Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho Sinh viên tốt nghiệp trường Đại học Nông Lâm TP.HCM

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:130

Thêm vào BST

Báo xấu

15
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho Sinh viên tốt nghiệp trường Đại học Nông Lâm TP.HCM" nhằm phân tích thực trạng chất lượng đào tạo và khả năng việc làm của sinh viên tốt nghiệp của khoa Nông học trường đại học Nông Lâm TP.HCM; Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo của trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho Sinh viên tốt nghiệp trường Đại học Nông Lâm TP.HCM

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN THỊ HÀ THU GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG ÐÀO TẠO THEO HƯỚNG TĂNG KHẢ NĂNG TÌM VIỆC CHO SINH VIÊN TỐT NGHIỆP TRƯỜNG ÐẠI HỌC NÔNG LÂM TP.HCM NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 S K C0 0 5 8 8 7 Tp. Hồ Chí Minh, tháng 05/2018
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM KỸ THUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ NGUYỄN THỊ HÀ THU GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO THEO HƢỚNG TĂNG KHẢ NĂNG TÌM VIỆC CHO SINH VIÊN TỐT NGHIỆP TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM TP.HCM NGÀNH: GIÁO DỤC HỌC - 601401 Hướng dẫn khoa học: TS. VÕ VĂN VIỆT Tp. Hồ Chí Minh, tháng 05/2018
LÝ LỊCH KHOA HỌC I. LÝ LỊCH SƠ LƢỢC Họ & tên: NGUYỄN THỊ HÀ THU Giới tính: Nữ Ngày, tháng, năm sinh: 17-12-1985 Nơi sinh: Tp.HCM Quê quán: Tp.HCM Dân tộc: Kinh Chỗ ở riêng hoặc địa chỉ liên lạc: 465, tỉnh lộ 43, P. Tam Phú, Thủ Đức, Tp.HCM Điện thoại cơ quan: Điện thoại nhà riêng: 0937 631763 Fax: E-mail: nhthu@hcmuaf.edu.vn II. QUÁ TRÌNH ĐÀO TẠO 1. Trung học chuyên nghiệp Hệ đào tạo: Thời gian đào tạo từ ……/…… đến ……/ …… Nơi học (trường, thành phố): Ngành học: 2. Đại học Hệ đào tạo: Chính quy Thời gian đào tạo: 2004 – 2008 Nơi học (trường, thành phố): Trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM Ngành học: Kinh tế III. QUÁ TRÌNH CÔNG TÁC CHUYÊN MÔN KỂ TỪ KHI TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Thời gian Nơi công tác Công việc đảm nhiệm Chuyên viên tại Trung 2008-nay Trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM Tâm HTSV&QHDN i
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của tôi. Các số liệu, kết quả trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Tp. Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 4 năm 2018 (Ký tên và ghi rõ họ tên) Nguyễn Thị Hà Thu ii
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành được luận văn này, em xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến tất cả quý Thầy /Cô trong Viện Sư phạm Kỹ thuật, những người đã cho em những kiến thức cơ bản, những bài học, những kinh nghiệm quý báu để em có thể hình dung được một cách khái quát những gì cần làm suốt quá trình hình thành ý tưởng và bắt tay vào thực hiện luận văn. Đặc biệt, em xin tỏ lòng biết ơn chân thành cảm ơn TS. Võ Văn Việt, người đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong suốt thời gian nghiên cứu. Sự chỉ bảo tận tình và chu đáo của thầy giúp em hoàn thành luận văn tốt nghiệp. Em xin gửi lời cảm ơn chân thành tới Phòng Đào tạo, Phòng Tuyển sinh và Công tác Sinh viên đã cũng cấp những số liệu cần thiết và giúp đỡ nhiệt tình trong quá trình thực hiện nghiên cứu. Cuối cùng, em xin chân thành cảm ơn gia đình, tập thể các anh chị em lớp cao học GDH 2015B, đã chia sẽ, hỗ trợ tôi về mặt tinh thần, động viên nhau cùng cố gắng trong suốt quá trình thực hiên nghiên cứu và hoàn thành luận văn. . Em xin chân thành cảm ơn! TP. Hồ Chí Minh, ngày 20 tháng 4 năm 2018 Học viên Nguyễn Thị Hà Thu iii
TÓM TẮT Phát triển mạng lưới, quy mô và nâng cao chất lượng đào tạo giáo dục nghề nghiệp đáp ứng nhu cầu xã hội thể hiện trong chiến lược đào tạo nghề giai đoạn 2010-2020 đã được Chính phủ phê duyệt. Trong sứ mạng của Trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM đưa ra là đào tạo nguồn nhân lực giỏi chuyên môn và tư duy sáng tạo; thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển, phổ biến, chuyển giao tri thức - công nghệ, đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững kinh tế-xã hội của Việt Nam và khu vực, vì vậy, việc tìm ra giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc nhằm đáp ứng nhu cầu của xã hội là một nhu cầu cấp bách của mỗi cơ sở đào tạo nói chung và của trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM nói riêng. Nội dung của đề tài gồm 3 chương chính Chương 1, người nghiên cứu đã trình bày cơ sở lý thuyết về nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc, từ đó phân tích đưa ra các yếu tố hình thành năng lực của sinh viên Chương 2, người nghiên cứu đã tiến hành nghiên cứu thực trạng nguồn lực của nhà trường và năng lực của sinh viên tốt nghiệp trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM, bao gồm các yếu tố: giáo viên, trang thiết bị, nội dung dạy, phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá. Từ đó chỉ các các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển năng lực của sinh viên tốt nghiệp. Trong Chương 3, người nghiên cứu đã đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM. Lấy ý kiến và được các chuyên gia đánh giá là cần thiết và có tính khả thi cao. Thực nghiệm sư phạm giải pháp, kết quả thực nghiệm đã chứng minh được rằng môn kỹ năng được thực hành tại các doanh nghiệp được đánh giá cao hơn học lý thuyết tại trường. Kết quả nghiên cứu của Chương 3 cho thấy các giải pháp đề ra đã có cơ sở khẳng định nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM. iv
ABSTRACT Developing the network, scale and improve the quality of vocational education to meet the social needs embodied in the vocational training strategy for the period 2010-2020 approved by the Government. In the mission of the University of Agriculture and Forestry of Ho Chi Minh City is to train human resources expertise and creative thinking; To carry out research, development, dissemination and transfer of knowledge and technology to meet the demand of sustainable development of socio-economic of Vietnam and the region. High quality training towards increasing the ability to find jobs to meet the needs of society is an urgent need of each training institution in general and of the Nong Lam University. The content of the topic consists of 3 main chapters Chapter 1, Researcher writes theories base, presented the theoretical basis for improving the quality of training in the direction of increasing job search, thus analyzing the factors that shape the capacity of students. Chapter 2, Researcher has conducted a study of the current state of school resources and the capacity of graduates of NLU, including: teacher, equipment, , teaching methods and assessment tests. Since then only the factors affecting the development of the capacity of graduates. In Chapter 3, Researcher has proposed solutions to improve the quality of training in the direction of increasing the job search opportunities for graduates of NLU. Getting opinions and experts are judged necessary and highly feasible. Experimental pedagogical solutions, empirical results have proven that skill courses are practiced in businesses that are more valued than academic theories at school. The results of the study in Chapter 3 show that the proposed solutions have the foundation to improve the quality of training in the direction of increasing the job search opportunities for graduates of NLU. v
MỤC LỤC Trang Lý lịch khoa học ........................................................................................................... i Lời cam đoan ...............................................................................................................ii Lời cảm ơn ................................................................................................................ iii Tóm tắt ....................................................................................................................... iv Mục lục ....................................................................................................................... vi Danh mục từ viết tắt .................................................................................................... x Danh mục bảng biểu................................................................................................... xi PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO THEO HƢỚNG TĂNG KHẢ NĂNG TÌM VIỆC CHO SINH VIÊN TỐT NGHIỆP ........................................................................................ 5 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề .................................................................................... 5 1.1.1 Các nghiên cứu nước ngoài ................................................................................ 5 1.1.2 Các nghiên cứu trong nước ................................................................................ 7 1.2 Các khái niệm liên quan đến đề tài ....................................................................... 8 1.2.1 Khái niệm đào tạo .............................................................................................. 8 1.2.2 Một số quan điểm về đánh giá chất lượng ......................................................... 9 1.3 Tổng quan về chương trình đào tạo đại học ........................................................ 13 1.3.1 Mục tiêu và nội dung đào tạo ........................................................................... 13 1.3.2 Đào tạo phát huy năng lực người học .............................................................. 13 1.3.2.1 Quan niệm về năng lực ................................................................................. 14 1.3.2.2 Cấu trúc bên trong của năng lực ................................................................... 14 1.3.2.3 Chương trình giáo dục tiếp cận năng lực đáp ứng đầu ra ............................. 14 1.3.3 Một số năng lực cốt lõi đối với sinh viên tốt nghiệp ....................................... 16 1.3.4 Đánh giá năng lực ............................................................................................ 17 1.4 Yếu tố hình thành năng lực đáp ứng khả năng tìm việc sinh viên tốt nghiệp ..... 18 1.4.1 Giảng viên ........................................................................................................ 18 1.4.2 Nội dung dạy học ............................................................................................. 20 vi
1.4.3 Trang thiết bị học tập ....................................................................................... 21 1.4.4 Phương pháp dạy học ....................................................................................... 22 1.4.5 Kiểm tra và đánh giá ....................................................................................... 23 1.5. Khả năng tìm việc sinh viên tốt nghiệp.............................................................. 24 1.5.1 Kiến thức .......................................................................................................... 24 1.5.2 Kỹ năng ............................................................................................................ 25 1.5.3 Phẩm chất đạo đức ........................................................................................... 26 1.6 Mô hình năng lực đáp ứng việc làm sinh viên .................................................... 27 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ......................................................................................... 29 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG NGUỒN LỰC NHÀ TRƢỜNG VÀ NĂNG LỰC CỦA SINH VIÊN TỐT NGHIỆP TRƢỜNG ĐH NÔNG LÂM TP.HCM .......................................................................................................... 30 2.1. Giới thiệu lịch sử hình thành và phát triển Trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM............................................................................................................ 30 2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển ...................................................................... 30 2.1.2 Chức năng nhiệm vụ ........................................................................................ 31 2.1.3 Tầm nhìn - Sứ mạng – Mục tiêu chiến lược .................................................... 31 2.1.4 Cơ cấu tổ chức và quản lý ................................................................................ 31 2.1.5 Các đơn vị đào tạo của trường ......................................................................... 32 2.2 Giới thiệu về chương trình đào tạo khoa Nông học ........................................... 33 2.2.1 Giới thiệu Khoa Nông học – Trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM ...................... 33 2.1.2 Chuẩn đầu ra của khoa Nông học .................................................................... 34 2.2 Thiết kế nghiên cứu ............................................................................................. 36 2.2.1 Quy trình nghiên cứu ....................................................................................... 36 2.2.2 Xây dựng thang đo ........................................................................................... 37 2.3.Kết quả khảo sát .................................................................................................. 37 2.3.1 Tổng hợp thông tin mẫu nghiên cứu sinh viên ................................................ 37 2.3.1.1 Thống kê về đối tượng nghiên cứu ............................................................... 37 2.3.1.2 Thống kê cơ bản về độ tuổi, giới tính, trình độ tiếng Anh, trình độ tin học, và tình trạng công việc của sinh viên tốt nghiệp ...................................... 38 vii
2.3.2 Chất lượng chương trình đào tạo đáp ứng việc làm sinh viên tốt nghiệp ........ 40 2.3.2.1 Đội ngũ giảng viên ........................................................................................ 41 2.3.2.2 Phương pháp giảng dạy và kiểm tra đánh giá ............................................... 41 2.3.2.3 Nội dung môn học ......................................................................................... 42 2.3.2.4 Trang thiết bị học tập .................................................................................... 42 2.3.3 Năng lực sinh viên tốt nghiệp .......................................................................... 43 2.3.3.1 Mức độ nhớ lại các nội dung về kiến thức - kỹ năng - thái độ ..................... 43 2.3.3.1 Mức độ vận dụng các nội dung về kiến thức - kỹ năng - thái độ .................. 45 2.3.3.3 Mức độ sáng tạo các nội dung về kiến thức - kỹ năng - thái độ ................... 47 2.3.4 Quan điểm của giảng viên về chất lượng chương trình đào tạo ...................... 49 2.3.4.1 Đặc điểm đội ngũ giảng viên ........................................................................ 49 2.3.4.2 Đánh giá của giảng viên về khả năng đáp ứng việc làm sinh viên của chương trình đào tạo ......................................................................................... 50 2.3.4.3 Những nguyên nhân khó khăn trong quá trình đào tạo liên quan đến khả năng tìm việc làm sinh viên tốt nghiệp............................................................. 55 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ......................................................................................... 56 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO THEO HƢỚNG TĂNG KHẢ NĂNG TÌM VIỆC CHO SINH VIÊN TỐT NGHIỆP TRƢỜNG ĐH NÔNG LÂM TP.HCM ........................................ 57 3.1. Cơ sở đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp. ............................................................ 57 3.2. Các nguyên tắc để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp. .................................. 57 3.3 Đề xuất giải pháp ................................................................................................ 58 3.3.1 Giải pháp 1: Chuẩn hóa đội ngủ giảng viên đạt và vượt chuẩn phù hợp với nhu cầu xã hội. .................................................................................................. 58 3.3.1.1 Mục tiêu giải pháp ......................................................................................... 58 3.3.1.2 Nội dung giải pháp. ....................................................................................... 59 3.3.1.3 Cách thức thực hiện....................................................................................... 59 3.3.2 Giải pháp 2: Đổi mới trang thiết bị dạy học và thực hành gắn liền với nghề nghiệp tương lai. ............................................................................................... 60 viii
3.3.2.1 Mục tiêu giải pháp ......................................................................................... 60 3.3.2.2 Nội dung giải pháp ........................................................................................ 60 3.3.2.3 Cách thức thực hiện....................................................................................... 61 3.3.3 Giải pháp 3: Cập nhật chương trình đào tạo và đổi mới nội dung, giáo trình giảng dạy phù hợp với nhu cầu của Nhà tuyển dụng. .............................. 61 3.3.3.1 Mục tiêu giải pháp ......................................................................................... 61 3.3.3.2 Nội dung giải pháp ........................................................................................ 62 3.3.3.3 Cách thức thực hiện....................................................................................... 63 3.3.4 Giải pháp 4: Tăng cường xây dựng mối quan hệ gắn kết giữa Nhà trường và Doanh nghiệp nhằm cải thiện chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu xã hội. ......................................................................................................... 64 3.3.4.1 Mục tiêu của giải pháp .................................................................................. 64 3.3.4.2 Nội dung của giải pháp ................................................................................. 64 3.3.4.3 Cách thức thực hiện....................................................................................... 65 3.4 Mối quan hệ giữa các giải pháp .......................................................................... 66 3.5 Khảo nghiệm các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc cho SV tốt nghiệp. .............................................................. 67 3.5.1 Đánh giá về tính cần thiết................................................................................. 67 3.5.2 Đánh giá tính khả thi ........................................................................................ 69 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ......................................................................................... 71 KẾT LUẬN & KIẾN NGHỊ ................................................................................... 72 1. Kết luận ................................................................................................................. 72 2. Kiến nghị ............................................................................................................... 73 3. Hướng phát triển của đề tài ................................................................................... 74 TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 75 PHỤ LỤC ................................................................................................................. 81 ix
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TT TỪ VIẾT TẮT NỘI DUNG TỪ VIẾT TẮT 1 KN Kỹ năng 2 CTĐT Chương trình đào tạo 3 GV Giảng viên 4 SV Sinh viên 5 ĐHNL TPHCM Đại học Nông lâm Thành Phố Hồ Chí Minh 6 QĐ Quyết định 7 TT Thông tư 8 BGD&ĐT Bộ Giáo dục và Đào tạo 9 CLCT Chất lượng chương trình 10 CT Chương trình 11 DN Doanh nghiệp x
DANH MỤC BẢNG BIỂU Trang DANH MỤC HÌNH ẢNH ....................................................................................... xii Bảng 1.1. Đặc điểm của CT tiếp cận nội dung và CT tiếp cận năng lực.................. 15 Bảng 2.1 Thống kê kết quả điều tra về giới tính, độ tuổi, trình độ tiếng Anh, trình độ tin học, tình trạng công việc của sinh viên tốt nghiệp.................. 38 Bảng 2.2 Kết quả việc thông báo chuẩn đầu ra ........................................................ 39 Bảng 2.3 Kết quả đánh giá nguồn lực của trường. ................................................... 40 Bảng 2.4 Mức độ nhớ lại kiến thức, kỹ năng, thái độ .............................................. 43 Bảng 2.5 Kết quả đánh giá mức độ vận dụng các kiến thức - kỹ năng – thái độ vào công việc ............................................................................................. 45 Bảng 2.6 Kết quả đánh giá mức độ sáng tạo các kiến thức - kỹ năng – thái độ vào công việc ............................................................................................. 47 Bảng 2.7 Đặc điểm cán bộ giảng dạy ....................................................................... 49 Bảng 2.8 Kết quả đánh giá khả năng đáp ứng việc làm sinh viên của chương trình đào tạo ............................................................................................... 51 Bảng 3.1 Đánh giá về tính cần thiết của các giải pháp ............................................. 67 Bảng 3.2 Đánh giá về tính khả thi của các giải pháp................................................ 69 xi
DANH MỤC HÌNH ẢNH Trang Hình 1.1 Mô hình năng lực đáp ứng khả năng tìm việc làm cho sinh viên.............. 28 Hình 2.1 Các bước trong quy trình thực hiện nghiên cứu ........................................ 37 Hình 3.1 Các chuyên gia đánh giá mức độ cần thiết của các giải pháp ................... 68 Hình 3.2 Các chuyên gia đánh giá mức độ khả thi của các giải pháp ...................... 69 xii
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Xã hội phát triển và đang trong thời kỳ Công nghiệp hoá, hiện đại hoá hiện nay thì mục tiêu đào tạo của các trường nhằm tạo ra nguồn lao động chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp không chỉ về kiến thức chuyên môn mà còn hướng đến cả về kỹ năng, thái độ. Một trong các tiêu chí quan trọng là khả năng có việc làm và chuyên môn của sinh viên sau khi ra trường, nó phản ánh mối quan hệ giữa khả năng đào tạo và nhu cầu thực tiễn về nguồn nhân lực. Ngoài ra, theo Ủy ban Quốc tế về Giáo dục UNESCO [60] đã đề ra 4 trụ cột giáo dục của thế kỷ 21, đó là: “Học để biết, học để làm, học để cùng chung sống với người khác, học để tự khẳng định mình” do đó cũng đặt ra những yêu cầu mới cho sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ và đào tạo nguồn nhân lực. Tuy nhiên, hiện nay tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ ngày càng tăng cao và đang trở thành một vấn đề nan giải. Theo báo cáo điều tra lao động và việc làm Việt Nam của Tổng cục Thống kê, tính đến tháng 7 năm 2017 thì tỷ lệ thất nghiệp của thanh niên từ 15 đến 24 tuổi là 7,48% (Thông cáo báo chí tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2017) Trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM là trường đa ngành, có tuổi đời hơn 60 năm là một trong những trường đại học nông - lâm - ngư lớn của cả nước. Hằng năm đào tạo hàng ngàn kỹ sư, cử nhân, bác sỹ thú y cung cấp nguồn nhân lực cần thiết cho sự phát triển của đất nước. Tuy nghiên, theo kết quả khảo sát của Trường đại học Nông Lâm TP.HCM về ý kiến doanh nghiệp trong quá trình sử dụng sinh viên tốt nghiệp của trường cho thấy, có tới 51,52% ý kiến yêu cầu cần phải đào tạo lại về kỹ năng mềm và 42,42% về nghiệp vụ chuyên môn.Từ thực tế của doanh nghiệp cho thấy sinh viên khi bước vào môi trường làm việc thường thiếu những kiến thức, kỹ năng, phẩm chất đạo đức để đảm nhận các vị trí công việc mà họ dự tuyển. Từ những thực tiễn nêu trên, người nghiên cứu chọn đề tài “Giải pháp nâng cao chất lƣợng đào tạo theo hƣớng tăng khả năng tìm việc cho Sinh viên tốt nghiệp trƣờng Đại học Nông Lâm Tp.HCM” để nghiên cứu mang tính khả thi và 1
thiết thực. Hoàn thành đề tài này là tìm ra được giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo sẽ giúp cho sinh viên tìm được việc làm sau khi tốt nghiệp đại học. 2. Mục tiêu nghiên cứu -Phân tích thực trạng chất lượng đào tạo và khả năng việc làm của sinh viên tốt nghiệp của khoa Nông học trường đại học Nông Lâm Tp.HCM - Đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo của trường ĐH Nông Lâm Tp.HCM 3. Nhiệm vụ nghiên cứu Nhiệm vụ 1: Tìm hiểu và làm rõ cơ sở lý luận về chất lượng đào tạo và khả năng tìm việc của sinh viên Trường Đại học. Nhiệm vụ 2: Khảo sát thực trạng chất lượng đào tạo trường và năng lực việc làm của sinh viên tốt nghiệp trường ĐH Nông lâm Tp.HCM Nhiệm vụ 3: Đề xuất biện pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo về khả năng tìm việc cho sinh viên Trường Đài học Nông lâm Tp.HCM 4. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Chất lượng đào tạo gắn với mục tiêu là tăng khả năng tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp tại trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM Khách thể nghiên cứu: sinh viên tốt nghiệp, giáo viên khoa Nông học trường Đại học Nông Lâm Tp.HCM 5. Giả thuyết nghiên cứu Hiện nay sinh viên tốt nghiệp trường ĐH Nông Lâm còn hạn chế về khả năng tìm việc. Nếu nghiên cứu phân tích được các nguyên nhân từ thực trạng và đề xuất được những biện pháp phù hợp thì góp phần nâng cao chất lượng trong quá trình đào tạo cho sinh viên, giúp sinh viên tốt nghiệp đáp ứng được việc làm trong thời kỳ đổi mới và hội nhập. 6. Phƣơng pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu lý luận: - Mục đích: Tìm hiểu cơ sở lý thuyết về vấn đề nghiên cứu 2
- Nội dung: Phân tích, tổng hợp, hệ thống hóa các nghiên cứu lý luận cũng như thực tiễn theo mục tiêu nghiên cứu của đề tài. - Thực hiện: Bằng cách tham khảo sách, báo, các công trình nghiên cứu trước đó, thư viện. Phương pháp điều tra giáo dục: - Mục đích: Tìm hiểu thực trạng chất lượng đào tạo và khả năng tìm việc của sinh viên tốt nghiệp. - Nội dung: Thiết kế xây dựng bảng hỏi cho Giáo viên và Sinh viên dựa trên cơ sở lý thuyết. - Thực hiện: Bằng cách gởi bảng hỏi đến 220 Sinh viên tốt nghiệp khoa Nông học (dựa theo số lượng SV được xét tốt nghiệp đợt 1) trường Đại học Nông Lâm TP.HCM và các giáo viên trong khoa NH. Phương pháp xử lý toán học: - Mục đích: Phân tích số liệu để đánh giá ưu điểm và hạn chế của thực trạng nguồn lực nhà trường và năng lực SVTN - Nội dung: Sử dụng công cụ là chương trình SPSS. - Thực hiện: Bằng cách thu thập phiếu hỏi, nhập liệu phần mềm và xử lý, phân tích bằng câu lệnh. Ví dụ: Tần số, Độ lệch chuẩn,… Phương pháp chuyên gia: - Mục đích: Đánh giá tính khả thi và tính cần thiết của các giải pháp đề xuất - Nội dung: Thiết kế bảng hỏi lấy ý kiến các chuyên gia am hiểu về lĩnh vực chất lượng đào tạo. - Thực hiện: Bằng cách gửi bảng hỏi cho 15 chuyên gia. Thu thập và xử lý số liệu bằng excel để tính tỷ lệ % đánh giá. 7. Phạm vi nghiên cứu Người nghiên cứu chỉ thực hiện nghiên cứu các hoạt động dạy và học làm ảnh hưởng đến phát triển năng lực người học. 3
Do khoa Nông học là Khoa được hình thành và phát triển cùng lúc với trường Đại học Nông Lâm TP.HCM (1955) nên Khoa Nông học được xem là một trong những khoa có bề dày và mang đặc điểm đặc trưng cho trường Đại học Nông Lâm TP.HCM. Do đó, đề tài nghiên cứu hướng đến phát triển năng lực của sinh viên trường Đại học Nông Lâm TP.HCM được thực hiện thông qua việc tìm hiểu một khoa điển hình là khoa Nông học của trường Đại học Nông Lâm TP.HCM. 8. Đóng góp đề tài Từ kết quả phân tích nguyên nhân thực trạng, người nghiên cứu đề xuất biện pháp giúp nhà trường hoàn thiện chương trình đào tạo, nâng cao chất lượng đào tạo cho nhà trường, đồng thời nâng cao năng lực tìm việc cho sinh viên tốt nghiệp. 9. Cấu trúc tổng quát của luận văn. Ngoài phần mở đầu và kết luận kiến nghị, đề tài nghiên cứu gồm có 3 chương: Chương 1: Tổng quan cơ sở lý thuyết về vấn đề nghiên cứu; Chương 2: Thực trạng về nguồn lực của nhà trường và năng lực SV tốt nghiệp trường ĐH Nông Lâm sau khi tốt nghiệp; Chương 3: Đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo theo hướng tăng khả năng tìm việc đối với SV của trường ĐHNL 4
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG ĐÀO TẠO THEO HƢỚNG TĂNG KHẢ NĂNG TÌM VIỆC CHO SINH VIÊN TỐT NGHIỆP 1.1 Lịch sử nghiên cứu vấn đề 1.1.1 Các nghiên cứu nƣớc ngoài SCANS [57] đã phân những kỹ năng liên quan đến nghề nghiệp thành 4 nhóm như: Kỹ năng cơ bản (basic skills); Kỹ năng tư duy (thinking skills); Phẩm chất cá nhân (personal qualities); Năng lực làm việc (workplace competences). Theo nhóm nghiên cứu Louw et al, Nabi & Bagley, Neelankavil [47,48,49] đã đưa ra các kỹ năng và năng lực của sinh viên đáp ứng việc làm cho các doanh nghiệp như: Lãnh đạo, lãnh đạo nhóm, làm việc nhóm, quản lý thời gian, quản lý thời gian, giao tiếp cá nhân, khả năng sắp xếp công việc, kỹ năng tổ chức, khả năng làm việc dưới áp lực cao. Ngoài ra, theo kết quả nghiên cứu của chương trình Quốc tế về Đánh giá Học sinh OECD/PISA bởi các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và phát triển Kinh tế OECD [51] cho rằng, “người học có nhiều kỹ năng cần thiết để phát triển như kỹ năng truyền thông, khả năng thích ứng, tính linh hoạt, giải quyết vấn đề và sử dụng công nghệ thông tin”. Những kỹ năng, những kiến thức và phẩm chất đó đã quyết định đến nghề nghiệp tương lai của sinh viên,. Theo một số nghiên cứu khác cho thấy phần lớn sinh viên tốt nghiệp thường không có việc làm hoặc khó tìm việc làm theo ý muốn, cụ thể như: kết quả nghiên cứu của Chính phủ Malaysia năm 2005, số lượng sinh viên thất nghiệp lên đến 60 ngàn sinh viên trong năm 2005, trong số đó phần lớn do khả năng nói tiếng Anh kém. Mặt khác, nghiên cứu của Pitan Oluyomi [54] đã cho thấy 60,6% sinh viên thiếu kỹ năng giao tiếp, IT (công nghệ thông tin), ra quyết định, tư duy phê phán và kỹ năng kinh doanh. Theo đó, nghiên cứu của Xiaoxue Li [63] và Jane Stewart [44] cho thấy các yếu tố như trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, mức lương, điều kiện làm việc, khu vực sinh sống, giới tính, mối 5
quan hệ xã hội và tuổi tác. Đây là những yếu tố có thể ảnh hưởng đến khả năng tìm việc của sinh viên. Nhìn chung, những yếu tố ảnh hưởng đến khả năng tìm việc được các nhà nghiên cứu đề cập nhiều nhất đó là: kiến thức, kỹ năng, phẩm chất đạo đức, kinh nghiệm làm việc và điều kiện làm việc. Để có được những kiến thức, kỹ năng và phẩm chất đó, đòi hỏi không chỉ có sự nỗ lực của chính bản thân người học mà còn là những yếu tố tài nguyên nhà trường góp phần tạo nên năng lực đáp ứng khả năng tìm việc làm sinh viên mà tác giả Baruch và Leeming [28] đã quan tâm. Cụ thể, nhóm nghiên cứu Caiyod và cộng sự [30] đã đưa ra những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng tìm việc làm của sinh viên ngành khách sạn như: tuổi, giới tính, ngoại hình, kỹ năng, kinh nghiệm làm việc, giáo dục (chương trình học). Kết quả nghiên cứu cho thấy, sinh viên tốt nghiệp phải có năng lực cao như: Kỹ năng giao tiếp, kiến thức xã hội. Đây là những kỹ năng quan trọng giúp sinh viên đáp ứng với nghề khách sạn. Để hình thành nên năng lực người học tác giả Kathy Denise Wigal đã đề cập đến chuẩn đầu ra và đội ngũ giảng viên, theo Kathy Denise Wigal [46] một khi xác định được chuẩn đầu ra, giảng viên sẽ tập trung vào việc thiết kế các hoạt động thu hút sự tham gia của sinh viên trong lớp học, qua đó gia tăng mức độ phù hợp nhằm đạt được chuẩn đầu ra đã đề ra, bằng cách sử dụng khung phân loại nhận thức của Blooms (nhớ, hiểu, vận dụng và tổng hợp) nhằm xem xét mức độ lĩnh hội của sinh viên so với chuẩn đầu ra mong muốn. Như vậy, chuẩn đầu ra sẽ phản ánh tầm nhìn sứ mạng của nhà trường, chuẩn đầu ra còn cung cấp thông tin chung về trọng tâm của các hoạt động học tập của sinh viên cũng như mục đích mà sinh viên phải đạt được sau khi tốt nghiệp, chuẩn đầu ra không chỉ hiểu là chuẩn hoặc kết quả đầu ra của cấp chương trình đào tạo mà còn là chuẩn đầu ra ở cấp môn học, buổi học. Từ đó, môn học và nội dung mỗi môn học phải được thiết kế phù hợp bao gồm những kiến thức, kỹ năng giao tiếp hay kỹ năng văn bản, kỹ năng giải quyết vấn đề, sử dụng công nghệ thông tin và làm việc nhóm..v.v. Theo tác giả, việc nắm bắt được thông tin chuẩn đầu ra có vai trò rất quan trọng, chuẩn đầu ra cần phải được công bố 6