intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Quyền hành pháp và chức năng của quyền hành pháp "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

83
lượt xem
16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quyền hành pháp và chức năng của quyền hành pháp Luật phòng, chống mua bán người khi liệt kê các nhóm hành vi bị cấm và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự đã xác định các hành vi được quy định tại các điều 119 và 120 BLHS là nhóm hành vi thứ nhất trong các nhóm này. Các nhóm hành vi khác được liệt kê trong Luật này là chuyển giao hoặc tiếp nhận người để bóc lột tình dục, cưỡng bức lao động, lấy các bộ phận cơ thể hoặc vì mục đích vô nhân...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Quyền hành pháp và chức năng của quyền hành pháp "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi PGS.TS. Lª Minh T©m * 1. Trong s¸ch b¸o ph¸p lÝ ë n−íc ta cã quyÒn lùc nh n−íc v ch−a chØ râ ®−îc tÝnh quan niÖm kh¸ phæ biÕn cho r»ng "quyÒn chÊt ®Æc thï cña quyÒn h nh ph¸p. Dï xÐt h nh ph¸p" l quyÒn thi h nh ph¸p luËt, v× theo nghÜa n o th× quyÒn h nh ph¸p còng cã vËy c¬ quan h nh ph¸p chØ cã quyÒn lùc ph¸i tÝnh ®éc lËp t−¬ng ®èi v c¬ quan h nh ph¸p sinh trªn c¬ së cã sù uû quyÒn hoÆc t¸n lu«n thÓ hiÖn râ tÝnh ®éc lËp, chñ ®éng, s¸ng th nh cña c¬ quan lËp ph¸p, ®−îc biÓu thÞ t¹o trong viÖc thùc thi c¸c nhiÖm vô, quyÒn d−íi h×nh thøc ph¸p luËt(1). Theo ®ã, c¬ quan h¹n cña m×nh trªn c¬ së cña hiÕn ph¸p v n¾m quyÒn h nh ph¸p chØ l c¬ quan chÊp luËt chø kh«ng chØ chÊp h nh ph¸p luËt nãi h nh cña c¬ quan quyÒn lùc nh n−íc. C¸ch chung mét c¸ch thô ®éng. Nh− vËy, ë ®©y hiÓu n y cã mÆt ®óng nh−ng ch−a to n diÖn nhãm tõ “quyÒn h nh ph¸p” còng ch−a ph¶n v ch−a ®Çy ®ñ, bëi v×: ¸nh ®−îc ®Çy ®ñ tÝnh chÊt v néi dung vèn Thø nhÊt, xÐt riªng vÒ mÆt ng÷ nghÜa th× cã cña lo¹i quyÒn lùc n y, v× vËy, trong khi ch÷ "quyÒn" l viÕt t¾t cña "quyÒn lùc" ch−a cã ®−îc nhãm tõ t−¬ng thÝch th× còng (trong tiÕng Anh l power; tiÕng Nga l cÇn ph¶i hiÓu kh¸i niÖm quyÒn h nh ph¸p víi vlaxt) m quyÒn lùc nh n−íc l søc m¹nh ® nghÜa réng h¬n. ®−îc hîp ph¸p ho¸ v ®−îc trao cho c¸c chñ Thø hai, xÐt trªn b×nh diÖn ph¸p luËt th× thÓ x¸c ®Þnh ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng, nhiÖm c¸i c¬ b¶n quyÕt ®Þnh sù tån t¹i v hiÖu lùc vô nh»m ®¹t tíi nh÷ng môc ®Ých cô thÓ. Søc cña ph¸p luËt l t− t−ëng, quan ®iÓm, ý chÝ, m¹nh ®ã cã kh¶ n¨ng buéc c¸c chñ thÓ kh¸c nguyªn t¾c thÓ hiÖn b¶n chÊt, néi dung cña ph¶i phôc tïng ý chÝ cña chñ thÓ quyÒn lùc. ph¸p luËt chø kh«ng ph¶i chØ l hÖ thèng QuyÒn lùc nh n−íc bao trïm to n x héi v ph¸p luËt thùc ®Þnh. HÖ thèng ph¸p luËt thùc cã tÝnh thèng nhÊt. BÊt cø bé phËn (lo¹i, ®Þnh chØ l sù biÓu hiÖn cô thÓ vÒ mÆt h×nh nh¸nh) n o cña quyÒn lùc nh n−íc còng l thøc ph¸p lÝ b¶n chÊt v mét sè néi dung c¬ sù biÓu hiÖn cña quyÒn lùc nh n−íc thèng cña ph¸p luËt; rÊt nhiÒu néi dung cña ph¸p nhÊt; gi÷a c¸c bé phËn quyÒn lùc lu«n cã sù luËt míi chØ ®−îc biÓu hiÖn ë møc ®é chung t¸c ®éng v ¶nh h−ëng lÉn nhau, chø kh«ng hoÆc cßn n»m ë d¹ng "tiÒm n¨ng", cÇn ph¶i ph¶i nh¸nh quyÒn lùc n y l¹i l sù ph¸i sinh ®−îc cô thÓ ho¸ v “khai th¸c” kh«ng ngõng. cña nh¸nh quyÒn lùc kh¸c. QuyÒn lùc nh V× vËy, nÕu quan niÖm quyÒn h nh ph¸p chØ n−íc b¾t nguån tõ quyÒn lùc nh©n d©n, l quyÒn chÊp h nh ph¸p luËt, ho¹t ®éng cña quyÒn lùc nh n−íc ®−îc thiÕt lËp v thùc thi nã kh«ng ph¶i do chÝnh nã tù ®Ò ra(2) th× ®iÒu trªn c¬ së uû quyÒn cña quyÒn lùc nh©n d©n. n y cã lÏ chØ tån t¹i trªn lÝ thuyÕt. Thùc tiÔn V× vËy, nÕu quan niÖm quyÒn h nh ph¸p l cho thÊy, kh«ng c¬ quan lËp ph¸p n o l¹i cã quyÒn lùc ph¸i sinh tõ quyÒn lËp ph¸p th× ch−a ph¶n ¸nh ®óng tÝnh thèng nhÊt cña * Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi 44 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi thÓ ®Ò ra ph¸p luËt mét c¸ch ®Çy ®ñ, chi tiÕt quyÒn lùc cøng víi c¬ chÕ kiÒm chÕ v ®èi ®Ó l m c¬ së cho c¬ quan kh¸c cø theo ®ã m träng m¹nh mÏ gi÷a 3 nh¸nh quyÒn lùc; thùc hiÖn. Sù tån t¹i hai kh¸i niÖm lËp ph¸p trong khi ®ã, nh n−íc Ph¸p, quª h−¬ng cña v lËp quy, trong ®ã quyÒn lËp ph¸p thuéc vÒ Montesquieu l¹i tæ chøc bé m¸y quyÒn lùc Quèc héi v quyÒn lËp quy thuéc vÒ ChÝnh kh«ng ho n to n theo t− t−ëng cña lÝ thuyÕt phñ v c¸c c¬ quan h nh ph¸p theo nghÜa ph©n quyÒn, kh¸c xa víi c¬ chÕ "kiÒm chÕ réng, ® cho thÊy râ ®iÒu n y. Nh− vËy, ®èi träng" cña MÜ; ë mét sè n−íc kh¸c ® tæ quyÒn h nh ph¸p dï ®−îc quan niÖm l chøc bé m¸y quyÒn lùc cña m×nh theo c¬ chÕ quyÒn thi h nh ph¸p luËt th× ®ã còng chØ giíi bèn quyÒn, n¨m quyÒn, thËm chÝ s¸u quyÒn. h¹n ë viÖc thi h nh hiÕn ph¸p v luËt, chø §iÒu n y cho thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i xem xÐt kh«ng ph¶i l ph¸p luËt nãi chung. Do ®ã, "quyÒn h nh ph¸p" mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n vai trß cña c¬ quan h nh ph¸p, dï ë møc ®é theo quan ®iÓm kÕt hîp c¸c yÕu tè truyÒn n y hay møc ®é kh¸c, cßn thÓ hiÖn ë viÖc thèng v hiÖn ®¹i m tr−íc hÕt l ®Æt nã tham gia v o qu¸ tr×nh s¸ng t¹o ph¸p luËt. trong mèi quan hÖ víi kh¸i niÖm "h nh Thø ba, xÐt vÒ mÆt lÞch sö h×nh th nh v chÝnh" v "quyÒn h nh chÝnh”. ph¸t triÓn cña lÝ thuyÕt tam quyÒn ph©n lËp 2. H nh chÝnh, theo tiÕng La tinh l (gäi t¾t l thuyÕt ph©n quyÒn) th× kh¸i niÖm Administratio, võa cã nghÜa l qu¶n lÝ, ®iÒu "quyÒn h nh ph¸p" ®−îc ®Æt ra v ph©n tÝch h nh võa cã nghÜa l phôc vô, hç trî(3). Theo trong mèi quan hÖ chung nhÊt víi "quyÒn lËp nghÜa H¸n-ViÖt th× h nh chÝnh l "thi h nh ph¸p" v "quyÒn t− ph¸p" nh»m ®Ó gi¶i quyÕt chÝnh sù", nghÜa l thùc h nh c«ng viÖc cai vÊn ®Ò c¬ b¶n nhÊt l chèng ®éc quyÒn v trÞ, ®iÒu h nh theo chÝnh s¸ch(4). Nh− vËy, l¹m dông quyÒn lùc. VÒ mÆt n y, thuyÕt h nh chÝnh nãi mét c¸ch ng¾n gän nhÊt l ph©n quyÒn ® cã nh÷ng ®ãng gãp tÝch cùc, qu¶n lÝ, ®iÒu h nh v phôc vô. Theo ®ã, h nh gãp phÇn t¹o ra xu h−íng míi trong tæ chøc chÝnh l kh¸i niÖm rÊt réng bao gåm to n bé v thùc thi quyÒn lùc nh n−íc. Tuy nhiªn, c¸c ho¹t ®éng qu¶n lÝ, ®iÒu h nh v phôc vô do tÝnh chÊt phøc t¹p cña vÊn ®Ò, cho ®Õn nay trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x héi, c¸c khÝa c¹nh thuéc néi h m cña ba kh¸i trong ®ã h nh chÝnh c«ng (h nh chÝnh nh niÖm nãi trªn, nhÊt l viÖc x¸c ®Þnh mét c¸ch n−íc) gi÷ vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng. QuyÒn ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè, nguyªn t¾c, ®iÒu kiÖn ®Ó h nh chÝnh (quyÒn lùc h nh chÝnh) cã nh÷ng x©y dùng c¬ chÕ khoa häc vÒ tæ chøc v thùc ®Æc tr−ng riªng rÊt c¬ b¶n, ®ã l quyÒn h nh thi quyÒn lùc nh n−íc ®Ó võa b¶o ®¶m tÝnh ®éng, m¹nh mÏ, réng kh¾p v lu«n ®ßi hái thèng nhÊt cña quyÒn lùc nh n−íc võa ph¸t ph¶i cã ph−¬ng thøc tæ chøc v triÓn khai ®Æc huy tèi ®a −u thÕ cña mçi bé phËn quyÒn lùc, thï ®Ó ®¸p øng c¸c yªu cÇu gi¶i quyÕt c¸c vÉn cßn cã nh÷ng quan niÖm rÊt kh¸c nhau. nhiÖm vô th−êng xuyªn, nh¹y c¶m mét c¸ch Trong thùc tÕ, nhiÒu quèc gia ® sö dông mét nhanh chãng, linh ho¹t v quyÕt ®o¸n. §Ó sè yÕu tè cña lÝ thuyÕt ph©n quyÒn trong tæ thùc thi quyÒn h nh chÝnh th× cÇn ph¶i cã hÖ chøc bé m¸y quyÒn lùc cña m×nh nh−ng kÕt thèng tæ chøc ®ñ m¹nh v réng kh¾p. V× vËy, qu¶ l¹i rÊt kh¸c nhau. Ch¼ng h¹n, nh n−íc hÖ thèng tæ chøc h nh chÝnh bao giê còng l MÜ ®−îc tæ chøc theo m« h×nh ph©n lËp c¬ cÊu lín nhÊt cña bé m¸y nh n−íc v xÐt T¹p chÝ luËt häc - 45
  3. nghiªn cøu - trao ®æi trªn ph−¬ng diÖn thùc tiÔn, søc m¹nh cña nh cô thÓ cña vÊn ®Ò thùc tiÔn ®Æt ra. Nh−ng bÊt n−íc bao giê còng ®−îc biÓu hiÖn râ nÐt nhÊt luËn trong tr−êng hîp n o th× quyÒn h nh ë bé m¸y h nh chÝnh. Tuy nhiªn, xÐt trªn ph¸p hay quyÒn h nh chÝnh còng ®Òu cã tÝnh b×nh diÖn kh¸c th× trong quan hÖ víi c¬ quan ®éc lËp v cã nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng kh«ng ®¹i diÖn (quyÒn lùc) nã vÉn cã tÝnh chÊt l c¬ thÓ trén lÉn víi c¸c quyÒn kh¸c. NÕu xem xÐt quan chÊp h nh cña c¬ quan quyÒn lùc. V× vÊn ®Ò quyÒn lùc theo quan ®iÓm hÖ thèng vËy, b¶n th©n kh¸i niÖm quyÒn h nh chÝnh th× mçi kh¸i niÖm trªn t¸ch riªng ®Òu ch−a còng kh«ng ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ tÝnh chÊt, chøc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ tÝnh chÊt v néi dung cña bé n¨ng cña hÖ thèng c¬ quan h nh chÝnh. phËn quyÒn lùc cã nh÷ng ®Æc ®iÓm rÊt riªng 3. Tõ sù ph©n tÝch ë trªn cã thÓ rót ra mét víi t− c¸ch l tiÓu hÖ thèng n»m trong hÖ sè kÕt luËn ban ®Çu nh− sau: a) QuyÒn h nh thèng quyÒn lùc nh n−íc thèng nhÊt m tõ ph¸p l kh¸i niÖm chung dïng ®Ó chØ bé ®ã h×nh th nh hÖ thèng c¬ quan t−¬ng øng tõ phËn (nh¸nh, lo¹i) quyÒn lùc ®Æc thï v ph¶n trung −¬ng xuèng ®Þa ph−¬ng. ¸nh mèi quan hÖ quyÒn lùc ë cÊp ®é cao nhÊt V× vËy, theo chóng t«i, trong khi ch−a gi÷a c¸c bé phËn hîp th nh cña quyÒn lùc t×m ®−îc c¸c thuËt ng÷ cã kh¶ n¨ng diÔn ®¹t nh n−íc nãi chung cßn quyÒn h nh chÝnh l ng¾n gän v ®óng nhÊt néi dung v tÝnh chÊt kh¸i niÖm cô thÓ h¬n, ph¶n ¸nh tiÓu hÖ thèng cña lo¹i quyÒn lùc n y, ®Ó tiÖn cho viÖc quyÒn lùc thèng nhÊt tõ trung −¬ng xuèng nghiªn cøu v vËn dông v o viÖc gi¶i quyÕt ®Þa ph−¬ng g¾n víi viÖc qu¶n lÝ ®iÒu h nh v c¸c vÊn ®Ò thùc tiÔn th× cÇn thiÕt ph¶i më phôc vô cña to n bé hÖ thèng c¬ quan h nh réng néi dung cña c¸c kh¸i niÖm quyÒn h nh chÝnh; b) Chñ thÓ cña quyÒn h nh ph¸p l ph¸p th nh kh¸i niÖm quyÒn thi h nh ph¸p chÝnh phñ (nãi ®Çy ®ñ l cña c¸c c¬ quan luËt v h nh chÝnh (cã thÓ gäi l quyÒn h nh h nh ph¸p ë trung −¬ng) cßn chñ thÓ cña ph¸p v chÝnh sù) ®Ó dung hîp trong ®ã quyÒn h nh chÝnh l to n bé hÖ thèng c¸c c¬ nh÷ng néi dung thi h nh ph¸p luËt, lËp quy, quan h nh chÝnh c¸c cÊp. TÝnh chÊt ®iÓn h×nh qu¶n lÝ, ®iÒu h nh v phôc vô(5). Trªn c¬ së cña c¬ quan h nh ph¸p l chÊp h nh, cßn tÝnh cña quan niÖm n y chóng ta sÏ xem xÐt cô chÊt ®iÓn h×nh cña c¬ quan h nh chÝnh l thÓ vÒ chøc n¨ng cña quyÒn h nh ph¸p. qu¶n lÝ, ®iÒu h nh. Nãi c¸ch kh¸c, kh¸i niÖm 4. Cã thÓ coi chøc n¨ng l nh÷ng "con c¬ quan h nh chÝnh ph¶n ¸nh tÝnh ®éc lËp kªnh" m theo ®ã quyÒn h nh ph¸p ®−îc cao h¬n so víi kh¸i niÖm c¬ quan h nh ph¸p. triÓn khai ®Ó thùc thi ph¸p luËt v tiÕn h nh c) Tuy nhiªn, quyÒn h nh ph¸p v quyÒn c¸c ho¹t ®éng qu¶n lÝ, ®iÒu h nh v phôc vô. h nh chÝnh cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau, GÇn ®©y, trong khoa häc ph¸p lÝ cã quan x©m nhËp v bæ sung lÉn nhau, sù ph©n biÖt ®iÓm cho r»ng c¸c chøc n¨ng cña quyÒn h nh r¹ch rßi gi÷a hai kh¸i niÖm ®ã chØ cã thÓ tiÕn ph¸p cÇn ph©n biÖt ë hai cÊp ®é kh¸c nhau, h nh vÒ ph−¬ng diÖn lÝ thuyÕt cßn trong thùc cô thÓ l : ë cÊp ®é thø nhÊt, quyÒn h nh tiÔn tæ chøc v thùc thi quyÒn lùc th× ®iÒu ®ã ph¸p cã c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n nh− chøc n¨ng d−êng nh− khã cã thÓ thùc hiÖn ®−îc.V× vËy, b¶o vÖ trËt tù x héi v an ninh quèc gia; viÖc dïng kh¸i niÖm quyÒn h nh ph¸p hay chøc n¨ng ®iÒu chØnh - qu¶n lÝ v chøc n¨ng quyÒn h nh chÝnh l tuú thuéc v o yªu cÇu b¶o ®¶m tù do, d©n chñ cña c«ng d©n; ë cÊp 46 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi ®é thø hai, quyÒn h nh ph¸p cã c¸c chøc v an to n x héi xuÊt ph¸t tõ chøc n¨ng n¨ng bæ trî nh− chøc n¨ng ban h nh quy c¶nh s¸t, ®−îc h×nh th nh sím nhÊt v lu«n ph¹m ph¸p luËt; chøc n¨ng b¶o ®¶m viÖc ®−îc chó träng ®Çu t− nhiÒu nhÊt c¶ vÒ tæ thùc hiÖn ph¸p luËt v chøc n¨ng t i ph¸n(6). chøc bé m¸y, lùc l−îng con ng−êi v c¸c C¸ch ph©n ®Þnh nh− vËy cã sù hîp lÝ nhÊt ®iÒu kiÖn vËt chÊt kÜ thuËt. §©y l chøc n¨ng ®Þnh nh−ng xÐt vÒ mÆt lÝ luËn còng nh− thùc ®Æc thï cña quyÒn h nh ph¸p, cã ý nghÜa rÊt tiÔn th× còng cã nh÷ng ®iÓm ch−a æn ®ã l : quan träng nh−ng ®ång thêi còng hÕt søc Thø nhÊt, chøc n¨ng l nh÷ng ph−¬ng diÖn phøc t¹p, ®−îc tiÕn h nh th−êng xuyªn vÒ (h−íng, mÆt) ho¹t ®éng cã tÝnh c¬ b¶n, l©u thêi gian (bÊt luËn khi n o s¸ng, tr−a, chiÒu, d i, xuÊt ph¸t tõ b¶n chÊt cña hiÖn t−îng, sù tèi), réng kh¾p vÒ kh«ng gian v ®Þa ®iÓm vËt; tõ môc ®Ých v ý nghÜa x héi cña viÖc (t¹i gia ®×nh, n¬i l m viÖc, trªn ®−êng phè, gi¶i quyÕt c¸c nhiÖm vô ®−îc ®Æt ra, v× vËy, trong c«ng viªn, trªn c¸c ph−¬ng tiÖn giao kh«ng nªn x¸c ®Þnh chøc n¨ng c¬ b¶n v th«ng..) v cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi tÊt c¶ chøc n¨ng bæ trî. Thø hai, viÖc x¸c ®Þnh mäi ng−êi d©n, mäi tæ chøc. ViÖc thùc hiÖn chøc n¨ng cña quyÒn h nh ph¸p cÇn tÝnh ®Õn tèt chøc n¨ng b¶o ®¶m trËt tù v an to n x ®Æc thï cña ®èi t−îng qu¶n lÝ v ®Æc ®iÓm héi cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ thùc cña c¸c ph−¬ng ph¸p t¸c ®éng cho nªn nÕu hiÖn c¸c chøc n¨ng kh¸c v trong con m¾t chia c¸c chøc n¨ng c¬ b¶n v c¸c chøc n¨ng cña ng−êi d©n ®ã l biÓu hiÖn rÊt cô thÓ, râ bæ trî th× v« h×nh trung ® coi l cã ®èi nÐt vÒ søc m¹nh v uy tÝn cña nh n−íc. t−îng t¸c ®éng chÝnh v ®èi t−îng t¸c ®éng Ng−îc l¹i, sù yÕu kÐm trong lÜnh vùc b¶o phô (®iÒu m trong thùc tiÔn thùc thi quyÒn ®¶m trËt tù v an to n x héi sÏ cã ¶nh h−ëng h nh ph¸p rÊt khã x¸c ®Þnh). Thø ba, tÝnh xÊu tíi viÖc thùc hiÖn c¸c mÆt ho¹t ®éng chÊt v sè l−îng c¸c chøc n¨ng còng kh«ng kh¸c cña nh n−íc nh− qu¶n lÝ kinh tÕ, v¨n ph¶i l bÊt biÕn; cïng víi sù ph¸t triÓn cña x ho¸, gi¸o dôc... héi nh÷ng nhu cÇu vÒ tæ chøc v ho¹t ®éng b. Chøc n¨ng qu¶n lÝ ®iÒu h nh cña quyÒn h nh ph¸p cã thÓ cã nh÷ng biÕn Chøc n¨ng n y cã néi dung rÊt réng, ®æi v ®iÒu ®ã còng sÏ kÐo theo sù biÕn ®æi xuyªn suèt tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc nh− kinh tÕ, vÒ sè l−îng còng nh− ph¹m vi cña c¸c chøc v¨n ho¸, x héi, ngo¹i giao, an ninh, quèc n¨ng. V× vËy, theo chóng t«i nªn xem xÐt phßng víi c¸c mÆt ho¹t ®éng hÕt søc phong chøc n¨ng cña quyÒn h nh ph¸p theo cïng phó v phøc t¹p nh− t i chÝnh, ng©n s¸ch nh cÊp ®é v ®Æt chóng trong sù t¸c ®éng qua l¹i n−íc, kÕ to¸n, kiÓm to¸n, thèng kª, chøng víi nhau trong thÓ thèng nhÊt. Theo ®ã, c¸c kho¸n, tÝn dông, b¶o hiÓm, t i s¶n c«ng, khoa chøc n¨ng cña quyÒn h nh ph¸p gåm cã: häc, c«ng nghÖ, m«i tr−êng, t i nguyªn thiªn a. Chøc n¨ng b¶o ®¶m an ninh chÝnh trÞ nhiªn, ph¸t triÓn nguån nh©n lùc, x©y dùng v trËt tù an to n x héi c¬ b¶n, b−u chÝnh viÔn th«ng, n«ng nghiÖp, TrËt tù an to n x héi l mét trong nh÷ng l©m nghiÖp, th−¬ng nghiÖp, dÞch vô, du lÞch, gi¸ trÞ x héi lín v b¶o ®¶m trËt tù v an ®« thÞ... Do tÝnh chÊt v ph¹m vi qu¶n lÝ réng to n x héi l yªu cÇu lu«n cã tÝnh bøc thiÕt. lín v phøc t¹p ®ã, chøc n¨ng qu¶n lÝ v ®iÒu XÐt vÒ mÆt lÞch sö, chøc n¨ng b¶o vÖ trËt tù h nh cña quyÒn h nh ph¸p mét mÆt ph¶i dùa T¹p chÝ luËt häc - 47
  5. nghiªn cøu - trao ®æi trªn c¬ së cña c¸c quan ®iÓm, chÝnh s¸ch, ph¸t huy søc m¹nh cña quyÒn lùc nh n−íc nghÞ quyÕt cña §¶ng, b¶o ®¶m cho c¸c ho¹t nãi chung. ®éng ®ã phï hîp víi hiÕn ph¸p v luËt nh−ng c. Chøc n¨ng b¶o vÖ c¸c quyÒn v lîi Ých mÆt kh¸c nã ®ßi hái c¬ quan h nh ph¸p ph¶i hîp ph¸p cña c«ng d©n cã ®ñ n¨ng lùc v thÈm quyÒn ®Ó gi¶i quyÕt Chøc n¨ng n y thÓ hiÖn tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ c¸c vÊn ®Ò thuéc ph¹m vi qu¶n lÝ, ®iÒu nh n−íc m tr−íc hÕt l c¸c c¬ quan h nh h nh mét c¸ch nhanh chãng v cã hiÖu qu¶. ph¸p ®èi víi c«ng d©n. Chøc n¨ng n y bao Qu¶n lÝ, ®iÒu h nh l qu¸ tr×nh bao gåm gåm nhiÒu ho¹t ®éng cô thÓ v ®−îc tiÕn nhiÒu giai ®o¹n víi nhiÒu biÖn ph¸p v ho¹t h nh mét c¸ch chñ ®éng, linh ho¹t b»ng ®éng kh¸c nhau nh− kÕ ho¹ch ho¸, tæ chøc, nhiÒu ph−¬ng ph¸p kh¸c nhau nh− theo dâi, chØ ®¹o, kiÓm tra, xö lÝ... v ®ßi hái ph¶i cã kiÓm tra, ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn v xö lÝ kÞp ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn nh− nh©n sù, th«ng tin, thêi c¸c h nh vi vi ph¹m c¸c quyÒn v lîi Ých ph¸p luËt, t i chÝnh...V× vËy, chøc n¨ng qu¶n hîp ph¸p cña c«ng d©n ®ång thêi còng l lÝ, ®iÒu h nh lu«n cã quan hÖ mËt thiÕt víi nh÷ng ho¹t ®éng th−êng nhËt ®−îc tiÕn h nh c¸c chøc n¨ng kh¸c v ®ßi hái c¬ quan h nh theo ®Ò nghÞ, yªu cÇu cña c«ng d©n. Trong ph¸p ph¶i chñ ®éng t¹o lËp c¸c ®iÒu kiÖn, ®Ò xu h−íng më réng d©n chñ v ph¸t huy ra chñ tr−¬ng v gi¶i ph¸p phï hîp. VÝ dô, ®Ó quyÒn lùc nh©n d©n, ph¸t huy yÕu tè con cã c¬ së tiÕn h nh cã hiÖu qu¶ chøc n¨ng ng−êi, c¸c quyÒn con ng−êi vÒ d©n sù, chÝnh qu¶n lÝ ®iÒu h nh th× bªn c¹nh viÖc c¨n cø trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ v x héi ®−îc t«n träng, v o c¬ së ph¸p luËt do c¬ quan lËp ph¸p ban khèi l−îng c¸c quyÒn c¬ b¶n cña c«ng d©n h nh, c¬ quan lËp ph¸p cßn ph¶i c¨n cø v o ng y c ng ®−îc ghi nhËn nhiÒu h¬n th× ph¹m c¸c ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng v yªu vi cña chøc n¨ng b¶o vÖ quyÒn v lîi Ých hîp cÇu thùc tÕ ®Ó ban h nh v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p cña c«ng d©n ng y c ng më réng v ph¸p luËt ®Ó t¹o c¬ së cho viÖc qu¶n lÝ, ®iÒu viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ chøc n¨ng n y cã h nh thèng nhÊt v th«ng suèt trong to n bé ý nghÜa chÝnh trÞ x héi ng y c ng lín, t¹o ra hÖ thèng; s¾p xÕp, bè trÝ, ph¸t triÓn v qu¶n lÝ niÒm tin cña nh©n d©n ®èi víi quyÒn h nh c¸c nguån nh©n lùc ®Ó b¶o ®¶m cho bé m¸y ph¸p nãi riªng v quyÒn lùc nh n−íc nãi cã ®ñ n¨ng lùc thùc thi quyÒn lùc... §iÓm chung. n y cho thÊy râ tÝnh ®éc lËp, chñ ®éng cña d. Chøc n¨ng tæ chøc thùc thi ph¸p luËt quyÒn h nh ph¸p. Thùc tiÔn còng cho thÊy Víi tÝnh chÊt l c¬ quan chÊp h nh cña r»ng, chÝnh xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu qu¶n lÝ ®iÒu c¬ quan lËp ph¸p, c¬ quan h nh ph¸p ph¶i h nh c¸c ho¹t ®éng thùc tiÔn v viÖc chñ tiÕn h nh c¸c ho¹t ®éng cña m×nh phï hîp ®éng, s¸ng t¹o gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò, nhÊt l víi c¸c quy ®Þnh cña c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt c¸c vÊn ®Ò cã sù biÕn ®æi hoÆc ph¸t sinh míi do c¸c c¬ quan lËp ph¸p ban h nh, ¸p dông mét c¸c kÞp thêi v cã hiÖu qu¶ cña c¬ quan ®óng ®¾n ph¸p luËt ®Ó gi¶i quyÕt c¸c c«ng h nh ph¸p l mét trong nh÷ng yÕu tè quan viÖc cô thÓ thuéc chøc n¨ng nhiÖm vô, quyÒn träng ®Ó h×nh th nh c¬ së khoa häc v thùc h¹n ®−îc giao ®ång thêi ph¶i tiÕn h nh c¸c tiÔn cho viÖc ho n thiÖn c¸c ®−êng lèi, chÝnh ho¹t ®éng ®Ó b¶o ®¶m cho ph¸p luËt ®−îc t«n s¸ch, ph¸p luËt b¶o ®¶m tÝnh thèng nhÊt v träng v thùc hiÖn trong thùc tÕ ®êi sèng nh− 48 - T¹p chÝ luËt häc
  6. nghiªn cøu - trao ®æi phæ biÕn, gi¸o dôc ph¸p luËt cho c¸n bé v lËp ph¸p ban h nh gi÷ vÞ trÝ ®Æc biÖt quan nh©n d©n, kiÓm tra viÖc thùc hiÖn ph¸p luËt, träng. Tuy nhiªn, c¬ së ph¸p lÝ ®ã ch−a ®ñ ®Ó kÞp thêi ng¨n chÆn v xö lÝ kÞp thêi c¸c vi cã thÓ x©y dùng hÖ thèng c¬ quan h nh ph¸p ph¹m ph¸p luËt. Bªn c¹nh ®ã, c¸c c¬ quan theo yªu cÇu, v× vËy ®ßi hái ph¶i cã sù cô thÓ ho¸ b»ng c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt h nh ph¸p cßn cã chøc n¨ng lËp quy, ban cña c¬ quan h nh ph¸p. VÝ dô, ®Ó bé cã thÓ h nh c¸c v¨n b¶n quy ph¹m ph¸p luËt ®Ó cô ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ theo ®óng chøc n¨ng, thÓ ho¸, gi¶i thÝch, h−íng dÉn thùc hiÖn c¸c thÈm quyÒn ®−îc giao th× cÇn ph¶i cã nghÞ v¨n b¶n ph¸p luËt do c¸c c¬ quan lËp ph¸p ®Þnh cña ChÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt vÒ vÞ trÝ, ban h nh, kÞp thêi ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ tÝnh chÊt, chøc n¨ng nhiÖm vô, thÈm quyÒn míi ph¸t sinh, ®¸p øng nhu cÇu qu¶n lÝ, ®iÒu v c¬ chÕ tæ chøc v ho¹t ®éng; ®Ó s¾p xÕp, h nh. Ho¹t ®éng lËp quy cã ý nghÜa rÊt quan bè trÝ c¸n bé, ph¸t triÓn v qu¶n lÝ nguån träng, gãp phÇn kh¾c phôc sù thiÕu ph¸p luËt nh©n lùc cña bé m¸y h nh ph¸p th× cÇn ph¶i cã c¸c v¨n b¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ tiªu chuÈn, v b¶o ®¶m cho hÖ thèng h nh ph¸p ho¹t c¸ch thøc tuyÓn chän, bæ nhiÖm, khen ®éng th«ng suèt, nhÊt qu¸n. th−ëng, kØ luËt... Bªn c¹nh ®ã, nh÷ng quy ®. Chøc n¨ng t i ph¸n ®Þnh vÒ thñ tôc tiÕn h nh c¸c ho¹t ®éng ®Ó Chøc n¨ng t i ph¸n l mÆt ho¹t ®éng gi¶i quyÕt c¸c mèi quan hÖ theo chiÒu däc v kh«ng thÓ thiÕu cña c¸c c¬ quan h nh ph¸p chiÒu ngang, gi÷a c¸c c¬ quan h nh ph¸p víi ®Ó tiÕn h nh xem xÐt v xö lÝ ®èi víi c¸c vi nhau, gi÷a c¸n bé cña c¬ quan ®ã víi c«ng ph¹m cña c«ng d©n hoÆc nh©n viªn cña bé d©n... còng hÕt søc phøc t¹p v thuéc vÒ m¸y nh n−íc, khi c¸c vi ph¹m n y ch−a ®Õn quyÒn h nh ph¸p. Ngo i ra, c¸c ho¹t ®éng møc truy cøu tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc ¸p t¸c nghiÖp ®Æc thï trong lÜnh vùc tæ chøc bé dông tr¸ch nhiÖm d©n sù. C¸c chÕ t i ®−îc ¸p m¸y cña quyÒn h nh ph¸p còng l nh÷ng néi dông trong tr−êng hîp n y l c¸c chÕ t i dung thuéc chøc n¨ng n y./. h nh chÝnh, vËt chÊt v kØ luËt. Chøc n¨ng n y cã ý nghÜa quan träng, nã b¶o ®¶m cho (1).Xem: ThuyÕt tam quyÒn ph©n lËp v bé m¸y nh n−íc t− s¶n hiÖn ®¹i, ViÖn th«ng tin KHXH, 1991, quyÒn h nh ph¸p ®−îc t«n träng, b¶o vÖ trËt tr.16 -17. tù x héi, b¶o ®¶m kØ luËt lao ®éng v b¶o vÖ (2).Xem: ThuyÕt tam quyÒn ph©n lËp, S®d, tr.16. c¸c quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n. (3).Xem: H nh chÝnh häc ®¹i c−¬ng, GS. §o n Träng e. Chøc n¨ng tæ chøc bé m¸y h nh ph¸p TruyÕn chñ biªn, Nxb. CTQG, HN, 1997, tr.9. XuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt ®Æc thï cña quyÒn (4).Xem: Phan Ngäc "MÑo gi¶i thÝch tõ H¸n ViÖt" h nh ph¸p, bé m¸y h nh ph¸p l c¬ cÊu lín Nxb. § N½ng 1991, tr.91 v 121. nhÊt cña bé m¸y nh n−íc, v× vËy l m ph¸t (5). Thùc ra trong tiÕng Anh ch÷ Executive v trong sinh yªu cÇu ph¶i cã chøc n¨ng n y. §Ó x©y tiÕng nga ch÷ Ixponichenaya vlaxt còng cã nhiÒu dùng ®−îc bé m¸y h nh ph¸p m¹nh, gän nhÑ nghÜa, chø kh«ng ph¶i chØ cã mét nghÜa l chÊp h nh th× cÇn ph¶i cã nhiÒu ®iÒu kiÖn v ph¶i tiÕn ph¸p luËt (L.M.T). h nh nhiÒu gi¶i ph¸p ®ång bé, m tr−íc hÕt (6).Xem: K.X. Belxki: VÒ chøc n¨ng cña quyÒn h nh l ph¶i cã c¬ së ph¸p lÝ v÷ng ch¾c v ®éi ngò ph¸p, T¹p chÝ nh n−íc v ph¸p luËt (tiÕng Nga), sè 3, c¸n bé cã ®ñ phÈm chÊt v n¨ng lùc ®Ó ho n 1997, tr. 15 - 21. th nh nhiÖm vô ®−îc giao. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ tæ chøc bé m¸y nh n−íc nãi chung v bé m¸y h nh ph¸p nãi riªng do c¬ quan T¹p chÝ luËt häc - 49
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0