Bài giảng Chuyên đề 3: Quản trị chi phí sản xuất

Chuyên đ 3<br /> <br /> Qu n tr chi phí s n xu t<br /> TS Nguy n Minh Đ c<br /> Đ i h c Nông Lâm TPHCM<br /> <br /> S<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> c n thi t c a vi c phân lo i chi phí<br /> <br /> Thu t ng “chi phí” có th có nhi u ý nghĩa khác<br /> nhau theo nh ng tình hu ng khác nhau<br /> Chi phí khác nhau đư c dùng cho nh ng m c<br /> đích s d ng, nh ng tình hu ng ra quy t đ nh<br /> khác nhau<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> 1<br /> <br /> Chi phí là gì?<br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> Khi m t doanh nghi p mu n ti n hành ho t<br /> đ ng s n xu t th y s n, các lo i tài nguyên và<br /> giá c a chúng ph i đư c xác đ nh.<br /> M c dù các tài nguyên (đ t, lao đ ng,…) có th<br /> đư c s d ng cho nhi u m c đích, nhưng khi<br /> đư c s d ng cho ho t đ ng s n xu t này thì<br /> không th s d ng cho ho t đ ng s n xu t<br /> khác.<br /> N u các tài nguyên ch có m t trong hai l a<br /> ch n đ s d ng cho s n xu t (ví d : đ t dành<br /> xư ng ch bi n cá thì không th xây khu lưu trú<br /> cho công nhân) thì giá c a di n tích đ t s d ng<br /> đ s n xu t chính là giá tr mà di n tích đ t đó<br /> t o ra khi s d ng xây nhà cho công nhân thuê.<br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> Chi phí cơ h i<br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> N u các tài nguyên c n thi t s d ng cho ho t đ ng s n xu t<br /> phi-lê cá tra có th đư c s d ng cho các ho t đ ng s n<br /> xu t khác thì giá các tài nguyên s d ng cho s n xu t phi-lê<br /> cá tra đư c tính b ng giá tr các s n ph m có giá nh t mà nó<br /> đã không đư c s n xu t ra.<br /> M t doanh nhân khi quy t đ nh chuy n khu nhà đ t đang cho<br /> thuê thành nhà xư ng ch bi n th y s n thì giá c a m t m2<br /> nhà xư ng ph i b ng giá cho thuê 1m2 nhà đ t trư c đây.<br /> Chi phí c a b t kỳ m t tài nguyên nào chính là giá tr s n<br /> ph m c a tài nguyên đó s n xu t đư c v i hi u su t cao<br /> nh t.<br /> Chi phí cho vi c hy sinh giá tr s d ng cho các ho t đ ng<br /> s n xu t khác có hi u su t cao nh t đ s d ng cho ho t<br /> đ ng th c t c a nhà s n xu t g i là chi phí cơ h i.<br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> 2<br /> <br /> T ng chi phí (TC - Total Cost)<br /> <br /> Lư ng ti n c n thi t ph i chi đ đ t đư c các m c s n ph m<br /> khác nhau.<br /> Trong ngành th c ph m, chi phí đ s n xu t m t s n ph m<br /> các vùng khác nhau thư ng khác nhau do s khác bi t v<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> khí h u,<br /> đ a hình,<br /> ¤ công ngh<br /> ¤ kho ng cách đ n th trư ng bán s n ph m và vùng nguyên li u<br /> ¤ giá c<br /> các vùng đ a lý khác nhau.<br /> ¤<br /> ¤<br /> <br /> Chi phí cũng khác nhau gi a các đơn v s n xu t do s khác<br /> bi t v trình đ qu n lý, quy mô...<br /> 2 lo i: Chi phí b t bi n hay chi phí c đ nh (FC = Fixed Cost)<br /> và Chi phí kh bi n hay chi phí bi n đ i (VC = Variable Cost).<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> Chi phí c đ nh (FC - Fixed Cost)<br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> G m các lo i chi phí mà nhà s n xu t ph i tr<br /> k c khi ho t đ ng s n xu t không đư c th c<br /> hi n.<br /> Chi phí c đ nh bao g m ti n thuê (ho c thu )<br /> đ t, thu tài s n, kh u hao tài s n, lãi su t v n<br /> vay,...<br /> V lư ng, chi phí c đ nh không thay đ i khi<br /> thay đ i quy mô s n xu t hay thay đ i m c s n<br /> lư ng s n ph m.<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> 3<br /> <br /> Chi phí c đ nh (FC - Fixed Cost)<br /> ¤<br /> <br /> ¤<br /> <br /> Đ nh phí bình quân (average fixed costs-AFC) thay<br /> đ i t l ngh ch theo s thay đ i c a m c ho t đ ng<br /> Ví d : Chi phí kh u hao xư ng l p ráp xe hàng tháng<br /> là 2.000.000.000 đ ng. Chi phí này không thay đ i<br /> cho dù s lư ng xe l p ráp/tháng là bao nhiêu.<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> Chi phí c đ nh (FC - Fixed Cost)<br /> <br /> S lư ng xe<br /> (chi c)<br /> Chi phí kh u hao<br /> (1.000 đ ng)<br /> Chi phí kh u hao/1<br /> xe (1.000 đ ng)<br /> <br /> 1.000<br /> <br /> 2.000<br /> <br /> 2.000.000 2.000.000<br /> 2.000<br /> <br /> 1.000<br /> <br /> 3.000<br /> <br /> 4.000<br /> <br /> 2.000.000<br /> <br /> 2.000.000<br /> <br /> 666,67<br /> <br /> 500<br /> <br /> Chi phí kh u hao/1xe = Chi phí kh u hao : s lư ng xe<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> 4<br /> <br /> Chi phí c đ nh (FC - Fixed Cost)<br /> Đ th đ nh phí<br /> <br /> Đ th đ nh phí bình quân<br /> <br /> FC<br /> <br /> AFC<br /> <br /> 2.000.000.000<br /> 2.000.000<br /> 1.000.000<br /> 500.000<br /> 1.000 2.000 3.000 4.000<br /> <br /> 1.000 2.000 3.000 4.000<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> Chi phí bi n đ i (VC - Variable Cost)<br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> n<br /> <br /> G m các chi phí s d ng tùy theo s n lư ng trong quá<br /> trình ho t đ ng s n xu t, theo các th i đi m khác nhau<br /> c a quá trình s n xu t.<br /> T ng chi phí bi n đ i bao g m chi phí cho các y u t đ u<br /> vào hàng ngày như nguyên li u, nhiên li u, hoá ch t,<br /> phân bón, lao đ ng và lãi su t.<br /> T ng chi phí bi n đ i (TVC) đư c tính toán b ng cách<br /> nhân s lư ng đ u vào s d ng cho quá trình s n xu t<br /> v i đơn giá c a m i lo i đ u vào.<br /> Vi c phân bi t gi a chi phí c đ nh và chi phí bi n đ i<br /> thư ng không đơn gi n do hai lo i chi phí này không có<br /> ranh gi i khác bi t rõ ràng.<br /> ¤<br /> <br /> Ví d , chi phí ti n đi n cũng có th chia ra làm nhi u ph n khác<br /> nhau, trong đó có ph n mà nhà s n xu t ph i tr khi ho t đ ng<br /> s n xu t không đ
c th c hi n.<br /> <br /> Nguyen Minh Duc 2010<br /> <br /> 5<br /> <br />