Đề tài: Những vấn đề đặt ra cho quá trình tự do hóa tài khoản vốn của Việt Nam

Chia sẻ: Thùy Linh Nguyễn | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST

Báo xấu

231
lượt xem 70
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài: những vấn đề đặt ra cho quá trình tự do hóa tài khoản vốn của việt nam', luận văn - báo cáo, thạc sĩ - tiến sĩ - cao học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài: Những vấn đề đặt ra cho quá trình tự do hóa tài khoản vốn của Việt Nam

B GIÁO D C VÀ ÀO T O TRƯ NG I H C KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH ----- ----- CHÂU VĨNH NGHIÊM NH NG V N T RA CHO QUÁ TRÌNH T DO HOÁ TÀI KHO N V N C A VI T NAM Chuyên ngành: Kinh T Tài Chính – Ngân Hàng Mã s 60.31.12 LU N VĂN TH C SĨ KINH T Ngư i hư ng d n khoa h c: GS-TS. Tr n Ng c Thơ TP. H CHÍ MINH, NĂM 2009
L I C M ƠN hoàn thành khoá h c và lu n văn này, tôi ã ư c s quan tâm giúp c a nhi u ngư i. Tôi xin g i t i nh ng ngư i giúp ng viên tôi l i c m ơn chân thành nh t!. Xin c m ơn th y Tr n Ng c Thơ ã t n tình góp ý, hư ng d n và giúp tôi trong su t quá trình th c hi n bài lu n văn. ng th i, cũng xin cám ơn anh Phúc ã giúp tôi trong vi c x lý s li u th ng kê, óng góp nhi u ý ki n cho lu n văn. c bi t, tôi xin g i l i tri ân n v c a tôi, ngư i ã ng viên, t o i u ki n t t nh t tôi yên tâm theo và hoàn thành khoá h c này. Cu i cùng xin g i l i bi t ơn chân thành n t t c th y cô ã t n tình truy n t nh ng ki n th c trong th i gian khoá h c, n các b n bè và nh ng ngư i thân, nh ng ngư i mà ây không th nêu h t tên ã giúp tôi hoàn thành khoá h c này! Châu Vĩnh Nghiêm
L I CAM OAN Tôi xin cam oan lu n văn này là công trình nghiên c u c a cá nhân tôi. M i s li u, d li u và các trích d n u mang tính trung th c và có ghi chú ngu n g c rõ ràng. Tác Gi Lu n Văn Châu Vĩnh Nghiêm
M CL C Trang M cl c i Danh m c b ng v Danh m c hình vi Danh m c ch vi t t t vii M u : Gi i thi u tài nghiên c u 1. Lý do nghiên c u 1 2. M c tiêu nghiên c u 2 3. Phương pháp nghiên c u 2 4. Gi i h n ph m vi nghiên c u 3 5. i tư ng và n i dung nghiên c u 3 6. Ý nghĩa nghiên c u 4 7. K t c u c a lu n văn 4 Chương 1 : Lý thuy t và các nghiên c u th c nghi m v t do hoá tài kho n v n 1.1 Khái ni m. 5 1.2 Lý lu n c a trư ng phái c i n v s di chuy n c a dòng v n 5 1.3 Lý lu n c a trư ng phái tân c i n v t do hoá tài kho n v n 6 1.4 Nh ng l i ích t ư c t t do hoá tài kho n v n 7 1.4.1 Thúc y ti t ki m, u tư và tăng trư ng kinh t . 8 1.4.2 Thúc y c i cách các th trư ng m i n i và c i thi n ch t lư ng tăng trư ng. 8 1.4.3 Tránh ư c nh ng chi phí c a ki m soát v n. 9 1.5 Nh ng r i ro phát sinh t t do hoá tài kho n v n 9 1.5.1 T do hoá tài kho n v n và v n b t cân x ng thông tin 9 1.5.2 T do hóa tài kho n v n và b t n nh kinh t vĩ mô 10
1.5.3 T do hoá tài kho n v n d n n các cu c kh ng ho ng ngân hàng 11 1.6 T do hoá tài kho n v n và s can thi p c a nhà nư c nhìn t góc cu c kh ng ho ng tài chính toàn c u hi n nay. 12 1.7 Các phương pháp o lư ng m c t do hoá tài kho n v n. 13 1.7.1 Các phương pháp ch s 14 1.7.2 Mô hình Mundell và Fleming trong vi c ánh giá mc t do hoá 16 1.7.3 S d ng mô hình ngang giá lãi su t IRP ánh giá m c t do hoá tài kho n v n qu c gia 17 1.8 M t s nghiên c u v t do hoá tài kho n v n tác ng n n n kinh t .18 1.9 Kinh nghi m v t do hoá tài kho n v n c a m t s qu c gia. 20 1.9.1 Trung Qu c 20 1.9.2 n 22 1.9.3 Thailand 25 1.9.4 Hàn Qu c 26 1.10 M t s cu c kh ng ho ng tài chính b t ngu n t t do hoá tài kho n v n 28 1.10.1 Mexico 1994 28 1.10.2 Cu c kh ng ho ng tài chính năm 1997. 28 1.10.3 Kh ng ho ng t i Nga và Brazil 1998. 29 1.11 Bài h c rút ra t t do hoá tài kho n v n. 30 K t Lu n Chương 1 32 Chương 2 : T do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam và m t s vn t ra cho ti n trình t do hoá tài kho n v n. 2.1 M t s k t qu chung v quá trình t do hoá tài chính c a Vi t Nam. 33 2.2 Phân tích và ánh giá quá trình t do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam. 35 2.2.1 V m t chính sách nhà nư c i v i t do hóa tài kho n v n 35 2.2.2 Tài kho n v n c a Vi t Nam. 37
2.2.3 Phân tích xu hư ng dòng v n i vào và i ra. 38 2.3 M t s chính sách nh hư ng n t do hóa tài kho n v n 48 2.3.1 Lãi su t 48 2.3.2 Chính sách i u hành t giá h i oái 50 2.3.3 D tr ngo i h i c a Vi t Nam. 52 2.3.4 Tính chuy n ic a ng Vi t Nam trên tài kho n v n 54 2.3.5 Th trư ng v n c a Vi t Nam 56 2.4 Nh ng v n t ra cho quá trình t do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam. 58 2.4.1 M t s ánh giá v tình hình dòng v n vào và ra c a Vi t Nam. 58 2.4.2 Nh ng v n t ra khi dòng v n vào o chi u. 59 2.4.3 Chi n lư c nào cho t do hoá tài kho n v n trong th i gian s p t i.61 K t lu n chương 2 63 Chương 3: ng d ng mô hình IRP ánh giá m c t do hoá tài kho n v n - m t s gi i pháp. 3.1 ánh giá m c t do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam qua mô hình kinh t lư ng IRP. 64 3.1.1 M c tiêu. 64 3.1.2 S d ng mô hình ngang giá lãi su t ánh giá m c t do hoá. 65 3.2 Xây d ng l trình cho t do hoá tài kho n v n. 68 3.2.1 Nh ng y u t c n thi t t do hoá tài kho n v n 68 3.2.2 Trình t th c hi n t do hoá tài kho n v n 70 3.2.3 Th c hi n t do hoá tài kho n v n có ki m soát. 71 3.3 Xây d ng nh ng công c i phó v i s o chi u dòng v n 72 3.4. Vai trò c a chính sách kinh t vĩ mô i v i quá trình t do hóa tài kho n v n 73 3.5 C i cách h th ng tài chính . 75 3.5.1 C i t và tăng cư ng vai trò i u hành giám sát cho
Ngân hàng nhà nư c. 75 3.5.2 Tăng cư ng th ch giám sát các nh ch tài chính 76 3.5.3 Xây d ng h th ng cơ s d li u và minh b ch thông tin. 77 3.5.4 C n thi t u tư phát tri n ngu n nhân l c nâng cao năng l c phân tích, d báo 78 3.6. T giá linh ho t - i m t a c a v n FPI 79 3.7. Tăng cư ng công tác qu n lý ngo i h i 80 3.8. Hoàn thi n và y m nh phát tri n th trư ng v n. 80 K t lu n chương 3 82 K T LU N 83 TÀI LI U THAM KH O 84 PH L C 87
DANH M C B NG B ng 1-1 : Tác ng c acác bi n pháp ki m soát v n và ch s Quinn. B ng 1-2 : Nh ng thay i trong chính sách qu n lý FPI B ng 1-3: Nh ng gi i h n c a FPI & FDI theo lĩnh v c trên th trư ng giao ngay (spot market): B ng 1-4 : Hàn Qu c – t do hoá các dòng v n giai o n 1985 – 1996 B ng 2-1 : M t s ch tiêu kinh t c a Vi t Nam . B ng 2-2: Tài kho n v n c a Vi t Nam trong giai o n t 2000 n 2008. B ng 2-3: T ng h p ngu n v n FDI t khi b t u n nay B ng 2-4: Dòng v n vay c a Vi t Nam giai o n 2000-2008 B ng 2-5: N c a Vi t Nam trong th i gian qua t 2003 n 2007 B ng 2-6: D tr ngo i h i c a vi t Nam trong nh ng năm g n ây. B ng 2-7 : Th ng kê các ý ki n thăm dò v t do và ki m soát B ng 3-1: K t qu ki m nh m c t do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam
DANH M C HÌNH Hình 1.1: M i quan h gi a t do hoá tài kho n v n v i n n kinh t qu c gia Hình 2-1: V n ăng ký FDI trong nh ng năm g n ây: Hình 2-2: T l v n FDI th c hi n so v i cam k t Hình 2-3: Cam k t và gi i ngân ODA c a Vi t Nam t 1993 - 2008 Hình 2-4: T tr n lãi su t n lãi su t cơ b n r i t do hóa lãi su t, 1998-2002 Hình 2.5 : Ch s VN Index t 2005 - 2008
DANH M C CH VI T T T ADB : Asian Development Bank – Ngân hàng phát tri n châu á CSTT : Chính sách ti n t TNN : u tư nư c ngoài FDI : Foreign Direct Investment – u tư tr c ti p nư c ngoài FPI : Foreign Portfolio Investment – u tư gián ti p nư c ngoài GDP : Gross Domestic Product – T ng s n ph m n i a IMF : International Monetary Fund – Qu ti n t qu c t IRP : Interest rate parity – Ngang giá lãi su t NAFTA : America Free Trade Agreement - Hi p nh Thương m i T do B cM N TNN : Nhà u tư nư c ngoài NHNN : Ngân hàng nhà nư c NHTM : Ngân hàng thương m i ODA : Official Development Assisstance – Vi n tr phát tri n chính th c OECD : Organization of Economic Co-operation and Development – T ch c h p tác và phát tri n kinh t . TTCK : Th trư ng ch ng khoán UBCK : y ban ch ng khoán UBCKNN : y ban ch ng khoán nhà nư c USD : ôla M VND : Vi t Nam ng WTO : World Trade Organization – T ch c thương m i th gi i
M U GI I THI U TÀI NGHIÊN C U 1. Lý do nghiên c u Trong xu th toàn c u hóa, chu chuy n các lu ng v n gi a các qu c gia tăng m nh c v qui mô và t c , m i qu c gia c n có chính sách và bi n pháp i phó thích h p nh m mb o n nh kinh t vĩ mô và tăng trư ng b n v ng. c bi t là, c n xác nh rõ li u lư ng, l trình và th i i m áp d ng chính sách, trư c h t c n d a trên m c tiêu kinh t c a nư c th hư ng, cơ ch t giá, các qui nh v th ch . Trong ó, c n xác nh ư c ng cơ và nguyên nhân c a lu ng v n vào, cơ c u lu ng v n, tác ng c a nó n n n kinh t và h th ng tài chính. N u lu ng v n vào do c u ti n trong nư c tăng lên, giá ch ng khoán và b t ng s n gi m, dn n i u ch nh danh m c u tư và không c n can thi p vì vi c m r ng ti n s không gây áp l c l m phát. Trái l i, khi lu ng v n vào do lãi su t th gi i th p hơn, giá c a tài s n tài chính và b t ng s n tăng lên, trư ng h p này c n có bi n pháp i u ch nh. Lu ng v n vào quá nhi u òi h i ph i can thi p nh m gi m áp l c tăng M2, nhưng r t t n kém, hi u qu c a bi n pháp này tùy thu c vào trình phát tri n th trư ng tài chính trong nư c, th m chí có th làm ngu n v n vào tăng tr l i, gây khó khăn cho các nhà t o l p chính sách, vi c i u hành CSTT tr nên khó khăn nu ng th i ph i th c hi n m c tiêu n nh t giá, duy trì CSTT c l p và tài kho n v n m . T do hóa tài kho n v n có l là i u không th tránh kh i cho Vi t Nam trong tương lai, khi n n kinh t phát tri n cao hơn, h i nh p sâu hơn vào n n kinh t th gi i và áp ng theo yêu c u h i nh p c a WTO. Khái ni m t do hoá tài kho n v n còn khá xa l v i Vi t Nam và Vi t Nam ang theo u i m t cơ ch ki m soát v n khá ch c ch , i u này s b d b khi chúng ta h i nh p sâu hơn
2 vào n n kinh t th gi i. T do hóa giao d ch tài chính qu c t mà tr ng tâm là tài kho n v n là v n quan tr ng nhưng r t ph c t p và c n ư c ti n hành m t cách có tr t t và th n tr ng, tùy thu c và i u ki n c a m i nư c, nh ng l i ích ti m năng và kh năng c nh tranh c a h th ng tài chính. Quá trình th c hi n ph i như th nào tránh nh ng b t n kinh t , d b nh ng rào c n v n s tác ng ra sao, cơ ch giám sát qu n lý th nào tránh nh ng nguy cơ b t n … ó là v n mà nhi u nư c trên th gi i m c ph i nhưng Vi t Nam v n chưa quan tâm úng m c v nó và trong lúc kh ng ho ng tài chính toàn c u di n ra thì r t nhi u quan i m ch ng l i t do hóa. Do ó t do hoá hay v n bó h p trong ph m vi qu c gia, t do hoá như th nào … là v n t ra mà chúng ta ph i nghiên c u v nó. 2. M c tiêu nghiên c u Nghiên c u v nh ng lý lu n có nh hư ng n t do hóa tài kho n v n. ng th i ánh giá tình hình thu hút các dòng v n vào và các dòng v n trong th i gian qua c a Vi t Nam, phân tích nh n bi t ư c quá trình t do hóa tài kho n v n ang mc nào. Nh ng y u t nào c n lưu ý, quan tâm khi th c hi n t do hoá tài kho n v n m t cách n nh. ánh giá v các chính sách ph c v cho quá trình t do hóa tài kho n v n ra sao và Vi t Nam c n ph i làm gì th c hi n t do hóa tài kho n v n m t cách b n v ng theo yêu c u h i nh p. 3. Phương pháp nghiên c u Phân tích ánh giá th c tr ng là khoa h c kinh t - xã h i v s l a ch n các cách th c ho t ng phù h p v i các quy lu t kinh t , phù h p v i xu hư ng phát tri n c a th i i nh m t hi u qu kinh t xã h i m t cách t i ưu nh t. Do v y, trong lu n văn này s d ng c hai phương pháp nghiên c u nh tính và nh lư ng phân tích ánh giá v n và o lư ng m c th c hi n.
3 4. Gi i h n ph m vi nghiên c u N i dung chính c a nghiên c u là t do hóa tài kho n v n c a Vi t Nam nên nh ng nhân t liên quan u ư c xem xét dư i góc có liên quan v tài kho n v n. Do không có i u ki n thu th p d li u nên không th s d ng so sánh chéo v i m t s qu c gia nên trong phân tích nh lư ng ch gi i h n i v i Vi t Nam và do ngu n d li u không hoàn ch nh, tin c y không th ki m ch ng và ư c ch n l c t nhi u cơ quan khác nhau nên nh ng nghiên c u, phân tích nh lư ng v Vi t Nam ch mang tính tương i, tuy nhiên nó v n ph n ánh ư c xu hư ng ã và ang x y ra. Các s li u nghiên c u ư c l y ch y u t IMF, ADB, T ng c c th ng kê, ngân hàng nhà nư c, b tài chính, b k ho ch và u tư, các n ph m ư c công b chính th c, m t s ngu n s li u ư c l y t Internet, báo chí …(s ư c ch rõ). Có nhi u mô hình, ch tiêu ánh giá v m c t do hoá tài kho n v n và nhi u y u t nh hư ng nhưng tài nghiên c u ch s d ng ngang giá lãi su t th c hi n ánh giá kinh t lư ng. 5. i tư ng và n i dung nghiên c u i tư ng chính trong nghiên c u này là n n kinh t Vi t Nam, bên c nh ó có xem xét m t s qu c gia khác v lĩnh v c có liên quan th y ư c nh ng thành công và th t b i c a h trong vi c xây d ng t do hóa tài kho n v n, qua ó s rút ra nh ng bài h c cho Vi t Nam. N i dung t do hóa tài kho n v n r t r ng, có liên quan n nhi u y u t , lĩnh v c khác nhau nhưng trong lu n văn này ch y u nghiên c u nh ng nhân t chính nh hư ng n như: h th ng lu t, chính sách nhà nư c nh hư ng n, dòng v n vào, v n ra và thông qua s li u thu th p s phân tích nh lư ng nh m th y rõ hơn mc t do hóa tài kho n v n c a Vi t Nam. T ós xu t m t s bi n pháp nh m kh c ph c nh ng y u kém, th c hi n t t hơn quá trình t do hóa tài kho n v n trong giai o n s p t i.
4 6. Ý nghĩa nghiên c u Nghiên c u tài này th y rõ các dòng ch y v n ra và vào Vi t Nam, các y u t tác ng n tài kho n v n. Các nguy cơ ti m n, phát sinh trong quá trình i n t do hoá hoàn toàn ang di n ra như th nào có nh ng nh hư ng t t hơn trong vi c th c hi n nh ng năm s p t i. Phân tích kinh t lư ng bi t rõ m c h i nh p c a Vi t Nam i v i bên ngoài ra sao, các chính sách qu n lý vĩ mô c a Vi t Nam có th c thi như công b , cam k t hay không… T ây giúp chúng ta th y ư c xu hư ng ã và ang x y ra như th nào, nh ng tác ng t bên ngoài n quá trình th c hi n. c bi t là trong b i c nh kh ng ho ng tài chính toàn c u, xu t hi n nhi u quan i m ph n i t do hoá thì vi c t do hoá ó có nh hư ng th nào n n n kinh t . T ây rút ra nh ng d báo c n thi t cho công tác qu n lý vĩ mô, th c thi t t quá trình t do hoá s p t i. 7. K t c u c a lu n văn Lu n văn ơc chia làm 3 chương. Chương 1 ch y u khái quát l i m t s lý thuy t, d n ch ng m t s qu c gia th c hi n t do hoá tài kho n v n và bài h c kinh nghi m. Chương 2 ánh giá th c tr ng v t do hoá tài kho n v n c a Vi t Nam cũng như xem xét l i tình tr ng dòng v n vào và dòng v n i ra. Chương 3 s ưa ra m t s ki n ngh , gi i pháp th c hi n t t quá trình t do hoá tài kho n v n.
5 CHƯƠNG 1 LÝ THUY T VÀ CÁC NGHIÊN C U TH C NGHI M V T DO HOÁ TÀI KHO N V N 1.1 Khái ni m. T do hoá tài kho n v n là vi c cho các ch th ư c t do ti n hành chuy n i các tài s n tài chính trong nư c thành tài s n tài chính nư c ngoài và ngư c l i theo t giá h i oái do th trư ng quy nh. Hay nói cách khác thì t do hoá tài kho n v n t c là t do hoá các ngu n v n vào và các ngu n v n ra kh i m t qu c gia. Tháo d nh ng ràng bu c: - i v i ngư i không cư trú u tư vào th trư ng tài chính trong nư c. - i v i ngư i cư trú u tư ra th trư ng qu c t . T do hóa tài kho n v n cho phép h th c hi n các ho t ng nư c ngoài như m tài kho n ngân hàng, tham gia ho t ng u tư nh m t l i nhu n cao. Các doanh nghi p ư c phép u tư và s h u nh ng công ty khác, các dòng v n ư c t do lưu chuy n . 1.2 Lý lu n c a trư ng phái c i n v s di chuy n c a dòng v n. L p lu n ban u c vũ cho s di chuy n c a v n là c a trư ng phái c i n. Các nhà kinh t c a trư ng phái này cho r ng vi c dòng v n qu c t t do di chuy n khi n cho các qu c gia có m c ti t ki m th p có th thu hút ư c ngu n tài tr cho các d án trong nư c v n có năng su t cao, các nhà u tư s có cơ h i a d ng hoá danh m c u tư và do v y r i ro s ư c trãi u trên m t ph m vi r ng hơn. Khi ngu n v n t do di chuy n s khuy n khích thương m i vư t th i gian (interemporal trade) trao i hàng hoá hi n t i v i hàng hoá trong tương lai. Tác ng c th c a vi c tư do di chuy n v n ư c miêu t như là (Barry Eichegreen et al, 1999): - Giúp cho h gia ình, doanh nghi p và th m chí là qu c gia có th gi i quy t nhu c u v tiêu dùng b ng vi c vay mư n bên ngoài khi thu nh p t i qu c gia ó
6 th p và s hoàn tr khi thu nh p cao. Kh năng vay mư n t bên ngoài s giúp làm gi m tác ng c a chu kỳ kinh doanh b ng vi c cho phép các ch th ti p t c mua và u tư ngay c khi s n lư ng và thu nh p c a qu c gia gi m xu ng. - B ng vi c cho vay ra nư c ngoài, có th làm gi m m c thi t h i trư c các nhi u lo n kinh t . Doanh nghi p có th t b o v khi chi phí trong nư c tăng b t ng b ng vi c u tư ra các chi nhánh nư c ngoài. V n t do di chuy n còn làm cho nhà u tư t ư c t su t l i nhu n cao hơn sau khi ã i u ch nh r i ro. n lư t nó, t su t l i nhu n cao s khuy n khích ti t ki m và u tư mà i u này s dn n s tăng trư ng kinh t cao hơn. 1.3 Lý lu n c a trư ng phái tân c i n v t do hoá tài kho n v n K th a các l p lu n ban u c a các nhà kinh t c i n, trư ng phái tân c in ã xây d ng mô hình phân tích tài kho n v n trong dài h n i v i tăng trư ng kinh t . B ng mô hình tăng trư ng Solow-Swan, k t lu n phân tích lý thuy t c a trư ng phái tân c i n ưa ra hàm ý chính sách là c n tháo b các rào c n v n di chuy n, nh t là i v i các nư c ang phát tri n, quy mô kinh t nh bé, ngu n v n khan hi m, chi phí s d ng cao- t n d ng ngu n v n bên ngoài v n r t d i dào và có giá r hơn. Henry (Peter Blair Henry, 2007) cho r ng “dù ch có tác ng nh t th i nhưng v i h qu là làm tăng thu nh p trên u ngư i lên m t cách áng k thông qua cú hích t do hoá, i u này cũng thích áng các nư c ang phát tri n xem xét và t do hoá trong b i c nh th gi i ngày càng nh bé và xoay chuy n không ng ng” Mô hình tăng trư ng tân c i n ư c xây d ng v i hàm ý ng h cho vi c t do hoá tài kho n v n. Khi không còn các rào c n i v i ngu n v n di chuy n ra – vào qu c gia, i v i m t nư c nh và ang phát tri n ít nh t s t ư c các l i ích sau: - Chi phí s d ng v n h xu ng, b ng v i m c lãi su t c a th gi i. - Giai o n thu c quá trình chuy n i t vi c ki m soát v n sang cơ ch t do: + Có s t bi n v u tư
7 + Tăng trư ng s n lư ng tăng t bi n, sau ó tr l i như cũ + Quá trình ó t o m t cú hích, y m c s n lư ng trên m i lao ng lên m t m c cao hơn và tác ng này kéo dài theo th i gian Quan i m v t do hoá tài kho n v n hi n nay – trong “th i i h i nh p, toàn c u hoá” tr nên ph bi n và thành trào lưu kinh t , tuy v y, bên c nh ó v n có nh ng quan i m trái ngư c, c vũ cho vi c ki m soát v n trên các giao d ch ư c ghi chép vào tài kho n v n c a qu c gia. 1.4 Nh ng l i ích t ư c t t do hoá tài kho n v n L i ích tĩnh: Tái phân b v n u tư t nư c giàu v v n nhưng có su t sinh l i th p sang nư c nghèo v v n nhưng có su t sinh l i cao. L i ích ng: T o ra cơ h i a d ng hóa r i ro (tài s n trong nư c có th ư ck t h p trong m t danh m c u tư qu c t r ng l n), t ó gi m chi phí v n cho các doanh nghi p trong nư c. Ngoài ra, t do hóa tài kho n v n thư ng i kèm v i vi c nh p kh u các d ch v tài chính nư c ngoài và tăng hi u qu c a h th ng tài chính trong nư c. Hình 1.1: M i quan h gi a t do hoá tài kho n v n v i n n kinh t qu c gia T DO HOÁ TÀI KHO N V N TÁC NG N TÁC NG NN N NGÂN SÁCH NHÀ KINH T NƯ C Dòng ch y Ngu n thu Dòng ch y Th trư ng T p oàn a v n phi v n chính Tài Chính N i Qu c Gia & Chi tiêu chính th c th c a Nư c Ngoài Ti p C n Tín Th c hi n quá trình công D ng nghi p hoá
8 Ta th y t do hoá tài kho n v n có nh hư ng n n n kinh t trên các góc : - Hi u qu trong phân ph i ngu n l c. - T o ra cơ h i cho vi c ti p c n các dòng v n - Chi phí v n th p có nh hư ng tích c c n u tư và s n lư ng. - Giúp cho quá trình công nghi p hoá nhanh hơn 1.4.1 Thúc y ti t ki m, u tư và tăng trư ng kinh t . Tính lưu ng c a v n t o ra nh ng cơ h i cho vi c a d ng hoá u tư, chia s r i ro. Các ch th có th i vay khi thu nh p th p và hoàn tr khi thu nh p cao, nh ó cân b ng ư c tiêu dùng. B ng cách n m gi các công c tài chính nư c ngoài, các ch th có th phân tán r i ro g n v i nh ng tình hu ng r i lo n mà ch nh hư ng trong ph m vi qu c gia. Các công ty có th t b o v mình trư c nh ng cú s c chi phí và năng su t b ng cách u tư vào nh ng chi nhánh nhi u nư c mà trên nh ng ơn v ó có các cú s c không hoàn h o. T ó tính lưu ng c a v n có th cho phép các nhà u tư t ư c các m c sinh l i cao hơn, ã i u ch nh theo r i ro. M c thu nh p nh ng nư c ti p nh n cũng s tăng lên như là k t qu c a các dòng v n vào. L i su t cao hơn có th khuy n khích ti t ki m và u tư em l i t c tăng trư ng kinh t nhanh hơn. M t s nư c s th y r ng nh p kh u các d ch v tài chính thì t hi u qu cao hơn là s n xu t chúng, i l i h xu t kh u các d ch v và hàng hoá khác. T do hoá tài kho n v n cũng có th thúc y hi u qu năng ng c a khu v c tài chính. C nh tranh qu c t tăng lên trong vi c cung c p các d ch v tài chính có th bu c các nhà s n xu t n i a ph i tr nên hi u qu hơn, kích thích i m i và c i thi n năng su t. 1.4.2 Thúc y c i cách các th trư ng m i n i và c i thi n ch t lư ng tăng trư ng. i v i nh ng th trư ng m i n i thì l i th do vi c ti p c n các ngu n v n qu c t em l i càng rõ ràng. Các nư c th trư ng m i n i g n như là luôn luôn là a ch c a nh ng cơ h i u tư cao. S ti p c n t i các th trư ng tài chính toàn c u
9 ã gi m chi phí tài tr và cho phép các công ty th trư ng m i n i t n d ng t t các cơ h i. Chi phí tài tr c a công ty có th chia thành hai ph n: lãi su t cơ b n (phi r i ro) trong n n kinh t và m c bù r i ro mà nó tr trên lãi su t ó. Các dòng v n nư c ngoài vào làm gi m c hai ph n này trong chi phí tài tr c a công ty. Nh ng nghiên c u v tác ng c a t do hóa lên chi phí tài tr c a các công ty này thư ng nh n th y nh ng hi u ng áng k t c hai ngu n này. 1.4.3 Tránh ư c nh ng chi phí c a ki m soát v n. Ngoài nh ng h u qu gây cho n n kinh t nói chung, b n thân vi c s d ng các bi n pháp ki m soát v n, dù có hi u l c hay không cũng u kéo theo nh ng kho n chi phí. Th nh t, nh ng quy nh h n ch i v i các dòng v n, c bi t là khi chúng có m t d i r ng, trong khi ngăn ch n ư c nh ng giao d ch không mong mu n trên tài kho n v n và tài kho n vãng lai thì cũng ng th i ngăn luôn c nhưng giao d ch áng mong mu n. Th hai, các bi n pháp ki m soát v n có th làm phát sinh nh ng chi phí hành chính áng k , nh t là khi các bi n pháp ph i ư c m r ng l p i nh ng khe h pháp lu t ti m năng cho s tr n tránh. Th ba, có r i ro là vi c che ch n các th trư ng tài chính n i a b ng các bi n pháp ki m soát có th làm ch m l i nh ng i u ch nh chính sách c n thi t ho c c n tr s thích ng c a khu v c tư nhân trư c nh ng hoàn c nh qu c t ang thay i. Cu i cùng, các bi n pháp ki m soát có th làm tăng r i ro qu c gia trong s ánh giá c a th trư ng, i u này n lư t nó có th làm cho t nư c s t n kém hơn và khó khăn hơn khi ti p c n ngu n v n nư c ngoài. Có th th y rõ hơn i u này khi nghiên c u các hình th c c th c a các bi n pháp ki m soát v n. 1.5 Nh ng r i ro phát sinh t t do hoá tài kho n v n 1.5.1 T do hoá tài kho n v n và v n b t cân x ng thông tin . Tính kém hi u qu trong vi c phân b và s d ng ngu n v n vào khi t do hoá tài kho n v n ư c kinh t h c quy v v n b t cân x ng thông tin. Thông tin