zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Giáo trình hình thành quy trình sử dụng kháng sinh với triệu chứng của viêm kết mạc p1

Chia sẻ: Sdfasf Dsgfds | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

67
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình hình thành quy trình sử dụng kháng sinh với triệu chứng của viêm kết mạc p1', y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình hình thành quy trình sử dụng kháng sinh với triệu chứng của viêm kết mạc p1

h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er Giáo trình hình thành quy trình sử dụng kháng er ! ! W W O O N N y y bu bu sinh với triệu chứng của viêm kết mạc to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k Ch−¬ng I KH¸NG SINH DïNG TRONG THó Y A. Nh÷ng ®iÒu cÇn biÕt khi dïng kh¸ng sinh I. Cho¸ng ph¶n vÖ do kh¸ng sinh Ngay tõ 1902 nhµ sinh häc Ph¸p Richet vµ céng sù ®· nghiªn cøu t×nh tr¹ng miÔn dÞch víi ®éc tè Actinie (mét lo¹i hÕn biÓn) trªn ®éng vËt thÝ nghiÖm lµ chã Neptune. ¤ng ®· tiªm ®éc tè hÕn biÓn cho chã thÝ nghiÖm víi liÒu l−îng 0,10 mg/kg. Neptune lµ chã to khoÎ. Sau lÇn tiªm lÇn thø nhÊt kh«ng cã ph¶n øng g× râ rÖt. Sau ®ã tiªm lÇn thø hai liÒu nh− lÇn tr−íc, c¸c t¸c gi¶ chê ®îi sù miÔn dÞch ë chã Neptune. ThËt bÊt ngê, chØ mét phót sau khi tiªm, chã thÝ nghiÖm bÞ c¬n cho¸ng rÊt nÆng vµ chÕt. Ng−êi ta ®Æt tªn cho hiÖn t−îng nµy lµ cho¸ng ph¶n vÖ nghÜa lµ kh«ng cã kh¶ n¨ng b¶o vÖ, kh«ng cã miÔn dÞch. Nhê ph¸t minh quan träng nµy, ®· gãp phÇn t×m hiÓu c¬ chÕ cña nhiÔm bÖnh tr−íc ®©y ch−a râ nguyªn nh©n nh−: - C¸c bÖnh do phÊn hoa (hen mïa) - Viªm kÕt m¹c mïa xu©n - BÖnh huyÕt thanh; hen phÕ qu¶n; mÒ ®ay; phï thanh qu¶n; phï m¾t; nhøc nöa ®Çu; dÞ øng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y - khi dïng kh¸ng sinh tiªm, uèng hoÆc tiÕp xóc víi kh¸ng sinh (Penicilin - Streptomycin...) chóng ta th−êng gÆp hiÖn t−îng cho¸ng ph¶n vÖ do kh¸ng sinh g©y ra. Tuy nhiªn ta cã thÓ gÆp hiÖn t−îng nµy ë chã - NhÊt lµ chã NhËt vµ chã lai. Cßn gia sóc kh¸c Ýt gÆp h¬n. TriÖu chøng cña cho¸ng ph¶n vÖ: - Sau khi tiªm hay uèng kh¸ng sinh Ýt phót con vËt cho¸ng v¸ng, lo¹ng cho¹ng, khã thë, m¹ch nhanh, kh«ng ®Òu, huyÕt ¸p tôt thÊp, cã con biÓu hiÖn co giËt, næi ban kh¾p c¬ thÓ - Øa ®¸i dÇm dÒ vµ sau ®ã h«n mª - chÕt. NhÑ hîn xuÊt hiÖn nhòng ph¶n øng dÞ øng. Ph¶n øng dÞ øng cã thÓ xuÊt hiÖn ë nhiÒu c¬ quan kh¸c nhau: trªn da, h« hÊp, tim m¹ch, gan, thËn, thÇn kinh víi c¸c møc ®é kh¸c nhau tõ nhÑ ®Õn nÆng, còng cã khi dÉn ®Õn chÕt. II. DÞ øNG DO KH¸NG SINH 1. BÖnh huyÕt thanh Sau khi dïng kh¸ng sinh (Penicilin, Streptomycin - Sulfamit...) vµo ngµy thø 2 ®Õn ngµy thø 14. Con vËt bá ¨n, mÖt mái, ñ r÷, buån b·, cã triÖu chøng buån n«n, ch©n ®i lo¹ng cho¹ng, xiªu vÑo, do ®au khíp, s−ng nhiÒu h¹ch, sèt cao, mÈn ®á toµn th©n. NÕu chÈn ®o¸n chÝnh x¸c ngõng ngay kh¸ng sinh, con vËt sÏ mÊt dÇn nh÷ng triÖu chøng ®ã - Tr¸i l¹i nÕu cø tiÕp tôc dïng kh¸ng sinh vµ t¨ng liÒu l−îng sÏ lµm bÖnh ngµy cµng nÆng vµ dÉn ®Õn truy tim m¹ch vµ chÕt. 10
h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 2. BiÓu hiÖn ë da Næi mÒ ®ay, mÈn ngøa, phï mÆt, phï mÝ m¾t, phï m«i, phï thanh qu¶n, viªm da, chÊm xuÊt huyÕt ngoµi da. 3. BiÓu hiÖn ë hÖ m¸u Khi dïng kh¸ng sinh liÒu cao, g©y thiÕu m¸u t¸n huyÕt cÊp tÝnh. TriÖu chøng: Sèt cao, con vËt run rÈy do rÐt, buån n«n vµ n«n, kªu rªn do ®au ®Çu, ch¶y m¸u mòi, vµng da, ®au bông, gan vµ tø chi. XÐt nghiÖm m¸u lóc nµy hång cÇu gi¶m, b¹ch cÇu trung tÝnh gi¶m, sè l−îng b¹ch cÇu kh¸c l¹i t¨ng lªn. 4. BiÓu hiÖn ë nhiÒu thÓ bÖnh kh¸c Khß khÌ khã thë, thë rÝt, viªm phæi, viªm mµng ngoµi tim, viªm cø tim dÞ øng. III. HIÓU BIÕT TèI THIÓU KHI DïNG KH¸NG SINH 1. Ph¶i dïng kh¸ng sinh ®óng chØ ®Þnh HÇu hÕt c¸c kh¸ng sinh cã t¸c dông k×m h·m hoÆc tiªu diÖt c¸c vi khuÈn, chØ cã mét sè rÊt Ýt cã t¸c dông ®iÒu trÞ c¸c bÖnh do nÊm, ký sinh trïng vµ siªu vi trïng. NÕu ch−a thËt cÊp b¸ch, khi ch−a x¸c ®Þnh ®óng bÖnh ch−a nªn dïng kh¸ng sinh. Ph¶i chän kh¸ng sinh ®óng víi bÖnh v× mçi lo¹i kh¸ng sinh cã t¸c dông ®Æc hiÖu víi mét lo¹i vi khuÈn nhÊt ®Þnh. ThÝ dô: Ampicilin cã t¸c dông tèt víi bÖnh ®ãng dÊu lîn, nhiÖt th¸n gia sóc, phã th−¬ng hµn, bÖnh ®−êng h« hÊp vµ sinh dôc. Erythromycin: T¸c dông tèt víi viªm nhiÔm ®−êng h« hÊp (viªm phæi, viªm phÕ qu¶n - phæi, viªm mµng phæi) bÖnh ®−êng sinh dôc, ®−êng tiÕt niÖu (viªm ©m ®¹o, viªm tö cung, viªm niÖu ®¹o...) 2. Kh«ng dïng kh¸ng sinh trong nh÷ng tr−êng hîp sau - Penicilin - kh«ng dïng ®èi víi gia sóc cã tiÒn sö cho¸ng, dÞ øng. - Pinicilin chËm, Chloramphenicol, Tetracyclin, Streptomycin, Gentamycin, Kanamycin Sulfamid: kh«ng dïng cho gia sóc s¬ sinh. - Sulfamid, Tetracyclin, Rifampicin, Bactrim kh«ng dïng cho gia sóc cã thai vµ ®ang nu«i con b»ng s÷a mÑ. Khi thËt sù cÇn thiÕt míi dïng nh−ng ph¶i theo dâi cÈn thËn. 3. Sím dïng kh¸ng sinh khi ®· cã chØ ®Þnh - Ngay tõ ®Çu dïng kh¸ng sinh víi liÒu cao, kh«ng dïng liÒu nhá t¨ng dÇn ®Ó tr¸nh hiÖn t−îng vi khuÈn nhên thuèc. Sau ®ã míi gi¶m liÒu dÇn khi bÖnh ®· ®ì. - Dïng thuèc ®ñ liÒu cho c¶ ®ît. 11
h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k VÝ dô: Sulfamid, Tetrcylin dïng Iiªn tôc tõ 6-8 ngµy. Cloramphenicol, Clotetracyclin dïng liªn tôc tõ 4-6 ngµy. - Dïng kh¸ng sinh liªn tôc cho ®Õn khi hÕt c¸c biÓu hiÖn nhiÔm khuÈn (sèt, s−ng khíp, sung h¹ch, ho, ®i Øa láng...) Sau ®ã dïng tiÕp tôc thªm 2-3 ngµy råi míi ngõng thuèc víi liÒu thÊp h¬n chót Ýt. - NÕu sau 5-6 ngµy ®iÒu trÞ kh«ng cã hiÖu qu¶ th× nªn thay kh¸ng sinh, hoÆc phèi hîp víi kh¸ng sinh kh¸c. 4. Dïng kh¸ng sinh víi thêi ®iÓm thÝch hîp trong mét ngµy C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña thuèc mµ uèng tr−íc hay sau b÷a ¨n. Tiªm mét lÇn hay chia nhiÒu lÇn. VÝ dô: C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña thuèc: - Cã ph©n hñy trong dÞch vÞ kh«ng - Tèc ®é hÊp thu nhanh hay chËm? - §µo th¶i nhanh hay chËm - Bµi tiÕt qua c¬ quan nµo Uèng thuèc buæi s¸ng khi ®ãi: Colistin, Polymycin Uèng tr−íc b÷a ¨n 1 giê: Penicilin V, Oxacilin Uèng gi÷a b÷a ¨n: Nitrofurantein, Acid Nalidixic. Uèng ngay s¸t b÷a ¨n: Chlotetracyclin, Symtomycin.. Uèng sau b÷a ¨n 2 giê: Erythromycin, Chloramphenicol Penicilin G: Tiªm b¾p 2-3 lÇn/ngµy. Penicilin procain: chØ cÇn tiªm b¾p 1 lÇn/ngµy. 5. CÇn phèi hîp kh¸ng sinh thÝch hîp víi tõng lo¹i vi khuÈn VÝ dô Øa ch¶y do Salmonela. Nªn phèi hîp Chloramphenicol vµ Tetracyclin. NhiÔm khuÈn do liªn cÇu t¸n huyÕt: nªn phèi hîp - Penicilin G vãi Tetracyclin. - Erythrommycin víi Tetracyclin. - Erythrommycin víi Pristinamycin. X¶y thai truyÒn nhiÔm do Brucella, nªn phèi hîp - Tetracyclin víÝ Streptomycin - Ampicilin víi Sulfamid - Fifampicin víi Tetracyclin. - Viªm phæi do phÕ cÇu: Nªn phèi hîp Penicilin G hoÆc Ampicilin víi Sulfamid; Ampicilin víi Gentamycin. 12
h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k 6. CÇn chän kh¸ng sinh thÝch hîp ®Ó tr¸nh c¸c hiÖn t−îng vi khuÈn kh¸ng thuèc VÝ dô: - Tô cÇu tiÕt men Penicilanaza kh¸ng c¸c thuèc Penicilin G, Ampicilin, Colistin. - Liªn cÇu t¸n huyÕt kh¸ng thuèc Penicilin, Gentamycin. - C¸c liªn cÇu nhãm A vµ D, xo¾n khuÈn: kh¸ng c¸c thuèc Kanamycin vµ Gentamycin. 7. X¸c ®Þnh ®óng liÒu l−îng víi tõng lo¹i gia sóc LiÒu dïng: - Ngùa (500 kg): 1 - Lõa (200 kg): 1/2 - 1/3 - §¹i gia sóc cã sõng (400 kg 1/2 - 1 - TiÓu gia sóc cã sõng (60 kg): 1/5 - 1/6 - Lîn (60 kg): 1/5 - 1/8 - Chã (10 kg): 1/10 - 1/16 - MÌo (2 kg): 1/20 - 1/32 - Gia cÇm (2 kg): 1/20 - 1/40 X¸c ®Þnh liÒu theo c©n nÆng c¬ thÓ. VÝ dô Ampicilin uèng 10 - 20 mg/kg/ngµy chia 4 lÇn. IV. c¸cH PHßNG CHèNG TAI BIÕN DO KH¸NG SINH Nh÷ng tai biÕn do kh¸ng sinh cã thÓ hay gÆp ë chã c¶nh vµ gia sóc hiÕm quý - cßn c¸c lo¹i gia sóc kh¸c Ýt gÆp h¬n - hoÆc khi cã tai biÕn biÓu hiÖn nhÑ Ýt dÉn ®Õn lµm chÕt gia sóc. Tuy nhiªn viÖc ®iÒu trÞ cho gia sóc kh«ng thÓ kh«ng dïng ®Õn kh¸ng sinh ®−îc. Muèn phßng tai biÕn do kh¸ng sinh g©y ra chóng ta ph¶i thö ph¶n øng (Test). 1. Test nhá giät S¸t trïng da bông b»ng cån 700 nhá trªn da 1 giät dung dÞch muèi ®¼ng tr−¬ng (0,9%) c¹nh ®ã 4 cm nhá 1 giät kh¸ng sinh (1 ml cã 2 v¹n ®¬n vÞ). Sau 10 - 20 phót nÕu ë giät nhá kh¸ng sinh cã c¸c biÓu hiÖn ban ®á, phï nÒ, mÈn ngøa. KÕt luËn: Test nhá giät (+) tÝnh. Kh«ng dïng kh¸ng sinh nµy ®Ó tiªm cho gia sóc ®ã ®−îc. 2. Test lÈy da Test lÈy da nh¹y h¬n tÐt nhá giät 100 lÇn, s¸t trïng vïng da bông b»ng cån 700. Nhá 1 giät dÞch muèi ®¼ng tr−¬ng (0,9%), c¸ch ®ã 4 cm nhá tiÕp 1 giät dung dÞch kh¸ng sinh (1 ml cã 1 v¹n ®¬n vÞ). §Æt kim tiªm v« trïng trªn mÆt da (ë vïng cã c¸c giät dung dÞch) thµnh gãc 450 13
h a n g e Vi h a n g e Vi XC XC e e F- F- w w PD PD er er ! ! W W O O N N y y bu bu to to k k lic lic C C w w m m w w w w o o .c .c .d o .d o c u -tr a c k c u -tr a c k chäc nhÑ ®Çu kim vµo da s©u ®é 1 - 1,5mm kh«ng lµm ch¶y m¸u, chØ lµ mét chÊm xuÊt huyÕt nhá. Sau 10 - 20 phót. ë vïng cã kh¸ng sinh, nÕu cã sÈn mÒ ®ay víi ®−êng kÝnh lín h¬n 5 mm th× kÕt luËn: Test lÈy da d−¬ng (+) tÝnh, gia sóc cã dÞ øng víi kh¸ng sinh nµy, kh«ng dïng ®Ó ®iÒu trÞ ®−îc. 3. Test kÝch thÝch - Qua niªm m¹c mòi: Nhá 2 - 3 giät dung dÞch muèi ®¼ng tr−¬ng (0,9%) vµo lç mòi bªn ph¶i. Sau 5 - 10 phót nÕu kh«ng cã ph¶n øng g× (h¾t h¬i, xæ mòi) th× lÊy b«ng tÈm dung dÞch kh¸ng sinh (1 ml cã 1 v¹n ®¬n vÞ) ®Æt vµo lç mòi bªn tr¸i. NÕu 5 - 10 phót xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng: ngøa mòi, h¾t h¬i, ch¶y n−íc mòi, khã thë th× kÕt luËn: Test kÝch thÝch d−¬ng (+) tÝnh. Gia sóc kh«ng dïng kh¸ng sinh nµy ®Ó ®iÒu trÞ ®−îc. Sau ®ã röa s¹ch - D−íi l−ìi: §Æt d−íi l−ìi mét liÒu thuèc kh¸ng sinh (b»ng 1/4 liÒu ®iÒu trÞ) th−êng lµ 1/4 - 1/2 viªn. Sau 10 - 20 phót nÕu cã c¸c triÖu chøng: phï l−ìi, phï m«i ngøa måm ban ®á th× kÕt luËn: Test d−íi l−ìi d−¬ng (+) tÝnh. Gia sóc kh«ng dïng ®−îc kh¸ng sinh nµy. Sau ®ã röa miÖng ngay b»ng n−íc s¹ch. V. C¸CH Xö Lý CHO¸NG PH¶N VÖ DO KH¸NG SINH TÊt c¶ c¸c lo¹i kh¸ng sinh ®Òu cã thÓ lµ nguyªn nh©n g©y cho¸ng ph¶n vÖ víi nh÷ng hËu qu¶ nghiªm träng, cã thÓ dÉn ®Õn chÕt con vËt (nhÊt lµ thó c¶nh, chã c¶nh, g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ lín) chñ yÕu chóng ta kh«ng biÕt c¸ch ®Ò phßng kh«ng biÕt xö lý kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. Sau khi uèng, nhÊt lµ tiªm kh¸ng sinh (penicilin G, Penicilin chËm, Streptomycin, Tetracyclin, Sulfamid, Biomycin...) vµ khi tiªm c¸c lo¹i vacxin phßng bÖnh cho gia sóc (vacxin Trivirovac - Tetradog - Hexadog... cho chã c¶nh - thó c¶nh vµ vacxin kh¸c cho ®éng vËt n«ng nghiÖp...). NÕu thÊy c¸c triÖu chøng: con vËt bån chån quay cuång, lo¹ng cho¹ng, thë khã, khß khÌ, c¸nh mòi phËp phång, mÖt mái, mÈn ngøa, mÒ ®ay, ban ®á ë vïng niªm m¹c, da máng, Ýt l«ng; sèt, h«n mª, ®ã lµ bÖnh c¶nh cña cho¸ng ph¶n vÖ. Tuy nhiªn, ë mçi con vËt biÓu hiÖn cã kh¸c nhau Ýt nhiÒu. CÇn xö lý nhanh, theo tr×nh tù sau: 1. §Ó con vËt n»m yªn n¬i kÝn giã, ®Çu h¬i thÊp vµ nghiªng vÒ mét bªn. 2. Tiªm d−íi da 0,2 - 0,3 ml dung dÞch Adrenalin 0,1% vµo n¬i tiªm kh¸ng sinh hay vacxin. Sau Ýt phót tim, m¹ch trë l¹i b×nh th−êng. NÕu sau 10 - 15 phót con vËt kh«ng thÊy tèt lªn, tiªm l¹i lÇn n÷a vÉn liÒu 0,2 - 0,3 ml dung dÞch Adrenalin 0,1% 3. NÕu sau lÇn tiªm Adrenalin 0,1% con vËt vÉn kh«ng tèt lªn, tim, m¹ch yÕu, mÖt mái... th× tiªm vµo tÜnh m¹ch (thËt chËm) 150 ml - 200 ml dung dÞch glucoza 5% cho 10kg thÓ träng trong ngµy. Cã thÓ cho thªm vµo dung dÞch Glucoza 5% mét l−îng 20 - 30 mg Prednisolon. NÕu triÖu chøng khã thë thªm 1 - 2 ml dung dÞch Aminofylin 2,4%. NÕu cã triÖu chøng suy tim thªm vµo 0,2 - 0,3 ml Strofantin 0,05%. 4. Cã thÓ cho con vËt uèng thªm an thÇn (Seducen) hay cho thë oxy (tÈm b«ng cã oxy cho con vËt ngöi). 5. CÇn tiªm cho sóc vËt thuèc chèng dÞ øng: Dimedron hoÆc Promethazin theo liÒu 2 ml/10 - 20 kg thÓ träng. 6. Sau khi con vËt trë l¹i b×nh th−êng cÇn theo dâi t×nh tr¹ng søc khoÎ - cho thªm liÒu tr×nh thuèc bæ. T¨ng søc ®Ò kh¸ng cña con vËt. 14

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.