intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo "Về khái niệm hình sự hoá các giao dịch dân sự, kinh tế "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

84
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Về khái niệm hình sự hoá các giao dịch dân sự, kinh tế (Pháp lệnh năm 1996 là 8 loại việc; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung năm 1998 là 10 loại việc). Điều này cũng đồng nghĩa là có một số khiếu nại đã “hoàn thành xong” các trình tự về khiếu nại vẫn có thể không được thụ lí giải quyết khiếu kiện vì không thuộc một trong 22 loại việc mà Pháp lệnh hiện hành đã liệt kê.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Về khái niệm hình sự hoá các giao dịch dân sự, kinh tế "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi VÒ kh¸i niÖm h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ §inh Mai Ph−¬ng * NguyÔn V¨n C−¬ng H iÖn nay, hiÖn t−îng mét sè h nh vi vi ph¹m nghÜa vô x¸c lËp tõ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ kh«ng cÊu th nh téi ph¹m bÞ dông tÝn nhiÖm chiÕm ®o¹t t i s¶n nh−ng qua nghiªn cøu chuÈn bÞ xÐt xö TAND cÊp tØnh thÊy cã vÊn ®Ò v−íng m¾c vÒ téi danh v ®−êng khëi tè, ®iÒu tra, truy tè hoÆc xÐt xö theo ph¸p lèi xö lÝ vô ¸n, cÇn trao ®æi xin ý kiÕn luËt h×nh sù v tè tông h×nh sù ®ang l vÊn ®Ò TANDTC. Qua nghiªn cøu c¸c vô ¸n n y bøc xóc ®−îc d− luËn, giíi nghiªn cøu v c¸c TANDTC còng ® ph¸t hiÖn kho¶ng 1/3 sè vô nh ho¹t ®éng thùc tiÔn ®Æc biÖt quan t©m. ¸n, trong ®ã c¸c bÞ can bÞ truy tè kh«ng ®óng T×nh tr¹ng n y kh«ng chØ g©y nhiÒu thiÖt h¹i téi hoÆc oan v theo yªu cÇu c¸c c¬ quan tiÕn trùc tiÕp ®èi víi kh«ng Ýt ng−êi d©n, c¸c nh h nh tè tông ë cÊp tØnh xem xÐt v gi¶i quyÕt doanh nghiÖp m cßn l m tæn h¹i m«i tr−êng l¹i theo tr×nh tù thñ tôc c¸c vô ¸n d©n sù hoÆc ®Çu t−, kinh doanh, g©y mÊt niÒm tin v o nÒn kinh tÕ.(1) Theo B¸o c¸o cña VKSNDTC, trong c«ng lÝ v nÒn t− ph¸p. Thùc tiÔn Êy ®ßi hái n¨m 1999 v 6 th¸ng ®Çu n¨m 2000, ® cã 76 ph¶i cã sù quan t©m nghiªn cøu, luËn gi¶i cña vô ¸n v 349 bÞ can bÞ khëi tè, ®iÒu tra vÒ c¸c c¸c nh khoa häc ph¸p lÝ ®Ó sím cã gi¶i ph¸p nhãm téi: Téi ph¹m kinh tÕ, x©m ph¹m së h÷u kh¾c phôc. nh n−íc, x©m ph¹m së h÷u c«ng d©n sau ®ã Theo thèng kª, trong n¨m 1998, ch¸nh ¸n, ph¶i ®×nh chØ ®iÒu tra v× kh«ng cã téi m thùc phã ch¸nh ¸n TANDTC, viÖn tr−ëng chÊt ®©y chØ l vô viÖc thuéc c¸c quan hÖ d©n VKSNDTC ® kh¸ng nghÞ tÊt c¶ 279 vô ¸n sù v kinh tÕ.(2) Còng theo B¸o c¸o n y, cã 115 trong ®ã cã 48 vô ¸n vÒ c¸c téi lõa ®¶o, l¹m ng−êi bÞ khëi tè, ®iÒu tra, truy tè v ®−a ra xÐt dông tÝn nhiÖm chiÕm ®o¹t t i s¶n hoÆc sö dông xö sau ®ã to ¸n ® tuyªn bÞ c¸o kh«ng ph¹m tr¸i phÐp t i s¶n XHCN. UBTP TANDTC v téi (trong ®ã cã 59 ng−êi do to ¸n cÊp s¬ thÈm To h×nh sù - TANDTC ® xÐt xö 33 vô ¸n, tuyªn ¸n v 56 ng−êi do to ¸n cÊp phóc thÈm trong ®ã cã 8 vô to ¸n cÊp gi¸m ®èc thÈm ® tuyªn ¸n kh«ng ph¹m téi). x¸c ®Þnh c¸c bÞ c¸o kh«ng ph¹m téi h×nh sù, §Ó ®Æt tªn cho hiÖn t−îng kÓ trªn, trªn b¸o chuyÓn gi¶i quyÕt l¹i theo thñ tôc kinh tÕ hoÆc chÝ, c«ng luËn v mét sè nh nghiªn cøu ® d©n sù; 19 vô bÞ söa ®æi tõng phÇn do cã nh÷ng xuÊt hiÖn mét sè c¸ch gäi t−¬ng ®èi phæ biÕn h nh vi ® bÞ h×nh sù ho¸ kh«ng ®óng ph¸p nh− “h×nh sù ho¸ c¸c quan hÖ d©n sù, kinh tÕ”, luËt. Còng trong n¨m 1998, c¸c to ¸n ®Þa “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ”, ph−¬ng ® göi hå s¬ vô ¸n vÒ TANDTC ®Ó trao “h×nh sù ho¸ c¸c tranh chÊp d©n sù, kinh tÕ”(3) ®æi víi tæng sè l 39 vô ¸n do VKSND truy tè c¸c bÞ c¸o vÒ c¸c h nh vi lõa ®¶o hoÆc l¹m * ViÖn nghiªn cøu khoa häc ph¸p lÝ - Bé t− ph¸p 28 - T¹p chÝ luËt häc
  2. nghiªn cøu - trao ®æi (xin gäi chung l "h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch XuÊt ph¸t tõ c¬ së ®ã th× râ r ng viÖc gi¶i d©n sù, kinh tÕ")... thÝch côm tõ “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n Cho ®Õn nay, vÉn cßn nhiÒu ý kiÕn kh¸c sù, kinh tÕ” hoÆc “h×nh sù ho¸ c¸c quan hÖ nhau vÒ viÖc cã nªn hay kh«ng nªn sö dông d©n sù, kinh tÕ” b»ng c¸ch tæng hîp nghÜa cña côm tõ n y ®ång thêi còng cã nhiÒu ý kiÕn c¸c côm tõ th nh phÇn sÏ trë nªn cã vÊn ®Ò. kh¸c nhau vÒ c¸ch hiÓu cña côm tõ n y. §¸ng Khi ®ã côm tõ "h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n l−u ý cã quan ®iÓm cho r»ng c¸ch dïng côm sù, kinh tÕ" sÏ kh«ng thÓ cã néi h m ph¶n ¸nh tõ “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ” hiÖn t−îng ¸p dông ph¸p luËt oan sai trong l ho n to n kh«ng chÝnh x¸c vÒ mÆt khoa häc viÖc xö lÝ c¸c vi ph¹m nghÜa vô ph¸t sinh tõ v v× vËy kh«ng nªn sö dông côm tõ n y. VÊn giao dÞch d©n sù, kinh tÕ. §©y còng chÝnh l lÝ do c¬ b¶n ®Ó kh«ng Ýt nh nghiªn cøu ph¶n ®Ò mÊu chèt cña sù ph¶n ®èi n y chÝnh l sù ®èi viÖc sö dông côm tõ "h×nh sù ho¸ c¸c giao bÊt ®ång trong viÖc sö dông côm tõ “h×nh sù dÞch d©n sù, kinh tÕ" ®Ó ph¶n ¸nh hiÖn t−îng ho¸”. Thùc ra, côm tõ “h×nh sù ho¸” ® trë xö lÝ oan sai c¸c vi ph¹m nghÜa vô trong giao th nh mét trong nh÷ng kh¸i niÖm c¬ b¶n cña dÞch d©n sù, kinh tÕ b»ng ph¸p luËt h×nh sù. khoa häc luËt h×nh sù truyÒn thèng. Trong lÝ Tuy nhiªn, ph¶i kh¼ng ®Þnh r»ng, côm tõ luËn luËt h×nh sù truyÒn thèng, “h×nh sù ho¸” “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ” (penalisation) cïng víi kh¸i niÖm “téi ph¹m hoÆc “h×nh sù ho¸ c¸c quan hÖ d©n sù, kinh ho¸” (criminalisation), “phi téi ph¹m ho¸” tÕ” xuÊt hiÖn kh¸ ®éc lËp víi b¶n th©n côm tõ (decriminalisation), “phi h×nh sù ho¸” “h×nh sù ho¸” cña khoa häc luËt h×nh sù (depenalisation) trë th nh nh÷ng kh¸i niÖm truyÒn thèng. C¸ch hiÓu vÒ “h×nh sù ho¸” chñ chèt ®Ó m« t¶ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, vËn trong côm tõ “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n ®éng cña luËt h×nh sù. Theo lÝ luËn luËt h×nh sù - kinh tÕ” ®−îc sö dông nhiÒu trªn b¸o chÝ sù truyÒn thèng th× “téi ph¹m ho¸” l viÖc v trong nhiÒu b i viÕt cña mét sè nh nghiªn th«ng qua h×nh thøc v¨n b¶n nhÊt ®Þnh, nh cøu trong mét v i n¨m gÇn ®©y kh«ng cã néi l m luËt quy ®Þnh nh÷ng h nh vi n o ®ã l téi h m nh− kh¸i niÖm “h×nh sù ho¸” võa ph©n ph¹m. Cßn viÖc quy ®Þnh h×nh ph¹t hay x¸c tÝch ë trªn. Thay v o ®ã khi ®−îc sö dông ®Ó ®Þnh lo¹i h×nh ph¹t, khung h×nh ph¹t, ®iÒu m« t¶ hiÖn t−îng oan sai trong tè tông, m« t¶ kiÖn quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t ®èi víi lo¹i téi h nh vi tr¸i ph¸p luËt cña c¬ quan tè tông ph¹m n y hay téi ph¹m kia ®−îc khoa häc trong viÖc l m oan sai ng−êi v« téi th× côm tõ ph¸p lÝ h×nh sù gäi l h×nh sù ho¸. Nh− vËy, n y ® mang trong m×nh néi h m míi. Víi "h×nh sù ho¸" chØ diÔn ra ë giai ®o¹n x©y dùng viÖc xuÊt hiÖn trªn h ng chôc b¸o chÝ, nhiÒu ph¸p luËt chø kh«ng thÓ cã ë giai ®o¹n ¸p diÔn ® n quan träng ®−îc th«ng tin trong to n dông ph¸p luËt. Thªm v o ®ã chØ cã Quèc héi quèc trong thêi gian qua côm tõ "h×nh sù ho¸ míi cã thÈm quyÒn tiÕn h nh viÖc h×nh sù c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ" ® trë th nh ho¸. Quan ®iÓm n y ® ®−îc tr×nh b y kh¸ c¸ch sö dông kh¸ phæ biÕn v chøng tá søc nhÊt qu¸n trong c¸c t¸c phÈm vÒ lÝ luËn luËt sèng ®éc lËp cña nã. Nh− vËy, viÖc xuÊt hiÖn h×nh sù ë ViÖt Nam.(4) v sö dông côm tõ “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch T¹p chÝ luËt häc - 29
  3. nghiªn cøu - trao ®æi d©n sù, kinh tÕ” l hiÖn t−îng ng«n ng÷, cã - H×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ thÓ coi nh− kiÓu "dïng m i th nh quen" v l sù sai lÇm trong viÖc ¸p dông ph¸p luËt h×nh nhê ®ã trë th nh côm tõ cã søc sèng ®éc lËp sù. víi c¸c côm tõ th nh phÇn. NÕu thõa nhËn lËp - Sù sai lÇm kÓ trªn cã thÓ l do c¬ quan tè luËn n y, viÖc sö dông côm tõ “h×nh sù ho¸ tông ch−a ®iÒu tra ®Çy ®ñ, kh¸ch quan, n«n c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ” sÏ kh«ng thÓ bÞ nãng trong khi gi¶i quyÕt hoÆc còng cã thÓ do coi l thiÕu khoa häc m ng−îc l¹i do ®−îc sö mét sè c¸n bé biÕn chÊt trong c¸c c¬ quan tè dông réng r i trªn diÔn ® n, trªn b¸o chÝ, tông cè ý h×nh sù ho¸ ®Ó trôc lîi. trong c«ng luËn viÖc sö dông côm tõ kÓ trªn - Néi dung cña sù sai lÇm n y l mét h nh cã gi¸ trÞ thùc tiÔn to lín. vi vi ph¹m nghÜa vô d©n sù hoÆc nghÜa vô ph¸t Tuy vËy, vÊn ®Ò hiÖn nay ph¶i ®Æt ra chÝnh sinh tõ hîp ®ång kinh tÕ (chñ yÕu l nghÜa vô l l m sao thèng nhÊt ®−îc nh÷ng néi dung c¬ thanh to¸n, ho n tr¶ t i s¶n) kh«ng cÊu th nh b¶n trong néi h m cña côm tõ n y bëi lÏ, hiÖn téi ph¹m nh−ng ® bÞ khëi tè, ®iÒu tra, truy tè, t¹i tuy viÖc sö dông côm tõ kÓ trªn kh¸ phæ xÐt xö theo ph¸p luËt h×nh sù v tè tông h×nh biÕn song kh«ng ph¶i nh÷ng ng−êi sö dông sù. ®Òu ® thèng nhÊt vÒ c¸ch hiÓu côm tõ n y. Dùa trªn nh÷ng ®iÓm thèng nhÊt ®ã, cã Trong thùc tÕ, cã ý kiÕn cho r»ng “h×nh sù ho¸ thÓ hiÓu kh¸i niÖm “h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ” l viÖc xö lÝ c¸c d©n sù, kinh tÕ" nh− sau: “H×nh sù ho¸ c¸c h nh vi vi ph¹m ph¸p luËt d©n sù, kinh tÕ ch−a quan hÖ d©n sù, kinh tÕ l sù sai lÇm trong cÊu th nh téi ph¹m b»ng biÖn ph¸p h×nh sù. viÖc ¸p dông ph¸p luËt h×nh sù v tè tông h×nh Cã ý kiÕn chØ bã hÑp viÖc xö lÝ c¸c h nh vi vi sù theo ®ã ng−êi cã h nh vi vi ph¹m nghÜa vô ph¹m nghÜa vô thanh to¸n, tr¶ t i s¶n trong thanh to¸n, ho n tr¶ t i s¶n x¸c lËp tõ giao c¸c hîp ®ång kinh tÕ d©n sù b»ng con ®−êng dÞch d©n sù, kinh tÕ (chñ yÕu tõ hîp ®ång d©n h×nh sù míi l h×nh sù ho¸. Cã quan ®iÓm cho sù, kinh tÕ) tuy kh«ng cÊu th nh téi ph¹m r»ng h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ nh−ng ® bÞ khëi tè, ®iÒu tra, truy tè, xÐt xö x¶y ra kh«ng chØ trong qu¸ tr×nh ¸p dông ph¸p theo ph¸p luËt h×nh sù v tè tông h×nh sù bëi luËt m c¶ trong qu¸ tr×nh x©y dùng ph¸p luËt. c¸c c¬ quan tiÕn h nh tè tông”. Qua c¸c diÔn ® n, héi th¶o vÒ chèng h×nh sù Theo c¸ch hiÓu n y, h×nh sù ho¸ c¸c giao ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ võa qua, dÞch d©n sù, kinh tÕ tr−íc hÕt l sù sai lÇm chóng t«i thÊy hÇu hÕt c¸c nh nghiªn cøu ®Òu trong viÖc ¸p dông ph¸p luËt h×nh sù, l d¹ng t¸n ®ång mét sè ®iÓm sau ®©y trong néi h m l m oan sai ng−êi v« téi. Sù sai lÇm n y cã thÓ cña côm tõ (kh¸i niÖm) “h×nh sù ho¸ c¸c giao l do cè ý hoÆc v« ý. Trong thùc tiÔn, tuy dÞch d©n sù, kinh tÕ”: kh«ng lo¹i trõ hiÖn t−îng c¬ quan tè tông - H×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ (th«ng qua ng−êi tiÕn h nh tè tông) cè ý “h×nh l hiÖn t−îng ®−îc ®Æc biÖt l−u ý trong mét sù ho¸” nh−ng sù sai lÇm n y chñ yÕu ®−îc v i n¨m gÇn ®©y khi m qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi thùc hiÖn mét c¸ch v« ý. Sù sai lÇm Êy thÓ kinh tÕ diÔn ra ng y mét m¹nh mÏ. hiÖn ë viÖc c¬ quan tiÕn h nh tè tông ® khëi 30 - T¹p chÝ luËt häc
  4. nghiªn cøu - trao ®æi tè, ®iÒu tra, truy tè (tøc l ¸p dông ph¸p luËt h×nh sù, ¸p dông ph¸p luËt tè tông h×nh sù) Nh÷ng vÊn ®Ò... (TiÕp theo trang 17) ngay c¶ ®èi víi h nh vi ch−a ph¹m téi (ch−a - CÊm ®¶m nhiÖm chøc vô nhÊt ®Þnh tõ ®ñ cÊu th nh téi ph¹m quy ®Þnh trong Bé luËt mét n¨m ®Õn n¨m n¨m (kho¶n 4 §iÒu 123; kho¶n 3 §iÒu 124; kho¶n 3 §iÒu 125; kho¶n 3 h×nh sù). C¸ch hiÓu vÒ h×nh sù ho¸ c¸c giao §iÒu 126; kho¶n 3 §iÒu 127; kho¶n 2 §iÒu dÞch d©n sù, kinh tÕ kÓ trªn còng ¸m chØ r»ng 129; kho¶n 3 §iÒu 131; kho¶n 3 §iÒu 132). h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ l sù - Ph¹t tiÒn (kho¶n 3 §iÒu 125; kho¶n 3 can thiÖp tr¸i ph¸p luËt cña c¸c c¬ quan tè §iÒu 131). tông v o sù vËn ®éng b×nh th−êng cña c¸c - CÊm h nh nghÒ hoÆc l m c«ng viÖc nhÊt giao dÞch d©n sù, kinh tÕ, do ®ã x©m h¹i tíi ®Þnh tõ mét n¨m ®Õn n¨m n¨m (kho¶n 2 §iÒu c¸c quan hÖ d©n sù, kinh tÕ. V× thÕ, chèng 129; kho¶n 3 §iÒu 131). h×nh sù ho¸ c¸c giao dÞch d©n sù, kinh tÕ còng Víi viÖc quy ®Þnh thªm hai h×nh ph¹t bæ sung l ph¹t tiÒn v cÊm h nh nghÒ hoÆc l m l mét trong nh÷ng biÖn ph¸p b¶o vÖ c¸c giao c«ng viÖc nhÊt ®Þnh trong ch−¬ng "c¸c téi dÞch d©n sù, kinh tÕ, l m l nh m¹nh m«i x©m ph¹m quyÒn tù do, d©n chñ cña c«ng tr−êng kinh doanh, gãp phÇn l m gi¶m rñi ro d©n" kh«ng nh÷ng thÓ hiÖn th¸i ®é mÒm dÎo trong m«i tr−êng kinh doanh vèn ®Çy th¸ch cña Nh n−íc trong xö lÝ c¸c téi x©m ph¹m thøc cña c¸c nh doanh nghiÖp. quyÒn tù do, d©n chñ cña c«ng d©n m cßn Nh− vËy, cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng, kh«ng gãp phÇn lo¹i trõ nh÷ng ®iÒu kiÖn ph¹m téi nªn coi viÖc sö dông côm tõ “h×nh sù ho¸ c¸c nh»m phßng ngõa v chèng téi ph¹m cã hiÖu giao dÞch d©n sù, kinh tÕ” l kh«ng cã tÝnh qu¶ h¬n. khoa häc, kh«ng cã gi¸ trÞ thùc tiÔn m thay 6.3. BLHS n¨m 1999 bá h×nh ph¹t bæ sung cÊm ®¶m nhiÖm chøc vô ®èi víi téi téi buéc v o ®ã, chóng ta cÇn thèng nhÊt vÒ c¬ b¶n ng−êi lao ®éng, c¸n bé, c«ng chøc th«i viÖc c¸ch hiÓu vÒ côm tõ n y, nhËn diÖn thùc tr¹ng tr¸i ph¸p luËt. VÒ ®iÓm n y, theo chóng t«i cña hiÖn t−îng, ph©n tÝch nguyªn nh©n v ®Ò ®©y l thiÕu sãt cña nh l m luËt, bëi lÏ, ¸p ra hÖ thèng gi¶i ph¸p hîp lÝ ®Ó sím kh¾c phôc dông h×nh ph¹t bæ sung cÊm ®¶m nhiÖm chøc hiÖn t−îng kÓ trªn./. vô ®èi víi téi ph¹m n y l cÇn thiÕt, gãp phÇn hç trî h×nh ph¹t chÝnh ®Ó ®¹t môc ®Ých (1).TS. NguyÔn V¨n HiÖn - T¹p chÝ kiÓm s¸t sè 6/1999. phßng ngõa riªng v phßng ngõa chung. (2).Xem: B¸o Kinh doanh v Ph¸p luËt sè 44 ra ng y X héi ta ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi 2/11/2000. tr.15, B¸o ph¸p luËt th nh phè Hå ChÝ Minh mang tÝnh c¸ch m¹ng ®Þnh h−íng x héi chñ sè ra ng y 28/11/2000. tr. 3. (3). Lêi cña «ng Ph¹m Quèc Anh - quyÒn tr−ëng Ban nghÜa, x©y dùng nh n−íc ph¸p quyÒn cña néi chÝnh trung −¬ng tr¶ lêi B¸o lao ®éng sè ra ng y d©n, do d©n v v× d©n víi môc tiªu d©n gi u, 29/5/2000. n−íc m¹nh, x héi c«ng b»ng, d©n chñ, v¨n (4). Xem: Téi ph¹m häc, luËt h×nh sù v luËt tè tông minh. Nh÷ng thay ®æi c¬ b¶n trong BLHS h×nh sù ViÖt Nam, ViÖn nghiªn cøu nh n−íc v ph¸p n¨m 1999, ®Æc biÖt nh÷ng thay ®æi t¹i ch−¬ng luËt, Nxb. ChÝnh trÞ quèc gia 1994, tr.124; TSKH § o c¸c téi x©m ph¹m quyÒn tù do, d©n chñ cña TrÝ óc: LuËt h×nh sù ViÖt Nam, quyÓn 1 - Nh÷ng vÊn c«ng d©n ® ®¸p øng ®−îc nh÷ng ®ßi hái cÊp ®Ò chung, Nxb. Khoa häc x héi - 2000, tr. 85. thiÕt cña x héi nh»m b¶o vÖ cã hiÖu qu¶ h¬n c¸c quyÒn, lîi Ých hîp ph¸p cña c«ng d©n./. T¹p chÝ luËt häc - 31
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2