Giáo án bài: Thuật ngữ - GV. Trương Thị Hồng Dịu

Chia sẻ: Trương Thị Hồng Dịu | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

93
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhằm giúp các bạn đang học chuyên ngành Sư phạm Văn có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình giảng dạy, mời các bạn cùng tham khảo nội dung giáo án bài "Thuật ngữ" dưới đây. Hy vọng nội dung bài giáo án là tài liệu tham khảo hữu ích cho các bạn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo án bài: Thuật ngữ - GV. Trương Thị Hồng Dịu

TRƯỜNG THCS – THPT BÁC ÁI Tên bài dạy: THUẬT NGỮ Người soạn: Trương Thị Hồng Dịu Ngày soạn: 20/08/2015 Giáo án giảng dạy: THUẬT NGỮ A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Về kiến thức: Hoïc sinh hieåu khaùi nieäm thuaät ngöõ. Bieát ñaëc ñieåm cuûa thuaät ngöõ. 2. Về kỹ năng HS thöïc hieän ñöôïc: tìm hieåu yù nghóa cuûa thuaät ngöõ trong töø ñieån. HS thöïc hieän thaønh thaïo: söû duïng thuaät ngöõ trong quaù trình ñoïc – hieåu vaø taïo laäp vaên baûn khoa hoïc, coâng ngheä. 3. Về thái độ: Giaùo duïc Hs coù yù thöùc söû duïng thuaät ngöõ trong khi noùi vaø vieát. Yêu mến tiếng Việt. B. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 1. Giáo viên: SGK, SGV, giáo án bài soạn, đọc tài liệu, nghiên cứu soạn bài. 2. Học sinh: SGK, bài soạn. C. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH Đàm thoại, đọc, thảo luận, gợi mở, hướng dẫn học sinh làm việc với SGK, thảo luận nhóm. D.CÁC BƯỚC LÊN LỚP
1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Coù maáy caùch phaùt trieån nghóa cuûa töø vöïng? Tìm töø gheùp theo kieåu X + hoïc? Cho bieát caùch phaùt trieån cuûa caùc töø naøy? 3. Bài mới: a. Lời vào bài Đôi khi trong tiếng Việt chúng ta bắt gặp những từ ngữ được dùng để định nghĩa cho một sự vật, hiện tượng nào đấy mà nó mang tính chất khoa học. Đó chính là “Thuật ngữ”. Vật để biết “thuật ngữ” là gì? Nó có những đặc điểm nào? Hôm nay, Cô và cả lớp cùng tìm hiểu bài mới. b. Tiến trình dạy bài mới Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt Hoaït ñoäng1: Höôùng daãn tìm I. Thuaät ngöõ laø gì? hieåu khái niệm thuật ngữ 1.Ví duï 1: SGK/87 GV yeâu caàu HS ñoïc caâu1 muïc I SGK/87 vaø traû lôøi caâu hoûi. Caû hai caùch ôû caâu a vaø b cuøng giaûi thích veà ñònh nghóa naøo? ( Nöôùc, muoái)? Caùch 1: Giaûi thích nghiaõ thoâng thöôøng, Caùch giaûi thích naøo thoâng döøng laïi ôû ñaëc tính beân ngoaøi cuûa söï vaät duïng, ai cuõng coù theå hieåu coù tính caûm tính. ñöôïc? Caùch 2: Giaûi thích nghóa cuûa thuaät ngöõ,
dựa vào đặc tính bên trong của sinh vật, kết quả Caùch giaûi thích naøo yeâu nghiên cứu khoa học. caàu phaûi coù kieán thöùc chuyeân moân veà hoaù hoïc môùi hieåu ñöôïc? Caùch giaûi thích yeâu caàu phaûi 2.Ví duï 2: SGK/88 coù kieán thöùc veà hoaù hoïc: caùch 2. Caùch giaûi thích theå hieän ñöôïc + Thaïch nhuõ: moân ñòa lyù. ñaëc tính beân trong cuûa söï vaät qua + Badô: moân hoaù hoïc. nghieân cöùu baèng lyù thuyeát vaø + AÅn duï: moân tieáng Vieät. phöông phaùp khoa hoïc. + Phaân soá thaäp phaân: moân toaùn hoïc. Töø in ñaäm: thuaät ngöõ duøng trong vaên baûn GV yeâu caàu HS ñoïc caâu 2 khoa hoïc coâng ngheä. muïc I SGK/88 vaø traû lôøi caâu hoûi. Nhöõng ñònh nghóa ñoù ñöôïc hoïc ôû nhöõng boä moân naøo? Nhöõng töø ngöõ ñöôïc ñònh nghóa(in ñaäm) chuû yeáu ñöôïc Ghi nhôù: Thuaät ngöõ laø nhöõng duøng trong loaïi vaên baûn naøo? töø ngöõ bieåu thò khaùi nieäm khoa hoïc, coâng * Nhöõng töø ngöõ ñöôïc duøng ngheä, thöôøng ñöôïc duøng trong caùc vaên trong loaïi vaên baûn veà khoa hoïc baûn khoa hoïc, coâng ngheä. coâng ngheä. Nhöõng töø in ñaäm döôïc goïi laø gì? * Nhöõng töø in ñaäm ñöôïc goïi laø thuaät ngöõ.
Töø hai ví duï treân, caùc ñònh nghóa ñoù ñöôïc goïi laø thuaät ngöõ. Vaäy em hieåu thuaät ngöõ laø II. Ñaëc ñieåm cuûa thuaät ngöõ: gì? Thöôøng ñöôïc duøng trong loaïi vaên baûn naøo? 1. Ví duï 1: SGK/88. * HS döïa vaøo phaàn ghi nhôù traû Caùc thuaät ngöõ treân chæ coù moät nghóa nhö lôøi. SGK ñaõ giaûi thích, ngoaøi ra khoâng coøn nghóa Cho ví duï veà thuaät ngöõ maø naøo khaùc. Moãi thuaät ngöõ chæ bieåu thò moät khaùi em bieát coù lieân quan ñeán moâi nieäm (vaø ngöôïc laïi). tröôøng? Ô nhiễm môi trường, röøng thieân nhieân, soâng ngoøi, sinh vaät, ñoäng vaät, khoâng khí… Hoaït ñoäng2: Höôùng daãn tìm 2. Ví duï 2: SGK/88. hieåu đặc điểm của thuật ngữ Trường hợp a: Thuaät ngöõ khoâng coù tính GV yeâu caàu HS ñoïc 1,2 bieåu caûm: Nêu chính xác đặc điểm của muối. SGK/88 vaø traû lôøi caâu hoûi. Trường hợp b: Ca dao có sắc thái biểu cảm. Caùc thuaät ngöõ “nöôùc, muoái, => Thuaät ngöõ khoâng coù tính bieåu caûm. thaïch nhuõ, badô, aån duï, phaân soá thaät phaân coøn coù nghóa naøo khaùc khoâng? Chuù yù: moãi thuaät ngöõ chæ bieåu thò moät khaùi nieäm vaø moãi khaùi nieäm chæ ñöôïc bieåu thò baèng moät thuaät ngöõ.
Trong hai tröôøng hôïp(a) vaø(b) tröôøng hôïp naøo töø muoái coù saéc thaùi bieåu caûm? Qua đó, em rút ra nhận xét gì về thuật ngữ? * Töø muoái ôû tröôøng hôïp(b) trong “göøng cay muoái maën”: coù saéc thaùi bieåu caûm > aån duï: chæ tình caûm saâu ñaäm cuûa con ngöôøi, kæ nieäm thuôû haøn vi, gian khoå, Ghi nhôù: ngöôøi cuøng caûnh ngoä gaén boù, Veà nguyeân taéc, trong moät lónh vöïc khoa giuùp ñôõ nhau. hoïc, coâng ngheä nhaát ñònh, moãi thuaät ngöõ * Töø muoái ôû tröôøng hôïp(a) chæ bieåu thò moät khaùi nieäm, vaø ngöôïc laïi, khoâng coù saéc thaùi bieåu caûm, moãi khaùi nieäm chæ ñöôïc bieåu thò baèng nghóa laø thuaät ngöõ khoâng coù tính moät thuaät ngöõ bieåu caûm. Thuaät ngöõ khoâng coù tính bieåu caûm. Neáu ñònh nghóa töø “ñi”laø di 3. Ghi nhớ chuyeån 2 chaân treân maët ñaát thì Ghi nhớ: SGK/ trang 88 töø ñi trong caâu thô sau coù phaûi III LuyÖn tËp laø thuaät ngöõ khoâng? Vì sao? 1. Baøi taäp 2 Baùc ñaõ ñi roài sao Baùc ôi! Xaùc ñònh thuaät ngöõ. > Khoâng phaûi thuaät ngöõ vì töø ñi + Ñieåm töïa(thuaät ngöõ vaät lyù): ñieåm coá ôû ñaây chæ caùi cheát (aån duï). ñònh cuûa moät ñoøn baåy, thoâng qua ñoù löïc Qua tìm hieåu ví dụ, em thaáy taùc ñoâng ñöôïc truyeàn tôùi löïc caûn. ñaëc ñieåm cuûa thuaät ngöõ laø gì? + Ñieåm töïa(trong khoå thô cuûa Toá Höõu): * HS döïa vaøo phaàn ghi nhôù ñeå khoâng phaûi laø thuaät ngöõ vì noù coù tính bieåu traû lôøi.
caûm: chæ nôi gôûi gaém nieàm tin hi voïng (thôøi kyø chuùng ta ñang choáng Myõ cöùu nöôùc raát GV gọi HS đọc ghi nhớ SGK/ gian khoå,aùc lieät) => (ví nhö ñieåm töïa cuûa Trang 88. ñoøn baåy). 2. Baøi taäp 3 Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn HS luyÖn Xaùc ñònh thuaät ngöõ: tËp a. Töø”hoãn hôïp”ñöôïc duøng nhö moät thuaät ngöõ: Nöôùc töï nhieân ôû soâng,hoà,ao,bieån …… Ho¹t ®éng nhãm : laø moät hoãn hôïp. + Nhãm 1 : bµi tËp 2 b. Töø”hoãn hôïp”ñöôïc duøng nhö moät töø + Nhãm 2 : bµi tËp 3 thoâng thöôøng: Ñoù laø moät chöông trình bieåu + Nhãm 3 : bµi tËp 5 dieãn hoãn hôïp nhieàu tieát muïc. c. Ñaët caâu coù duøng töø”hoãn hôïp”vôùi nghóa thoâng thöôøng: Cheø thaäp caåm laø moät moùn aên hoãn hôïp nhieàu thöù. Thöùc aên gia suùc hoãn hôïp. 3. Baøi taäp 5: Xeùt hieän töôïng ñoàng aâm: Hai thuaät ngöõ “thò tröôøng” khoâng vi phaïm nguyeân taéc”moät thuaät ngö õ moät khaùi nieäm” vì chuùng ñöôïc duøngtrong hai lónh vöïc khoa hoïc rieâng bieät laø kinh teá hoïc vaø quang hoïc. Coù theå coi ñaây laø moät hieän töôïng ñoàng aâm do söï truøng hôïp ngaãu nhieân veà voû aâm thanh cuûa töø.
E. CỦNG CỐ VÀ DẶN DÒ Nắm được khái niệm thuật ngữ và các đặc điểm của thuật ngữ. 2. Dặn dò Hoïc thuoäc ghi nhôù Sgk/88,89. Hoaøn thaønh baøi taäp 1, 4 SGK vaøo vở. Söu taàm caùc thuaät ngöõ môùi trong cuoäc soáng hoâm nay maø em chöa bieát qua caùc keânh thoâng tin ñaïi chuùng. Chuẩn bị trước bài « Kiều ở lầu ngưng bích ». F. RÚT KINH NGHIỆM ...................................................................................................................................... .....................................................................................................................................