intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Kiểm soát đau ở bệnh nhân đợt cấp gút mạn có một số bệnh lý nền phối hợp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

11
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết Kiểm soát đau ở bệnh nhân đợt cấp gút mạn có một số bệnh lý nền phối hợp trình bày một số bệnh lý liên quan đến gút mạn; Quản lý đau ở bệnh nhân đợt cấp gút mạn có bệnh lý nền phối hợp.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Kiểm soát đau ở bệnh nhân đợt cấp gút mạn có một số bệnh lý nền phối hợp

  1. ĐẠI HỘI HỘI THẤP KHỚP HỌC VIỆT NAM LẦN THỨ VIII – HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ XIX – VRA 2022 KIỂM SOÁT ĐAU Ở BỆNH NHÂN ĐỢT CẤP GÚT MẠN CÓ MỘT SỐ BỆNH LÝ NỀN PHỐI HỢP Nguyễn Vĩnh Ngọc1, Phùng Đức Tâm1, Nguyễn Thị Minh Thu1 Vũ Văn Minh1, Trần Thị Anh1 TÓM TẮT 2 measures due to exacerbations of the disease is Bệnh gút là một bệnh khá phổ biến ở Việt very important. The American College of Nam. Các cơn đau do viêm khớp ở bệnh nhân Rheumatology 2020 (ACR 2020) recommends gút ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng sinh hoạt that first-line options for pain control during và làm việc của người bệnh, vì vậy việc sử dụng exacerbations of the disease are low-dose oral các biện pháp kiểm soát đau do các đợt cấp của colchicine, non-steroidal anti-inflammatory drugs bệnh là rất quan trọng. Hội thấp khớp học Hoa (NSAIDs), or glucocorticoids. The selection of Kỳ năm 2020 (ACR 2020) khuyến cáo lựa chọn the preferred drug for pain control should be đầu tay trong kiểm soát đau trong các đợt cấp của based on many factors such as severity of the bệnh là colchicin đường uống liều thấp, thuốc disease, time of onset, history of allergies, chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc comorbidities, etc. The combined assessment glucocorticoid1. Việc lựa chọn thuốc ưu tiên để helps the physician balance the benefits and risks kiểm soát đau cần phải dựa trên nhiều yếu tố như when choosing a drug, thereby choosing the right mức độ nặng của bệnh, thời gian khởi phát, tiền drug to relieve the pain without affecting the sử dị ứng, các bệnh nền phối hợp… Đánh giá patient's underlying disease. bệnh nền phối hợp giúp cho người thầy thuốc cân bằng được giữa lợi ích và nguy cơ khi chọn I. MỘT SỐ BỆNH LÝ LIÊN QUAN ĐẾN GÚT thuốc, từ đó có thể lựa chọn được thuốc kiểm MẠN soát đau phù hợp mà ít ảnh hưởng đến bệnh lý 1.1. Gút mạn và bệnh tim mạch nền của người bệnh. Nghiên cứu của Andrés M và cộng sự (2017) cho thấy 67,9% số bệnh nhân gút có SUMMARY yếu tố "nguy cơ rất cao" đối với bệnh tim PAIN CONTROL IN FLARE OF mạch2. Tăng huyết áp là một trong những CHRONIC GOUT IN PATIENTS WITH bệnh đi kèm phổ biến nhất của bệnh gút. SOME COMBINATION DISEASE Theo ước tính (2007-2008), 74% bệnh nhân Gout is a common disease in Vietnam. Pain in gút bị tăng huyết áp. gout patients greatly affects the patient's quality 1.2. Gút mạn và bệnh thận mạn tính of life and work, so the use of pain control Bệnh thận làm cho chức năng lọc và đào thải axit uric ra khỏi cơ thể bị suy giảm, gây 1 Trường Đại học Y Hà Nội Chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Vĩnh Ngọc tăng nồng độ axit uric trong máu, tạo điều Email: ngochanhbm309@yahoo.com kiện cho axit uric tích tụ và có thể gây ra các Ngày nhận bài: 3.6.2022 đợt cấp của gút. Ngày phản biện khoa học: 15.6.2022 Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng so Ngày duyệt bài: 16.6.2022 8
  2. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 517 - THÁNG 8 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2022 với những người không bị bệnh gút, những 1.6. Gút mạn và loãng xương người bị bệnh gút có nguy cơ mắc bệnh thận Cơ chế gây loãng xương ở bệnh nhân gút mạn tính tiến triển cao hơn 29% và nguy cơ có thể kể đến vai trò của các cytokin viêm suy thận cao hơn 200%. sản sinh trong các đợt viêm khớp cấp và lạm 1.3. Gút mạn và bệnh lý dạ dày (xuất dụng corticoid trong kiểm soát, phòng ngừa huyêt tiêu hóa do loét dạ dày) cơn gút cấp. Nghiên cứu thuần tập ở Đài Xuất huyêt tiêu hóa do loét dạ dày ở bệnh Loan trên 183.729 bệnh nhân gút và 359.900 nhân gút khá thường gặp trên lâm sàng, chủ người không mắc gút công bố năm 2018 cho yếu do sử dụng thuốc chống viêm không thấy bệnh nhân bị bệnh gút tăng 20% nguy steroid (NSAID) hay glucocorticoid (GC) cơ phát triển bệnh loãng xương trong thời trong điều trị kiểm soát đau. Trong công bố gian theo dõi 8 năm. của Reinau D và cộng sự năm 2018 cho thấy: những bệnh nhân trước đó đã điều trị với cả II. QUẢN LÝ ĐAU Ở BỆNH NHÂN ĐỢT CẤP GC và NSAID có nguy cơ xuất huyết tiêu GÚT MẠN CÓ BỆNH LÝ NỀN PHỐI HỢP hóa cao gấp 5 lần so nhóm chứng; nguy cơ 2.1. Quản lý đau do viêm khớp gút cấp xuất huyết tiêu hóa ở những bệnh nhân sử Việc điều trị cơn gút cấp cần thực hiện dụng NSAID đơn thuần tăng gấp 3 lần nhóm càng sớm càng tốt, dựa trên từng trường hợp chứng; nguy cơ xuất huyết tiêu hóa tăng gấp bệnh nhân cụ thể và xem xét các yếu tố sau 1,63 lần ở bệnh nhân dùng GC so nhóm để có sự lựa chọn và phối hợp thuốc điều trị chứng3. một cách hợp lý: 1.4. Gút mạn và đái tháo đường - Mức độ nặng của bệnh Nghiên cứu tổng quan hệ thống của Zhao - Số lượng khớp tổn thương R và cộng sự công bố năm 2020 trên 575 284 - Thời gian đau bệnh nhân gút cho thấy bệnh nhân gút có tỷ - Tiền sử dị ứng thuốc của bệnh nhân lệ mắc bệnh đái tháo đường là 16% [1]. - Chỉ định, chống chỉ định, tác dụng phụ 1.5. Gút mạn và bệnh lý nhiễm trùng của thuốc Nghiên cứu của Singh JA và Cleveland - Đánh giá nguy cơ bệnh kèm theo của JD trên 114.008.5 bệnh nhân gút giai đoạn bệnh nhân để lựa chọn thuốc cho phù hợp. 1998 – 2016 ở Mỹ công bố năm 2021 cho Các loại thuốc có thể được lựa chọn trong thấy tỷ lệ nhập viện vì nhiễm trùng nặng tăng quản lý điều trị viêm khớp gút cấp là từ 8,9% giai đoạn 1998 – 2000 lên 14,5% ở NSAIDs, colchicin, steroid, ức chế IL-1¹. giai đoạn 2015-2016. Các nhiễm trùng 2.2. Quản lý đau do đợt cấp của bệnh thường được ghi nhận là nhiễm khuẩn huyết, gút ở bệnh nhân có bệnh lý nền: viêm phổi, nhiễm trùng da và mô mềm, Khuyến cáo của hội thấp khớp học Hoa nhiễm khuẩn tiết niệu. Nhiễm trùng phổ biến Kỳ năm 2012 trong lựa chọn ưu tiên thuốc nhất trong giai đoạn 1998 – 2000 là viêm kiểm soát cơn gút cấp ở bệnh nhân có một số phổi (52%), giai đoạn 2015 – 2016 là nhiễm bệnh lý nền phối hợp4: trùng huyết (52%). 9
  3. ĐẠI HỘI HỘI THẤP KHỚP HỌC VIỆT NAM LẦN THỨ VIII – HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ XIX – VRA 2022 Bảng 1. Lựa chọn thuốc ưu tiên ở bệnh nhân gút cấp có bệnh lý nền Colchicin NSAIDs Steroids Bệnh thận mạn từ giai đoạn 3 đến 5 x x Loét dạ dày x x Suy tim hoặc điều trị thuốc chống đông x x Đái tháo đường hoặc bệnh lý nhiễm trùng x Bệnh gan x x - Ở bệnh nhân gút có bệnh thận mạn tính từ giai đoạn 3 trở lên thì ưu tiên lựa chọn nhóm steroids để cắt cơn hơn là colchicin và NSAIDs. Bảng 2: Lựa chọn thuốc và liều điều trị cắt cơn ở bệnh nhân có giai đoạn bệnh thận mạn khác nhau Chức năng thận bình Bệnh thận mạn Lọc máu thường giai đoạn 3-4 - Không khuyến cáo ở những bệnh nhân đã dùng - Uống 1,2 mg khi có dấu colchicine để điều trị dự 0,6 mg dưới hiệu bùng phát bệnh gút phòng dạng liều duy đầu tiên, sau đó 1 giờ uống - Mức lọc cầu thận (CLcr): nhất; liệu trình Colchicin 0,6 mg; và tiếp tục uống 0,6 30-59 mL/phút: không cần điều trị không mg mỗi 12 giờ điều chỉnh liều được lặp lại sau - CLcr
  4. TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 517 - THÁNG 8 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2022 suất tăng huyết áp, nhất là với liều > 7,5 mg + Nhóm Steroid: không có mối liên quan prednisolon/ngày. Do vậy, huyết áp nên được rõ rệt giữa sử dụng glucocorticoid ngắn ngày theo dõi chặt chẽ ở những bệnh nhân được và gia tăng nguy cơ tim mạch. điều trị thuốc này. - Bệnh nhân gút có loét dạ dày, xuất huyết • Đường tiêm tại chỗ: ít có tác dụng phụ tiêu hóa: ảnh hưởng đến huyết áp. + Với bệnh nhân xuất huyết tiêu hóa chưa - Bệnh nhân gút có suy tim: ưu tiên ổn định thì chống chỉ định với cả NSAID, colchicin hơn: colchicin và steroids đường toàn thân. Việc + NSAID: Trong một phân tích gộp năm điều trị kiểm soát đau ở những bệnh nhân 2013 trên 300.000 bệnh nhân cho thấy nguy này chủ yếu là chườm đá và sử dụng thuốc cơ suy tim tăng gấp đôi với tất cả các giảm đau hoặc tiêm steroid tại chỗ. NSAID, trong đó các NSAID không chọn lọc + Với bệnh nhân đã ổn định xuất huyết có nguy cơ thấp hơn khi so sánh với nhóm tiêu hóa: nguy cơ gây xuất huyết dạ dày của coxibs. NSAID cao hơn nhóm steroid và colchicin. + Colchicine: an toàn trên nhóm bệnh Trong khi đó, colchicin lại làm tăng nhu nhân suy tim. động dạ dày ruột ảnh hưởng đến ổn định cục + Nhóm steroids: Việc sử dụng máu đông ở ổ loét. Do vậy, trong trường hợp glucocorticoid có liên quan đến việc tăng thật sự cần thiết thì ưu tiên lựa chọn nhóm nguy cơ suy tim 2,66 lần. Do vậy, khi sử steroid để kiểm soát viêm khớp ở nhóm bệnh dụng nhóm thuốc này trên bệnh nhân suy tim nhân này. cần thật thận trọng, nhất là suy tim ứ huyết. - Bệnh nhân gút có đái tháo đường: ưu - Bệnh nhân gút có bệnh mạch vành: ưu tiên lựa chọn NSAID và colchicin hơn tiên colchicin: glucocorticoid do nguy cơ làm tăng đường + NSAID: nghiên cứu ở Hàn Quốc (2020) huyết của glucocorticoid khi sử dụng cho trên 108.232 bệnh nhân bệnh mạch vành cho bệnh nhân tiểu đường. thấy: - Bệnh nhân gút có nhiễm trùng: ưu tiên • Sử dụng NSAID làm tăng nguy cơ biến lựa chọn NSAIDs và colchicin hơn cố tim mạch huyết khối gấp 9,96 lần người glucocorticoid do việc sử dụng không dùng NSAIDs: bao gồm bệnh mạch glucocorticoid có thể làm cho nhiễm trùng vành tái phát, đột quỵ do thiếu máu cục bộ khó kiểm soát hơn. hoặc cơn thiếu máu cục bộ thoáng qua, hoặc - Bệnh nhân gút có loãng xương: không thuyên tắc động mạch hệ thống. có bằng chứng về mối liên quan giữa loãng • Sử dụng NSAID làm tăng nguy cơ biến xương và glucocorticoid ngắn ngày. Do vậy, cố chảy máu gấp 4,08 lần người không dùng để kiểm soát cơn gút ở bệnh nhân loãng NSAIDs. xương không có chống chỉ định hay chỉ định Do vậy, nên hạn chế tối đa sử dụng nhóm ưu tiên với NSAID, colchicin và Steroid. NSAID cho nhóm bệnh mạch vành. + Colchicine: đã được chứng minh an V. KẾT LUẬN toàn với liều 0,5-1,0 mg mỗi ngày. Quản lý đau ở bệnh nhân gút nên bắt đầu càng sớm càng tốt. Lựa chọn thuốc chỉ định 11
  5. ĐẠI HỘI HỘI THẤP KHỚP HỌC VIỆT NAM LẦN THỨ VIII – HỘI NGHỊ KHOA HỌC THƯỜNG NIÊN LẦN THỨ XIX – VRA 2022 cắt cơn đầu tay là NSAID hay colchicin hay 4. Khanna, D, et al. (2012), 2012 American nhóm Steroid không có chống chỉ định tuyệt College of Rheumatology guidelines for đối mà phụ thuộc vào việc cá thể hóa bệnh management of gout. Part 2: Therapy and nhân, đặc biệt là cần phải căn cứ vào bệnh lý antiinflammatory prophylaxis of acute gouty nền phối hợp của người bệnh để cân nhắc lợi arthritis. Arthritis Care Res, 64: 1447-1461. https://doi.org/10.1002/acr.21773 ích và nguy cơ trước khi đưa ra quyết định 5. Ana Beatriz Vargas-Santos and Tuhina lựa chọn thuốc để cắt cơn viêm khớp gút cấp Neogi, “Management of Gout and cho bệnh nhân. Hyperuricemia in CKD,” American Journal of Kidney Diseases 70, no. 3 (September 1, TÀI LIỆU THAM KHẢO 2017): 422–39, 1. John D. FitzGerald, Nicola Dalbeth, Ted https://doi.org/10.1053/j.ajkd.2017.01.055. Mikuls et al (2020); American College of 6. Gunnar H. Gislason et al., “Increased Rheumatology: “2020 American College of Mortality and Cardiovascular Morbidity Rheumatology Guideline for the Management Associated with Use of Nonsteroidal Anti- of Gout”, Arthritis Care & Research. pp 1–17 Inflammatory Drugs in Chronic Heart DOI 10.1002/acr.24180 © 2020. Failure,” Archives of Internal Medicine 169, 2. Andrés M, et al. Cardiovascular risk of no. 2 (January 26, 2009): 141–49, patients with gout seen at rheumatology https://doi.org/10.1001/archinternmed.2008.5 clinics following a structured assessment. 25 Annals of the Rheumatic Diseases. 2017. doi: 7. Souverein, Berard, Van Staa, et al. Heart https://doi.org/10.1136/annrheumdis-2016- 2004;90:859–865. doi: 10.1136/ 210357 hrt.2003.020180 3. Reinau, D., Schwenkglenks, M., Früh, M. 8. Dong Oh Kang et al., “Cardiovascular and et al. Glucocorticoids and the Risk of Peptic Bleeding Risks Associated With Nonsteroidal Ulcer Bleeding: Case–Control Analysis Based Anti-Inflammatory Drugs After Myocardial on Swiss Claims Data. Drug Saf 41, 725–730 Infarction,” Journal of the American College (2018). https://doi.org/10.1007/s40264-018- of Cardiology 76, no. 5 (August 4, 2020): 0645-3 518–29, https://doi.org/10.1016/j.jacc.2020.06.017. 12
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0