Đặc điểm một số đa hình của gen IL-1B và IL-10 và mối liên quan với nhiễm helicobacter pylori trên người Việt Nam

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM MỘT SỐ ĐA HÌNH CỦA GEN IL-1B VÀ IL-10 VÀ MỐI LIÊN QUAN<br /> VỚI NHIỄM HELICOBACTER PYLORI TRÊN NGƯỜI VIỆT NAM<br /> Hà Mai Dung*, Hoàng Thị Thu Hà**, Phạm Thị Minh Hồng***<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Đặt vấn đề: Nhiễm khuẩn Helicobacter pylori xảy ra khoảng 50% dân số thế giới. Gần đây yếu tố di truyền<br /> được xác định là một yếu tố tham gia vào quá trình bệnh sinh của các bệnh nhiễm trùng. Trong nghiên cứu này<br /> chúng tôi nghiên cứu một số đa hình của gen IL-1B và IL-10 và mối liên quan giữa các đa hình này với nhiễm H.<br /> pylori trên người Việt.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mẫu gồm 153 người Việt dân tộc Kinh tuổi 19 đến 28 bao gồm<br /> 41% nam và 59% nữ. DNA được ly trích từ máu toàn phần. Các đa hình của gen IL-1B và IL-10 được xác định<br /> bằng kỹ thuật Sequenom MassARRAY iPLEX Gold Platform. Tình trạng nhiễm H. pylori được xác định bằng in<br /> house ELISA test kit. GraphPad InStat 3 được dùng để tính giá trị p và OR.<br /> Kết quả: 1) Tỉ lệ nhiễm H. pylori của mẫu là 43.8% 2) Đối tượng mang allele IL-1B-511 C và allele IL-1B1473 G cho thấy nhiễm H. pylori cao 2,2 đến 2,6 lần so với đối tượng mang allele IL-1B-511 T và allele IL-1B1473 C. Đối với gen IL-1B-1473, người mang kiểu gen C/C cho thấy nhiễm H.pylori cao gấp 4 lần so với người<br /> mang kiểu gen G/G.<br /> Kết luận: Có mối liên quan giữa một số đa hình của gen IL-1B-511 và IL-1B-1473 với nhiễm H. pylori trên<br /> người Việt.<br /> Từ khóa: IL-1B, IL-10, đa hình gen, nhiễm H. pylori, người Việt Nam.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> SPECIFIC POLYMORPHISMS OF IL-1B AND IL-10 AND HELICOBACTER PYLORI INFECTION IN<br /> VIETNAMESE SUBJECTS<br /> Ha Mai Dung, Hoang Thi Thu Ha, Pham Thi Minh Hong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - Supplement of No 2 - 2014: 566 - 571<br /> Background: Helicobacter pylori infects 50% of the worlds’ population. Recently, the role of host genetic<br /> factors is emerging as a factor in infectious diseases. In this study, specific SNPs of IL-1B and IL-10 were<br /> examined to determine if there is any association between these SNPs and H. pylori infection in Vietnamese<br /> subjects.<br /> Subjects and methods: 153 healthy Kinh Vietnameses, age between 19 to 28 including 41% males and 59%<br /> females were included in this study. DNA was isolated from whole blood. Genotyping of SNPs in IL-1B-511 C>T,<br /> IL-1B-1473 C > G, IL-10-1082 G > A, IL-10-592 C > A were determined by the Sequenom MassARRAY iPLEX<br /> Gold Platform technique. H. pylori infection status was evaluated by an in house H. pylori IgG ELISA kit. The p<br /> and OR values were calculated by using two sides Fisher Exact test and GraphPad InStat 3.<br /> Results: 1) The H. pylori infection prevalence of the sample was 43.8% 2) Subjects carrying the C allele of<br /> IL-1B-511 and the G allele of IL-1B-1473 were found to be 2.2 and 2.6 times, respectively, more likely to be<br /> infected with H. pylori than subjects who carried the T allele of IL-1B-511 and the C allele of IL-1B-1473 (OR=2.2<br /> *Trường Đại Học Quốc tế - Đại Học Quốc Gia TPHCM **Viện Vệ Sinh Dịch Tễ Trung Ương<br /> ***Trường Đại Học Y Dược TPHCM<br /> Tác giả liên lạc: TS BS Hà Mai Dung. ĐT: 0903303542 Email: maidung.ha@sickkids.ca<br /> <br /> 566<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> (1.1-4.7), P=0.046 and OR=2.6 (1.1-6.1), p=0.03 respectively). Compared to the C/C genotype carriers of IL-1B1473, the G/G genotype carriers were shown to be 4 times more likely to get a H. pylori infection (OR=4.0 (1.610.3), P=0.004).<br /> Conclusion: An association between IL-1B-511 and IL-1B-1473 SNPs and H. pylori infection in Vietnamese<br /> is firstly reported.<br /> Key words: IL-1B, IL-10, Genetic polymorphism, H. pylori infection, Vietnamese<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Năm 1982, Helicobacter pylori lần đầu tiên<br /> được phân lập và nghiên cứu từ niêm mạc dạ<br /> dày người bởi Barry Marshall và Robin Warren.<br /> Kết quả từ các cuộc nghiên cứu này cho thấy có<br /> mối liên hệ bệnh nguyên giữa H. pylori và các<br /> bệnh dạ dày(15). Các nghiên cứu được thực hiện<br /> liên tục 23 năm sau đó đã góp phần chứng minh<br /> các kết quả đầu tiên của Marshall và Warren, và<br /> giúp họ nhận được giải Nobel về y học vào năm<br /> 2005. Ngày nay H. pylori được xem là nguyên<br /> nhân của viêm, loét và ung thư dạ dày(10).<br /> Interleukin-1 beta (IL-1B) là một cytokine<br /> tiền viêm điển hình và được kích hoạt bởi các<br /> chất tiết từ các vi sinh vật hoặc các yếu tố khác<br /> như tăng áp lực thẩm thấu, các tổn thương do<br /> nhiệt hoặc CRP (C Reactive Protein). Các nội<br /> độc tố lipopolysaccharide của vi khuẩn có thể<br /> kích hoạt cơ thể sản xuất ra một lượng lớn IL1B và IL-1B khi đươc sản xuất lại kích hoạt sản<br /> xuất interleukin-8 (IL-8) và một số cytokine<br /> khác dẫn đến hình thành phản ứng viêm.<br /> Ngoài ra IL-1B còn là một chất ức chế acid cực<br /> mạnh tại niêm mạc dạ dày. Đối ngược với IL1B là IL-10, IL-10 là một cytokine chống viêm,<br /> làm giãm tác dụng tiền viêm của IL-1B. Vì vậy<br /> IL-10 cũng gián tiếp ảnh hưởng đến việc tiết<br /> acid của niêm mạc dạ dày(4).<br /> Gần đây các đa hình gen, đặc biệt là các điểm<br /> đa hình đơn nucleotide (Single Nucleotide<br /> Polymorphism hay SNP) như IL-1B-511, IL-1B1473, IL-10-1082 và IL-10-592 được ghi nhận có<br /> liên quan đến một số bệnh lý bao gồm cả ung<br /> thư dạ dày(4,11). Các SNP này cũng cho thấy có<br /> liên quan đến sự tăng nhạy cảm với nhiễm<br /> khuẩn H. pylori(18).<br /> <br /> Trong nghiên cứu này, chúng tôi khảo sát<br /> tần suất nhiễm H. pylori của mẫu, các đặc điểm<br /> của các SNP IL-1B-511, IL-1B-1473, IL-10-1082 và<br /> IL-10-592 trên người Việt Nam và mối liên quan<br /> giữa các SNP này với nhiễm H. pylori.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Một trăm năm mươi ba sinh viên khoẻ mạnh<br /> thuộc dân tộc Kinh đang theo học tại trường Đại<br /> Học Quốc Tế - Đại Học Quốc Gia TPHCM được<br /> thông báo về đề tài nghiên cứu, tự nguyện ký<br /> giấy tham gia nghiên cứu, điền thông tin cá nhân<br /> và cho máu. Đối tượng nghiên cứu tuổi từ 19<br /> đến 28 (tuổi trung bình 20) bao gồm 63 nam<br /> (41%) và 90 nữ (59%).<br /> <br /> Bệnh phẩm<br /> Mỗi đối tượng tham gia nghiên cứu cho 3ml<br /> máu toàn phần với chống đông bằng EDTA<br /> dành cho ly trích DNA và 2ml máu đông dành<br /> cho ly trích huyết thanh để đánh giá tình trạng<br /> nhiễm H. pylori. Các mẫu máu toàn phần và<br /> huyết thanh sau khi ly trích được bảo quản ở 200C cho đến lúc thử nghiệm.<br /> <br /> Ly trích DNA và xác định các SNP<br /> DNA được ly trích từ máu toàn phần với bộ<br /> kít Qiagen Blood minikit và thực hiện theo<br /> hướng dẫn của nhà sản xuất. Các SNP IL-1B-511<br /> C > T (rs 16944), IL-1B-1473 C > G (rs 1143623), IL10-1082 G > A (rs 1800896), IL-10-592 C > A (rs<br /> 1800872) được xác định bằng kỹ thuật Sequenom<br /> MassARRAY iPLEX Gold Platform và được thực<br /> hiện tại Australia.<br /> <br /> Đánh giá tình trạng nhiễm H. pylori<br /> Tình trạng nhiễm H. pylori được xác định<br /> bằng in house ELISA test kít do Viện Vệ sinh<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> 567<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Dịch Tễ Trung ương Hà Nội phối hợp với viện<br /> Karolinska của Thụy Điển chế tạo và bộ kít<br /> này đã được chuẩn hóa trên người Việt để có<br /> được độ nhạy cảm (94,1%) và độ chuyên biệt<br /> (97,8%) tốt nhất(9).<br /> <br /> Phân tích dữ liệu<br /> Hardy-Weinberg equilibrium (HWE) của<br /> mẫu được xác định bằng χ2-test. Để xác định sự<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê về tần suất của các<br /> allele của các SNP giữa hai nhóm H. pylori (+) và<br /> H. pylori (-), chúng tôi dùng two sides Fisher<br /> Exact test, OR (Odd Ratio) với khoảng tin cậy<br /> 95% được tính toán bằng cách sử dùng phần<br /> mềm GraphPad InStat3.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Hardy-Weinberg equilibrium HWE<br /> SNP IL-1B-511 không đạt được cân bằng<br /> HWE với giá trị p=0,04 (số lượng đồng hợp tử<br /> <br /> nhiều hơn bình thường). Các SNP còn lại bao<br /> gồm IL-1B- 1473, IL-10-1082 và IL-10-596 đạt<br /> được cân bằng HWE với giá trị p lần lượt là 0,09,<br /> 0,05 và 0,77.<br /> <br /> Tỉ lệ nhiễm H. pylori của mẫu<br /> Tỉ lệ này là 43,8%, không có sự khác biệt có ý<br /> nghĩa giữa nam và nữ.<br /> <br /> So sánh tần suất các allele của các SNP được<br /> khảo sát giữa người Việt Nam với các dân<br /> tộc Đông Á và Phương Tây<br /> Nghiên cứu này cho thấy tần suất các allele<br /> của các SNP được khảo sát ở người Việt Nam<br /> tương tự với nhóm dân tộc Đông Á (Bảng 2, 3).<br /> Tần suất các kiểu gen (genotypes) của SNP IL1B-1473 ở người Việt với CC = 22,2%, CG =<br /> 42,5%, GG = 35,3% tương tự với nghiên cứu của<br /> tác giả người Hàn Quốc Kyung-A Lee với CC =<br /> 21,0%, CG = 48,3%, GG = 30,7% (11).<br /> <br /> Bảng 1 Tần suất kiểu gen và tần suất allele của đa hình gen IL-1B và IL-10 trên người Việt<br /> Loại đa hình<br /> IL-1B-511<br /> IL-1B-1473<br /> IL-10-1082<br /> IL-10-596<br /> <br /> T/T n(%)<br /> 43(28.1)<br /> C/C n(%)<br /> 34(22.2)<br /> G/G n(%)<br /> 2(1.3)<br /> C/C n(%)<br /> 14(9.2)<br /> <br /> Tần suất kiểu gen<br /> T/C n(%)<br /> 64(41.8)<br /> C/G n(%)<br /> 65(42.5)<br /> G/A n(%)<br /> 15(9.8)<br /> C/A n(%)<br /> 62(40.5)<br /> <br /> Tần suất allele<br /> Allele T n(%)<br /> 150(49.0)<br /> Allele G n(%)<br /> 173(56.5)<br /> Allele A n(%)<br /> 287(93.8)<br /> Allele A n(%)<br /> 216(70.6)<br /> <br /> C/C n(%)<br /> 46(30.1)<br /> G/G n(%)<br /> 54(35.3)<br /> A/A n(%)<br /> 136(88.9)<br /> A/A n(%)<br /> 77(50.3)<br /> <br /> Bảng 2: Tần suất của allele IL-1B-511 T trên người bình thường của Việt Nam và nhóm dân tộc Đông Á và<br /> Phương Tây<br /> Quốc gia<br /> Việt Nam<br /> <br /> Đông Á<br /> <br /> Phương<br /> Tây<br /> <br /> Dân tộc (địa phương)<br /> Kinh<br /> <br /> Số lượng Tần suất (%)<br /> 153<br /> 49<br /> <br /> Tài liệu tham khảo<br /> Kết quả của nghiên cứu này<br /> (24)<br /> <br /> Trung Quốc<br /> <br /> Miền bắc Trung Quốc<br /> <br /> 166<br /> <br /> 49<br /> <br /> Zhang et al. 2005<br /> <br /> Nhật<br /> <br /> Người Nhật<br /> <br /> 103<br /> <br /> 49<br /> <br /> Sakuma et al. 2005<br /> <br /> Hàn Quốc<br /> <br /> Người Hàn Quốc<br /> <br /> 386<br /> <br /> 50<br /> <br /> Lee et al. 2008<br /> <br /> Đài Loan<br /> <br /> Người Trung Quốc<br /> <br /> 230<br /> <br /> 47<br /> <br /> Wu et al. 2003<br /> <br /> Đức<br /> <br /> Người Đức<br /> <br /> 235<br /> <br /> 33<br /> <br /> Hamacher et al. 2009<br /> <br /> Hà Lan<br /> <br /> Người Hà Lan<br /> <br /> 153<br /> <br /> 34<br /> <br /> Zur Hausen 2003<br /> <br /> Ba Lan<br /> <br /> Người Ba Lan (Thành phố Warsaw)<br /> <br /> 429<br /> <br /> 30<br /> <br /> El-Omar et al. 2000<br /> <br /> Bồ Đào Nha<br /> <br /> Người Bồ Đào Nha ở miền bắc<br /> <br /> 306<br /> <br /> 34<br /> <br /> Machado et al. 2003<br /> <br /> Anh<br /> <br /> Người Âu da trắng<br /> <br /> 287<br /> <br /> 41<br /> <br /> Hartland et al. 2004<br /> <br /> Mỹ<br /> <br /> Người da trắng<br /> <br /> 289<br /> <br /> 35<br /> <br /> Zabaleta et al. 2008<br /> <br /> (16)<br /> <br /> (12)<br /> <br /> (20)<br /> (7)<br /> <br /> (25)<br /> (4)<br /> (14)<br /> (8)<br /> <br /> (22)<br /> <br /> Bảng 3: Tần suất allele IL-10-1082 A và allele IL-10-592 A trên người bình thường của Việt Nam và nhóm dân<br /> tộc Đông Á và Phương Tây<br /> <br /> 568<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Quốc gia<br /> <br /> Dân tộc (địa phương)<br /> <br /> Việt Nam<br /> Trung Quốc<br /> Đông Á<br /> Nhật<br /> Đài Loan<br /> Ái Nhỉ Lan<br /> Ba Lan<br /> Phương<br /> Tây Ban Nha<br /> Tây<br /> Anh<br /> Mỹ<br /> <br /> Kinh<br /> Người Trung Quốc<br /> Người Nhật<br /> Người Hán<br /> Người Ái Nhỉ Lan ở miền Bắc<br /> Người da trắng<br /> Người Tây Ban Nha da trắng<br /> Người Âu da trắng<br /> Người da trắng<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Tần suất<br /> Tần suất<br /> Số<br /> Tài liệu tham khảo<br /> allele IL10- alleleIL10-592<br /> lượng<br /> A (%)<br /> 1082 A (%)<br /> 153<br /> 93.8<br /> 70.6<br /> Kết quả của nghiên cứu này<br /> 300<br /> 94<br /> Lu et al. 2005 (13)<br /> 160<br /> 67<br /> Tegoshi et al. 2002 (19)<br /> 230<br /> 97<br /> 73<br /> Wu et al. 2003 (20)<br /> 389<br /> 45<br /> 22<br /> Balding et al. 2003 (1)<br /> 300<br /> 57<br /> 25<br /> Bialecka et al. 2008 (2)<br /> 183<br /> 62<br /> 26<br /> Suarez et al. 2003 (17)<br /> 100<br /> 47<br /> 22<br /> Bown et al. 2003 (3)<br /> 277<br /> 51<br /> 23<br /> Zabaleta et al. 2008 (22)<br /> <br /> Mối liên quan giữa các SNP được khảo sát<br /> và nhiễm H. pylori<br /> Để xác định ảnh hưởng của các SNP này lên<br /> sự nhạy cảm của con người với nhiễm khuẩn H.<br /> pylori, tần suất của các allele cua các SNP nay<br /> được so sánh giữa hai nhóm người bình thường<br /> có nhiễm H. pylori và không nhiễm H. pylori. Kết<br /> quả cho thấy có mối liên hệ giữa mang một số<br /> allele chuyên biệt và nhiễm khuẩn H. pylori. Cụ<br /> thể, những người mang allele IL-1B-511 C và<br /> allele IL-1B-1473 G cho thấy nhiễm H. pylori cao<br /> 2,2 và 2,6 lần tương ứng so với người mang allele<br /> <br /> IL-1B-511 T và allele IL-1B-1473 C (OR=2,2 (1,14,7), P=0,046 và OR=2,6 (1,1-6,1), p=0,03). Đối với<br /> điểm gen IL- 1B-1473, những người mang kiểu<br /> gen G/G cho thấy nhiễm H. pylori gấp 4 lần<br /> nhiều hơn so với người mang kiểu gen C/C<br /> (OR=4,0 (1,6-10,3), P=0,004). Khi đánh giá sự khác<br /> biệt giữa đối tượng H. pylori (+) và H. pylori (-) về<br /> IL-1B haplotypes (IL-1B-511 và IL-1B-1473), kết<br /> quả cho thấy những người mang CG haplotype<br /> nhiễm H. pylori cao 3,4 lần so với người mang TC<br /> haplotype (OR=3,4 (1,8-6,4), P=0,0002) (Bảng 4).<br /> <br /> Bảng 4: So sánh tần suất kiểu gen và tần suất allele của đa hình gen IL-1B và IL-10 giữa hai nhóm đối tượng H.<br /> pylori (-) và H. pylori (+)<br /> Gen/Kiểu gen<br /> <br /> IL-1B-511<br /> <br /> IL-1B-1473<br /> <br /> IL-1B-511/ IL-1B1473 Haplotype<br /> <br /> IL-10-1082<br /> <br /> IL-10-592<br /> <br /> T/T<br /> C/T<br /> C/C<br /> Người mang C<br /> Allele T<br /> Allele C<br /> C/C<br /> C/G<br /> G/G<br /> Người mang G<br /> Allele C<br /> Allele G<br /> TC<br /> CC<br /> TG<br /> CG<br /> G/G<br /> A/G<br /> A/A<br /> C/C<br /> A/C<br /> <br /> H, pylori (-) n=86<br /> n(%)<br /> 30(34,9)<br /> 35(40,7)<br /> 21(24,4)<br /> 56(65,1)<br /> 95(55,2)<br /> 77(44,8)<br /> 25(29,1)<br /> 39(45,3)<br /> 22(25,6)<br /> 61(70,9)<br /> 89(51,7)<br /> 83(48,3)<br /> 54<br /> 35<br /> 41<br /> 42<br /> 2(2,3)<br /> 9(10,5)<br /> 75(87,2)<br /> 9(10,5)<br /> 34(39,5)<br /> <br /> H, pylori (+)<br /> n=67 n(%)<br /> 13(19,4)<br /> 29(43,3)<br /> 25(37,3)<br /> 54(80,6)<br /> 55(41,0)<br /> 79(59,0)<br /> 9(13,4)<br /> 26(38,8)<br /> 32(47,8)<br /> 58(86,6)<br /> 44(32,8)<br /> 90(67,2)<br /> 21<br /> 24<br /> 34<br /> 55<br /> 0(0,0)<br /> 6(9,0)<br /> 61(91,0)<br /> 5(7,5)<br /> 28(41,8)<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br /> OR(95%CI)<br /> 1<br /> 1,9(0,9-4,3)<br /> 1,9(0,8-4,6)<br /> 2,2(1,1-4,7)<br /> 1<br /> 1,8(1,1-2,8)<br /> 1<br /> 1,9(0,8-4,6)<br /> 4,0(1,6-10,3)<br /> 2,6(1,1-6,1)<br /> 1<br /> 2,2(1,4-3,5)<br /> 1<br /> 1,8(0,9-3,6)<br /> 2,1(1,1-4,2)<br /> 3,4(1,8-6,4)<br /> 1<br /> 1,2(0,4-3,6)<br /> 1<br /> 1,5(0,5-4,9)<br /> <br /> P value (Two-sided<br /> Fisher’s Exact test)<br /> 0,2<br /> 0,2<br /> 0,046<br /> 0,02<br /> 0,2<br /> 0,004<br /> 0,03<br /> 0,001<br /> 0,1<br /> 0,04<br /> 0,0002<br /> <br /> 0,8<br /> 0,6<br /> <br /> 569<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Phụ bản của Số 2 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Gen/Kiểu gen<br /> A/A<br /> <br /> H, pylori (-) n=86<br /> n(%)<br /> 43(50,0)<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Do đặc điểm mẫu là sinh viên của trường<br /> đại học là nhóm người trẻ có học vấn, nên tỉ lệ<br /> nhiễm H. pylori 43,8% của nghiên cứu này<br /> không phản ánh tỉ lệ nhiễm H. pylori của dân<br /> Việt Nam. Để có một con số đại diện cho cộng<br /> đồng Việt Nam, cần có một nghiên cứu lớn và<br /> toàn diện hơn.<br /> Tương tự như gen IL-1RN trong một bài báo<br /> khác chúng tôi đã đăng(5), khảo sát tần suất các<br /> kiểu gen của các điểm gen IL-1B-511, IL-10-1082<br /> và IL-10-592 ở những người chứng bình thường<br /> của các nghiên cứu được đăng báo trên thế giới<br /> cho thấy có một sự khác biệt rõ rệt giữa hai<br /> nhóm dân tộc Phương Tây và Đông Á. Từ sự<br /> khác biệt rõ rệt về tần suất của các SNP được<br /> khảo sát giữa hai nhóm dân tộc Phương Tây và<br /> Đông Á ở trên (nhiều hơn 40% trong trường hợp<br /> của IL-10-1082 và IL-10-592), chúng ta dễ dàng<br /> rút ra nhận xét rằng sự khác biệt về mặt di<br /> truyền của các SNP này nếu có giữa hai nhóm<br /> bệnh và chứng có thể nhỏ hơn sự khác biệt giữa<br /> các nhóm dân khác nhau. Điều này dẫn đến việc<br /> đòi hỏi việc chọn lọc đối tượng nghiên cứu giữa<br /> hai nhóm bệnh và chứng phải là cùng nhóm dân<br /> tộc, trong các nghiên cứu về ảnh hưởng của yếu<br /> tố di truyền lên bệnh lý.<br /> Tất cả 4 SNP được khảo sát trong nghiên cứu<br /> này cho thấy kiểu mẫu gen ở người Việt rất<br /> giống nhóm người Đông Á, đặc biệt là các SNP<br /> IL-1B-511, IL-10-1082, IL-10-592 (Bảng 2, 3). Riêng<br /> IL-1B-1473, tần suất của kiểu gen G/G và allele G<br /> của nghiên cứu này rất giống với kết quả nghiên<br /> cứu trên đối tượng người Hàn Quốc của tác giả<br /> Keung A Lee (35,3% và 56,5% vs. 30,7% và<br /> 55%)(11). Kết quả này phản ánh mối liên hệ gần<br /> gũi giữa dân tộc Việt Nam và các dân tộc Đông<br /> Á đặc biệt là Trung Quốc. Từ sự giống nhau về<br /> mặt di truyền, có thể suy đoán một số đặc điểm<br /> về bệnh sinh học cũng có thể giống nhau.<br /> <br /> 570<br /> <br /> H, pylori (+)<br /> n=67 n(%)<br /> 34(50,7)<br /> <br /> OR(95%CI)<br /> 1,4(0,4-4,6)<br /> <br /> P value (Two-sided<br /> Fisher’s Exact test)<br /> 0,8<br /> <br /> Kết quả allele IL-1B-511 C liên quan đến tăng<br /> nhạy cảm với nhiễm H. pylori của nghiên cứu<br /> này tương tự với kết quả nghiên cứu trên đối<br /> tượng người Nhật của tác giả Hamajima et al.<br /> năm 2001(6). Trong nghiên cứu của tác giả này,<br /> những người mang kiểu gen IL-1B-31 T/T cho<br /> thấy dễ nhiễm H. pylori 2,46 lần nhiều hơn so với<br /> người mang kiểu gen C/C. Được biết rằng kiểu<br /> gen IL-1B-511 C/C gần như kết hợp hoàn toàn<br /> với kiểu gen IL-1B-31 T/T(4), từ đây có thể suy<br /> luận rằng nghiên cứu của tác giả người Nhật này<br /> cũng cho ra kết quả tương tự như nghiên cứu<br /> này là kiểu gen IL-1B-511 C/C gây tăng nhạy cảm<br /> với nhiễm H. pylori.<br /> Các đa hình của gen IL-1B-511 và IL-1B-1473<br /> cho thấy có liên quan đến mức độ khác nhau của<br /> cytokine IL-1B ở niêm mạc dạ dày. Trong nghiên<br /> cứu của tác giả Xuan et al. kiểu gen IL-1B-511<br /> C/C cho thấy có mức độ IL-1B cao hơn ở niêm<br /> mạc dạ dày ở đối tượng H. pylori (+) so với đối<br /> tượng H. pylori (-)(21). Trong một bài báo khác của<br /> tác giả Lee et al. cho thấy ở allele IL-1B-1473 G có<br /> sự giảm gắn kết vào các nuclear extract, điều này<br /> cho thấy giảm ảnh hưởng của vùng điều khiển<br /> (promoter) lên EMSA (Electrophoretic mobility<br /> shift assay). Nói cách khác, điều này đưa đến<br /> tăng lượng bài tiết của IL-1B vì rằng vùng điều<br /> khiển có tác dụng ức chế ngược trong biểu hiện<br /> của gen IL-1B(11).<br /> IL-1B được xem là một chất ức chế acid cực<br /> mạnh, nhiều hơn gấp 100 lần chất ức chế bơm<br /> proton (proton pump inhibitor: PPI) và mạnh<br /> hơn 6000 lần các chất đối vận của thụ thể<br /> histamin 2 (histamine-2 receptor antagonists)(4).<br /> Vì vậy việc các SNP liên quan đến việc thay đổi<br /> lượng IL-1B cũng được xem là liên quan đến việc<br /> thay đổi lượng acid trong dạ dày. Mối tương<br /> quan của các SNP này với việc tăng nhạy cảm<br /> với nhiễm H. pylori có thể một phần do ảnh<br /> hưởng của acid dạ dày lên mức độ nhạy cảm với<br /> nhiễm H. pylori.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Chợ Rẫy 2013<br /> <br />