T¹p chÝ Hãa häc, T. 43 (5), Tr., 2005<br />
<br />
<br />
kiÓm tra kh¶ n¨ng sö dông ph ¬ng tr×nh Davies<br />
®¸nh gi¸ gÇn ®óng hÖ sè ho¹t ®é ë lùc ion cao<br />
§Õn Tßa so¹n 9-11-2004<br />
nguyÔn tinh dung, ® o thÞ ph ¬ng diÖp, lª thÞ h ¬ng<br />
Tr êng §¹i häc S ph¹m H% Néi<br />
<br />
<br />
SUMMARY<br />
The statistical check of Davies’s equations for calculation of ionic activity coefficients were<br />
realized by the comparison of experimental ionic activity coefficients values with those caculated<br />
using Davies’s equations. Obtained results showed that at I 0.5 for 55% examined cases the<br />
difference in the experimental values of lgfi with those calculated from Davies’s equations with<br />
parameters 0.2 and 0.3 is negligible (with the 0.01 level of significance). At I > 0.5 in general, the<br />
results are very disperced and in many cases there are the large deviation between the<br />
experimental and the calculated values. Here we cannot conclude that the equation with 0.3<br />
parameter is better than the old equation with 0.2 parameter.<br />
<br />
<br />
Trong tÝnh to¸n c©n b»ng ion trong dung nhËn c¸c tiÒn ®Ò gÇn ®óng [5] ®Ó ®¸nh gi¸ hÖ sè<br />
dÞch cÇn thiÕt ph¶i cã ph ¬ng tr×nh cho phÐp t ¬ng t¸c riªng.<br />
®¸nh gi¸ nhanh chãng, víi ®é chÝnh x¸c cÇn Ph ¬ng tr×nh Davies [6]:<br />
thiÕt c¸c gi¸ trÞ hÖ sè ho¹t ®é ion [1, 2]. Cho ®Õn<br />
nay ®0 cã kh¸ nhiÒu ph ¬ng tr×nh ®¸nh gi¸ hÖ sè I<br />
ho¹t ®é. lgf6 = -AZ1Z2( 0,2 I ) (2)<br />
(1 + I )<br />
Trong tr êng hîp tæng qu¸t th êng sö dông<br />
ph ¬ng tr×nh §¬bai-Hucken më réng víi viÖc ® îc ®Ò nghÞ ngay tõ n¨m 1938 ®Ó ®¸nh gi¸ hÖ<br />
bæ sung nhiÒu tham sè thùc nghiÖm [11]: sè ho¹t ®é trung b×nh f6 cña c¸c chÊt ®iÖn ly<br />
trong dung dÞch n íc ë 25oC. ViÖc kiÓm tra sù<br />
I<br />
lgfi =-AZ i2 + bI + cI3/2 + … (1) sai lÖch gi÷a gi¸ trÞ f6 tÝnh ® îc theo (2) víi gi¸<br />
(1 + Ba I ) trÞ thùc nghiÖm x¸c ®Þnh ë lùc ion I = 0,1 ®èi<br />
víi 59 chÊt ®iÖn ly hãa trÞ 1 : 1 lÊy trong tHi liÖu<br />
Trong tõng tr êng hîp cô thÓ tïy theo yªu<br />
cho thÊy ph ¬ng tr×nh (2) cã thÓ ¸p dông ® îc<br />
cÇu vÒ ®é chÝnh x¸c, vÒ khu vùc lùc ion cÇn ¸p<br />
víi sai sè kh«ng qu¸ 2% [8].<br />
dông mH ph ¬ng tr×nh (1) sÏ ® îc rót gän thHnh<br />
c¸c ph ¬ng tr×nh 1, 2 hoÆc 3 tham sè. ViÖc kiÓm Trong [7] c¸c t¸c gi¶ ®0 kiÓm tra ph ¬ng<br />
tra ph¹m vi ¸p dông vH tÝnh hiÖu qu¶ cña tõng tr×nh (2) ¸p dông cho ph¶n øng t¹o phøc<br />
ph ¬ng tr×nh ®0 ® îc nhiÒu t¸c gi¶ thùc hiÖn [3]. Fe3++SCN- FeSCN2+ dùa vHo viÖc ngo¹i suy<br />
M« h×nh BGS (Bronsted-Guggenheim- c¸c h»ng sè c©n b»ng nång ®é x¸c ®Þnh ® îc ë<br />
Scatchard) tÝnh hÖ sè ho¹t ®é cã kÓ ®Õn hiÖu øng c¸c lùc ion kh¸c nhau (® îc thiÕt lËp b»ng c¸ch<br />
t ¬ng t¸c riªng gi÷a c¸c ion ®0 ® îc IUPAC [4] thªm c¸c muèi tr¬) vÒ lùc ion I = 0 ®Ó ®¸nh gi¸<br />
®Ò nghÞ sö dông ®Ó tÝnh hÖ sè ho¹t ®é ë lùc ion h»ng sè c©n b»ng nhiÖt ®éng. KÕt qu¶ kh¶o s¸t<br />
cao, mÆc dï ®èi víi c¸c hÖ phøc t¹p ph¶i chÊp cho thÊy cã thÓ ¸p dông (2) cho ®Õn lùc ion I =<br />
<br />
581<br />
0,8 víi ®é bÊt ®Þnh vÒ pK tõ 60,03 ®Õn 60,10. liÖu tÝnh theo c¸c ph ¬ng tr×nh Davies víi sè<br />
liÖu thùc nghiÖm ®0 dïng tiªu chuÈn Fisher:<br />
Trong [8] t¸c gi¶ ®0 c¶i tiÕn viÖc ®¸nh gi¸ f6<br />
F = s12/s22, (s12 > s22)<br />
theo (3) b»ng c¸ch thay tham sè 0,2 b»ng 0,3.<br />
ë ®©y, ph ¬ng sai:<br />
I n<br />
lgf±=- Z1Z2( 0,3I ) (3) s2 = [ (lg f Ti lg f TNi ) 2 ]/ (n -1)<br />
(1 + I ) i =1<br />
KÕt qu¶ kiÓm tra c¸c sè liÖu thùc nghiÖm<br />
lgfTi lH gi¸ trÞ lgf tÝnh ® îc theo (2) hoÆc (3), n lH<br />
®èi víi c¸c hÖ chÊt ®iÖn ly ®0 ® îc dïng còng<br />
sè lùc ion trong khu vùc nghiªn cøu, lgfTN lH gi¸<br />
nh ®èi víi 40 chÊt ®iÖn ly hãa trÞ 1 - 2 nång ®é<br />
trÞ lgf thùc nghiÖm ë lùc ion t ¬ng øng.<br />
0,10 M cho thÊy sù sai lÖch cña f6 trung b×nh<br />
tÝnh theo (3) víi gi¸ trÞ thùc nghiÖm lH 0,022. Gi¸ trÞ F ® îc so s¸nh víi gi¸ trÞ F lÊy trong<br />
Trong thùc tÕ do tÝnh ®¬n gi¶n vH tiÖn lîi nªn b¶ng tra cøu víi møc ý nghÜa 0,05 hoÆc 0,01<br />
ph ¬ng tr×nh Davies ® îc dïng réng r0i ®Ó ®¸nh [13].<br />
gi¸ hÖ sè ho¹t ®é ion trong c¸c phÐp tÝnh c©n §Ó so s¸nh sù sai kh¸c vÒ gi¸ trÞ lgf tÝnh vH<br />
b»ng ion [1, 2, 9, 10], mÆc dï tÝnh h¹n chÕ cña gi¸ trÞ thùc nghiÖm t ¬ng øng, còng nh gi÷a<br />
ph ¬ng tr×nh ®0 ® îc chÝnh c¸c t¸c gi¶ nªu lªn hai gi¸ trÞ tÝnh ® îc theo (2) vH (3) ®0 dïng tiªu<br />
tõ l©u [8]. ViÖc kiÓm tra ph¹m vi ¸p dông cña<br />
chuÈn Student [14]: t = d . n /sd víi:<br />
c¸c ph ¬ng tr×nh (2) vH (3) chØ ® îc thùc hiÖn<br />
dùa vHo sè liÖu thùc nghiÖm ®o f6 ë mét lùc ion 2<br />
( di )2<br />
x¸c ®Þnh [8] hoÆc b»ng c¸ch ngo¹i suy ®Ó ®¸nh d i<br />
sd2 = n ; d =( di ) / n ;<br />
gi¸ h»ng sè c©n b»ng nhiÖt ®éng tõ c¸c gi¸ trÞ<br />
thùc nghiÖm h»ng sè c©n b»ng nång ®é cã thªm (n 1)<br />
thõa sè hiÖu chØnh hÖ sè ho¹t ®é ë c¸c lùc ion ë ®©y, di lH hiÖu gi÷a c¸c gi¸ trÞ tÝnh ® îc theo<br />
kh¸c nhau, nh ng còng chØ víi sè hÖ nghiªn cøu (2) hoÆc (3) so víi gi¸ trÞ thùc nghiÖm hoÆc gi÷a<br />
h¹n chÕ [7, 10]. Trong [25] cã so s¸nh hÖ sè chóng víi nhau.<br />
ho¹t ®é cña ion hi®rosuccinat (HA-) vH ion Gi¸ trÞ t ® îc so s¸nh víi gi¸ trÞ b¶ng øng<br />
sucxinat (A2-) thùc nghiÖm víi gi¸ trÞ tÝnh theo víi x¸c suÊt tin cËy P = 0,95 hoÆc 0,99.<br />
(2) ë lùc ion tõ 0,05 - 0,80 cho thÊy kÕt qu¶ phï<br />
C¸c gi¸ trÞ hÖ sè ho¹t ®é ion lÊy trong tHi<br />
hîp ®Õn I = 0,2 ®èi víi HA- vH hoHn toHn kh«ng<br />
liÖu ® îc x¸c ®Þnh b»ng thùc nghiÖm dùa vHo<br />
phï hîp víi A2-.<br />
phÐp chuÈn ®é ®o pH c¸c axit hoÆc baz¬ nghiªn<br />
C¸c phÐp kiÓm tra nHy ch a ® îc ®¸nh gi¸ cøu ë lùc ion kh«ng ®æi ® îc thiÕt lËp b»ng c¸ch<br />
thèng kª chÆt chÏ. thªm muèi tr¬ thÝch hîp [11].<br />
Trong th«ng b¸o nHy chóng t«i tiÕn hHnh<br />
kiÓm tra ph¹m vi ¸p dông cña c¸c ph ¬ng tr×nh KÕt qu¶ v th¶o luËn<br />
(2) vH (3) dùa vHo viÖc so s¸nh kÕt qu¶ tÝnh hÖ<br />
sè ho¹t ®é theo c¸c ph ¬ng tr×nh Davies víi hÖ Trong b¶ng 1 cã tËp hîp kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ sù<br />
sè ho¹t ®é ion ®0 ® îc x¸c ®Þnh b»ng ph ¬ng sai kh¸c gi÷a c¸c kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ hÖ sè ho¹t ®é<br />
ph¸p thùc nghiÖm [11] lÊy tõ c¸c tHi liÖu kh¸c thùc nghiÖm vH tÝnh to¸n dùa vHo tiªu chuÈn F<br />
nhau. vH t cña c¸c hÖ kh¸c nhau. Trong cét 2 cã ghi hÖ<br />
ViÖc ®¸nh gi¸ nHy nh»m môc ®Ých t×m khu nghiªn cøu víi tHi liÖu nguån. Trong cét 3 cã<br />
vùc lùc ion t¹i ®ã cã sù phï hîp t ¬ng ®èi cña ghi khu vùc lùc ion kh¶o s¸t (I ), kÌm theo sè<br />
gi¸ trÞ tÝnh theo (2) vH (3) víi thùc nghiÖm trong lùc ion trong khu vùc (n). Cét 4 lH gi¸ trÞ s2(0,2)<br />
ph¹m vi ®é chÝnh x¸c ® îc quy ®Þnh bëi tiªu (t ¬ng øng víi gi¸ trÞ tÝnh theo (2)) vH cét 5 lH s2<br />
chuÈn thèng kª. (0,3) (t ¬ng øng víi gi¸ trÞ tÝnh theo (3)). Cét 6<br />
lH gi¸ trÞ FTN, cét 7 lH gi¸ trÞ t(0,2) (so s¸nh lgfTN<br />
Ph ¬ng ph¸p kiÓm tra víi lgf0,2). Cét 8 lH t(0,3) (so s¸nh lgfTN víi<br />
lgf0,3). Cét 9 lH gi¸ trÞ t(0,2 - 0,3) (so s¸nh lgf0,2<br />
§Ó kiÓm tra so s¸nh møc ®é ph©n t¸n cña sè víi lgf0,3).<br />
582<br />
C¸c kÕt qu¶ thu ® îc tõ 55 hÖ hÖ sè ho¹t ®é kÕt luËn<br />
ion (fi) ® îc t¹m ph©n lo¹i nh sau: Tõ hÖ sè 1<br />
®Õn hÖ sè 23 lH c¸c hÖ cã FTN < F0,05 vH t0,2, t0,3 §0 tiÕn hHnh ®¸nh gi¸ thèng kª ®Ó kiÓm tra<br />
vH t0,2-0,3 < t0,01. C¸c hÖ tõ sè 24 ®Õn 30 gåm c¸c kh¶ n¨ng ¸p dông cña c¸c ph ¬ng tr×nh Davies<br />
hÖ cã FTN < F0,05, cã t0,2-0,3 < t0,01 vH cã 2/7 sè hÖ tÝnh hÖ sè ho¹t ®é ion b»ng viÖc so s¸nh gi¸ trÞ<br />
cã t0,2 < t0,01 vH 5/7 sè hÖ cã t0,3 < t0,01. TiÕp theo thùc nghiÖm (55 hÖ hÖ sè ho¹t ®é ion vH 18 hÖ<br />
lH c¸c hÖ tõ sè 31 ®Õn 50 (21 hÖ) gåm c¸c hÖ cã hÖ sè ho¹t ®é trung b×nh) víi gi¸ trÞ tÝnh to¸n<br />
FTN < F0,05 vH t0,2-0,3 < t0,01 vH tÊt c¶ c¸c gi¸ trÞ t0,2 theo ph ¬ng tr×nh Davies. §0 t×m thÊy ë khu<br />
vH t0,3 ®Òu lín h¬n t0,01. Cuèi cïng c¸c hÖ tõ 51 vùc lùc ion cho ®Õn 0,5 trong ®a sè tr êng hîp<br />
®Õn 55 (5 hÖ) kÕt qu¶ ph©n t¸n: mÆc dï cã mét (52% sè hÖ nghiªn cøu) cã sù phï hîp gi÷a gi¸<br />
sè hÖ cã FTN < F0,05, nh ng t0,2, t0,3 vH t0,2-0,3 > t0,01. trÞ tÝnh to¸n vH gi¸ trÞ thùc nghiÖm (víi møc ý<br />
NgoHi ra chóng t«i còng cã kh¶o s¸t 18 hÖ hÖ sè nghÜa 0,01 - 0,05). Nãi chung, c¸c ph ¬ng tr×nh<br />
Davies víi tham sè 0,2 vH 0,3 cho kÕt qu¶ t ¬ng<br />
ho¹t ®é trung b×nh (f±) ®èi víi c¸c chÊt ®iÖn ly 1<br />
®ång (93% sè tr êng hîp), mÆc dï trong mét sè<br />
: 1 lÊy trong tHi liÖu [12]. tr êng hîp kÕt qu¶ tÝnh theo ph ¬ng tr×nh víi<br />
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n thu ® îc trong c¸c tham sè 0,3 cã tèt h¬n.<br />
b¶ng cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt nh sau:<br />
ë lùc ion cao h¬n 0,5 th× kÕt qu¶ thu ® îc<br />
1. HÇu hÕt c¸c hÖ nghiªn cøu ®Òu cã FTN < kh¸ ph©n t¸n. Nh×n chung rÊt Ýt tr êng hîp cã sù<br />
F0,05 nghÜa lH møc ®é ph©n t¸n sè liÖu thùc phï hîp gi÷a gi¸ trÞ tÝnh víi kÕt qu¶ thùc<br />
nghiÖm so víi sè liÖu tÝnh theo (2) vH (3) ®Òu nghiÖm.<br />
nh nhau.<br />
C«ng tr×nh ® îc hç trî kinh phÝ cña Ch ¬ng<br />
2. ë khu vùc lùc ion I 0,5 cã ®Õn 50/55<br />
tr×nh nghiªn cøu c¬ b¶n trong lÜnh vùc khoa häc<br />
(91%) sè hÖ hÖ sè ho¹t ®é ion vH 18/18 (100%)<br />
tù nhiªn.<br />
sè hÖ hÖ sè ho¹t ®é trung b×nh nghiªn cøu<br />
kh«ng cã sù kh¸c nhau râ rÖt gi÷a gi¸ trÞ f tÝnh<br />
theo (2) vH (3) (t0,2-0,3 < t0,01), mÆc dï trong mét T i liÖu tham kh¶o<br />
sè tr êng hîp kÕt qu¶ tÝnh theo (3) phï hîp víi<br />
1. N. P. Kamar. C©n b»ng ion ®ång thÓ, Visa<br />
thùc nghiÖm tèt h¬n kÕt qu¶ tÝnh theo (2).<br />
Skola, Kharcov (tiÕng Nga) (1983).<br />
3. ë khu vùc lùc ion I < 0,5, cã ®Õn 2. N. P. Kamar. C©n b»ng ion dÞ thÓ, Visa<br />
25/55(45,5%) sè hÖ fi vH 3/18 (16,7%) sè hÖ f± Skola, Kharcov (tiÕng Nga) (1984).<br />
cã sù phï hîp gi÷a kÕt qu¶ thùc nghiÖm vH kÕt<br />
3. G. Anderegg and S. Kholeif. Talanta, 41,<br />
qu¶ tÝnh lgf theo (2); cã 28/55 (51%) sè hÖ fi vH<br />
No. 9, 1507 - 1522 (1994).<br />
5/18 (27,8%) sè hÖ f± cã sù phï hîp gi÷a kÕt qu¶<br />
thùc nghiÖm vH gi¸ trÞ tÝnh lgf theo (3). Chó ý 4. Leslic D. Pettit (Writen), Ignasi<br />
r»ng vÒ mÆt thèng kª sù phï hîp nHy t ¬ng øng Puigdomenech, Hans Wanner (expert<br />
advisors), Sofware Ionic strength corrections<br />
víi møc ý nghÜa kh«ng cao (0,01). Cã mét sè Ýt<br />
for stability constants using Specific<br />
hÖ sù phï hîp nHy x¶y ra ngay c¶ ë lùc ion cao<br />
Interaction Theory (SIT),<br />
h¬n I 1,0. Tuy vËy sè l îng c¸c hÖ nHy lH http://www.acadsoft.co.uk.<br />
kh«ng lín (4/55 hÖ fi).<br />
5. L. Ciavatta. Annal. Chim. (Roma), 80, P.<br />
4. Cã ®Õn 30/55 (54,5%) sè hÖ fi vH 10/18 255 - 263 (1990).<br />
(55,6%) sè hÖ f± sù kh¸c nhau gi÷a c¸c gi¸ trÞ<br />
6. C. W. Davies. J. Chem. Soc., 2093 - 2098<br />
thùc nghiÖm vH gi¸ trÞ tÝnh (theo (2) hoÆc (3)) lH<br />
(1938).<br />
®¸ng kÓ. Chó ý r»ng c¸c hÖ nghiªn cøu ® îc<br />
trÝch dÉn ë ®©y bao gåm hÖ sè ho¹t ®é ion cña 7. N. P. Iaximirsky, V. §. Techuskina. J.<br />
c¸c ion kh¸c nhau (Cl-, F-, Ag+, Ca2+, H+, A-, Nehorganhichesc«i, Khimii, 2, No. 2, P. 320<br />
HA+ , H2A+, NH4+, H3A-, A2- HA-, H2A-). - 329 (1957) (tiÕng Nga).<br />
<br />
583<br />
8. C. W. Davies. Ion association, Butter- 1274 (1967) (Nga).<br />
worths, London (1962). 25. N. P. Kamar, O. S. Muxailov, Tu Viet Sang.<br />
9. A. A. Bugaevski. TÝnh c©n b»ng hãa häc J. phizichesk«i khimii, 22, No. 7, 973 - 982<br />
trong dung dÞch, Visa Skola, Kharcov, (1967) (Nga).<br />
(1980) (Nga). 26. N. P. Kamar, L. I. In® c. J. phizichesk«i<br />
10. Robert de Levie. Principles of quantitative khimii, 50, 1324 - 1325 (1976) (Nga).<br />
chemical analysis, The McGraw-Hill 27. N. P. Kamar, S. I. Vovk, T. I. Xinhuta. J.<br />
Companies. Inc. , N. Y., P. 668 (1997). phizichesk«i khimii, 50, 2403 (1976) (Nga).<br />
11. N. P. Kamar. J. Analitichesk«i, Khimii, 30, 28. N. P. Kamar, Iu. M. Kharachevski. J. analiti-<br />
No. 3, 421 - 441 (1975) (Nga). chesk«i khimii, 29, 376 - 377 (1974) (Nga).<br />
12. R. Pobinx¬n, P. Stoks. Dung dÞch c¸c chÊt 29. N. P. Kamar, L. I. In® c. J. phizichesk«i<br />
®iÖn li, I. L., M., 1963 (Nga). khimii, 48, 2889 (1974) (Nga).<br />
13. K. Doerfeld. Thèng kª trong hãa häc ph©n 30. N. P. Kamar, L. I. In® c. J. phizichesk«i<br />
tÝch, Nxb. MIR, 1969 (Nga). khimii, 49, 2462 (1975) (Nga).<br />
14. V. V. Nalimov. øng dông to¸n thèng kª 31. N. P. Kamar, Iu .M. Kharachevski, V. P.<br />
trong ph©n tÝch c¸c chÊt, M., Tr. 162 (1960) Koletxnhik. J. phizichesk«i khimii, 49, 1598<br />
(Nga). - 1599 (1975) (Nga).<br />
15. N. P. Kamar, L. I. In® c, J. phizichesk«i 32. N. P. Kamar, G. S. Zatlavxkaiia. J.<br />
khimii, 51, 1574 (1977) (Nga). analitichesk«i khimii, 27, No. 4, 769 - 771<br />
(1972) (Nga).<br />
16. N. P. Kamar, V. P. Koletxnhik, Iu. M.<br />
Kharachevski. J. phizichesk«i khimii, 49, 33. N. P. Kamar, Iu. M. Kharachevski. J.<br />
3020 (1975) (Nga). analitichesk«i khimii, 26, No. 11, 2222 -<br />
2224 (1971) (Nga).<br />
17. N. P. Kamar, L. I. Gubim. J. phizichesk«i<br />
khimii , 50, N°9, 2424 (1976) (Nga). 34. Nguyen Tinh Dung. LuËn ¸n phã tiÕn sÜ<br />
Kharcov, 1965 (Nga).<br />
18. N. P. Kamar, L. I. Ermola. J. phizichesk«i<br />
khimii , 49, 1345 (1975) (Nga). 35. O. S. Muxailov. LuËn ¸n phã tiÕn sÜ<br />
Kharcov, 1967 (Nga).<br />
19. N. P. Kamar, S. I. Ezorova. J. phizichesk«i<br />
khimii, No. 4, 913 (1975) (Nga). 36. N. P. Kamar, G. S. Zatlavxkaiia. J.<br />
phizichesk«i khimii, VINITI N° 6320 - 73<br />
20. N. P. Kamar, L. P. Loghinova. J. ngHy 21-06- 1973 (Nga).<br />
phizichesk«i khimii, 49, 2434 (1975) (Nga).<br />
37. A. A. Bugaevski, N. P. Xumxkaia, V. M.<br />
21. N. P. Kamar, S. I. Vovk. J. phizichesk«i Xkorobogatov. J. analitichesk«i khimii, 27,<br />
khimii, No. 8, 2037 - 2040 (1977) (Nga). 2085 (1972) (Nga).<br />
22. N. P. Kamar, L. P. Loghinova. J. 38. A. A. Bugaevski, N. P. Xumxkaia, L. B.<br />
phizichesk«i khimii, 51, 965 (1977) (Nga). Bolbat. Visn. Kharkivsk. unh-tu, xerii.<br />
23. Nguyen Mau Thuyet. LuËn ¸n phã tiÕn sÜ khim. No. 2, 1971, Tr. 71 (Ucraina).<br />
Kharcov, Tr. 102 - 104 (1970) (Nga). 39. N. P. Kamar, Iu.M. Kharachevski. J.<br />
24. N. P. Kamar, Nguyen Tinh Dung. J. phizichesk«i khimii, VINITI No. 5524 - 73<br />
nheorganhichesk«i khimii, 12, No. 12, 1265 ngHy 25-01-1973 (Nga).<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
584<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
