zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Kinh Doanh Marketing

» Quản trị kinh doanh

Cẩm nang đào tạo kỹ năng hòa giải lao động

Chia sẻ: Bacsi Bacsi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Báo xấu

167
lượt xem 38
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thương lượng là công tác đàm phán, trao đổi hoặc mặc cả nhằm đạt được một thỏa thuận về một hợp đồng hoặc về một vấn đề mà cả hai bên cùng quan tâm. Hòa giải là giữ vị trí trung gian, hỗ trợ cho quá trình thương lượng với tư cách là một người trung gian, giúp giải quyết những khác biệt giữa các bên bằng cách duy trì hoặc tái thiết lập giao tiếp giữa các bên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Cẩm nang đào tạo kỹ năng hòa giải lao động

Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 Dù ¸n quan hÖ lao ®éng ILO/ viÖt nam (VIE/01/52M/USA) CÈm nang ®μo t¹o kü n¨ng hoμ gi¶i lao ®éng Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 1
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 ThuËt ng÷ vÒ gi¶i quyÕt tranh chÊp Th−¬ng l−îng: lμ c«ng t¸c ®μm ph¸n, trao ®æi hoÆc mÆc c¶ ®Ó nh»m ®¹t ®−îc mét tho¶ thuËn vÒ mét hîp ®ång hoÆc vÒ mét vÊn ®Ò mμ c¶ hai bªn ®Òu quan t©m. Hoμ gi¶i: Lμ gi÷ vÞ trÝ trung gian, hç trî cho qu¸ tr×nh th−¬ng l−îng víi t− c¸ch lμ mét ng−êi trung gian; gióp gi¶i quyÕt nh÷ng kh¸c biÖt gi÷a c¸c bªn b»ng c¸ch duy tr× hoÆc t¸i thiÕt lËp giao tiÕp gi÷a c¸c bªn. Ph©n xö/Träng tμi: L¾ng nghe thùc tÕ cña c¸c sù viÖc do c¸c bªn tr×nh bμy vμ sau ®ã ®−a ra mét quy ®Þnh hay quyÕt ®Þnh rμng buéc c¸c bªn trong qu¸ tr×nh tranh c·i, hoÆc chØ ®¬n thuÇn t− vÊn, sù nhÊt trÝ víi c¸c tho¶ −íc tr−íc cña c¸c bªn. Tr−êng hîp nμo ph¶i cÇn tíi c«ng t¸c hoμ gi¶i? Quan hÖ c¨ng th¼ng nh−ng vÉn ph¶i duy tr×. Giao tiÕp, th«ng tin sai lÖch hiÓn nhiªn, vμ mét ng−êi trung lËp cã kü n¨ng sÏ gióp cho viÖc giao tiÕp thuËn lîi h¬n. Sù hiÖn diÖn cña bªn thø ba sÏ lμm thay ®æi t×nh h×nh. C¸c bªn sÏ cã thÓ tù nguyÖn gi¶i quyÕt tranh chÊp hoÆc ®¸nh gi¸ l¹i vÞ trÝ cña m×nh. BÝ mËt lμ ®iÒu rÊt quan träng C¸c bªn ®Òu quan t©m tíi duy tr× sù kiÓm so¸t kÕt qu¶ cuèi cïng. YÕu tè thêi gian còng ®−îc c©n nh¾c. Môc tiªu cña c«ng t¸c hoμ gi¶i Gióp c¸c bªn béc lé t©m t− vμ gi¶m bít th¸i ®é thï ®Þch Xo¸ bá nh÷ng ®iÒu hiÓu nhÇm X¸c ®Þnh quyÒn lîi hoÆc mèi quan t©m ®»ng sau c¸c cuéc tranh chÊp cña c¸c bªn T×m ®−îc ph¹m vi tho¶ thuËn KÕt hîp chÆt chÏ nh÷ng ph¹m vi tho¶ thuËn ®−a vμo gi¶i ph¸p ®Ó c¸c bªn tù ®Æt ra. T¹o dùng niÒm tin Ph¸ háng niÒm tin Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 2
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 • L¾ng nghe • Lμm lé bÝ mËt • Gi÷ bÝ mËt • Xö xù nh− bÒ trªn • §ång c¶m • Kh«ng l¾ng nghe hoÆc øng xö l¬ lμ • T¹m thêi kh«ng ®−a ra ph¸n xÐt cña • Ph¸n xö c¸c bªn, nãi dèi m×nh • Xö sù kh«ng quan t©m (vÝ dô nh− qu¸ • DiÔn ®¹t mét th¸i ®é chÊp nhËn mÆc v« t− hoÆc kh«ng thÝch hîp khi hä bμy dï cã nh÷ng kh¸c biÖt trong gi¸ trÞ tá c¶m xóc cña m×nh) vμ xuÊt xø Bèn b−íc thùc hiÖn dÉn tíi viÖc hoμ gi¶i thμnh c«ng C¸c b−íc NhiÖm vô 1. T¹o dùng mét vò ®μi cho c¸c • Thu thËp c¸c th«ng tin c¬ b¶n vÒ c¸c bªn bªn vμ vÒ mèi tranh chÊp • Thu xÕp mét kho¶ng c¸ch nhÊt ®Þnh cho c¸c bªn • Giíi thiÖu c¸c bªn tranh chÊp • §Æt ra c¸c quy ®Þnh chung 2. T×m hiÓu vÒ con ng−êi, vÒ c¸c • Tæ chøc c¸c cuéc häp chung: c¸c bªn vÊn ®Ò vμ quyÒn lîi c¸c bªn tranh chÊp trao ®æi vμ l¾ng nghe mèi quan t©m cña c¸c bªn kia. §Ó c¸c bªn tù béc lé y kiÕn cña m×nh. • Tæ chøc c¸c cuéc gÆp riªng rÏ: Hoμ gi¶i viªn sÏ gÆp riªng tõng bªn tranh chÊp ®Ó t×m hiÓu thªm vÒ mèi quan t©m, gi¶i ph¸p, quyÒn lîi vμ c¸ch nh×n nhËn thùc tÕ cña c¸c bªn. • T×m kiÕm nh÷ng quyÒn lîi chung cña c¸c bªn • B¾t ®Çu x©y dùng nh÷ng ®iÓm chung cña c¸c bªn tranh chÊp 3. T×m kiÕm gi¶i ph¸p • VËn dông trÝ tuÖ tËp thÓ ®Ó ®−a ra c¸c gi¶i ph¸p cã thÓ. • NhËn biÕt ph¹m vi tho¶ thuËn. • §ång y trªn nguyªn t¾c chung sau ®ã sÏ lμm viÖc cô thÓ vÒ mét gi¶i ph¸p. 4. KÕt thóc qu¸ tr×nh hoμ gi¶i • §¶m b¶o r»ng c¸c bªn tranh chÊp høa thùc hiÖn nh÷ng chi tiÕt ®· tho¶ thuËn. • Kh«ng cho phÐp bÊt cña ai rêi khái phßng mét khi ch−a biÕt ®−îc tr¶ lêi cho c¸c c©u hái Ai, C¸i g×, Khi nμo vμ ë ®©u • Yªu cÇu c¸c bªn kÝ vμo biªn b¶n tho¶ thuËn nÕu hä ®ång y. • Lªn kÕ ho¹ch cho mét cuéc gÆp tiÕp theo nÕu thêi gian kh«ng ®ñ. • Yªu cÇu c¸c bªn chÊp nhËn quay l¹i hoμ Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 3
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 gi¶i nªu gi¶i ph¸p ®−a ra thÊt b¹i. X©y dùng lé tr×nh dÉn tíi tho¶ thuËn H·y cho c¸c bªn thÊy r»ng b¹n ®· hiÓu: • Hä cã nh÷ng c¶m nhËn m¹nh mÏ (h·y dõng l¹i ®Ó hä thÊy r»ng b¹n ®· hiÓu hä cã nh÷ng c¶m nhËn m¹nh mÏ vμ nÕu cÇn, ®Ó hä nãi ra cho bít c¨ng th¼ng) • Hä cã c¶m nhËn m¹nh mÏ vÒ c¸i g× • T¹i sao hä l¹i cã nh÷ng c¶m nhËn m¹nh mÏ ®ã (Dõng l¹i ®Ó hä ph¶n øng l¹i) H·y chiÕn th¾ng b¶n th©n b¹n ®Ó l¾ng nghe • Gi¶i thÝch cho hä hiÓu nh÷ng c¶m nhËn cña b¹n (cho hä thÊy mèi nghi ng¹i cña b¹n) - (Dõng l¹i ®Ó cho hä ph¶n øng) • Tham kh¶o nh÷ng vÊn ®Ò cña hä • §−a ra quan ®iÓm cña b¹n mét c¸ch ch¾c ch¾n vμ th©n thiÖn Lμm viÖc nh»m h−íng tíi mét gi¶i ph¸p chung • Yªu cÇu hä ®−a ra ý kiÕn cña m×nh • Tin t−ëng vμo ý kiÕn cña hä (kh«ng nªn lμm cho hä bÞ mÊt uy thÕ) • §−a ra ý t−ëng cña b¹n (kh«ng b¾t hä ph¶i theo m×nh) • Gióp c¸c bªn x©y dùng mét gi¶i ph¸p tõ nhu cÇu cña c¸c bªn. Giíi thiÖu vÒ qu¸ tr×nh hoμ gi¶i A. C¸c vÊn ®Ò s¬ bé 1. TiÕp xóc b−íc ®Çu a. Qua ®iÖn tho¹i: Tr−íc cuéc gÆp víi c¸c bªn, b¹n cã thÓ sÏ ph¶i cã c¬ héi nãi chuyÖn víi c¸c bªn qua ®iÖn tho¹i ®Ó ®Æt c¸c cuéc gÆp b−íc ®Çu. NÕu nh− thÕ, b¹n sÏ ph¶i b¾t ®Çu ®¶m ®−¬ng vai trß cña mét chuyªn gia trong qu¸ tr×nh hoμ gi¶i. B¹n sÏ ph¶i tr×nh bμy cho c¸c bªn vÒ c¸c phiªn häp hoμ gi¶i sÏ diÔn ra nh− thÕ nμo, kh¼ng ®Þnh mét lÇn n÷a víi c¸c bªn vÒ nh÷ng lÜnh vùc mμ hä cã thÓ lo l¾ng. VÝ dô: nãi víi hä r»ng mÆc dï hä sÏ ®−îc yªu cÇu tr×nh bμy vÒ nguyªn nh©n cña vô tranh chÊp tõ phÝa hä, viÖc tr×nh bμy nμy kh«ng cÇn ph¶i theo nghi lÔ (b¹n sÏ chØ ®¬n thuÇn cã mét cuéc trao ®æi) b. B¹n sÏ lμm g× nÕu b¹n gÆp mét bªn tranh chÊp tr−íc cuéc häp? NÕu b¹n gÆp mét trong c¸c bªn tranh chÊp trong tiÒn s¶nh hoÆc trong thang m¸y tr−íc phiªn häp hoμ gi¶i, h·y gi÷ quan hÖ b×nh th−êng vμ h·y nãi vÒ chuyÖn kh¸c. B¹n sÏ kh«ng muèn xuÊt hiÖn tr−íc bªn tranh chÊp kia víi nh− lμ mét ng−êi th©n thiÕt víi ®èi thñ cña hä. H·y gi÷ lÞch sù, cè g¾ng h−íng mäi cuéc ®μm tho¹i cã liªn quan ®Õn viÖc hoμ gi¶i sang h−íng kh¸c. §¬n gi¶n r»ng b¹n cã thÓ nãi víi hä r»ng tèt nhÊt h·y dμnh nh÷ng vÊn ®Ò ®ã nãi trong cuéc hoμ gi¶i vμ r»ng sÏ cã thêi gian dμnh riªng cho cho c¸c cuéc ®μm tho¹i c¸ nh©n trong phiªn häp. Tuy nhiªn, trong mét sè ch−¬ng tr×nh hoμ gi¶i, c¸c hoμ gi¶i viªn nªn liªn hÖ víi luËt s− cña c¸c bªn ®Ó trao ®æi riªng vÒ c¸c vÊn ®Ò cña c¸c bªn, tr−íc khi diÔn ra phiªn häp hoμ gi¶i. Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 4
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 2. S¾p xÕp ®Þa ®iÓm hoμ gi¶i Hoμ gi¶i viªn sÏ ®iÒu khiÓn s¾p xÕp chç trong phßng hoμ gi¶i. H·y kiÓm tra phßng häp tr−íc khi häp vμ yªu cÇu s¾p xÕp phßng theo b¹n thÊy cÇn thiÕt. NÕu b¹n cã mét c¸i bμn vu«ng, b¹n h·y ngåi vÒ mét phÝa vμ c¸c bªn tranh chÊp sÏ ngåi ®èi diÖn víi b¹n, nÕu cã thÓ. §iÒu nμy sÏ cã thÓ gióp b¹n göi mét th«ng ®iÖp tÕ nhÞ tíi c¸c bªn r»ng hä kh«ng ph¶i lμ ®Þch thñ hay ®ang ë trong trËn chiÕn , vμ ®−¬ng nhiªn, nã sÏ gióp c¸c bªn tËp trung vμo b¹n nh− mét ®−êng dÉn th«ng tin. NÕu b¹n cã thÓ thu xÕp ®−îc mét bμn trßn th× ®ã lμ ®iÒu tèt h¬n. B¹n h·y ngåi vμo chç gi÷a c¸c bªn thay v× ngåi gi÷a c¸c thμnh viªn cña mét bªn. B¹n kh«ng muèn tá ra r»ng b¹n nghiªng vÒ bÊt cø bªn nμo trong tranh chÊp. NÕu kh«ng, thay vμo ®ã b¹n cã thÓ chän c¸ch ®Æt mét c¸i bμn vμ ®Æt ghÕ quanh bμn theo vßng trßn. 3. Xem xÐt l¹i hå s¬ - nÕu ai ®ã cã thêi gian Trong tr−êng hîp b¹n cã thÓ xem xÐt hå s¬ tranh chÊp tr−íc cuéc häp hoμ gi¶i, b¹n sÏ cã thÓ cã ®−îc nh÷ng th«ng tin c¨n b¶n vÒ c¸c bªn vμ nguyªn nh©n cña cuéc tranh chÊp. Nh−ng b¹n ®õng cã cho r»ng ®ã lμ ®óng v× b¹n ®ang xem xÐt mét v¨n b¶n b¸o c¸o, tuy nhiªn, b¹n sÏ hiÓu vÒ cuéc tranh chÊp. H·y ®Ó cho c¸c bªn nãi vÒ cuéc tranh chÊp nh− thÓ b¹n ch−a biÕt g× vÒ nã. §«i khi nh÷ng th«ng tin trong v¨n b¶n b¸o c¸o kh«ng ®óng sù thËt. 4. Ng−êi quyÕt ®Þnh NÕu nh− c¸c bªn tranh chÊp trong bμn hoμ gi¶i kh«ng cã ai lμ ng−êi cã quyÒn lùc ®Ó thèng nhÊt gi¶i quyÕt tranh chÊp, khi ®ã viÖc hä cã liªn hÖ trùc tiÕp víi nh÷ng c¸ nh©n cã thÓ ®−a ra quyÕt ®Þnh sÏ rÊt quan träng. VÝ dô: mét sè tr−êng hîp tranh chÊp chuyÓn ra toμ ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nμy b»ng c¸ch yªu cÇu ng−êi cã quyÒn ®−a ra quyÕt ®Þnh cuèi cïng trong viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp, nÕu kh«ng thÓ cã mÆt trong cuéc häp th× khi ®ã sÏ ph¶i th«ng qua qua ®iÖn tho¹i bÊt cø c¸c tho¶ thuËn nμo cña c¸c bªn trong cuéc häp ®¹t ®−îc. 5. Phèi hîp hoμ gi¶i Ban ®Çu b¹n cã thÓ ®ang lμm c«ng t¸c hoμ gi¶i cïng víi mét ng−êi kh¸c. H·y nªn gÆp gì víi ng−êi nμy ®Ó trao ®æi vÒ c¶m nhËn cña b¹n trong vô tranh chÊp, chiÕn l−îc hoμ gi¶i, lμm c¸ch nμo ®iÒu khiÓn ®o¹n më ®Çu vμ b»ng c¸ch nμo b¹n sÏ lμm viÖc trong mét nhãm. B. PhÇn giíi thiÖu Chμo hái c¸c bªn §øng dËy vμo b¾t tay c¸c bªn khi hä b−íc vμo phßng. H−íng dÉn cho c¸c bªn ngåi vμo chç cña hä. §iÒu nμy sÏ gióp cho hä hiÓu r»ng b¹n ®ang ®iÒu khiÓn m«i tr−êng cuéc häp. Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 5
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 B¹n sÏ ®−a ra ®Þnh h−íng cho cuéc häp. H·y lμm ®iÒu nμy mÆc dï b¹n cã thÓ ®· gi¶i thÝch mét phÇn nμo qu¸ tr×nh cuéc häp qua ®iÖn tho¹i trong c¸c lÇn liªn hÖ tr−íc kia. §©y lμ mét c¬ héi ®Ó truyÒn ®¹t tíi c¸c bªn r»ng b¹n biÕt b¹n ®ang lμm g× vμ b¹n ®−îc tin t−ëng ®Ó ®iÒu hμnh ch−¬ng tr×nh. H·y ch¾c ch¾n r»ng b¹n sÏ ®Ò cËp ®Õn c¸c ®iÓm sau: 1. ThÕ nμo lμ c«ng t¸c hoμ gi¶i Gi¶i thÝch c«ng t¸c hoμ gi¶i lμ mét c¬ héi cho c¸c bªn gi¶i quyÕt tranh chÊp cho chÝnh hä mμ kh«ng cÇn träng tμi lμm viÖc nμy cho hä. Gi¶i tÝch r»ng qu¸ tr×nh hoμ gi¶i lμ mét qu¸ tr×nh tù nguyÖn vμ nhÊn m¹nh nh÷ng lîi Ých cña nã, bao gåm duy tr× sù kiÓm so¸t vÒ kÕt qu¶ cña cuéc tranh chÊp, tèc ®é còng nh− tiÕt kiÖm chi phÝ. 2. Vai trß cña hoμ gi¶i viªn Gi¶i thÝch r»ng hoμ gi¶i viªn kh«ng ph¶i lμ mét quan toμ vμ r»ng hoμ gi¶i viªn sÏ kh«ng quyÕt ®Þnh bÊt cø mét c¸i g× cho hä. H·y l−u ý hä vμ kiÕn thøc ®−îc ®μo t¹o vμ kinh nghiÖm cña b¹n trong c«ng t¸c hoμ gi¶i vμ r»ng cuèi qu¸ tr×nh hoμ gi¶i hä sÏ biÕt ®−îc r»ng ®©y lμ quyÒn lîi cña hä nÕu hä gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch kh«ng chÝnh thøc. Trong tr−êng hîp c¸c bªn tranh chÊp lo l¾ng vÒ mét xung ®ét vÒ lîi Ých cã nhËn nhËn thÊy ®−îc vÒ phÝa hoμ gi¶i viªn th× viÖc ®Ò cËp ®Õn viÖc tr¶ lêi c©u hái nμy tr−íc lμ t«t nhÊt. VÝ dô, b¹n lμ mét c¸n bé nhμ n−íc ®ang hoμ gi¶i mét tranh chÊp hoμn toμn kh«ng cã liªn quan g× ®Õn c«ng viÖc cña b¹n, b¹n ph¶i thõa nhËn vμ l−u y c¸c bªn r»ng b¹n lμ ng−êi trung gian trong c¸c vÒ vÊn ®Ò cña hä, vμ b¹n hoμn toμn kh«ng cã mong ®−îc lîi g× tõ bÊt cø kÕt qu¶ nμo cña qu¸ tr×nh hoμ gi¶i. 3. VÊn ®Ò b¶o mËt Gi¶i thÝch víi c¸c bªn r»ng b¹n sÏ gi÷ bÝ mËt vÒ bÊt cø ®iÒu g× mμ c¸c nªn nãi riªng víi ban, ngo¹i trõ hä th«ng b¸o cho b¹n ®−îc phÐp tiÕt lé th«ng tin. B¹n sÏ kh«ng tù nguyÖn lμm chøng trong tr−êng hîp tranh chÊp ®−îc ®−a ra toμ sau nμy. H·y nãi víi c¸c bªn tranh chÊp r»ng b¹n sÏ ghi chÐp l¹i nh÷ng ®iÒu hä nãi nh−ng ®iÒu nμy chØ ®Ó cho c«ng viÖc cña b¹n mμ th«i vμ r»ng b¹n sÏ huû chóng khi kÕt thóc qu¸ tr×nh hoμ gi¶i. 4. Vai trß cña luËt s− L−u ý r»ng qu¸ tr×nh hoμ gi¶i ®−îc tæ chøc kh«ng chÝnh thøc nh−ng b¹n rÊt vui nÕu bªn tranh chÊp muèn cã luËt s− tr×nh bμy. KhuyÕn khÝch kh¸ch hμng tham gia ®Çy ®ñ. 5. T¸c phong nh· nhÆn Yªu cÇu c¸c bªn kh«ng ng¾t lêi bªn kia. Gi¶i thÝch r»ng b¹n muèn nghe tÊt c¶ mäi ®iÒu mμ tÊt c¶ méi ng−êi ph¶i nãi, vμ nã sÏ rÊt h÷u Ých nÕu, thay v× ng¾t lêi bªn kia, mét ng−êi ghi chÐp l¹i nh÷ng g× bªn kia nãi mμ hä kh«ng ®ång ý. Sau ®ã, ®Õn l−ît m×nh, hä cã thÓ nãi ®−a ra ý kiÕn cña m×nh. B¹n ph¶i ch¾c ch¾n r»ng c¸c bªn cã ®Çy ®ñ bót vμ giÊy trong tr−êng hîp hä cÇn. Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 6
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 6. Tho¶ thuËn ®Ó hoμ gi¶i NÕu b¹n sö dông mét tho¶ thuËn nh− thÕ, h·y yªu cÇu c¸c bªn ®äc vμ k Ý vμo ®ã nh− mét sù kiÓm chøng l¹i vÒ nh÷ng th«ng tin thùc tÕ b¹n ®· nãi víi hä. 7. Ch−¬ng tr×nh gÆp chung vμ gÆp riªng víi c¸c bªn Gi¶i thÝch víi hä r»ng ban ®Çu b¹n sÏ gÆp c¸c bªn chung víi nhau, vμ sau ®ã b¹n sÏ t¸ch ra vμ gÆp riªng tõng bªn mét Ýt nhÊt mét lÇn. H·y cho c¸c bªn biÕt r»ng b¹n hoÆc hä ®Òu cã thÓ yªu cÇu mét cuéc häp riªng bÊt cø lóc nμo. Trong c¸c tranh chÊp nhiÒu bªn, khi c¸c bªn mang ®¹i diÖn cña m×nh ®Õn bμn häp, b¹n h·y th«ng b¸o cho hä biÕt r»ng trong tr−êng häp ®ã b¹n sÏ cã quyÒn yªu cÇu c¸c nhãm hoÆc c¸c c¸ nh©n tíi c¸c cuéc häp riªng mÆc ý b¹n. §¶m b¶o víi hä r»ng tr−íc khi qu¸ tr×nh hoμ gi¶i kÕt thóc b¹n còng sÏ gÆp l¹i tõng ng−êi lÇn n÷a. Giíi thiÖu qu¸ tr×nh hoμ gi¶i Danh s¸ch c¸c viÖc ph¶i lμm Trong phÇn giíi thiÖu cña b¹n, h·y l−u ý ®Ò cËp ®Õn: • ThÕ nμo lμ c«ng t¸c hoμ gi¶i • Vai trß cña hoμ gi¶i viªn • TÝnh b¶o mËt • Vai trß cña luËt s− • Phong c¸ch nh· nhÆn (nguyªn t¾c c¨n b¶n) • Tho¶ thuËn hoμ gi¶i • C¸c cuéc gÆp chung hai bªn & gÆp riªng tõng bªn Chia sÎ th«ng tin trong cuéc gÆp chung c¸c bªn 1. B¾t ®Çu nh− thÕ nμo? B¹n cã thÓ b¾t ®Çu qu¸ tr×nh nμy b»ng c¸ch hái ng−êi yªu cÇu hoμ gi¶i hoÆc ng−êi ®øng ®¬n kiÖn nãi cho b¹n nghe b»ng chÝnh lêi lÏ cña hä lμ h«m nay b¹n ®Õn ®©y ®Ó trao ®æi vÊn ®Ò g×? 2. Bμy tá mèi quan t©m vμ x©y dùng niÒm tin TiÕp theo, sö dông kü n¨ng chñ ®éng l¾ng nghe ®Ó giao tiÕp víi c¸c bªn, cho hä thÊy b¹n rÊt quan t©m ®Õn nh÷ng ®iÒu hä nãi. a. C¸c yÕu tè vËt chÊt Sö dông c¸c lêi nãi bãng giã ®Ó bμy tá sù quan t©m. Nh×n vμo m¾t c¸c bªn, ghi chÐp l¹i, ng¶ ng−êi vÒ phÝa tr−íc trªn ghÕ cña b¹n, duy tr× mét t− thÕ cëi më, vμ gËt ®Çu ®Ó bμy tá r»ng Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 7
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 b¹n hiÓu, r»ng c¸i g× lμ thÝch hîp (mét kü n¨ng mμ b¹n cÇn ph¶i ph¸t triÓn ®ã lμ viÖc ghi chÐp l¹i trong khi vÉn nh×n vμo m¾t c¸c bªn ghi chÐp cña b¹n sÏ cÈu th¶ nh−ng quan träng h¬n lμ nã sÏ gióp b¹n tËp trung nh×n vμo c¸c bªn) b. C¸c yÕu tè lêi nãi H·y nhí, khi hä nãi, b¹n l¾ng nghe. ThØnh tho¶ng b¹n cã thÓ sÏ ph¶i kÐo hä ra . Nh−ng b¹n sÏ ph¶i rÊt cÈn thËn vÒ bÊt cø c¸i g× b¹n nãi trong qu¸ tr×nh hoμ gi¶i bëi v× c¸c bªn cã thÓ hiÓu sai gÇn nh− tÊt c¶. B¹n cã thÓ sö dông mét vμi kü n¨ng sau: (1) C©u hái ngá - ®©y kh«ng ph¶i lμ sù thÈm tra chÐo. Kh«ng nªn hái bÊt cø c©u hái nμo mang tÝnh chÊt ph¸n xö, ®æ lçi hoÆc nghe cã vÎ luËt s− chung chung. ChØ nªn hái c¸c c©u hái gîi më ®Ó c¸c bªn nãi ra. V× dô nh−: h·y nãi cho t«i biÕt thªm vÒ.... (2) Tãm t¾t vμ diÔn gi¶i cã thÓ sÏ h÷u Ých nÕu b¹n tãm t¾t l¹i nh÷ng g× mμ c¸c bªn ®· nãi, víi ®iÒu kiÖn lμ b¹n cÈn thËn nh¾c l¹i nh÷ng g× mμ hä nãi vμ kh«ng thªm bÊt cø ®iÒu g× trªn quan ®iÓm cña b¹n. H·y b¾t ®Çu víi c©u nãi kiÓu nh− Nh÷ng g× t«i nghe «ng/bμ nãi lμ ..... . NÕu b¹n lμm viÖc nμy mét c¸ch hoμn h¶o th× ®©y lμ mét c«ng cô rÊt tèt ®Ó x©y dùng niÒm tin v× rÊt cã thÓ ®©y lμ lÇn ®Çu tiªn mäi ng−êi l¾ng nghe c¸c bªn tr×nh bμy. Nh¾c l¹i nh÷ng g× hä nãi sÏ chøng tá r»ng b¹n ®ang ch¨m chó l¾ng nghe. (3) Tr¸nh sö dông nh÷ng c©u nãi nÆng nÒ b¹n ph¶i cÈn thËn ®Ó tr¸nh kh«ng lμm cho ng−êi nghe giËn b»ng viÖc sö dông nh÷ng lêi nãi dÔ hiÓu lÇm dÉn tíi viÖc ¸m chØ thμnh kiÕn. (4) Im lÆng kh«ng nªn tá ra qu¸ nhanh trong viÖc rót ng¾n kho¶ng c¸ch trong cuéc ®èi tho¹i. Th«ng th−êng c¸c nªn sÏ lÊp ®Çu kho¶ng im lÆng b»ng c¸c th«ng tin rÊt quan träng. Vμ n÷a, b»ng c¸ch kh«ng thóc ®Èy viÖc lÊp ®Çy kho¶ng thêi gian im lÆng, b¹n cã thÓ cho c¸c bªn thÊy r»ng b¹n rÊt tho¶i m¸i trong qu¸ tr×nh lμm viÖc. 3. Tranh luËn NÕu c¸c bªn b¾t ®Çu tranh luËn, b¹n nªn ®Ó c¸c bªn nãi ra mét c¸ch tù do víi ®iÒu kiÖn lμ cuéc tranh luËn kh«ng v−ît qu¸ tÇm kiÓm so¸t. Nãi tù do lμ mét c¸ch chØ trÝch nÕu c¸c bªn dù ®Þnh l«i chuyÖn trong qu¸ khø vμ cho vμo trong c©u chuyÖn. Vμ ®«i khi, ng−êi hoμ gi¶i viªn ph¶i t×m hiÓu vÒ tÝnh c¸ch vμ nhËt k Ý c«ng t¸c cña c¸c bªn th«ng qua c¸c cuéc trao ®æi nãng báng nμy. 4. Khi nμo th× nghØ gi¶i lao? §©y thùc sù lμ mét vÊn ®Ò kü n¨ng cña chÝnh hoμ gi¶i viªn. Mét sè ¸m hiÖu nhÊt ®Þnh cã thÓ chØ ra r»ng ®©y lμ thêi ®iÓm ®Ó ng−ng cuéc häp. VÝ dô, khi b¹n ®· s½n sμng ®Ó hái vÒ mét sè c©u hái nhÊt ®Þnh (kh«ng ph¶i lμ c©u hái ngá) bëi v× b¹n cÇn biÕt ®−îc mét sè th«ng tin chÝnh x¸c nhÊt ®Þnh, ®©y chÝnh lμ thêi ®iÓm ng−ng cuéc häp cho gi¶i lao. 5. Danh s¸ch nh÷ng −íc nguyÖn cña c¸c bªn KÕt thóc cuéc häp chung víi c¸c bªn b»ng c¸ch hái t¸ch riªng tõng bªn xem hä mong muèn vÊn ®Ò ®−îc gi¶i quyÕt theo chiÒu h−íng nμo (vÝ dô, hái hä xem danh s¸ch nh÷ng −íc nguyÖn cña hä). Nªn nhí, kh«ng nªn kÕt thóc cuéc häp chõng nμo b¹n ch−a cã mét bøc tranh toμn c¶nh vÒ cuéc tranh chÊp: danh s¸ch nh÷ng −íc nguyuÖn cña c¸c bªn sÏ gióp hoμn thiÖn bøc tranh nμy (Tuy nhiªn, b¹n kh«ng nªn cho r»ng b¹n cÇn ph¶i sö dông ®iÒu nμy trong mäi tr−êng hîp. Trong mét sè tr−êng hîp nã sÏ trë nªn nguy hiÓm, ch¼ng h¹n Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 8
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 trong tr−êng hîp cã nh÷ng luËt s− thμnh th¹o vμ kh¸ch s¹n ®ang hiÖn diÖn hoÆc trong tr−êng hîp cßn mét vμi vÊn ®Ò cã liªn quan cÇn ph¶i hái) 6. KÕt thóc ch−¬ng tr×nh häp H·y nãi cho c¸c bªn biÕt r»ng b©y giê b¹n ®· cã mét bøc tranh tæng thÕ vÒ cuéc tranh chÊp vμ r»ng b¹n muèn gÆp riªng tõng bªn. H·y yªu cÇu c¶ hai bªn tranh chÊp ®øng ®i ra ngoμi. H·y nãi víi hä r»ng b¹n sÏ gäi tõng bªn vμo phßng gÆp riªng sau ®ã. §«i khi c¸c bªn ®¸nh gi¸ sai vÒ viÖc ai sÏ lμ ng−êi ®−îc vμo tr−íc (vÝ dô: «ng/bμ ta thÝch bªn kia h¬n m×nh ), so vËy h·y nãi víi hä kh«ng nªn g¸n cho mét y nghÜa nμo vÒ viÖc b¹n sÏ gäi ai vμo gÆp tr−íc. §¶m b¶o víi hä r»ng b¹n sÏ gi÷ bÝ mËt tuyÖt ®èi vÒ bÊt cø ®iÒu g× hä kh«ng muèn ®Ó lé trong qu¸ tr×nh trao ®æi riªng nμy. T¹i sao l¹i cÇn cã c¸c cuéc gÆp riªng • Gi÷ bÝ mËt mét sè bªn chØ ®¬n gi¶n lμ miÔn c−ìng ph¶i nãi tr−íc mÆt bªn kia. TÝnh bÝ mËt cña c¸c cuéc gÆp riªng cho phÐp c¸c bªn nãi cho b¹n biÕt c¸c th«ng tin tÕ nhÞ mμ cã thÓ sÏ kh«ng tèt cho viÖc t×m ra mét gi¶i ph¸p cho tranh chÊp. • ChuyÓn h−íng th¸i ®é thï ®Þch: ®«i khi con ng−êi sî bμy tá th¸i ®é thï ®Þch cña m×nh ®èi víi ng−êi mμ hä ®anh cã tranh chÊp. Tuy nhiªn, viÖc béc lé th¸i ®é thï ®Þch ®Ó nh»m tiÕn tíi mét c«ng viÖc hiÖu qu¶ h¬n l¹i lμ ®iÒu quan träng. Trong c¸c cuéc gÆp riªng víi c¸c bªn, hoμ gi¶i viªn cã thÓ trë thμnh ®iÓm tËp trung cho th¸i ®é thï ®Þch nμy, cho phÐp dμnh ra mét vÞ trÝ an toμn ®Ó c¸c bªn béc lé. • Läc ra c¸c yÕu tè tiªu cùc: RÊt th−êng xuyªn, th«ng qua c¸ch sö sù tiªu cùc, c¸c th«ng tin quan träng th−êng bÞ che dÊu. Hoμ gi¶i viªn cã thÓ chia t¸ch c¸c th«ng tin tõ c¸c ý nghÜ tiªu cùc. • Th¨m dß c¸c kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch an toμn: Hoμ gi¶i viªn cã thÓ th¨m dß c¸c kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt gi¶i quyÕt vÊn ®Ò mét c¸ch ch¾c ch¾n víi tõng bªn riªng biÖt. B»ng c¸ch nμy th× mét bªn tranh chÊp sÏ kh«ng bÞ ®Æt vμo t×nh thÕ khã xö tr−íc mÆt bªn kia. • ThÕ bÕ t¾c: Khi c¸c bªn ph¸t hiÖn r»ng hä ®¬n gi¶n kh«ng thÓ nãi chuyÖn ®−îc víi nhau thªm n÷a, cÇn ph¶i sö dông c¸c cuéc häp riªng ®Ó duy tr× viÖc th¶o luËn. b¹n ®iÒu khiÓn mét cuéc häp riªng víi c¸c bªn tranh chÊp nh− thÕ nμo? GÆp kÝn víi ng−êi ®ång hoμ gi¶i: Tr−íc khi b¹n gäi mét trong hai bªn qua l¹i, h·y dμnh thêi gian ®Ó xem xÐt l¹i c¸c ghi chÐp cña m×nh vμ nãi chuyÖn víi ng−êi ®ång hoμ gi¶i sau khi b¹n kÕt thóc cuéc häp chung víi c¶ hai bªn tranh chÊp. Tr−íc tiªn h·y nh×n vμo c¸c khÝa c¹nh cña tho¶ thuËn hoÆc quyÒn lîi chung. B¹n cã thÓ dông nh÷ng t− liÖu nμy nh− nh÷ng viªn g¹ch x©y dùng nªn tho¶ thuËn. Vμ nÕu nh− b¹n hoÆc ng−êi ®ång hoμ gi¶i ®ang cã vÊn ®Ò liªn quan tíi mét trong c¸c bªn tranh chÊp, b¹n cÇn ph¶i biÕt ®−îc vÒ vÊn ®Ò ®ã vμ trao ®æi ng¾n gän vÒ nã vμ nh− thÕ b¹n sÏ kh«ng t×nh cê béc lé ra nh÷ng v¸n ®Ò cña m×nh. H·y nhí, sù thμnh c«ng cña c«ng t¸c hoμ gi¶i sÏ phô thuéc rÊt nhiÒu vμo th¸i ®é mμ b¹n thÓ hiÖn. Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 9
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 B¾t ®Çu víi ai tr−íc? Mét nguyªn t¾c c¨n b¶n lμ nªn b¾t ®Çu víi bªn cã dÊu hiÖu hμnh ®éng tr−íc, vÝ dô nh− bªn b¾t ®Çu phμn nμn tr−íc (nÕu b¹n lμm ®iÒu nμy, h·y nãi víi c¸c bªn tranh chÊp tr−íc khi b¹n nghØ ®Ó häp kÝn). nãi mét c¸ch kh¸c, nÕu mét bªn ®Æc biÖt nghi ngê b¹n hoÆc qu¸ tr×nh hoμ gi¶i, sÏ tèt h¬n nÕu b¹n b¾t ®Çu víi bªn nμy tr−íc. Cuéc häp riªng víi bªn tranh chÊp ®Çu tiªn B¾t ®Çu nh− thÕ nμo? H·y nhí lμ b¹n ®ang thùc hiÖn chuyÓn ®æi sang mét giai ®o¹n míi cña qu¸ tr×nh hßa gi¶i mμ trong ®ã b¹n ®ang gi÷ mét vai trß tÝch cùc. H·y b¾t ®Çu mét c¸ch chËm r·i. B¹n võa míi gÆp nh÷ng ng−êi nμy vμ, ®Æc biÖt trong cuéc häp riªng ®Çu tiªn víi c¸c bªn, b¹n vÉn sÏ cÇn ph¶i x©y dùng lßng tin. B¹n cã thÓ b¾t ®Çu b»ng c¸ch hái bªn tranh chÊp lμ «ng ta/ bμ ta cã ®iÒu g× cÇn bæ sung thªm vμo nh÷ng ®iÒu ®· tr×nh bμy tr−íc kia kh«ng. Gi¶i thÝch víi hä r»ng viÖc tr¸nh kh«ng nãi vÒ mét sè vÊn ®Ò nhÊt ®Þnh tr−íc mÆt bªn kia còng lμ ®iÒu b×nh th−êng vμ hái xem liÖu cã ®iÒu g× bÝ mËt mμ, nÕu ®−îc s¸ng tá th× sÏ gióp gi¶i quyÕt ®−îc tranh chÊp kh«ng. Mét lÇn n÷a, h·y sö dông kü n¨ng l¾ng nghe cña b¹n. Mét c¸ch kh¸c b¹n cã thÓ sö dông ®Ó b¾t ®Çu ®ã lμ b»ng c¸ch liÖt kª nh÷ng vÊn ®Ò mμ b¹n biÕt r»ng hä ®ang rÊt quan t©m. H·y xem xÐt l¹i danh s¸ch nh÷ng −íc nguyÖn vμ nh÷ng ghi chÐp cña b¹n ®Ó x¸c nhËn l¹i nh÷ng ®iÒu nμy. Ng÷ ®iÖu giäng nãi. Nh×n chung, mäi ng−êi th−êng kh«ng thÝch nãi víi ng−êi mμ hä Ýt tin t−ëng, ng−êi mμ hä cho r»ng hä cã tÊt c¶ c¸c c©u tr¶ lêi. H·y cÈn thËn ®Ó kh«ng béc léc th¸i ®é nμy. H¬n thÕ, h·y gi÷ ng÷ ®iÖu nh÷ng nhËn xÐt cña b¹n t¹m thêi, linh ho¹t vμ kh«ng gi¸o ®iÒu. NhÊn m¹nh : Cuéc häp riªng víi tõng bªn tranh chÊp cho phÐp b¹n nhÊn m¹nh mét c¸ch cëi më h¬n. ViÖc b¹n thõa nhËn vμ ®¸nh gi¸ cao c¶m xóc cña c¸c bªn dï cho ®©y lμ vÊn ®Ò xóc c¶m lμ rÊt quan träng víi hä. VÝ dô, trong mét tranh chÊp vÒ quyÒn ch¨m sãc con, b¹n ph¶i thõa nhËn r»ng ®©y lμ mét cuéc chiÕn rÊt ®au lßng. §iÒu nμy th−êng sÏ gióp mäi ng−êi thÊy hä ®−îc phÐp nãi cho b¹n biÕt nçi ®au cña hä, cho phÐp hä béc lé víi b¹n vμ tiÕn tíi s½n sμng thùc hiÖn c«ng viÖc. Nh−ng tuy nhiªn, b¹n h·y cÈn thËn ®õng ®−a ra mét Ên t−îng sai lÇm r»ng b¹n biÕt hä ®· ph¶i tr¶i qua c¸i g× nÕu b¹n ch−a tõng tr¶i qua nh÷ng kinh nghiÖm t−¬ng tù. Thö nghiÖm : ChØ tíi khi kÕt thóc cuéc häp riªng ®Çu tiªn víi tõng bªn tranh chÊp b¹n h·y c©n nh¾c c¸c quan ®iÓm thö nghiÖm. ThËm chÝ nã vÉn cßn lμ qu¸ sím. ChØ khi nμo b¹n tin ch¾c r»ng m×nh ®· thiÕt lËp ®−îc quan hÖ nμo ®ã víi hä vμ b¹n c¶m nhËn r»ng «ng ta/ bμ ta ®· b¾t ®Çu tin t−ëng b¹n, ®õng cã thö kiÓm tra lËp tr−êng cña hä vÒ mét vÊn ®Ò nμo ®ã. BÝ mËt : Tr−íc khi b¹n kÕt thóc cuéc häp, h·y nhí hái c¸c bªn tranh chÊp xem cã ®iÒu g× hä võa nãi víi b¹n cÇn ph¶i ®−îc gi÷ bÝ mËt hay kh«ng. Cuéc häp riªng víi bªn tranh chÊp thø hai H·y tr× ho·n ®¸nh gi¸ cña b¹n : Sau khi b¹n nghe mét bªn tr×nh bμy b¹n cã thÓ nghÜ r»ng b¹n ®· hiÓu vÒ vÊn ®Ò tranh chÊp ë ®©y lμ g× vμ r»ng tÊt c¶ lμ do lçi cña phÝa bªn kia. B¹n Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 10
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 ®õng nªn v−íng vμo suy nghÜ nμy. Tr−êng häp nμy ch¾c ch¾n sÏ hoμn toμn kh¸c h¼n khi b¹n nghe bªn kia tr×nh bμy. H·y chèng l¹i sù c¸m dç trong viÖc ®−a ra quyÕt ®Þnh ai lμ ng−êi ®óng, ai lμ ng−êi sai. Nã kh«ng ph¶i lμ c«ng viÖc cña b¹n. SÏ tèt h¬n nÕu b¹n cho r»ng tÊt c¶ nh÷ng g× b¹n nghe ®−îc tõ mçi bªn lμ ®óng. Sau ®ã b¹n sÏ cã thÓ tËp trung vμo c«ng viÖc cña m×nh gióp c¸c bªn t×m ra gi¶i ph¸p. H·y ý thøc vÒ thêi gian: §èi víi bªn tranh chÊp thø hai ®ang ®îi ®Õn l−ît m×nh ®Ó nãi chuyÖn riªng víi hßa gi¶i viªn, thêi gian d−êng nh− sÏ rÊt l©u. H·y nhËn thøc ®iÒu nμy vμ c¶m ¬n hä vÒ sù kiªn nhÉn chê ®îi. NhÊn m¹nh r»ng ®©y lμ mét c¬ héi cho hä tr×nh bμy chi tiÕt vÒ c©u chuyÖn cña hä: C¸c bªn tranh chÊp cã thÓ ngay lËp tøc hái b¹n r»ng bªn kia ®· nãi g× víi b¹n. Trong mét chõng mùc cho phÐp nμo ®ã, h·y nãi víi hä r»ng b¹n sÏ cho hä biÕt nh−ng tr−íc tiªn, b¹n muèn nghe hä tr×nh bμy tr−íc. H·y l¾ng nghe hä nãi: MÆc dï b¹n cã thÓ ®· lμm viÖc mét thêi gian vμ b¹n cã thÓ nghÜ r»ng b¹n hiÓu b¶n chÊt cña vô viÖc vμ ®· cã trong tay nh÷ng ®iÓm chÝnh mμ b¹n muèn cã nh÷ng bªn thø hai ph¶i ®îi ë ngoμi cã thÓ nghÜ r»ng hä bÞ lo¹i ra ngoμi c«ng viÖc ®ang tiÕn hμnh. H·y b¾t ®Çu b»ng c¸ch ®Ó cho hä nãi. Còng gièng nh− b¹n ®· lμm víi bªn kia, h·y hái bªn thø hai xem liÖu trong lóc chê ®îi hä cã nghÜ ra ®iÒu g× cÇn thªm vμo nh÷ng g× mμ hä ®· tr×nh bμy tr−íc kia hay kh«ng. H·y nh¾c hä r»ng ®©y lμ dÞp tèt ®Ó hä nãi ra nh÷ng ®iÒu bÝ mËt mμ hä muèn. H·y trë nªn chñ ®éng h¬n: SÏ cã mét kho¶ng thêi gian ë gi÷a tr−íc khi tíi cuéc gÆp thø hai vμ ®©y lμ thêi ®iÓm b¹n ph¶i trë nªn chñ ®éng h¬n. VÒ lý thuyÕt, t¹i thêi ®iÓm nμy, b¹n ®· x©y dùng ®−îc niÒm tin t−¬ng ®èi vμ b¹n cã thÓ b¾t ®Çu sö dông nã. B¾t ®Çu cuéc nãi chuyÖn b»ng c¸ch giíi thiÖu nhÑ nhμng vÒ nhËn thøc cña bªn kia. §iÒu nμy sÏ cho phÐp bªn tranh chÊp b¾t ®Çu nh×n nhËn sù viÖc tõ c¸ch nh×n nhËn cña bªn kia. B¹n ph¶i cã kh¶ n¨ng nhËn ra r»ng quan ®iÓm cña bªn kia lμ ch×a khãa dÉn tíi hßa gi¶i thμnh c«ng : Tíi ®©y, h·y ph¸t triÓn kü n¨ng ®−a ra c©u hái riªng cho mçi bªn tranh chÊp r»ng sau cïng hä ®ång ý ®−îc c¸i g× vμ t¹i sao. §iÒu nμy cã thÓ sÏ g©y khã chÞu cho c¸c bªn nh−ng nÕu thùc hiÖn nã mét c¸ch nghÖ thuËt th× sÏ mang l¹i rÊt nhiÒu lîi Ých. H·y tËp trung vμo quyÒn lîi, ®õng tËp trung vμo vÞ trÝ chøc danh : B©y giê chÝnh lμ thêi ®iÓm b¾t ®Çu gióp c¸c bªn nh×n vμo nh÷ng vÊn ®Ò hä thùc sù cÇn h¬n lμ nh÷ng g× mμ hä ®¬n thuÇn muèn. §Ó kh¸m ph¸ nh÷ng yÕu tè s©u xa phÝa sau, sÏ rÊt h÷u Ých nÕu b¹n hái c¸c bªn T¹i sao hä l¹i muèn c¸i mμ hä muèn. Mét khi mμ nh÷ng ®éng c¬ s©u sa ®−îc béc lé, rÊt cã thÓ sÏ t×m ®−îc mét biÖn ph¸p míi, cã thÓ ®¸p øng lîi Ých c¶ hai bªn ®Ó giμn xÕp. BÝ mËt : Tr−íc khi b¹n kÕt thóc, h·y nhí hái hä r»ng liÖu cã ®iÒu g× mμ hä muèn gi÷ bÝ mËt hay kh«ng. C¸c cuéc gÆp riªng tiÕp theo Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 11
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 B¹n cã thÓ b¾t ®Çu mét läat c¸c cuéc gÆp riªng trong thêi gian b¹n thùc hiÖn c«ng viÖc khã nhÊt cña qu¸ tr×nh hßa gi¶i x©y dùng ®−îc mét tháa thuËn. Cã rÊt nhiÒu kü n¨ng ®Ó hoμn thμnh c«ng viÖc nμy. Ngo¹i giao qua l¹i: B¹n sÏ mang th«ng tin tõ bªn nμy sang cho phÝa bªn kia. Kü n¨ng nμy sÏ gióp b¹n läc bít nh÷ng th«ng tin tiªu cùc ch¼ng h¹n nh− nh÷ng c«ng kÝch c¸ nh©n hoÆc sù ngê vùc vμ chØ chuyÓn t¶i nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt. ë ®©y b¹n cã c¬ héi thùc sù ®Ó t¸ch mäi ng−êi ra khái r¾c rèi . SÏ lμ rÊt quan träng nÕu b¹n kh«ng ®¬n thuÇn trë thμnh mét ng−êi ®−a tin cho c¸c ®Ò nghÞ thμnh c«ng, Khi mμ b¹n lμm c«ng viÖc nμy, h·y lu«n lu«n nhí gi¶i thÝch lÝ lÏ ®»ng sau nh÷ng ®Ò nghÞ nμy vμ nÕu cã thÓ, lμ t¹i sao nã l¹i phï hîp víi lîi Ých cña bªn ®−îc ®Ò nghÞ. Ph¶i lu«n lu«n nh¹y c¶m víi c¸c bªn b¹n gÆp. H·y nªn tr×nh bμy nh÷ng ®Ò nghÞ cña c¸c bªn b»ng mét c¸ch thÝch hîp víi cuéc nãi chuyÖn . SÏ lμ h÷u hiÖu h¬n nÕu b¹n b¾t ®Çu mäi cuéc nãi chuyÖn riªng víi c¸c bªn b»ng c¸ch ®Ó c¸c bªn tù nãi ra tr−íc, hoÆc b»ng c¸ch xem xÐt l¹i nh÷ng ®iÒu g× ®· ®−îc tiÕt cho tíi giê, khíp nèi c¸c sù kiÖn hiÖn t¹i cña b¶n tháa thuËn vμ t¸n d−¬ng hä vÒ nh÷ng tiÕn bé cña hä cho tíi giê. Vμ cÇn ph¶i bμy tá sù th«ng c¶m víi nh÷ng ch¸n n¶n cña c¸c bªn ®Ó cã thÓ hßa hîp ®−îc víi hä. C¸c gi¶ thuyÕt : Trong c¸c cuéc gÆp riªng nμy b¹n cã thÓ thö nghiÖm c¸c gi¶ thuyÕt cho b¶n tháa thuËn. VÝ dô, trong mét cuéc gÆp riªng víi mét c¸ nh©n, b¹n cã thÓ nãi ®¹i lo¹i nh− : §©y kh«ng ph¶i lμ mét ®Ò nghÞ tõ phÝa bªn kia. Nh−ng ®Ó cã thÓ gióp t«i cã ®−îc c¶m nhËn vÒ c¸ch thøc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nμy, «ng/bμ nghÜ thÕ nμo vÒ ..... hoÆc Gi¶ sö mμ t«i cã thÓ thuyÕt phôc ®−îc bªn kia ®ång ý vÒ vÊn ®Ò nμy th× «ng/ bμ cã nhÊt trÝ thùc hiÖn kh«ng ? X©y dùng ph¹m vi tháa thuËn: X©y dùng ®μ tiÕn tíi tháa thuËn b»ng c¸ch nh÷ng g× mμ c¸c bªn cïng ®ång ý, gióp hä nhËn thøc ®−îc vÒ viÖc tháa thuËn nμy vμ sau ®ã t×m c¸ch gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò khã kh¨n h¬n. §iÒu nμy sÏ lμm cho c¸c bªn ý thøc ®−îc thμnh qu¶ vμ niÒm tin r»ng cuèi cïng hä còng cã thÓ gi¶i quyÕt ®−îc c¸c vÊn ®Ò kh¸c n÷a. Ph−¬ng ph¸p vËn dông trÝ tuÖ tËp thÓ ®Ó gi¶i mét vÊn ®Ò phøc t¹p : SÏ rÊt h÷u Ých nÕu b¹n sö dông ph−¬ng ph¸p vËn dông trÝ tuÖ tËp thÓ ®Ó ®−a ra c¸c ph−¬ng ¸n gi¶i quyÕt vÊn ®Ò víi tõng bªn. §iÒu nμy cã thÓ t¹o ra nh÷ng ph−¬ng ¸n mμ ch−a mét ai tõng nghÜ tíi. H·y qu¶ quyÕt : ThËm chÝ ngay c¶ khi b¹n nghÜ r»ng tr−êng hîp nμy sÏ kh«ng thÓ gi¶i quyÕt, h·y thÓ hiÖn mét th¸i ®é c¶ quyÕt víi c¸c bªn. H·y khuyÕn khÝch hä tiÕp tôc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cã thÓ ®¹t ®−îc trong ph¹m vi tho¶ thuËn. NÕu b¹n vÊp ph¶i thÕ bÕ t¾c trong mét vÊn ®Ò cô thÓ, h·y tiÕp tôc sö dông c¸c kü n¨ng mμ b¹n cã tõ tr−íc tíi nay : tËp trung vμo quyÒn lîi cña c¸c bªn, vËn dông trÝ tuÖ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò khã kh¨n, sö dông c¸c gi¶i thuyÕt vμ t×m kiÕm viÖc c©n b»ng c¸c yÕu tè kh¸c nhau ®Ó cã thÓ ®¹t ®−îc sù tho¶ hiÖp. QuyÒn −u tiªn : Khi cã nhÒu vÊn ®Ò cïng mét lóc, b¹n nªn ®Ó c¸c bªn liÖt kª chóng ra theo thø tù −u tiªn møc ®é quan träng. §iÒu nμy sÏ gióp b¹n cã thÓ ph©n biÖt ®−îc c©n b»ng tiÒm n¨ng c¸c yÕu tè kh¸c nhau ®Ó ®¹t tíi sù tho¶ hiÖp. T¸c nh©n thùc tÕ : C«ng t¸c hoμ gi¶i th−êng bÞ ch×m xuèng bëi v× c¸c bªn th−êng cã nh÷ng tr«ng ®îi phi thùc tÕ. Do vËy cã thÓ hä sÏ gäi b¹n, ®Æc biÖt vμo nh÷ng dÞp gÇn víi cuéc häp Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 12
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 hoμ gi¶i, ®Ó hái thªm th«ng tin vÒ nh÷ng ®iÒu mμ hä kh«ng muèn nghe. Nh×n chung ®iÒu nμy ®−îc biÕt ®Õn nh− mét t¸c nh©n thùc tÕ Trong khi b¹n kh«ng bao giê cã thÓ nãi ra mét sù ph¸n xö nhÊt ®Þnh sÏ ra sao hoÆc nh÷ng g× mμ bªn kia cã thÓ chÊp nhËn vμo mét thêi ®iÓm nμo sau ®ã, b¹n tÊt nhiªn cã thÓ chØ ra nh÷ng ®iÓm yÕu trong tr−êng hîp cña mét bªn. B¹n còng thÓ gióp hä −íc ®Þnh nh÷ng mÆt h¹n chÕ cña nh÷ng vÊn ®Ò ch−a ®−îc gi¶i quyÕt b©y giê : chi phÝ, thêi gian, tæn h¹i vÒ quan hÖ, t×nh tr¹ng kh«ng râ rμng do cuéc tranh chÊp t¹o ra. H·y nhí gi÷ ng÷ ®iÖu nhÊt thêi trong cuéc héi tho¹i. B¹n kh«ng cÇn ph¶i thuyÕt phôc c¸c bªn vÒ bÊt cø ®iÒu g×, b¹n chØ cÇn ®¶m b¶o r»ng c¸c bªn nh×n nhËn vÊn ®Ò mét c¸ch thùc tÕ. H¬n thÕ n÷a, b¹n ®ang t¹o ra sù ngê vùc. Tom Colosi, phã chñ tÞch cña hiÖp héi träng tμi Mü nãi r»ng b¶n chÊt cña viÖc th−¬ng l−îng ®ã lμ t¹o ra sù ngê vùc trong t©m trÝ cña bªn kia vÒ kh¶ n¨ng ®øng v÷ng ®−îc trªn vÞ trÝ cña «ng ta vμ phÇn c«ng viÖc ®ã cña ng−êi hoμ gi¶i viªn lμ t¹o ra sù ngê vùc nμy trong t©m tr−ëng cña c¶ hai bªn. BATNA & WATNA : Nãi mét c¸ch kh¸c, b¹n còng cã thÓ lμm viÖc víi t− c¸ch lμ mét t¸c nh©n thùc tÕ b»ng c¸ch ®¬n thuÇn gióp c¸c bªn suuy nghÜ vÒ nh÷ng ®iÒu g× x¶y ra nÕu hä kh«ng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Tíi ®©y, sÏ rÊt h÷u Ých nÕu b¹n trao ®æi víi hä vÒ kh¶ n¨ng thay thÕ tèt nhÊt ®Ó tiÕn tíi mét tho¶ thuËn th−¬ng l−îng (BATNA) vμ tr−êng häp thay thÕ xÊu nhÊt (WATNA) Ph¸ vì thÕ bÕ t¾c Th«ng th−êng, b¹n sÏ tr¶i qua thÕ bÕ t¾c ®e do¹ tíi viÖc gi¶i quyÕt tranh chÊp. Trong bÊt cø giai ®o¹n nμo cña qu¸ tr×nh th−¬ng l−îng, c¸c bªn cã thÓ bÞ ®−a vμo chç bÕ t¾c ®èi víi mét vÊn ®Ò, g©y tr× ho·n cho qu¸ tr×nh hoμ gi¶i. D−íi ®©y lμ mét sè y t−ëng ®Ó cã thÓ ph¸ vì thÕ bÕ t¾c : 1. G©y søc Ðp lªn c¸c bªn b»ng c¸ch ®Æt ra thêi h¹n chãt 2. Trong c¸c tranh chÊp nhiÒu bªn, h·y t¹o nªn c¸c tiÓu ban lμm viÖc vÒ c¸c vÊn ®Ò trong mét m«i tr−êng míi vμ Ýt k×nh ®Þch h¬n. 3. NÕu ®−îc, h·y thùc hiÖn thªm vμi cuéc gÆp riªng víi nh÷ng ng−êi th−¬ng l−îng chÝnh cña c¸c bªn ®Ó trao ®æi c¸ch thøc gi¶i quyÕt bÕ t¾c. Nh÷ng cuéc gÆp nμy cÇn ph¶i ®−îc thùc hiÖn mét c¸ch cÈn thËn vμ ph¶i gi¶i thÝch tr−íc cho c¸c bªn ®Ó c¸c thμnh viªn kh¸c cña nhãm th−¬ng l−îng kh«ng bÞ mÊt niÒm tin vμ lßng tin ®èi víi qu¸ tr×nh hoμ gi¶i. KÕt thóc ViÖc c¸c bªn cã nh÷ng suy nghÜ thø hai vÒ viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lμ ®iÒu b×nh th−êng, do vËy hä còng cho r»ng c«ng viÖc chËm trÔ vμ thiÕu qu¶ quyÕt. H·y kiªn nhÉn. §©y lμ mét c¬ héi tèt ®Ó b¹n thÓ hiÖn kh¸i niÖm th−¬ng l−îng dùa trªn lîi Ých cøng r¾n trong c«ng viÖc, mÒm dÎo víi con ng−êi . C«ng viÖc cña b¹n lμ gióp cho c¸c bªn ®¸nh gi¸ tÊt c¶ c¸c th«ng tin thu nhËn ®−îc trong qu¸ tr×nh hoμ gi¶i vμ gióp hä cã ®−îc nh÷ng quyÕt ®Þnh phï hîp. ViÖc cuèi cïng hä cã gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò hay kh«ng ®ã kh«ng ph¶i lμ viÖc cña b¹n. NÕu hä cã thÓ gi¶i quyÕt ®−îc vÊn ®Ò, h·y gióp hä so¹n th¶o tμi liÖu gi¶i quyÕt tranh chÊp, nÕu kh«ng ®−îc, h·y ®−a hä ®i tiÕp theo con ®−êng tíi toμ ¸n. Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 13
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 Cïng gÆp gì H·y lu«n lu«n gÆp gì víi c¸c bªn tr−íc khi b¹n kÕt luËn vÊn ®Ò dï cho hä cã ®i tíi ®−îc tho¶ thuËn hay kh«ng. H·y nhí, b¹n lμ ng−êi duy nhÊt cã mÆt trong phßng trong mäi thêi ®iÓm vμ lμ ng−êi ®· nghe c©u chuyÖn tõ c¶ hai phÝa. Tr¸ch nhiÖm cña b¹n lμ tãm t¾t l¹i nh÷ng g× ®· diÔn ra vμ h−íng c¸c bªn tíi b−íc tiÕp theo. Tr−êng hîp kh«ng ®¹t ®−îc tho¶ thuËn : Xem xÐt l¹i c¸c ph¹m vi cña tho¶ thuËn víi c¸c bªn vμ thu hÑp vÊn ®Ò. Trong mét chõng mùc cã thÓ, xem xÐt c¸c l Ý do mμ hä ®· kh«ng ®ång ý vμ t¹o c¸c kÕ ho¹ch ngÉu nhiªn trong tr−êng hîp c¸c bªn quyÕt ®Þnh sÏ tiÕp tôc th−¬ng l−îng sau víi nhau hoÆc víi b¹n. Tr−êng hîp ®¹t ®−îc tho¶ thuËn. Khi c¸c bªn ®¹t ®−îc tho¶ thuËn, h·y ®¶m b¶o r»ng c¶ hai bªn ®Òu hiÓu vÒ c¸c ®iÒu kho¶n. Th«ng th−êng mäi ng−êi hay nghÜ lμ hä chØ ®ång ý trªn nguyªn t¾c vμ ph¸t hiÖn ra sau nμy hä ®· th«ng tin nhÇm. C«ng viÖc cña b¹n lμ ®¶m b¶o r»ng ®ã lμ mét cuéc häp ®Çu ãc . h·y kiÓm tra víi tõng bªn mét vÒ c¸c ®iÒu kho¶n tr−íc khi b¹n ghÐp chóng l¹i víi nhau. NÕu c¸c bªn yªu cÇu b¹n so¹n th¶o v¨n b¶n tho¶ thuËn, mçi bªn sÏ ph¶i xem xÐt l¹i c¸c ®iÒu kho¶n mμ kh«ng cã mÆt bªn kia tr−íc khi b¹n häp c¶ hai bªn l¹i vμ cïng xem xÐt c¸c ®iÒu kho¶n cña v¨n b¶n tho¶ thuËn. Sau khi c¸c bªn kÝ v¨n b¶n tho¶ thuËn, h·y chóc mõng hä. ñng hé mäi khÝa c¹nh tÝch cùc mμ hä ®· thùc hiÖn ®Ó tù hä gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thay v× yªu cÇu mét ng−êi kh¸c quyÕt ®Þnh thay cho hä, vμ hy väng tiÕn tíi mét sù hiÓu biÕt lÉn nhau h¬n. ViÕt v¨n b¶n tho¶ thuËn Nh×n chung, v¨n b¶n tho¶ thuËn lμ mét hîp ®ång cã thÓ ®em thi hμnh theo luËt trªn toμ ¸n. Kh«ng cã mét quy ®Þnh cô thÓ nμo b¾t buéc ph¶i ghi trong v¨n b¶n tho¶ thuËn nh−ng nh÷ng h−íng dÉn sau ®©y cã thÓ sÏ h÷u Ých. • Trong phÇn ®Çu tiªn, ghi râ c¸c bªn, b¶n chÊt cña viÖc tranh chÊp, vμ t×nh tr¹nh mμ tho¶ thuËn võa ®¹t ®−îc mét c¸ch tù nguyÖn th«ng qua hoμ gi¶i. • Sö dông ng«n ng÷ râ rμng mμ tÊt c¶ c¸c bªn ®Òu hiÓu. Tr¸nh sö dông biÖt ng÷. • So¹n th¶o v¨n b¶n hoμ gi¶i víi ng−êi thø ba : Anh B×nh ®ång ý r»ng .... • So¹n th¶o nh÷ng høa hÑn trao ®æi gi÷a c¸c bªn trong c¸c giai ®o¹n hoμ gi¶i thμnh c«ng. VÝ dô, trong mét giai ®o¹n hoμ gi¶i, mét bªn ®ång ý gi¶m kªu ca vÒ c¬ héi viÖc lμm b×nh ®¼ng, vμ trong giai ®o¹n tiÕp theo ®ã, ng−îc l¹i phÝa bªn kia ®ång ý cã nh−îng bé. • H·y t¹o kho¶ng c¸ch cho c¸c bªn, cho c¸c luËt s− cña hä vμ cho hoμ gi¶i viªn kÝ vμo v¨n b¶n hoμ gi¶i. • Ghi ngμy th¸ng vμo trong v¨n b¶n hoμ gi¶i. Néi dung cña v¨n b¶n hoμ gi¶i Cã ph¶i c«ng viÖc chÝnh cña hoμ gi¶i viªn lμ ph¶i ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng cña v¨n b¶n hoμ gi¶i ? Lμm sao b¹n cã thÓ ®¸nh gi¸ tÝnh c«ng b»ng ë ®©y ? §iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu b¹n ph¸t hiÖn r»ng mét bªn ®ang nãi dèi ? Kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c hoμ gi¶i viªn ®Òu ®ång ý víi c¸c c©u hái nμy. Nã cã thÓ h÷u Ých nh−ng tuy nhiªn, h·y l−u y mét sè nguyªn t¾c chung trong ãc b¹n : Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 14
Dù ¸n Quan hÖ lao ®éng ILO/ ViÖt Nam TËp huÊn vÒ kü n¨ng hoμ gi¶i Th¸ng 6-7/ 2003 1. V¨n b¶n tho¶ thuËn nμy lμ thuéc vÒ c¸c bªn. Hä ph¶i ®−îc chÊp nhËn ®Ó ®ång ý nh÷ng ®iÒu kho¶n mμ hä cã thÓ chÊp nhËn ®−îc. 2. B¹n ®õng nªn chØ quan t©m ®Õn viÖc ®¹t ®−îc tho¶ thuËn mμ ph¶i quan t©m ®Õn tho¶ thuËn mμ c¶ hai bªn cïng ph¶i thùc hiÖn b©y giê vμ sau nμy. 3. §Æc biÖt, nÕu b¹n lμ mét c¸n bé nhμ n−íc, mét luËt s− hoÆc mét ng−êi bÞ chi phèi bëi mét bé luËt chØ ®¹o, b¹n kh«ng thÓ bá qua mét v¨n b¶n tho¶ thuËn tr¸i luËt hoÆc tr¸i víi quy ®Þnh hoÆc chÝnh s¸ch chung. 4. B¹n kh«ng nªn ®Ó mét bªn lõa g¹t. ***** Tμi liÖu ®−îc lÊy tõ Côc Hoμ gi¶i Liªn Bang Hoa Kú Dù ¸n tμi trî bëi: Bé Lao §éng Hoa Kú Trang: 15

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

CEO.24: Bộ 240+ Tài Liệu Quản Trị Rủi Ro Doanh Nghiệp

249 tài liệu

1526 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.