Kết quả chọn tạo và mở rộng sản xuất giống lúa nếp N98

Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ nhất<br /> <br /> KẾT QUẢ CHỌN TẠO VÀ MỞ RỘNG SẢN XUẤT GIỐNG LÚA NẾP N98<br /> Lê Vĩnh Thảo, Lê Quốc Thanh,<br /> Nguyễn Việt Hà, Hoàng Tuyển Phương<br /> Trung tâm Chuyển giao Công nghệ & Khuyến nông<br /> SUMMARY<br /> The results selection and expand production of sticky rice N98<br /> N98 is a glutinous rice variety were obtained by selection from Yunshin//I.316/IR26 by Food crops<br /> research Istitute. N98 is a short duration, 110 - 115 days in summer and 135-140 days in spring, high<br /> yielding, 6,0 - 8,0 ton/ha over IRi352 from 11 to 16%, high adaptibility and stability. N98 is tolerant to<br /> low temperature and resistance to Bacterial Blight and Blast diseases. N98 has good quality cooking, is<br /> aplied in diferents provinces of North and Center of Vietnam haves produced N98 as well as Ha Tinh, Hai<br /> Duong, Lai Chau, Cao Bang, Hung Yen, Thanh Hoa, Ha Noi, Ha Nam, Nam Đinh, Thai Binh, Nghe An, Ha<br /> Tinh, Quang Tri, Tuyen Quang, Son La.... more 7,000ha.<br /> Keywords: Glutinous rice, high yielding, adaptability, stability, resistance, good quality.<br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ *<br /> Từ xưa lúa nếp đã được người dân Việt<br /> Nam gieo trồng để phục vụ cho nhu cầu của<br /> nhân dân trong cả nước. Các sản phẩm từ lúa<br /> nếp như bánh chưng, bánh tét, bánh rán, bánh<br /> phu thê, bánh trôi, bánh chay, bánh dày,.... tồn<br /> tại và ngày càng đa dạng. Các giống lúa nếp<br /> được gieo cấy để đáp ứng nhu cầu trên bao gồm<br /> các giống cổ truyền và nhiều giống nếp cải tiến<br /> có hương thơm và không có hương thơm. Thông<br /> thường các giống nếp cổ truyền như nếp cái hoa<br /> vàng, nếp cau, nếp quạ... đều thơm, ngon nhưng<br /> thường chống đổ, năng suất thấp, hầu hết chỉ<br /> gieo trồng một vụ trong năm.<br /> <br /> Nam và mở rộng tại các địa phương, nhân giống<br /> tại các công ty giống.<br /> - Chọn dòng thuần từ năm 1988 - 1998. Năm<br /> 2000 - 2002 đánh giá năng suất, chống chịu, tính<br /> thích ứng. Năm 2003 - 2004 mở rộng và sản xuất<br /> ở các tỉnh đồng bằng Bắc, Trung, Nam Bộ và<br /> miền núi phía Bắc.<br /> - Đánh giá các chỉ tiêu theo Viện Nghiên cứu<br /> Lúa Quốc tế, xử lý số liệu theo IRRISTAT.<br /> III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN<br /> 3.1. Quá trình chọn tạo<br /> <br /> Giống Nếp N98 được tuyển chọn tại Viện<br /> Cây lương thực & Cây thực phẩm, có thời gian<br /> sinh trưởng ngắn, có năng suất cao, chống chịu<br /> khá với một số loại sâu bệnh hại chính như: Đạo<br /> ôn, khô vằn, bạc lá, rầy nâu,... có khả năng chịu<br /> rét khá, chống đổ tốt đã đáp ứng được phần nào<br /> nhu cầu thực tiễn và mục tiêu chọn tạo giống.<br /> <br /> 1987: Nhập nội vật liệu từ tập đoàn rầy nâu,<br /> INGER, IRRI.<br /> <br /> II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 1989 - 1999: Chọn thuần dòng, đặt tên N87-2<br /> <br /> Giống lúa Nếp N98 được chọn tạo từ tổ hợp<br /> Yunshin//I.316/IR26 nhập nội từ IRRI năm 1987,<br /> có tên khác là N87-2.<br /> - Phương pháp chọn tạo và đánh giá giống:<br /> - Sử dụng phương pháp tách dòng, chọn lọc,<br /> đánh giá chống chịu tại Viện KHKTNN Việt<br /> Người phản biện: TS. Phạm Ngọc Lương.<br /> <br /> Giống Nếp N98 được chọn lọc từ tổ hợp<br /> Yunshin//I.316/IR26 nhập nội từ IRRI năm 1987.<br /> <br /> 1988: Chọn dòng phân li cao cây, hạt tròn,<br /> năng suất cao, chống chịu sâu bệnh tốt.<br /> 2004 - 2006: Khảo nghiệm Quốc gia với tên<br /> N87-2.<br /> 2008: Công nhận sản xuất thử tại Quyết định<br /> số 193/26/8/2008 của Cục Trồng trọt, Bộ Nông<br /> nghiệp & PTNT với tên N98.<br /> 2011 - 2012: Hoàn thiện công nghệ, sản xuất<br /> thử N98.<br /> 309<br /> <br /> VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM<br /> <br /> khoẻ, bông dài, số hạt: 190 - 230 hạt/bông, khối<br /> lượng: 23,5 - 24,5g/1000 hạt. Năng suất trung<br /> bình 6 tấn/ha, thâm canh tốt đạt 8 tấn/ha/vụ.<br /> Năng suất cao hơn nếp IRi352 từ 10 - 20%. Kết<br /> quả theo dõi trong các thí nghiệm qua các vụ<br /> được trình bày tại bảng 1.<br /> <br /> * Đặc điểm sinh học<br /> Giống nếp N98 có thời gian sinh trưởng vụ<br /> Mùa 113 - 118 ngày, vụ Xuân muộn: 135 - 145<br /> ngày. Cây cao 105 - 110cm, cứng cây, chống đổ,<br /> kháng bệnh đạo ôn, khô vằn, bạc lá, đẻ nhánh<br /> <br /> Bảng 1. Một số đặc tính nông sinh học và các yếu tố cấu thành năng suất, năng suất<br /> của giống Nếp N98 vụ Mùa năm 2000 tại Thanh Trì, Hà Nội<br /> TGST<br /> (ngày)<br /> <br /> Cao cây<br /> (cm)<br /> <br /> Bông/m<br /> <br /> N98<br /> <br /> 115 - 117<br /> <br /> 106 - 112<br /> <br /> IRi352<br /> <br /> 105 - 110<br /> <br /> 90 - 95<br /> <br /> Tên giống<br /> <br /> Số hạt<br /> chắc/bông<br /> <br /> Tỷ lệ lép<br /> (%)<br /> <br /> KL1000 hạt<br /> (g)<br /> <br /> NSLT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> NSTT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> 257 - 279<br /> <br /> 118 - 122<br /> <br /> 14<br /> <br /> 24,5<br /> <br /> 83,39<br /> <br /> 62,72<br /> <br /> 250 - 274<br /> <br /> 100 - 110<br /> <br /> 18<br /> <br /> 25,0<br /> <br /> 62,50 - 75,35<br /> <br /> 56,21<br /> <br /> 2<br /> <br /> Diễn biến năng suất của giống Nếp N98<br /> trong các thí nghiệm tại đơn vị chọn tạo: Từ<br /> năm 2004, Nếp N98 (N87-2) được đưa vào thí<br /> nghiệm so sánh năng suất nhằm xác định tiềm<br /> năng năng suất của giống nếp mới. Kết quả<br /> cho thấy Nếp N98 vượt năng suất so với giống<br /> đối chứng, giống nếp đang gieo trồng IRi352<br /> (bảng 2).<br /> <br /> Thí nghiệm được đánh giá trong cùng điều<br /> kiện cho thấy Nếp N98 có TGST dài hơn IRi352<br /> khoảng 7- 8 ngày, có chiều cao cây cao hơn<br /> giống IRi352 từ 16cm đến 17cm. Giống Nếp N98<br /> có số hạt chắc/bông cao hơn IRi352 từ 12 đến 18<br /> hạt trên bông, có khối lượng 1000 hạt hơi nhỏ<br /> hơn so với IRi235. Nếp N98 cho năng suất lý<br /> thuyết và năng suất thực tế cao hơn so với giống<br /> nếp IRi352.<br /> <br /> Bảng 2. Kết quả thí nghiệm so sánh vụ Mùa 2004 đến Mùa 2006<br /> (Tại Thanh Trì - Hà Nội)<br /> TT<br /> <br /> Tên giống<br /> <br /> Mùa 2004<br /> <br /> Xuân 2005<br /> <br /> Mùa 2005<br /> <br /> Xuân 2006<br /> <br /> Mùa 2006<br /> <br /> TB<br /> <br /> % tăng so với Đ/C<br /> <br /> 1<br /> <br /> IRi352<br /> <br /> 51,34<br /> <br /> 55,62<br /> <br /> 48,36<br /> <br /> 53,31<br /> <br /> 50,18<br /> <br /> 51,76<br /> <br /> 100<br /> <br /> 2<br /> <br /> N98<br /> <br /> 60.62<br /> <br /> 63,19<br /> <br /> 58,23<br /> <br /> 61,34<br /> <br /> 58,58<br /> <br /> 60,39<br /> <br /> 117<br /> <br /> 3<br /> <br /> N97<br /> <br /> 55,41<br /> <br /> 61,25<br /> <br /> 54,12<br /> <br /> 55,62<br /> <br /> 52,62<br /> <br /> 55,80<br /> <br /> 108<br /> <br /> CV (%)<br /> <br /> 5,1<br /> <br /> 5,3<br /> <br /> 5,2<br /> <br /> 6,2<br /> <br /> 6,3<br /> <br /> LSD0,05<br /> <br /> 5,02<br /> <br /> 5,21<br /> <br /> 5,17<br /> <br /> 5,62<br /> <br /> 6,21<br /> <br /> quả được thể hiện qua bảng 3. Kết quả bảng 3 cho<br /> thấy giống N98 cho năng suất cao hơn hẳn giống<br /> đối chứng ở hầu hết các điểm khảo nghiệm, năng<br /> suất bình quân qua các điểm khảo nghiệm cao hơn<br /> giống đối chứng là 13,98%. Qua đây cũng cho thấy<br /> giống N98 có năng suất cao, ổn định và thích ứng<br /> rộng. Giống N98 đã được Trung tâm Khảo Kiểm<br /> nghiệm giống, sản phẩm cây trồng Quốc gia (TT<br /> KKNG, SPCT QG) đánh giá là giống triển vọng 3<br /> vụ liên tiếp.<br /> <br /> Qua bảng 2 cho thấy, giống Nếp N98 cho<br /> năng suất cao hơn đối chứng ở các vụ thí nghiệm.<br /> Năng suất bình quân qua các vụ thí nghiệm giống<br /> N98 cho năng suất cao hơn giống IRi352 17% ở<br /> mức có ý nghĩa 5%.<br /> 3.2. Kết quả khảo nghiệm giống N98 ở một số<br /> vùng sinh thái<br /> Vụ Xuân 2005 giống N98 đã được gửi đi khảo<br /> nghiệm ở các điểm khảo nghiệm với tên N87-2, kết<br /> <br /> Bảng 3. Năng suất thực thu (tạ/ha) của giống N98 qua các điểm khảo nghiệm vụ Xuân 2005<br /> (Trung tâm Khảo kiểm nghiệm giống cây trồng Trung ương nay là TT KKNG, SPCT QG)<br /> Giống<br /> <br /> Xuân 2005<br /> NS<br /> <br /> %<br /> <br /> Mùa 2006<br /> NS<br /> <br /> Mùa 2007<br /> %<br /> <br /> BQ<br /> <br /> %tăng so với Đ/C<br /> <br /> NS<br /> <br /> %<br /> <br /> NS<br /> <br /> %<br /> <br /> IRi352 (Đ/C)<br /> <br /> 50,33<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 42,90<br /> <br /> 100,0<br /> <br /> 53,81<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> 49.01<br /> <br /> 100,00<br /> <br /> N98<br /> <br /> 57,77<br /> <br /> 114,8<br /> <br /> 47,70<br /> <br /> 111,2<br /> <br /> 62,12<br /> <br /> 115,44<br /> <br /> 55,86<br /> <br /> 113,98<br /> <br /> 310<br /> <br /> Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ nhất<br /> <br /> - Khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện<br /> bất lợi của giống Nếp N98.<br /> Tính chống chịu sâu bệnh và điều kiện bất<br /> lợi của N98 đã được Bộ môn Nghiên cứu Chọn<br /> <br /> tạo giống lúa thâm canh & đặc sản cùng các đơn<br /> vị phối hợp đánh giá trên đồng ruộng và tổng hợp<br /> ở bảng 4.<br /> <br /> Bảng 4. Khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện bất thuận của giống N98<br /> (Bộ môn nghiên cứu Chọn tạo giống lúa thâm canh và đặc sản - Trung tâm NC & PT lúa<br /> Viện CLT & CTP)<br /> TT<br /> <br /> Tên giống<br /> <br /> Sâu đục thân<br /> <br /> Sâu cuốn lá<br /> <br /> Bệnh đạo ôn<br /> <br /> Bệnh khô vằn<br /> <br /> Bệnh bạc lá<br /> <br /> Chống đổ<br /> <br /> Chịu rét<br /> <br /> 1<br /> <br /> IRi352<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 3-5<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3-5<br /> <br /> 2<br /> <br /> N 98<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1-3<br /> <br /> 1<br /> <br /> 3<br /> <br /> 3-5<br /> <br /> Ghi chú: - Đánh giá thực trạng sâu bệnh hại trên đồng ruộng (năm 2005- 2007)<br /> - Đánh giá theo thang điểm của IRRI<br /> <br /> Qua bảng 4 cho thấy: Giống Nếp N98 là một<br /> giống nếp có khả năng chống chịu khá với một số<br /> loại sâu bệnh hại chính, khả năng chịu rét ở mức<br /> trung bình, tương đương với giống IRi352, giống<br /> N98 có khả năng kháng bệnh khô vằn khá hơn so<br /> với giống IRi352<br /> <br /> dẻo, có hàm lượng amiloz thấp hơn (bảng 4). Gạo<br /> Nếp N98 có thể dùng cho công nghệ chế biến bột<br /> làm các loại bánh từ nếp, nấu rượu rất ngon và<br /> xôi dẻo. Kết quả chế biến các loại bánh từ gạo<br /> nếp N98 cho thấy, chất lượng bánh được người<br /> dùng chấp nhận.<br /> <br /> 3.3. Chất lượng của giống Nếp N98<br /> <br /> Kết quả thử phẩm chất nấu nướng và phân<br /> tích trong phòng thí nghiệm cho thấy các chỉ tiêu<br /> chất lượng, giống Nếp N98 tương đương giống<br /> nếp Quốc gia IRi352.<br /> <br /> Chất lượng của giống Nếp N98 được phân<br /> tích trong phòng thí nghiệm tại Viện Công nghệ<br /> sau thu hoạch năm 2001 cho thấy, N98 có dạng<br /> hạt bầu nhưng thon hơn so với giống IRi352, gạo<br /> <br /> Bảng 5. Kết quả đánh giá chất lượng giống nếp N98<br /> (Viện Cơ điện và Công nghệ sau thu hoạch)<br /> Chỉ tiêu<br /> Dòng<br /> IRi352 (Đ/C)<br /> N98<br /> <br /> Chiều dài<br /> hạt gạo (mm)<br /> <br /> Chiều rộng<br /> hạt gạo (mm)<br /> <br /> Tỷ lệ D/R<br /> <br /> Tỷ lệ gạo lật<br /> (%)<br /> <br /> Hàm lượng<br /> amiloz (%)<br /> <br /> Độ dẻo<br /> <br /> 5,42<br /> 5, 44<br /> <br /> 2, 65<br /> 2,48<br /> <br /> 2, 05<br /> 2, 19<br /> <br /> 78,38<br /> 77,52<br /> <br /> 5,81<br /> 5,72<br /> <br /> Dẻo<br /> Dẻo<br /> <br /> 3.4. Kết quả nghiên cứu quy trình thâm canh<br /> giống Nếp N98<br /> 3.4.1. Thí nghiệm về thời vụ đối với giống lúa<br /> N98 tại Hà Nội<br /> Thí nghiệm gồm 3 công thức được bố trí<br /> theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại,<br /> <br /> diện tích mỗi ô thí nghiệm là 20m2 (5m  4m),<br /> khoảng cách giữa các ô: 30cm. Cấy 2 - 3<br /> dảnh/khóm, mật độ cấy 40 khóm/m2, phân bón:<br /> 10 tấn P/C + 100N + 90P2O5 + 90K2O. Kết quả<br /> thu được trình bày tại bảng 6.<br /> <br /> Bảng 6. Ảnh hưởng của thời vụ đến sinh trưởng, phát triển và năng suất giống N98<br /> trong điều kiện vụ Mùa và Xuân tại Ba Vì - Hà Nội<br /> Công thức<br /> <br /> Thời vụ<br /> 05/6/2011<br /> Mùa 2011 10/6/2011<br /> 15/6/2011<br /> 01/12/2012<br /> 10/12/2012<br /> Xuân 2012<br /> 20/1/2012<br /> 01/2/2012<br /> <br /> TGST (ngày)<br /> 110<br /> 106<br /> 110<br /> 150<br /> 140<br /> 133<br /> 128<br /> <br /> Bông/khóm<br /> 6,5<br /> 7,2<br /> 6,6<br /> 5,6<br /> 6,2<br /> 6,5<br /> 6,8<br /> <br /> Hạt chắc/bông Khối lượng 1000 hạt (g) NSTT (tạ/ha)<br /> 24,5<br /> 58,9<br /> 139,5<br /> 149,8<br /> 24,8<br /> 61,8<br /> 140,9<br /> 24,5<br /> 60,1<br /> 117<br /> 24,3<br /> 66,3<br /> 121<br /> 24,8<br /> 68,3<br /> 102<br /> 24,8<br /> 63,1<br /> 100<br /> 24,0<br /> 65,3<br /> <br /> Ghi chú: CV (%): 4,2; LSD.05: 3,94<br /> <br /> 311<br /> <br /> VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM<br /> <br /> N98 trổ bông đúng vào thời điểm mưa kéo dài<br /> liên tục nên tỷ lệ lép tăng cao, năng suất thực thu bị<br /> giảm rõ rệt. Thời vụ càng muộn càng bị ảnh hưởng<br /> bởi mưa kéo dài, cây lúa phơi màu kém làm tỷ lệ<br /> hạt lép, lửng tăng cao dẫn đến giảm năng suất. Điều<br /> này rất quan trọng trong việc bố trí thời vụ để cây<br /> lúa trổ bông vào thời gian thuận lợi (ít mưa bão).<br /> Năng suất các công thức dao động từ 58,9 - 61,8<br /> tạ/ha. Trong thí nghiệm tại vụ Xuân 2012, N98 cho<br /> năng suất cao nhất tại thời vụ gieo 10 tháng 12, đạt<br /> 68,3 tạ/ha. Thực tế trong sản xuất tại Thanh Trì,<br /> trong điều kiện có che phủ nilon cho mạ, thời vụ<br /> cho năng suất cao có thể gieo trong vụ Xuân muộn,<br /> gieo từ 15 - 20 tháng 1.<br /> <br /> 3.4.2. Thí nghiệm ảnh hưởng mật độ đến năng<br /> suất giống N98.<br /> Thí nghiệm gồm 4 công thức được bố trí theo<br /> khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại, diện tích<br /> mỗi ô thí nghiệm là 20m2 (5m  4m), khoảng cách<br /> giữa các ô: 30cm. Cấy 2 dảnh/khóm, phân bón: 10 tấn<br /> P/C + 100N + 90P2O5 + 90K2O. Gieo ngày 10/6/2011<br /> - cấy 1/7/2011. Các công thức thí nghiệm: Công thức<br /> I: 30 khóm/m2; Công thức II: 40 khóm/m2; Công thức<br /> III: 50 khóm/m2; Công thức IV: 60 khóm/m2.<br /> <br /> Ảnh hưởng của mật độ cấy cho thấy công thức<br /> II tức 40 khóm/m2 cho năng suất cao nhất<br /> (60,2 tạ/ha). Kết quả này trùng hợp với kết quả của<br /> nhiều tác giả khác trên các giống lúa yêu cầu thâm<br /> canh cao. Giống N98 là dạng hình thâm canh trung<br /> bình, mật độ vụ Mùa thích hợp từ 35 - 45 khóm/m2.<br /> Bảng 7. Ảnh hưởng của mật độ đến sinh trưởng, phát triển và năng suất giống N98<br /> trong điều kiện vụ Mùa 2011 tại Ba Vì - Hà Nội<br /> <br /> Công thức<br /> <br /> N98<br /> <br /> Mật độ<br /> 2<br /> (khóm/m )<br /> 30<br /> 40<br /> 50<br /> 60<br /> <br /> TGST<br /> (ngày)<br /> 110<br /> 106<br /> 110<br /> 110<br /> <br /> Cao cây<br /> (cm)<br /> 118,3<br /> 119,1<br /> 119,5<br /> 119,7<br /> <br /> Bông/khóm Hạt chắc/bông<br /> 7,0<br /> 7,1<br /> 6,5<br /> 6,3<br /> <br /> 140.5<br /> 148.8<br /> 140.9<br /> 139.5<br /> <br /> Tổng số<br /> hạt/bông<br /> 157,5<br /> 160,1<br /> 160,7<br /> 157,5<br /> <br /> KL1000 hạt<br /> (g)<br /> 24,5<br /> 24.7<br /> 24.5<br /> 24,5<br /> <br /> CV (%)<br /> LSD.05<br /> <br /> NSTT<br /> (tạ/ha)<br /> 58,9<br /> 61,1<br /> 60,1<br /> 58,6<br /> 4,08<br /> 4,21<br /> <br /> Ghi chú: CV (%): 4,08; LSD.05: 4,21.<br /> <br /> Kết quả cho thấy cấy với mật độ 40 khóm/m2<br /> trong điều kiện vụ Mùa 2011 năng suất đạt cao nhất<br /> đối với giống N98 tại Ba Vì (61,1 tạ/ha), mật độ 60<br /> khóm cho năng suất thấp nhất (58,6 tạ/ha), tuy<br /> nhiên sự sai khác không có ý nghĩa ở mức 95%.<br /> 3.4.3. Thí nghiệm về phân bón đối với giống N98<br /> Thí nghiệm gồm 4 công thức được bố trí theo<br /> khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại, diện<br /> tích mỗi ô thí nghiệm là 20m2 (5m  4m), khoảng<br /> cách giữa các ô: 30cm. Cấy 2 dảnh/khóm, mật độ<br /> 40 khóm/m2. Thí nghiệm được gieo ngày 10/6/2011<br /> và cấy 1/7/2011. Các công thức thí nghiệm:<br /> + Công thức I: 10T PC: 70N: 70P2O5: 60K20<br /> + Công thức II: 10T PC: 90N: 80P2O5: 80K20<br /> <br /> (Đ/C) + Công thức III: 10T PC: 110N: 90P2O5:<br /> 100K20 + Công thức IV: 10T PC: 130N:<br /> 100P2O5: 120K20<br /> Kết quả theo dõi thí nghiệm cho thấy: Ở mức<br /> phân bón 110N: 90P2O5: 100K20 trong vụ Mùa<br /> 2011 cho các chỉ tiêu cấu thành năng suất và cho<br /> năng suất thực thu cao nhất (61,4 tạ/ha). Ở mức<br /> phân bón 90N: 80P2O5: 80K20 giống N98 sinh<br /> trưởng khá tốt nhưng năng suất vẫn còn thấp, như<br /> vậy dinh dưỡng cung cấp vẫn còn chưa đáp ứng<br /> đủ nhu cầu. Mức phân 130N: 100P2O5: 120K20<br /> thì cây lúa có biểu hiện thừa dinh dưỡng, cụ thể<br /> là năng suất thực thu thấp hơn mức 110N:<br /> 90P2O5: 100K20 (bảng 8)<br /> <br /> Bảng 8. Ảnh hưởng của phân bón đến sinh trưởng, phát triển và năng suất giống N98<br /> trong điều kiện vụ Mùa 2011tại Ba Vì - Hà Nội<br /> Giống<br /> <br /> N98<br /> <br /> Công<br /> thức<br /> I<br /> II<br /> III<br /> IV<br /> <br /> TGST<br /> (ngày)<br /> 105<br /> 105<br /> 108<br /> 112<br /> <br /> Ghi chú: CV (%): 5,11; LSD.05: 4,02.<br /> <br /> 312<br /> <br /> Cao cây<br /> (cm)<br /> 116,5<br /> 118,7<br /> 119.0<br /> 119.8<br /> <br /> Bông/<br /> khóm<br /> 6,6<br /> 6,7<br /> 7,3<br /> 7,6<br /> <br /> Hạt chắc/<br /> bông<br /> 154,6<br /> 155,8<br /> 159,2<br /> 156,8<br /> <br /> Tổng số<br /> hạt/bông<br /> 160,5<br /> 161,5<br /> 163,1<br /> 168,0<br /> <br /> KL1000 hạt<br /> (g)<br /> 24,4<br /> 24,5<br /> 24,9<br /> 24,5<br /> <br /> NSTT<br /> (tạ/ha)<br /> 57,2<br /> 59,2<br /> 61,8<br /> 59,3<br /> <br /> Hội thảo Quốc gia về Khoa học Cây trồng lần thứ nhất<br /> <br /> Qua kết quả ở bảng trên chúng tôi có một số<br /> nhận xét sau: Đối với N98, mức phân bón công<br /> thức 3 (10T PC: 110N: 90P2O5: 100K20) cho<br /> năng suất cao nhất: 61,8 tạ/ha.<br /> 3.4.4. Thí nghiệm xác định thời vụ Xuân 2012<br /> tại Ninh Bình<br /> Thí nghiệm được bố trí theo kiểu khối ngẫu<br /> nhiên hoàn chỉnh, 3 lần nhắc lại.<br /> Số công thức: 2 công thức ứng với 3 thời vụ<br /> gieo mạ dựa theo nông lịch gieo cấy của khuyến<br /> <br /> nông tỉnh Ninh Bình: TV1: Gieo ngày 25/1, TV2:<br /> gieo ngày 1 tháng 2 và TV3: Gieo ngày 8/2,<br /> Ngày cấy: 25/2. Diện tích ô thí nghiệm: 20 m2/ô,<br /> mật độ cấy: 3 dảnh/khóm, 40 khóm/m2, mức<br /> phân bón: 110N: 90P2O5: 100K2O.<br /> Đánh giá các yếu tố cấu thánh năng suất và<br /> năng suất là chỉ tiêu quan trọng để lựa chọn thời<br /> vụ thích hợp cho các giống lúa. Kết quả theo dõi<br /> các chỉ tiêu này được trình bày ở bảng 9.<br /> <br /> Bảng 9. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất của giống lúa N98<br /> tham gia thí nghiệm thời vụ tại Yên Mô - Ninh Bình, vụ Xuân 2012<br /> Giống lúa<br /> <br /> N98<br /> <br /> Tỷ lệ lép<br /> (%)<br /> <br /> Hạt chắc/bông<br /> (hạt)<br /> <br /> KL1000 hạt<br /> (g)<br /> <br /> NSLT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> NSTT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> Thời vụ<br /> <br /> Số bông/khóm<br /> <br /> 25/1<br /> <br /> 5,8<br /> <br /> 140<br /> <br /> 8,2<br /> <br /> 23,5<br /> <br /> 81,6<br /> <br /> 52,3<br /> <br /> 1/2<br /> <br /> 6,0<br /> <br /> 142<br /> <br /> 8,0<br /> <br /> 23,7<br /> <br /> 83,5<br /> <br /> 54,3<br /> <br /> 8/2<br /> <br /> 6,5<br /> <br /> 144<br /> <br /> 8,1<br /> <br /> 23,6<br /> <br /> 84,6<br /> <br /> 56,7<br /> <br /> Ghi chú: CV (%): 4,82 LSD.05: 4,12.<br /> <br /> Kết quả cho thấy thời vụ 3 gieo mạ ngày 8<br /> tháng 2 đạt năng suất cao nhất cao nhất (56,7<br /> tạ/ha) nhưng không sai khác với thời vụ 1 tháng 2.<br /> 3.4.5. Thí nghiệm xác định mật độ và số dảnh<br /> cấy phù hợp cho giống lúa N98 tại Ninh Bình<br /> vụ Xuân 2012.<br /> - Thí nghiệm được bố trí theo kiểu Split-plot,<br /> ô chính là mật độ, ô phụ là số dảnh, 3 lần nhắc<br /> lại.Ba mật độ bao gồm M1: 30 khóm/m2; M2: 40<br /> khóm/m2; M3: 50 khóm/m2<br /> <br /> + Hai công thức về số dảnh cấy bao gồm:<br /> D1: Cấy 2 dảnh; D2: Cấy 3 dảnh<br /> + Ngày gieo: 29/1, Ngày cấy: 25/2; Diện tích<br /> ô lớn: 20 m2, ô nhỏ là 10 m2<br /> + Mức phân bón: 110N: 90P2O5: 100K2O<br /> Kết quả cho thấy giống N98 cho năng suất<br /> thực thu cao nhất ở công thức 40 khóm/m2 cấy 3<br /> dảnh (62,3 tạ/ha), năng suất thực thu thấp nhất ở<br /> mật độ 50 khóm, cấy 3 dảnh (bảng 10).<br /> <br /> Bảng 10. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất của giống lúa N98<br /> tham gia thí nghiệm mật độ cấy và số dảnh cấy tại Yên Mô - Ninh Bình, vụ Xuân 2012<br /> Giống lúa<br /> <br /> Mật độ<br /> (khóm)<br /> 30<br /> <br /> N98<br /> <br /> 40<br /> 50<br /> <br /> 2<br /> <br /> Chắc/bông<br /> (hạt)<br /> <br /> Tỷ lệ lép<br /> (%)<br /> <br /> KL 1000<br /> (g)<br /> <br /> NSLT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> NSTT<br /> (tạ/ha)<br /> <br /> 214<br /> <br /> 143,8<br /> <br /> 8,1<br /> <br /> 24,5<br /> <br /> 75,7<br /> <br /> 52,7<br /> <br /> 3<br /> <br /> 215<br /> <br /> 143,9<br /> <br /> 8,4<br /> <br /> 24,5<br /> <br /> 75,7<br /> <br /> 54,3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 215<br /> <br /> 142,8<br /> <br /> 9,8<br /> <br /> 24,4<br /> <br /> 76,4<br /> <br /> 62,0<br /> <br /> 3<br /> <br /> 216<br /> <br /> 143,1<br /> <br /> 9,4<br /> <br /> 24,3<br /> <br /> 76,2<br /> <br /> 62,3<br /> <br /> 2<br /> <br /> 219<br /> <br /> 140,3<br /> <br /> 13,5<br /> <br /> 24,2<br /> <br /> 75,9<br /> <br /> 51,3<br /> <br /> 3<br /> <br /> 218<br /> <br /> 140,1<br /> <br /> 13,4<br /> <br /> 24,2<br /> <br /> 75,0<br /> <br /> 49,0<br /> <br /> Số dảnh<br /> cấy<br /> <br /> Bông/m<br /> (bông)<br /> <br /> 2<br /> <br /> Ghi chú: CV (%) HT6 = 3,8 CV (%) N98 = 3,7.<br /> <br /> 3.4.6. Thí nghiệm lượng hạt giống đối với gieo<br /> vãi giống lúa N98 trong vụ Xuân<br /> Về liều lượng gieo bao gồm: MĐ1: 40<br /> kg/ha; MĐ2: 60 kg/ha; MĐ3: 80 kg/ha; MĐ4:<br /> 100 kg/ha. Về phân bón gồm 4 mức phân bón<br /> <br /> như sau: 60 N, 80 N, 100 N, 120 N với 70<br /> P2O5: 70 K2O + 8 tấn phân chuồng. Năng suất<br /> lúa là kết quả cuối cùng của sản xuất nông<br /> nhiệp, là chỉ tiêu quan trọng nhất phản ánh đầy<br /> đủ tình hình sinh trưởng, phát triển tốt hay xấu<br /> của cây lúa. Giống N98 cho năng suất cao nhất<br /> 313<br /> <br />