Bài giảng bệnh chuyên khoa nông nghiệp : BỆNH HẠI CAM QUÍT part 1

Chia sẻ: Safskj Aksjd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

74
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Do vi khuẩn Xanthomonas campestris pv. citri, tên cũ gọi là X. citri (Wasse) Dowson.) g: I. Triệ u chứ n g Lá, trái, cành điều bị nhiễm, dễ thấy nhất trên lá và trái. Vết bệnh lúc đầu nhỏ, sủng ướt, màu xanh đậm (xanh tối), sau đó biến thành màu nâu nhạt, mọc nhô trên mặt lá hay vỏ trái. Kích thước vết bệnh thay đổi theo loại cây, từ 1-2 mm trên quít, đến 3-5 mm trên cam mật và hơn 10 mm trên cam sành, bưởi. Chung quanh vết bệnh trên lá có thể có quần...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng bệnh chuyên khoa nông nghiệp : BỆNH HẠI CAM QUÍT part 1

®¹i ®¹i häc cÇn th¬ - khoa n«ng nghiÖp gi¸o tr×nh gi¶ng d¹y trùc tuyÕn §−êng 3/2, Tp. CÇn Th¬. Tel: 84 71 831005, Fax: 84 71 830814 Website: http://www.ctu.edu.vn/knn email: dminh@ctu.edu.vn, vtanh@ctu.edu.vn PHAÀN II BEÄ BEÄNH HAÏI CAÂ CAÂY AÊN TRAÙI
CHÖÔNG X BEÄ BEÄNH HAÏI CAM QUÍT LOEÙ T ( Canker) LOEÙ Do vi khuaån Xanthomonas campestris pv. citri, teân cuõ goïi laø X. citri (Wasse) Dowson.) g: I. Trieä u chöù n g Laù, traùi, caønh ñieàu bò nhieãm, deã thaáy nhaát treân laù vaø traùi. Veát beänh luùc ñaàu nhoû, suûng öôùt, maøu xanh ñaäm (xanh toái), sau ñoù bieán thaønh maøu naâu nhaït, moïc nhoâ treân maët laù hay voû traùi. Kích thöôùc veát beänh thay ñoåi theo loaïi caây, töø 1-2 mm treân quít, ñeán 3-5 mm treân cam maät vaø hôn 10 mm treân cam saønh, böôûi. Chung quanh veát beänh treân laù coù theå coù quaàn maøu vaøng , lôùn nhoû tuøy loaïi caây. Thöôøng beänh chæ gaây haïi ôû voû traùi , laøm maát thaåm myõ, chæ khi naøo bò nhieãm naëng, phaàn thòt cuûa muùi traùi coù theå bò chai. Caønh non thöôøng cuõng bò nhieãm naëng, caùc ñoám naâu saàn suøi ñoùng daày ñaëc laøm khoâ cheát caønh. h: II. Ñaë c ñieå m phaù t trieå n cuû a beä n h Vi khuaån coù theå xaâm nhieãm qua veát thöông hay khí khoång ôû caùc boä phaän cuûa caây.Laù, caønh non, traùi thöôøng bò nhieãm qua khí khoång. Khi coù söông hay möa laøm öôùt veát beänh, vi khuaån trong veát beänh seõ öùa ra vaø töø ñoù gioù, nöôùc möa, coân truøng (saâu veõ buøa) seõ laøm laây lan ñi. Trong caùc laù beänh rôi ruïng, vi khuaån coù theå toàn taïi ñeán 6 thaùng. Chính vi khuaån toàn taïi trong caùc caønh nhieãm beänh vaøo muøa khoâ coøn toàn taïi laø nguoàn beänh ñeå laây lan quan troïng. trò: III. Bieä n phaù p phoø n g trò - Caét boû caùc caønh laù beänh, veä sinh nghieâm ngaët keå caû quaàn aùo cuûa coâng nhaân laøm vieäc trong vöôøn. - Kieåm tra nghieâm khaéc caùc gioáng caây nhaäp töø caùc nôi, caùc nöôùc coù beänh naøy. Giaùo Trình Beänh Caây Chuyeân Khoa 190
- Caét tæa boû caønh laù beänh trong muøa khoâ tröôùc khi töôùi cho ra hoa. - Phun thuoác goác ñoàng nhö Copper Zinc, Kasuran, hoãn hôïp thanh phaøn voâi ôû giai ñoaïn caây chôø ñaâm töôïc ra hoa vaø sau ñoù khi 2/3 hoa ñaõ ruïng caùnh vaø tieáp tuïc phun ñònh kyø 2 tuaàn/laàn cho ñeán khi traùi chín. B EÄ BEÄ NH THOÁ I GOÁ C , CHAÛ Y MUÛ (Foot rot, Gummosis) Do nhieàu loaïi naám gaây ra, nhö: - Phytophthora nicotianae var. parasitica. - P. citrophthora (Sm. - Sm.) Leonian. - P. hibernalis Carme. - P. syringae Kleb. - Botryodiplodia theobromae Pat. g: I.Trieä u chöù n g Goàm nhieàu daïng trieäu chöùng nhö: thoái voû thaân caây ôû goác, keå caû caùc reã caïn beân treân, chaûy muû hoâi. Voû caây gaàn goác luùc ñaàu bò suõng nöôùc, sau ñoù khoâ nöùt doïc theo thaân vaø bong ra laøm voû caây bò thoái naâu thaønh nhöõng vuøng baát daïng. Beänh coù theå phaùt trieån nhanh leân ngoïn thaân hay phaùt trieån voøng quanh thaân chính vaø reã caùi. Caây beänh cuõng coù theå thaáy ít reã maûnh, reã ngaén, voû reã thoái vaø raát deã tuoäc ra khoûi reã, nhaát laø ôû caùc reã con. Trieäu chöùng treân laù bieåu hieän möùc ñoä nghieâm troïng cuûa beänh treân thaân hay treân coå reã. Laù bò vaøng, nhaát laø doïc theo caùc gaân chaùnh do bò thieáu dinh döôõng, sau ñoù caùc caønh töôïc vaø nhaùnh lôùn bò cheát laøm cho caây beänh coù voû tôi taû treân ñoù phaùt trieån nhieàu töôïc non meàm. Beänh cuõng laøm thoái traùi, thöôøng chæ moät beân traùi bò thoái, vuøng thoái hôi troøn, coù maøu naâu toái, sau ñoù lan roäng ra khaép traùi, traùi thoái phaùt muøi chua. Neáu khoâng khí khoâ, traùi thoái seõ bò thoái khoâ, neáu khoâng khí aåm, khuaån ty naám maøu traéng seõ phaùt trieån daøy ñaëc treân vuøng beänh vaø sau ñoù bò taïp nhieãm laøm cho traùi bò thoái hoaøn toaøn. Töø traùi beänh, naám seõ laây lan sang traùi maïnh do tieáp xuùc. h: II.Ñaë c ñieå m phaù t trieå n cuû a beä n h Giaùo Trình Beänh Caây Chuyeân Khoa 191
Naám nhieãm vaøo goác caây chuû yeáu qua veát thöông, veát thöông môùi deã bò nhieãm hôn veát thöông cuû. Ñoä ph hôi thaáp raát thích hôïp cho naám (ph = 6,0-6,5). Ñaát uùng nöôùc hay thöøa aåm laøm cho beänh phaùt trieån maïnh hôn vì ôû ñaát thöøa nöôùc seõ bò thieáu oxy neân söï phaùt trieån cuûa nhöõng reã maïnh ñeå buø ñaép bò chaäm neân caây khoâng phuïc hoài ñöôïc. Nhieät ñoä khoâng khí cuõng coù söï aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa naám gaây beänh laø P. citrophthora, trong khoâng khí ôû caùc vuøng noùng thöôøng laø do naám P. nicotianae var. parasitica (30oC), ôû caùc vuøng laïnh (20 oC) thöôøng laø do naám P. syringae vaø P. hibernalis. Nöôùc cuõng raát caàn thieát cho söï sinh saûn ñoäng baøo töû cuûa naám. Ñoäng baøo töû laây lan chuû yeáu do gioù vaø gioït nöôùc möa tung toeù. trò: III.Bieä n phaù p phoø n g trò - Duøng goác thaùp khaùng beänh, nhö cam chua. - Choïn ñaát thoaùt nöôùc toát ñeå troàng. - Khöû ñaát tröôùc khi ñaët caây baèng moät trong caùc loaïi thuoác sau: Vapam, Methyl Bromide, Cloropicrin, hoaëc baèng caùc hoùa chaát khaùc. - Khoâng troàng quaù daøy, khoâng thaùp maàm vaøo goác thaùp quaù thaáp, traùnh ñaët saâu khi troàng. - Khoâng tuû caønh khoâ, coû daïi, raùc vaøo goác caây. - Trong quaù trình chaêm soùc, traùnh gaây thöông tích ôû goác thaân, boä reã. - Khoâng töôùi quaù ñaåm quanh goác, traùnh laø leøn ñaát quanh goác. - Caïo boû phaàn voû beänh, boâi vaøo goå baèng dung dòch KMNO4 (Permanganate kalium - thuoác tím) 1% hay pheát vaøo choã caïo baèng Captafol hay Captan (6 gram/100ml nöôùc) hay baèng caùc thuoác goác ñoàng nhö Copper Zinc, Copper B... - Caét tæa bôùt caønh nhaùnh ñeå taïo thoaùng khí, traùnh ñeå caønh traùi chaïm ñaát. - Phun laù baèng Metalaxyl ôû noàng ñoä 2%. (trong Ridomyl coù chöùa Metalaxyl) hay baèng Fosetyl alumium ôû noàng ñoä 4,8%. . Giaùo Trình Beänh Caây Chuyeân Khoa 192
- Traùnh giöõ traùi quaù laâu trong caùc boäi chöùa vì beänh laây raát nhanh qua tieáp xuùc giöõa caùc traùi. GHEÛ GHEÛ NHAÙ M (Scab) Do naám Sphaeceloma fawcettii Jenkins, coøn coù teân laø Elsinoe fawcettii Bitame. - Jenkins. g: I.Trieä u chöù n g Veát beänh thöôøng thaáy ôû maët döôùi laù, veát nhoû, troøn, nhoâ, coù maøu naâu nhaït. Laù beänh thöôøng bò bieán daïng, xoaén. Caønh non, traùi cuõng coù veát beänh töông töï, nhöng caùc veát thöôøng noái thaønh maûng lôùn nhoû, baát daïng. Thöôøng caùc laù, traùi, caønh coøn non raát deã bò nhieãm beänh. Caây con bò nhieãm naëng coù theå bò luøn. h: II. Ñaë c ñieå m phaù t trieå n cuû a beä n h Naám gaây beänh löu toàn qua muøa khoâ chuû yeáu treân caùc laù vaø caønh non bò nhieãm beänh, töø ñaây seõ laø nguoàn gaây beänh trong muøa möa. Neáu ñuû aåm vaø nhieät ñoä thích hôïp (20-30 oC), chæ trong voøng 24 giôø, baøo töû ñöôïc phoùng thích vaø xaâm nhieãm xong. Baøo töû laây lan chuû yeáu do gioù, möa, söông vaø coân truøng. Laù vaø traùi coøn raát non thì raát deã nhieãm beänh, ngay caû khi hoa vöøa ruïng caùnh. trò: III. Bieä n phaù p phoø n g trò - Caét boû, ñoát caùc caønh, laù, traùi beänh. - Phun thuoác ngöøa trò beänh nhö Benomyl hay caùc thuoác goác ñoàng (Copper Zinc, Copper B, Bordeaux ...), ñònh kyø 15 ngaøy/laàn ôû cuoái muøa khoâ, tröôùc khi ra laù töôïc môùi, khi hoa vöøa ruïng caùnh, tröôùc khi traùi thaønh hình. Giaùo Trình Beänh Caây Chuyeân Khoa 193
ÑOÁ M ÑEN TRAÙ I (Black spot) : Do naám Phoma citricarpai Mc Alp. , coøn goïi laø : Guignardia citricarpa Kicly. g: I.Trieä u chöù n g Ít thaáy treân laù, treân traùi ñoám beänh troøn, khoaûng 2-3 mm, loõm vaøo voû traùi, vieàn ñoám maøu naâu, taâm maøu xaùm traéng thöôøng coù caùc oå naám nhö ñaàu kim, maøu ñen treân ñoù. h: II.Ñaë c ñieå m phaù t trieå n cuû a beä n h Thöôøng traùi beänh döôùi boán thaùng tuoåi, treân caây nhöõng traùi höôùng ra naéng thöôøng bò tröôùc. Baøo töû naám laây lan chuû yeáu nhôø nöôùc. trò: III.Bieä n phaù p phoø n g trò - Queùt doïn, loaïi boû laù, traùi bò beänh trong vöôøn. - Phun Benomyl hay Mancozeb coù theå pha theâm chaát dính. B EÄ BEÄ NH NAÁ M HOÀ NG (Pink disease) : Do naám Corticium salmonicolor Berk - Br. I.Trieä u chöù n g: g Ñaàu tieân treân maët voû caây coù nhöõng sôïi khuaån ty naám traéng boø lan taïo thaønh nhöõng maûng maøu hoàng treân voû caây. Ñoâi khi khoâng thaáy maûng maøu hoàng maø chæ thaáy caùc gai hoàng phaùt trieån töø caùc veát nöùt treân voû thaân hay nhaùnh. Nhaùnh beänh seõ bò khoâ cheát. II.Ñaë c ñieå m phaù t trieå n cuû a beä n h: h Thöôøng sau caùc traän möa, ñaûm baøo töû naám ñöôïc phoùng thích raát nhieàu vaø seõ laây lan theo gioù. Ñaûm baøo töû naám coù theå naåy maàm ôû nhieät ñoä töø 18-32 oC. AÅm ñoä khoâng khí cao, trôøi aâm u, möa... laø nhöõng ñieàu kieän thích hôïp cho beänh phaùt trieån. Beänh phaùt trieån naëng treân nhöõng taøn laù raäm raïp vaø che khuaát nhau. Giaùo Trình Beänh Caây Chuyeân Khoa 194