phñ, ®· ®­îc ghi râ trong ®iÒu 8 cña ®iÒu lÖ, l¹i "®­îc tr×nh bµy cµng thªm ®Çy ®ñ" trong §14 cña cuèn 3. Lêi kªu gäi cña Ba-cu-nin göi c¸c sÜ quan vÊn ®¸p c¸ch m¹ng; §14 nµy cho hä hiÓu r»ng anh em cã thÓ lµm qu©n ®éi n­íc Nga c¶nh s¸t, nÕu nh­ cã lÖnh. - Lêi khuyªn nªu ra cho anh em (®iÒu 9 trong ®iÒu lÖ) lµ hä ph¶i bµn b¹c víi nhau, còng ®­îc nh¾c l¹i T uy nhiªn, Ba-cu-nin vÉn thÊy cÇn ph¶i kh«ng ®Ó cho ng­êi trong §9 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng. - Trong c¸c ®iÒu 2, 3, 6 cña ta nghi ngê g× c¶ vÒ viÖc «ng ta cïng tham gia vµo c¸i gäi lµ vô ©m c­¬ng lÜnh cña anh em quèc tÕ, tÝnh chÊt cña c¸ch m¹ng ®­îc m­u cña Ne-sa-Ðp. ¤ng ta xuÊt b¶n lêi kªu gäi "Göi c¸c sÜ quan tr×nh bµy gièng hÖt nh­ trong §22 vµ §23 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch qu©n ®éi n­íc Nga", ghi râ: "Gi¬-ne-v¬, th¸ng Giªng n¨m 1870" m¹ng. - Ph¸i Gia-c«-banh ®­îc nãi ®Õn trong ®iÒu 4 cña c­¬ng vµ ký tªn: "Mi-kha-in Ba-cu-nin". VÒ lêi kªu gäi "gi¸ 1 phr¨ng" lÜnh, th× trong §20 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng ®· nµy, trong tÊt c¶ c¸c sè b¸o "C¸i chu«ng" xuÊt b¶n n¨m 1870 trë thµnh mét d¹ng "nh÷ng ng­êi lo¹i thø n¨m", c¶ hai v¨n kiÖn ®Òu cã ®¨ng qu¶ng c¸o, nãi râ ®ã lµ t¸c phÈm cña Ba-cu-nin. B©y ®Òu quy ®Þnh ph¶i xö tö hä. - Nh÷ng t­ t­ëng ®­îc nªu lªn trong giê chóng ta h·y trÝch trong lêi kªu gäi ®ã mét sè ®o¹n: ®iÒu 5 vµ ®iÒu 8 cña c­¬ng lÜnh vÒ b­íc ®i cña cuéc c¸ch m¹ng Lêi kªu gäi ®ã më ®Çu b»ng lêi tuyªn bè mµ Ne-sa-Ðp còng ®· thËt sù v« chÝnh phñ chñ nghÜa, còng chÝnh lµ nh÷ng t­ t­ëng nãi ë n­íc Nga, r»ng ®­îc nªu lªn trong §24 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng. " Giê phót cña cuéc ®Êu tranh cuèi cïng gi÷a v­¬ng triÒu R«-ma-nèp - ViÖc lªn ¸n khoa häc trong §3 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng H«n-stai-n¬ - G«-to-r¬-p¬ víi nh©n d©n Nga, gi÷a c¸i ¸ch §øc - T¸c-ta víi ®­îc nh¾c l¹i trong tÊt c¶ nh÷ng v¨n kiÖn tiÕng Nga. ViÖc lý nÒn tù do Xla-v¬ réng r·i, s¾p ®Õn råi. Mïa xu©n cña chóng ta s¾p tíi råi, t­ëng ho¸ tªn c­íp nh­ lµ ng­êi c¸ch m¹ng mÉu mùc míi chØ lµ cuéc chiÕn ®Êu sÏ b¾t ®Çu trong mïa xu©n sím... lùc l­îng c¸ch m¹ng ®· s½n mét viÖc míi chím në trong "MÊy lêi", nay ®­îc c«ng khai thõa sµng, vµ víi mét sù bÊt b×nh s©u s¾c vµ kh¾p n¬i cña nh©n d©n ®ang tån t¹i nhËn vµ ®­îc tuyªn truyÒn trong tÊt c¶ c¸c t¸c phÈm kh¸c. "Lo¹i hiÖn nay trong kh¾p c¶ n­íc Nga, th× th¾ng lîi cña nã lµ hiÓn nhiªn". thø n¨m" nãi trong §20 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng, th× ®­îc Cã mét tæ chøc l·nh ®¹o cuéc c¸ch m¹ng kh«ng thÓ tr¸nh khái gäi lµ "ng­êi c¸ch m¹ng phßng giÊy - ng­êi ñng hé nhµ n­íc" Êy, bëi v× "tæ chøc bÝ mËt tùa nh­ bé tham m­u cña ®éi qu©n c¸ch trong "C¸ch ®Æt vÊn ®Ò c¸ch m¹ng". ë ®Êy còng nh­ trong §25 m¹ng, cßn ®éi qu©n c¸ch m¹ng chÝnh lµ toµn thÓ nh©n d©n". vµ §26 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng, ®Òu kh¼ng ®Þnh r»ng nghÜa " Trong lêi kªu gäi "Göi anh em thanh niªn n­íc Nga", t«i ®· tõng nãi vô hµng ®Çu cña ng­êi c¸ch m¹ng lµ lµm kÎ c­íp. ChØ trong r»ng Xten-ca Ra-®in, ng­êi sÏ chØ huy quÇn chóng nh©n d©n trong cuéc "Nguyªn lý c¸ch m¹ng" vµ trong "Sù trõng ph¹t cña nh©n d©n" chiÕn ®Êu t­¬ng lai ®ang ®Õn gÇn mét c¸ch râ rÖt nh­ vËy ®Ó ®Ëp tan ®Õ quèc ng­êi ta míi b¾t ®Çu tuyªn truyÒn viÖc ph¸ huû tÊt c¶, c¸i viÖc toµn Nga, sÏ kh«ng ph¶i lµ ng­êi dòng sÜ ®¬n th­¬ng ®éc m·, mµ lµ mét ®iÒu 6, ®iÒu 8 vµ ®iÒu 26 cña cuèn vÊn ®¸p c¸ch m¹ng ®· quy Xten-ca Ra-®in tËp thÓ. BÊt cø ai kh«ng ph¶i lµ kÎ ngu dèt, ®Òu ph¶i hiÓu râ ®Þnh thµnh nghÜa vô vµ chØ trong hai xuÊt b¶n phÈm kÓ trªn r»ng c¸i mµ t«i muèn nãi ë ®©y lµ mét tæ chøc bÝ mËt, hiÖn giê ®· tån t¹i vµ ng­êi ta míi b¾t ®Çu tuyªn truyÒn nh÷ng vô ¸m s¸t cã hÖ thèng ®ang ho¹t ®éng, mét tæ chøc m¹nh mÏ v× nã cã kû luËt, c¸c thµnh viªn cña nã
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1112 1113 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII hiÓu r»ng mét khi ®· gia nhËp tæ chøc ®ã, th× ng­êi ®ã thuéc vÒ tæ chøc ®ã, trung thµnh cuång nhiÖt vµ hy sinh quªn m×nh, mäi ng­êi ®Òu tuyÖt ®èi kh«ng ph¶i thuéc vÒ b¶n th©n m×nh. Gia nhËp tæ chøc th× tù do, nh­ng kh«ng phôc tïng tÊt c¶ nh÷ng mÖnh lÖnh vµ chØ thÞ cña mét uû ban duy nhÊt biÕt thÓ ra khái tæ chøc, bëi v× bÊt cø thµnh viªn nµo ra khái tæ chøc nhÊt ®Þnh cã hÕt tÊt c¶ nh­ng kh«ng ai biÕt c¶. thÓ lµm cho b¶n th©n sù tån t¹i cña tæ chøc bÞ nguy hiÓm, tæ chøc nµy kh«ng C¸c thµnh viªn cña uû ban nµy hoµn toµn quªn m×nh; chÝnh ®iÒu ®ã ®­îc tuú thuéc vµo tÝnh n«ng næi, tÝnh tuú høng hoÆc vµo møc ®é nhiÒu hay Ýt cho phÐp hä ®­îc quyÒn ®ßi hái tÊt c¶ c¸c thµnh viªn cña tæ chøc ph¶i quªn cña sù khiªm tèn, sù thµnh thùc vµ søc m¹nh cña mét ng­êi hay mét sè m×nh mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn. Hä kh­íc tõ ®Õn cïng tÊt c¶ cho b¶n th©n ng­êi... V× thÕ, khi gia nhËp tæ chøc, mçi ng­êi ®Òu hiÓu r»ng m×nh hiÕn th©n m×nh, tÊt c¶ nh÷ng g× ®ang t¹o thµnh môc tiªu t×m kiÕm chñ yÕu cña cho tæ chøc víi tÊt c¶ søc lùc, cña c¶i tµi n¨ng vµ cuéc ®êi mµ m×nh cã, mµ nh÷ng kÎ h¸m danh, chuéng väng vµ h¸m quyÒn; cho nªn khi ®· vÜnh viÔn kh«ng cã sù hoµn tr¶ trë l¹i... § iÒu ®ã ®· ®­îc nãi rÊt râ rµng cô thÓ trong tõ bá tµi s¶n c¸ nh©n, quyÒn lùc quan ph­¬ng hoÆc quyÒn lùc c«ng céng vµ c­¬ng lÜnh do tæ chøc c«ng bè, c­¬ng lÜnh mµ c¸c uû viªn cña uû ban ph¶i tu©n thÕ lùc, vµ nãi chung kh­íc tõ bÊt cø c¸i g× cã ý nghÜa trong x· héi, th× hä theo, còng nh­ tÊt c¶ c¸c thµnh viªn kh¸c ë ngoµi uû ban ph¶i tu©n theo nh­ tÊt nhiªn tù ®Èy m×nh vµo t­ thÕ v« danh vÜnh viÔn, dµnh niÒm vinh quang, vÎ nhau... NÕu sù h¨ng say Êy" (h¨ng say c¸ch m¹ng) "thùc sù cã trong ng­êi ®ã, hµo nho¸ng bªn ngoµi vµ sù ån µo cña sù nghiÖp cho ng­êi kh¸c, vµ chØ ®Ó l¹i th× tÊt c¶ ®iÒu g× mµ tæ chøc ®ßi hái ë ng­êi ®ã, ®Òu dÔ dµng ®èi víi ng­êi ®ã. cho m×nh c¸i thùc chÊt cña sù nghiÖp, nh­ng còng kh«ng ph¶i ®Ó l¹i cho c¸ Ai còng biÕt r»ng ®èi víi sù h¨ng say th× ch¼ng cã g× khã kh¨n c¶, sù h¨ng nh©n m×nh, mµ ®Ó l¹i cho tËp thÓ. say kh«ng thõa nhËn ®iÒu kh«ng thÓ lµm ®­îc, trë ng¹i cµng khã kh¾c phôc, Nh­ nh÷ng tÝn ®å dßng Tªn, mçi mét ng­êi trong sè hä thËm chÝ tõ bá c¶ th× ý chÝ, tµi n¨ng vµ søc lùc cña con ng­êi, ®­îc sù h¨ng say khÝch lÖ, l¹i tù do riªng cña m×nh, nh­ng kh«ng ph¶i víi môc ®Ých n« dÞch ng­êi ta, mµ cµng m¹nh thªm. KÎ nµo cã sù h¨ng say, th× ë ng­êi ®ã kh«ng thÓ cã nh÷ng víi môc ®Ých gi¶i phãng nh©n d©n. Trong uû ban còng nh­ trong toµn bé tæ ham thÝch c¸ nh©n; ng­êi ®ã thËm chÝ kh«ng hy sinh nh÷ng ham thÝch ®ã, chøc, nh©n vËt suy nghÜ, mong muèn hµnh ®éng, l¹i kh«ng ph¶i lµ c¸ nh©n, bëi v× hä ch¼ng cßn cã nh÷ng c¸i ®ã trong ng­êi hä. Thµnh viªn nghiªm mµ chØ lµ tËp thÓ. Bá c¶ tÝnh mÖnh m×nh ®i, bá c¶ t­ t­ëng riªng cña m×nh ®i chØnh cña ®oµn thÓ nµy giÕt chÕt mäi tÝnh hiÕu kú trong lßng m×nh vµ truy vµ bá c¶ tù do riªng cña m×nh ®i nh­ vËy, viÖc ®ã ®èi víi nhiÒu ng­êi h×nh kÝch c¸i tÝnh hiÕu kú ®ã mét c¸ch kh«ng th­¬ng xãt ë tÊt c¶ nh÷ng ng­êi nh­ kh«ng thÓ lµm ®­îc vµ thËm chÝ lµm cho ng­êi ta phÉn né. ViÖc ®ã thùc kh¸c. MÆc dï thµnh viªn ®ã còng biÕt m×nh xøng ®¸ng ®­îc mäi sù tÝn lµ khã kh¨n, nh­ng ®ång thêi còng lµ cÇn thiÕt. ViÖc ®ã l¹i ®Æc biÖt khã kh¨n nhiÖm, nh­ng chÝnh v× ng­êi ®ã xøng ®¸ng ®­îc tÝn nhiÖm, cã nghÜa lµ v× ®èi víi nh÷ng ng­êi míi b¾t ®Çu vµ võa míi vµo tæ chøc, ch­a bá ®­îc c¸i ng­êi ®ã lµ ng­êi nghiªm chØnh, cho nªn ng­êi ®ã kh«ng t×m vµ kh«ng muèn thãi kho¸c l¸c trèng rçng hoa hße; nh÷ng ng­êi ®ang ch¬i trß danh dù phÈm biÕt c¸i g× kh¸c ngoµi ®iÒu mµ ng­êi ®ã cÇn thiÕt ®Ó hoµn thµnh tèt h¬n c«ng c¸ch c¸ nh©n vµ quyÒn lùc vµ nãi chung tù an ñi b»ng nh÷ng ¶o ¶nh ®¸ng viÖc mµ ng­êi ®ã ®­îc giao phã. VÒ c«ng viÖc, ng­êi ®ã chØ c¨n cø theo mÖnh th­¬ng vÒ t×nh nh©n ®¹o t­ëng t­îng mµ, trong x· héi n­íc Nga chóng ta, lÖnh b¶o nãi ai th× nãi víi kÎ ®ã, b¶o nãi ®iÒu g× th× nãi ®iÒu ®ã. Nh×n chung, ®»ng sau nh÷ng ¶o ¶nh Êy lé râ ra c¸i c¶nh t­îng tÊt c¶ mäi ng­êi ai ai còng ng­êi ®ã tu©n theo mét c¸ch tuyÖt ®èi vµ nghiªm kh¾c tÊt c¶ mäi mÖnh lÖnh ®Òu hoµn toµn khuÊt phôc tr­íc nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hiÖn thùc xÊu xa nhÊt vµ chØ thÞ nhËn ®­îc tõ trªn.. kh«ng hái vµ thËm chÝ còng kh«ng cè søc t×m vµ ®ª tiÖn nhÊt. ViÖc ®ã còng khã cho nh÷ng ai mµ trong sù nghiÖp muèn t×m hiÓu xem b¶n th©n m×nh thuéc h¹ng nµo trong tæ chøc; chØ mong muèn mét sù tho¶ thuËn cho lßng tù ¸i cña m×nh, t×m c¸i cí ®Ó t¸n h­¬u t¸n v­în, c¸ch tù nhiªn lµ lµm sao m×nh ®­îc giao phã cµng nhiÒu c«ng viÖc, nh­ng thÝch sù ph¶n chiÕu bé mÆt ®ãng kÞch cña b¶n th©n m×nh trong sù nghiÖp, ®ång thêi vÉn kiªn nhÉn ®îi chê c«ng viÖc ®ã. chø kh«ng yªu quý b¶n th©n sù nghiÖp". Kû luËt s¾t vµ v« ®iÒu kiÖn Êy cã thÓ lµm cho ng­êi míi tham gia lÊy lµm ng¹c nhiªn vµ thËm chÝ c¶m thÊy sØ nhôc; nh­ng kû luËt ®ã kh«ng lµm ng¹c "Mäi thµnh viªn míi ®Òu gia nhËp tæ chøc cña chóng ta mét c¸ch tù do, hä
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1114 1115 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII nhiªn vµ kh«ng lµm sØ nhôc, mµ ng­îc l¹i, lµm vui mõng, ®ång thêi lµm yªn Nga mét uû ban c¸ch m¹ng ë ngoµi n­íc lµ mét ®iÒu v« nghÜa, ®iÒu v« nghÜa t©m bÊt cø thµnh viªn nµo nghiªm tóc, bÊt cø ng­êi nµo thËt sù th«ng minh Êy häa ch¨ng chØ cã thÓ n¶y sinh ra trong ®Çu ãc cña nh÷ng kÎ l¾m måm l¾m vµ hïng m¹nh, miÔn lµ trong ng­êi hä cã mét niÒm say mª bao trïm vÒ miÖng, h¸m danh ngu dèt khoe khoang kho¸c l¸c trong ®¸m l­u vong ®ang th¾ng lîi cña nh©n d©n mµ t«i ®· nãi ë trªn. Thµnh viªn nghiªm chØnh hiÓu nóp d­íi c¸i tªn rÊt kªu "Sù nghiÖp nh©n d©n"1), ®Ó che ®Ëy t×nh tr¹ng v« ®­îc r»ng chÝnh tæ chøc Êy míi lµ b¶o ®¶m cÇn thiÕt cho mçi thµnh viªn cã c«ng råi nghÒ h­ danh vµ ho¹t ®éng ©m m­u ®éc ¸c. ®­îc tÝnh v« c¸ tÝnh t­¬ng ®èi, lµ ®iÒu kiÖn, sine qua non1* cña th¾ng lîi Sau ©m m­u quý téc cña ph¸i th¸ng Ch¹p" (n¨m 1825) "I-su-tin vµ c¸c ®ång chÝ chung, vµ chØ riªng kû luËt Êy míi cã thÓ ®oµn kÕt ®­îc tæ chøc ch©n chÝnh cña «ng ®· m­u toan lÇn ®Çu tiªn lËp ra mét tæ chøc nghiªm chØnh. Tæ chøc nµy lµ tæ vµ x©y dùng mét lùc l­îng c¸ch m¹ng tËp thÓ. Lùc l­îng c¸ch m¹ng nµy dùa chøc ®· ®­îc thiÕt lËp mét c¸ch triÖt ®Ó ®Çu tiªn cña c¸c lùc l­îng c¸ch m¹ng c¶ n­íc vµo søc m¹nh tù ph¸t cña nh©n d©n sÏ cã thÓ chiÕn th¾ng vµ ph¸ huû søc Nga. Tæ chøc nµy sö dông tÊt c¶ nh÷ng c«ng t¸c chuÈn bÞ vµ nh÷ng cuéc thö m¹nh to lín cña tæ chøc nhµ n­íc. nghiÖm. Kh«ng mét thÕ lùc ph¶n ®éng nµo cã thÓ buéc nã gi¶i t¸n, nã sèng l©u SÏ cã ng­êi hái: lµm sao chóng ta l¹i cã thÓ tin cËy sù l·nh ®¹o ®éc tµi cña mét h¬n tÊt c¶ c¸c chÝnh phñ. Chõng nµo mµ toµn bé c­¬ng lÜnh cña nã ch­a trë uû ban mµ chóng ta kh«ng biÕt? Nh­ng mµ, uû ban th× c¸c anh biÕt: thø nhÊt, c¨n thµnh cuéc sèng th­êng ngµy cña n­íc Nga, ch­a trë thµnh cuéc sèng toµn cø vµo c­¬ng lÜnh cña uû ban, mét c­¬ng lÜnh râ rµng vµ s¸ng sña, ®· ®­îc cÇu, th× nã ch­a th«i ho¹t ®éng. uû ban c«ng bè vµ ®­îc ®em gi¶i thÝch cßn t­êng tËn h¬n cho mçi ng­êi míi C¸ch ®©y kho¶ng mét n¨m, uû ban nhËn th«ng b¸o cho t«i biÕt sù tån t¹i gia nhËp tæ chøc. Thø hai, uû ban ®ã ®ang tù giíi thiÖu cho c¸c anh b»ng mét cña nã lµ cã Ých, nªn ®· göi cho t«i b¶n c­¬ng lÜnh cña nã vµ tr×nh bµy toµn sù tÝn nhiÖm tuyÖt ®èi mµ nh÷ng ng­êi ®­îc c¸c anh biÕt vµ ®­îc c¸c anh bé kÕ ho¹ch hµnh ®éng c¸ch m¹ng ë n­íc Nga. T«i ®ång ý víi c­¬ng lÜnh vµ kÝnh träng ®ang thÓ hiÖn ®èi víi uû ban ®ã, mét sù tÝn nhiÖm khiÕn cho c¸c kÕ ho¹ch ®ã, vµ tin ch¾c r»ng sù nghiÖp còng nh­ nh÷ng ng­êi lµm sù anh ph¶i gia nhËp chÝnh c¸i tæ chøc ®ã, chø kh«ng ph¶i gia nhËp tæ chøc nghiÖp ®ã ®Òu nghiªm chØnh, nªn t«i ®· lµm ®iÒu mµ, theo niÒm tin cña t«i, kh¸c. Th«ng qua ho¹t ®éng kh«ng mÖt mái, kiªn quyÕt vµ th©m nhËp kh¾p bÊt cø ng­êi l­u vong chÝnh trùc nµo ë n­íc ngoµi còng ®Òu ph¶i lµm: tuyÖt n¬i, lu«n lu«n phï hîp víi c­¬ng lÜnh vµ víi môc ®Ých cña tæ chøc, uû ban ®ã ®èi phôc tïng quyÒn lùc cña uû ban nh­ lµ ®¹i diÖn vµ ng­êi l·nh ®¹o duy rÊt nhanh chãng ®­îc c¸c thµnh viªn ch©n chÝnh cña tæ chøc biÕt râ h¬n. Ai nhÊt cña sù nghiÖp c¸ch m¹ng ë n­íc Nga. HiÖn giê, khi ®ang nãi víi c¸c ai còng s½n lßng phôc tïng quyÒn uy cña nã, mét mÆt, trong trùc tiÕp hä ngµy anh, t«i còng chØ phôc tïng yªu cÇu cña b¶n th©n uû ban. T«i kh«ng thÓ nãi cµng tin ch¾c vµo tµi dù kiÕn chÝnh x¸c l¹ th­êng, tÝnh c¶nh gi¸c, nghÞ lùc cã lý g× h¬n víi c¸c anh. T«i chØ cã thÓ nãi thªm mét ®iÒu vÒ ®Ò tµi nµy. T«i ®· hiÓu ®­îc ®Çy ®ñ kÕ ho¹ch cña c¶ tæ chøc nµy, cho nªn t«i hoµn toµn tin ch¾c trÝ cña uû ban vµ tÝnh hîp lý cña nh÷ng mÖnh lÖnh cña uû ban; mÆt kh¸c, r»ng kh«ng mét lùc l­îng nµo b©y giê cã thÓ ph¸ ho¹i ®­îc tæ chøc ®ã. Ngay ngµy cµng tin ch¾c vµo kh¶ n¨ng cøu nguy vµ sù cÇn thiÕt cña kû luËt ®ã. c¶ nÕu trong cuéc ®Êu tranh s¾p tíi ®©y, ®¶ng nh©n d©n gÆp ph¶i thÊt b¹i Cã thÓ cã ng­êi hái t«i: NÕu thµnh phÇn uû viªn cña uû ban, vÉn lµ ®iÓm míi, - song chóng ta th× ch¼ng ai sî sù thÊt b¹i ®ã, tÊt c¶ chóng ta ®Òu tin bÝ mËt kh«ng thÓ hiÓu thÊu ®­îc ®èi víi tÊt c¶ mäi ng­êi, vËy th× b»ng c¸ch t­ëng vµo th¾ng lîi s¾p ®Õn cña sù nghiÖp nh©n d©n, - nÕu nh­ thËm chÝ nµo anh cã thÓ thu thËp ®­îc tÊt c¶ nh÷ng d÷ kiÖn vÒ uû ban Êy vµ tin ch¾c nh÷ng niÒm hy väng cña chóng ta kh«ng ®­îc thùc hiÖn, th× khi ®ã ë gi÷a sù uû ban Êy lµ cã thËt? - T«i sÏ tr¶ lêi th¼ng c©u hái ®ã. T«i kh«ng biÕt mét uû tan n¸t th¶m h¹i nhÊt cña cuéc khëi nghÜa nh©n d©n vµ ë gi÷a thÕ lùc ph¶n viªn nµo cña uû ban, kh«ng biÕt sè l­îng uû viªn cña uû ban, vµ ngay c¶ trô ®éng d· man nhÊt, tæ chøc vÉn cø nguyªn vÑn vµ v« sù... së cña uû ban t«i còng kh«ng biÕt. T«i chØ biÕt r»ng uû ban Êy kh«ng ë ngoµi _____________________________________________________________ n­íc, mµ ë trong n­íc Nga, ®ã lµ viÖc dÜ nhiªn ph¶i thÕ, bëi v× ®èi víi n­íc 1) §éc gi¶ nhí r»ng c¸i tªn gäi Êy lµ cña mét tê b¸o tiÕng Nga cña Quèc _____________________________________________________________ tÕ do mét sè thanh niªn Nga xuÊt b¶n ë Gi¬-ne-v¬, nh÷ng thanh niªn nµy biÕt râ ch©n gi¸ trÞ cña c¸i gäi lµ uû ban vµ tæ chøc Ba-cu-nin. 1* - ®iÒu kiÖn kh«ng thÓ thiÕu ®­îc
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1116 1117 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - VIII C ¬ së cña c­¬ng lÜnh nµy hÕt søc réng r·i, hÕt søc nh©n ®¹o: tù do ®Çy h·y lùa chän ®i". ®ñ nhÊt vµ b×nh ®¼ng triÖt ®Ó nhÊt cña tÊt c¶ mäi ng­êi, dùa trªn tµi s¶n Ba-cu-nin, trong tËp s¸ch mµ «ng ta ký tªn ®ã, gi¶ vê tuång c«ng céng vµ lao ®éng chung, mµ mäi ng­êi ®Òu ph¶i lµm nh­ nhau, cè nhiªn nh­ kh«ng biÕt trô së vµ thµnh phÇn cña uû ban mµ «ng ta ®ang lµ lo¹i trõ nh÷ng kÎ thï chÕt ®ãi, chø kh«ng chÞu lao ®éng. nãi víi danh nghÜa cña nã vµ Ne-sa-Ðp ho¹t ®éng ë n­íc Nga C­¬ng lÜnh cña tÇng lín d©n ®en lam lò ë tÊt c¶ c¸c n­íc hiÖn nay lµ cïng víi danh nghÜa cña nã. ThÕ nh­ng, c¸i v¨n kiÖn duy nhÊt ®· nh­ thÕ, c­¬ng lÜnh Êy hoµn toµn phï hîp víi yªu cÇu vµ b¶n n¨ng ®êi ®êi cho phÐp Ne-sa-Ðp ho¹t ®éng víi danh nghÜa cña uû ban, lµ do kiÕp kiÕp cña nh©n d©n chóng ta... Khi ®Ò nghÞ c­¬ng lÜnh nµy víi nh÷ng Mi-kha-in Ba-cu-nin ký tªn, vµ ng­êi duy nhÊt ®· nhËn nh÷ng tÇng líp nh©n d©n bªn d­íi1* , c¸c thµnh viªn cña tæ chøc chóng ta lÊy lµm l¹ v« cïng, khi thÊy hä hiÓu c­¬ng lÜnh thËt lµ nhanh chãng, thËt lµ réng b¸o c¸o vÒ c«ng t¸c cña c¸c chi héi, còng l¹i lµ Mi-kha-in Ba-cu- r·i vµ hä tiÕp thu c­¬ng lÜnh thËt lµ nhiÖt t×nh. Nh­ thÕ lµ c­¬ng lÜnh ®· nin. Bëi vËy khi Mi-kha-in Ba-cu-nin thÒ phôc tïng tuyÖt ®èi uû s½n sµng råi. C­¬ng lÜnh kh«ng thÓ thay ®æi ®­îc n÷a. Ai t¸n thµnh c­¬ng ban, th× chÝnh lµ «ng ta thÒ phôc tïng b¶n th©n Mi-kha-in Ba-cu- lÜnh, ng­êi ®ã ®i theo chóng ta. KÎ nµo ph¶n ®èi chóng ta, kÎ ®ã lµ b¹n nin. cña tÊt c¶ kÎ thï cña nh©n d©n, lµ tªn hiÕn binh cña Nga hoµng, lµ tªn ®ao Chóng t«i nhËn thÊy kh«ng cÇn thiÕt dÉn chøng thªm nh÷ng phñ cña Nga hoµng - lµ kÎ thï cña chóng ta... b»ng chøng v¹ch râ r»ng, kh«ng chØ ph­¬ng h­íng, mµ c¶ lêi lÏ T«i ®· nãi víi c¸c anh r»ng tæ chøc cña chóng ta ®­îc x©y dùng rÊt lµ cña t¸c phÈm do Ba-cu-nin ký tªn nµy, hoµn toµn gièng víi v÷ng ch¾c, b©y giê t«i xin nãi thªm mét ®iÒu n÷a, tæ chøc ®ã ®· c¾m rÔ rÊt nh÷ng v¨n kiÖn kh¸c b»ng tiÕng Nga xuÊt b¶n v« danh. Chóng s©u trong nh©n d©n, gi¸ nh­ b©y giê chóng ta cã gÆp thÊt b¹i ®i n÷a th× bän t«i chØ muèn nªu râ ë ®©y r»ng Ba-cu-nin ®ang vËn dông ®¹o ®øc ph¶n ®éng ë n­íc ta còng kh«ng thÓ nµo ph¸ ho¹i ®­îc tæ chøc ®ã... cña tËp vÊn ®¸p c¸ch m¹ng nh­ thÕ nµo. Tho¹t ®Çu «ng ta tuyªn Nh÷ng tê b¸o vµ t¹p chÝ xu nÞnh v©ng lêi chØ b¶o cña Phßng III, ®ang ra søc lµm cho c«ng chóng tin r»ng chÝnh phñ ®· n¾m ®­îc ©m m­u ®Õn tËn truyÒn ®¹o ®øc Êy cho c¸c sÜ quan Nga. ¤ng ta tuyªn bè víi hä gèc rÔ. ChÝnh phñ ch¼ng b¾t ®­îc g× c¶, uû ban vµ tæ chøc hiÖn nay vµ sau r»ng khi ho¹t ®éng víi t­ c¸ch lµ nh÷ng tÝn ®å dßng Tªn cña c¸ch nµy vÉn toµn vÑn, b¶n th©n chÝnh phñ sÏ sím thÊy râ ®iÒu ®ã, bëi v× cuéc m¹ng, «ng ta vµ nh÷ng ng­êi th©n tÝn kh¸c ®· chÊp hµnh nghÜa bïng næ cña nh©n d©n s¾p ®Õn råi. Cuéc bïng næ ®ã ®· gÇn ®Õn, khiÕn cho vô cña m×nh vµ ®ång thêi còng lÊp ®Çy lç hæng ®· cã; «ng ta nãi mçi mét ng­êi giê ®©y ph¶i quyÕt ®Þnh xem hä muèn lµm b¹n cña chóng ta, r»ng ®èi víi uû ban nh÷ng ng­êi nµy ®· vøt bá tù do riªng cña b¹n cña nh©n d©n, hay lµ lµm kÎ thï cña chóng ta vµ kÎ thï cña nh©n d©n. m×nh, r»ng tù do riªng cña nh÷ng ng­êi nµy còng ch¼ng h¬n g× tù §èi víi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi b¹n, dï hä thuéc tÇng líp nµo, dï ®Þa vÞ cña hä ra do riªng cña c¸i "th©y ma" næi tiÕng cña héi dßng Tªn. §Ó cho vô sao, ®éi ngò cña chóng ta ®Òu tiÕp ®ãn.C¸c anh sÏ hái: Nh­ng t×m c¸c anh ¸n I-va-nèp kh«ng lµm c¸c sÜ quan khiÕp sî, «ng ta t×m c¸ch b»ng c¸ch nµo? Tæ chøc bao quanh c¸c anh ë kh¾p n¬i vµ ®· cã rÊt nhiÒu thuyÕt phôc hä thÊy râ sù cÇn thiÕt ph¶i giÕt bÊt cø ai muèn ra thµnh viªn trong sè c¸c ®ång chÝ cña c¸c anh, tù nã sÏ ®i t×m kÎ ®ang t×m nã khái héi kÝn. Sau ®ã «ng ta øng dông ngay c¸i ®¹o ®øc ®ã ®èi víi víi nguyÖn väng ch©n thµnh vµ ý chÝ kiªn ®Þnh phôc vô cho sù nghiÖp nh©n c¸c ®éc gi¶ cña m×nh, lõa bÞp hä mét c¸ch hÕt søc v« liªm sØ. Ba- d©n. KÎ nµo kh«ng t¸n thµnh chóng ta, kÎ ®ã chèng l¹i chóng ta. C¸c anh cu-nin biÕt râ r»ng chÝnh phñ ch¼ng nh÷ng b¾t bí tÊt c¶ nh÷ng ng­êi th©n tÝn ë Nga, mµ cßn b¾t bí sè ng­êi bÞ Ne-sa-Ðp h·m _____________________________________________________________ h¹i, nhiÒu h¬n m­êi lÇn, v× nh÷ng ng­êi nµy thuéc vµo c¸i gäi lµ 1* Trong b¶n tiÕng Nga lêi kªu gäi cña Ba-cu-nin viÕt: "tÇng líp d©n ®en lam lò"
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1118 1119 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - VIII "lo¹i thø n¨m" trø danh trong tËp vÊn ®¸p c¸ch m¹ng; r»ng ë Nga ngay c¶ c¸i bãng cña tæ chøc Êy còng kh«ng cßn, ë ®Êy ch¼ng cã uû ban nµo c¶ vµ còng ch­a hÒ bao giê cã, nÕu kh«ng kÓ ®Õn Ne- sa-Ðp lóc bÊy giê ®ang cïng víi «ng ta ë Gi¬-ne-v¬; ngoµi ra, «ng ta biÕt r»ng tËp s¸ch ®ã còng ch¼ng kiÕm ®­îc ë n­íc Nga mét ng­êi nµo ñng hé, tËp s¸ch ®ã chØ cã thÓ trë thµnh c¸i cí cho chÝnh phñ tiÕn hµnh nh÷ng cuéc truy n· míi. Nh­ng «ng ta vÉn cø tuyªn bè r»ng chÝnh phñ tuyÖt nhiªn kh«ng b¾t ®­îc ai c¶, r»ng uû ban tiÕp tôc tån t¹i ë n­íc Nga vµ t¹i ®Êy ®ang triÓn khai mét ho¹t ®éng kh«ng mÖt mái, kiªn quyÕt, th©m nhËp kh¾p n¬i, ®ang ph¸t huy c¸i tµi dù kiÕn thËt lµ kú l¹, tÝnh c¶nh gi¸c, nghÞ lùc cã lý trÝ vµ tÝnh linh ho¹t ®¸ng c¶m phôc (b»ng chøng lµ nh÷ng lêi khai trong vô ¸n), r»ng tæ chøc bÝ mËt cña «ng ta, tæ chøc nghiªm chØnh duy nhÊt ®· tån t¹i t¹i n­íc Nga sau n¨m 1825, vÉn b×nh yªn v« sù, r»ng tæ chøc ®ã ®· c¾m rÔ s©u trong quÇn chóng nh©n d©n líp d­íi, hä nhiÖt liÖt tiÕp thu c­¬ng lÜnh cña tæ chøc ®ã, r»ng tæ chøc
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1120 1121 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ®ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - IX ®ã ®ang tån t¹i kh¾p n¬i chung quanh c¸c sÜ quan, r»ng c¸ch m¹ng lµ kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc vµ qua mÊy th¸ng n÷a, vµo mïa thu n¨m 1870, c¸ch m¹ng sÏ bïng næ. Mi-kha-in Ba-cu-nin tuyªn bè «ng ta "tõ bá cuéc ®êi riªng cña m×nh, t­ t­ëng riªng cña m×nh IX vµ tù do riªng cña m×nh", «ng ta v­ît lªn trªn "c¸i thãi kho¸c l¸c trèng rçng dèi tr¸ loÌ loÑt cña nh÷ng ng­êi ®ang ch¬i trß danh dù, PhÇn kÕt luËn phÈm c¸ch c¸ nh©n vµ quyÒn lîi". ¤ng ta nãi víi ng­êi Nga nh÷ng ®iÒu kiÖn bÞa ®Æt nh­ vËy, nh÷ng ®iÒu kho¸c l¸c nh­ vËy, - chØ lµ Quèc tÕ ®· ®Ó cho phong trµo vµ ý nguyÖn cña giai cÊp c«ng ®Ó lµm cho m×nh ®­îc kho¸i chÝ ng¾m trong g­¬ng"c¸i bé mÆt nh©n trong c¸c n­íc ®­îc hoµn toµn tù do, ®ång thêi l¹i ®oµn kÕt ®ãng kÞch cña chÝnh m×nh", tr­íc nh÷ng ng­êi anh em quèc tÕ gi¶ ®­îc giai cÊp c«ng nh©n thµnh mét khèi thèng nhÊt vµ lÇn ®Çu hiÖu cña m×nh. tiªn ®· cã thÓ lµm cho c¸c giai cÊp cÇm quyÒn vµ chÝnh phñ cña ChÝnh con ng­êi ®ã, mµ vµo n¨m 1870 ®· thuyÕt gi¸o ng­êi chóng c¶m thÊy søc m¹nh quèc tÕ cña giai cÊp v« s¶n. C¸c giai Nga hay phôc tïng mét c¸ch mï qu¸ng, mét c¸ch v« ®iÒu kiÖn cÊp cÇm quyÒn vµ chÝnh phñ cña chóng ®· thõa nhËn sù thùc ®ã, nh÷ng mÖnh lÖnh do mét uû ban v« danh vµ kh«ng thÓ biÕt ®­îc, nªn ®· tËp trung mäi sù c«ng kÝch cña chóng chÜa vµo c¬ quan tõ trªn ban xuèng. ChÝnh con ng­êi ®ã tuyªn bè r»ng kû luËt kiÓu chÊp hµnh cña toµn bé Héi liªn hiÖp chóng ta - Tæng Héi ®ång. dßng Tªn lµ ®iÒu kiÖn sine qua non cña th¾ng lîi, chØ cã kû luËt ®ã Tõ khi C«ng x· bÞ thÊt b¹i, nh÷ng cuéc c«ng kÝch Êy cµng ngµy míi cã thÓ chiÕn th¾ng chÕ ®é tËp trung qu¸i ®¶n- kh«ng ph¶i cña cµng ®­îc ®Èy m¹nh. C¸c phÇn tö §ång minh ®· lùa chän ®óng nhµ n­íc Nga, mµ cña nhµ n­íc nãi chung. ChÝnh con ng­êi ®ã vµo lóc nµy ®Ó c«ng khai tuyªn chiÕn víi Tæng Héi ®ång! Hä qu¶ tuyªn bè mét thø chñ nghÜa céng s¶n cßn mang tÝnh cùc quyÒn quyÕt r»ng uy tÝn cña Tæng Héi ®ång, c¸i vò khÝ m¹nh mÏ Êy chñ nghÜa h¬n lµ chñ nghÜa céng s¶n nguyªn thuû nhÊt; - chÝnh trong tay Quèc tÕ, kh«ng ph¶i c¸i g× kh¸c mµ chØ lµ vò khÝ chèng con ng­êi ®ã n¨m 1871, d· viÖn cí ®Êu tranh chèng chñ nghÜa cùc l¹i b¶n th©n Quèc tÕ. Hä b¶o r»ng uy tÝn Êy kh«ng ph¶i ®· giµnh quyÒn vµ chèng chÕ ®é tËp trung cña nh÷ng ng­êi céng s¶n §øc, ®­îc trong cuéc ®Êu tranh chèng kÎ thï cña giai cÊp v« s¶n, mµ lµ viÖn cí thµnh lËp nh÷ng chi héi tù trÞ vµ tù do liªn hîp c¸c tæ tù ®· giµnh ®­îc trong cuéc ®Êu tranh chèng b¶n th©n Quèc tÕ. Theo trÞ vµ biÕn Quèc tÕ thµnh c¸i mµ nã tuång nh­ ph¶i trë thµnh: trë lêi cña hä, nh÷ng kh¸t väng quyÒn lùc cña Tæng Héi ®ång ®· thµnh h×nh mÉu cña x· héi t­¬ng lai, viÖn cí nh­ thÕ ®Ó m­u ®å th¾ng sù tù trÞ cña c¸c chi héi cña c¸c liªn chi héi c¸c n­íc. §Ó g©y nªn trong néi bé Quèc tÕ mét cuéc vËn ®éng chia rÏ vµ ph¸ cøu v·n sù tù trÞ, kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c lµ ph¶i lµm cho Quèc ho¹i tæ chøc. NÕu nh­ x· héi t­¬ng lai sÏ ®­îc x©y dùng theo kiÓu tÕ mÊt c¸i ®Çu. mÉu cña chi héi §ång minh ë n­íc Nga, th× x· héi ®ã v­ît xa Pa- Thùc vËy, c¸c nhµ ho¹t ®éng cña §ång minh biÕt râ r»ng ra-goay cña nh÷ng vÞ cha cè t«n kÝnh cña c¸c tÝn ®å dßng Tªn371 nÕu hä kh«ng lîi dông thêi ®iÓm cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nµy, th× ®­îc «ng Ba-cu-nin yªu quý ®Õn nh­ thÕ. mét tr¨m, anh em quèc tÕ cña Ba-cu-nin ph¶i vÜnh viÔn tõ bá ­íc m¬ l·nh ®¹o bÝ mËt phong trµo v« s¶n. Nh÷ng cuéc c«ng
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1122 1123 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ®ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - IX tiªn tri vÒ tÝnh chÊt kh«ng thÓ tr¸nh khái cña cuéc c¸ch m¹ng kÝch th« b¹o cña hä ®· ®­îc sù h­ëng øng ®ång t×nh trong b¸o chÝ do héi kÝn Êy chuÈn bÞ v.v. - vµ lµm h¹i, tr­íc con m¾t chÝnh phñ c¶nh s¸t cña tÊt c¶ c¸c n­íc. c¸c n­íc, nh÷ng ng­êi tiÕn bé nhÊt trong c¸c giai cÊp giµu cã, ®Ó Nh÷ng lêi lÏ ®ao to bóa lín vÒ sù tù trÞ vµ sù tù do liªn hîp, råi sau ®ã bãc lét hä vÒ mÆt tiÒn b¹c. tãm l¹i, lêi hiÖu triÖu tuyªn chiÕn cña hä ®èi víi Tæng Héi ®ång 4. Cuéc ®Êu tranh kinh tÕ vµ chÝnh trÞ cña c«ng nh©n ®Ó gi¶i ch¼ng qua chØ lµ m¸nh khoÐ che ®Ëy môc ®Ých thùc sù cña hä: ph¸ phãng m×nh bÞ thay thÕ b»ng nh÷ng hµnh vi ph¸ huû tÊt c¶ cña ho¹i Quèc tÕ vµ, do ®ã, lµm cho Quèc tÕ ph¶i phôc tïng sù cai trÞ nh÷ng anh hïng cña thÕ giíi téi ph¹m h×nh sù - lµ biÓu hiÖn tét bÝ mËt, cã tÝnh chÊt t«n ti vµ ®éc tµi cña §ång minh. ®Ønh cña c¸ch m¹ng.Tãm l¹i, hä ®Ò nghÞ th¶ tªn l­u m¹nh ®· bÞ Sù tù trÞ cña c¸c chi héi, sù tù do liªn hîp cña c¸c tæ chøc tù b¶n th©n c«ng nh©n lo¹i trõ trong thêi kú "nh÷ng cuéc c¸ch m¹ng trÞ, chñ nghÜa chèng cùc quyÒn, t×nh tr¹ng v« chÝnh phñ - ®ã lµ theo mÉu mùc cæ ®iÓn ph­¬ng T©y", vµ do ®ã, giao cho nh÷ng nh÷ng lêi lÏ rÊt hîp víi diÖn m¹o cña héi cña "nh÷ng kÎ tho¸i ho¸ phÇn tö ph¶n ®éng sö dông mét c¸ch kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn c¸i lò giai cÊp", "kh«ng cã tiÒn ®å c«ng danh, kh«ng nh×n thÊy lèi tho¸t" mËt vô - khiªu khÝch ®· ®­îc huÊn luyÖn rÊt cõ. ®ang ho¹t ®éng bÝ mËt trong néi bé Quèc tÕ víi môc ®Ých lµm cho Khã mµ nãi r»ng trong trß xiÕc leo d©y lý luËn vµ trong nh÷ng Quèc tÕ ph¶i phôc tïng sù chuyªn chÝnh bÝ mËt vµ ¸p ®Æt cho m­u ®å thùc tÕ cña §ång minh, c¸i g× nhiÒu h¬n: chÊt hÒ hay lµ Quèc tÕ c­¬ng lÜnh cña «ng Ba-cu-nin! chÊt ®Óu c¸ng. Tuy vËy §ång minh vÉn khªu lªn ®­îc mét cuéc Lét bá bé trang phôc r¸ch r­íi th¶m h¹i cña nã ®i, c­¬ng lÜnh ®Êu tranh ©m thÇm trong néi bé Quèc tÕ, cuéc ®Êu tranh ®ã trong ®ã chung quy chØ lµ nh­ sau: suèt hai n¨m trêi ®· g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng cña Héi liªn 1. TÊt c¶ nh÷ng hµnh vi nh¬ nhuèc tÊt nhiªn ®i kÌm theo cuéc hiÖp chóng ta vµ ®· kÕt thóc b»ng sù t¸ch ra cña mét bé phËn ®êi cña nh÷ng kÎ tho¸i ho¸ giai cÊp xuÊt th©n tõ nh÷ng tÇng líp nh÷ng chi héi vµ liªn chi héi nµo ®ã. V× vËy nh÷ng nghÞ quyÕt do §¹i héi La Hay th«ng qua chèng §ång minh, chØ lµ viÖc thùc hiÖn x· héi th­îng l­u, ®­îc tuyªn bè lµ nh÷ng ®øc tÝnh siªu c¸ch nghÜa vô cña nã mµ th«i. §¹i héi kh«ng thÓ ®Ó cho Quèc tÕ, mét m¹ng. s¸ng t¹o vÜ ®¹i cña giai cÊp v« s¶n, sa vµo l­íi mµ nh÷ng bän cÆn 2. §Ò lªn thµnh nguyªn t¾c viÖc cÇn ph¶i lµm ®åi trôy mét sè b· cña c¸c giai cÊp bãc lét ®· gi¨ng ra cho nã. Cßn vÒ nh÷ng kÎ rÊt Ýt c«ng nh©n ®· ®­îc chän lùa cÈn thËn, m¬n trín sè c«ng muèn t­íc mÊt cña Tæng Héi ®ång nh÷ng chøc n¨ng mµ nÕu nh©n nµy, t¸ch rêi hä víi quÇn chóng b»ng con ®­êng biÕn hä kh«ng cã th× Quèc tÕ sÏ biÕn thµnh mét khèi kh«ng h×nh thï, t¶n thµnh th©n tÝn mét c¸ch thÇn bÝ, buéc hä tham gia vµo nh÷ng vô m¹n vµ, - theo lèi nãi cña §ång minh - "kh«ng ®Þnh h×nh" th× ®èi ©m m­u vµ nh÷ng thñ ®o¹n lõa ®¶o cña mét c¬ quan l·nh ®¹o bÝ víi nh÷ng kÎ ®ã chóng t«i kh«ng thÓ cã c¸ch nµo kh¸c lµ xem hä mËt vµ thuyÕt phôc hä r»ng th¶ láng "nh÷ng dôc väng xÊu xa" nh­ lµ nh÷ng tªn ph¶n béi hoÆc nh÷ng th»ng ngu ®én. cña m×nh - nh­ thÕ cã nghÜa lµ lµm lung lay x· héi cò ®Õn tËn gèc. Lu©n §«n, ngµy 21 th¸ng B¶y 1873 3. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p tuyªn truyÒn chñ yÕu lµ l«i kÐo thanh Uû ban: niªn b»ng nh÷ng luËn ®iÖu l¸o lÕu hoang ®­êng - b»ng nh÷ng ¥. §uy-p«ng, Ph.¡ng-ghen, Lª-« Phran-ken, lêi bÞa ®Æt vÒ quy m« vµ søc m¹nh cña héi kÝn, b»ng nh÷ng lêi A. L¬ Mót-xuy, C¸c M¸c, ¤. Xª-rai-¬
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1124 1125 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ®ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - X nh÷ng m¸nh khoÐ lõa ®¶o khiÕn cho toµn thÓ nh©n d©n x«n xao, buéc téi c¸c quan chøc cao cÊp râ r»ng ®· s¸t h¹i n¹n nh©n cña cuéc ®Êu sóng - ng­êi b¹n trÎ cña PÐt-ra-sÐp-xki. Sù kÝch ®éng nh©n t©m rÊt lµ lín, ®Õn nçi chÝnh phñ sî næ ra b¹o ®éng nh©n X d©n. Ba-cu-nin ®· kiªn quyÕt ®øng vÒ phÝa c¸c quan chøc cao cÊp, PhÇn bæ sung trong ®ã cã c¶ Mu-ra-vi-Ðp. Ba-cu-nin ®· dïng ¶nh h­ëng cña m×nh ®Ó t×m c¸ch lµm cho PÐt-ra-sÐp-xki bÞ ®µy ®i mét n¬i xa x«i h¬n n÷a, vµ ®· bµo I. Cuéc ch¹y trèn cña Ba-cu-nin ch÷a cho nh÷ng kÎ h·m h¹i PÐt-ra-sÐp-xki, qua mét bøc th­ dµi mµ «ng ta ®· viÕt víi t­ c¸ch lµ ng­êi môc kÝch vµ ®· göi cho GhÐc- N¨m 1857, Ba-cu-nin bÞ ¸p gi¶i ®Õn Xi-bia, nh­ng kh«ng sen. Khi ®¨ng bøc th­ ®ã trªn tê b¸o "C¸i chu«ng", GhÐc-sen ®· ph¶i ®i lµm khæ sai, nh­ ng­êi ta ®· t­ëng nh­ thÕ c¨n cø theo g¹ch bá tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu c«ng kÝch PÐt-ra-sÐp-xki trong bøc th­, lêi kÓ cña «ng ta, mµ chØ lµ ®i ®µy mµ th«i. Tæng ®èc Xi-bia lóc nh­ng b¶n sao cña bøc th­ ®ã, khi ®­îc chuyÓn ®Õn Xanh Pª-tÐc- bÊy giê lµ b¸ t­íc Mu-ra-vi-Ðp - A-mua-xki, ng­êi th©n thÝch bua, ®· lµm cho c«ng chóng së t¹i biÕt râ nguyªn v¨n bøc th­. cña Mu-ra-vi-Ðp, tªn ®ao phñ tµn s¸t Ba Lan vµ còng lµ ng­êi Nh÷ng th­¬ng nh©n ë Xi-bia nãi chung cã khuynh h­íng tù th©n thÝch cña Ba-cu-nin. Nhê cã mèi quan hÖ th©n thuéc ®ã vµ do chñ nghÜa h¬n lµ nh÷ng b¹n ®ång nghiÖp cña hä ë n­íc Nga, nh÷ng c«ng lao mµ «ng ta ®· gãp phÇn cho chÝnh phñ, nªn hä muèn thµnh lËp ë Xi-bia mét tr­êng ®¹i häc ®Ó khái ph¶i göi Ba-cu-nin ®· ®­îc ë vµo mét ®Þa vÞ ®Æc biÖt vµ ®· ®­îc h­ëng con c¸i cña m×nh ®i häc ë nh÷ng tr­êng xa x«i cña n­íc Nga vµ nh÷ng ©n huÖ ®Æc biÖt t¹i ®ã. muèn x©y dùng mét trung t©m v¨n ho¸ n¬i xø së cña m×nh. Muèn Lóc bÊy giê, PÐt-ra-sÐp-xki, ng­êi cÇm ®Çu vµ tæ chøc vô thÕ ph¶i ®­îc phÐp cña hoµng ®Õ. Mu-ra-vi-Ðp v× chÞu ¶nh h­ëng ©m m­u n¨m 1849372, còng ë Xi-bia. Ba-cu-nin tá ra râ rµng vµ theo lêi khuyªn cña Ba-cu-nin ®· ph¶n ®èi dù ¸n Êy. Sù thï thï ®Þch víi «ng nµy vµ ®· t×m ®ñ mäi c¸ch ®Ó lµm h¹i «ng nµy; ghÐt cña Ba-cu-nin ®èi víi khoa häc cã mét céi nguån xa x­a. Sù víi t­ c¸ch lµ ng­êi th©n thÝch cña quan tæng ®èc, Ba-cu-nin viÖc ®ã ®­îc ng­êi ta biÕt râ mét c¸ch réng r·i ë Xi-bia. Ba-cu- lµm viÖc ®ã còng ch¼ng khã kh¨n g×. B»ng c¸ch h·m h¹i nh­ nin, mét kÎ ®­îc ng­êi Nga hái rÊt nhiÒu lÇn vÒ viÖc nµy, còng vËy ®èi víi PÐt-ra-sÐp-xki, Ba-cu-nin l¹i cã thªm c¨n cø ®Ó kh«ng thÓ phñ nhËn sù thùc ®ã vµ ®· gi¶i thÝch hµnh vi cña m×nh ®­îc lßng cÊp trªn. Mét viÖc ¸m muéi ®· tõng g©y n¸o ®éng b»ng c¸ch nãi r»ng trong lóc ®ang chuÈn bÞ ch¹y trèn, «ng ta cè mét thêi ë Xi-bia vµ ë n­íc Nga, ®· kÕt thóc cuéc ®Êu tranh ®ã søc lµm võa lßng ng­êi th©n thÝch cña m×nh - quan tæng ®èc. gi÷a hai kÎ bÞ ®µy.ViÖc phª ph¸n hµnh vi cña mét viªn quan Ba-cu-nin ch¼ng nh÷ng b¶n th©n ®· h­ëng thô vµ l¹m dông chøc cao cÊp ch¬i trß chñ nghÜa tù do, ®· g©y nªn mét trËn b·o nh÷ng ©n huÖ cña cÊp trªn, mµ cßn v× ®­îc mét mãn hèi lé nhá, t¸p trong ®¸m ng­êi xung quanh viªn tæng ®èc, trËn b·o t¸p ®ã ®· tranh thñ nh÷ng ©n huÖ ®ã cho nh÷ng nhµ t­ b¶n, nh÷ng nhµ ®· kÕt thóc b»ng mét cuéc ®Êu sóng dÉn ®Õn c¸i chÕt. Toµn bé bao thÇu vµ nh÷ng ng­êi thÇu thuÕ. Nh÷ng tê truyÒn ®¬n cña sù viÖc ®ã cã liªn quan mËt thiÕt ®Õn nh÷ng ©m m­u c¸ nh©n vµ
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1126 1127 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ® ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh ©n quèc tÕ. - X ®Õn c¶ng Ni-c«-la-Ðp, «ng ta v­ît sang NhËt B¶n kh«ng khã Ba-cu-nin bÞ chép ®­îc ë nh÷ng n¹n nh©n cña Ne-sa-Ðp vµ kh¨n g×, tõ ®ã «ng ta cã thÓ b×nh ch©n nh­ v¹i ngåi trªn tµu ®i ®· ®­îc chÝnh phñ c«ng bè trong nh÷ng n¨m 1869 - 1870, cã ghi ch©u Mü, cuèi n¨m 1861 th× ®Õn Lu©n §«n. Cuéc ch¹y trèn thÇn danh s¸ch nh÷ng phÇn tö nguy hiÓm cho quèc gia; trong sè nh÷ng kú cña ngµi M«-h«-mÐt míi Êy ®· ®­îc thùc hiÖn nh­ thÕ ®ã. ng­êi n»m trong danh s¸ch ®ã cã c¶ C¸t-cèp lõng tiÕng mét thêi, chñ biªn tê "Tin tøc M¸t-xc¬-va"373. §Ó tr¶ thï, C¸t-cèp ®· ®¨ng 2. Tuyªn ng«n ®¹i Xla-v¬ chñ nghÜa cña Ba-cu-nin trªn tê b¸o cña m×nh mét ®iÒu v¹ch trÇn nh­ sau: «ng cho ng­êi ta hiÓu r»ng «ng ta cã nh÷ng th­ tõ cña Ba-cu-nin göi cho tõ Ngµy 3 th¸ng Ba 1861, A-lÕch-xan-®r¬ II tuyªn bè b·i bá chÕ Lu©n §«n sau khi ë Xi-bia vÒ ®Êy, trong nh÷ng th­ tõ ®ã, Ba-cu- ®é n«ng n« trong nh÷ng trµng vç tay rÒn vang cña toµn thÓ ph¸i nin yªu cÇu C¸t-cèp h·y lÊy t×nh b¹n cò cho «ng ta vay vµi ngh×n róp, Ba-cu-nin thó nhËn r»ng trong thêi gian ë t¹i Xi-bia, «ng ta tù do ch©u ¢u. Nh÷ng nç lùc cña SÐp-n­-sÐp-xki vµ cña ph¸i mçi n¨m nhËn ®­îc mét sè tiÒn nhÊt ®Þnh cña mét ng­êi ®¹i lý c¸ch m¹ng nh»m duy tr× chÕ ®é së h÷u ruéng ®Êt c«ng x· tuy cã r­îu, ng­êi nµy ®­a tiÒn cho «ng ta cèt ®Ó nhê «ng ta gióp ®ì b¶o ®¹t ®­îc kÕt qu¶, nh­ng ng­êi ta kh«ng lÊy lµm tho¶ m·n, cho ®¶m cho ng­êi ®ã ®­îc vÞ tæng ®èc chiÕu cè. Mãn tiÒn thu nhËp nªn ngay khi b¶n tuyªn bè vÒ viÖc b·i bá chÕ ®é n«ng n« ch­a bÊt chÝnh ®ã (sau khi ch¹y trèn «ng ta kh«ng cßn nhËn mãn tiÒn ®­îc c«ng bè, SÐp-n­-sÐp-xki ®· tù thó nhËn mét c¸ch buån rÇu: Êy n÷a) lµm cho l­¬ng t©m «ng ta bÞ d»n vÆt, vµ «ng ta muèn tr¶ " NÕu t«i biÕt r»ng, - «ng nãi, - vÊn ®Ì mµ t«i nªu lªn sÏ ®­îc gi¶i quyÕt l¹i cho ng­êi ®¹i lý Êy nh÷ng mãn tiÒn mµ «ng ta ®· nhËn ®­îc nh­ vËy, th× t«i thµ chÞu thÊt b¹i cßn h¬n giµnh ®­îc mét th¾ng lîi nh­ thÕ. cña ng­êi ®ã, ®Ó thùc hiÖn viÖc lµm tèt ®Ñp Êy, «ng ta ®· yªu cÇu T«i thµ ®Ó hä cø hµnh ®éng nh­ hä ®· dù ®Þnh, hoµn toµn kh«ng ®Õm xØa ®Õn ng­êi b¹n cña m×nh lµ C¸t-cèp gióp cho «ng ta mét kho¶n trî cÊp. nh÷ng yªu cÇu cña chóng ta". C¸t-cèp ®· tõ chèi. T hùc vËy, c¸i ph¸p lÖnh vÒ viÖc b·i bá chÕ ®é n«ng n« ch¼ng Khi Ba-cu-nin ®Ò ra yªu cÇu nh­ vËy víi C¸t-cèp, ng­êi b¹n qua chØ lµ mét trß bÞp. PhÇn lín ®Êt ®ai ®· bÞ t­íc ®o¹t khái tay cò cña m×nh, th× C¸t-cèp ®· tõ l©u oai nghiªm ®­êng bÖ trªn c¸i nh÷ng ng­êi chñ ®Êt thùc sù, vµ ng­êi ta ®· tuyªn bè chÕ ®é chøc vô cña Phßng III, dïng tê b¸o cña m×nh ®Ó tiÕn hµnh nh÷ng n«ng d©n chuéc l¹i ®Êt. C¸i ph¸p lÖnh béi tÝn Êy cña Nga hoµng viÖc tè gi¸c nh÷ng ng­êi c¸ch m¹ng Nga, ®Æc biÖt lµ tè gi¸c SÐc- trë thµnh mét luËn cø míi vµ kh«ng thÓ b¸c bá ®­îc ®Ó cho n­-sÐp-xki vµ c¶ c¸ch m¹ng Ba Lan n÷a. Nh­ thÕ lµ, n¨m 1862, SÐp-n­-sÐp-xki vµ ph¸i cña «ng chèng l¹i nh÷ng c¶i c¸ch cña Ba-cu-nin ®· xin tiÒn mét ng­êi mµ «ng ta biÕt râ lµ kÎ tè gi¸c vµ nhµ vua. Cßn ph¶i tù do th× ®· ®øng d­íi ngän cê cña GhÐc-sen lµ tªn v¨n sÜ kÎ c­íp ®­îc chÝnh phñ Nga nu«i d­ìng. Ba-cu-nin vµ hÐt thËt lùc: "Ng­êi ®· chiÕn th¾ng råi, hìi con ng­êi Ga-li- kh«ng lÇn nµo d¸m b¸c bá sù buéc téi nÆng nÒ ®ã. lª!", Tõ ng÷ con ng­êi Ga-li-lª trong cöa miÖng cña hä chÝnh lµ Cã ®­îc tiÒn b»ng nh÷ng ph­¬ng ph¸p nãi trªn vµ l¹i ®­îc sù ®Ó chØ A-lÕch-xan-®r¬ II. - KÓ tõ khi ®ã, ph¸i tù do - mµ tê "C¸i che chë thÇn thÕ cña quan tæng ®èc, Ba-cu-nin rÊt dÔ dµng ch¹y chu«ng" cña GhÐc-sen lµ c¬ quan ng«n luËn chñ yÕu cña hä - trèn. ¤ng ta ch¼ng nh÷ng ®­îc cÊp giÊy th«ng hµnh mang tªn kh«ng ngít t©ng bèc Nga hoµng - ng­êi gi¶i phãng, vµ ®Ó ®¸nh m×nh ®Ó ®i kh¾p Xi-bia, mµ cßn ®­îc sù uû nhiÖm chÝnh thøc ®i l¹c sù chó ý cña x· héi ®èi víi nh÷ng sù than o¸n vµ ph¶n kh¸ng thanh tra kh¾p vïng cho ®Õn tËn biªn giíi miÒn §«ng. Sau khi
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1128 1129 c.m¸c vµ ph. ¨ng-gh en ®ång minh vµ héi liªn hiÖp c«ng nh©n quèc tÕ. - X do c¸i ph¸p lÖnh ph¶n nh©n d©n Êy g©y nªn, hä ®· kªu gäi Nga n¨m x­a ®èi víi phong trµo tiÕn bé toµn thÕ giíi, - ®Ó kh«ng phung phÝ phÇn cßn hoµng tiÕp tôc sù nghiÖp gi¶i phãng cña m×nh vµ b¾t ®Çu mét l¹i cña cuéc ®êi t«i, b©y giê t«i ph¶i giíi h¹n ho¹t ®éng trùc tiÕp cña m×nh trong cuéc thËp tù chinh ®Ó gi¶i phãng c¸c d©n téc Xla-v¬ bÞ ¸p bøc, ®Ó ph¹m vi n­íc Nga, n­íc Ba Lan vµ ng­êi Xla-v¬. Ba thÕ giíi riªng riªng biÖt Êy lµ thùc hiÖn t­ t­ëng cña chñ nghÜa ®¹i Xla-v¬. kh«ng thÓ t¸ch rêi trong t×nh yªu vµ niÒm tin cña t«i". Mïa hÌ n¨m 1861, SÐp-n­-sÐp-xki ®· v¹ch trÇn ©m m­u N¨m 1862, tøc lµ c¸ch ®©y m­êi mét n¨m, ë ®é tuæi 51, nhµ v« cña nh÷ng ng­êi theo chñ nghÜa ®¹i Xla-v¬ trong t¹p chÝ chÝnh phñ chñ nghÜa vÜ ®¹i Ba-cu-nin ®· thuyÕt gi¸o sù sïng b¸i "Ng­êi ®­¬ng thêi" ("Sovremennik")374 vµ kÓ râ cho c¸c d©n téc nhµ n­íc vµ chñ nghÜa yªu n­íc ®¹i Xla-v¬ chñ nghÜa. Xla-v¬ biÕt sù thËt vÒ t×nh h×nh thùc sù ë n­íc Nga vµ vÒ chÝnh D ©n téc ®¹i Nga cho ®Õn nay, cã thÓ nãi, chØ sèng mét ®êi sèng nhµ n­íc bÒ ngoµi. Dï cho t×nh h×nh trong n­íc cña hä cã khã kh¨n ®Õn mÊy ®i n÷a, s¸ch ngu d©n vô lîi cña nh÷ng ng­êi theo chñ nghÜa ®¹i Xla- hä cã bÞ ®Èy ®Õn t×nh tr¹ng ph¸ s¶n cïng cùc vµ n« lÖ, th× hä vÉn quý träng v¬, nh÷ng ng­êi b¹n gi¶ dèi cña hä. ChÝnh khi ®ã, Ba-cu-nin tõ sù thèng nhÊt, søc m¹nh vµ sù vÜ ®¹i cña n­íc Nga vµ hä s½n sµng hy sinh Xi-bia trë vÒ nhËn thÊy ®· ®Õn lóc ph¸t biÓu ý kiÕn. ¤ng ta tÊt c¶ v× nh÷ng c¸i ®ã. T­ t­ëng nhµ n­íc vµ chñ nghÜa yªu n­íc ®· ®­îc viÕt xong phÇn ®Çu cña mét b¶n tuyªn ng«n dµi, ®­îc ®¨ng h×nh thµnh nh­ vËy trong d©n téc ®¹i Nga, kh«ng ph¶i b»ng lêi nãi mµ b»ng d­íi h×nh thøc phô lôc cña tê "C¸i chu«ng" sè ra ngµy 15 th¸ng viÖc lµm.V× vËy, chØ mét m×nh d©n téc ®ã lµ cßn nguyªn vÑn trong c¸c bé téc Hai 1862, lÊy ®Çu ®Ò lµ "Göi nh÷ng ng­êi b¹n Nga, Ba Lan vµ Xla-v¬, mét m×nh d©n téc ®ã lµ vÉn ®øng v÷ng trong ch©u ¢u vµ ®· cho tÊt tÊt c¶ nh÷ng ng­êi b¹n Xla-v¬". PhÇn thø hai cña tuyªn ng«n c¶ mäi ng­êi c¶m thÊy nã lµ mét lùc l­îng... Chí cã lo sî r»ng d©n téc ®ã mÊt nµy ®· m·i m·i kh«ng xuÊt hiÖn. ®i søc hÊp dÉn hîp ph¸p cña nã vµ mÊt ®i søc m¹nh chÝnh trÞ ®· ®­îc båi B¶n tuyªn ng«n b¾t ®Çu b»ng lêi tuyªn bè sau ®©y: ®¾p trong b¶n th©n nã b»ng c«ng tr¹ng ba thÕ kû nay cña tinh thÇn hy sinh "T«i vÉn gi÷ v÷ng tinh thÇn qu¶ c¶m cña t­ t­ëng b¸ch chiÕn b¸ch th¾ng, khæ ¶i v× sù toµn vÑn cña nhµ n­íc m×nh... Chóng ta sÏ ®­a nh÷ng ng­êi tr¸i tim cña t«i, ý chÝ cña t«i vµ nhiÖt t×nh cña t«i vÉn trung thµnh víi c¸c b¹n, T¸c-ta cña n­íc ta vÒ ch©u ¸ , nh÷ng ng­êi §øc ë n­íc ta vÒ n­íc §øc, vÉn trung thµnh víi sù nghiÖp chung vÜ ®¹i vµ víi b¶n th©n m×nh... Giê ®©y t«i chóng ta sÏ lµ d©n téc tù do, thuÇn tuý Nga...". §Ó lµm cho nh÷ng lêi tuyªn truyÒn ®¹i Xla-v¬ chñ nghÜa Êy ®Õn víi c¸c b¹n, nh÷ng ng­êi b¹n cò ®· tr¶i qua thö th¸ch vµ c¸c anh, nh÷ng t¨ng thªm uy lùc, nh÷ng lêi tuyªn truyÒn ®­îc kÕt thóc b»ng yªu ng­êi b¹n trÎ cïng chung t­ t­ëng, cïng chung ý chÝ víi chóng t«i, chóng t«i cÇu më cuéc thËp tù chinh chèng ng­êi T¸c-ta vµ ng­êi §øc, Ba- yªu cÇu c¸c b¹n: h·y tiÕp nhËn t«i mét lÇn n÷a vµo hµng ngò cña c¸c b¹n, vµ cu-nin ®­a ®éc gi¶ ®Õn hoµng ®Õ Ni-c«-lai: h·y cho phÐp t«i ë gi÷a c¸c b¹n vµ cïng víi c¸c b¹n ®em c¶ phÇn cuéc ®êi cßn l¹i cña t«i hiÕn d©ng cho cuéc ®Êu tranh giµnh tù do cho n­íc Nga, giµnh tù do " ThËm chÝ ng­êi ta nãi r»ng chÝnh b¶n th©n hoµng ®Õ Ni-c«-lai kh«ng l©u tr­íc khi chÕt vµ trong khi chuÈn bÞ tuyªn chiÕn víi ¸o ®· muèn kªu cho Ba Lan, giµnh tù do vµ ®éc lËp cho tÊt c¶ nh÷ng ng­êi Xla-v¬". gäi tÊt c¶ nh÷ng ng­êi Xla-v¬ ë ¸o vµ ë Thæ NhÜ Kú, ng­êi Ma-gi-a, ng­êi Së dÜ Ba-cu-nin nªu lªn víi nh÷ng ng­êi b¹n cò vµ nh÷ng I-ta-li-a næi lªn tæng khëi nghÜa. B¶n th©n «ng ®· g©y ra mét trËn b·o t¸p ng­êi b¹n trÎ cña m×nh lêi yªu cÇu nhón nh­êng nh­ vËy, ®ã lµ v× ph­¬ng §«ng chèng l¹i m×nh, vµ ®Ó tr¸nh khái trËn b·o t¸p ®ã, «ng ®· "lµm mét nhµ ho¹t ®éng ë n¬i ®Êt kh¸ch quª ng­êi thËt lµ khæ. T«i ®· thÓ muèn tõ mét hoµng ®Õ chuyªn chÕ biÕn thµnh mét hoµng ®Õ c¸ch m¹ng. nghiÖm ®iÒu ®ã qu¸ râ trong nh÷ng n¨m c¸ch m¹ng: dï lµ ë Ph¸p hay lµ ë §øc, t«i Nghe ®©u nh÷ng lêi kªu gäi göi ng­êi Xla-v¬ ®· ®­îc «ng ký tªn, vµ trong còng kh«ng sao c¾m rÔ ®­îc. V× vËy, t«i vÉn gi÷ tÊt c¶ c¶m t×nh nãng báng cña nh÷ng ®ã cã lêi kªu gäi göi Ba Lan. Dï «ng cã thï ghÐt Ba Lan nh­ thÕ nµo ®i n÷a,
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2