intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Vấn đề khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

112
lượt xem
22
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự Điều đó phù hợp với những cam kết mà Việt Nam đã kí kết trong Tuyên ngôn thế giới về nhân quyền năm 1948: “Mọi người đều có quyền sống, quyền tự do và an toàn cá nhân”;(1) “Mọi người đều có quyền được các toà án quốc gia có thẩm quyền bảo vệ bằng các biện pháp hữu hiệu để chống lại những hành vi vi phạm các quyền cơ bản của họ mà đã được hiến pháp hay luật pháp quy định”.(...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Vấn đề khởi kiện và thụ lý vụ án dân sự "

  1. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù ThS. Lª ThÞ BÝch lan * D o t m quan tr ng c a vi c kh i ki n và th lý v án dân s nên B lu t t t ng dân s (BLTTDS) ã dành h n chương XII - Công oàn c p trên có quy n kh i ki n v án lao ng trong trư ng h p c n b o v quy n và l i ích h p pháp c a t p th ngư i t i Ph n th hai t i u 161 n i u 178 lao ng; quy nh chi ti t, c th th t c, hình th c, n i - Cơ quan, t ch c có quy n kh i ki n dung cũng như quy n h n nhi m v c a các yêu c u toà án b o v l i ích công c ng. ch th kh i ki n; trách nhi m c a toà án l i ích c a Nhà nư c trong lĩnh v c mình trong vi c nh n ơn kh i ki n, th lý v án ph trách. dân s . So v i các quy nh c a các văn b n Như v y, khác v i trư c ây, BLTTDS pháp lu t t t ng dân s trư c ây Nhà nư c không còn quy nh quy n kh i t v án dân ta ã ban hành thì nh ng quy nh c a s cho cơ quan vi n ki m sát nhân dân n a. BLTTDS v v n này có khá nhi u i m Vai trò ki m sát vi c tuân theo pháp lu t c a m i t p trung m t s n i dung sau ây: vi n ki m sát nhân dân theo quy nh c a 1. V quy n kh i ki n và ph m vi kh i ki n BLTTDS ư c th hi n ch y u qua vi c Quy n kh i ki n v , vi c dân s là quy n th c hi n các quy n yêu c u, ki n ngh , c a cá nhân, cơ quan, t ch c trong ph m vi kháng ngh theo quy nh c a pháp lu t. Vi n quy n h n c a mình yêu c u toà án có th m ki m sát ch tham gia phiên toà sơ th m i quy n b o v quy n và l i ích h p pháp c a v i nh ng v án do toà án thu th p ch ng c mình hay l i ích công c ng, l i ích c a Nhà mà ương s có khi u n i, ch không tham nư c thu c lĩnh v c cơ quan, t ch c mình gia t t c các phiên toà sơ th m, phúc th m ph trách. ( i u 21 BLTTDS ) Các i u 161, 162 BLTTDS ã quy nh V ph m vi kh i ki n, BLTTDS ã quy các ch th có quy n kh i ki n g m có: cá nh m r ng hơn so v i trư c, không h n nhân, cơ quan, t ch c (k c t ch c không ch ch m t ngư i kh i ki n nhi u ngư i có tư cách pháp nhân). Các i u lu t này cũng ho c nhi u ngư i kh i ki n m t ngư i v xác nh rõ ph m vi kh i ki n c a các cơ cùng m t quan h pháp lu t như quy nh quan bao g m: t i i u 34 c a Pháp l nh th t c gi i - Cơ quan v dân s , gia ình và tr em có quy t các v án dân s . C th BLTTDS quy n kh i ki n trong ph m vi v án v hôn quy nh ư c gi i quy t trong cùng m t nhân và gia ình do Lu t hôn nhân và gia v án các trư ng h p: ình quy nh (theo các i u 55, 66 Lu t hôn * Th m phán Tòa dân s nhân và gia ình); Toà án nhân dân thành ph Hà N i 56 T¹p chÝ luËt häc
  2. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù - Cá nhân, cơ quan, t ch c có th kh i n u v án thu c th m quy n c a toà án khác; ki n m t ho c nhi u cá nhân, cơ quan, t - Tr l i ơn kh i ki n cho ngư i kh i ch c khác v m t quan h pháp lu t hay ki n, n u vi c ó không thu c th m quy n nhi u quan h pháp lu t có liên quan; c a toà án ho c ã h t th i hi u kh i ki n ... - Nhi u cá nhân, cơ quan, t ch c có th Quy nh này c a BLTTDS nh m tránh kh i ki n m t cá nhân, cơ quan t ch c khác tình tr ng toà án nh n ư c ơn kh i ki n v m t quan h pháp lu t hay nhi u quan h nhưng không vào s gi i quy t ngay, d n pháp lu t có liên quan; n vi c v án không ư c th lý, gi i quy t. - Cá nhân, cơ quan, t ch c có th m quy n 3. V tr l i ơn kh i ki n và gi i quy t do BLTTDS quy nh có th kh i ki n i v i khi u n i tr l i ơn kh i ki n m t ho c nhi u cá nhân, cơ quan, t ch c khác Các i u 168, 169 BLTTDS quy nh toà v m t quan h pháp lu t hay nhi u quan h án tr l i ơn kh i ki n cho ngư i kh i ki n pháp lu t có liên quan ( i u 163). trong các trư ng h p sau: Quy nh này t o i u ki n thu n l i - Th i hi u kh i ki n ã h t; cho toà án gi i quy t các yêu c u phát sinh - Ngư i kh i ki n không có quy n kh i t các quan h pháp lu t khác nhau trong ki n ho c không có năng l c hành vi t m t v án, ti t ki m ư c th i gian, công t ng dân s ; s c, ti n c a Nhà nư c và ương s . - S vi c ã ư c gi i quy t b ng b n 2. V cách th c th c hi n quy n kh i án, quy t nh ã có hi u l c c a toà án ki n v án dân s ho c quy t nh ã có hi u c a cơ quan nhà Theo BLTTDS thì ngư i kh i ki n có th nư c có th m quy n, tr trư ng h p v án g i ơn kh i ki n và các tài li u, ch ng c ã b toà án bác ơn mà ương s có quy n kèm theo n toà án b ng hai cách: kh i ki n l i; - N p tr c ti p t i cơ quan toà án; - H t th i h n 15 ngày, k t ngày nh n - G i qua bưu i n. ư c gi y báo c a toà án v vi c n p ti n Ngày kh i ki n ư c tính t ngày ương t m ng án phí mà ngư i kh i ki n không s tr c ti p n p ơn t i toà án ho c ngày có n toà làm th t c th lý v án, tr trư ng d u bưu i n nơi g i th hi n trên bì thư ư c h p có lý do chính áng; g i n toà án qua ư ng bưu i n. Toà án - Chưa có i u ki n kh i ki n; nh n ư c ơn kh i ki n ph i ghi vào s - V án không thu c th m quy n gi i ( i u 166). Theo i u 167 BLTTDS trong quy t c a toà án; th i h n 5 ngày làm vi c k t ngày nh n - Trư ng h p ơn kh i ki n không có ư c ơn kh i ki n, toà án ph i xem xét các n i dung quy nh t i kho n 2 i u có m t trong các quy t nh sau: 164 BLTTDS mà toà án ã báo cho ngư i - Th lý v án n u v án thu c th m quy n; kh i ki n bi t h s a i b sung - Chuy n ơn kh i ki n cho toà án có nhưng h không s a i, b sung theo yêu th m quy n và báo cho ngư i kh i ki n bi t c u c a toà án. T¹p chÝ luËt häc 57
  3. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù Ph n l n các trư ng h p tr l i ơn kh i tu i hay trư ng h p toà án ã bác ơn xin ly ki n ư c quy nh trong BLTTDS nêu trên hôn nhưng chưa 1 năm ngư i b bác ơn u ã ư c Pháp l nh th t c gi i quy t các ã n p ơn kh i ki n l i... v án dân s trư c ây quy nh ch có ba - Ngư i kh i ki n không b sung ơn trư ng h p m i c n lưu ý bao g m: kh i ki n trong th i h n theo quy nh c a - Ngư i kh i ki n không n p ti n t m pháp lu t. ây là quy nh hoàn toàn m i có ng án phí trong th i h n theo pháp lu t quy ý nghĩa bu c ngư i kh i ki n ph i th c hi n nh. Pháp l nh th t c gi i quy t các v án nghĩa v ch ng minh ngay t nh ng bư c dân s trư c ây cũng n nh th i h n 1 u tiên c a quá trình t t ng t i toà án, b i tháng ngư i kh i ki n th c hi n nghĩa v các quy nh c a BLTTDS hi n nay cao n p ti n t m ng án phí nhưng l i không quy vai trò, nghĩa v ch ng minh c a ương s , nh h u qu pháp lý c a vi c không n p vi c thu th p ch ng c c a toà án là h n ch ti n t m ng án phí trong h n lu t nh. Quy không ph i trư ng h p nào toà án cũng thu nh m i này nh m m c ích bu c ngư i th p ch ng c . kh i ki n ph i cân nh c k hơn trư c khi Khi tr l i ơn ki n cho ngư i kh i ki n, n p ơn kh i ki n. toà án ph i có văn b n ghi rõ lý do tr l i ơn - Ngư i kh i ki n chưa có i u ki n ki n ngư i kh i ki n có căn c khi u n i kh i ki n. Có quan i m cho r ng ây là v vi c tr l i ơn kh i ki n. ây là quy nh trư ng h p ã ư c quy nh t i kho n 4 m i giúp cho các ương s th c hi n quy n i u 36 Pháp l nh th t c gi i quy t các v khi u n i khi h b toà án tr l i ơn kh i ki n án dân s ư c áp d ng i v i nh ng vi c không úng. Theo i u 170 BLTTDS thì ư c pháp lu t quy nh ph i yêu c u cơ quan ngư i kh i ki n có quy n khi u n i v i khác gi i quy t trư c nhưng ương s chưa chánh án toà án ã tr l i ơn ki n trong yêu c u ho c cơ quan h u quan chưa gi i th i h n 3 ngày làm vi c k t ngày h quy t. ó là nh ng trư ng h p mà trư c khi nh n ư c ơn kh i ki n và các tài li u kh i ki n n toà án v vi c ph i ư c ti n ch ng c kèm theo do toà án tr l i. Trong hành hoà gi i trư c, toà án ch th lý khi vi c th i h n 3 ngày làm vi c, k t ngày nh n hoà gi i không thành như: Tranh ch p quy n ư c khi u n i, chánh án ph i ra m t trong s d ng t; các tranh ch p lao ng cá nhân các quy t nh sau: hay tranh ch p lao ng t p th ... Song theo - Gi nguyên vi c tr l i ơn kh i ki n; chúng tôi, quy nh này c a BLTTDS có n i - Nh n l i ơn kh i ki n và tài li u, dung r ng hơn, theo quy nh c a pháp lu t ch ng c kèm theo ti n hành th lý v án. thì có nh ng trư ng h p ngư i kh i ki n n u M tv n t ra khi th c hi n các quy không áp ng các i u ki n khác thì cũng nh trong vi c tr l i ơn kh i ki n cho không ư c kh i ki n. Ví d , ngư i ch ng ngư i kh i ki n b ng văn b n thì c n áp d ng không có quy n yêu c u xin ly hôn khi ngư i lo i hình th c văn b n nào? Quy t nh, v có thai ho c ang nuôi con dư i 12 tháng thông báo hay công văn... Có quan i m cho 58 T¹p chÝ luËt häc
  4. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù r ng nh t thi t ph i ra quy t nh tr l i ơn gi i quy t v án; cho phù h p v i các quy nh c a lu t ban - Th m phán ư c phân công gi i quy t hành văn b n quy ph n pháp lu t. Quan i m v án có nhi m v thông báo v vi c th lý ngư c l i cho r ng giai o n nh n ơn không v án; yêu c u ương s n p tài li u, ch ng ph i do th m phán hay phó chánh án tr c ti p c cho toà án; thu th p ch ng c theo quy làm nên ch c n cán b nh n ơn tr l i ơn nh c a BLTTDS. b ng văn b n là . Theo chúng tôi cho dù là i u 174 BLTTDS quy nh trong th i ai th c hi n hành vi tr l i ơn kh i ki n cho h n trong 3 ngày làm vi c k t ngày th lý ương s thì văn b n do toà án phát ra u v án toà án ph i thông báo b ng văn b n cho ph i có ch ký và con d u c a toà án ó, b ơn, cá nhân, cơ quan, t ch c có quy n th c t ch có nh ng ngư i có ch c danh l i, nghĩa v liên quan n vi c gi i quy t v trong toà án m i có quy n ký tên, óng d u. án, cho vi n ki m sát cùng c p bi t vi c toà Vì v y, chúng tôi hoàn toàn ng tình v i quan i m th nh t, chúng ta nên áp d ng án ã th lý v án. N i dung thông báo ph i hình th c ra quy t nh khi tr l i ơn kh i th hi n ư c nh ng yêu c u c a ngư i kh i ki n là thích h p nh t. ki n và danh sách tài li u ch ng c ngư i 4. V th lý v án dân s kh i ki n n p theo ơn kh i ki n. Cũng như các quy nh trư c ây, ây là m t trong nh ng quy nh m i c a i u 171 BLTTDS quy nh vi c th lý BLTTDS hoà nh p chung v i xu hư ng v án ư c toà án ti n hành sau khi xem c a th gi i. Tuy nhiên, BLTTDS m i d ng xét ơn kh i ki n, các tài li u ch ng c quy nh chung v vi c ngư i ư c thông báo kèm theo và biên lai n p ti n t m ng án không n p cho toà án văn b n v ý ki n c a phí c a ngư i kh i ki n th y ã tho mãn mình i v i yêu c u c a ngư i kh i ki n thì nh ng i u ki n th lý v án. ph i ch u h u qu pháp lý nhưng h u qu m b o cho v án ư c gi i quy t pháp lý h ph i ch u c th là gì? b t l i ra nhanh chóng, úng th i h n lu t nh, các sao thì chưa ư c quy nh rõ ( i m g kho n i u 172, 173 BLTTDS ã quy nh rõ nhi m 2 i u 174 ). Có ý ki n cho r ng n u ngư i v c a toà án ngay sau khi th lý v án là: ư c thông báo là b ơn không n p cho toà - Trong th i h n 3 ngày làm vi c k t án văn b n ghi ý ki n c a mình trong th i h n ngày th lý v án chánh án toà án phân công theo lu t nh thì không có quy n yêu c u m t th m phán gi i quy t v án; ph n t i v i nguyên ơn; n u ngư i ư c - Trư ng h p th m phán ư c phân công thông báo là ngư i có quy n l i, nghĩa v không th ti p t c ti n hành ư c nhi m v liên quan không n p cho toà án văn b n ghi trong quá trình ang gi i quy t v án thì ý ki n c a mình thì có quy n yêu c u c l p chánh án phân công th m phán khác ti p t c theo i u 176, i u 177 BLTTDS. Th t c T¹p chÝ luËt häc 59
  5. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù th c hi n các quy n yêu c u ph n t , yêu -V n cùng gi i quy t trong v án dân c u c l p c a b ơn và ngư i có quy n s và vi c dân s . Trư c ây, do không có s l i, nghĩa v liên quan ư c th c hi n như phân bi t th t c gi i quy t gi a v án dân s vi c kh i ki n. và vi c dân s trong t t ng hi n hành nên có Song theo chúng tôi, căn c vào các quy nh ng yêu c u có liên quan thư ng ư c gi i nh khác c a BLTTDS thì h u qu pháp lý quy t chung trong cùng m t v án như yêu c u ây c n ư c hi u theo hư ng b t l i cho tuyên b m t ngư i m t tích kèm theo yêu c u ngư i không có văn b n tr l i toà án, nghĩa xin ly hôn; yêu c u hu hôn nhân trái pháp lu t là toà án có quy n gi i quy t v án v ng m t kèm theo yêu c u chia tài s n chung v.v.. Nay m t bên theo nh ng tài li u, ch ng c do BLTTDS quy nh v th t c gi i quy t v án ngư i kh i ki n ưa ra vì ã không có s dân s hoàn toàn khác v i th t c gi i quy t ph n i t phía bên kia. Trong th c ti n, khá vi c dân s , v y thì các yêu c u này có ư c nhi u trư ng h p ngư i b ki n bi t rõ là gi i quy t trong cùng v án dân s , vi c dân s mình thua ki n nên c tình gây khó khăn cho không hay ph i tách ra gi i quy t riêng vi c vi c gi i quy t v án c a toà án. i v i các yêu c u tuyên b m t ngư i m t tích, hu hôn tranh ch p v h p ng vay tài s n, h p ng nhân trái pháp lu t xong r i l i th lý v án xin tín d ng c a các ngân hàng... nguyên ơn có ly hôn do m t bên có yêu c u và v án xin chia tài li u, ch ng c ch ng minh rõ ràng s tài s n chung. Vi c tách ra như v y li u có gây vi c thì vi c im l ng không tr l i c a khó khăn cho ngư i kh i ki n và có trái gì v i ngư i b ki n c n ư c coi là vi c ng ý quy nh c a i u 163 BLTTDS không? ch p nh n ch ng c do phía bên kia ưa ra - Vi c chuy n ơn kh i ki n cho toà án có c a h . i u này giúp cho toà án tránh ư c th m quy n c a toà án ã nh n ơn kh i ki n tình tr ng ph i kéo dài th i gian gi i quy t ban u ư c gi i quy t như th nào? Thông v án dân s không c n thi t. thư ng các toà án ra quy t nh chuy n v án Trên ây là m t s v n v kh i ki n và trong trư ng h p sau khi th lý gi i quy t v án th lý v án theo quy nh c a BLTTDS. mà th y v án ó không thu c th m quy n c a Nh ng quy nh này có nhi u n i dung hoàn toà án mình. Nay ngoài quy nh vi c chuy n v toàn m i, l n u tiên ư c ưa vào quy vi c dân s cho toà án khác gi i quy t sau khi nh trong BLTTDS. Vì v y, vi c nghiên th lý v án theo i u 37 BLTTDS thì i u 167 c u có nh n th c úng, th ng nh t là vi c BLTTDS còn quy nh vi c chuy n ơn kh i làm h t s c c n thi t. Qua vi c nghiên c u ki n cho toà án khác ngay t khi toà án chưa th chúng tôi th y còn m t s i m c n có lý v án. V y trong trư ng h p này toà án có hư ng d n c a cơ quan có th m quy n ph i ra quy t nh chuy n ơn kh i ki n không? th ng nh t nh n th c trong quá trình áp d ng Toà án ã nh n ơn có trách nhi m chuy n ơn các quy nh m i c a BLTTDS: c a ngư i kh i ki n n toà án khác hay cho 60 T¹p chÝ luËt häc
  6. §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù ương s tr c ti p n p ơn t i toà án có th m t ng là 3 ngày làm vi c k t ngày th lý v án quy n? Trư ng h p toà án quy t nh chuy n và cũng liên quan n nhi m v , quy n h n ơn không úng th m quy n thì ngư i kh i ki n c a th m phán ph i thông báo b ng văn b n có quy n khi u n i không? Vi c gi i quy t khi u cho các ương s trong v án, cho vi n ki m n i như th nào?… sát cùng c p v vi c toà án ã th lý v án. - Th c hi n vi c phân công th m phán Theo chúng tôi, ây là v n khá ph c gi i quy t v án theo quy nh c a i u 172 t p c v lý lu n và th c ti n áp d ng BLTTDS, chánh án toà án có ph i ra quy t nh không? Vì vi c phân công th m phán th ng nh t r t c n có s hư ng d n c a cơ gi i quy t v án ư c n nh b i th i h n t quan có th m quy n./. ThÈm quyÒn cña ... (ti p theo trang 26) 6. Th m quy n c a toà án theo lãnh th chúng tôi ch nh ng tranh ch p mà quan i u 35 quy nh th m quy n c a toà h tranh ch p b t ng s n là chính m i án gi i quy t v vi c dân s theo lãnh th thu c th m quy n c a toà án nơi có b t nhìn chung là gi ng các quy nh trong ng s n gi i quy t. i v i các tranh các văn b n pháp lu t t t ng trư c ây. ch p mà quan h chính không ph i là Riêng th m quy n gi i quy t v án dân s tranh ch p b t ng s n như vi c ương theo lãnh th có i m m i so v i Pháp s xin ly hôn trong ó có yêu c u chia tài l nh th t c gi i quy t các v án kinh t là s n là b t ng s n thì toà án có th m quy n các ương s ư c th a thu n toà án nơi gi i quy t. M t khác, theo chúng tôi, ch cư trú, làm vi c c a nguyên ơn n u nh ng tranh ch p liên quan n quy n i nguyên ơn là t ch c gi i quy t vi c v i b t ng s n ho c tranh ch p mà nghĩa tranh ch p. Tuy nhiên, các ương s ch v ph i th c hi n là b t ng s n thì toà án ư c th a thu n úng pháp lu t, t c là nơi có b t ng s n có th m quy n gi i n u v án ó thu c th m quy n c a toà án quy t. i v i nh ng tranh ch p không liên c p t nh thì các ương s không ư c th a quan gì n quy n i v i b t ng s n như thu n toà án c p huy n nơi nguyên ơn cư tranh ch p v h p ng mua bán nhà, bên trú, làm vi c gi i quy t. bán ã giao nhà cho bên mua, bên mua chưa Ngoài ra, v i quy nh t i i m c tr ti n, bên bán yêu c u bên mua tr s kho n 1 i u 30 BLTTDS “toà án nơi có ti n còn thi u theo th i giá, trong trư ng h p b t ng s n có th m quy n gi i quy t này thì không c n thi t c ph i toà án nơi có nh ng tranh ch p v b t ng s n”. Theo căn nhà ó gi i quy t./. T¹p chÝ luËt häc 61
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2