Kết quả điều trị miệng niệu đạo đóng thấp thể phức tạp bằng kỹ thuật Snodgrass

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 3 * 2019<br /> <br /> <br /> KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ MIỆNG NIỆU ĐẠO ĐÓNG THẤP THỂ PHỨC TẠP<br /> BẰNG KỸ THUẬT SNODGRASS<br /> Lê Tấn Sơn*, Phạm Ngọc Thạch**, Ngô Xuân Thái*<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị miệng niệu đạo đóng thấp thể giữa và thể sau theo kỹ thuật cuộn ống tại<br /> chỗ có rạch sàn niệu đạo (Snodgrass) tại bệnh viện Nhi Đồng 2.<br /> Đối tượng – Phương pháp nghiên cứu: Bệnh nhi bị tật lỗ tiểu đóng thấp thể giữa và thể sau được phẫu<br /> thuật theo kỹ thuật Snodgrass và được theo dõi tại khoa Niệu bệnh viện Nhi Đồng 2, sau khi bóc tách da thân<br /> dương vật xuống và được bảo tồn sàn niệu đạo triển khai được kỹ thuật Snodgrass sẽ được đưa vào nghiên cứu;<br /> các trường hợp cắt sàn niệu đạo sẽ bị loại khỏi nghiên cứu. Kỹ thuật tạo hình niệu đạo theo Snodgrass khâu niệu<br /> đạo một lớp, có tăng cường khâu thể xốp hay không; khâu phủ niệu đạo tân tạo bằng mảnh mô dưới bao qui đầu<br /> hoặc mảnh tinh mạc. Nghiên cứu tiến cứu mô tả loạt trường hợp, thời gian từ tháng 3/2012 đến tháng 3/2015.<br /> Kết quả: Có 278 bệnh nhân được phẫu thuật tạo hình niệu đạo theo kỹ thuật Snodgrass trong đó thể giữa<br /> chiếm 169 trường hợp và thể sau chiếm 109 trường hợp. Biến chứng xảy ra ở 81 trường hợp cần phải phẫu thuật<br /> lại chiếm tỉ lệ biến chứng chung 29% (81/278), trong đó rò niệu đạo 57 trường hợp (20,5%), tụt lỗ sáo 18 trường<br /> hợp (6,4%) và hẹp miệng sáo 6 trường hợp (2,1%). Thời gian theo dõi từ 6 tháng đến 36 tháng.<br /> Kết luận: Kỹ thuật Snodgrass có thể áp dụng cho miệng niệu đạo đóng thấp thể giữa và thể sau với tỉ lệ biến<br /> chứng chấp nhận được so với các kỹ thuật khác. Ưu điểm nổi bật của kỹ thuật thể hiện ở sự đơn giản và tính<br /> thẩm mỹ cao.<br /> Từ khóa: lỗ tiểu thấp, tạo hình niệu đạo, snodgrass<br /> ABSTRACT<br /> TUBULARISED INCISED PLATE TECHNIQUE FOR SEVERE HYPOSPADIAS REPAIR<br /> Le Tan Son, Pham Ngoc Thach, Ngo Xuan Thai,<br /> * Ho Chi Minh City Journal of Medicine * Supplement of Vol. 23 - No 3 - 2019: 72 - 77<br /> Objective: To describe the results of Snodgrass technique for middle and posterior hypospadias repair at the<br /> Children’s Hospital 2.<br /> Methods: Prospective descriptive study, from March 2012 to March 2015, primary repairs were carried out<br /> on 278 boys with midshaft and proximal hypospadias. The method of urethroplasty was adapted from that of<br /> described by Snodgrass. The key step of the TIP repair is a midline incision of the urethral plate; a preputial dartos<br /> flap or a tunica vaginalis flapare used to cover the neourethra. An 8Fr Foley was used as a urethral tent and<br /> removed from 10 to 14 days after surgery. The follow-up time was 6-36 months.<br /> Results: The overall complication rates was 29% composed of 57 urethrocutaneous fistulas (20.5%), 18<br /> meatal regressions (6.4%) and 6 meatal stenosis (2.1%). The meatal stenosis was managed by meatoplasty.<br /> Conclusions: Snodgrass technique was feasible for midshaft and proximal hypospadias. Postoperative<br /> complication rate was acceptable in comparison with other techniques. The advantage of this technique is simple<br /> and a cosmetic meatus<br /> Keywords: Hypospadias, urethroplasty<br /> <br /> <br /> *Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh **Bệnh viện Nhi Đồng 2<br /> Tác giả liên lạc: TS. BS. Phạm Ngọc Thạch ĐT: 0902187095 Email: dr.thachpham@yahoo.fr<br /> <br /> <br /> 72 Chuyên Đề Tiết Niệu – Thận Học<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 3 * 2019 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> <br /> ĐẶT VẤNĐỀ ống tại chỗ có rạch sàn niệu đạo (Snodgrass) tại<br /> bệnh viện Nhi Đồng 2.<br /> Kỹ thuật cuộn ống tại chỗ có rạch sàn niệu<br /> đạo được tác giả Snodgrass giới thiệu vào năm ĐỐI TƯỢNG- PHƯƠNGPHÁPNGHIÊNCỨU<br /> 1994(10) nhanh chóng trở nên phổ biến và chiếm Đối tượng nghiên cứu<br /> dần ưu thế so với các kỹ thuật khác. Đây là cải Bao gồm những bệnh nhân miệng niệu đạo<br /> tiến từ kỹ thuật Duplay với điểm mấu chốt là đóng thấp thể giữa và thể sau được phẫu thuật<br /> đường rạch giữa sàn niệu đạo làm rộng thêm theo kỹ thuật Snodgrass và được theo dõi tại<br /> sàn niệu đạo, giúp mô tại chỗ đủ để cuộn ống khoa Niệu bệnh viện Nhi Đồng 2 trong thời gian<br /> tạo hình niệu đạo. Mới đầu kỹ thuật này chỉ sử từ tháng 3/2012 đến tháng 3/2015.<br /> dụng cho miệng niệu đạo đóng thấpthể trước. Các trường hợp bệnh nhân trong phẫu thuật<br /> Kỹ thuật Snodgrass chiếm được sự ưa chuộng ở phải cắt sàn niệu đạo sẽ bị loại khỏi nghiên cứu.<br /> các phẫu thuật viên do tính đơn giản của kỹ<br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> thuật(2), việc sử dụng sàn niệu đạo dồi dào mạch<br /> máu mà không phải sử dụng mô từ nơi khác Thiết kế nghiên cứu<br /> đến giúp giảm tỉ lệ biến chứngvà bảo đảm một Nghiên cứu tiền cứu, mô tả.<br /> kết quả lâu dài(8). Bên cạnh đó tính thẩm mỹ Mô tả kỹ thuật<br /> vượt trội với hình thái qui đầu và dương vật cân Kỹ thuật Snodgrass được thực hiện đường<br /> đối, da che phủ dương vật đủ sau mổ, dương rạch hình chữ U từ qui đầu song song sàn niệu<br /> vật không xoay và miệng niệu đạo hình khe tự đạo và vòng xuống miệng niệu đạo đóng thấp;<br /> nhiên (slit like meatus); đây chính là những ưu điểm mấu chốt của kỹ thuật là rạch một đường<br /> thế thực sự của kỹ thuật đã được chứng minh. rạch sâu vào sàn niệu đạo (thủ thuật Snodgrass)<br /> Từ đó, kỹ thuật Snodgrass được mở rộng từ thể giúp sàn niệu đạo trở nên rộng hơn. Khâu khép<br /> trước sang thể giữa và thể sau(15). cuộn ống lại hai cánh niệu đạo, khâu phủ niệu<br /> Còn tại Việt Nam chỉ có vài báo cáo đơn lẻ đạo mới bằng hai cánh của vật xốp<br /> mô tả kết quả bước đầu trong việc ứng dụng kỹ (spongioplasty) bên cạnh đó để giảm xì rò, lấy<br /> thuật Snodgrass cho miệng niệu đạo đóng mảnh mô dưới da bao qui đầu có cuống mạch<br /> thấpthể trước ở vài trung tâm phía Nam còn đối khâu phủ tăng cường niệu đạo mới hoặc trong<br /> với thể giữa và thể sau thì không ghi nhận. trường hợp niệu đạo tân tạo dài có thể lấy mảnh<br /> Mục tiêu nghiên cứu tinh mạc có cuống từ bao tinh hoàn. Cuối cùng<br /> Đánh giá kết quả điều trị miệng niệu đạo là khép hai cánh qui đầu và khâu da (Hình 1).<br /> đóng thấp thể giữa và thể sau theo kỹ thuật cuộn<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Hình 1. Kỹ thuật Snodgrass<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Tiết Niệu – Thận Học 73<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ Bản Tập 23 * Số 3 * 2019<br /> <br /> Các biến số cần thu thập phải phẫu thuật lại chiếm tỉ lệ biến chứng chung<br /> 29% (81/278) trong đó rò niệu đạo 57 trường hợp<br /> Trước mổ<br /> (20,5%), tụt lỗ sáo 18 trường hợp (6,4%) và hẹp<br /> Tuổi, thể giải phẫu.<br /> miệng sáo phải chỉnh hình miệng sáo 6 trường<br /> Sau mổ hợp (2,1%) (Biếu đồ 1).<br /> Rò niệu đạo, hẹp miệng niệu đạo, tụt miệng<br /> 250<br /> niệu đạo.<br /> 197<br /> Phương pháp thống kê 200<br /> Số trường hợp<br /> Đối với biến định tính mô tả tần số, tỉ lệ.<br /> 150<br /> Đối với biến định lượng mô tả trung bình, độ<br /> lệch chuẩn hoặc trung vị, khoảng tứ vị. 100<br /> Xét các mối liên quan bằng phép kiểm chi 57<br /> bình phương hoặc kiểm định chính xác Fisher, 50<br /> 18<br /> phép kiểm Wilcoxon Ranksum. 6<br /> 0<br /> Cách thu thập số liệu Rò niệu Tụt miệng Hẹp Tốt<br /> Theo bộ câu hỏi soạn sẵn. đạo niệu đạo miệng<br /> niệu đạo<br /> KẾT QUẢ<br /> Có 278 bệnh nhân được phẫu thuật tạo hình Biểu đồ 1: Các biến chứng muộn sau phẫu thuật<br /> niệu đạo theo kỹ thuật Snodgrass trong đó: tạo hình niệu đạo<br /> Mối liên quan giữa các nhóm tuổi và thể giải Các yếu tố liên quan đến biến chứng phẫu thuật<br /> phẫu (Bảng 1) Bảng 2: Các yếu tố liên quan đến bứng chứng phẫu thuật<br /> Bảng 1: Mối liên quan giữa các nhóm tuổi và thể giải phẫu Biến chứng<br /> Thể giải phẫu Đặc điểm Có Không p<br /> Nhóm tuổi p (n=81) (n=197)<br /> Thể giữa Thể sau<br /> 1-3 117 (69,2%) 84 (77,1%) 0,362* Nhóm tuổi<br /> 4-6 33 (19,5%) 16 (14,7%) 1-3 42 (20,8%) 159 (79,2%)