intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

[Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 1

Chia sẻ: Danh Ngoc | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:114

Thêm vào BST
Báo xấu
39
lượt xem 4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trường phái Áo về kinh tế đã chỉ trích việc Marx sử dụng lý thuyết giá trị thặng dư lao động. Ngoài ra, sự đàn áp chính trị và các vấn đề kinh tế của nhiều nhà nước Cộng sản lịch sử đã làm giảm sút khá nhiều danh tiếng của Marx ở phương Tây, đặc biệt sau sự sụp đổ của Bức tường Berlin và của Liên bang Xô viết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: [Triết Học] Học Thuyết Chủ Nghĩa Karl Marx - Marx Engels tập 32 phần 1

  1. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6 7 ph.¨ng-ghen Héi ®ång xuÊt b¶n toµn tËp C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen C. M¸c GS. NguyÔn §øc B×nh Uû viªn Bé ChÝnh trÞ, Ban chÊp hµnh Trung ­¬ng §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, Chñ tÞch Héi ®ång vµ GS. §Æng Xu©n Kú Nguyªn ViÖn tr­ëng ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c - Lª - nin vµ t­ t­ëng Hå ChÝ Minh, Phã Ph. ¡ng-ghen Chñ tÞch (th­êng trùc) Héi ®ång GS. PTS. TrÇn Ngäc Hiªn Uû viªn Héi ®ång Lý luËn Trung ­¬ng, uû viªn PGS. Hµ Häc Hîi Phã tr­ëng ban T­ t­ëng - V¨n ho¸ Trung ­¬ng §¶ng céng s¶n ViÖt Nam, uû viªn Toµn tËp Uû viªn Héi ®ång Lý luËn Trung ­¬ng, Tæng biªn GS. PTS. Ph¹m Xu©n Nam TËp 32 tËp t¹p chÝ Vietnam Social Sciences, uû viªn GS. TrÇn Nh©m Gi¸m ®èc - Tæng biªn tËp Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ Th­ tõ quèc gia, uû viªn (Th¸ng giªng 1868 - gi÷a th¸ng b¶y 1870) GS. TrÇn Xu©n Tr­êng Trung t­íng, ViÖn tr­ëng Häc viÖn chÝnh trÞ - qu©n sù, uû viªn Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Sù ThËt Hµ Néi - 1997
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1 Lêi nhµ xuÊt b¶n T Ëp 32 cña bé Toµn tËp C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen bao gåm th­ tõ trao ®æi gi÷a hai nhµ kinh ®iÓn vµ th­ tõ cña hai «ng viÕt cho nh÷ng ng­êi kh¸c tõ th¸ng Giªng 1868 ®Õn gi÷a th¸ng B¶y 1870. §©y lµ thêi kú m©u thuÉn kinh tÕ - x· héi ë ch©u ¢u vµ Mü trë nªn gay g¾t, giai cÊp t­ s¶n ®· chuyÓn h¼n sang phe ph¶n c¸ch m¹ng vµ phong trµo c«ng nh©n ph¸t triÓn m¹nh. Mét lo¹t ®¶ng v« s¶n b¾t ®Çu h×nh thµnh ë c¸c n­íc t­ b¶n chñ nghÜa ph¸t triÓn nhÊt ë ch©u ¢u. Trong bèi c¶nh ®ã, bªn c¹nh viÖc tham gia c¸c ho¹t ®éng c¸ch m¹ng thùc tiÔn trong Quèc tÕ I vµ gióp ®ì c¸c ®¶ng v« s¶n ë c¸c n­íc, C.M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen t¨ng c­êng c¸c ho¹t ®éng lý luËn, lµm s¸ng tá con ®­êng ph¸t triÓn cña phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo c¸ch m¹ng d©n chñ ë c¸c n­íc T©y ¢u vµ Nga. §Æc biÖt, M¸c vÉn tiÕp tôc dµnh nhiÒu c«ng søc ®Ó hoµn thµnh quyÓn hai vµ quyÓn ba cña bé "T­ b¶n". Qua th­ tõ trao ®æi víi ¡ng-ghen vµ c¸c b¹n chiÕn ®Êu, «ng ®· bæ sung cho t¸c phÈm cña m×nh nhiÒu yÕu tè míi. Phª ph¸n c¸c quan ®iÓm sai lÇm cña c¸c nhµ kinh tÕ häc t­ s¶n tÇm th­êng, M¸c vµ ¡ng-ghen ®· hoµn thiÖn vµ chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña lý luËn cña hai «ng vÒ sù h×nh thµnh cña ®Þa t«, sù ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp vµ quan hÖ së h÷u ruéng ®Êt ë ch©u ¢u vµ Mü. §ã lµ nh÷ng bæ sung quý gi¸ cho quyÓn ba cña bé "T­ b¶n" sau nµy. TËp 32 ®­îc dÞch dùa vµo b¶n tiÕng Nga bé Toµn tËp C.M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen, t. 32 do Nhµ xuÊt b¶n s¸ch chÝnh trÞ quèc gia Liªn X« xuÊt b¶n t¹i M¸t-xc¬-va n¨m 1964. Ngoµi phÇn chÝnh v¨n, chóng t«i cßn in kÌm theo phÇn chó thÝch vµ c¸c b¶n chØ dÉn do ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c-Lªnin Liªn X« (tr­íc ®©y) biªn so¹n ®Ó b¹n ®äc tham kh¶o. C¸c t¸c phÈm cña M¸c vµ ¡ng-ghen ®­îc nh¾c ®Õn trong tËp nµy ®Òu ®­îc dÉn theo C. M¸c vµ Ph. ¡ng-ghen Toµn tËp, tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n t¹i Hµ Néi vµ ®­îc ghi v¾n t¾t lµ Toµn tËp, tiÕp ®ã
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2 l êi nhµ xuÊt b¶n §ång thêi víi viÖc xuÊt b¶n bé Toµn tËp C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, chóng t«i sÏ lµ sè tËp, n¨m xuÊt b¶n vµ sè trang ®Ò cËp ®Õn vÊn ®Ò ®­îc dÉn. tæ chøc biªn so¹n s¸ch giíi thiÖu néi dung mçi tËp vµ c¸c t­ t­ëng c¬ b¶n trong c¸c t¸c phÈm chÝnh cña hai nhµ kinh ®iÓn. Th¸ng 5-1997 Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4 l êi nhµ xuÊt b¶n PhÇn thø nhÊt Th­ tõ trao ®æi gi÷a C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen Th¸ng Giªng 1868 - gi÷a th¸ng B¶y 1870
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 11 N¨m 1868 1 m¸c göi ¡ng-ghen ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n], 3 th¸ng Giªng 1868 P hrÕt th©n mÕn! Xin chóc mõng anh nh©n dÞp N¨m míi! T«i míi ngåi dËy ®­îc ba ngµy, sau khi suèt ngµy n»m co dóm trªn gi­êng. TrËn èm nµy rÊt nÆng. T«i mµ ®· ph¶i bá thuèc l¸ ba tuÇn liÒn th× anh ®ñ thÊy bÖnh t×nh ra sao! HiÖn giê ®Çu ãc t«i vÉn cßn cho¸ng v¸ng. Hy väng r»ng vµi ngµy n÷a t«i cã thÓ trë l¹i lµm viÖc b×nh th­êng ®­îc1. T«i kiªn quyÕt ph¶n ®èi thø thuèc cã chÊt th¹ch tÝn. T«i göi kÌm theo ®©y sè b¸o "Beobachter" (do Le-xn¬ lÊy ë Héi c«ng nh©n2 cho t«i). T«i kh«ng nhËn thªm ®­îc th­ nµo kh¸c cña Di-ben, ngoµi bøc th­ göi kÌm ®©y. Dï sao th× Mai-xn¬ vÉn cã thÓ thö nghiÖm víi b¸o
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 8 9 M ¸c göi ¡ng-gh en, 3 th¸ng giªng 1868 ¡ng-ghen göi m¸c, 6 th¸ng Giªng 1868 "Barmer-Zeitung". Thö th× cã ®au ®ín g× ®©u! NÕu anh göi bµi c¾t Chóc mõng chó nh©n dÞp N¨m míi! ë b¸o cho Mai-xn¬ th× anh chØ nªn nãi r»ng t×nh cê anh ví ®­îc, chø ®õng gi¶i thÝch víi anh ta vai trß "cña chóng ta" trong viÖc nµy3. Anh còng nªn nh¾c anh ta l­u ý tíi vµi bµi b¸o gÇn ®©y trªn C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen Nguyªn v¨n lµ tiÕng tê "Zukunft"4. F.Engels und K.Marx". Bd, IV. Stuttgart, §øc vµ tiÕng Anh T«i muèn ®­îc Soãc-lem-m¬ cho biÕt trong nh÷ng cuèn s¸ch 1913; c«ng bè toµn v¨n trong Marx míi nhÊt vÒ n«ng ho¸ (b»ng tiÕng §øc), cuèn nµo hiÖn ®­îc cho Engels Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, lµ hay nhÊt. TiÕp ®ã lµ t×nh h×nh tranh luËn gi÷a ph¸i ph©n ®¹m Bd. 4, 1931 vµ trong C.M¸c vµ Ph.¡ng- vµ ph¸i ph©n kho¸ng hiÖn nay ra sao. (KÓ tõ khi t«i nghiªn cøu ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXIV, 1931 lÇn cuèi cïng vÊn ®Ò nµy, ë §øc còng ®· xuÊt hiÖn nhiÒu c¸i míi). LiÖu «ng ta cã biÕt thªm g× vÒ c¸c t¸c gia ng­êi §øc gÇn ®©y ®· lªn tiÕng ph¶n ®èi häc thuyÕt vÒ hiÖn t­îng ®Êt b¹c mµu cña Li-bÝch hay kh«ng? LiÖu «ng ta cã biÕt vÒ thuyÕt båi tÝch cña nhµ n«ng häc Phra-x¬ ë Muyn-khen (gi¸o s­ tr­êng §¹i häc Tæng hîp Muyn-khen) hay kh«ng? T«i cÇn biÕt nh÷ng t­ liÖu míi nhÊt vÒ vÊn ®Ò nµy, dï Ýt còng ®­îc, ®Ó viÕt ch­¬ng vÒ ®Þa t«5. V× Soãc-lem-m¬ lµ chuyªn gia trong lÜnh vùc nµy, nªn cã lÏ 2 «ng ta cã thÓ cung cÊp cho t«i nh÷ng t­ liÖu h÷u quan. T«i göi cho anh hai bµi cña Uèc-c¸c-t¬ vµ mét sè b¸o ¡ng-ghen göi m¸c "Courrier" (v× cã bµi cña Cluy-de-r¬)6. ë Lu©n §«n Cho t«i göi lêi chóc mõng N¨m míi tíi chÞ Bíc-x¬, Mu-r¬ vµ Soãc-lem-m¬. Mo-r¬ cña anh Man-se-xt¬, 6 th¸ng Giªng 1868 [T¸i bót cña £-lª-«-n«-ra M¸c] ¤ ng chó tÖ b¹c, t¹i sao chó kh«ng tr¶ lêi th­ ch¸u? Ch¸u ®o¸n lµ chó l¹i nhËu nhÑt víi con nhÝm. Mo-r¬ th©n mÕn! An-bª-rÝch1 , NÕu anh kh«ng thÝch dïng thuèc cã chÊt th¹ch tÝn th× còng nªn tªn lïn ®éc ¸c uèng thø g× kh¸c, chø cø kÐo dµi nh­ vËy lµ kh«ng ®­îc ®©u. GÇn -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- ®©y anh cã tham kh¶o ý kiÕn cña A-len hay mét b¸c sÜ nµo kh¸c -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- kh«ng ®Êy? Míi ®©y t«i cã ®Õn th¨m Gum-pÐc-t¬ mµ kh«ng gÆp 1  tªn gäi ®ïa trong gia ®×nh cña £-lª-«-n«-ra M¸c.
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 10 11 ¡ ng-ghen göi m¸c, 6 th¸ng giªng 1868 ¡ng-ghen göi m¸c, 7 th¸ng giªng 1868 «ng ta ë nhµ, nh­ng t«i sÏ nãi víi «ng ta ngay khi cã dÞp gÆp l¹i.
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 12 13 ¡ ng-ghen göi m¸c, 6 th¸ng giªng 1868 ¡ng-ghen göi m¸c, 7 th¸ng Giªng 1868 Anh ®· kh«ng göi cho t«i tê "Beobachter" cïng hai bµi b¸o cña Uèc-c¸c-t¬. Nh­ng bï l¹i, Cu-ghen-man h«m nay ®· göi cho t«i tê "Beobachter", l¹i thªm tê "Staats-Anzeiger" ë VuyÕc-tem-bÐc (t«i sÏ göi tê nµy cho anh ®äc råi t«i sÏ nhËn l¹i ®Ó göi cho Mai- xn¬, nÕu anh kh«ng tù m×nh göi cho anh ta). ThËt tuyÖt vêi lµ c¶ hai tê b¸o nµy ®Òu ®· c¾n c©u. T«i còng ®ang chuÈn bÞ c¸i g× ®ã göi cho Cu-ghen-man ®Ó ®¨ng b¸o "Schwäbischer Merkur"7. Soãc-lem-m¬ sÏ chuÈn bÞ cho anh t­ liÖu tham kh¶o dùa trªn nh÷ng b¸o c¸o hµng n¨m gÇn ®©y nhÊt. Anh ta kh«ng biÕt g× vÒ cuèn s¸ch cña Phra-x¬ ®©u1 . ë P a-ri xuÊt hiÖn mét nhµ khoa häc tù nhiªn tù x­ng lµ Smu-lª-vÝch (Smun-d«n!). §ã sÏ lµ mét sù c¹nh tranh ®¸ng gêm ®èi víi £-phra-im Anh minh2. Trong tËp ®Çu b¶n b¸o c¸o chÝnh thøc cña Bé tæng tham m­u ¸o vÒ cuéc chiÕn tranh n¨m 18668, sau khi chØ râ tæ chøc qu©n sù cña ¸o kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tiÕn hµnh chiÕn tranh cïng mét lóc víi c¶ Phæ lÉn I-ta-li-a, ®· ®i ®Õn mét kÕt luËn ng©y th¬ nh­ thÕ nµy: trong nh÷ng t×nh huèng t­¬ng tù, chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña nhµ n­íc ph¶i ch¨m lo sao cho ®Êt n­íc tr¸nh ®­îc hiÓm ho¹ cña cuéc chiÕn tranh nh­ thÕ! Qua tËp thø hai cña Phæ 9 cã thÓ thÊy râ nh­ ban ngµy lµ ngµy 28, vµ ®Æc biÖt tèi ngµy 29, Bª-nª-®Õch, víi binh lùc ­u thÕ trong tay, cã kh¶ n¨ng tÊn c«ng vµo ®éi h×nh hµng däc ®· bÞ ph©n t¸n cña th¸i tö3 vµ cã thÓ, ®iÒu nµy hoµn toµn kh«ng cßn ph¶i nghi ngê g× n÷a , ®Èy «ng ta vµo tËn nói vµ t­íc ®o¹t hÕt -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1 C.Phra-x¬. "B¶n chÊt cña nÒn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp". 2  L¸t-xan. 3  Phri-®rÝch Vin-hem.
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 14 15 ¡ ng-ghen göi m¸c, 6 th¸ng giªng 1868 ¡ng-ghen göi m¸c, 7 th¸ng giªng 1868 ph¸o cña «ng ta. Con lõa ®· bá lì thêi c¬ nh­ vËy vµ ®· thua trËn. Chµo anh. Ph.¡. cña anh C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen Nguyªn v¨n lµ tiÕng F.Engels und K.Marx". Bd. IV, Stuttgart, §øc 1913; c«ng bè toµn v¨n trong Marx Engels Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, Bd. 4, 1931 vµ trong C.M¸c vµ Ph.¡ng- ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXIV, 1931 3 ¡ng-ghen göi m¸c ë Lu©n §«n Man-se-xt¬, 7 th¸ng Giªng 1868 Mo-r¬ th©n mÕn! Xin göi tr¶ anh bµi cña §uy-rinh10 vµ tê "Beobachter". C¸i thø nhÊt thËt nùc c­êi. Toµn bé bµi b¸o ®Çy rÉy nh÷ng ®iÒu bèi rèi vµ sî h·i. Râ rµng lµ nhµ kinh tÕ häc tÇm th­êng dòng c¶m
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 16 17 ¡ ng-ghen göi m¸c, 7 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng Giªng 1868 Cho t«i göi lêi chµo ch©n thµnh tíi chÞ vµ c¸c ch¸u cïng cËu ®· ®ông tíi ®iÒu thiÕt thùc ®Êy; anh ta kh«ng cßn biÕt nãi g× h¬n tiÕn sÜ ®ang yªu say ®¾m1. nªn chØ nãi r»ng muèn nhËn xÐt vÒ tËp mét ph¶i chê ®­îc ®äc tËp Ph.¡. cña anh ba11 ® ·, r»ng viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ b»ng thêi gian lao ®éng kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò kh«ng cßn tranh c·i n÷a, vµ r»ng cã nh÷ng ng­êi C«ng bè lÇn ®Çu trong cuèn s¸ch: "Der In theo b¶n viÕt tay cßn ®ang nghi ngê, liÖu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ lao ®éng b»ng chi phÝ s¶n Briefwechsel zwischen F.Engels und Nguyªn v¨n lµ tiÕng xuÊt cña nã ®· ®óng ch­a. Anh thÊy ®Êy, ®èi víi h¹ng ng­êi nµy, K.Marx". Bd.IV, Stuttgart, 1913 §øc sù hiÓu biÕt cña anh tuyÖt nhiªn ch­a ®ñ vµ anh ch­a thÓ b¸c bá Ma-clª-èt1 vÜ ®¹i ®óng vµo ®iÓm cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh! Song trong mçi dßng ®Òu to¸t lªn sù lo sî cña anh ta lµ ph¶i chung sè phËn víi R«-s¬12. Tªn ®ª tiÖn Êy tá vÎ hoan hû khi viÕt xong bµi b¸o, nh­ng ch¾c h¼n y còng run tay khi bá nã vµo thïng th­. 4 Ngµy mai t«i sÏ göi tr¶ anh bµi cña Cu-ghen-man vµ cña m¸c göi ¡ng-ghen17 Vin-hem bÐ. NÕu trong b¶n sao th­ cña trung t¸ Doi-bÐc-t¬ cã g× ë Man-se-xt¬ thÝch hîp víi bµi b¸o cña Sva-b¬13 s¾p tíi cña t«i th× xin anh göi nã cho t«i. [Lu©n §«n], 8 th¸ng Giªng 1868 §èi víi Viªn t«i còng cã thÓ lµm ®­îc ®iÒu g× ®ã, cã lÏ nªn hái RÝch-te vÒ t¹p chÝ "Internationale Revue", «ng ta ph¶i biÕt râ t×nh P hrÕt th©n mÕn! h×nh ë ®Êy. T«i còng ®· nhËn ®­îc c¶ tê "Staats-Anzeiger" lÉn tê C«ng viÖc ë tê b¸o cña Vin-hem bÐ14 æn tho¶ c¶, nghÜa lµ mäi "Beobachter" do Cu-ghen-man göi ®Õn. Tê "Staats-Anzeiger" viÖc ®· xong, chØ cã ®iÒu lµ kh«ng cã tiÒn ký quü, nªn nã ch­a ra cña anh, t«i sÏ göi tr¶ anh ngay h«m nay, còng kÌm lu«n c¶ b¶n sao th­ cña trung t¸2 , mét nh©n vËt lµm trung gian trong m¾t b¹n ®äc ®­îc! Song, nÕu nh­ Vin-hem mµ sang Viªn th× ¾t h¼n thiªn h¹ sÏ rïm beng lªn, coi anh ta lµ t×nh b¸o cña ¸o!15 tÊt c¶ c«ng viÖc nµy, do Cu-ghen-man göi cho t«i. Giê ®©y VuyÕc-tem-bÐc ®· ®­îc cung cÊp ®Çy ®ñ råi. Theo t«i,  ® Æc T ×nh h×nh cña Bi-d¬-li, Lu-Ýt vµ nh÷ng ng­êi cïng c¸nh vµ biÖt lµ vÒ mÆt tiªu thô  th× b©y giê ®èi víi chóng ta ¸o lµ n­íc cña t¹p chÝ "Fortnightly Review"16 ra sao? quan träng nhÊt. Nota bene, nÕu anh cßn ®ñ kiªn nhÉn th× kª -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1  P«n La-ph¸c-g¬. 1 G.Ma-clª-èt. "Lý thuyÕt vµ thùc hµnh nghiÖp vô ng©n hµng". 2  Doi-bÐc-t¬.
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 18 19 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng Giªng 1868 tiÕp ®¬n ®i18. BÐ Gien-ni, chuyªn gia trong lÜnh vùc nµy, ®· kh¼ng Kª-te cßn rÊt hµi lßng viÕt th­ kÓ r»ng ë kh¸ch s¹n ng­êi ta gäi ®Þnh r»ng trong mµn diÔn nµy anh ®· béc lé biÖt tµi s©n khÊu, vµ m×nh ®Æc biÖt lµ tµi hµi h­íc khi tr×nh diÔn "®ñ lo¹i" quan ®iÓm vµ b¾t ch­íc phong c¸ch cña c¸c nh©n vËt kh¸c nhau. HiÖn nay ng­êi t«i vÉn cßn h¬i yÕu, viÕt l¸ch khã kh¨n, nh­ng vµi ba h«m n÷a, khi t«i khoÎ h¼n, t«i sÏ quÊt cho Vin-hem bÐ mét trËn v× cËu ta d¸m ®ång nhÊt quan ®iÓm cña t«i víi quan ®iÓm ®Æc thï cña Vin-hem bÐ. Bµi cña «ng §uy-rinh1 («ng nµy lµ phã gi¸o s­ tr­êng §¹i häc Tæng hîp BÐc-lin) xem ra còng ®­îc ®Êy, mÆc dï t«i ®· phª ph¸n kÞch liÖt thÇy cña «ng ta lµ «ng Kª-ri19. Râ rµng lµ cã ®«i chç §uy-rinh kh«ng hiÓu. Nùc c­êi nhÊt lµ «ng ta so s¸nh t«i víi Stai-n¬, v× t«i nghiªn cøu phÐp biÖn chøng, cßn Stai-n¬ th× xÕp c¶ mét mí v« lý nh÷ng c¸i th« bØ nhÊt vµo thuyÕt tam ®o¹n luËn kh« khan, diÔn ®¹t b»ng mét vµi ph¹m trï g× ®ã cña Hª- ghen2 . Anh ®· nhËn ®­îc "h¹t c­êm" cña Boãc-c¬-hai-m¬3 ch­a? Xem ra thi ca chuyªn nghiÖp chØ lµ c¸i mÆt n¹ cña thø v¨n xu«i kh« khan nhÊt. VÝ dô nh­ gia ®×nh Phrai-li-gr¸t cña chóng ta ch¼ng h¹n. Kª-te rñ Cruª-c¬, chµng thanh niªn chuyªn ®Çu c¬ lóa mú, sang Pa-ri (thùc hiÖn chuyÕn du lÞch sau lÔ thµnh h«n). Song v× chµng trai cao quý nµy ®ång thêi ra søc thu xÕp "chuyÖn lµm ¨n", nªn anh ta ®· ®Ó vî ë mét m×nh trong mét kh¸ch s¹n lín ë Pa-ri hai  ba ngµy liÒn. Kª-te còng nh­ c¶ nhµ ®Òu xem chuyÖn nµy lµ ®iÒu b×nh th­êng. Ch­a hÕt, -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1 O.§uy-rinh. "M¸c, T­ b¶n, Phª ph¸n khoa kinh tÕ chÝnh trÞ". 2 L.Stai-n¬. "Häc thuyÕt vÒ qu¶n lý"; cïng t¸c gi¶: "HÖ thèng c¸c khoa häc chÝnh trÞ". 3 X.Boãc-c¬-hai-m¬. "Chuçi h¹t c­êm cña t«i tr­íc §¹i héi Gi¬-ne-v¬".
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 20 21 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 lµ "mademoiselle" (sau khi c« nghØ ®ªm ë ®©y víi Cruª-c¬) vµ r»ng nh÷ng ng­êi phôc vô, thËm chÝ c¶ ng­êi g¸c cæng, còng ®Òu niÒm në cói chµo c«. H¬n thÕ n÷a, Cruª-c¬ (sau chuyÕn ®i lµm ¨n ë tØnh) ®· cïng Kª-te rêi Pa-ri vÒ th¼ng Lu©n §«n, vµ c¶ gia ®×nh ®Òu phÊn khëi v× ®· lïi "th¸ng tr¨ng mËt" l¹i s¸u th¸ng, bëi lÏ viÖc lµm ¨n ph¶i ®Æt lªn trªn hÕt. §èi víi nhµ th¬, th¸ng tr¨ng mËt chØ lµ c¸ch nãi v¨n hoa th«i, cßn "¨n mõng" th× cã thÓ tiÕn hµnh tr­íc hay sau khi sinh në còng ®­îc (tÊt c¶ nh÷ng chuyÖn nµy gia ®×nh t«i còng ®· ®­îc hai c« cËu Phrai-li-gr¸t cho biÕt råi). Ch¾c lµ Kª-te ®· ®äc c¶ Clau-ren, v× trong th­ göi tõ Pa-ri vÒ c« ta miªu t¶ m×nh nh­ "bµ go¸ b»ng r¬m". Ng­êi I-¨ng-ki ®Þnh ch¬i mét trß g× ®ã víi Gi«n Bun. ý kiÕn cña anh vÒ nh÷ng trß o¸i o¨m gÇn ®©y cña nh÷ng tªn ba hoa kho¸c l¸c ng­êi Nga ra sao? Chï lïn An-bª-rÝch1 rÊt kho¸i v× bøc th­ cña anh. Chó ta võa ®i häc ë tr­êng thÓ dôc thÓ thao, ë ®ã chó häc hµnh tiÕn bé l¾m. Chµo anh. C.M. cña anh C«ng bè toµn v¨n lÇn ®Çu b»ng tiÕng cña In theo b¶n viÕt tay nguyªn b¶n trong Marx - Engels Nguyªn v¨n lµ tiÕng Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, Bd. 4, §øc 1931, vµ b»ng tiÕng Nga trong C.M¸c vµ Ph.¡ng-ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXIV, 1931 -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1  £-lª-«-n«-ra M¸c.
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 22 23 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 niªn 5 m¸c göi ¡ng-ghen ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n], 8 th¸ng Giªng 1868 P hrÕt th©n mÕn! Ad vocem1 §uy-rinh2 . Yªu cÇu ë «ng ta thÕ còng nhiÒu råi, «ng ta ph¶i chÊp nhËn gÇn nh­ v« ®iÒu kiÖn môc nãi vÒ "tÝch luü ban ®Çu"20. V¶ l¹i «ng ta cßn trÎ. Lµ m«n sinh cña Kª-ri, nªn «ng ta ph¶i gi÷ thÕ ®èi lËp h¼n víi ph¸i tù do mËu dÞch. Ngoµi ra, «ng ta cßn lµ mét phã gi¸o s­, do ®ã mµ «ng ta kh«ng ph¶i rÇu lßng vÒ chuyÖn gi¸o s­ R«-s¬ lµ kÎ ch¾n ngang ®­êng ®i cña tÊt c¶ bän hä, ®· bÞ nh÷ng có ®¸ 12. Trong bµi b×nh luËn cña «ng ta, cã mét ®iÒu khiÕn t«i ®Æc biÖt chó ý: chõng nµo viÖc quy ®Þnh gi¸ trÞ b»ng thêi gian lao ®éng "ch­a ®­îc x¸c ®Þnh" ngay c¶ chÝnh Ri-c¸c-®«, th× nã vÉn ch­a lµm cho nh÷ng ng­êi nµy ho¶ng sî. HÔ khi nµo v¹ch ra ®­îc sù liªn quan chÝnh x¸c cña ngµy lao ®éng vµ nh÷ng sù biÕn ®æi cña ngµy lao ®éng th× sù thÓ sÏ xuÊt hiÖn tr­íc m¾t hä ë d¹ng kh¸c h¼n, rÊt khã chÞu. T«i cho r»ng §uy-rinh ®· nhËn xÐt vÒ cuèn s¸ch Êy víi ý ®Þnh lµm cho R«-s¬ ph¶i bùc m×nh. Cßn nçi lo sî cña «ng ta sÏ bÞ ®¶ t¬i bêi gièng nh­ R«-s¬ qu¶ thËt lµ rÊt râ. Cã ®iÒu l¹ lµ chµng thanh -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1  VÒ vÊn ®Ò. 2  O.§uy-rinh. "M¸c, T­ b¶n, Phª ph¸n khoa kinh tÕ chÝnh trÞ".
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 24 25 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 nµy kh«ng n¾m ®­îc ba luËn ®iÓm míi vÒ nguyªn t¾c trong cuèn x· héi t­ s¶n ch¼ng cã mÊy ý nghÜa. Thùc vËy, kh«ng mét h×nh s¸ch: 1) Ng­îc l¹i víi toµn bé khoa kinh tÕ chÝnh trÞ tr­íc ®©y lµ ngay tõ ®Çu ® · nghiªn cøu nh÷ng bé phËn ®Æc biÖt cña gi¸ trÞ thÆng d­ d­íi nh÷ng h×nh thøc cè ®Þnh cña chóng lµ ®Þa t«, lîi nhuËn, lîi tøc, coi ®ã lµ mét c¸i g× ®· cho s½n, tr­íc tiªn t«i nghiªn cøu h×nh thøc chung cña gi¸ trÞ thÆng d­, trong ®ã tÊt c¶ nh÷ng c¸i Êy ®Òu cßn ë d­íi d¹ng ch­a t¸ch rêi nhau, cã thÓ nãi lµ d­íi d¹ng mét dung dÞch. 2) TÊt c¶ c¸c nhµ kinh tÕ häc, kh«ng trõ mét ai, ®Òu bá qua mét thùc tÕ gi¶n ®¬n lµ, nÕu nh­ hµng ho¸ lµ mét c¸i g× ®ã cã tÝnh hai mÆt, tøc gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ trao ®æi, th× nh­ vËy lao ®éng ®­îc thÓ hiÖn trong hµng ho¸ còng ph¶i cã tÝnh hai mÆt, trong khi ®ã mét sù ph©n tÝch ®¬n gi¶n xuÊt ph¸t tõ lao ®éng sans phrase1 , nh­ ë XmÝt, Ri-c¸c-®« cïng nh÷ng ng­êi kh¸c, lÇn nµo còng ®ông ph¶i nh÷ng hiÖn t­îng kh«ng gi¶i thÝch næi. ThËt vËy, chÝnh ë ®©y míi lµ toµn bé bÝ Èn cña sù nhËn thøc cã tÝnh phª ph¸n ®èi víi vÊn ®Ò. 3) LÇn ®Çu tiªn tiÒn c«ng ®­îc tr×nh bµy nh­ mét h×nh thøc biÓu hiÖn bÊt hîp lý cña nh÷ng mèi quan hÖ Èn giÊu sau nã, vµ ®iÒu nµy ®· ®­îc chøng minh râ rµng trong vÝ dô vÒ hai lo¹i tiÒn c«ng: tiÒn c«ng tÝnh theo thêi gian vµ tiÒn c«ng tÝnh theo s¶n phÈm. V× trong to¸n häc cao cÊp th­êng gÆp c¸c c«ng thøc Êy nªn ®· gióp t«i nhËn thøc ®­îc ®iÒu nµy. Cßn viÖc «ng §uy-rinh cã nh÷ng ý kiÕn khiªm tèn phª ph¸n viÖc quy ®Þnh gi¸ trÞ, th× trong tËp hai21, «ng sÏ kh«ng khái ng¹c nhiªn nhËn thÊy r»ng viÖc quy ®Þnh "trùc tiÕp" ®èi víi gi¸ trÞ trong -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1  kh«ng ®iÒu kiÖn.
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 26 27 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng Giªng 1868 t¹p chÝ "Zukunft" ch¼ng qua chØ ®Ó khái sa vµo hoµn c¶nh bÊt thøc x· héi nµo l¹i cã thÓ ng¨n c¶n viÖc thêi gian lao ®éng do x· lîi héi chi phèi ®­îc b»ng c¸ch nµy hoÆc c¸ch kh¸c ®iÒu tiÕt s¶n trong ®ã anh ta cã thÓ bÞ mÊt uy tÝn c¸ nh©n. Anh ta kh«ng ®ñ thêi xuÊt. Nh­ng chõng nµo sù ®iÒu tiÕt nµy ®­îc thùc hiÖn kh«ng gian hÐ miÖng nãi lÊy mét lêi trªn b¸o c«ng nh©n xuÊt b¶n d­íi sù ph¶i b»ng viÖc kiÓm tra tù gi¸c, trùc tiÕp cña x· héi ®èi víi thêi kiÓm so¸t trùc tiÕp cña Bª-ben, b¹n th©n cña anh ta, (tê "Deutsche gian lao ®éng cña m×nh  ®iÒu nµy chØ cã thÓ thùc hiÖn d­íi chÕ Arbeiterhalle", xuÊt b¶n t¹i Man-hem)! Nãi tãm l¹i, nÕu nh­ ng­êi ®é së h÷u c«ng céng  mµ lµ nhê vµo sù vËn ®éng cña gi¸ c¶ hµng ta kh«ng lê tÞt cuèn s¸ch cña t«i ®i th× ch¾c ch¾n lµ kh«ng ph¶i lçi ho¸, th× chõng ®ã ®iÒu mµ anh nãi rÊt ®óng trong "Deutsch - cña Vin-hem bÐ. Tr­íc tiªn lµ anh ta ch­a ®äc s¸ch cña t«i (tuy Französische Jahrbücher"1 vÉn cßn cã hiÖu lùc. trong th­ göi ch¸u Gien-ni, anh ta cã chÕ giÔu RÝch-te lµ ng­êi cho Ad vocem2 Viªn. T«i göi cho anh c¸c thø b¸o Viªn (anh ph¶i r»ng muèn qu¶ng c¸o cho cuèn s¸ch nµy th× ph¶i hiÓu nã ®·), cßn göi tr¶ cho t«i tê "Neues Wiener Tagblatt" cña Boãc-c¬-hai-m¬, thø hai lµ, sau khi anh ta ®· ®äc nã råi,  hoÆc chØ cam ®oan ®· ®äc råi,  th× kh«ng cßn thêi gian r¶nh rçi n÷a. Nh­ng anh ta vÉn cã thêi cßn nh÷ng b¸o kh¸c anh cø viÖc gi÷ l¹i), trong ®ã anh cã thÓ gian ®Ó trong mét tuÇn viÕt th­ cho Boãc-c¬-hai-m¬ hai lÇn, kÓ tõ thÊy râ hai ®iÒu: thø nhÊt, hiÖn nay Viªn quan träng ®Õn møc khi t«i ph¶i cËy côc m·i míi xin Boãc-c¬-hai-m¬ cÊp cho anh ta mét nµo víi t­ c¸ch lµ n¬i tiªu thô, v× ë ®Êy ®ang s«i ®éng22 vµ thø kho¶n tµi trî, trong khi ®ã lÏ ra ph¶i göi kú phiÕu cho St¬-r«n24 ®æi hai, nªn viÕt g× göi tíi ®ã. T«i kh«ng t×m thÊy ®Þa chØ cña gi¸o s­ thµnh tiÒn, sè tiÒn nµy sÏ ®­îc chuyÓn cho anh ta th«ng qua t«i vµ RÝch-te. Ch¾c anh cßn l­u ®­îc th­ cña LÝp-nÕch, trong Êy cã chÝnh nhê cã t«i ®øng ra lµm trung gian anh ta míi nhËn ®­îc tiÒn, ®Þa chØ cña «ng ta. NÕu kh«ng cã, anh viÕt th­ b¶o LÝp-nÕch göi th× anh ta l¹i ®ßi lÊy ®Þa chØ cña St¬-r«n ®Ó cã thÓ trùc tiÕp giao dÞch cho anh ®Þa chØ cña «ng ta råi anh göi bµi th¼ng cho RÝch-te, chø víi St¬-r«n, bµy m­u tÝnh kÕ sau l­ng t«i vµ tíi tÊp th­ tõ víi St¬- ®õng nhê LÝp-nÕch chuyÓn gióp. r«n còng nh­ víi Boãc-c¬-hai-m¬. Nãi tãm l¹i, Vin-hem muèn lµm ra vÎ quan träng vµ c¸i chñ yÕu nhÊt lµ lµm sao cho c«ng chóng khái T«i cã c¶m t­ëng lµ Vin-hem bÐ hµnh ®éng kh«ng hoµn toµn bona fide3 . Anh ta (ng­êi mµ t«i ®· ph¶i bá ra bao nhiªu sao nh·ng Vin-hem bÐ. Anh cÇn ph¶i hµnh ®éng khÐo lÐo nh­ thÓ anh kh«ng nhËn thÊy biÓu hiÖn ®ã, ®ång thêi vÉn ph¶i hÕt søc thËn thêi gian ®Ó söa ch÷a nh÷ng lçi lÇm ngu xuÈn cña anh ta trªn träng ®èi víi g· nµy. Cßn chuyÖn anh ta nhËn lêi sang ¸o, th× ch­a b¸o "Allgemeine" ë Au-xbuèc, v.v.23) ®Õn giê vÉn ch­a t hu xÕp thÓ tin anh ta ®­îc chõng nµo viÖc Êy cßn ch­a thµnh hiÖn thùc. Hai ®­îc thêi gian th«ng b¸o c«ng khai dï chØ lµ tªn cuèn s¸ch cña t«i 4 h oÆc lµ tªn t«i! Anh ta kh«ng ®¶ ®éng g× ®Õn vô r¾c rèi ë lµ, nÕu thùc tÕ viÖc Êy sÏ x¶y ra th× chóng ta còng sÏ kh«ng khuyªn ng¨n anh ta, cßn nÕu cÇn th× chØ cÇn nh¾c anh ta ®iÒu t«i ®· nãi khi -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- anh ta céng t¸c víi b¸o "Norddeutsche"25 cña Bra-x¬, tøc lµ nÕu anh -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- ta l¹i tù lµm tæn th­¬ng ®Õn uy tÝn cña m×nh th× trong tr­êng hîp cÇn thiÕt sÏ ph¶i c«ng khai phñ nhËn t­ c¸ch cña anh ta. T«i nãi 1 Ph. ¡ng-ghen. "L­îc kh¶o phª ph¸n khoa kinh tÕ chÝnh trÞ". ®iÒu nµy víi anh ta khi anh ta ®i BÐc-lin vµ cã ng­êi lµm chøng. 2  VÒ. T«i nghÜ r»ng anh cã thÓ trùc tiÕp göi bµi cho b¸o "Neue Freie 3  trung thùc. Presse" (Viªn). T«i göi kÌm theo ®©y cho anh mét sè. Mét trong 4  tËp I bé "T­ b¶n".
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 28 29 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 "sociÐtÐ illicite"3 . Ch¾c ChÝnh phñ Ph¸p còng göi cho ChÝnh nh÷ng «ng chñ hiÖn nay cña b¸o nµy lµ tiÕn sÜ M¸c-x¬ PhrÝt-len-®¬ (anh hä cña L¸t-xan vµ lµ kÎ thï kh«ng ®éi trêi chung cña anh ta). phñ Anh nh÷ng bøc th­ do §uy-p«ng cña ta viÕt vÒ phong trµo ChÝnh «ng tiÕn sÜ nµy lµ ng­êi mµ trong mét thêi gian dµi t«i vÉn göi nh÷ng b¶n tin ®Ó ®¨ng b¸o "Presse" cò ë Viªn vµ b¸o "Oder  Zeitung". Vµ cuèi cïng, vÒ chuyÖn "Internationale Revue" th× «ng Phèc-x¬ (ng­êi ®­îc mét tê b¸o Anh cö sang Viªn ®Ó t×m hiÓu vµ ®Æt quan hÖ) c¸ch ®©y mÊy h«m ®· tõ Viªn viÕt th­ cho t«i ®Ò nghÞ t«i viÕt th­ giíi thiÖu víi ¸c-n«n Hin-bÐc-g¬. T«i ®· göi cho anh ta nh÷ng g× anh ta yªu cÇu, ®ång thêi trong th­ Êy t«i cã nãi cho Hin-bÐc biÕt r»ng võa qua hoµn c¶nh kh«ng cho phÐp chóng t«i viÕt l¸ch, nh­ng n¨m nay chóng t«i sÏ cã bµi göi ®¨ng, v.v.. VÒ tê "Fortnightly Review". Gi¸o s­ Bi-d¬-li, mét trong nh÷ng vÞ tam hïng vÉn bÝ mËt l·nh ®¹o t¹p chÝ nµy, ®· nãi víi «ng b¹n th©n cña m×nh lµ La-ph¸c-g¬ (ng­êi th­êng ®­îc gi¸o s­ mêi ®Õn ¨n c¬m) r»ng trong th©m t©m «ng vÉn tin lµ (mµ ®iÒu nµy hoµn toµn phô thuéc vµo «ng ta!) bµi b×nh luËn1 nhÊt ®Þnh sÏ ®­îc ®¨ng. Cø ®Ó La-ph¸c-g¬ ®­a th¼ng bµi b¸o Êy cho chÝnh «ng ta. A d vocem2 P i-a . Trong sè ra h«m nay cña b¸o "Times" anh sÏ ®­îc ®äc "Th­ cña c¸c nhµ d©n chñ Ph¸p" (®· ®¨ng c¸ch ®©y bèn tuÇn lÔ råi) vÒ phong trµo Phª-ni-¨ng 26 mµ Pa-ri ®· göi tíi toµ so¹n. Sù viÖc lµ nh­ thÕ nµy. ChÝnh phñ Ph¸p më chiÕn dÞch truy n· (b¾t ®Çu tõ viÖc lôc so¸t n¬i ë cña c¸c phãng viªn ë Pa-ri cña chóng ta) Héi liªn hiÖp quèc tÕ, coi ®ã lµ -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- 1 Ph. ¡ng-ghen. "B×nh luËn vÒ tËp I bé "T­ b¶n" cña C.M¸c viÕt cho t¹p chÝ -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- "The Fortnightly Review"". 2  VÒ. 3  "héi bÊt hîp ph¸p".
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 30 31 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 Phª-ni-¨ng27. ¤ng Pi-a lu«n måm la ã vÒ Héi liªn hiÖp cña chóng ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXIV, 1931 ta, r»ng Héi ta kh«ng ph¶i lµ Héi c¸ch m¹ng mµ lµ theo chñ nghÜa B«-na-p¸c-t¬, v.v., lo sî t×nh h×nh chuyÓn biÕn nªn thËm chÝ véi vµng lµm ra vÎ nh­ «ng ta còng tham gia c¸i g× ®ã trong c«ng viÖc nµy vµ cßn "thóc ®Èy" nã n÷a. Ad vocem Bª-nª-®Õch1  liÖu t«i cã thÓ m­în tËp s¸ch nµy vµi ngµy ®­îc kh«ng? Anh ®· hai lÇn chøng tá m×nh lµ bËc tiªn tri ®Êy: mét lÇn trong nh÷ng vÊn ®Ò chiÕn thuËt (trong sù kiÖn Xª- va-xt«-p«n), lÇn thø hai trong nh÷ng vÊn ®Ò chiÕn l­îc (vÒ chiÕn tranh ¸o-Phæ)28. Nh­ng ngay nh÷ng bé ãc th«ng minh nhÊt còng kh«ng tµi nµo l­êng hÕt ®­îc tÊt c¶ nh÷ng viÖc ngèc nghÕch mµ con ng­êi ta cã thÓ lµm. Ad vocem nh÷ng c¸i nhät. T«i ®· hái ý kiÕn c¸c b¸c sÜ. Kh«ng cã g× míi c¶. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu mµ c¸c ngµi Êy nãi tùu trung l¹i lµ: muèn sèng theo ®¬n cña c¸c vÞ Êy kª th× ph¶i lµ kÎ ¨n lîi tøc, chø kh«ng thÓ lµ con chuét trong gi¸o ®­êng nghÌo nh­ t«i. NÕu anh cã gÆp Gum-pÐc-t¬, anh cã thÓ nãi cho «ng Êy biÕt r»ng t«i (trong lóc ®ang cÇm bót viÕt nh­ thÕ nµy) c¶m thÊy nh­ cã hµng tr¨m mòi kim ch©m kh¾p c¬ thÓ, tøc lµ trong m¸u. T«i cã c¶m t­ëng lµ n¨m nay t«i ch­a thÓ tho¸t khái h¼n c¸i cña nî nµy. Cho t«i göi lêi chµo tíi chÞ Bíc-x¬. Chµo anh. Mo-r¬ cña anh C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen Nguyªn v¨n lµ tiÕng F.Engels und K.Marx". Bd, IV. Stuttgart, §øc 1913; c«ng bè toµn v¨n trong Marx Engels Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, Bd. 4, 1931 vµ trong C.M¸c vµ Ph.¡ng- -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 1 Xem tËp nµy, tr. 14-15.
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 32 33 ¡ng-ghen göi m¸c, 10 th ¸ng giªng 1868 ¡ ng-ghen göi m¸c, 10 th¸ng giªng 1868 th­¬ng tuyÖt vêi; anh ta ®¬n thuÇn viÕt ra tr¨m thø bµ gi»n mµ ch¼ng suy nghÜ g× c¶; nÕu nh­ hai chóng ta cø ngåi chuyÖn trß 6 víi anh ta vµi giê ®ång hå lµ ®i tíi hoµ gi¶i th«i; h¾n thõa nhËn ¡ng-ghen göi m¸c r»ng Ph«-gt¬ lµ ng­êi theo ph¸i B«-na-p¸c-t¬, nh­ng kh«ng hÒ ë Lu©n §«n bÞ mua chuéc. §Õn ®©y t«i b¸c bÎ h¾n r»ng: tÊt c¶ nh÷ng phÇn tö theo B«-na-p¸c-t¬ ®Òu bÞ mua chuéc c¶, kh«ng cã tªn nµo lµ [Man-se-xt¬], 10 th¸ng Giªng 1868 kh«ng bÞ mua chuéc, vµ nÕu nh­ h¾n chØ ra cho t«i dï chØ mét tªn kh«ng bÞ mua chuéc, th× t«i cã thÓ s½n sµng c«ng nhËn kh¶ n¨ng kh«ng bÞ mua chuéc cña Ph«-gt¬, cßn nÕu ng­îc l¹i th× t«i Mo-r¬ th©n mÕn! kh«ng c«ng nhËn ®­îc. §iÒu nµy lµm cho h¾n söng sèt, nh­ng H«m nay ®Þnh viÕt cho anh thËt tØ mØ, nh­ng bÊt ngê ph¶i råi cuèi cïng h¾n ta còng t×m ra ®­îc mét ng­êi, ®ã lµ Lót-vÝch tiÕp hai vÞ kh¸ch ng­êi XÐc-bi vµ ng­êi Va-la-khi mÊt mÊy B¨m-bÐc-g¬! Ngoµi ra, h¾n cßn nãi r»ng Ph«-gt¬ nãi chung lu«n tiÕng ®ång hå, thÕ lµ kÕ ho¹ch cña t«i vì hÕt. H«m qua l¹i cßn gÆp nh÷ng ®iÒu kh«ng may, ch¼ng h¹n, vî «ng ta lµ mét c« g¸i tay cùu ®éc tµi A-man Guª-g¬ ®Õn th¨m t«i n÷a, tay nµy ®i n«ng d©n vïng ¤-bÐc-lan, tØnh BÐc-n¬, «ng ta c­íi c« Êy chØ v× c«ng c¸n kh¾p n¬i cho §ång minh hoµ b×nh 29 lè bÞch; y lµm cho ®¹o ®øc, sau khi ®· cïng nhau sinh ®­îc mét ®øa con. Xem ra t«i phÝ hÕt c¶ buæi tèi. May qu¸, t×nh cê Soãc-lem-m¬ ®Õn, anh c¸i tªn Ph«-gt¬ gi¶o quyÖt Êy ®· cao tay lõa bÞp ®­îc con lõa Êy ®­îc dÞp trßn xoe m¾t lªn mµ quan s¸t mét h×nh mÉu cæ lç sÜ nµy. Nh­ng khi Soãc-lem-m¬ cïng t«i nãi th¼ng vµo mÆt h¾n cña nÒn céng hoµ liªn bang; anh ta kh«ng thÓ ngê r»ng vÉn cßn r»ng víi tÝnh c¸ch mét nhµ v¹n vËt häc, Ph«-gt¬ còng kh«ng lµm tån t¹i c¸i thø g× nh­ thÕ. Cø lÆp ®i lÆp l¹i nh÷ng c©u nãi cò ®­îc g× c¶; th× anh sÏ thÊy h¾n næi khïng lªn: thÕ Ph«-gt¬ kh«ng rÝch v« nghÜa, con lõa nµy ®· trë nªn ngu xuÈn gÊp m­êi vµ ®· lµm c«ng t¸c t uyªn truyÒn lµ g×? Ch¼ng lÏ ®Êy kh«ng ph¶i lµ c«ng mÊt hÕt mäi quan hÖ víi thÕ giíi lý trÝ lµnh m¹nh (®Êy lµ t«i lao cña «ng ta hay sao? ch­a nãi ®Õn t­ duy theo ®óng nghÜa cña nã). §èi víi h¹ng §èi víi Viªn hiÖn nay hÔ cã chót Ýt kh¶ n¨ng nµo lµ t«i viÕt ng­êi nµy th× trªn ®êi kh«ng cã c¸i g× thó vÞ ngoµi Thuþ SÜ vµ ngay mét c¸i g× ®ã, vµ kÕ ®ã viÕt bµi cho b¸o "Fortnightly"16, bang Ba-®en. Nh­ng råi ch¼ng bao l©u h¾n tin r»ng c©u tr¶ lêi nh­ng cÇn biÕt tr­íc hä cã thÓ ®¨ng bµi dµi hay lµ chØ ®¨ng ®Çu tiªn cña anh ®èi víi yªu cÇu gióp ®ì cña h¾n lµ ®óng thùc, nh÷ng tin ng¾n thuéc lo¹i nh÷ng tin ®¨ng ë trang cuèi cña tøc lµ: chóng ta cµng sèng xa nhau, cµng Ýt giao dÞch víi nhau "Fortnightly"! Nªn hái thªm Bi-d¬-li1 cho râ vÊn ®Ò nµy, - bao nhiªu th× quan hÖ cña chóng ta cµng tèt bÊy nhiªu. H¾n ®· nh÷ng tin ng¾n hÇu nh­ v« dông vµ b¶n th©n Bi-d¬-li qua nh÷ng c«ng nhËn r»ng th¸i ®é cña Blin-®¬ trong vô Ph«-gt¬30 lµ hÌn nh¸t, nh­ng vÉn cho r»ng anh ta lµ mét chµng trai dÔ th­¬ng, -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- thËm chÝ do¹ sÏ hoµ gi¶i gi÷a anh víi Blin-®¬! r»ng Ph«-gt¬ -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- kh«ng ph¶i lµ nhµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ mµ chØ lµ mét chµng trai dÔ 1 Xem tËp nµy, tr. 24.
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 34 35 m ¸c göi ¡ng-gh en, 8 th¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 8 th¸ng giªng 1868 tin Êy sÏ kh«ng biÕt g× thªm vÒ cuèn s¸ch2 cña chóng ta. -------------------------------------- ----------------------------------- -------------------------------------------------------------------------- -------------------------------------- ---------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- 2  tËp I bé "T­ b¶n".
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 36 37 m ¸c göi ¡ng-ghen, 11 th ¸ng giªng 1868 m ¸c göi ¡ng-ghen, 11 th¸ng giªng 1868 P hrÕt th©n mÕn! Vµi ngµy n÷a t«i sÏ b¾t Vin-hem bÐ tr¶ lêi vÒ téi kh«ng gi÷ lêi høa víi t«i. Chóng ta biÕt c¸ch buéc anh chµng nµy ph¶i hµnh ®éng mau lÑ h¬n. T«i ®· cã ®Þa chØ cña RÝch-te råi. Xin göi tr¶ anh th­ cña LÝp-nÕch, Cu-ghen-man vµ Di-ben. Chóc anh nh÷ng ®iÒu tèt lµnh nhÊt. Ph.¡. cña anh C«ng bè lÇn ®Çu cã l­îc bít trong cuèn In theo b¶n viÕt tay s¸ch: "Der Briefwechsel zwischen Nguyªn v¨n lµ tiÕng F.Engels und K.Marx". Bd. IV, Stuttgart, §øc 1913; c«ng bè toµn v¨n trong Marx Engels Gesamtausgabe. Dritte Abteilung, Bd. 4, 1931 vµ trong C.M¸c vµ Ph.¡ng- ghen, Toµn tËp, xuÊt b¶n lÇn thø nhÊt, t. XXIV, 1931 7 m¸c göi ¡ng-ghen ë Man-se-xt¬ [Lu©n §«n], 11 th¸ng Giªng 1868
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2