Đề thi HK 1 môn Ngữ văn lớp 11 năm 2013 - THPT Châu Thành

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> ĐỒNG THÁP<br /> <br /> KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I<br /> Năm học: 2012 – 2013<br /> Môn thi: NGỮ VĂN – Lớp 11<br /> Thời gian: 90 phút (không kể thời gian phát đề)<br /> Ngày thi: 17/12/2012<br /> <br /> ĐỀ ĐỀ XUẤT<br /> (Đề gồm có 01 trang)<br /> Đơn vị ra đề: Trường THPT Châu Thành 1<br /> Câu 1: (4,0 điểm): Nghị luận xã hội<br /> Anh, chị hãy viết bài văn bàn về tính trung thực trong học tập và thi cử của học sinh ngày nay.<br /> Câu 2: (6,0 điểm): Nghị luận văn học<br /> Học sinh chọn 1 trong 2 đề<br /> - Đề 2a (ban cơ bản):<br /> Phân tích bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương.<br /> - Đề 2b (ban nâng cao):<br /> Vẻ đẹp hình tượng nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân.<br /> <br /> HẾT<br /> <br /> SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> ĐỒNG THÁP<br /> <br /> KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I<br /> Năm học: 2012 – 2013<br /> Môn thi: NGỮ VĂN – Lớp 11<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM ĐỀ ĐỀ XUẤT<br /> (Hướng dẫn chấm gồm có 2 trang)<br /> Đơn vị ra đề: THPT Châu Thành 1<br /> Câu<br /> <br /> Câu 1<br /> <br /> Nội dung yêu cầu<br /> Viết bài văn bàn về tính trung thực trong học tập và thi cử của học sinh ngày<br /> nay.<br /> a. Yêu cầu về kĩ năng:<br /> Biết cách làm bài nghị luận về một hiện tượng đời sống, giải thích và chứng minh<br /> được vấn đề từ thực tế đời sống. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc<br /> lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.<br /> b. Yêu cầu về kiến thức:<br /> Trên cơ sở những hiểu biết về kiến thức đời sống, học sinh có thể trình bày theo<br /> nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản sau:<br /> - Mở bài: giới thiệu vấn đề nghị luận.<br /> - Giải thích: khái niệm trung thực là ngay thẳng, thật thà, không gian dối, tôn<br /> trọng sự thật, lẽ phải.<br /> *Phân tích:<br /> - Trung thực với chính mình và với mọi người xung quanh khi nhìn nhận mọi việc<br /> khách quan<br /> - Dũng cảm nhận lỗi khi sai phạm và đấu tranh bảo vệ chân lí, lẽ phải<br /> - Trái với trung thực là thiếu trung thực, lợi dụng lòng tin của mọi người để che<br /> giấu sai phạm, trục lợi…<br /> *Chứng minh:<br /> - Trung thực trong học tập: là sự nỗ lực, phấn đấu của bản thân, không dựa dẫm<br /> vào người khác…<br /> - Trung thực trong thi cử: làm bài bằng chính năng lực sức học của mình, không<br /> quay cóp, xem tài liệu hay ỉ lại vào người khác…<br /> - Biểu hiện thiếu trung thực gian dối trong học tập, thi cử là kết quả học tập của<br /> bản thân có được không phải của chính mình, không phản ánh đúng kiến thức, kỹ<br /> năng của mình.<br /> <br /> Điểm<br /> 4,0<br /> <br /> 0.5<br /> 0.5<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 0.5<br /> *Bình luận:<br /> - Người có tính trung thực luôn có lòng tự tin với chính mình, có tinh thần cầu<br /> tiến, được sự tin yêu của thầy cô, bạn bè…Ngược lại, những người có hành vi<br /> thiếu trung thực thường mang lại những hậu quả cho bản thân: hổng kiến thức,<br /> thiếu tự tin, đánh mất lòng tin ở thầy cô, bạn bè, trở thành một bản tính xấu khó<br /> thay đổi…<br /> - Tuy nhiên trung thực phải gắn với dũng cảm nhưng phải khéo léo và đôi lúc<br /> uyển chuyển hợp tình, hợp lí<br /> - Kết luận<br /> Lưu ý: chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến<br /> thức.<br /> Phân tích bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương.<br /> a. Yêu cầu về kĩ năng:<br /> Thí sinh biết cách làm bài văn NLVH: bài viết có kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu<br /> loát, không mắc các lỗi về chính tả, dùng từ và ngữ pháp.<br /> b. Yêu cầu về kiến thức:<br /> <br /> 1.0<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 6,0<br /> <br /> Trên cơ sở những hiểu biết về nhà thơ Hồ Xuân Hương và tác phẩm Tự Tình<br /> II, học sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản<br /> sau:<br /> - Mở bài: giới thiệu tác giả, tác phẩm, trích dẫn được bài thơ.<br /> - Hai câu đề: Cảm nhận về thời gian, không gian và sự tự ý thức duyên phận của<br /> tác giả. Chú ý phân tích các từ ngữ: văng vẳng, trống canh dồn và nghệ thuật đảo<br /> ngữ trơ, cái hồng nhan.<br /> - Hai câu thực: tâm trạng buồn tủi, bẽ bàng, chua xót của tác giả trước duyên<br /> Câu 2a phận<br /> + Cụm từ “say lại tỉnh” gợi lên cái vòng quẩn quanh, tình duyên đã trở thành trò<br /> đùa của con tạo, càng say lại càng tỉnh, nỗi đau thân phận càng được cảm nhận<br /> thấm thía hơn.<br /> + Hình ảnh ẩn dụ Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn. Câu thơ miêu tả cảnh vật<br /> có sự đồng nhất giữa trăng và người: Trăng sắp tàn mà vẫn khuyết còn người đi<br /> gần hết cuộc đời mà hạnh phúc vẫn không trọn vẹn. Nhưng trăng khuyết rồi cũng<br /> có lúc tròn đầy chứ tuổi xuân đã trôi qua sẽ không bao giờ trở lại. Câu thơ ngậm<br /> ngùi, xót thương<br /> - Hai câu luận: Cảnh được miêu tả qua tâm trạng:<br /> + Từ ngữ mạnh mẽ “xiên ngang, đâm toạc”, biện pháp đảo ngữ, thiên nhiên như<br /> mang tâm trạng của con người : nhấn mạnh sự phẫn uất của đất đá, cỏ cây cũng là<br /> sự phẫn uất của nhà thơ.<br /> + Nghệ thuật đối độc đáo: Đông từ-Động từ, Danh từ-Danh từ, Số từ-Số từ làm<br /> cảnh vật trong thơ Hồ Xuân Hương sinh động và đầy sức sống.<br /> -> Từ ngữ độc đáo, hình ảnh giản dị. Hai câu thơ là khát vọng sống, khát vọng<br /> hạnh phúc của tác giả.<br /> - Hai câu kết:<br /> + Chú ý phân tích các từ: Ngán, xuân, lại -> Bước đi nhàm chán của thời gian vừa<br /> thể hiện tâm trạng: ngao ngán, sự trở lại của mùa xuân đồng nghĩa với sự ra đi của<br /> tuổi xuân.<br /> + Phân tích NT tăng tiến kết hợp các từ láy san sẻ , “con con”  xót xa tội<br /> nghiệp, hạnh phúc dường như không có.<br /> -> Câu thơ không chỉ là tâm trạng của bà, một người đi làm lẽ mà còn là nỗi lòng<br /> của người phụ nữ trong XHPK<br /> - Kết luận:<br /> + Với những từ ngữ, hình ảnh giản dị nhưng độc đáo, bài thơ là tâm trạng buồn<br /> tủi, phẫn uất trước duyên phận và khát vọng vươn lên của người phụ nữ nhưng<br /> vẫn rơi vào bi kịch.<br /> + Bài thơ mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc.<br /> Lưu ý: chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến<br /> thức.<br /> <br /> 0.5<br /> 1.0<br /> <br /> 1.5<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> 1.5<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> Vẻ đẹp hình tượng nhân vật Huấn Cao trong truyện ngắn Chữ người tử tù<br /> của Nguyễn Tuân.<br /> a. Yêu cầu về kĩ năng:<br /> Biết cách làm bài nghị luận về một tác phẩm văn xuôi, phân tích hình tượng<br /> nghệ thuật trong tác phẩm văn học để làm sáng tỏ một vấn đề. Kết cấu chặt chẽ,<br /> diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.<br /> b. Yêu cầu về kiến thức:<br /> Trên cơ sở những hiểu biết về nhà văn Nguyễn Tuân và tác phẩm Chữ người tử<br /> tù, học sinh có thể trình bày theo nhiều cách, nhưng cần làm rõ được các ý cơ bản<br /> sau:<br /> - Mở bài: Giới thiệu tác phẩm nằm trong tập truyện Vang bóng một thời của<br /> Nguyễn Tuân và là một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học Việt Nam<br /> hiện đại viết về những nho sĩ cuối mùa- những người tài hoa bất đắc chí…<br /> Câu 2b - Huấn Cao với vẻ đẹp của một nho sĩ tài hoa: viết chữ nhanh và đẹp, vuông ;<br /> viên quản ngục kiên trì, biệt đãi, kiêng nể, nhún nhường để xin được chữ Huấn<br /> Cao.<br /> - Người anh hùng có khí phách hiên ngang, bất khuất: không khuất phục trước thế<br /> lực của triều đình phong kiến; coi thường gian khổ, cái chết, không nao núng<br /> trước án tử hình mà còn ung dung cho chữ; không sợ cường quyền mà ép mình<br /> phải cho chữ…<br /> - Tâm hồn trong sáng: coi thường danh lợi, trọng nghĩa khí, trân trọng và yêu quý<br /> cái đẹp và người có thiên lương<br /> - Nghệ thuật: Xây dựng nhân vật bằng bút pháp lãng mạn, lí tưởng hóa; miêu tả<br /> cảnh bằng bút pháp tạo hình giàu chất điện ảnh; ngôn ngữ truyền cảm, giàu chất<br /> hội họa tạo dựng được không khí cổ xưa, trang nghiêm; tạo dựng tình huống<br /> truyện độc đáo bằng nghệ thuật đối lập…<br /> - Kết luận<br /> Lưu ý: chỉ cho điểm tối đa khi thí sinh đạt được cả yêu cầu về kĩ năng và kiến<br /> thức.<br /> Hết<br /> <br /> 6,0<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> 1.0<br /> <br /> 1.0<br /> 1.0<br /> <br /> 2.0<br /> 0.5<br /> <br />