intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Đề cương kiến thức trọng tâm ôn thi môn Địa lí năm 2010 - phần 3

Chia sẻ: Nguyễn Ngân | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

142
lượt xem
48
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'đề cương kiến thức trọng tâm ôn thi môn địa lí năm 2010 - phần 3', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Đề cương kiến thức trọng tâm ôn thi môn Địa lí năm 2010 - phần 3

  1. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p ngh , th trư ng tiêu th , k t c u h t ng, chính sách phát tri n CN, thu hút ñ u tư nư c ngoài. -Khu v c TD-MN còn h n ch là do thi u ñ ng b các nhân t trên, nh t là GTVT kém phát tri n. *Nh ng vùng có giá tr công nghi p l n: ðNB, ðBSH, ðBSCL ðNB chi m hơn ½ t ng GTSXCN. III.Cơ c u công nghi p theo thành ph n KT: -Cơ c u công nghi p theo thành ph n kinh t ñã có nh ng thay ñ i sâu s c: khu v c Nhà nư c, khu v c ngoài Nhà nư c và khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài. -Các thành ph n kinh t tham gia vào ho t ñ ng công nghi p ngày càng ñư c m r ng. -Xu hư ng chung: gi m t tr ng khu v c Nhà nư c, tăng t tr ng khu v c ngoài Nhà nư c, ñ c bi t là khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài. BÀI 27. V N ð PHÁT TRI N M T S NGÀNH CÔNG NGHI P TR NG ðI M I. Công nghi p năng lư ng: 1/ Công nghi p khai thác nguyên nhiên li u: a/Công nghi p khai thác than: -Than antraxít t p trung Qu ng Ninh v i tr lư ng hơn 3 t t n, chi m hơn 90% tr lư ng than c nư c, ngoài ra còn có than m Thái Nguyên, than nâu ðBSH, than bùn Cà Mau… -Than ñư c khai th c dư i hình th c l thiên và h m lò. Năm 2005, s n lư ng than ñ t hơn 34 tri u t n, tiêu th trong và ngoài nư c. b/Công nghi p khai thác d u khí: -T p trung các b tr m tích ngoài th m l c ñ a: b tr m tích s.H ng, Trung B , C u Long, Nam Côn Sơn, Th Chu-Mã Lai, v i tr lư ng vài t t n d u, hàng trăm t m3 khí. -Năm 1986, b t ñ u khai thác ñ n năm 2005, s n lư ng d u ñ t 18,5 tri u t n. (Năm 2009, ñưa vào h at ñ ng nhà máy l c d u Dung Qu t, Qu ng Ngãi). -Khí ñ t còn ñư c ñưa vào ph c v cho các ngành công nghi p ñi n l c, s n xu t phân bón như: nhà máy nhi t ñi n và s n xu t phân ñ m Phú M , Cà Mau. 2/ Công nghi p ñi n l c: a/Tình hình phát tri n và cơ c u: -ð n nay, s n lư ng ñi n tăng r t nhanh ñ t 52,1 t kwh (2005), trong ñó nhi t ñi n cung c p 70% s n lư ng ñ ên -ðư ng dây 500 kv ñư c xây d ng t Hoà Bình ñi Phú Lâm (tp.HCM) ñưa vào ho t ñ ng. b/Th y ñi n: + Ti m năng r t l n, kho ng 30 tri u KW, t p trung h th ng sông H ng (37%) và sông ð ng Nai (19%). + Hàng lo t các nhà máy th y ñi n công su t l n ñang ho t ñ ng: Hòa Bình (1900 MW), Yaly (700MW), Tr An (400 MW)… + Nhi u nhà máy ñang tri n khai xây d ng: Sơn La (2400 MW), Tuyên Quang (340 MW) c/Nhi t ñi n: + Nhiên li u d i dào: than, d u khí; ngu n nhiên li u ti m tàng: năng lư ng m t tr i, s c gió… + Các nhà máy nhi t ñi n phía b c ch y u d a vào than Qu ng Ninh, các nhà máy nhi t ñi n mi n Trung và mi n Nam ch y u d a vào d u, khí. + Hàng lo t nhà máy nhi t ñi n có công su t l n ñi vào ho t ñ ng: Ph L i 1 và 2 (trên 1000 MW), Uông Bí và Uông Bí m r ng (450 MW), Phú M 1, 2, 3, 4 (4100 MW), Cà Mau 1, 2 (1500 MW)… II. Công nghi p ch bi n lương th c, th c ph m: có nhi u ti m năng phát tri n: ngu n nguyên 21
  2. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p li u t i ch , phong phú; th trư ng tiêu th l n… 1/Công nghi p ch bi n s n ph m tr ng tr t: -Công nghi p xay xát phát tri n m nh, s n lư ng g o, ngô xay xát ñ t 39,0 tri u t n (2005) phân b t p trung tp.HCM, HN, ðBSH, ðBSCL. -Công nghi p ñư ng mía: s n lư ng ñư ng kính ñ t 1,0 tri u t n (2005) phân b t p trung ðBSCL, ðNB, DHMT… -Công nghi p ch bi n cafe, chè, thu c lá phát tri n m nh: ch bi n chè ch y u TD-MN BB, Tây Nguyên-SL ñ t 127.000 t n; ch bi n cafe ch y u Tây Nguyên, ðNB, BTB-SL ñ t 840.000 t n cafe nhân; -Công nghi p rư u, bia, nư c gi i khát phát tri n nhanh. Hàng năm sx 160-220 tri u lít rư u, 1,4 t lít bia t p trung nh t tp.HCM, HN, HP, ðN… 2/Công nghi p ch bi n s n ph m chăn nuôi: -Chưa phát tri n m nh do cơ s nguyên li u cho ngành còn h n ch . -Các cơ s ch bi n s a và các s n ph m t s a t p trung m t s ñô th l n. S n lư ng s a ñ c trung bình hàng năm ñ t 300-350 tri u h p. -Th t và s n ph m t th t Hà N i, tp.H Chí Minh. 3/Công nghi p ch bi n thu , h i s n: -Ngh làm nư c m m n i ti ng Cát H i (HP), Phan Thi t (Bình Thu n), Phú Qu c (Kiên Giang). S n lư ng hàng năm ñ t 190-200 tri u lít. -Ch bi n tôm, cá và m t s s n ph m khác: tăng trư ng nhanh ñáp ng nhu c u trong và ngoài nư c phát tri n t p trung ðBSCL. BÀI 28 .T CH C LÃNH TH CÔNG NGHI P I. Khái ni m T ch c lãnh th công nghi p là s s p x p, ph i h p gi a các quá trình và cơ s sx công nghi p trên m t lãnh th nh t ñ nh ñ s d ng h p lý ngu n l c s n có ñ ñ t hi u qu kinh t cao. II. Các nhân t ch y u nh hư ng ñ n các hình th c t ch c lãnh th công nghi p -Bên trong: +VTðL +TNTN: khoáng s n, ngu n nư c, tài nguyên khác +ði u ki n KT-XH: dân cư và lao ñ ng, trung tâm kinh t và m ng lư i ñô th … -Bên ngoài: +Th trư ng +H p tác qu c t : V n, công ngh , t ch c qu n lý III.Các hình th c ch yêu t ch c lãnh th công nghi p. a) ði m công nghi p: có nhi u Tây B c, Tây Nguyên b) Khu công nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao: t p trung ðNB, ðBSH, DHMT c) Trung tâm công nghi p r t l n, l n như: tp.HCM, HN có ý nghĩa qu c gia. d) Vùng công nghi p: c nư c có 6 vùng công nghi p. - Vùng 1: các t nh thu c TD-MN B c B , tr Qu nh Ninh. - Vùng 2: các t nh thu c ðBSH và Qu ng Ninh, Thanh Hóa, Ngh An, Hà Tĩnh. - Vùng 3: các t nh t Qu ng Bình ñ n Ninh Thu n. - Vùng 4: các t nh thu c Tây Nguyên, tr Lâm ð ng. - Vùng 5: các t nh thu c ð ng Nam B , Lâm ð ng, Bình Thu n. - Vùng 6: các t nh thu c ðBSCL. BÀI 29. 22
  3. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p V N ð PHÁT TRI N GIAO THÔNG V N T I VÀ THÔNG TIN LIÊN L C I. GTVT: 1/ ðư ng b : *S phát tri n: -Ngày càng ñư c m r ng và hi n ñ i hóa. -M ng lư i ñư ng b ñã ph kín các vùng, tuy nhiên m t ñ ñư ng b v n còn th p so v i m t s nư c trong khu v c, ch t lư ng ñư ng còn nhi u h n ch . *Các tuy n ñư ng chính: -QL 1 và ñư ng HCM là 2 tr c ñư ng b xuyên qu c gia. QL 1 ch y t c a kh u H u Ngh (L ng Sơn) ñ n Năm Căn (Cà Mau) dài 2.300 km, là tuy n ñư ng xương s ng ñi qua các vùng kinh t c a c nư c. ðư ng HCM có ý nghĩa thúc ñ y s phát tri n KT-XH c a d i ñ t phía tây ñ t nư c. -Các tuy n ñư ng b xuyên Á ñư c k t n i vào h th ng ñư ng b các nư c trong khu v c. 2/ ðư ng s t: -T ng chi u dài là 3.143 km. *Các tuy n ñư ng chính: -ðư ng s t Th ng Nh t dài 1.726 km (HN-tp.HCM) là tr c giao thông quan tr ng theo hư ng B c-Nam. -Các tuy n khác: HN-HP, HN-Lào Cai, HN-ð ng ðăng. -Các tuy n ñư ng thu c m ng ñư ng s t xuyên Á cũng ñang ñư c xây d ng. 3/ ðư ng sông: -T ng chi u dài là 11.000 km. -Các phương ti n v n t i trên sông khá ña d ng nhưng ít hi n ñ i hóa. C nư c có hàng tăm c ng sông v i năng l c b c d kho ng 100 tri u t n/năm. *Các tuy n ñư ng chính: t p trung trên m t s h th ng sông chính. -H th ng s.H ng-s.Thái Bình -H th ng s.Mekong-s.ð ng Nai -H th ng sông mi n Trung. 4/ ðư ng bi n: *S phát tri n: -C nư c có 73 c ng bi n l n nh , t p trung Trung B , ðNB. Các c ng bi n và c m c ng quan tr ng: HP, Cái Lân, ðà N ng, Dung Qu t, Nha Trang, Sài Gòn-Vũng Tàu-Th V i. -Công su t các c ng bi n ngày càng tăng, t 30 tri u t n năm 1995 lên 240 tri u t n năm 2010. *Các tuy n ñư ng chính: ch y u ven b theo hư ng B c-Nam. Quan tr ng nh t là tuy n HP-tp.HCM, dài 1.500 km. 5/ ðư ng không: -Phát tri n nhanh chóng và ngày càng hi n ñ i hóa. -C nư c có 19 sân bay, trong ñó có 5 sân bay qu c t : Tân Sơn Nh t (tp.HCM), N i Bài (HN)…Trong nư c v i 3 ñ u m i chính: tp.HCM, HN, ðà N ng. 6/ ðư ng ng: Ngày càng phát tri n, g n v i s phát tri n c a ngành d u, khí. Ch y u là các tuy n t nơi khai thác d u, khí ngoài th m l c ñ a phía Nam vào ñ t li n. II. TTLL: 1/ Bưu chính: -M ng lư i phân b r ng kh p. -H n ch : m ng lư i phân b chưa h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao ñ ng trình ñ cao… -ð nh hư ng phát tri n theo hư ng cơ gi i hóa, t ñ ng hóa, tin h c hóa. 2/ Vi n thông: 23
  4. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p *S phát tri n: -T c ñ phát tri n nhanh vư t b c, ñ t m c trung bình 30%/năm. ð n 2005, c nư c có 15, 8 tri u thuê bao ñi n tho i, ñ t 19 thuê bao/100 dân. -Chú tr ng ñ u tư công ngh m i và ña d ch v . -H th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n ñ i ñã k t n i v i m ng thông tin qu c t . *M ng lư i vi n thông: -M ng ñi n tho i: n i h t, ñư ng dài, c ñ nh và di ñ ng. -M ng phi tho i: fax, telex -M ng truy n d n: có nhi u phương th c khác nhau: m ng truy n d n viba, truy n d n cáp s i quang… Năm 2005, có hơn 7,5 tri u ngư i s d ng Internet, chi m 9% dân s . -3 trung tâm thông tin chính: HN, tp.HCM, ðà N ng. BÀI 30 V N ð PHÁT TRI N THƯƠNG M I, DU L CH I. Thương m i: 1/ N i thương: a/Tình hình phát tri n: -Sau khi th ng nh t ñ t nư c ñ n nay, ñã hình thành th trư ng th ng nh t ñáp ng nhu c u ngày càng tăng c a nhân dân. b/Cơ c u theo thành ph n kinh t : -T ng m c bán l hàng hóa và doanh thu d ch v năm 2005 theo thành ph n kinh t : khu v c ngoài Nhà nư c chi m 83,3%, khu v c Nhà nư c chi m 12,9%, khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài chi m 3,8%. 2/ Ngo i thương: a/Tình hình: -Ho t ñ ng XNK có nhi u chuy n bi n rõ r t. 1992, l n ñ u tiên cán cân XNK ti n t i cân ñ i; t 1993 ti p t c nh p siêu. -Th trư ng mua bán ngày càng m r ng theo hư ng ña d ng hóa, ña phương hóa. -2007, VN chính th c tr thành thành viên th 150 c a WTO, t o ra nhi u cơ h i và thách th c. b/Xu t kh u: -XK liên t c tăng: 1990 ñ t 2,4 t USD tăng lên 32,4 t USD vào năm 2005. -Các m t hàng XK ngày càng phong phú: hàng CN n ng và khoáng s n, hàng CN nh và ti u th CN, hàng nông lâm thu s n. -Th trư ng XK l n nh t hi n nay là Hoa Kỳ, Nh t B n, Trung Qu c. *H n ch : hàng gia công v n còn chi m t tr ng l n (90-95% hàng d t may) ho c ph i nh p nguyên li u (60% ñ/v da giày). c/Nh p kh u: -Tăng khá m nh: 1990 ñ t 2,8 t USD tăng lên 36,8 t USD vào năm 2005 nh p siêu -Các m t hàng NK: tư li u s n xu t, hàng tiêu dùng, nguyên li u… -Th trư ng NK ch y u là khu v c châu Á-TBD và châu Âu. II. Du l ch: 1/ Tài nguyên du l ch: a/Tài nguyên du l ch t nhiên: phong phú và ña d ng, g m: ñ a hình, khí h u, nư c, sinh v t. -V ñ a hình có nhi u c nh quan ñ p như: ñ i núi, ñ ng b ng, b bi n, h i ñ o. ð a hình Caxtơ v i hơn 200 hang ñ ng, nhi u th ng c nh n i ti ng như: v nh H Long, Phong Nha-K 24
  5. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p Bàng… -S ña d ng c a khí h u thu n l i cho phát tri n du l ch, nh t là phân hóa theo ñ cao. Tuy nhiên cũng b nh hư ng như thiên tai, s phân mùa c a khí h u. -Nhi u vùng sông nư c tr thành các ñi m tham quan du l ch như: h th ng s.C u Long, các h t nhiên (Ba B ) và nhân t o (Hoà Bình, D u Ti ng). Ngoài ra còn có ngu n nư c khoáng thiên nhiên có s c hút cao ñ i v i du khách. -Tài nguyên SV có nhi u giá tr : nư c ta có hơn 30 vư n qu c gia. b/Tài nguyên du l ch nhân văn: g m: di tích, l h i, tài nguyên khác… -Các di tích văn hóa-l ch s có giá tr hàng ñ u. C nư c có 2.600 di tích ñư c Nhà nư c x p h ng, các di tích ñư c công nh n là di s n văn hóa th gi i như: C ñô Hu , Ph c H i An, Di tích M Sơn; di s n phi v t th như: Nhã nh c cung ñình Hu , Không gian văn hóa C ng chiêng Tây Nguyên. -Các l h i di n ra kh p c nư c, có ý nghĩa qưu c gia là l h i ñ n Hùng, kéo dài nh t là l h i Chùa Hương… -Hàng lo t làng ngh truy n th ng và các s n ph m ñ c s c khác có kh năng ph c v m c ñích du l ch. 2/ Tình hình phát tri n du l ch và các trung tâm du l ch ch y u: a/Tình hình phát tri n: -Phát tri n m nh t ñ u th p k 90 (TK XX) ñ n nay, nh có chính sách ð i m i: 1991 2005 Khách n i ñ a (tri u lư t khách) 1,5 16,0 Khách qu c t (tri u lư t khách) 0,3 3,5 Doanh thu t du l ch (nghìn t ñ ng) 0,8 30,3 b/S phân hóa lãnh th : -Nư c ta chia làm 3 vùng du l ch: vùng du l ch B c B , BTB, NTB và Nam B . -T p trung 2 tam giác tăng trư ng du l ch: HN-HP-QN, tp.HCM-Nha Trang-ðà L t. -Các trung tâm du l ch l n: HN, tp.HCM, Hu -ðà N ng, H Long, Vũng Tàu, C n Thơ… 3/ Phát tri n du l ch b n v ng: -Là m c tiêu quan tr ng hàng ñ u c a ngành du l ch b n v ng v KT, XH, tài nguyên-môi trư ng. -C n có nhi u gi i pháp ñ ng b như: t o ra các s n ph m du l ch ñ c ñáo, tôn t o và b o v tài nguyên-môi trư ng g n v i l i ích c ng ñ ng, t ch c th c hi n theo quy ho ch, giáo d c-ñào t o v du l ch… BÀI 31. V N ð KHAI THÁC TH M NH TRUNG DU-MI N NÚI B C B I./ KHÁI QUÁT CHUNG: -G m 15 t nh Tây B c: ði n Biên, Lai Châu, Sơn La, Hoà Bình; ðông B c: Lào Cai, Yên Bái, Phú Th , Hà Giang, Tuyên Quang, Cao B ng, L ng Sơn, B c K n, Thái Nguyên, B c Giang, Qu ng Ninh. -Di n tích: 101.000 km2, chi m 30,5% di n tích c nư c. Dân s >12 tri u (2006), chi m 14,2% dân s c nư c. -Giáp Trung Qu c, Lào, li n k ðBSH, BTB và giáp v nh B c B . Vùng có v trí ñ a lý ñ c bi t và GTVT ñang ñư c ñ u tư t o ñi u ki n thu n l i giao lưu v i các vùng khác trong nư c và xây d ng n n kinh t m . -TNTN ña d ng có kh năng ña d ng hóa cơ c u ngành kinh t . -Có nhi u ñ c ñi m xã h i ñ c bi t (thưa dân, nhi u dân t c ít ngư i, v n còn n n du canh du 25
  6. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p cư…). ðây là vùng căn c cách m ng trong kháng chi n ch ng Pháp và có di tích l ch s ði n Biên Ph . -CSVCKT có nhi u ti n b nhưng v n còn nhi u h n ch . Vi c phát huy các th m nh c a vùng mang nhi u ý nghĩa v kinh t , chính tr , xã h i sâu s c. II./ CÁC TH M NH KINH T 1/ Khai thác, ch bi n khoáng s n và th y ñi n. a/Khoáng s n: giàu khoáng s n b c nh t nư c ta, r t phong phú, g m nhi u lo i: -Than: t p trung vùng Qu ng Ninh, Na Dương, Thái Nguyên. Trong ñó vùng than Qu ng Ninh có tr lư ng l n nh t và ch t lư ng t t nh t ðông Nam Á-tr lư ng thăm dò 3 t t n, ch y u than antraxít. S n lư ng khai thác trên 30 tri u t n/năm. Than dùng làm nhiên li u cho các nhà máy luy n kim, nhi t ñi n như Uông Bí (150 MW), Uông Bí m r ng (300MW), Na Dương (110MW), C m Ph (600MW)… -S t Yên Bái, k m-chì B c K n, ñ ng-vàng Lào Cai, bô-xit Cao B ng. -Thi c Tĩnh Túc, sx 1000 t n/năm tiêu dùng trong nư c & xu t kh u. -Apatid Lào Cai, khai thác 600.000 t n/năm dùng ñ s n xu t phân bón. -ð ng-niken Sơn La. giàu khoáng s n t o ñi u ki n thu n l i phát tri n cơ c u công nghi p ña ngành. *Khó khăn: các v a qu ng n m sâu trong lòng ñ t ñòi h i phương ti n khai thác hi n ñ i & chi phí cao, CSHT kém phát tri n, thi u lao ñ ng lành ngh … b/Thu ñi n: tr năng l n nh t nư c ta. -Tr năng trên sông H ng chi m 1/3 tr năng c nư c (11.000MW), trên sông ðà 6.000MW. -ðã xây d ng: nhà máy thu ñi n Hòa Bình trên sông ðà (1.900MW), Thác Bà trên sông Ch y 110MW. -ðang xây d ng thu ñi n Sơn La trên sông ðà (2.400MW), Tuyên Quang trên sông Gâm 342MW. ðây là ñ ng l c phát tri n cho vùng, nh t là vi c khai thác và ch bi n khoáng s n, tuy nhiên c n chú ý s thay ñ i môi trư ng. *H n ch : th y ch sông ngòi trong vùng phân hóa theo mùa. ði u ñó gây ra nh ng khó khăn nh t ñ nh cho vi c khai thác th y ñi n. 2/ Tr ng và ch bi n cây công nghi p, cây dư c li u, rau qu c n nhi t & ôn ñ i -Ph n l n là ñ t feralít trên ñá phi n, ñá vôi; ñ t phù sa c , ñ t phù sa các cánh ñ ng gi a núi: Than Uyên, Nghĩa L , ði n Biên…. -Khí h u nhi t ñ i, m, gió mùa, có mùa ñông l nh: ðông B c do nh hư ng gió mùa ðông B c nên có mùa ñông l nh nh t nư c ta, Tây B c l nh do n n ñ a hình cao. thu n l i phát tri n các cây công nghi p có ngu n g c c n nhi t & ôn ñ i. +Chè: di n tích & s n lư ng chè l n nh t nư c ta, n i ti ng các lo i chè thơm Phú Th , Thái Nguyên, Hà Giang, Yên Bái, Sơn La… +Cây dư c li u: qu , tam th t, h i, ñ tr ng…& cây ăn qu : m n, ñào, lê… tr ng Cao B ng, L ng Sơn, dãy Hoàng Liên Sơn. + Sapa tr ng rau v ñông & s n xu t h t gi ng rau quanh năm, tr ng hoa xu t kh u. *Khó khăn: th i ti t th t thư ng, thi u nư c vào mùa ñông, cơ s ch bi n còn kém phát tri n trong khi kh năng m r ng di n tích và nâng cao năng su t còn r t l n. Vi c ñ y m nh cây công nghi p, cây ñ c s n cho phép phát tri n n n nông nghi p hàng hóa ñem l i hi u qu cao & có tác d ng h n ch n n du canh, du cư. c/Chăn nuôi gia súc Có nhi u ñ ng c các cao nguyên cao 600-700m, thư ng không l n nhưng có th phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc: 26
  7. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p -Bò s a nuôi nhi u M c Châu, Sơn La. T ng ñàn bò 900.000 con, chi m 16% ñàn bò c nư c. -Trâu 1,7 tri u con, chi m 1/2 ñàn trâu c nư c, nuôi r ng kh p. c n gi i quy t v n ñ giao thông, c i t o các ñ ng c , nâng cao năng su t ñ ñ y m nh phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc trong vùng. -Do gi i quy t lương th c cho con ngư i nên hoa màu dành nhi u cho chăn nuôi ñã ñ y nhanh phát tri n ñàn l n trong vùng, hơn 5,8 tri u con, chi m 21% ñàn l n c nư c (2005). d/Kinh t bi n Vùng bi n Qu ng Ninh giàu ti m năng, ñang cùng phát tri n v i vùng kinh t tr ng ñi m phía B c. -Phát tri n m nh nuôi tr ng & ñánh b t thu s n, nh t là ñánh b t xa b , t p trung ngư trư ng Qu ng Ninh-H i Phòng. -Du l ch bi n-ñ o là th m nh c a vùng, t p trung v nh H Long. -C ng Cái Lân ñang ñư c xây d ng góp ph n phát tri n GTVT bi n, t o ñà hình thành khu CN Cái Lân. BÀI 32 . V N ð CHUY N D CH CƠ C U KINH T THEO NGÀNH ð NG B NG SÔNG H NG I/ Các th m nh ch y u c a vùng: a/V trí ñ a lý: - Di n tích: 15.000 km2, chi m 4,5% di n tích c a c nư c. - Dân s : 18,2 tri u ngư i (2006), chi m 21,6% dân s c nư c. - G m 11 t nh, thành: Hà N i, H i Phòng, Vĩnh Phúc, Hà Tây, Hà Nam, Hưng Yên, H i Dương, B c Ninh, Thái Bình, Nam ð nh, Ninh Bình. - Giáp Trung du - mi n núi phía B c, B c Trung B và v nh B c B . Ý nghĩa: +N m trong vùng kinh t tr ng ñi m phía B c t o ñ ng l c phát tri n vùng và các vùng khác. + D dàng giao lưu kinh t v i các vùng khác và v i nư c ngoài. + G n các vùng giàu tài nguyên. b/Tài nguyên thiên nhiên: - Di n tích ñ t nông nghi p kho ng 760.000 ha, trong ñó 70% là ñ t phù sa màu m , có giá tr l n v s n xu t nông nghi p. ð t nông nghi p chi m 51,2% DT vùng. - Khí h u nhi t ñ i m gió mùa, có mùa ñông l nh làm cho cơ c u cây tr ng ña d ng. - Tài nguyên nư c phong phú, có giá tr l n v kinh t là h th ng sông H ng và sông Thái Bình. Ngoài ra còn có nư c ng m, nư c nóng, nư c khoáng. - Tài nguyên bi n: b bi n dài 400 km, vùng bi n có ti m năng l n ñ phát tri n nhi u ngành kinh t (ñánh b t và nuôi tr ng thu s n, giao thông, du l ch) - Khoáng s n không nhi u, có giá tr là ñá vôi, sét cao lanh, than nâu, khí t nhiên. c. ði u ki n kinh t - xã h i: - Dân cư ñông nên có l i th : + Có ngu n lao ñ ng d i dào, ngu n lao ñ ng này có nhi u kinh nghi m và truy n th ng trong s n xu t, ch t lư ng lao ñ ng cao. + T o ra th trư ng có s c mua l n. - Chính sách: có s ñ u tư c a Nhà nư c và nư c ngoài. - K t c u h t ng phát tri n m nh (giao thông, ñi n, nư c…) - Cơ s v t ch t k thu t cho các ngành ngày càng hoàn thi n: h th ng thu l i, các tr m, tr i b o v cây tr ng, v t nuôi, nhà máy ch bi n… - Có l ch s khai phá lâu ñ i, là nơi t p trung nhi u di tích, l h i, làng ngh truy n th ng…v i 2 trung tâm KT-XH là Hà N i và H i Phòng. 27
  8. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p 2. H n ch : - Dân s ñông, m t ñ dân s cao (1.225 ng/km2 – cao g p 4,8 l n m t ñ dân s trung bình c nư c) gây s c ép v nhi u m t, nh t là gi i quy t vi c làm. - Th i ti t th t thư ng và thư ng có thiên tai: bão, lũ l t, h n hán… - S suy thoái m t s lo i tài nguyên, thi u nguyên li u phát tri n công nghi p. - Chuy n d ch cơ c u kinh t còn ch m, chưa phát huy th m nh c a vùng. II/ Chuy n d ch cơ c u kinh t : 1/Th c tr ng: Cơ c u kinh t ñ ng b ng sông H ng ñang có s chuy n d ch theo hư ng tích c c nhưng còn ch m. - Gi m t tr ng khu v c I, tăng t tr ng khu v c II v à III. - Trư c 1990, khu v c I chi m t tr ng cao nh t (49,5%). Năm 2005, khu v c III chi m t tr ng cao nh t (45%). 2/ð nh hư ng: - Ti p t c chuy n d ch cơ c u ngành kinh t : gi m t tr ng khu v c I, tăng t tr ng khu v c II và III, ñ m b o tăng trư ng kinh t và gi i quy t các v n ñ XH và môi trư ng. - Chuy n d ch trong n i b t ng ngành kinh t : + Trong khu v c I: Gi m t tr ng ngành tr ng tr t, tăng t tr ng ngành chăn nuôi và thu s n. Trong tr ng tr t: gi m t tr ng cây lương th c, tăng t tr ng cây th c ph m và cây ăn qu . + Trong khu v c II: chú tr ng phát tri n các ngành công nghi p tr ng ñi m d a vào th m nh v tài nguyên và lao ñ ng: công nghi p ch bi n LT-TP, d t may, da giày, cơ khí, ñi n t … + Trong khu v c III: phát tri n du l ch, d ch v tài chính, ngân hàng, giáo d c - ñào t o,… BÀI 33. V N ð PHÁT TRI N KINH T XÃ H I B C TRUNG B I/Khái quát chung: 1/V trí ñ a lý và lãnh th : g m Thanh Hóa, Ngh An, Hà T nh, Qu ng Bình, Qu ng Tr , Th a Thiên-Hu . -Di n tích: 51.500 km2, chi m15,6 % di n tích c nư c. Dân s : 10,6 tri u ngư i, chi m 12,7% dân s c nư c. - BTB là vùng lãnh th kéo dài và h p ngang nh t nư c - Ti p giáp: ðBSH, Trung du và mi n núi BB, Lào và Bi n ðông, dãy núi B ch Mã là ranh gi i gi a BTB và NTB thu n l i giao lưu văn hóa – kinh t – xã h i c a vùng v i các vùng khác c b ng ñư ng b và ñư ng bi n 2/Th m nh và h n ch : a/Th m nh: -ð ng b ng nh h p, l n nh t là ñ ng b ng Thanh-Ngh -T nh. Vùng gò ñ i có kh năng phát tri n vư n r ng, chăn nuôi ñ i gia súc. -Khí h u v n còn ch u khá m nh c a gió mùa ðông B c vào mùa ñông. Dãy Trư ng Sơn B c vào mùa hè còn có hi n tư ng gió phơn TN th i m nh, th i ti t nóng, khô. -H th ng sông Mã, sông C có giá tr v thu l i, ti m năng thu ñi n và giao thông (h lưu). -Khoáng s n: s t Th ch Khê, crôm C ð nh, thi c Quỳ H p, ñá vôi Thanh Hóa… -R ng có di n tích tương ñ i l n, t p trung ch y u phía Tây-biên gi i Vi t-Lào. -Các t nh ñ u giáp bi n nên có kh năng phát tri n ñánh b t và nuôi tr ng thu s n. -Vùng có tài nguyên du l ch ñáng k , n i ti ng: bãi bi n S m Sơn, C a Lò, Lăng Cô; di s n thiên nhiên th gi i: Phong Nha-K Bàng, di s n văn hóa th gi i: C ñô Hu … - Dân cư giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó 28
  9. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p b/H n ch : -Thư ng xuyên ch u thiên tai: bão, gió Lào… -Ch u h u qu n ng n c a chi n tranh. -M c s ng c a ngư i dân còn th p. -Cơ s năng lư ng ít, nh bé. -M ng lư i CN còn m ng. -GTVT kém phát tri n, thu hút ñ u tư nư c ngoài còn h n ch . II/Hình thành cơ c u nông – lâm – ngư nghi p 1/Khai thác th m nh v lâm nghi p: - Di n tích r ng 2,46 tri u ha (20% c nư c). ð che ph r ng là 47,8%, ch ñ ng sau Tây Nguyên. Di n tích r ng giàu t p trung vùng biên gi i Vi t-Lào, nhi u nh t Ngh An, Qu ng Bình, Thanh Hóa. -R ng s n xu t ch chi m 34% di n tích, còn l i 50% di n tích là r ng phòng h , 16% di n tích là r ng ñ c d ng. -R ng có nhi u lo i g quý (lim, s n…), nhi u lâm s n chim, thú có giá tr (voi, bò tót…). phát tri n công nghi p khai thác g , ch bi n lâm s n. *B o v và phát tri n v n r ng giúp b o v môi trư ng s ng, gi gìn ngu n gen các SV quý hi m, ñi u hòa ngu n nư c, h n ch tác h i các cơn lũ ñ t ng t. Ven bi n tr ng r ng ñ ch n gió, ch n cát. 2/Khai thác t ng h p các th m nh v nông nghi p c a trung du, ñ ng b ng và ven bi n: -Vùng ñ i trư c núi có nhi u ñ ng c phát tri n chăn nuôi ñ i gia súc. ðàn bò có 1,1 tri u con chi m 1/5 ñàn bò c nư c. ðàn trâu có 750.000 con, chi m 1/4 ñàn trâu c nư c. -BTB cũng ñã hình thành m t s vùng chuyên canh cây công nghi p lâu năm: café, chè Tây Ngh An, Qu ng Tr , cao su Qu ng Bình, Qu ng Tr , … -ð ng b ng Thanh-Ngh -Tĩnh là tương ñ i l n, còn l i nh h p. Ph n l n là ñ t cát pha thu n l i tr ng cây công nghi p hàng năm (l c, mía, thu c lá…), nhưng không th t thu n l i tr ng lúa bình quân lương th c có tăng nhưng v n còn th p 348 kg/ngư i. 3/ð y m nh phát tri n ngư nghi p: -T nh nào cũng giáp bi n nên có ñi u ki n phát tri n ngh cá bi n. Ngh An là t nh tr ng ñi m ngh cá c a BTB. Vi c nuôi tr ng thu s n nư c l , nư c m n phát tri n khá m nh. -H n ch : ph n l n tàu có công su t nh , ñánh b t ven b là chính, nên nhi u nơi ngu n l i thu s n có nguy cơ gi m rõ r t. III/Hình thành cơ c u công nghi p và phát tri n cơ s h t ng GTVT 1/Phát tri n các ngành công nghi p tr ng ñi m và các trung tâm công nghi p chuyên môn hóa: - Là vùng có nhi u nguyên li u cho s phát tri n công nghi p: khoáng s n, nguyên li u nông – lâm – ngư nghi p và ngu n lao ñ ng d i dào. - Trong vùng ñã hình thành m t s ngành công nghi p tr ng ñi m: s n xu t v t li u xây d ng, cơ khí, luy n kim…như: nhà máy xi măng B m Sơn, Nghi Sơn (Thanh Hóa), Hoàng Mai (Ngh An), nhà máy thép liên h p Hà T nh. - Các trung tâm công nghi p phân b ch y u d i ven bi n, phía ñông bao g m Thanh Hóa-B m Sơn, Vinh, Hu v i các s n ph m chuyên môn hóa khác nhau. Tuy nhiên v n còn nh ng h n ch v ñi u ki n k thu t & v n. Cơ s năng lư ng là m t ưu tiên trong phát tri n CN c a vùng. Vi c gi i quy t nhu c u v ñi n ch y u d a vào lư i ñi n qu c gia như: s d ng ñi n t ñư ng dây 500 kv. M t s nhà máy thu ñi n ñang ñư c xây d ng: thu ñi n B n V trên sông C Ngh An (320MW), C a ð t trên sông Chu Thanh Hóa (97MW), Rào Quán Qu ng Tr (64MW). 2/Xây d ng cơ s h t ng, trư c h t là GTVT 29
  10. §Ò §Ò c−¬ng kiÕn thøc träng t©m «n thi tèt nghiÖp 2009 = GV: L−¬ng B¸ Hïng= THPT Lª V¨n Linh http://ebook.here.vn - T i mi n phí eBook, ð thi, Tài li u h c t p - Xây d ng cơ s h t ng có ý nghĩa quan tr ng trong vi c phát tri n KT-XH c a vùng - M ng lư i giao thông ch y u là các tuy n giao thông quan tr ng c a vùng: qu c l 1, ñư ng s t Th ng Nh t và các tuy n ñư ng ngang như: qu c l 7, 8, 9. ðư ng H Chí Minh hoàn thành thúc ñ y s phát tri n kinh t vùng phía tây. -Tuy n hành lang giao thông ðông-Tây cũng ñã hình thành, hàng lo t c a kh u m ra như: Lao B o, thúc ñ y giao thương v i các nư c láng gi ng. -H m ñư ng b qua H i Vân, Hoành Sơn góp ph n gia tăng v n chuy n B c-Nam -H th ng sân bay, c ng bi n ñang ñư c ñ u tư xây d ng & nâng c p hi n ñ i ñ m b o giao thông trong nư c & qu c t : sân bay qu c t Phú bài (Hu ), Vinh…& các c ng qu c t : Nghi Sơn, Vũng Áng, Chân Mây… BÀI 34 V N ð PHÁT TRI N KINH T XÃ H I DUYÊN H I NAM TRUNG B I/Khái quát chung: 1/V trí ñ a lý và lãnh th : g m 8 t nh, thành ph : ðà N ng, Qu ng Nam, Qu ng Ngãi, Bình ð nh, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thu n, Bình Thu n. - DT: 44,4 nghìn km2 (13,4% di n tích c nư c). Dân s : 8,9 tri u ngư i (10,5% dân s c nư c) - Có 2 qu n ñ o xa b : Hoàng Sa, Trư ng Sa. -Ti p giáp: BTB, Tây Nguyên, ðNB, bi n ðông Giao lưu kinh t trong và ngoài khu v c. 2/Các th m nh và h n ch : a/Th m nh: -Lãnh th h p, phía Tây là sư n ñông c a Trư ng Sơn Nam, phía ðông là bi n ðông, phía B c có dãy B ch Mã làm ranh gi i v i BTB, phía Nam là ðNB. Các nhánh núi ăn ra bi n t o nên hàng lo t các bán ñ o, v nh bi n và nhi u bãi bi n ñ p t o cho vùng có nhi u ti m năng phát tri n ñánh b t và nuôi tr ng thu s n, du l ch. -Các ñ ng b ng nh h p, ñ t cát pha và ñ t cát là chính; ñ ng b ng màu m n i ti ng là ñ ng b ng Tuy Hòa. Vùng gò ñ i thu n l i chăn nuôi bò, c u, dê. -Vùng có ñ c ñi m khí h u c a ðông Trư ng Sơn: mùa hè có hi n tư ng phơn, thu-ñông mưa ñ a hình và tác ñ ng c a h i t nhi t ñ i ñem l i mưa l n ðà N ng, Qu ng Nam. Tuy nhiên phía nam thư ng ít mưa, khô h n kéo dài, nh t là Ninh Thu n-Bình Thu n. -Ti m năng thu ñi n không l n nhưng v n có th xây d ng các nhà máy có công su t trung bình và nh . -Di n tích r ng hơn 1,7 tri u ha, ñ che ph r ng là 38,9%, nhưng có ñ n 97% là r ng g , ch có 2,4% là r ng tre n a. R ng có nhi u lo i g , chim và thú quý. -Khoáng s n không nhi u, ch y u các lo i VLXD, các m cát làm thu tinh Khánh Hòa, vàng B ng Miêu (Qu ng Nam), d u khí th m l c ñ a c c NTB. -Dân cư giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó. ñây có các di s n văn hóa th gi i: Ph c H i An, Thánh ñ a M Sơn. -Có nhi u ñô th và các c m công nghi p, khu kinh t m ñ thu hút ñ u tư nư c ngoài: Dung Qu t, Chu Lai… b/H n ch : - Mùa mưa lũ lên nhanh, mùa khô thi u nư c, khô h n kéo dài (Ninh Thu n, Bình Thu n) c n có h th ng thu l i ñ gi i quy t v n ñ nư c tư i. - Thiên tai thư ng x y ra. 30
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2