Kết quả áp dụng vi phẫu thuật trên bệnh nhân vô sinh do giãn tĩnh mạch thừng tinh

Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> KẾT QUẢ ÁP DỤNG VI PHẪU THUẬT TRÊN BỆNH NHÂN<br /> VÔ SINH DO GIÃN TĨNH MẠCH THỪNG TINH<br /> Mai Bá Tiến Dũng*, Dương Quang Huy*, Nguyễn Phúc Cẩm Hoàng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả áp dụng vi phẫu thuật trong điều trị vô sinh do giãn tĩnh mạch tinh.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Tiền cứu mô tả. Tất cả những bệnh nhân vô sinh nam do giãn<br /> tĩnh mạch tinh đồng ý thực hiện vi phẫu thuật điều trị tại khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân từ 01/01/2011 đến<br /> 31/5/2011.<br /> Kết quả: Có 216 bệnh nhân tham gia vào nghiên cứu với thời gian theo dõi trung bình là 27,91 ± 1,28<br /> tháng. Tinh dịch đồ có sự cải thiện rõ rệt sau 6 tháng và tỉ lệ có thai tự nhiên là 46,29%. Biến chứng sau<br /> phẫu thuật thấp.<br /> Kết luận: Vi phẫu thuật cột tĩnh mạch tinh giãn đem lại hiệu quả trong điều trị vô sinh nam có cùng nguyên<br /> nhân.<br /> Từ khóa: vi phẫu thuật cột tĩnh mạch tinh, vô sinh và mang thai.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> RESULTS OF MICROSURGICAL VARICOCELECTOMY FOR INFERTILE PATIENTS<br /> Mai Ba Tien Dung, Duong Quang Huy, Nguyen Phuc Cam Hoang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 18 - No 1 - 2014: 402 - 404<br /> Objective: Evaluating the efficacy of microsurgery in treatment for male infertility due to varicocele.<br /> Patients and Methods: A prospective study. All infertile male with varicocele admitted at deparment of<br /> Andrology, Binh Dan hospital from Jan 1st 2011 to May 31th 2011.<br /> Results: 216 patients participated in this study with the average follow-up time is 27.91 ± 1.28 months.<br /> Semen analysis improves significantly after 6 months and the nateral pregnancy rate is 46.29%. Complication of<br /> this procedure is very rare.<br /> Conclusion: microsurgical varicocelectomy for the treatment of male infertilitydue to varicocele is effective.<br /> Keywords: microsurgical varicocelectomy, infertility and pregnancy.<br /> của kỹ thuật trên. Nhằm đánh giá kết quả áp<br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> dụng vi phẫu thuật cột tĩnh mạch tinh giãn<br /> Giãn tĩnh mạch thừng tinh là nguyên nhân<br /> trên bệnh nhân vô sinh nam do cùng nguyên<br /> phổ biến nhất gây vô sinh ở nam giới(4) mặc dù<br /> nhân với quy mô lớn hơn chúng tôi quyết<br /> có nhiều kĩ thuật điều trị giãn tĩnh mạch<br /> định thực hiện đề tài nghiên cứu này.<br /> thừng tinh được mô tả trong y văn, nhưng vi<br /> ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU<br /> phẫu thuật cột tĩnh mạch tinh giãn ngã bẹn và<br /> dưới bẹn được xem là tiêu chuẩn vàng trong<br /> Thiết kế nghiên cứu<br /> điều trị vô sinh do giãn tĩnh mạch thừng<br /> Tiền cứu mô tả.<br /> tinh(3). Khoa Nam học Bệnh viện Bình Dân đã<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> áp dụng kỹ thuật này từ năm 2008(5) cũng như<br /> Bệnh nhân vô sinh nam do giãn tĩnh mạch<br /> có những báo cáo theo dõi ngắn hạn kết quả<br /> * Khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân, TpHCM **Khoa Niệu B - BV Bình Dân<br /> Tác giả liên lạc: ThS.BS. Mai Bá Tiến Dũng ĐT: 0913809110<br /> Email: maibatiendung@yahoo.com<br /> <br /> 402<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> thừng tinh được áp dụng kĩ thuật vi phẫu tại<br /> khoa Nam học Bệnh viện Bình Dân từ 01/01/2011<br /> đến 31/05/2011.<br /> <br /> Phương pháp thu thập số liệu<br /> Kết quả tinh dịch đồ sau phẫu thuật và<br /> phỏng vấn trực tiếp trên bản câu hỏi soạn sẵn.<br /> <br /> Các bước tiến hành<br /> -Lựa chọn đối tượng nghiên cứu thỏa:<br /> Bệnh nhân vô sinh nam có giãn tĩnh mạch<br /> tinh trên lâm sàng và siêu âm doppler bẹn bìu.<br /> Có tinh dịch đồ thấp hơn giá trị tham khảo.<br /> Bệnh nhân tái khám đều đặn và có đủ xét<br /> nghiệm tinh dịch đồ sau phẫu thuật mỗi 3 tháng.<br /> -Tiến hành vi phẫu thuật cột tinh mạch tinh<br /> giãn vi phẫu ngả bẹn bìu 2 bên.<br /> -Ghi nhận đầy đủ thông tin chăm sóc sau<br /> phẫu thuật và hẹn bệnh nhân thử tinh dịch đồ<br /> mỗi 3 tháng sau phẫu thuật.<br /> -Phỏng vấn bệnh nhân trên bản câu hỏi soạn<br /> sẵn.<br /> -Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật thông<br /> qua các tiêu chí:<br /> + Sự thay đổi của tinh dịch đồ trước và sau<br /> phẫu thuật.<br /> + Tỉ lệ có thai tự nhiên<br /> + Biến chứng và di chứng của phẫu thuật.<br /> Dùng phép kiểm T để kiểm định giả thuyết<br /> thống kê.<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Có tất cả 216 bệnh nhân vô sinh nam do giãn<br /> tĩnh mạch thừng tinh tham gia vào mẫu nghiên<br /> cứu với thời gian theo dõi trung bình là 27,91 ±<br /> 1,28 tháng. Tuổi trung bình của người chồng là<br /> 33,48 ± 4,97 (23 – 51) và của người vợ là 30,40 ±<br /> 4,32 (21 – 46).<br /> Thời gian mong con trung bình là 2,86 ±<br /> 2,01 (1 – 10) năm. Có 35 trường hợp thất bại<br /> với bơm tinh trùng vào buồng tử cung (16,2%)<br /> và 22 trường hợp thất bại với thụ tinh trong<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> ống nghiệm (10,2%) trước khi tham gia điều<br /> trị phẫu thuật.<br /> Mật độ tinh trùng (x106/ml) trước và sau<br /> phẫu thuật.<br /> Trư c<br /> m<br /> M t đ 22,11<br /> trung<br /> bình<br /> Sai s 18,29<br /> chu n<br /> Phép ki m tra<br /> K t lu n<br /> <br /> Sau m 3<br /> tháng<br /> 21,59<br /> <br /> Sau m 6<br /> tháng<br /> 26,22<br /> <br /> Sau m 9<br /> tháng<br /> 29,89<br /> <br /> 15,99<br /> <br /> 16,83<br /> <br /> 16,99<br /> <br /> [t]=0,91<<br /> [t]=7,6><br /> [t]=13,74><br /> tα/2=1,97<br /> tα/2=1,97<br /> tα/2=1,97<br /> Không khác Khác bi t có ý Khác bi t có ý<br /> nghĩa<br /> nghĩa<br /> bi t<br /> <br /> Tỉ lệ cải thiện mật độ tinh trùng cộng dồn<br /> sau 3, 6 và 9 tháng lần lượt là 120/216 (55,56%),<br /> 185/216 (85,64%) và 196/216 (90,74%).<br /> Độ di động (%) của tinh trùng<br /> Trư c m<br /> <br /> Sau m 3 Sau m 6 Sau m 9<br /> tháng<br /> tháng<br /> tháng<br /> Di đ ng 1,64 ± 2,25 1,63 ± 1,70 2,26 ± 1,77 3,03 ± 1,89<br /> A<br /> Di đ ng 9,62 ± 5,78 8,86 ± 4,45 10,5 ± 4,44 12,23 ± 4,25<br /> B<br /> K t lu n<br /> Không khác Khác bi t Khác bi t có<br /> bi t<br /> có ý nghĩa<br /> ý nghĩa<br /> Phép ki m tra<br /> <br /> Tỉ lệ sống và hình dạng bình thường (%)<br /> Trư c m Sau m 3 Sau m 6 Sau m 9<br /> tháng<br /> tháng<br /> tháng<br /> T l s ng<br /> 35,6 ±<br /> 34,56 ±<br /> 35,93 ±<br /> 37,93 ±<br /> 11,69<br /> 10,1<br /> 8,87<br /> 8,06<br /> Hình d ng<br /> 4,33 ±<br /> 3,42 ±<br /> 3,42 ±<br /> 3,36 ± 1,13<br /> bình thư ng<br /> 1,70<br /> 1,47<br /> 1,19<br /> K t lu n<br /> Không<br /> Không<br /> Không<br /> khác bi t khác bi t khác bi t<br /> Phép ki m tra<br /> <br /> Tỉ lệ có thai tự nhiên là 100/216 (46,29%) và<br /> thời gian có thai trung bình sau phẫu thuật là<br /> 8,98 ± 5,87 tháng.<br /> Không có trường hợp nào ghi nhận có biến<br /> chứng nặng như tụ máu, tràn dịch sau mổ và chỉ<br /> có 24/216 (11,1%) ghi nhận có cảm giác ngứa hay<br /> đau nhẹ vết mổ. Không có trường hợp nào teo<br /> tinh hoàn sau mổ. Chúng tôi chỉ ghi nhận có 1<br /> trường hợp trên 216 bệnh nhân cho biết có xuất<br /> tinh sớm hơn sau mổ và không có trường hợp<br /> nào bị rối loạn cương sau đó.<br /> <br /> Hội Nghị Khoa Học Kỹ Thuật BV. Bình Dân 2014<br /> <br /> 403<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 18 * Số 1 * 2014<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> BIỆN LUẬN<br /> Theo Noord Zaastra(6) thì khả năng sinh sản<br /> ở cả nam và nữ cao nhất ở độ tuổi 24, sau độ tuổi<br /> này thì tỉ lệ có thai giảm dần theo tuổi của cả hai<br /> giới. Qua đó cho thấy việc khám và điều trị vô<br /> sinh của các bệnh nhân trong nghiên cứu là<br /> chậm trễ.<br /> Kết quả nghiên cứu cho thấy tinh dịch đồ cải<br /> thiện có ý nghĩa thống kê sau 6 tháng trên các<br /> thông số về mật độ và độ di động của tinh trùng<br /> và tiếp tục cải thiện sau đó. Điều này cũng phù<br /> hợp với nghiên cứu của Pryor(8) và Nguyễn<br /> Thành Như(5) trước đây. Phân tích sâu hơn,<br /> chúng tôi nhận thấy tỉ lệ cải thiện tinh dịch đồ về<br /> mật độ rõ rệt ở các nhóm OAT nặng (