Bài giảng Principlesof economics: Kinh tế vĩ mô của nền kinh tế mở - TS. Phạm Thế Anh

Chia sẻ: Minh Hoa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Principlesof economics: Kinh tế vĩ mô của nền kinh tế mở giới thiệu một số khái niệm cơ bản, chu chuyển hàng hóa và vốn quốc tế, cán cân thanh toán, tỷ giá hối đoái doanh nghĩa,... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Principlesof economics: Kinh tế vĩ mô của nền kinh tế mở - TS. Phạm Thế Anh

Kinh t V mô c a N n Kinh t M : M t s khái ni m c b n • N n kinh t m và óng • M t n n kinh t óng là m t n n kinh t không có 31 giao d ch v i các n n kinh t khác trên th gi i. • không có xu t nh p kh u, không có chu chuy n v n qu c t . Kinh t V mô c a N n • M t n n kinh t óng là n n kinh t có giao d ch t Kinh t M : do v i các n n kinh t khác trên th gi i. M t s khái ni m c b n Bài gi ng c a TS. Ph m Th Anh pham.theanh@yahoo.com Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Kinh t V mô c a N n Kinh t M : CHU CHUY N HÀNG HOÁ VÀ V N QU C T M t s khái ni m c b n • N n kinh t m • N n kinh t m • M t n n kinh t m giao d ch v i th gi i bên ngoài • M là m t n n kinh t r t l n và m - nó nh p kh u qua hai ho t ng. và xu t kh u m t l ng hàng hoá và d ch v kh ng • Mua và bán hàng hoá và d ch v trên th tr ng s n ph m l . th gi i. • Trong h n b n th p k qua, th ng m i và tài chính • Mua và bán tài s n v n trên các th tr ng tài chính th qu c t ã ngày càng quan tr ng. gi i. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chu chuy n hàng hoá: Xu t kh u, Chu chuy n hàng hoá: Xu t kh u, Nh p kh u, Xu t kh u ròng Nh p kh u, Xu t kh u ròng • Xu t kh u là nh ng hàng hoá và d ch v c • Xu t kh u ròng (NX) là giá tr xu t kh u tr i s n xu t trong n c và bán ra n c ngoài. giá tr nh p kh u c a m t qu c gia. • Nh p kh u là nh ng hàng hoá và d ch v c • Xu t kh u ròng còn c g i là cán cân th ng s n xu t n c ngoài và bán trong n c. m i. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 1
Chu chuy n hàng hoá: Xu t kh u, Chu chuy n hàng hoá: Xu t kh u, Nh p kh u, Xu t kh u ròng Nh p kh u, Xu t kh u ròng • Thâm h t th ng m i là tình hu ng trong ó • Các nhân t nh h ng n xu t kh u ròng xu t kh u ròng (NX) âm. • Th hi u c a ng i tiêu dùng i v i hàng n i và • Nh p kh u > Xu t kh u hàng ngo i. • Th ng d th ng m i là tình hu ng trong ó • Giá c a hàng hoá trong n c và n c ngoài. xu t kh u (NX) ròng d ng. • T giá trao i gi a n i t và ngo i t . • Xu t kh u > Nh p kh u • Cân b ng th ng m i ph n ánh tình hu ng khi xu t kh u ròng b ng không—xu t kh u và nh p kh u b ng nhau. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chu chuy n hàng hoá: Xu t kh u, Hình 1 Qu c t hoá n n kinh t M Nh p kh u, Xu t kh u ròng % GDP • Các nhân t nh h ng n xu t kh u ròng • Thu nh p c a ng i tiêu dùng trong n c và n c 15 ngoài. Imports • Chi phí v n chuy n hàng hoá t n c này sang 10 n c khác. Exports • Các chính sách c a chính ph i v i th ng m i qu c t . 5 0 1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Chu chuy n ngu n l c tài chính: Dòng Chu chuy n ngu n l c tài chính: Dòng v n ra ròng v n ra ròng • Dòng v n ra ròng ph n ánh giá tr mua tài s n • Khi m t công dân M mua c phi u c a n c ngoài b i ng i dân trong n c tr i giá Telmex, m t công ty i n tho i c a Mexico, tr mua tài s n trong n c c a ng i n c vi c mua này làm t ng dòng v n ra ròng c a ngoài. M. • M t công dân M mua c phi u c a hãng Toyota và • Khi m t ng i Nh t mua trái phi u c a chính m t công dân Mexico mua c phi u c a công ty ph M , vi c mua này làm gi m dòng v n ra Ford Motor. ròng c a M . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 2
Chu chuy n ngu n l c tài chính: Dòng S cân b ng gi a xu t kh u ròng và v n ra ròng dòng v n ra ròng • Các bi n nh h ng n dòng v n ra ròng • Xu t kh u ròng (NX) và dòng v n ra ròng • Lãi su t th c c a các tài s n n c ngoài. (NCO) có liên quan ch!t ch" v i nhau. • Lãi su t th c c a các tài s n trong n c. • # i v i toàn b n n kinh t , NX và NCO ph i • Các r i ro kinh t và chính tr c a vi c n m gi tài cân b ng v i nhau, do v y: s n n c ngoài. NCO = NX • Các chính sách c a chính ph tác ng n quy n s h u c a ng i n c ngoài i v i các tài s n trong n c. #i u ki n này úng b i vì m i giao d ch nh h ng n v trái c$ng nh h ng n v ph i v i cùng giá tr . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Ti t ki m, u t , và m i quan h c a chúng Ti t ki m, u t , và m i quan h c a chúng i v i chu chuy n qu c t i v i chu chuy n qu c t • Xu t kh u ròng là m t b ph n c a GDP: • Ti t ki m qu c gia (S) b ng v i Y - C - G do Y = C + I + G + NX v y: • Ti t ki m qu c gia là thu nh p c a m t qu c S = I + NX gia tr i tiêu dùng c a h gia ình và chi tiêu hay c a chính ph : #%u t Dòng v n Ti t ki m = + Y - C - G = I + NX trong n c ra ròng S = I + NCO Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 2 Ti t ki m qu c gia, u t trong n c, và Hình 2 Ti t ki m qu c gia, u t trong n c, và u t n c ngoài ròng u t n c ngoài ròng (a) Ti t ki m qu c gia và u t trong n c (% GDP) (b) Dòng v n ra ròng (% GDP) % GDP % GDP 20 4 #%u t trong n c 3 18 2 Dòng v n ra ròng 1 16 0 14 –1 –2 12 Ti t ki m qu c gia –3 10 –4 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 3
Cán cân thanh toán Cán cân thanh toán • Cán cân thanh toán là b ng ghi chép ho t ng B ng sau mô t c u trúc chung c a cán cân thanh toán trao i hàng hoá, d ch v , và tài s n tài chính Cán cân thanh toán c a m t n c v i th gi i bên ngoài. (1) Tài kho n vãng lai Có N • Cán cân thành toán g m hai b ph n chính: Xu t kh u (Hàng hoá và d ch v ) + (1) Tài kho n vãng lai ghi chép dòng ti n ph n Nh p kh u (Hàng hoá và d ch v ) - ánh dòng chu chuy n hàng hoá và d ch v Thu nh p %u t nh n c + (2) Tài kho n v n ghi chép dòng ti n ph n ánh Thu nh p %u t ph i tr - dòng chu chuy n tài s n Các kho n chuy n giao không có i &ng Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Cán cân thanh toán Cán cân thanh toán D ch v bao g m v n t i, du l ch, b o hi m, giáo Cán cân thanh toán (ti p theo) d c, và các d ch v tài chính. (2) Tài kho n v n Có N Thu nh p u t bao g m ti n lãi và c t&c mà S gia t ng tài s n n c ngoài n m - m t ng i nh n c t vi c s h u tài s n gi b i ng i dân trong n c n c ngoài. S gia t ng tài s n trong n c n m + gi b i ng i n c ngoài Chuy n giao không có i ng x y ra khi m t (3) Quy t toán chính th c - [(1) + (2)] bên cho m t cái gì ó mà không nh n l i c gì, ví d nh vi n tr n c ngoài, ki u h i… Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Cán cân thanh toán Cán cân thanh toán Tài kho n v n • Tài kho n vãng lai + tài kho n v n + quy t toán chính th c = 0 • Dòng v n vào x y ra khi n c ch nhà bán tài s n cho • Khi m t n c có th m h t vãng lai, i u ó có ngh a là h n c khác, ví d nh Trung tâm Rockefeller c bán xu t kh u ít h n nh p kh u. # tài tr cho s thâm h t này, cho m t công ty c a Nh t. Dòng v n ra x y ra khi h ph i bán tài s n cho ng i n c ngoài. Do v y, thâm h t n c ch nhà mua tài s n t n c ngoài, ví d nh vãng lai ph i i li n v i th!ng d tài kho n v n ho!c s gi m m t công dân M m tài kho n ngân hàng Thu' S . sút d tr tài s n. • Cán cân tài kho n v n = dòng v n vào – dòng v n ra • K t toán chính th c, ph n ánh nh ng giao d ch th c hi n • M t n c có tài kho n v n th!ng d khi công dân c a b i ngân hàng trung ng. Nó o l ng s gia t ng tài s n (ngo i t m nh, vàng…) d tr c a m t qu c gia, các tài s n h bán nhi u tài s n cho ng i n c ngoài h n là mua ó có th c s( d ng th c hi n thanh toán qu c t . K t c a ng i n c ngoài. toán chính th&c còn c g i là cán cân thanh toán (ng c d u). Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 4
GIÁ C TRONG GIAO D CH QU C T : T GIÁ H I OÁI TH C T VÀ DANH NGH A T giá h i oái danh ngh a • Các giao d ch qu c t b nh h ng b i giá c • T giá h i oái danh ngh a là t) l trao i gi a qu c t . ng ti n n c này v i ng ti n n c khác. • Hai lo i giá qu c t quan tr ng nh t ó là t) giá h i oái danh ngh a và t) giá h i oái th c t . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T giá h i oái danh ngh a T giá h i oái danh ngh a • T) giá h i oái danh ngh a c bi u di*n theo • Gi s( t) giá h i oái gi a ng yen Nh t và hai cách: ôla M là 80 yen trên m t ôla. • Theo s n v ngo i t trên m t nv n it . • M t ôla M i c 80 yen. • Và theo s n v n i t trên m t n v ngo i t . • M t yen i c 1/80 (= 0,0125) ôla. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T giá h i oái danh ngh a T giá h i oái danh ngh a • S lên giá ph n ánh s gia t ng v giá tr c a • N u m t ôla mua c nhi u ngo i t h n thì m t ng ti n khi o l ng theo ng ti n khác. t&c là ng ôla lên giá. • S m t giá ph n ánh s s t gi m v giá tr c a • N u nó mua c ít ngo i t h n thì t&c là nó b m t ng ti n khi o l ng theo ng ti n khác. m t giá. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 5
T giá h i oái th c t T giá h i oái th c t • T giá h i oái th c t là t) l trao i gi a • T) giá h i oái th c t so sánh giá c a hàng n i hàng hoá và d ch v n c này v i hàng hoá và v i giá c a hàng ngo i trong n n kinh t n i. d ch v n c khác. • N u m t thùng bia #&c t g p hai l%n bia M thì t) giá h i oái th c t là ½ thùng bia #&c trên m t thùng bia M . Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T giá h i oái th c t T giá h i oái th c t • T) giá h i oái th c t ph thu c vào t) giá h i • T) giá h i oái th c t là m t nhân t quy t oái danh ngh a và giá bán c a hàng hoá hai nh quan tr ng l ng xu t nh p kh u c a m t n c o l ng theo n i t . qu c gia. Ty gia hoi doai danh nghia × Gia trong nuoc Ty gia hoi doai thuc te = Gia o nuoc ngoai Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western T giá h i oái th c t T giá h i oái th c t • S m t giá (gi m giá) c a t) giá h i oái th c • K t qu là xu t kh u c a M t ng, nh p kh u t M có ngh a là hàng hoá M tr nên r+ m t c a M gi m, c hai i u này u làm t ng xu t cách t ng i so v i hàng ngo i. kh u ròng c a M . • #i u này khuy n khích ng i dân M l,n ng i • Ng c l i, s lên giá c a t) giá h i oái th c t dân th gi i tiêu dùng hàng hoá s n xu t t i M c a M hàm ý hàng hoá M tr nên t m t cách nhi u h n so v i hàng hoá s n xu t các n c t ng i so v i hàng ngo i, do v y xu t kh u khác. ròng c a M gi m. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 6
M!T LÝ THUY T "U TIÊN V# XÁC NH T GIÁ H I OÁI: Logic c b n c a ngang b ng s&c mua NGANG B$NG S%C MUA • Lý thuy t ngang b ng s c mua là lý thuy t n • Ngang b ng s&c mua là m t lý thuy t v t) giá gi n nh t và c ch p nh n r ng rãi nh t gi i h i oái mà theo ó, b t kì m t n v ti n t thích s bi n ng c a t) giá h i oái. nào u có kh n ng mua c m t l ng hàng hoá nh nhau t t c các n c. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Logic c b n c a ngang b ng s&c mua Logic c b n c a ngang b ng s&c mua • Theo lý thuy t ngang b ng s&c mua, b t kì m t • Lý thuy t ngang b ng s&c mua d a trên m t n v ti n t nào u có kh n ng mua c nguyên lý c b n ó là quy lu t m t giá. m t l ng hàng hoá nh nhau t t c các n c. • Theo quy lu t m t giá, m t hàng hoá nào ó ph i c bán v i cùng m t giá b t kì âu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Logic c b n c a ngang b ng s&c mua Logic c b n c a ngang b ng s&c mua • N u quy lu t m t giá không úng, các c h i • N u %u c chênh l ch giá t n t i, cu i cùng giá khai thác l i nhu n s" t n t i. c khác nhau gi a hai th tr ng s" h i t . • Quá trình l i d ng s chênh l ch giá các th • Theo lý thuy t ngang b ng s&c mua, m t ng tr ng khác nhau c g i là u c chênh l ch ti n ph i có s&c mua nh nhau t t c các giá. n c, và t) giá h i oái bi n ng mb o cho i u ó x y ra. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 7
Ý ngh a c a ngang b ng s&c mua Ý ngh a c a ngang b ng s&c mua • N u s&c mua c a ôla luôn nh nhau trong • Khi ngân hàng trung ng in m t l ng l n n c và n c ngoài, thì t) giá h i oái không ti n, thì ng ti n n c ó s" m t giá theo c s th thay i. n v hàng hoá và d ch v nó có th mua, l,n • T) giá h i oái danh ngh a gi a ng ti n hai theo s nv ng ti n khác mà nó có th trao n c ph i ph n ánh s khác bi t v giá gi a hai i. n c này. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Hình 3 Ti n, Giá, và T giá h i oái danh ngh a trong th'i kì siêu l m phát &c Nh ng h n ch c a ngang b ng s&c mua Các ch s (Jan. 1921 100) • Nhi u hàng hoá không d* dàng trao i hay v n 1,000,000,000,000,000 chuy n t n c này sang n c khác. 10,000,000,000 Money supply • Các hàng hoá có th trao i không ph i lúc nào c$ng thay th hoàn h o cho nhau khi chúng Price level 100,000 c s n xu t nh ng n c khác nhau. 1 Exchange rate .00001 .0000000001 1921 1922 1923 1924 1925 Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western Th tr ng ngo i h i Ch t giá h i oái • Ch t giá h i oái là cách th&c m t n c qu n lý ng ti n T) giá h i oái danh ngh a c a mình theo ng ti n n c khác và th tr ng ngo i h i. Nó có liên quan ch!t ch" n chính sách ti n t . S • Các lo i c b n bao g m: (1) ch t) giá th h i, trong ó th tr ng quy t nh s bi n ng c a t) giá; (2) ch t) giá c nh, g n ch!t ng ti n trong n c v i m t E0 ng ti n khác, ch y u là v i ng ti n c ch p nh n r ng rãi nh ôla M hay euro, và Chính ph ph i hy sinh vi c s( d ng chính sách ti n t trong D n c m t cách c l p khi theo u i n nh bên trong (3) ch t) giá th n i có qu n lý, trong ó ngân hàng trung ng gi cho t) giá dao ng không quá xa so v i m&c m c Q0 Q tiêu. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western 8
K t lu n K t lu n • Xu t kh u ròng là giá tr c a hàng hoá và d ch • Dòng v n ra ròng c a m t n n kinh t luôn v trong n c c bán ra n c ngoài tr i giá b ng v i xu t kh u ròng c a nó. tr hàng hoá và d ch v n c ngoài bán trong • Ti t ki m c a m t n n kinh t có th c s( n c. d ng ho!c tài tr cho %u t trong n c ho!c • Dòng v n ra ròng là giá tr s h u tài s n n c mua tài s n n c ngoài. ngoài b i dân c trong n c tr i giá tr s h u tài s n trong n c b i ng i n c ngoài. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western K t lu n K t lu n • T) giá h i oái danh ngh a là giá t ng i c a • Khi t) giá h i oái danh ngh a thay i theo ng ti n hai n c. cách m-i ôla mua c nhi u ngo i t h n, thì • T) giá h i oái th c t là giá t ng i c a ng ôla c g i là lên giá hay m nh lên. hàng hoá và d ch v gi a hai n c. • Khi t) giá h i oái danh ngh a thay i theo cách m-i ôla mua c ít ngo i t h n, thì ng ôla c g i là m t giá hay y u i. Copyright © 2004 South-Western Copyright © 2004 South-Western K t lu n • Theo lý thuy t ngang b ng s&c mua, m t n v ti n t b t kì s" mua c cùng m t l ng hàng hoá t t c các n c. • T) giá h i oái danh ngh a gi a ng ti n hai n c s" ph n ánh m&c giá hai n c này. Copyright © 2004 South-Western 9