intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội)

Chia sẻ: Leon Leon | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

322
lượt xem
92
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu được tiến hành trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội nhằm xác định hiệu quả việc sử dụng đất nông nghiệp thông qua việc điều tra, đánh giá trên các mặt kinh tế, xã hội và môi trường. Đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ được chia thành 3 vùng chính (vùng bãi, vùng đồi gò, vùng đồng bằng) với thế mạnh riêng của từng vùng. Toàn huyện xác định các kiểu sử dụng đất cho từng vùng. Trên cơ sở đó đã đánh giá hiệu quả sử dụng đất cho từng vùng và đánh giá hiệu quả...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội)

  1. Tạp chí Khoa học và Phát triển 2010: Tập 8, số 5: 850 - 860 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI §¸NH GI¸ HIÖU QU¶ Sö DôNG §ÊT N¤NG NGHIÖP ë HUYÖN CH¦¥NG Mü (Hμ NéI) Efficiency Assessment of Agricultural Land Uses in Chuong My District, Hanoi City Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà Khoa Tài nguyên và Môi trường - Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội Địa chỉ email tác giả liên hệ: phamvan@hua.edu.vn TÓM TẮT Nghiên cứu được tiến hành trên địa bàn huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội nhằm xác định hiệu quả việc sử dụng đất nông nghiệp thông qua việc điều tra, đánh giá trên các mặt kinh tế, xã hội và môi trường. Đất nông nghiệp trên địa bàn huyện Chương Mỹ được chia thành 3 vùng chính (vùng bãi, vùng đồi gò, vùng đồng bằng) với thế mạnh riêng của từng vùng. Toàn huyện xác định các kiểu sử dụng đất cho từng vùng. Trên cơ sở đó đã đánh giá hiệu quả sử dụng đất cho từng vùng và đánh giá hiệu quả sử dụng đất cho từng kiểu loại hình sử dụng đất. Trên cả 3 vùng, loại hình sử dụng đất rau - màu, mía - màu đều mang lại hiệu quả kinh tế cao; về hiệu quả xã hội: loại hình sử dụng đất rau - màu thu hút nhiều công lao động nhất; các loại hình sử dụng đất mía - màu, rau - màu, chuyên cá đều có ảnh hưởng tốt đến môi trường. Kết quả đạt được nhằm phục vụ công tác quản lý và sử dụng quỹ đất nông nghiệp trên địa bàn huyện có hiệu quả cao nhất. Từ khóa: Đánh giá hiệu quả, huyện Chương Mỹ, sử dụng đất nông nghiệp. SUMMARY The research was carried out to assess agricultural land use efficiency in Chuong My district, Hanoi city. The assessment was based on social, economic, and environmental surveys. Aricultural land of Chuong My has been classified in three major zones (fluvial planes, hills, and delta). Advantages of these areas have been identified. Land use types and its efficiency were determined for each zone in order to find the most potential. In all these three zones, economically speaking, vegetable – legume, sugar cane – legume have a high production. Socially speaking, vegetable – legume is required the most labor force. Finally, sugar cane – legume, vegetable – legume, and fish monoculture are the most environmentally friendly. The findings are necessary to manage and use agricultural land in the most efficient ways in Chuong My. Key words: Agricultural land uses, Chuong My district, efficiency assessment. 1. §ÆT VÊN §Ò §· cã nhiÒu nghiªn cøu vÒ vÊn ®Ò sö dông ®Êt n«ng nghiÖp nh»m ®−a ra c¸c §Êt ®ai lμ l·nh thæ quèc gia, nguån tμi ph−¬ng ph¸p sö dông lo¹i ®Êt nμy cã hiÖu nguyªn kh«ng thÓ thay thÕ ®−îc vμ lμ kh«ng qu¶ cao nhÊt nh−: Ph©n vïng sinh th¸i n«ng gian sinh tån cña c¶ d©n téc. §Êt ®ai lμ t− nghiÖp vïng ®ång b»ng s«ng Hång cña Cao liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt trong n«ng nghiÖp, lμ Liªm vμ cs. (1990); nghiªn cøu vÒ hiÖu qu¶ sö kÕt qu¶ ®Çu t− lao ®éng sèng, vèn, c«ng søc dông ®Êt canh t¸c trªn ®Êt phï sa s«ng Hång c¶i t¹o… cña con ng−êi. §Êt ®ai lμ c¬ së cña huyÖn Mü V¨n, tØnh H−ng Yªn cña Vò ThÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, lμ ®èi t−îng lao B×nh (1993); TrÇn V¨n Tíi (2008) ®· ®¸nh gi¸ ®éng, ®ång thêi còng lμ m«i tr−êng s¶n xuÊt hiÖu qu¶ c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt n«ng ra l−¬ng thùc, thùc phÈm víi gi¸ thμnh nghiÖp theo h−íng s¶n xuÊt hμng ho¸ cña thÊp nhÊt. huyÖn Ninh Giang, tØnh H¶i D−¬ng, v.v... 850
  2. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội) X· héi ngμy cμng ph¸t triÓn, tr×nh ®é §iÒu tra nhanh n«ng th«n cã sù tham khoa häc kü thuËt ngμy cμng cao, con ng−êi gia cña ng−êi d©n: t×m ra nhiÒu ph−¬ng thøc sö dông ®Êt cã Ph−¬ng ph¸p nμy ®−îc sö dông cho c¸c hiÖu qu¶. Tuy nhiªn, mçi lo¹i ®Êt bao gåm bªn ®−îc h−ëng lîi tõ tμi nguyªn ®Êt. nh÷ng yÕu tè thuËn lîi vμ h¹n chÕ cho viÖc Ph−¬ng ph¸p thùc hiÖn th«ng qua viÖc khai th¸c sö dông (chÊt l−îng ®Êt thÓ hiÖn ë pháng vÊn c¸c thμnh viªn ®¹i diÖn cho c¸c yÕu tè tù nhiªn vèn cã cña ®Êt nh− ®Þa h×nh, bªn cã liªn quan (hé gia ®×nh, c¸c c¸ nh©n thμnh phÇn c¬ giíi, hμm l−îng c¸c chÊt dinh tËp thÓ, c«ng ty…). Néi dung ®iÒu tra hé bao d−ìng, chÕ ®é n−íc, ®é chua, ®é mÆn) nªn gåm: ®iÒu tra vÒ chi phÝ s¶n xuÊt, lao ®éng, ph−¬ng thøc sö dông ®Êt còng kh¸c nhau ë n¨ng suÊt c©y trång, lo¹i c©y trång, møc ®é mçi vïng, mçi khu vùc, mçi ®iÒu kiÖn kinh thÝch hîp c©y trång víi ®Êt ®ai vμ nh÷ng ¶nh tÕ x· héi cô thÓ. Bªn c¹nh ®ã, diÖn tÝch ®Êt h−ëng ®Õn m«i tr−êng… n«ng nghiÖp cã h¹n, d©n sè ngμy cμng t¨ng, Tõ c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu, ®Ò tμi cã nhu cÇu vÒ l−¬ng thùc thùc phÈm còng t¨ng. tham kh¶o thªm ý kiÕn cña c¸c chuyªn gia, V× vËy, ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®Êt n«ng c¸n bé phßng N«ng nghiÖp, phßng Tμi nghiÖp trªn ®Þa bμn huyÖn Ch−¬ng Mü (Hμ nguyªn vμ M«i tr−êng còng nh− c¸c ®iÓn Néi) lμ hÕt søc cÇn thiÕt nh»m phôc vô tèt h×nh s¶n xuÊt n«ng d©n giái cña huyÖn h¬n cho c«ng t¸c qu¶n lý ®Êt ®ai nãi chung Ch−¬ng Mü. vμ ®Êt n«ng nghiÖp nãi riªng trong qu¸ tr×nh C¸c phÇn mÒm Excel, Microstation... ph¸t triÓn cña toμn x· héi cña huyÖn. ®−îc sö dông ®Ó xö lý sè liÖu vμ x©y dùng c¸c b¶ng biÓu, c¸c b¶n ®å… C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ ®Êt n«ng 2. PH¦¥NG PH¸P NGHI£N CøU nghiÖp: Nghiªn cøu chän huyÖn Ch−¬ng Mü, - Chi phÝ trung gian (CPTG): Toμn bé thμnh phè Hμ Néi lμm ®Þa bμn nghiªn cøu, chi phÝ vËt chÊt quy ra tiÒn sö dông trùc tiÕp bëi ®©y lμ mét huyÖn cã qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa cho qu¸ tr×nh sö dông ®Êt (gièng, ph©n bãn, diÔn ra t−¬ng ®èi m¹nh mÏ, còng nh− lμ n¬i thuèc b¶o vÖ thùc vËt, dông cô, nhiªn liÖu, c¸c dù ¸n ®Çu t− cã sö dông ®Êt n«ng nghiÖp nguyªn liÖu…). lμ kh¸ lín trong c¸c n¨m trë l¹i ®©y. Toμn - Gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT): Gi¸ trÞ míi huyÖn ®−îc chia thμnh 3 vïng chÝnh, mçi t¹o ra trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®−îc x¸c vïng ®−îc nghiªn cøu lùa chän c¸c x· ®¹i ®Þnh b»ng gi¸ trÞ s¶n xuÊt (GTSX) trõ chi diÖn vμ tiÕn hμnh ®iÒu tra n«ng hé theo phÝ trung gian: ph−¬ng ph¸p chän mÉu cã hÖ thèng, thø tù GTGT = GTSX – CPTG mÉu lÊy ngÉu nhiªn víi tæng sè hé ®iÒu tra Gi¸ trÞ nμy th−êng ®−îc tÝnh to¸n ë 3 gãc lμ 250 hé/vïng. ®é hiÖu qu¶: GTGT/1 ha ®Êt; GTGT/1 ®¬n vÞ §iÒu tra kh¶o s¸t: chi phÝ (1 VN§); GTGT/1 c«ng lao ®éng. C¸c th«ng tin ®iÒu tra gåm c¸c v¨n b¶n, - Thu nhËp hçn hîp (TNHH): Thu nhËp tμi liÖu vÒ ®iÒu kiÖn tù nhiªn, kinh tÕ - x· sau khi ®· trõ c¸c kho¶n chi phÝ trung gian, héi, thùc tr¹ng sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, c¸c thuÕ hoÆc tiÒn thuª ®Êt, khÊu hao tμi s¶n cè lo¹i h×nh sö dông ®Êt vμ hiÖu qu¶ cña c¸c ®Þnh, chi phÝ lao ®éng thuª ngoμi: lo¹i h×nh sö dông ®Êt. §Ó phôc vô cho c«ng TNHH = GTGT – T (thuÕ) – A (khÊu t¸c ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®Êt n«ng hao) – L (chi c«ng lao ®éng) nghiÖp, c¸c sè liÖu thu thËp ®−îc kh¶o s¸t Thu nhËp nμy th−êng ®−îc tÝnh to¸n ë 3 thùc ®Þa, ®èi chiÕu vμ xö lý ®Ó n©ng cao ®é gãc ®é hiÖu qu¶: TNHH/1 ha ®Êt; TNHH/1 chÝnh x¸c cña d÷ liÖu. ®¬n vÞ chi phÝ (1 VN§); TNHH/1 c«ng lao ®éng. 851
  3. Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà 3. KÕT QU¶ NGHI£N CøU 3.2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp 3.1. §Æc ®iÓm chung cña ®Þa bμn nghiªn cøu 3.2.1. Ph©n vïng n«ng nghiÖp huyÖn Ch−¬ng Mü Ch−¬ng Mü lμ huyÖn cña tØnh Hμ T©y Ch−¬ng Mü lμ mét huyÖn n«ng nghiÖp, cò, nay thuéc thμnh phè Hμ Néi cã täa ®é ®Þa ®Êt ®ai thÝch hîp víi nhiÒu lo¹i c©y trång vμ lý tõ 20023’ ®Õn 20045’ ®é vÜ B¾c vμ tõ nhiÒu kiÓu sö dông ®Êt kh¸c nhau. §Ó thuËn 105030’ ®Õn 105035’ ®é kinh §«ng. Ch−¬ng lîi cho viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông ®Êt Mü gi¸p ranh víi c¸c huyÖn Thanh Oai, øng n«ng nghiÖp trªn ®Þa bμn huyÖn vμ dùa trªn Hßa, Mü §øc, L−¬ng S¬n (tØnh Hßa B×nh), quy ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt Hoμi §øc vμ Quèc Oai. Theo Niªn gi¸m nu«i ®Õn n¨m 2010 vμ ®Þnh h−íng ®Õn n¨m Thèng kª 2009, tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña 2020 huyÖn Ch−¬ng Mü - Tp Hμ Néi, ph©n huyÖn Ch−¬ng Mü lμ 23240,92 ha. §Êt n«ng vïng kinh tÕ chung cña huyÖn, tiÒm n¨ng nghiÖp lμ 14746,66 ha chiÕm 63,45% tæng diÖn tÝch tù nhiªn. §Êt phi n«ng nghiÖp lμ ®Êt ®ai, lao ®éng, kinh tÕ, tËp qu¸n canh t¸c, 7359,05 ha chiÕm 31,66 tæng diÖn tÝch tù hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt n«ng nghiÖp, lo¹i nhiªn. §Êt ch−a sö dông lμ 1135,21 ha ®Êt, ®Þa h×nh, thμnh phÇn c¬ giíi, chÕ ®é chiÕm 4,89% tæng diÖn tÝch tù nhiªn cña t−íi, chÕ ®é tiªu, hiÖn tr¹ng kiÓu sö dông ®Êt huyÖn (H×nh 1). n«ng nghiÖp, huyÖn Ch−¬ng Mü cã thÓ chia Tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp toμn thμnh 3 vïng chÝnh (theo Quy ho¹ch chuyÓn huyÖn n¨m 2009 cã 14.746,66 ha. Trong ®ã: ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i ®Õn n¨m 2010 ®Êt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lμ 13.695,22 ha vμ ®Þnh h−íng ®Õn n¨m 2020 huyÖn Ch−¬ng chiÕm 92,87% tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng Mü - Tp Hμ Néi): nghiÖp; ®Êt l©m nghiÖp cã diÖn tÝch lμ 303,84 Vïng 1 (vïng b·i): Gåm 8 x· nh− Phông ha chiÕm 2,06% tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng Ch©u, TT. Chóc S¬n, Thôy H−¬ng, Lam nghiÖp; ®Êt nu«i trång thñy s¶n cã 603,85 ha §iÒn, Hoμng DiÖu, Th−îng Vùc, V¨n Vâ, Phó chiÕm 4,09% tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp; Nam An. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lμ ®Êt n«ng nghiÖp kh¸c lμ 143,75 ha, chiÕm 3.219,18 ha, chiÕm 21,83% tæng diÖn tÝch ®Êt 0,98% tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp. n«ng nghiÖp cña huyÖn. 4,09% 4,89% 2,06% 0,98% 31,66% 63,45% 92,87% Đất nông nghiệp Đất phi nông nghiệp Đất chưa sử dụng Đất sản xuất nông nghiệp Đất lâm nghiệp đất nuôi trồng thủy sản đất nông nghiệp khác H×nh 1. C¬ cÊu hiÖn tr¹ng sö dông ®Êt ®ai vμ ®Êt n«ng nghiÖp huyÖn Ch−¬ng Mü, n¨m 2008 Nguồn : Niên giám thống kê huyện Chương Mỹ 2009 852
  4. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội) Vïng 2 (vïng ®ång b»ng): Gåm 12 x· cã 10 kiÓu sö dông ®Êt, LUT rau - mμu cã 5 nh− Tiªn Ph−¬ng, Hßa ChÝnh, Tr−êng Yªn, kiÓu sö dông ®Êt, LUT mÝa - mμu cã 1 kiÓu Ngäc Hßa, Trung Hßa, Tèt §éng, §¹i Yªn, sö dông ®Êt vμ LUT c©y l©u n¨m cã 2 kiÓu Hîp §ång, Qu¶ng BÞ, Hång Phong, §ång sö dông ®Êt. Phó vμ Phó NghÜa. DiÖn tÝch ®Êt n«ng 3.2.3. HiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt n«ng nghiÖp nghiÖp lμ 4.824,06 ha chiÕm 32,71% tæng diÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp cña huyÖn. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ, kÕt qu¶ s¶n Vïng 3 (vïng b¸n s¬n ®Þa): Gåm 12 x· xuÊt vμ chi phÝ ®Çu t− ®−îc tÝnh to¸n dùa vïng gß ®åi cña huyÖn n»m däc quèc lé 6 vμ trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ tr−êng t¹i ®Þa bμn huyÖn vïng H÷u Bïi. DiÖn tÝch ®Êt n«ng nghiÖp lμ Ch−¬ng Mü - thμnh phè Hμ Néi vμ c¸c vïng 6.703,42 ha, chiÕm 45,46% tæng diÖn tÝch ®Êt l©n cËn n¨m 2009. n«ng nghiÖp cña huyÖn. §©y lμ vïng b¸n s¬n a) HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång ®Þa cã ®Þa h×nh phøc t¹p nhÊt huyÖn. chÝnh 3.2.2. Lo¹i h×nh sö dông ®Êt vμ kiÓu sö dông T¸c ®éng râ nÐt nhÊt ®Õn hiÖu qu¶ kinh ®Êt vïng nghiªn cøu tÕ sö dông ®Êt lμ lo¹i c©y vμ gièng c©y trång, KÕt qu¶ ®iÒu tra cho thÊy, huyÖn cã 5 v× vËy hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång lo¹i h×nh sö dông ®Êt chÝnh (LUT): chuyªn vμ kiÓu sö dông ®Êt chÝnh t¹i c¸c vïng lóa; lóa - mμu; rau - mμu; mÝa - mμu; c©y l©u nghiªn cøu ®· ®−îc tÝnh to¸n. n¨m, víi 19 kiÓu sö dông ®Êt kh¸c nhau. KÕt qu¶ nghiªn cøu hÖ thèng c©y trång Lμ mét huyÖn ®ång b»ng cã diÖn tÝch ®Êt t¹i c¸c vïng nghiªn cøu nh− sau: n«ng nghiÖp t−¬ng ®èi lín, hÖ thèng c©y * Vïng 1: c©y trång chÝnh hμng n¨m cña trång chñ yÕu cña huyÖn Ch−¬ng Mü lμ c¸c vïng nμy lμ lóa, ng«, ®Ëu t−¬ng, l¹c, khoai lo¹i c©y hμng n¨m. Trong ®ã, LUT chuyªn lang, khoai t©y vμ c¸c lo¹i rau mμu nh− cμ lóa chØ cã 1 kiÓu sö dông ®Êt, LUT lóa - mμu chua, su hμo, b¾p c¶i, d−a chuét, c©y ¨n qu¶. B¶ng 1. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång chÝnh vïng 1 §VT: trªn 1 ha Năng suất GTSX CPTG Lao động CPLĐ GTGT TNHH Loại cây trồng (tạ) (1000 đ) (1000 đ) (Công) (1000 đ) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân 61,09 24.436 4.376 310 9.300 20.060 10.760 2. Lúa mùa 56,98 22.792 4.565 300 9.000 18.227 9.227 3. Ngô 52,0 17.160 4.712 390 11.700 12.448 0.748 4. Đậu tương 17,0 12.750 3.290 290 8.700 9.460 0.760 5. Lạc 22,5 21.375 3.115 350 10.500 18.260 7.760 6. Khoai lang 80,0 12.800 2.050 260 7.800 10.750 2.950 7. Khoai tây 66,9 20.070 8.765 260 7.800 11.305 3.505 8. Cà chua 134,0 40.200 9.498 525 15.750 30.702 14.952 9. Su hào 198,0 33.660 6.111 435 13.050 27.549 14.449 10. Bắp cải 218,0 38.880 7.135 435 13.050 31.745 18.695 11.Dưa chuột 223,0 33.450 8.242 450 13.500 25.208 11.708 12. Bí đỏ 234,0 35.100 8.766 450 13.500 26.334 12.834 13. Hành tỏi 105,0 32.550 5.745 310 9.300 26.805 17.505 14. Cây ăn quả 26,0 39.000 19.061 270 8.100 19.939 11.839 15. Hoa, cây cảnh 20.969 8.061 270 8.100 29.030 20.930 16. Mía 862,0 47.410 10.723 310 9.300 36.687 27.387 (Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra) GTSX: Giá thành sản xuất; CPTG: Chi phí trung gian; CPLĐ: Chi phí lao động; TNHH: Thu nhập hỗn hợp GTGT: Giá trị gia tăng 853
  5. Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà Nhãm c©y trång truyÒn thèng nh− lóa, trång d−a chuét, bÝ ®á, hμnh tái. ng«, khoai lang, ®Ëu t−¬ng, l¹c cho hiÖu qu¶ Vïng 2 cã diÖn tÝch ®Êt thÊp, tròng kinh tÕ rÊt thÊp, ®iÓn h×nh nh− c©y ®Ëu trång lóa vô xu©n cho n¨ng suÊt cao nh−ng t−¬ng cã gi¸ trÞ gia t¨ng (GTGT) lμ 9.460 vô mïa hay bÞ ngËp n−íc nªn n¨ng suÊt vô ngh×n ®ång/ha, c©y khoai lang lμ 10.750 mïa l¹i thÊp h¬n vïng 1, c¸c lo¹i rau ®Ëu ngh×n ®ång/ha, c©y ng« lμ 12.448 ngh×n còng cho n¨ng suÊt thÊp h¬n. Lóa xu©n cã ®ång/ha. Trong khi ®ã chi phÝ lao ®éng n¨ng suÊt 63,17 t¹/ha, GTGT lμ 20.892 (CPL§) cho c©y ng« vμ c©y ®Ëu t−¬ng l¹i rÊt ngh×n ®ång/ha nh−ng hiÖu qu¶ kinh tÕ cao lín, chi phÝ lao ®éng cho c©y ng« lμ 11.700 nhÊt cña vïng lμ b¾p c¶i cã GTGT lμ 31.385 ngh×n ®ång/ha, c©y ®Ëu t−¬ng lμ 8.700 ngh×n ®ång/ha, cμ chua lμ 30.702 ngh×n ngh×n ®ång/ha. Nhãm c©y rau ®Ëu mang l¹i ®ång/ha, mÆc dï CPTG cña 2 c©y nμy còng hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao nh− GTGT cña cμ lín. HiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp nhÊt vÉn lμ c©y chua lμ 30.702 ngh×n ®ång/ha, Su hμo lμ ®Ëu t−¬ng víi GTGT lμ 9.215 ngh×n ®ång/ha 27.549 ngh×n ®ång/ha, b¾p c¶i 31.745 ngh×n vμ c©y ng« lμ 12.283 ngh×n ®ång/ha. Ngoμi ra ®ång/ha… mÆc dï chi phÝ trung gian vïng cã thªm m« h×nh lóa – c¸ vμ chuyªn c¸ (CPTG) lín (B¶ng 1). Nh÷ng lo¹i c©y nμy mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao do n¨ng suÊt mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ rÊt cao (B¶ng 2). tèt, gi¸ thμnh cao vμ cã thÞ tr−êng tiªu thô. * Vïng 3: Ngoμi nhãm c©y l−¬ng thùc VÝ dô GTGT cña c©y b¾p c¶i cao gÊp 1,69 chÝnh nh− lóa, ng«, vïng 3 trång thªm su hμo, lÇn so víi c©y lóa. b¾p c¶i, cμ chua, c©y ¨n qu¶ (B¶ng 3). Tuy * Vïng 2: HÖ thèng c©y trång còng gÇn n¨ng suÊt cña lóa thÊp nh−ng c©y ¨n qu¶, c©y gièng nh− vïng 1, chØ kh¸c lμ ë vïng 2 ch−a rau mμu mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. B¶ng 2. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång chÝnh vïng 2 §VT: trªn 1 ha Loại Năng suất GTSX CPTG Lao động CPLĐ GTGT TNHH cây trồng (tạ) (1000 đ) (1000 đ) (công) (1000 đ) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân 63,17 25.268 4.376 310 9.300 20.892 11.592 2. Lúa mùa 56,25 22.500 4.565 305 9.150 17.935 8.785 3. Ngô 51,5 16.995 4.712 390 11.700 12.283 0.583 4. Đậu tương 16,7 12.525 3.310 290 8.700 9.215 0.515 5. Lạc 22,0 20.900 3.110 350 10.500 17.790 7.290 6. Khoai lang 80,0 12.800 2.155 260 7.800 10.645 2.845 7. Khoai tây 66,9 20.070 8.765 260 7.800 11.305 3.505 8. Cà chua 134,0 40.200 9.498 525 15.750 30.702 14.952 9. Bắp cải 214,0 38.520 7.135 435 13.050 31.385 18.335 10. Su hào 198,0 33.660 6.110 435 13.050 27.550 14.500 (Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra) 854
  6. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội) B¶ng 3. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè c©y trång chÝnh vïng 3 §VT: trªn 1 ha Loại Năng suất GTSX CPTG Lao động CPLĐ GTGT TNHH cây trồng (tạ) (1000 đ) (1000 đ) (công) (1000 đ) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân 60,5 24.200 4.376 315 9.450 19.824 10.374 2. Lúa mùa 56,05 22.420 4.565 310 9.300 17.855 8.555 3. Ngô 51,0 16.830 4.617 390 11.700 12.213 0.513 4. Đậu tương 16,8 12.600 3.290 290 8.700 9.310 0.610 5. Lạc 22,0 20.900 3.115 350 10.500 17.785 7.285 6. Khoai lang 80,0 12.800 2.050 260 7.800 10.750 2.950 7. Khoai tây 66,9 20.070 8.765 260 7.800 11.305 3.505 8. Cà chua 134,0 40.200 9.498 525 15.750 30.702 14.952 9. Su hào 198,0 33.660 6.110 435 13.050 27.550 14.500 10. Bắp cải 216,0 38.880 7.135 435 13.050 31.745 18.695 11. Cây ăn quả 26,0 39.000 19.061 275 8.250 19.939 11.689 (Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra) b) HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt KiÓu sö dông ®Êt mÝa – mμu: cã tæng Tõ kÕt qu¶ ®iÒu tra, qua nghiªn cøu c¸c gi¸ trÞ s¶n xuÊt lμ 68.785 ngh×n ®ång/ha, víi kiÓu sö dông ®Êt theo vïng cho thÊy: chi phÝ 13.838 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao * Vïng 1: cã 17 kiÓu sö dông ®Êt (1 kiÓu ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña kiÓu nμy lμ sö dông ®Êt chuyªn lóa, 9 kiÓu sö dông ®Êt 660 c«ng/ha, thu nhËp hçn hîp ®¹t 35.147 lóa – mμu, 5 kiÓu sö dông ®Êt rau – mμu, 1 ngh×n ®ång/ha. kiÓu sö dông ®Êt mÝa – mμu, 1 kiÓu sö dông KiÓu sö dông ®Êt chuyªn trång c©y ¨n ®Êt trång c©y ¨n qu¶) (B¶ng 4). qu¶: cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt lμ 39.000 ngh×n KiÓu sö dông ®Êt chuyªn lóa: cã gi¸ trÞ ®ång/ha, víi chi phÝ 19.061 ngh×n ®ång/ha. s¶n xuÊt lμ 47.228 ngh×n ®ång/ha, chi phÝ Yªu cÇu lao ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña cho lóa lμ 8.941 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao kiÓu nμy lμ 270 c«ng/ha, thu nhËp hçn hîp ®éng ®èi víi kiÓu sö dông ®Êt chuyªn lóa lμ ®¹t 11.839 ngh×n ®ång/ha. 610 c«ng/ha, thu nhËp hçn hîp cña kiÓu sö * Vïng 2: cã 8 kiÓu sö dông ®Êt (1 kiÓu dông ®Êt chuyªn lóa nμy ®¹t 19.987 ngh×n sö dông ®Êt chuyªn lóa, 7 kiÓu sö dông ®Êt ®ång/ha. lóa – mμu) (B¶ng 5). KiÓu sö dông ®Êt lóa – mμu: cã tæng gi¸ KiÓu sö dông ®Êt chuyªn lóa: cã gi¸ trÞ trÞ s¶n xuÊt lμ 715.906 ngh×n ®ång/ha, víi s¶n xuÊt lμ 47.768 ngh×n ®ång/ha, chi phÝ chi phÝ 149.673 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao cho lóa lμ 8.941 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña kiÓu sö dông ®éng ®èi víi kiÓu chuyªn lóa lμ 615 c«ng/ha, ®Êt lóa – mμu nμy lμ 9.435 c«ng/ha, thu thu nhËp hçn hîp cña kiÓu nμy ®¹t 20.377 nhËp hçn hîp ®¹t 283.183 ngh×n ®ång/ha. ngh×n ®ång/ha. KiÓu sö dông ®Êt rau - mμu: cã tæng gi¸ KiÓu sö dông ®Êt lóa – mμu: cã tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt lμ 568.214 ngh×n ®ång/ha, víi trÞ s¶n xuÊt lμ 427.718 ngh×n ®ång/ha, víi chi phÝ 113.358 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao chi phÝ 89.221 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña kiÓu nμy lμ ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña kiÓu sö dông 6.430 c«ng/ha, thu nhËp hçn hîp ®¹t 278.378 ®Êt lóa – mμu lμ 6.570 c«ng/ha, thu nhËp ngh×n ®ång/ha. hçn hîp ®¹t 141.397 ngh×n ®ång/ha. 855
  7. Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà B¶ng 4. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt vïng 1 §VT: trªn 1 ha GTSX CPTG Lao động GTGT TNHH Kiểu sử dụng đất (1000 đ) (1000 đ) (công) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân – Lúa mùa 47.228 8.941 610 38.287 19.987 2. Lúa xuân – Lúa mùa – Ngô 64.388 13.653 950 50.735 20.735 3. Lúa xuân – Lúa mùa – Đậu tương 59.978 12.231 1000 47.747 20.747 4. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai lang 60.028 10.991 870 49.037 22.937 5. Lúa xuân – Lúa mùa – Cải bắp 86.108 16.076 1045 70.032 38.682 6. Lúa xuân – Lúa mùa – Cà chua 87.428 18.439 1135 68.989 34.939 7. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai tây 67.298 17.706 870 49.592 23.492 8. Bí đỏ - Lúa mùa sớm – Cải bắp 96.772 20.466 1185 76.306 40.756 9. Dưa chuột – Lúa xuân – Lúa mùa 80.678 17.183 1060 63.495 31.695 10. Dưa chuột – Lúa xuân – Lúa mùa – Rau đông 113.228 22.928 1370 90.300 49.200 11. Cà chua - Bí đỏ - Dưa chuột 108.750 26.506 1425 82.244 39.494 12. Bắp cải - Su hào - Hành - Rau thơm 137.640 24.736 1490 112.904 68.204 13. Bắp cải - Hoa – Hành – Rau thơm 124.949 26.686 1325 114.385 74.635 14. Lạc – Rau – Đậu tương – Rau 99.225 17.895 1260 81.330 43.530 15. Rau xuân – Rau hè thu – Rau đông 97.650 17.235 930 80.415 52.515 16. Mía – Lạc 68.785 13.838 660 54.947 35.147 17. Cây ăn quả 39.000 19.061 270 19.939 11.839 (Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra) B¶ng 5. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt vïng 2 §VT: trªn 1 ha GTSX CPTG Lao động GTGT TNHH Kiểu sử dụng đất (1000 đ) (1000 đ) (công) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân – Lúa mùa 47.768 8.941 615 38.827 20.377 2. Lúa xuân – Lúa mùa – Ngô 64.763 13.653 1005 51.110 20.960 3. Lúa xuân – Lúa mùa – Đậu tương 60.293 12.251 905 48.042 20.892 4. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai lang 60.568 11.096 875 49.472 23.222 5. Lúa xuân – Lúa mùa– Cải bắp 86.288 16.076 1050 70.212 38.712 6. Lúa xuân – Lúa mùa – Cà chua 87.968 18.439 1140 69.529 35.329 7. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai tây 67.838 17.706 875 50.132 23.882 8. Lúa – cá 69.443 15.626 720 53.817 32.217 (Nguồn: Tổng hợp từ số liệu điều tra) * Vïng 3: cã 9 kiÓu sö dông ®Êt (1 kiÓu s¶n xuÊt lμ 477.262 ngh×n ®ång/ha, víi chi sö dông ®Êt chuyªn lóa, 7 kiÓu sö dông phÝ 104.627 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao ®éng ®Êt lóa - mμu, 1 kiÓu sö dông ®Êt trång c©y ®èi víi c¸c c©y trång cña kiÓu sö dông ®Êt ¨n qu¶). lóa - mμu nμy lμ 6.635 c«ng/ha, thu nhËp KiÓu sö dông ®Êt chuyªn lóa: cã gi¸ trÞ hçn hîp ®¹t 173.585 ngh×n ®ång/ha. s¶n xuÊt lμ 46.620 ngh×n ®ång/ha, chi phÝ KiÓu sö dông ®Êt chuyªn trång c©y ¨n cho lóa lμ 8.941 ngh×n ®ång/ha. Yªu cÇu lao qu¶: cã gi¸ trÞ s¶n xuÊt lμ 39.000 ngh×n ®éng ®èi víi kiÓu chuyªn lóa lμ 625 c«ng/ha, ®ång/ha, víi chi phÝ 19.061 ngh×n ®ång/ha. thu nhËp hçn hîp cña kiÓu nμy ®¹t 18.929 Yªu cÇu lao ®éng ®èi víi c¸c c©y trång cña ngh×n ®ång/ha. LUT nμy lμ 275 c«ng/ha, thu nhËp hçn hîp KiÓu sö dông ®Êt lóa - mμu: cã tæng gi¸ trÞ ®¹t 11.689 ngh×n ®ång/ha. 856
  8. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội) B¶ng 6. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt vïng 3 §VT: trªn 1 ha GTSX CPTG Lao động GTGT TNHH Kiểu sử dụng đất (1000 đ) (1000 đ) (công) (1000 đ) (1000 đ) 1. Lúa xuân – Lúa mùa 46.620 8.941 625 37.679 18.929 2. Lúa xuân – Lúa mùa – Ngô 63.450 13.558 1015 49.892 19.442 3. Lúa xuân – Lúa mùa – Đậu tương 59.220 12.231 915 46.989 19.539 4. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai lang 59.420 10.991 885 48.429 21.879 5. Lúa xuân – Lúa mùa – Cải bắp 85.500 16.076 1060 69.424 37.624 6. Lúa xuân – Lúa mùa – Cà chua 86.820 18.439 1150 68.381 33.881 7. Lúa xuân – Lúa mùa – Khoai tây 66.690 17.706 885 48.984 22.434 8. Lúa – cá 68.375 15.626 725 52.749 30.998 9. Cây ăn quả 39.000 19.061 275 19.939 11.689 (Nguồn:Tổng hợp từ số liệu điều tra) c) §¸nh gi¸ chung vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ sö LUT mÝa - mμu: cã GTSX t−¬ng ®èi cao, dông ®Êt n«ng nghiÖp cña huyÖn GTSX lμ 68.785 ngh×n ®ång/ha. GTGT trung So s¸nh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c lo¹i b×nh tÝnh trªn mçi c«ng lao ®éng cña LUT h×nh sö dông ®Êt trªn c¸c vïng, tiÕn hμnh nμy lμ cao nhÊt 83,25 ngh×n ®ång/c«ng lao tæng hîp hiÖu qu¶ kinh tÕ c¸c lo¹i h×nh sö ®éng. HiÖn nay míi chØ cã vïng 1 sö dông LUT nμy. dông ®Êt, c¸c kiÓu sö dông ®Êt vμ c¸c lo¹i Nh×n chung, trªn c¶ 3 vïng th× LUT: c©y trång gi÷a c¸c vïng, kÕt qu¶ nghiªn cøu Rau - Mμu; MÝa - Mμu ®Òu mang l¹i hiÖu cho thÊy: qu¶ kinh tÕ cao. C¸c lo¹i c©y trång chñ ®¹o, LUT chuyªn lóa: cho GTSX t−¬ng ®èi cã gi¸ trÞ kinh tÕ cao trªn c¸c vïng lμ cμ cao trong c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt trªn ®Þa chua, bÝ ®á, d−a chuét, mÝa… bμn huyÖn. Trong ®ã, GTGT cña LUT nμy ë 3.2.4. HiÖu qu¶ x· héi trong sö dông ®Êt vïng 2 lμ cao nhÊt v× ®©y lμ vïng chuyªn lóa n«ng nghiÖp cña huyÖn. V× vËy, s¶n xuÊt lóa ë vïng 2 Ngoμi viÖc x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña thuËn lîi h¬n c¶. c¸c lo¹i h×nh sö dông ®Êt th× hiÖu qu¶ x· héi LUT lóa - mμu: cho GTSX gÊp 1,41 lÇn mμ qu¸ tr×nh sö dông ®Êt mang l¹i còng hÕt LUT chuyªn lóa, ®Çu t− lao ®éng nhiÒu gÊp søc quan träng, nghiªn cøu nμy chØ ®Ò cËp 1,6 lÇn nh−ng GTGT tÝnh trªn 1 c«ng lao ®Õn c¸c vÊn ®Ò sau: ®éng l¹i thÊp h¬n. Qua ®ã cho thÊy, viÖc - Møc ®é thu hót lao ®éng, gi¶i quyÕt viÖc th©m canh t¨ng vô vμ viÖc thay thÕ mét vô lμm cho n«ng d©n cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt. c©y l−¬ng thùc b»ng c©y rau mμu ch−a thùc - Gi¸ trÞ ngμy c«ng lao ®éng cña c¸c kiÓu sù mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông ®Êt. sö dông ®Êt. CÇn ph¶i quan t©m ®Çu t− ®Ó lo¹i h×nh sö - VÊn ®Ò ®¶m b¶o an ninh l−¬ng thùc dông ®Êt nμy thËt sù mang l¹i hiÖu qu¶ kinh ®ång thêi ph¸t triÓn s¶n xuÊt hμng hãa. tÕ cao ®óng nh− mong muèn. - Møc ®é phï hîp víi n¨ng lùc s¶n xuÊt LUT rau - mμu: chØ cã ë vïng 1, lo¹i cña n«ng hé, viÖc n©ng cao tr×nh ®é vμ ¸p dông h×nh sö dông ®Êt nμy mang l¹i hiÖu qu¶ cao c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt trong s¶n xuÊt. gÊp 2,41 lÇn LUT chuyªn lóa vμ còng thu §Ó nghiªn cøu hiÖu qu¶ vÒ mÆt x· héi hót ®−îc nhiÒu lao ®éng h¬n. Vïng 1 cã thÕ cña qu¸ tr×nh sö dông ®Êt n«ng nghiÖp m¹nh s¶n xuÊt rau mμu. th«ng qua c¸c kiÓu sö dông ®Êt, nghiªn cøu 857
  9. Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà ®· tiÕn hμnh so s¸nh møc ®é ®Çu t− lao ®éng ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tμi, chóng t«i chØ vμ hiÖu qu¶ kinh tÕ b×nh qu©n trªn mét c«ng xin ®−îc ®Ò cËp ®Õn mét sè chØ tiªu ¶nh lao ®éng cña mçi kiÓu sö dông ®Êt trªn mçi h−ëng vÒ mÆt m«i tr−êng cña c¸c kiÓu sö vïng. KÕt qu¶ cho thÊy: dông ®Êt hiÖn t¹i nh− sau: LUT chuyªn lóa: sö dông kh¸ nhiÒu - Møc ®Çu t− ph©n bãn vμ ¶nh h−ëng c«ng lao ®éng nh−ng GTGT trung b×nh trªn cña nã ®Õn m«i tr−êng. mét c«ng lao ®éng l¹i thÊp. - ý kiÕn chung cña n«ng d©n vÒ møc ®é LUT lóa – mμu: thu hót kh¸ nhiÒu c«ng ¶nh h−ëng cña c¸c c©y trång hiÖn t¹i ®èi lao ®éng, nhiÒu nhÊt lμ vïng 1 thu hót trung víi ®Êt. b×nh 1.048 c«ng/ha vμ GTGT/c«ng lao ®éng Trong thùc tÕ, sö dông ®Êt t¸c ®éng m«i vïng 1 lμ 60,03 ngh×n ®ång/c«ng, GTGT tr−êng diÔn ra rÊt phøc t¹p vμ theo nhiÒu trung b×nh c¶ 3 vïng trªn c«ng lao ®éng lμ chiÒu h−íng kh¸c nhau, c©y trång ph¸t triÓn 53,25 ngh×n ®ång/c«ng. tèt trªn ®Êt cã ®Æc tÝnh, chÊt l−îng phï hîp. LUT rau – mμu: lμ LUT thu hót nhiÒu Nh−ng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, d−íi sù c«ng lao ®éng nhÊt, lao ®éng trung b×nh trªn ho¹t ®éng qu¶n lý cña con ng−êi sö dông hÖ c¶ 3 vïng lμ 1286 c«ng/ha, GTGT/c«ng lao thèng c©y trång sÏ t¹o nªn nh÷ng ¶nh h−ëng ®éng lμ 70,74 ngh×n ®ång/c«ng. rÊt kh¸c nhau ®Õn m«i tr−êng. LUT mÝa – mμu cã yªu cÇu lao ®éng Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh thÊp nh−ng GTGT trªn c«ng lao ®éng l¹i cao dÉn ®Õn suy gi¶m ®é ph× ë nh÷ng vïng th©m nhÊt (83,25 ngh×n ®ång/c«ng). Do nh÷ng canh cao theo §ç Nguyªn H¶i (1999) lμ vÊn n¨m gÇn ®©y gi¸ mÝa cao, thÞ tr−êng tiªu thô ®Ò sö dông ph©n bãn mÊt c©n ®èi gi÷a N: P: nhiÒu, ng−êi n«ng d©n cã thÓ nhËp cho nhμ K. ViÖc th©m canh t¨ng vô, ¸p dông nh÷ng m¸y ®−êng hoÆc c¸c t− th−¬ng lμm dÞch vô tiÕn bé khoa häc kü thuËt vμo s¶n xuÊt gi¶i kh¸t. nh»m t¨ng n¨ng xuÊt c©y trång, thay thÕ c¸c LUT chuyªn c¸ cã yªu cÇu lao ®éng thÊp lo¹i ph©n h÷u c¬ b»ng ph©n bãn hãa häc, nh−ng thu nhËp trªn ngμy c«ng lao ®éng chØ thay c«ng lμm cá, diÖt trõ s©u bÖnh b»ng sau LUT mÝa – mμu. thuèc diÖt cá, thuèc trõ s©u ®· g©y ¶nh Gi¶i quyÕt lao ®éng n«ng nhμn vμ d− h−ëng kh«ng nhá ®Õn m«i tr−êng ®Êt, n−íc. thõa trong n«ng th«n lμ mét vÊn ®Ò lín cÇn Trong viÖc sö dông ph©n bãn hãa häc th× ®−îc quan t©m. Trong khi c«ng nghiÖp vμ ng−êi n«ng d©n l¹i quan t©m nhiÒu h¬n ®Õn dÞch vô ch−a ®ñ ph¸t triÓn ®Ó thu hót toμn sö dông ph©n ®¹m mμ Ýt quan t©m ®Õn viÖc bé lao ®éng n«ng nhμn vμ d− thõa ®ã th× viÖc sö dông c©n ®èi gi÷a c¸c lo¹i ph©n ®¹m, l©n, ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo h−íng ®a d¹ng kali vμ c¸c nguyªn tè vi l−îng. hãa s¶n phÈm vμ n©ng cao chÊt l−îng s¶n - Møc ®é ®Çu t− ph©n bãn cho c¸c lo¹i phÈm n«ng nghiÖp lμ mét gi¶i ph¸p quan c©y l−¬ng thùc lμ ë møc b×nh th−êng, nh−ng träng ®Ó t¹o viÖc lμm, t¨ng thu nhËp cho c¸c lo¹i rau mμu lμ cao h¬n. Nguån ®¹m chñ n«ng d©n vμ t¨ng thªm cña c¶i vËt chÊt cho yÕu lμ tõ ph©n urª, l©n chñ yÕu tõ supe l©n, x· héi. kali chñ yÕu lμ tõ kali clorua. - Tû lÖ bãn ph©n N: P: K th«ng th−êng 3.2.5. HiÖu qu¶ m«i tr−êng trong sö dông ph¶i ®¹t 1:0,5:0,3 nh−ng n«ng d©n ë ®©y ®Êt n«ng nghiÖp ®ang sö dông ë tû lÖ 1:0,46:0,25. Møc bãn §¸nh gi¸ møc ®é ¶nh h−ëng cña viÖc sö chung ë ViÖt Nam hiÖn nay lμ 1:0,3:0,1. Møc dông ®Êt vμ hÖ thèng c©y trång hiÖn t¹i tíi bãn ë c¸c n−íc ®ang ph¸t triÓn cã tû lÖ lμ m«i tr−êng lμ mét vÊn ®Ò lín, ®ßi hái ph¶i cã 1:0,6:0,5. Nh− vËy, so víi yªu cÇu th«ng sè liÖu ph©n tÝch c¸c mÉu ®Êt, n−íc vμ n«ng th−êng th× møc bãn ph©n cho c©y trång ë s¶n phÈm trong mét thêi gian dμi. Trong huyÖn Ch−¬ng Mü lμ ch−a hîp lý. 858
  10. Đánh giá hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp huyện Chương Mỹ (Hà Nội) - ViÖc c©n ®èi gi÷a N:P:K cho mçi lo¹i b¶o vÖ thùc vËt ®ang ®−îc sö dông t−¬ng ®èi c©y trång lμ kh¸c nhau. Mét sè c©y trång nhiÒu, thËm chÝ l¹m dông thuèc b¶o vÖ thùc ®−îc bãn ph©n víi l−îng mÊt c©n ®èi nghiªm vËt. HÇu hÕt c¸c lo¹i c©y trång ë ®©y ®Òu träng gi÷a N, P vμ K. Ng−êi n«ng d©n bãn ®−îc phun thuèc b¶o vÖ thùc vËt Ýt nhÊt 1 - 2 rÊt Ýt l©n vμ kali cho c©y trång v× thÕ ®· g©y lÇn/vô, ®Æc biÖt c¸c lo¹i rau mμu nh−: cμ ra ¶nh h−ëng kh«ng tèt ®Õn viÖc hÊp thu chua, b¾p c¶i, d−a chuét, phun ®Õn 5 - 6 dinh d−ìng cña c©y, ®Õn n¨ng suÊt c©y trång lÇn/vô. Do sè l−îng thuèc vμ sè lÇn phun vμ ®Õn m«i tr−êng. nhiÒu, cã khi phun ngay tr−íc khi thu ho¹ch C¸c nguy c¬ g©y tho¸i hãa vμ « nhiÔm nªn l−îng thuèc b¶o vÖ thùc vËt cßn tμn d− ®Êt theo §ç Nguyªn H¶i (1999), do kh«ng trong ®Êt, trong s¶n phÈm n«ng nghiÖp lμ bãn ph©n c©n ®èi ®−îc xem xÐt trªn c¸c lÜnh t−¬ng ®èi lín, ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn m«i vùc sau: lμm chua ®Êt, lμm « nhiÔm NO3-, « tr−êng vμ sù an toμn chÊt l−îng n«ng s¶n. nhiÔm ®Êt do phó d−ìng. Trong ph¹m vi cña ®Ò tμi, nghiªn cøu chØ - §¹m lμ lo¹i ph©n hãa häc ®−îc dïng dõng l¹i ë møc ®é nhËn xÐt vμ khuyÕn c¸o nhiÒu nhÊt. §Ó ®¹t n¨ng suÊt cao vμ rót cho c¸c hé n«ng d©n sö dông biÖn ph¸p ng¾n thêi gian thu ho¹ch, ng−êi n«ng d©n phßng trõ dÞch h¹i tæng hîp vμ c¸c biÖn ph¸p th−êng bãn nhiÒu ®¹m cho c¸c lo¹i rau mμu. kh¸c nh»m h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a dïng ViÖc bãn nhiÒu ®¹m lμ mét trong nh÷ng thuèc b¶o vÖ thùc vËt, sö dông nã mét c¸ch nguyªn nh©n g©y « nhiÔm ®Êt do thõa ®¹m. khoa häc h¬n. - L©n vμ kali ®−îc ®Çu t− Ýt h¬n vμ XÐt vÒ møc ®é thÝch hîp cña c¸c kiÓu sö kh«ng ®Òu, ®a sè c©y trång kh«ng ®−îc bãn dông ®Êt hiÖn t¹i ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é thÝch ®ñ l©n vμ rÊt Ýt kali. Mét sè c©y trång ®ßi hái hîp cña c¸c kiÓu sö dông ®Êt ¶nh h−ëng ®Õn ph¶i bãn nhiÒu kali nh−: cμ chua, ng«, b¾p m«i tr−êng, viÖc ®iÒu tra kh¶o s¸t, lÊy ý kiÕn c¶i, khoai lang… Nh−ng l−îng kali bãn míi c¸c chuyªn gia trong ngμnh n«ng nghiÖp vμ chØ ®¹t kho¶ng 60% so míi tiªu chuÈn. Mét pháng vÊn hé n«ng d©n ®· ®−îc thùc hiÖn. sè c©y trång gÇn nh− kh«ng ®−îc bæ sung Tæng hîp phiÕu ®iÒu tra, pháng vÊn hé n«ng hoÆc bæ sung rÊt Ýt l−îng kali tõ ph©n hãa d©n vÒ kh¶ n¨ng thÝch hîp cña c©y trång häc mμ chØ cã mét Ýt tõ ph©n h÷u c¬ nh−: hiÖn t¹i ®èi víi ®Êt th× sù thÝch hîp ®−îc lóa, ®Ëu t−¬ng, d−a chuét, hμnh tái… ViÖc hiÓu lμ kh¶ n¨ng cho n¨ng suÊt cao vμ æn bãn kh«ng ®ñ l−îng kali cÇn thiÕt sÏ dÉn ®Õn ®Þnh cña c¸c c©y trång. suy kiÖt hμm l−îng kali trong ®Êt vμ g©y ¶nh PhÇn lín c¸c hé n«ng d©n ®−îc hái ®Òu h−ëng ®Õn n¨ng suÊt, chÊt l−îng n«ng s¶n. cho r»ng canh t¸c c©y l−¬ng thùc, c©y hä ®Ëu Tãm l¹i, xÐt vÒ tæng l−îng ph©n bãn trªn kh«ng ¶nh h−ëng ®Õn m«i tr−êng ®Êt, c¸c ®Þa bμn nghiªn cøu th× tû lÖ N, P, K ®¹t yªu lo¹i c©y nμy lu«n cho n¨ng suÊt æn ®Þnh. C¸c cÇu ë møc trung b×nh nh−ng xÐt cô thÓ trªn lo¹i rau mμu nh−: cμ chua, b¾p c¶i, d−a tõng c©y trång th× tû lÖ nμy mÊt c©n ®èi chuét… cho n¨ng suÊt cao nh−ng cã ¶nh nghiªm träng. V× vËy, ®Ó ®¸p øng yªu cÇu h−ëng lín ®Õn ®Êt ®ai vμ m«i tr−êng. n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®Êt vμ s¶n xuÊt Nguyªn nh©n chñ yÕu lμ do l−îng ph©n hãa n«ng nghiÖp bÒn v÷ng cÇn ph¶i cã h−íng dÉn cô thÓ vÒ tû lÖ ph©n bãn N:P:K c©n ®èi cho häc vμ thuèc b¶o vÖ thùc vËt dïng nhiÒu vμ tõng c©y trång. MÆt kh¸c, ®Ó cã thÓ nh©n kh«ng c©n ®èi. ®Þnh chÝnh x¸c ¶nh h−ëng cña ph©n bãn ®Õn ®Êt, n−íc, sinh vËt… 4. KÕT LUËN Qu¸ tr×nh ®iÒu tra vÒ l−îng thuèc b¶o vÖ thùc vËt sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, huyÖn trªn c¸c lo¹i c©y trång cho thÊy: l−îng thuèc Ch−¬ng Mü cã ®Þa h×nh t−¬ng ®èi phøc t¹p 859
  11. Phạm Văn Vân, Nguyễn Thanh Trà vμ ®−îc chia thμnh 3 vïng chÝnh (vïng b·i, huyÖn Mü V¨n, tØnh H−ng Yªn. T¹p chÝ vïng ®åi gß, vïng ®ång b»ng). §Êt ®ai thuéc N«ng nghiÖp vμ C«ng nghiÖp thùc phÈm, vïng phï sa trÎ cña ®ång b»ng s«ng Hång. sè 3, Tr 391-392. C©y lóa ®ãng vai trß chñ yÕu trong hÖ thèng §ç Nguyªn H¶i (1999). X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu c©y trång cña huyÖn. ®¸nh gi¸ chÊt l−îng m«i tr−êng trong Tõ kÕt qu¶ nghiªn cøu cho thÊy, hÖ thèng qu¶n lý sö dông ®Êt ®ai bÒn v÷ng cho s¶n c©y trång cña huyÖn Ch−¬ng Mü chñ yÕu lμ xuÊt n«ng nghiÖp. T¹p chÝ Khoa häc ®Êt, c©y hμng n¨m. HÖ thèng c©y trång ë c¶ 3 vïng s¶n xuÊt lμ gÇn nh− nhau, vïng 1 vμ 3 cã thÕ sè 11, trang 120. m¹nh lμ trång c©y ¨n qu¶, c©y rau mμu, vïng Cao Liªm, §μo Ch©u Thu, TrÇn ThÞ Tó Ngμ 2 chuyªn lóa, lóa - c¸. Víi hÖ thèng kªnh (1990). Ph©n vïng sinh th¸i n«ng nghiÖp m−¬ng gÇn hoμn chØnh, ®Êt ®ai cã ®Þa h×nh ®ång b»ng s«ng Hång, §Ò tμi cÊp Nhμ b»ng ph¼ng, chÊt ®Êt t−¬ng ®èi gièng nhau, n−íc, m· sè 52D.0202, Hμ Néi. v× vËy n¨ng suÊt c©y trång kh¸ ®ång ®Òu. TrÇn V¨n Tíi (2008). §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ c¸c VÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ: trªn 3 vïng th× lo¹i h×nh sö dông ®Êt n«ng nghiÖp theo LUT rau - mμu, mÝa - mμu mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. h−íng s¶n xuÊt hμng hãa huyÖn Ninh VÒ hiÖu qu¶ x· héi: LUT rau - mμu thu Giang, tØnh H¶i D−¬ng. LuËn v¨n th¹c sÜ hót nhiÒu c«ng lao ®éng nhÊt, lao ®éng trung n«ng nghiÖp, Tr−êng §¹i häc N«ng nghiÖp b×nh trªn c¶ 3 vïng lμ 1286 c«ng/ha. Hμ Néi. VÒ hiÖu qu¶ m«i tr−êng: c¸c LUT mÝa - Uû ban Nh©n d©n huyÖn Ch−¬ng Mü (2009). mμu, rau - mμu, chuyªn c¸ cã ¶nh h−ëng tèt Niªm gi¸m Thèng kª n¨m 2009. ®Õn m«i tr−êng. Uû ban Nh©n d©n huyÖn Ch−¬ng Mü (2006). Quy ho¹ch chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt TμI LIÖU THAM KH¶O nu«i ®Õn n¨m 2010 vμ ®Þnh h−íng ®Õn Vò ThÞ B×nh (1993). HiÖu qu¶ kinh tÕ sö dông n¨m 2020 huyÖn Ch−¬ng Mü - Thμnh phè ®Êt canh t¸c trªn ®Êt phï sa s«ng Hång Hμ Néi. 860
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2