Khảo sát độc tính cấp, bán trường diễn và ảnh hưởng trên sự sinh sản của tảo xanh spirulina platensis giàu selen trên chuột nhắt trắng

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> KHẢO SÁT ĐỘC TÍNH CẤP, BÁN TRƯỜNG DIỄN VÀ ẢNH HƯỞNG<br /> TRÊN SỰ SINH SẢN CỦA TẢO XANH SPIRULINA PLATENSIS<br /> GIÀU SELEN TRÊN CHUỘT NHẮT TRẮNG<br /> Lê Tố Uyên*, Lưu Thị Mỹ Ngọc*, Trương Thị Thu Trang*, Lưu Huỳnh Ngọc Dũng*, Lưu Công Thịnh*,<br /> Lê Thanh Bình*, Nguyễn Khánh*, Nguyễn Tiến Thịnh*, Lê Võ Hoàng Yến*, Trần Ngọc Thanh Ngân*,<br /> Phan Phi Anh*, Nguyễn Thế Thiện Phương*, Trần Thị Vân Anh*, Võ Phùng Nguyên*, Lê Văn Lăng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Trong nghiên cứu này, độc tính cấp, bán trường diễn và ảnh hưởng trên sinh sản của tảo xanh<br /> Spirulina giàu Selen được khảo sát trên chuột nhắt trắng.<br /> Phương pháp: Chuột được theo dõi 72 giờ sau khi cho uống tảo xanh Spirulina giàu selen để xác định độc<br /> tính cấp. Độc tính bán trường diễn và tác động trên chức năng sinh sản của tảo xanh giàu selen tương ứng được<br /> nghiên cứu trong 2 và 4 tháng. Các thông số huyết học, sinh hóa, giải phẫu đại thể, vi thể gan, thận được xác<br /> định để đánh giá độc tính bán trường diễn. Tỉ lệ chuột cái mang thai thành công, số chuột con trung bình trên<br /> chuột cái, những thay đổi trên cơ quan sinh sản của chuột cha mẹ được ghi nhận. Hành vi, thể trạng chung và<br /> tốc độ tăng trưởng thể trọng của chuột con cũng được theo dõi.<br /> Kết quả: Tất cả các chuột sống và không có biểu hiện độc tính khi sử dụng liều cao nhất có thể thử nghiệm<br /> của tảo spirulina giàu selen là 6g/kg. Trong nghiên cứu độc tính bán trường diễn, không có các thay đổi bất<br /> thường về chỉ số sinh hóa và giải phẫu bệnh sau 2 tháng sử dụng tảo spirulina giàu selen liều 0,6 g/kg/ngày.<br /> Trong nghiên cứu độc tính trên sinh sản, chuột cha mẹ không có các biến đổi có thể phát hiện trong giải phẫu cơ<br /> quan sinh sản của cũng như tinh trùng đồ và số lượng chuột con trung bình so với lô chứng. Chuột con có tốc<br /> độ tăng trưởng về thể trọng bình thường, không có các biểu hiện bất thường quan sát được cũng như các biểu<br /> hiện độc tính của selen.<br /> Kết luận: Không phát hiện được các dấu hiệu độc tính trên chuột nhắt sau 2 tháng uống tảo spirulina giàu<br /> selen 0,6 g/kg/ngày. Ở cùng liều, tảo spirulina giàu selen không gây ra các biến đổi có thể phát hiện nào trên cơ<br /> quan sinh sản của chuột cha mẹ cũng như sự hình thành và phát triển về thể trọng của chuột con 01 tháng sau<br /> khi sanh.<br /> Từ khóa: tảo Spirulina giàu selen, độc tính sinh sản, độc tính cấp, độc tính bán trường diễn.<br /> ACUTE, SUBCHRONIC AND REPRODUCTIVE TOXICITY OF SELENIUM-ENRICHED SPIRULINA<br /> BY ORAL IN MICE<br /> Le To Uyen, Luu Thi My Ngoc, Truong Thi Thu Trang, Luu Huynh Ngoc Dung, Luu Cong Thinh,<br /> Le Thanh Binh, Nguyen Khanh, Nguyen Tien Thinh, Le Vo Hoang, Yen, Tran Ngoc Thanh Ngan,<br /> Phan Phi Anh, Nguyen The Thien Phuong, Tran Thi Van Anh, Vo Phung Nguyen, Le Van Lang<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 531 - 537<br /> Objectives: In this study, the acute, subchronic and reproductive toxicity of selenium-enriched spirulina<br /> was investigated in mice by oral administration.<br /> Methods: Mice were observed for 72 hours after given orally selenium-enriched spirulina to determine acute<br /> toxicity. The subchronic and reproductive toxicity of this preparation was also investigated in for 2 and 4 months,<br /> *<br /> <br /> Bộ môn Dược lý, **Bộ môn Bào chế – Khoa Dược, ĐH Y Dược Tp Hồ Chí Minh<br /> Tác giả liên hệ: DS. Lưu Thị Mỹ Ngọc<br /> ĐT: 01269979131<br /> Email: myngocluu30@gmail.com<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> 531<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> respectively. Biochemical and haematological indices were determined and liver and kidney histopathology was<br /> assessed in subchronic toxicity. The rate of female mice had successful delivery, the mean of offsprings per female,<br /> changes in reproductive organs of parental mice were recorded. The behavior, weight and development status of<br /> offsprings also observed for 30 days.<br /> Results: All mice were alive and there had no signs of toxicity were observed at the highest dose of selenium<br /> enriched spirulina could be tested 6 g/kg. In the subchronic toxicity study, there were no abnormal changes<br /> in biochemical and haematological indices and histopathological examination after two months treated with<br /> selenium-enriched spirulina 0.6 g/kg/day. In the reproductive toxicity study, parental mice had no detectable<br /> changes of reproductive organs anatomy as well as map of semen and sperm and the mean of offspring when were<br /> compared with control group. Their offspring had normal body weight and growth status and did not show<br /> observed abnormal signs as well as toxicity of selen.<br /> Conclusions: There are no toxicity signs detectable in mice after two months oral adminstration 0.6 g/kg of<br /> selenium enriched spirulina. At the same dose, slenenium enriched spirulina, there are no detectable changes in<br /> the reproductive organs of parental mice as well as the formation and development of their offspring one months<br /> after delivery.<br /> Keywords: selenium enriched spirulina, reproductive toxicity, acute toxicity, subchronic toxicity<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Selenium (Selen) là siêu vi lượng thiết yếu<br /> đối với con người. Vai trò của Selen trong cơ thể<br /> sống chủ yếu để tổng hợp enzyme Glutathione<br /> peroxidase (GSH-Px), một men hoạt động cùng<br /> với Vitamin E nhằm ngăn ngừa và bảo vệ màng<br /> tế bào khỏi các gốc tự do và tổn thương oxy hóa.<br /> Công dụng phòng và trị bệnh của Selen được<br /> chứng minh ngay từ năm 1941. Thuốc chứa<br /> Selen dùng hỗ trợ cho bệnh nhân trong các phát<br /> đồ điều trị bệnh ung thư, nhiễm khuẩn, virus và<br /> HIV-AIDS. Selen còn dùng ngoài da, trên tóc,<br /> trên kính áp tròng,…do có tác dụng kháng<br /> khuẩn, chống viêm da, trị gàu. Do đó, hiện nay<br /> có rất nhiều công trình đang tiến hành tìm kiếm<br /> hoạt chất mới cho nhóm Selen hữu cơ theo con<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Động vật thử nghiệm<br /> Chuột nhắt trắng giống Swiss albino ở cả hai<br /> phái, thể trọng chuột từ 25 - 30 gam được cung<br /> cấp bởi Viện Vắc-xin và Sinh phẩm Y tế Nha<br /> Trang. Chuột được nuôi ổn định 2 ngày trước<br /> khi tiến hành thử nghiệm. Trong suốt quá trình<br /> thử nghiệm chuột được cung cấp đầy đủ thức<br /> ăn (thức ăn viên và giá) và nước uống.<br /> <br /> Hóa chất sử dụng<br /> Bột tảo Spirulina giàu Selen hữu cơ (Se-sa)<br /> (135 mcg Se/1g tảo) và nguyên liệu được bào chế<br /> dưới dạng nang 25 mcg và 50 mcg, chất chống<br /> đông EDTA, dung dịch formol 10 % pha trong<br /> đệm Phosphat, dịch nuôi cấy tinh trùng có tính<br /> chất giống dịch âm đạo (Do Khoa Hiếm muộn<br /> Bệnh viện Từ Dũ cung cấp)<br /> <br /> đường tổng hợp hóa học hoặc sinh học. Trong<br /> <br /> Tiến hành<br /> <br /> đó nhiều nhất vẫn là các công trình nghiên cứu<br /> <br /> Khảo sát độc tính cấp(2)<br /> Dựa vào liều dùng trên người là 200 mcg<br /> Se/ngày/50 kg và hàm lượng Selen có trong tảo<br /> là 135 mcg Se/g, chúng tôi tiến hành khảo sát<br /> độc tính của Selen ở liều cao và tăng dần để xác<br /> định liều LD0 là liều tối đa không gây chết thú<br /> vật nào và liều LD100 là liều tối thiểu gây chết<br /> 100% thú vật thử nghiệm.<br /> <br /> Spirulina platensis giàu Selen.<br /> Với mục tiêu làm cơ sở cho các nghiên cứu<br /> sử dụng lâu dài tảo xanh Spirulina giàu Selen<br /> trên lâm sàng chúng tôi tiến hành khảo sát độc<br /> tính cấp, độc tính bán trường diễn và ảnh<br /> hưởng của chúng trên sự sinh sản của chuột<br /> nhắt của tảo xanh giàu Selen.<br /> <br /> 532<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> Chuột được chia ngẫu nhiên thành 2 lô, mỗi<br /> lô 10 con với điều kiện cho uống 0,2 ml/10g thể<br /> trọng. Chuột lô chứng được cho uống nước cất<br /> và lô thử uống bột tảo giàu Selenium 6 g/kg<br /> Theo dõi chuột sau khi cho uống 72 giờ về<br /> hoạt động, hành vi bất thường, số lượng chuột<br /> chết và tiếp tục theo dõi trong 14 ngày. Chuột<br /> ngay sau khi chết hoặc sau 14 ngày thử nghiệm<br /> được hy sinh, mổ để quan sát đại thể xem sự bất<br /> thường có thể xảy ra ở gan, thận, tim và phổi.<br /> <br /> Khảo sát độc tính bán trường diễn<br /> Chuột ở hai phái tính được nuôi riêng lẻ,<br /> chia ngẫu nhiên thành 2 lô, cho sử dụng các chất<br /> trong 60 ngày với điều kiện cho uống 0,1 ml/10g<br /> thể trọng/ngày, lô chứng uống nước cất, lô thử<br /> uống bột tảo giàu selen với liều bằng 1/20 – 1/10<br /> liều LD50 hoặc 1/10 liều tối đa sử dụng được<br /> không gây độc cho chuột trong thử nghiệm độc<br /> tính cấp.<br /> Kết thúc thử nghiệm, chuột được lựa chọn<br /> ngẫu nhiên cả hai phái tính 20 con mỗi lô được<br /> hy sinh để thực hiện các xét nghiệm công thức<br /> máu, sinh hóa chức năng gan thận và giải phẫu<br /> bệnh. Các xét nghiệm huyết học, sinh hóa được<br /> đo tại Phòng Sinh Hóa Và Huyết Học Bệnh viện<br /> Chợ Rẫy. Các xét nghiệm đại thể, vi thể mẫu<br /> sinh thiết gan thận được thực hiện tại Bộ môn<br /> Giải Phẫu Bệnh-Đại học Y Dược Thành phố Hồ<br /> Chí Minh.<br /> <br /> Khảo sát độc tính trên sinh sản(1,2)<br /> Số chuột sử dụng tảo giàu selen trong 60<br /> ngày còn lại sau khi kết thúc thử nghiệm độc<br /> tính bán trường diễn được lựa chọn ngẫu nhiên<br /> để ghép sinh sản với tỷ lệ ghép “1 đực: 2 cái”<br /> bao gồm:<br /> Lô chứng: 11 đực – 22 cái, uống nước cất<br /> Lô thử: 18 đực – 36 cái, uống bột tảo giàu<br /> selen 0,6 mg/kg<br /> Chuột trong thời gian ghép cặp, mang thai<br /> và sau khi sinh vẫn tiếp tục cho dùng nước<br /> hoặc bột tảo cho tới ngày kết thúc thử nghiệm<br /> là 30 ngày sau khi sinh con và chuột con được<br /> tách mẹ.<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Trên chuột cha mẹ: Chọn ngẫu nhiên 10<br /> chuột đực và cái ở mỗi lô chứng và lô thử sau<br /> khi kết thúc thử nghiệm, tiến hành gây mê và<br /> giải phẫu thu mẫu. Khảo sát cơ quan sinh sản:<br /> quan sát đại thể, vi thể, khối lượng cơ quan<br /> sinh sản,…<br /> Trên chuột cha: giải phẫu đại thể, vi thể cả 2<br /> tinh hoàn, lấy tinh dịch từ mào tinh, ống dẫn<br /> tinh và túi tinh để làm tinh trùng đồ.<br /> Trên chuột mẹ: Theo dõi tỉ lệ chuột mẹ sinh<br /> sản được, thời gian từ lúc ghép cặp đến lúc sinh,<br /> số lượng con trung bình của mỗi lần sinh, sau<br /> thử nghiệm giải phẫu đại thể, vi thể 2 buồng<br /> trứng, tử cung.<br /> Các mẫu xét nghiệm tinh hoàn, buồng trứng,<br /> tử cung được thực hiện tại Bộ môn Giải Phẫu<br /> Bệnh - Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh.<br /> Các mẫu mào tinh, ống dẫn tinh, túi tinh cho<br /> vào dung dịch nuôi cấy tinh trùng được xét<br /> nghiệm tại Khoa Hiếm Muộn, Bệnh viện Từ Dũ.<br /> Trên chuột con: Quan sát hình thể, các hành<br /> vi chức năng bình thường của chuột con, theo<br /> dõi thể trọng ngẫu nhiên 30 chuột con mỗi ngày<br /> trong thời gian 30 ngày.<br /> <br /> Phân tích thống kê dữ liệu<br /> Dữ liệu được trình bày ở dạng số trung<br /> bình ± SEM. Sự khác biệt giữa các nhóm được<br /> phân tích bằng phương pháp Kruskal-Wallis<br /> sau đó là Mann-Whitney test với phần mềm<br /> Minitab 14.0, p< 0,05 được cho là khác nhau có<br /> ý nghĩa thống kê. Đồ thị được vẽ bằng phần<br /> mềm SigmaPlot 10.0<br /> <br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Độc tính cấp<br /> Liều tối đa qua được đầu kim cho uống của<br /> tảo xanh Spirulina là 6 g/Kg thể trọng tương<br /> đương với 8,1 mcg Se/0,2 ml/ 10 g thể trọng tức<br /> 40500 mcg Selen/ 50 kg thể trọng, cao gấp 202,5<br /> lần liều sử dụng trên người (200 mcg selen/50 kg<br /> thể trọng).<br /> Ở liều khảo sát cao nhất này, chuột vẫn<br /> khỏe mạnh, hoạt động bình thường, không có<br /> <br /> 533<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> dấu hiệu bất thường xảy ra, không có chuột<br /> chết trong vòng 48 giờ. Thể trọng chuột trong<br /> 14 ngày sau khi cho uống tảo giàu selen không<br /> khác nhau giữa lô chứng và lô thử (không<br /> trình bày kết quả). Giải phẫu đại thể tất cả các<br /> chuột sau 14 ngày dùng tảo giàu selen không<br /> phát hiện các bất thường trên gan, thận, tim và<br /> phổi của chuột ở cả hai lô. Do đó, chúng tôi<br /> chọn liều này để căn cứ tính liều khảo sát độc<br /> tính bán trường diễn và độc tính trên sinh sản.<br /> <br /> Độc tính bán trường diễn<br /> Về thể trạng chung<br /> Chuột không có các biểu hiện hành vi bất<br /> thường, vẫn phát triển bình thường. Không<br /> quan sát thấy các dấu hiệu độc tính của selen<br /> trên chuột. Tốc độ tăng trọng của chuột<br /> không khác biệt nhau giữa lô chứng và lô<br /> dùng tảo spirulina giàu selen (số liệu không<br /> được trình bày).<br /> <br /> Về huyết học<br /> Các chỉ số hồng cầu<br /> Bảng 1. Các chỉ số hồng cầu lô chứng và lô thử chuột đực và chuột cái sau 2 tháng thử nghiệm độc tính bán<br /> trường diễn<br /> RBC<br /> 6<br /> 3<br /> (x10 mm )<br /> Chứng (n = 7) 9,37 ± 0,43<br /> Chuột đực<br /> Thử(n =8)<br /> 9,47 ± 0,13<br /> Chứng (n = 6) 10,33 ±0,39<br /> Chuột cái<br /> Thử(n = 7)<br /> 9,96 ± 0,18<br /> Giới tính<br /> <br /> Lô<br /> <br /> Hemoglobin Hematocrit<br /> MCV<br /> (g/dl)<br /> (%)<br /> (µm3)<br /> 136,7 ± 4,9<br /> 47,81 ± 3,3<br /> 50,8 ± 2<br /> 157,14 ±1,2 44,767 ± 0,27 46,63 ± 1,3<br /> 167 ± 3,7<br /> 49,77 ± 1,1 49,37 ± 1,2<br /> 163,29 ± 2,3 48,23 ± 1,1 48,51 ± 1,4<br /> <br /> Không có sự khác biệt về các chỉ số hồng cầu<br /> của chuột đực và chuột cái giữa lô chứng và lô<br /> <br /> MCH<br /> MCHC<br /> RDW<br /> (pg)<br /> (g/dl)<br /> (%)<br /> 16,43 ±0,14 333,9 ± 12 16,8 ± 0,71<br /> 16,21 ±0,33<br /> 348,3 ± 4 16,87 ± 0,36<br /> 16,233 ± 0,36 335,33 ± 2,2 17,43 ± 0,72<br /> 16,43 ± 0,34 339 ± 4,3 17,23 ±0,36<br /> <br /> thử, giữa hai phái tính (khoảng tin cậy 95%) và<br /> các trị số vẫn nằm trong khoảng bình thường.<br /> <br /> Các chỉ số bạch cầu<br /> Bảng 2. Các chỉ số bạch cầu lô chứng và lô thử chuột đực và chuột cái sau 2 tháng thử nghiệm độc tính bán<br /> trường diễn<br /> Giới tính<br /> Chuột đực<br /> Chuột cái<br /> <br /> Lô<br /> Chứng (n = 7)<br /> Thử (n = 8)<br /> Chứng (n = 6)<br /> Thử (n = 7)<br /> <br /> Neutrophile<br /> WBC<br /> 3<br /> 3<br /> (%)<br /> (x10 /mm )<br /> 8,39 ± 1,1<br /> 32,8 ± 2,1<br /> 11,04 ± 0,81<br /> 34,3 ± 3,6<br /> 13,48 ± 2,2<br /> 23,68 ± 3,1<br /> 14,58 ± 1,5<br /> 18,1 ± 1,7<br /> <br /> Chuột ở cả hai phái có chỉ số số lượng bạch<br /> cầu của lô thử tăng so với lô chứng nhưng khác<br /> <br /> Lymphocyte<br /> (%)<br /> 60,63 ± 1,8<br /> 55,2 ± 3,5<br /> 71,02 ± 3,6<br /> 72,63 ± 2,8<br /> <br /> Monocyte (%) Eosinophile (%) Basophile (%)<br /> 4,89 ± 0,78<br /> 8,79 ± 2,1<br /> 3,98 ± 0,52<br /> 7,39 ± 2,1<br /> <br /> 0,54 ± 0,12<br /> 0,3 0 ± 073<br /> 0,283 ± 0,091<br /> 0,241 ± 0,046<br /> <br /> 1,214 ± 0,11<br /> 1,5 ± 0,26<br /> 1,45 ± 0,17<br /> 1,67 ± 0,25<br /> <br /> không có ý nghĩa thống kê với khoảng tin cậy<br /> 95%.<br /> <br /> Các chỉ số tiểu cầu<br /> Bảng 3. Các chỉ số tiểu cầu lô chứng và lô thử chuột đực và chuột cái sau 2 tháng thử nghiệm độc tính bán<br /> trường diễn.<br /> Giới tính<br /> Chuột đực<br /> Chuột cái<br /> <br /> Lô<br /> Chứng (n = 7)<br /> Thử (n = 8)<br /> Chứng (n = 6)<br /> Thử (n = 7)<br /> <br /> Plt (x103/mm3)<br /> 271 ± 49<br /> 380 ± 59<br /> 417 ± 124<br /> 377 ± 60<br /> <br /> MPV (µm)<br /> 5,67 ± 0,17<br /> 5,53 ± 0,11<br /> 5,633 ± 0,14<br /> 5,714 ± 0,11<br /> <br /> %PCT<br /> 0,16 ± 0,032<br /> 0,21 ± 0,031<br /> 0,233 ± 0,07<br /> 0,22 ± 0,037<br /> <br /> PDW<br /> 13,13 ± 1,3<br /> 11,15 ± 0,26<br /> 11,97 ± 0,75<br /> 11,73 ± 0,35<br /> <br /> Sự khác biệt về số lượng tiểu cầu của chuột<br /> ở các lô chứng và thử ở cả hai phái tính không có<br /> ý nghĩa thống kê, với khoảng tin cậy 95%.<br /> <br /> 534<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Về chức năng gan thận<br /> Bảng 4. Các chỉ số sinh hóa tế bào gan và gan mật, nồng độ BUN và Creatinin huyết thanh trên chuột đực và<br /> chuột cái sau 2 tháng thử độc tính bán trường diễn.<br /> Giới<br /> tính<br /> <br /> SGOT<br /> (U/L)<br /> <br /> Lô<br /> <br /> SGPT<br /> (U/L)<br /> <br /> Bilirubin (T) Bilirubin (D)<br /> (mg/dl)<br /> (mg/dl)<br /> <br /> Bilirubin (I)<br /> (mg/dl)<br /> <br /> Creatinin<br /> huyết thanh<br /> (mg/dl)<br /> 25,4 ± 1,8 0,75 ± 0,043<br /> 28 ± 1,7<br /> 0,8 ± 0,039<br /> BUN<br /> (mg/dl)<br /> <br /> 0,28 ± 0,02<br /> Chuột Lô chứng (n = 10) 174,3 ± 18 52,8 ± 3,9 0,4 ± 0,026 0,12 ± 0,013<br /> đực<br /> Lô thử (n = 10) 119,8 ± 19 50,1 ± 5,1 0,37 ± 0,015 0,11 ± 0,013<br /> 0,26 ± 0,016<br /> 0,2183 ±<br /> 0,125 ± 0,018 0,1083 ± 0,0083 17,25 ± 1,5 0,86 ± 0,022<br /> Chuột Lô chứng (n = 10) 202 ± 33 55,7± 4,8<br /> 0,012<br /> cái<br /> Lô thử (n = 10) 164,8 ± 17 47,36 ± 2,6 0,2167± 0,0110,1231± 0,012 0,1077 ± 0,0077 22,36 ± 2,3 0,838 ± 0,029<br /> <br /> Không phát hiện có sự khác biệt giữa hai lô<br /> về tất cả các chỉ số sinh hóa tế bào gan, gan mật<br /> với độ tin cậy 99%.<br /> <br /> Quan sát đại thể và giải phẫu vi thể<br /> Quan sát đại thể: Gan, thận, tim chuột láng,<br /> hồng, bình thường. Dạ dày, ruột bình thường,<br /> không phát hiện điểm xuất huyết. Phổi trắng,<br /> <br /> Giải phẫu vi thể tế bào gan, thận được tiến<br /> hành trên lô chứng (n=6) và lô thử (n=6) cả 2<br /> phái tính.<br /> Mẫu mô gan (lô chứng và lô thử): Các tế bào<br /> gan, khoảng cửa ở gan có hình thái bình thường.<br /> Không có hiện tượng hủy hoại tế bào gan.<br /> Mẫu mô thận (lô chứng và lô thử): cầu thận,<br /> ống thận và mô kẽ có hình thái bình thường.<br /> <br /> hồng, bình thường.<br /> <br /> Tác động trên sinh sản trên chuột cha - mẹ<br /> Tinh dịch đồ trên chuột cha<br /> Bảng6. pH tinh dịch, tỷ lệ sống, hình dạng bình thường, phân loại tinh trùng.<br /> Lô<br /> <br /> Tỷ lệ sống Hình dạng bình pH tinh dịch<br /> (%)<br /> thường (%)<br /> <br /> Lô chứng (n = 10)<br /> Lô thử (n = 10)<br /> <br /> 35,3 ± 3,9<br /> 36,8 ± 3,3<br /> <br /> 7,4 ± 0,99<br /> 6,8 ± 0,88<br /> <br /> 7,52 ± 0,088<br /> 7,45 ± 0,056<br /> <br /> Không phát hiện có sự khác biệt giữa hai lô<br /> về tinh dịch đồ. pH tinh dịch, hình dạng, số<br /> lượng sống sót và tốc độ di động của tinh trùng<br /> <br /> Phân loại tinh trùng dựa trên tốc độ di động<br /> Loại A (%)<br /> Loại B (%)<br /> Loại C (%)<br /> Loại D (%)<br /> 2,2 ± 0,65<br /> 10,3 ± 1,8<br /> 18,8 ± 2<br /> 68,7 ± 3,5<br /> 3,1 ± 0,74<br /> 10,3 ± 1,6<br /> 19,6 ± 1,7<br /> 67 ± 3,3<br /> <br /> không bị thay đổi sau khi chuột dùng chất thử<br /> nghiệm khoảng 4 tháng.<br /> <br /> Khối lượng cơ quan sinh sản chuột cha, mẹ<br /> Bảng 7. Tỷ lệ thể trọng trung bình tinh hoàn (TLTBTH) hoặc buồng trứng (TLTBBT) trên thể trọng trung bình<br /> chuột (TLTBC)<br /> Giới tính<br /> Chuột đực<br /> Chuột cái<br /> <br /> Lô<br /> Lô chứng (n = 10)<br /> Lô thử (n = 10)<br /> Lô chứng (n = 10)<br /> Lô thử (n =10)<br /> <br /> Thể trọng trung Thể trọng trung bình tinh hoàn/ Tỷ lệ TLTBTH/TLTBC hoặc<br /> bình chuột (gam)<br /> buồng trứng (miligam)<br /> TLTBBT/TLTBC<br /> 50,35 ± 2,7<br /> 153,7 ± 8,6<br /> 3,079 ± 0,15<br /> 46,86 ± 1,9<br /> 138,5 ± 6,4<br /> 2,985 ± 0,15<br /> 37,97 ± 1,4<br /> 6,72± 0,46<br /> 0,1784 ± 0,012<br /> 36,61 ± 1,5<br /> 6,04 ± 0,52<br /> 0,1637 ± 0,011<br /> <br /> Không có sự khác biệt có ý nghĩa về thể<br /> trọng tinh hoàn ở chuột cha và buồng trứng<br /> chuột mẹ giữa lô chứng và lô thử với khoảng tin<br /> cậy 95%.<br /> Giải phẫu bệnh cơ quan sinh sản chuột cha, mẹ<br /> - Giải phẫu đại thể:<br /> <br /> Chuyên Đề Dược Khoa<br /> <br /> Mỗi chuột đực có 2 tinh hoàn tròn, dẹt,<br /> mềm, màu hồng nhạt, bình thường.<br /> Mỗi chuột cái có 2 buồng trứng, tròn, nhỏ,<br /> màu hồng nhạt, tử cung là 2 ống nhỏ nối với<br /> nhau ở phần cuối, thành bên có rất nhiều mạch<br /> máu. Ở chuột cái mang thai thành ống là nơi<br /> <br /> 535<br /> <br />