Chuyên đề: Phần đọc hiểu văn bản

Chuyên đề phần đọc hiểu văn bản<br /> A-<br /> <br /> I.<br /> <br /> LÍ THUYẾT<br /> <br /> Thao tác lập luận<br /> <br /> Page | 1<br /> <br /> Đây là mô hình giúp các em dễ hình dung thao tác lập luận có 6<br /> Giải thích<br /> thao tác:<br /> <br /> Phân tích<br /> Thao tác lập<br /> luận<br /> <br /> Chứng minh<br /> <br /> Bình luận<br /> <br /> So sánh<br /> <br /> Bác bỏ<br /> <br /> Sơ đồ các thao tác lập luận<br /> Chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về 6 thao tác lập luận trên để áp<br /> dụng vào các dạng đề:<br /> 1. Giải thích: dung các từ ngữ, khái niệm này để làm rõ hay sang<br /> tỏ từ ngữ khái niệm khác.<br /> 2. Phân tích: chia tách đối tượng thành nhiều phương diện, khía<br /> cạnh nhỏ theo một tiêu chí nhất định để xem xét, cụ thể từng<br /> phương diện khía cạnh của đối tượng, nhằm hiểu rõ hơn về đối<br /> tượng đó.<br /> <br /> www.facebook.com/trungtamluyenthiuce<br /> <br /> Copyright by UCE Corporation<br /> <br /> 3. Chứng minh: dùng dẫn chứng để làm sáng tỏ một luận điểm hay<br /> một lí lẽ nào đó.<br /> 4. Bình luận; dùng lập luận, lí lẽ để bày tỏ trực tiếp quan điểm, thái<br /> độ, cách nhìn nhận đánh giá của mình về một đối tượng.<br /> 5. So sánh: đối chiếu hai đối tượng trở lên để làm nổi bật sự giống<br /> nhau và khác nhau giữa các đối tượng.<br /> 6. Bác bỏ: dùng lập luận lí lẽ để bác bỏ quan điểm sai lầm và gán<br /> tiếp khẳng định quan điểm đúng.<br /> <br /> Page | 2<br /> <br /> II. Phong cách ngôn ngữ chức năng.<br /> <br /> PCNN sinh hoạt<br /> <br /> PCNN hành chính- công vụ<br /> <br /> PCNN khoa học<br /> <br /> Phong cách ngôn<br /> ngữ chức năng<br /> <br /> PCNN báo chí<br /> <br /> PCNN chính luận<br /> <br /> PCNN nghệ thuật<br /> <br /> Sơ đồ các phong cách ngôn ngữ chức năng<br /> 1. Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt ( hội thoại)<br /> Đặc điểm:<br /> + Ngôn ngữ có tính chất tự nhiên, suồng sã, hay sử dụng những<br /> khẩu ngữ, có thể có cả tiếng lóng, từ đệm hay cachs nói lái.<br /> <br /> www.facebook.com/trungtamluyenthiuce<br /> <br /> Copyright by UCE Corporation<br /> <br /> 2.<br /> <br /> 3.<br /> <br /> 4.<br /> <br /> 5.<br /> <br /> 6.<br /> <br /> + Kèm theo các tín hiệu phi ngôn ngữ, cử chỉ, điệu bộ, động tác,<br /> nét mặt.<br /> Ngôn ngữ hành chính- công vụ:<br /> Đặc điểm:<br /> +Ngôn ngữ được sử dụng theo 1 hình thức khuôn mẫu nhất<br /> định.<br /> + Ngôn ngữ phải chuẩn mực, đơn nghĩa.<br /> Phong cách ngôn ngữ khoa học:<br /> Đặc điểm:<br /> + Ngôn ngữ thường khá trừu tượng, ít sử dụng các từ ngữ tu từ,<br /> biểu cảm.<br /> + Sử dụng nhiều thuật ngữ , khái niệm thuộc lĩnh vực khoa<br /> học.<br /> Phong cách ngôn ngữ báo chí ( báo công luận)<br /> Đặc điểm:<br /> + Thường đề cập đến các vấn đề nóng hổi của xã hội<br /> + Thường sử dụng các từ ngữ liên quan đến chính trị, xã hội,<br /> kết hợp với cách nói biểu cảm và biện pháp tu từ.<br /> Phong cách ngôn ngữ chính luận:<br /> Đặc điểm:<br /> + Sử dụng lập luận, lí lẽ , dẫn chứng để bày tỏ quan điểm của<br /> người viết về một vấn đề chính luận.<br /> + Sử dụng nhiều từ ngữ thuộc lĩnh vực chính trị, xã hội.<br /> Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật.<br /> Đặc điểm:<br /> + Ngôn ngữ tinh tế, chọn lọc , hàm súc, đa nghĩa.<br /> + Thường sử dụng rất phổ biến biện pháp tu từ, cách nói bóng<br /> gió các hình dạng từ giàu hình ảnh và chính xác.<br /> <br /> Page | 3<br /> <br /> III. Phương thức biểu đạt.<br /> Gồm 6 phương thức biểu đạt:<br /> www.facebook.com/trungtamluyenthiuce<br /> <br /> Copyright by UCE Corporation<br /> <br /> 1. Phương thức biểu cảm: trực tiếp bộc lộ tình cảm, thái đọ, suy nghĩ,<br /> cách nhìn nhận đánh giá của người viết.<br /> 2. Phương thức tự sự: dùng lời kể thuật lại những sự việc đã xảy ra.<br /> 3. Phương thức miêu tả: khắc họa đặc điểm, tính chất, trạng thái của đối<br /> tượng.<br /> 4. Phương thức nghị luận: dùng lập luận, lí lẽ, dẫn chứng để bàn luận về<br /> một đối tượng hay một vấn đề đối tượng nào đó.<br /> 5. Phương thức thuyết minh : dùng lời lẽ dẫn chứng để làm rõ những<br /> đặc điểm, tính chất của một đối tượng nào đó, nhưng đối tượng này<br /> thường khá trừu tượng ( khác với miêu tả đói tượng cụ thể)<br /> 6. Phương thức hành chính- công vụ: tạo lập các mẫu văn bản để sử<br /> dụng trong lĩnh vực hành chính công vụ.<br /> <br /> Page | 4<br /> <br /> IV. Hình thức tạo lập văn bản ( đoạn văn)<br /> Căn cứ vào những hình ảnh đặc sắc, câu văn, câu thơ được nhắc đến<br /> nhiều lần. Đây có thể là những từ khóa chứa đựng nội dung chính của<br /> văn bản.<br /> Đối với văn bản là một đoạn, hoặc một vài đoạn, việc cần làm là các em<br /> phải xác định được đoạn văn trình bày theo cách nào: diễn dịch, quy<br /> nạp, móc xích hay song hành… Xác đinh được kiểu trình bày đoạn văn<br /> học sinh sẽ xác định được câu chủ đề nằm ở vị trí nào. Thường câu chủ<br /> đề sẽ là câu nắm giữ nội dung chính của cả đoạn. Xác định bố cục của<br /> đoạn cũng là căn cứ để chúng ta tìm ra các nội dung chính của đoạn văn<br /> bản đó<br /> Có 5 hình thức tạo lập văn bản:<br /> 1.Diễn dịch: đi từ khái quát đến cụ thể, câu chủ đề đứng ở đầu đoạn<br /> A<br /> <br /> a<br /> b<br /> c<br /> <br /> www.facebook.com/trungtamluyenthiuce<br /> <br /> Copyright by UCE Corporation<br /> <br /> 2. Quy nạp: Đi từ cụ thể đến khái quát, câu chủ đề đặt ở cuối đoạn.<br /> a<br /> b<br /> <br /> Page | 5<br /> <br /> A<br /> <br /> c<br /> 3. Tổng phân hợp: + Xuất phát từ vấn đề khái quát sau đó triển<br /> khai phân tích qua nhiều khía cạnh nhỏ, cuối cùng khái quát lại nhưng<br /> theo hình thức cáo hơn, cách diễn đạt khác đi.<br /> + Câu chủ đề hầu như không xuát hiện trực<br /> tiếp trong văn bản, phải dựa vào câu đầu hoặc câu cuối để tìm chủ đề<br /> của văn bản.<br /> A<br /> <br /> a<br /> <br /> A’<br /> <br /> b<br /> c<br /> 4. Song hành: + Các câu văn trong đoạn có giá trị ngang nhau.<br /> Mỗi câu thường viết về 1 vấn đề, nhưng tất cả các câu đều hướng về 1<br /> luận điểm chung nào đó.<br /> + Câu chủ đề thường ẩn, phải dựa vào toàn văn<br /> bản để tìm chủ đề.<br /> a<br /> b<br /> c<br /> 5. Móc xích: + Các câu văn nối tiếp nhau, câu rước là tiền đề<br /> của câu sau<br /> www.facebook.com/trungtamluyenthiuce<br /> <br /> Copyright by UCE Corporation<br /> <br />