Giáo trình phân tích ứng dụng nguyên lý trong cơ cấu kinh tế trang trại p2

Chia sẻ: Dasda Asdfa | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'giáo trình phân tích ứng dụng nguyên lý trong cơ cấu kinh tế trang trại p2', kinh tế - quản lý, kinh tế học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình phân tích ứng dụng nguyên lý trong cơ cấu kinh tế trang trại p2

Do vËy, ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i gãp phÇn tÝch cùc vµo thóc ®Èy sù t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn cña n«ng nghiÖp vµ kinh tÕ n«ng th«n. - VÒ mÆt x· héi, ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i gãp phÇn quan träng lµm t¨ng sè hé giµu trong n«ng th«n, t¹o thªm viÖc lµm t¨ng thªm thu nhËp cho lao ®éng. §iÒu nµy rÊt cã ý nghÜa trong gi¶i quyÕt vÊn ®Ò lao ®éng vµ viÖc lµm, mét trong nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc cña n«ng nghiÖp n«ng th«n níc ta hiÖn nay. MÆt kh¸c ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i cßn gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng trong n«ng th«n vµ t¹o tÊm g¬ng cho c¸c hé n«ng d©n vÒ c¸ch tæ chøc vµ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh ... do ®ã ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi vµ ®æi míi bé mÆt x· héi n«ng th«n níc ta. - VÒ mÆt m«i trêng: Do s¶n xuÊt kinh doanh tù chñ vµ v× lîi Ých thiÕt thùc vµ l©u dµi cña m×nh mµ c¸c chñ trang tr¹i lu«n cã ý thøc khai th¸ c hîp lý vµ quan t©m b¶o vÖ c¸c yÕu tè m«i trêng, tríc hÕt lµ trong ph¹m kh«ng gian sinh th¸i trang tr¹i vµ sau n÷a lµ trong ph¹m vi tõng vïng . 10
C¸c trang tr¹i ë trung du, miÒn nói ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc trång rõng, b¶o vÖ rõng, phñ xanh ®Êt trå ng ®åi nói träc vµ sö dông hiÖu qu¶ tµi nguyªn ®Êt ®ai - nh÷ng viÖc lµm nµy ®· gãp phÇn tÝch cùc c¶i t¹o vµ b¶o vÖ m «i trêng sinh thaÝ trªn c¸c vïng ®Êt níc . 3. §Æc trng cña kinh tÕ trang tr¹i. Ngay tõ khi kinh tÕ trang tr¹i míi h×nh thµnh ë mét sè níc c«ng nghiÖp ho¸ T©y ¢u, C. M¸c d· lµ ngêi ®Çu tiªn ®a ra nhËn xÐt chØ râ ®Æc trng c¬ b¶n cña kinh tÕ trang tr¹i víi kinh tÕ tiÓu n«ng. Ngêi chñ trang tr¹i s¶n xuÊt vµ b¸n tÊt c¶, kÓ c¶ thãc gièng. Cßn ngêi tiÓu n«ng s¶n xuÊt vµ tù tiªu thô hÇu hÕt c¸c s¶n phÈm lµm ra vµ m ua b¸n cµng Ýt cµng tèt. - Tr¶i qua hµng thÕ kû, ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i thùc tÕ ®· chøng minh ®Æc trng c¬ b¶n cña kinh tÕ trang tr¹i lµ s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ theo nhu cÇu cña thÞ trêng. - C ã sù tËp trung tÝch tô cao h¬n râ rÖt so víi møc b×nh qu©n cña hé kinh tÕ ë tõng vïng vÒ c¸c ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt nh ®Êt ®ai, vèn, lao ®éng. 11
- Ngêi chñ trang tr¹i còng lµ ngêi trùc tiÕp s¶n xuÊt qu¶n lý. - S¶n xuÊt ®i vµo chuyªn m«n ho¸ cao h¬n, ¸p dông nhiÒu tiÕn bé khoa häc kü thuËt, lªn gi¸ trÞ s¶n phÈm thu nhËp vµ gi¸ trÞ s¶n phÈm hµng ho¸ ngµy cµng t¨ng. - C¸c tµi s¶n còng nh s¶n phÈm thuéc quyÒn së h÷u gia ®×nh vµ ®îc ph¸p luËt b¶o hé. 4. Tiªu chÝ nhËn d¹ng kinh tÕ trang tr¹i. §Ó x¸c ®Þnh mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh c¬ së trong n«ng nghiÖp cã ph¶i lµ trang tr¹i hay kh«ng, th× ph¶i cã tiªu chÝ ®Ó nhËn d¹ng trang tr¹i cã c¨n cø khoa häc tiªu chÝ nhËn d¹ng trang tr¹i cÇn ph¶i hµm chøa ®îc ®Æc trng c¬ b¶n cña trang tr¹i, nh»m ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc nhËn d¹ng trang tr¹i, chóng ta ®i vµo x¸c ®Þnh c¸c tiªu chÝ vÒ mÆt ®Þnh tÝnh còng nh mÆt ®Þnh lîng cña trang tr¹i. VÒ mÆt ®Þnh tÝnh, tiªu chÝ trang tr¹i biÓu hiÖn ®Æc trng c¬ b¶n cña trang tr¹i lµ s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸. VÒ mÆt ®Þnh lîng, tiªu chÝ nhËn d¹ng trang tr¹ i th«ng qua c¸c chØ tiªu cô thÓ nh»m ®Ó nhËn d¹ng, ph©n 12
biÖt lo¹i c¬ së s¶n xuÊt nµo ®îc coi lµ trang tr¹i, lo¹i c¬ së nµo kh«ng ®îc coi lµ trang tr¹i vµ ®Ó ph©n lo¹i gi÷a c¸c trang tr¹i víi nh vÒ quy m«. C¸c lo¹i chØ tiªu cô thÓ chñ yÕu thêng dïng ®Ó x¸c ®Þnh tiªu chÝ ®Þnh híng cña trang tr¹i lµ tû suÊt hµng ho¸, khèi lîng vµ gi¸ trÞ s¶n lîng n«ng s¶n hh vµ c¸c chØ sè phô, bæ sung thêng dïng lµ quy m« ®Êt trång trät, sè ®Çu gia sóc, gia cÇm ch¨n nu«i, quy m« vèn ®Çu t, quy m« lao ®éng sö dông, th u nhËp trªn ®¬n vÞ ®Êt ®ai, lao ®éng, vèn ®Çu t... Tuy nhiªn trong thùc tÕ thêng chØ chän 1, 2 chØ sè tiªu biÓu nhÊt chØ râ ®îc, lîng hµng ho¸ ®îc ®Æc trng c¬ b¶n nhÊt cña trang tr¹i vµ dÔ nhËn biÕt nhÊt. Trªn thÕ giíi, ®Ó nhËn d¹ng thÕ nµo lµ mét tr ang tr¹i, ë c¸c níc phæ biÕn chØ sö dông tiªu chÝ ®Þnh tÝnh chung cã ®Æc trng lµ s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸, kh«ng ph¶i lµ s¶n xuÊt tù tóc. ChØ cã mét sè Ýt níc sö dông tiªu chÝ ®Þnh lîng nh (Mü, Trung quèc). ë Mü tríc ®©y cã quy ®Þnh mét c¬ së s¶n xuÊt ®îc coi lµ trang tr¹i khi cã gi¸ trÞ s¶n lîng n«ng s¶n hµng ho¸ ®¹t 250USD trë lªn vµ hiÖn nay quy ®Þnh lµ 1000USD trë 13
lªn. ë T rung Quèc quy ®Þnh tiªu chÝ cña c¸c hé chuyªn (t¬ng tù nh trang tr¹i ) cã tû suÊt hµng ho¸, 70 - 80% trë lªn vµ gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ cao gÊp 2 - 3 lÇn b×nh qu©n cña c¸c hé n«ng d©n. ë ViÖt Nam, kinh tÕ trang tr¹i míi h×nh thµnh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, nh÷ng ®· cã sù hiÖn diÖn hÇu hÕt c¸c ngµnh s¶n xuÊt, N«ng, L©m nghiÖp, ë c¸c vïng kinh tÕ víi c¸c quy m« vµ ph¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh ®a d¹ng, nhng vµ lµ vÊn ®Ò míi nªn cha x¸c ®Þnh ®îc tiªu chÝ cô thÓ ®Ó nhËn d¹ng vµ ph©n lo¹i trang tr¹i vÒ ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng. §Ó x¸c ®Þnh thÕ nµo lµ trang tr¹i ë níc ta, tríc hÕt nªn sö dông tiªu chÝ ®Þnh tÝnh, lÊy ®Æc trng s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ lµ chñ yÕu nh kinh nghiÖm cña c¸c níc, kh¸c víi tiÓu n«ng s¶n xuÊt tù tóc kh«ng ph¶i lµ trang tr¹i. VÒ ®Þnh lîng lÊy chØ sè tû suÊt hµng ho¸ tõ 70 - 75% trë lªn vµ gi¸ trÞ s¶n lîng hµng ho¸ vît tréi gÊp 3 - 5 lÇn so v íi hé n«ng d©n trung b×nh (trong níc, trong vïng, trong ngµnh s¶n xuÊt). VÒ quy m« c¸c yÕu tè s¶n xuÊt cña trang tr¹i níc ta hiÖn x¸c ®Þnh lµ: 14
- Q uy m« vèn tõ 40 triÖu ®ång trë lªn ®èi víi trang tr¹i phÝa B¾c vµ Duyªn H¶i miÒn trung vµ 50 triÖu ®ång trë lªn ®èi víi trang tr¹i Nam Bé vµ T©y Nguyªn. - Q uy m« ®Êt ®ai: DiÖn tÝch c©y hµng n¨m tõ 2 ha ®èi víi trang tr¹i phÝa B¾c vµ 3 ha ®èi víi trang tr¹i Nam Bé. - §èi víi trang tr¹i ch¨n nu«i, sè ®Çu gia sóc quy ®Þnh cña tiªu chÝ trang tr¹i lµ tõ 10 con trë l ªn ®èi víi trang tr¹i ch¨n nu«i bß s÷a, 100 con trë lªn ®èi víi trang tr¹i ch¨n nu«i lîn, nghÜa lµ tæng ®µn lîn cña trang tr¹i ph¶i lµ 200 con trªn 1 n¨m, v× th«ng thêng mçi n¨m nu«i 2 løa. 5.§iÒu kiÖn ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ trang tr¹i. Kinh tÕ t rang tr¹i lµ s¶n phÈm tÊt yÕu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn ë c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c¸c níc ®ang ph¸t triÓn ®i lªn c«ng nghiÖp ho¸. Nã lµ ®éi qu©n tù chñ s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ ë c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓ n vµ lµ ®éi xung kÝch trong s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn. Kinh tÕ trang tr¹i ë mét quèc gia ®îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn khi héi tô nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ. - §iÒu kiÖn cÇn ®èi víi trang tr¹i (®iÒu kiÖn vÜ m«) 15
+ Quèc gia ®ã ph¶i cã nÒn kinh tÕ ®· chuyªn m«n ho¸ hoÆc trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸. + Mçi quèc gia cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng hoµn chØnh, trong ®ã thÞ trêng n«ng nghiÖp ®Çu vµo, ®Çu ra ®Òu lµ hµng ho¸ . + Nhµ níc c«ng nhËn vµ khuyÕn khÝch ph¸t triÓn kinh tÕ trang t r¹i. - §iÒu kiÖn ®ñ ®èi víi kinh tÕ trang tr¹i. + Cã mét bé phËn d©n c cã nguyÖn väng, së thÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng s¶n hµng ho¸. Ho¹t ®éng kinh doanh trang tr¹i. + Ngêi chñ ph¶i cã tr×nh ®é kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ trang tr¹i s¶n xuÊt hµng ho¸. + Cã tiÒm n¨ng vÒ t liÖu s¶n xuÊt kinh doanh (vèn ®Êt ®ai, thiÕt bÞ). Vèn s¶n xuÊt bao gåm vèn tù cã vèn ®i vay trong ®ã vèn tù cã ph¶i chiÕm phÇn lín ph¶i cã ®ñ vèn th× c¸c ý ®å cña chñ míi cã kh¶ n¨ng thùc thi. Cßn ®Êt ®ai lµ ®iÒu kiÖn quan träng, lµ tiÒn ®Ò cho viÖc h×nh thµnh trang tr¹i. Kh«ng cã ®Êt ®ai th× kh«ng thÓ coi lµ s¶n xuÊt n«ng 16
nghiÖp. Nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn kh«ng ®ßi hái ph¶i thËt ®Çy ®ñ ®ång bé, hoµn chØnh ngay tõ ®Çu mµ cã sù biÕn ®éng vµ ph¸t triÓn qua tõng giai ®o¹n. ë ViÖt Nam, sù ra ®êi cñ a h×nh thøc kinh tÕ trang tr¹i gia ®×nh ®îc b¾t nguån tõ c¸c chÝnh s¸ch ®æi míi kinh tÕ nãi chung vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu n«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng trong tõng n¨m gÇn ®©y. ChØ thÞ 1400 cña Ban BÝ th (31/10/1981) vÒ kho¸n s¶n phÈm ®Õn nhãm vµ ngêi lao ®éng cho phÐp gia ®×nh chñ ®éng sö dông mét phÇn lao ®éng vµ thu nhËp song cha thay ®æi g× vÒ quan hÖ së h÷u vÒ t liÖu s¶n xuÊt, vÉn gi÷ chÕ ®é ph©n phèi theo ngµy c«ng. TiÕp ®Õn lµ nghÞ quyÕt 10 cña Bé chÝnh trÞ (5/4/1988) ®· n©ng cao møc tù chñ kinh doanh cña héi x· viªn trªn c¶ 3 mÆt. T liÖu s¶n xuÊt, ®îc giao kho¸n ruéng ®Êt tõ 15 n¨m trë lªn, kh«ng bÞ h¹n chÕ viÖc mua s¾m t liÖu kh¸c, tr©u, bß vµ nhiÒu c«ng cô lao ®éng thuéc tµi s¶n tËp thÓ ®îc chuyÓn thµnh së h÷u cña x· viªn, tæ chøc lao ®éng, t ù ®¶m nhËn phÇn lín c¸c kh©u trong quy tr×nh s¶n xuÊt vµ ph©n phèi (ngoµi phÇn ®ãng gãp vµ trao ®æi tho¶ thuËn víi c¸c hîp t¸c x·, x· viªn hëng toµn bé phÇn thu nhËp cßn l¹i xo¸ bá chÕ ®é hîp t¸c ph©n phèi theo ngµy c«ng).Tõ chç chØ ®îc lµm 17
chñ phÇn kinh tÕ gia ®×nh víi tÝnh c¸ch lµ s¶n phÈm phô, qua kho¸n 100 ®Õn 10 hé x· viªn ®· trë thµnh chñ thÓ chÝnh trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. ®ång thêi víi viÖc thõa nhËn hé gia ®×nh n«ng d©n lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ tù chñ, ®¶ng vµ nhµ níc tõng bíc t¹o dùng m«i tr êng thÓ chÕ thuËn lîi cho kinh tÕ hé gia ®×nh tù do ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ dÞch vô, b×nh ®¼ng trong c¸c quan hÖ kinh tÕ. X¸c ®Þnh nÒn kinh tÕ níc ta tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ cïng tham gia s¶n xuÊt ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc. LuËt ®Êt ®ai ®îc Quèc Héi th«ng qua ngµy 14/7/1993 thùc hiÖn viÖc giao ®Êt l©u dµi trong hé n«ng d©n, thõa nhËn n«ng d©n cã 5 quyÒn sö dông ®Êt. Ngoµi ra nhµ níc cßn ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch, c¸c ch¬ng tr×nh dù ¸n nh»m hç trî vèn cho c¸c hé n«ng d©n lµm giµu vµ ph¸t triÓn kinh tÕ nh: chØ thÞ sè 202 - v Ò cho vay vèn s¶n xuÊt N«ng - L©m nghiÖp ®Õn hé s¶n xuÊt. QuyÕt ®Þnh 327 - ct...råi quyÕt ®Þnh Trung ¬ng V kho¸ 7, nghÞ quyÕt trung ¬ng I kho¸ VIII ®· v¹ch ra ®êng lèi chiÕn lîc, t¹o ra bíc ngoÆt c¬ b¶n cho sù ®æi míi vµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng nghiÖp 18