intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Đổi mới nội dung giảng dạy chế định thừa kế trong môn học Luật dân sự dưới góc độ giới "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

139
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đổi mới nội dung giảng dạy chế định thừa kế trong môn học Luật dân sự dưới góc độ giới

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Đổi mới nội dung giảng dạy chế định thừa kế trong môn học Luật dân sự dưới góc độ giới "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi ThS. NguyÔn Hång H¶I * nguyên t c c a pháp lu t v th a k và khái 1. Nh ng n i dung c n ư c l ng ghép gi i trong gi ng d y ch nh th a k ni m, theo chúng tôi, gi ng viên c n cung c p 1.1. Khái quát n i dung gi ng d y ch nh nh ng thông tin sau ây cho sinh viên: th a k trong chương trình ào t o hi n nay - Quan h th a k là m t trong nh ng quan Trong chương trình gi ng d y môn h c h xã h i ch u nh hư ng sâu s c b i phong t c, lu t dân s hi n nay, ch nh th a k n m t p quán và truy n th ng o c v vai trò và trong h c ph n 2 v i t ng s ti t gi ng và th o quy n, nghĩa v l i di s n hư ng di s n c a lu n là 15 ti t v i nh ng n i dung cơ b n sau: nam, n trong th a k tài s n; - Th nh t, khái ni m và các nguyên t c - Quan ni m truy n th ng trong xã h i cơ b n v th a k ( i u 631, i u 632 Vi t Nam thư ng có s ưu ái hơn v quy n BLDS năm 2005); quy t nh di s n và th hư ng di s n th a - Th hai, các quy nh chung v th a k k c a ngư i nam gi i (ngư i cha, ngư i ch ng, ( i u 633 - i u 645 BLDS năm 2005); ngư i con trai ho c các thành viên nam khác - Th ba, th a k theo di chúc ( i u 646 trong dòng h và gia ình), còn ngư i n - i u 673 BLDS năm 2005); gi i (ngư i m , ngư i v , con gái ho c các - Th tư, th a k theo pháp lu t ( i u thành viên n khác trong gia ình, dòng h ) 674 - i u 680 BLDS năm 2005); thư ng có s y u th hơn v v n này; - Th năm, thanh toán và phân chia di - S bình ng nam, n trong th a k s n ( i u 681 - i u 687 BLDS năm 2005). 1.2. Nh ng n i dung c n ư c l ng ghép không ch ch u s ph thu c vào nh ki n gi i trong ch nh th a k xã h i mà còn ph thu c r t nhi u vào quan Căn c vào n i dung gi ng d y ch nh i m c a nhà làm lu t dư i m i ch xã th a k trong môn h c lu t dân s và nh ng h i. Th c ti n pháp lí ã ch ng minh, không nguyên t c trong nghiên c u v gi i và bình ph i pháp lu t c a nhà nư c nào cũng công ng gi i, c n thi t l ng ghép gi i vào trong nh n và b o h s bình ng gi a nam và n nh ng n i dung cơ b n sau: v th a k . 1.2.1. Khái ni m và các nguyên t c cơ b n c a th a k * Gi ng viên Khoa lu t dân s Bên c nh nh ng ki n th c b t bu c là các Trư ng i h c Lu t Hà N i 16 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2007
  2. nghiªn cøu - trao ®æi Ví d : Ngư i ch ng (ho c ngư i v ) - Pháp lu t Vi t Nam v th a k tr i qua các giai o n phát tri n c a t nư c ã có không quan tâm chăm sóc, ho c có hành vi hành h v th xác và tinh th n khi ngư i v nh ng minh ch ng r t rõ nét v v n bình (ho c ch ng) mình b m au, không ư c ng gi i trong th a k : + Pháp lu t dư i ch cũ luôn có c u ch a k p th i mà ch t. Nh ng hành vi nh ng quy nh b o v quy n l i c a ngư i trên, n u không phát hi n k p th i ho c v i àn ông trong các quan h xã h i và quan h quan i m y là “chuy n riêng” c a v gia ình. Gi ng viên c n phân tích cơ s xã ch ng h mà không tư c quy n th a k c a ngư i vi ph m cũng là m t d u hi u c a b t h i và pháp lí c a v n này; + Pháp lu t c a Nhà nư c ta quy nh v bình ng v gi i… Ngoài ra, do nh hư ng c a tư tư ng, th a k d a trên nguyên t c bình ng không phân bi t i x gi a nh ng ngư i th a k , phong t c, t p quán l c h u ho c do ch u nh hư ng c a nh ki n xã h i, thái trong ó chú tr ng b o v quy n, l i ích c a t ti… nh ng ngư i y u th ho c nh ng ngư i có ho c thi u hi u bi t pháp lu t mà có th d n quan h g n bó ch t ch , g n gũi v dòng máu, n ngư i có quy n th a k l i không dám quan h tình c m và o c (cha m , v kh i ki n, không mu n kh i ki n ho c không ch ng, con chưa thành niên ho c con ã thành bi t mình ư c hư ng th a k mà kh i ki n, niên nhưng không có kh năng lao ng...). c bi t i v i ph n trong gia ình. Tuy nhiên, trên th c t vi c ưa các quy nh Ví d : Ngư i con dâu s ng cùng v i gia ình nhà ch ng, sau khi ngư i ch ng ch t này vào cu c s ng còn nhi u v n b t c p. Trong ó, nh ng nh ki n phân bi t i x không dám kh i ki n ho c t cho là mình không có quy n ư c hư ng th a k . ây v vai trò quy t nh di s n ho c quy n hư ng di s n c a ngư i ph n nói chung, cũng là m t d ng c a b t bình ng v gi i, ngư i v , ngư i con gái nói riêng v n còn các cơ quan nhà nư c có th m quy n c n nh hư ng n ng n trong m t b ph n dân cư, h ư c th hư ng quy n th a k giúp h c ng ng ho c nhóm xã h i. Theo chúng tôi, mà pháp lu t ã quy nh cho h . gi ng viên c n d n ch ng nh ng cơ s xã h i 1.2.3. Th a k theo di chúc và th c ti n ch ng minh lu n i m này. Trong ph n th a k theo di chúc, gi ng viên c n phân tích các thông tin v ngư i có 1.2.2. Ph n các quy nh chung v th a k quy n l p di chúc và các quy n c a ngư i Giáo án và gi ng viên c n l ng ghép các l p di chúc trên cơ s nh ng quy n này áp n i dung bình ng gi i vào trong các thông tin liên quan n xác nh ngư i th a k , d ng chung cho t t c nh ng ngư i l p di ngư i không ư c hư ng di s n cũng như vi c chúc mà không có s phân bi t i x dư i xác nh di s n liên quan n tài s n chung c a góc gi i. v , ch ng và tài s n chung c a gia ình. Bên c nh ó, c n nh n m nh nh ng nh T¹p chÝ luËt häc sè 3/2007 17
  3. nghiªn cøu - trao ®æi ki n xã h i v vai trò trong vi c quy t nh 1.2.4. Th a k theo pháp lu t di s n và hư ng di s n c a ngư i ph n so Chúng tôi cho r ng n i dung c n ph i có v i nam gi i có nh hư ng r t l n n tâm trong gi ng d y là phân tích dư i góc gi i tư, nguy n v ng c a ngư i l p di chúc. T pháp lu t v th a k , không có s phân bi t ó, nó có th quy t nh ngư i i x trong vi c xác nh di n nh ng ngư i l i di s n ư c hư ng th a k theo pháp lu t. Nam hay có “dám” hay không “dám” l p di chúc, cũng như có th quy t nh n i dung c a di n n u có quan h nhân thân ngang nhau v i chúc bao g m ai s ư c hư ng th a k , ngư i l i di s n thì cùng thu c cùng hàng m c th a k và các ràng bu c v nghĩa v th a k c a ngư i l i di s n và ư c chia phát sinh khi ư c th a k … ph n di s n b ng nhau. Tuy nhiên, th c Ví d : Ngư i con dâu s ng cùng gia ình hi n trên th c t thì m i ngư i, c bi t là ph n c n ph i vư t qua m c c m v s nhà ch ng khi m c b nh hi m nghèo bi t mình không qua kh i thì thư ng có suy nghĩ cho phân bi t nam, n trong vi c hư ng di s n. Ngoài ra, cũng c n chú ý các quan h r ng mình không nên ho c không có quy n l p th a k liên quan n nh ng trư ng h p c di chúc d n t i h quy t nh không l p di chúc. Ngư c l i, khi h quy t nh l p di chúc bi t, có tính nh y c m cao như quan h th a thì ngư i ch ng ho c gia ình nhà ch ng cho k gi a v và ch ng ã chia tài s n chung, ang xin ly hôn, ã k t hôn v i ngư i khác; r ng ch v không có quy n ó ho c không nên có di chúc khi ngư i ch ng, cha, m , anh, quan h th a k gi a con riêng v i b dư ng, m k ; quan h th a k gi a con nuôi em gia ình nhà ch ng còn s ng… Ngoài ví d trên, chúng ta cũng có th và cha nuôi, m nuôi và cha , m … th y m t hi n tư ng ph bi n là ngư i li 1.2.5. Thanh toán và phân chia di s n di s n khi l p di chúc thư ng có quan ni m V thanh toán và phân chia di s n, nhìn con trai ho c cháu trai là ngư i th a t , n i chung pháp lu t áp d ng nguyên t c tôn tr ng dõi tông ư ng và k t c các truy n th ng ý chí c a ngư i l i di s n, s tho thu n c a gia ình, dòng h nên thư ng quy t nh gi a nh ng ngư i th a k . Trong trư ng h p trao toàn b ho c ph n l n di s n th a k chia di s n th a k theo pháp lu t thì th c hi n nguyên t c bình ng gi a nh ng ngư i cho con trai và cháu trai. Trong khi ó, con gái, cháu gái thì hư ng ư c ph n ít hơn th a k v nh n di s n và th c hi n nghĩa v ho c không ư c hư ng. B n thân ngư i c a ngư i ch t l i. c bi t, n u vi c phân ph n nhi u khi cũng có quan ni m cho chia di s n làm nh hư ng nghiêm tr ng n r ng quy n th a k thu c v con trai, anh i s ng c a bên v ho c ch ng còn s ng và trai, em trai, cháu trai còn mình thì không gia ình thì bên còn s ng có quy n yêu c u ư c hư ng d n t i h không “dám”, không toà án xác nh ph n di s n mà nh ng ngư i mu n kh i ki n hư ng th a k … th a k ư c hư ng nhưng chưa ư c chia 18 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2007
  4. nghiªn cøu - trao ®æi di s n trong m t th i h n nh t nh (th i h n v các v n xã h i, trong ó có v trí, vai ó là không quá 3 năm)… trò c a n gi i và nam gi i trong xã h i. Tuy nhiên, v n còn t n t i nh ng y u t l ng ghép gi i có hi u qu vào trong n i xã h i có th nh hư ng n vi c th c hi n dung gi ng d y ch nh th a k ngoài các phương pháp truy n th ng, theo chúng tôi các nguyên t c trên mà giáo trình và gi ng viên c n cung c p cho ngư i h c. Ví d : Sau phương pháp sư ph m c n ư c s d ng khi thông báo v vi c m th a k ho c di còn bao g m: chúc ư c công b , nh ng ngư i th a k h p - Cùng tham gia; m t tho thu n v vi c c ngư i qu n lí di - H c h i l n nhau; s n, ngư i phân chia di s n, cách th c phân - Tr c quan hoá. chia di s n. Trong nh ng cu c h p này, ngư i * Phương pháp sư ph m cùng tham gia th a k là n gi i thư ng ít tham gia ho c có giúp cho h c viên ch ng tích c c tham tham gia nhưng không có ý ki n do ph thu c gia vào quá trình h c t p, tránh th ng vào ý ki n c a nh ng ngư i th a k nam gi i, trong ti p thu ki n th c v l ng ghép gi i. ngư i th a k “b trên”. Th m chí, khi ngư i c bi t, khi l ng ghép gi i luôn mang tính ph n có ý ki n thì thư ng không ư c nh y c m cao do có s nh ki n v gi i nh ng ngư i th a k khác quan tâm thích trong m i ngư i và quan ni m truy n th ng v gi i trong m i c ng ng, nhóm ngư i là áng, th m chí g t i không ch p nh n… Pháp lu t th a nh n quy n c a ngư i v khác nhau. Phương pháp cùng tham gia th a sau khi ngư i ch ng ch t có th yêu c u toà nh n nh ng kinh nghi m, kĩ năng, ý tư ng án không chia di s n th a k c a ngư i phong phú, a d ng c a ngư i h c ng th i ch ng trong th i h n không quá 3 năm n u l y ó làm cơ s c a ti n trình h c t p. vi c chia di s n có nh hư ng nghiêm tr ng Phương pháp này giúp cho h c viên t xác nh ư c nhu c u, m c tiêu h c t p… n i s ng c a h và gia ình. Trên th c t , nh ng ngư i v có th c hi n ư c quy n * Phương pháp h c h i l n nhau ư c hi u này hay không khi ngư i kh i ki n chia th a là ngư i h c cùng tích c c trao i v quan k chính là cha m ch ng, con cái c a i m, ý ki n và kinh nghi m c a mình v mình… và s l a ch n ph bi n c a ngư i gi i và bình ng gi i trong quan h gia ph n trên th c t là nh n s khó khăn ình. Trong ó m i ý ki n u ư c tôn tr ng như nhau. Giáo viên là ch là ngư i g i m , thu c v mình và ch p nh n yêu c u kh i ki n c a nh ng ngư i th a k khác. hư ng d n, cung c p nh ng ki n th c cơ b n v gi i và bình ng gi i trong pháp lu t v 2. Phương pháp sư ph m khi l ng ghép th a k cho ngư i h c; gi i trong gi ng d y ch nh th a k Ngư i h c trong môi trư ng ào t o * Tr c quan hoá là m t khía c nh quan lu t ã có s nh n th c cơ b n và a d ng tr ng c a kĩ thu t gi ng d y, gi ng viên c n T¹p chÝ luËt häc sè 3/2007 19
  5. nghiªn cøu - trao ®æi tranh th các phương ti n kĩ thu t như máy nh ng nh n th c m i và suy nghĩ a c hi u tính, èn chi u, các ph n m m ng d ng v nh ng y u t xã h i và pháp lí c a m t truy n t thông tin cho ngư i h c và thu quy nh pháp lu t dân s nói chung và th p thông tin t phía ngư i h c. Ngoài ra, pháp lu t v th a k nói riêng, trong ó có tr c quan hoá cũng là vi c ngư i gi ng viên vn v bình ng gi i trong th a k . ưa ra công c thông tin th c t minh 3.2. Giáo án ây là công c không th thi u ph n ánh ch ng ho c g i ý cho ngư i h c nghiên c u trách nhi m khoa h c và chuyên môn c a th o lu n v gi i và bình ng gi i trong ngư i gi ng viên. Nó truy n t i nh ng ki n th a k . Các công c thông tin ó có th là: th c cơ b n ph i có v ch mà ngư i h c m t h sơ v án tranh ch p th a k , m t v s ti p nh n. Ngoài ra, giáo án cũng ánh vi c nêu trên báo chí, m t con ngư i, gia d u s sáng t o c a gi ng viên trong vi c ình c th … ti p c n và truy n t thông tin. M i gi ng 3. Các công c và phương ti n c n viên có m t cách ti p c n và di n t khác thi t h tr l ng ghép gi i trong gi ng nhau v cùng bài gi ng, i u ó là c n thi t d y ch nh th a k giúp cho ngư i h c có ư c cách ti p c n a Trong ào t o, truy n t m t thông tin d ng v cùng m t v n . Tuy nhiên, l ng n ngư i h c thì cơ s ào t o, b môn và ghép gi i vào t ng n i dung c a giáo án l i gi ng viên có th s d ng nhi u công c , là nguyên t c b t bu c. Chúng ta hãy t a phương ti n khác nhau h tr , nâng cao v là ngư i h c, li u ngư i h c có ư c s hi u qu . G n v i n i dung l ng ghép gi i nh n th c úng n v gi i và bình ng trong gi ng d y ch nh th a k c a môn h c gi i hay không khi m i giáo viên l i t t m lu t dân s , chúng tôi cho r ng c n ph i có quan tr ng c a nó khác nhau, th m chí mâu nh ng các công c phương ti n sau ây: thu n nhau. Trong khoa h c t t y u có 3.1. Giáo trình nh ng quan i m khác nhau v gi i và bình ây là công c quan tr ng, c n thi t và ng gi i nhưng theo chúng tôi, i m n mang tính ph bi n không ch ivi c a m i quan i m là ngư i h c ph i nh n ngư i h c mà còn c v i ngư i d y. B th c ư c bình ng gi i trong pháp lu t, môn c n xây d ng m t giáo trình chu n, th c thi pháp lu t và trong i s ng xã h i là th ng nh t chuyên môn v các ki n t h c cơ c n thi t, t t y u xây d ng m t xã h i b n, mang tính n n t ng cho khoa h c lu t công b ng, dân ch , văn minh. dân s nói chung và pháp lu t v th a k 3.3. Các phương ti n h tr nói riêng. Trong ó có s th ng nh t v Các phương ti n h tr g m: Tài li u l ng ghép gi i trong t ng n i dung c a tham kh o cho sinh viên, các phương ti n kĩ giáo trình. Bên c nh ó, giáo trình cũng thu t như máy chi u, máy tính, các ph n ph i là tài li u g i m cho ngư i h c m m h tr … ./. 20 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2