Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Vietnam Airlines

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu nhằm vận dụng các vấn đề lý luận về phân tích năng lực cạnh tranh để đưa ra những giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Vietnam Airlines phù hợp với xu thế toàn cầu hoá và xu thế mở cửa bầu trời hiện nay, qua đó Vietnam Airlines có thể đứng vững trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của Vietnam Airlines

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM BÙI QUANG ANH VŨ LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
1 LÔØI MÔÛ ÑAÀU 1. Tính caáp thieát cuûa ñeà taøi Trong nhöõng naêm qua, kinh doanh vaän taûi haøng khoâng phaùt trieån vaø laø hoaït ñoäng khoâng theå thieáu cuûa quoác gia. Tuy nhieân, ngaønh vaän taûi haøng khoâng cuõng dieãn ra caïnh tranh gay gaét göõa caùc haõng haøng khoâng vôùi nhau trong vaän taûi haønh khaùch vaø haøng hoaù treân caùc ñöôøng bay quoác teá. Ñoái vôùi thò tröôøng vaän taûi haøng khoâng noäi ñòa, Vietnam Airlines ñang caïnh tranh vôùi haõng haøng khoâng Pacific Airlines treân truïc bay Baéc-Nam. Ñoái vôùi thò tröôøng vaän taûi haønh khaùch vaø haøng hoaù quoác teá taïi Vieät Nam vaø taïi nhöõng thò tröôøng maø Vietnam Airlines coù chuyeán bay ñeán, haõng phaûi caïnh tranh vôùi raát nhieàu haõng haøng khoâng lôùn vaø nhoû khaùc. Vì vaäy nghieân cöùu ñeà taøi “Giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Vietnam Airlines” laø söï giaûi ñaùp ñoái vôùi nhöõng ñoøi hoûi caáp baùch töø tình hình saûn xuaát, khai thaùc phaùt trieån cuûa Vietnam Airlines trong giai ñoaïn hieän nay. 2. Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghieân cöùu Ñoái töôïng nghieân cöùu: luaän vaên taäp trung vaøo vieäc nghieân cöùu phaân tích caùc hoaït ñoäng vaän taûi haøng khoâng cuûa Vietnam Airlines vaø cuûa caùc haõng haøng khoâng ñoái thuû trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ coù chuyeán bay ñeán Vieät Nam. Phaïm vi nghieân cöùu: luaän vaên chæ ñi saâu vaøo phaân tích moät soá hoaït ñoäng tröïc tieáp lieân quan ñeán lónh vöïc vaän taûi haøng khoâng, ñeán caùc hoaït ñoäng bay cuûa Vietnam Airlines chöù khoâng bao haøm caùc hoaït ñoäng phuï trôï. 3. Muïc tieâu nghieân cöùu Vaän duïng caùc vaán ñeà lyù luaän veà phaân tích naêng löïc caïnh tranh ñeå ñöa ra nhöõng giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Vietnam Airlines phuø hôïp vôùi xu theá toaøn caàu hoaù vaø xu theá môû cöûa baàu trôøi hieän nay, qua ñoù Vietnam Airlines coù theå ñöùng vöõng trong boái caûnh caïnh tranh gay gaét hieän nay.
2 4. Caùc phöông phaùp nghieân cöùu Ñeà taøi naøy ñaõ söû duïng vaø tham khaûo caùc quan ñieåm, heä tieâu chuaån veà söï phaùt trieån haõng haøng khoâng cuûa ngaønh Haøng khoâng daân duïng Vieät Nam noùi rieâng vaø töø caùc nguoàn quoác teá. Ñeà taøi keát hôïp giöõa nghieân cöùu lyù luaän vaø vieäc ñieàu tra thöïc teá ñaõ thöïc hieän khaûo saùt laáy soá lieäu vaø phoûng vaán tröïc tieáp taïi nhieàu ñôn vò trong ngaønh (caû hai mieàn Baéc Nam). 5. Cô sôû lyù luaän Cô sôû lyù luaän laø nhöõng lyù thuyeát lieân quan ñeán chieán löôïc caïnh tranh, lôïi theá caïnh tranh, chieán löôïc kinh doanh, caùc vaên baûn phaùp lyù, caùc luaät leä vaø quy ñònh cuûa Vieät Nam, caùc toå chöùc haøng khoâng quoác teá ICAO, IATA, APAA .. 6. Keát caáu cuûa luaän vaên Ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän vaø caùc phuï luïc, goàm ba chöông chính: Chöông I: Toång quan veà ngaønh haøng khoâng theá giôùi vaø naêng löïc caïnh tranh Chöông II: Phaân tích nhöõng nhaân toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa Vietnam Airlines. Chöông III: Giaûm phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa Vietnam Airlines Do trình ñoä vaø thôøi gian nghieân cöùu coù haïn, luaän vaên coøn nhieàu haïn cheá. Raát mong nhaän ñöôïc yù kieán ñoùng goùp quí baùu cuûa caùc thaày coâ, caùc chuyeân gia cuûa Vietnam Airlines giuùp luaän vaên ñöôïc boå sung hoaøn thieän hôn. ¾ Xin chaân thaønh caûm ôn Tieán Syõ Hoà Tieán Duõng vaø quyù thaày coâ Tröôøng ñaïi hoïc Kinh Teá, cuøng ban laõnh ñaïo cuûa Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam vaø ngaønh Haøng khoâng ñaõ taän tình giuùp ñôõ taùc giaû thöïc hieän ñeà taøi naøy. TP. HCM - Thaùng 12 naêm 2005
3 Chöông 1: TOÅNG QUAN VEÀ NGAØNH HAØNG KHOÂNG THEÁ GIÔÙI VAØ NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH 1.1 Toång quan veà ngaønh haøng khoâng theá giôùi 1.1.1 Khaùi nieäm vaän taûi haøng khoâng Vaän taûi haøng khoâng noùi theo nghóa roäng laø söï taäp hôïp caùc yeáu toá kinh teá- kyõ thuaät, nhaèm khai thaùc vieäc chuyeân chôû baèng maùy bay moät caùch coù hieäu quaû. Coøn theo nghóa heïp thì vaän taûi haøng khoâng laø söï di chuyeån cuûa maùy bay trong khoâng trung, hay cuï theå hôn laø hình thöùc vaän chuyeån haønh khaùch, haøng hoaù, haønh lyù, böu kieän töø moät ñòa ñieåm naøy ñeán moät ñòa ñieåm khaùc baèng maùy bay. Vaän taûi haøng khoâng laø moät nghaønh vaän taûi coøn raát treû so vôùi caùc loaïi hình vaän taûi khaùc. Neáu nhö vaän taûi ñöôøng bieån ra ñôøi vaø phaùt trieån töø theá kyû thöù V tröôùc coâng nguyeân thì vaän taûi haøng khoâng môùi chæ phaùt trieån töø nhöõng naêm ñaàu cuûa theá kyû XX. Tuy môùi ra ñôøi, nhöng vaän taûi haøng khoâng ñaõ phaùt trieån moät caùch heát söùc nhanh choùng do söï tieán boä vöôït baäc cuûa khoa hoïc, coâng ngheä vaø do nhu caàu ngaøy caøng taêng veà toác ñoä cao cuûa neàn vaên minh nhaân loaïi. Vaän taûi haøng khoâng khi môùi ra ñôøi chæ phuïc vuï nhu caàu quaân söï, nhöng cho ñeán nay, söï phaùt trieån cuûa vaän taûi haøng khoâng ñaõ gaén lieàn vôùi nhu caàu vaän chuyeån haønh khaùch, haøng hoaù vaø noù ñaõ ñaõ trôû thaønh moät ngaønh coù vò trí raát quan troïng ñoái vôùi neàn kinh teá theá giôùi noùi chung vaø ñoái vôùi hoaït ñoäng thöông maïi quoác teá noùi rieâng. Vaän taûi haøng khoâng ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc thieát laäp vaø môû mang nhieàu vuøng kinh teá khaùc nhau cuõng nhö trong vieäc taïo böôùc phaùt trieån chung cho neàn kinh teá theá giôùi. Baûn thaân noù cuõng laø moät ngaønh coâng nghieäp lôùn, khoâng ngöøng phaùt trieån. 1.1.2 Ñaëc tröng cuûa vaän taûi haøng khoâng Vaän taûi haøng khoâng coù nhöõng neùt ñaëc thuø so vôùi nhöõng ngaønh vaän taûi khaùc nhö sau:
4 Moät laø, toác ñoä vaän taûi haøng khoâng cao, thôøi gian vaän taûi ngaén. Trong caùc phöông tieän vaän taûi coâng coäng, vaän taûi haøng khoâng laø phöông tieän nhanh nhaát. Toác ñoä ñöôøng daøi cuûa caùc maùy bay vaän taûi thöông maïi phaûn löïc hieän nay thöôøng coù giaù trò lôùn hôn nhieàu laàn so vôùi toác ñoä cuûa caùc phöông tieän vaän taûi khaùc. Hai laø, vaän taûi haøng khoâng theá giôùi mang tính quoác teá cao. Do ñaëc ñieåm toác ñoä cao cuûa vaän taûi haøng khoâng neân caùc quy ñònh thuû tuïc, chöùng töø, ngoân ngöõ coù lieân quan ñeán hoaït ñoäng haøng khoâng ôû nhöõng nöôùc khaùc nhau thöôøng töông töï nhau vaø thoáng nhaát treân phaïm vi toaøn caàu. Thöïc teá caùc nöôùc coù ngaønh haøng khoâng ñeàu thöøa nhaän hay aùp duïng caùc quy taéc, coâng öôùc quoác teá vaø nhöõng quy ñònh cuûa Hieäp hoäi Vaän taûi haøng khoâng quoác teá IATA lieân quan ñeán hoaït ñoäng haøng khoâng daân duïng. Nhôø vaøo nhöõng quy taéc naøy, caùc chuyeán bay thöông maïi giöõa caùc nöôùc treân theá giôùi ñöôïc ñieàu tieát vaø söï hình thaønh heä thoáng ñieàu tieát ñoái vôùi vaän taûi haøng khoâng vöôït qua khuoân khoå töøng quoác gia ñeå hình thaønh heä thoáng ñieàu tieát song phöông vaø ña phöông. Ba laø, tieän nghi cuûa vaän taûi haøng khoâng vöôït troäi so vôùi caùc loaïi hình vaän taûi khaùc. Vieäc aùp duïng nhöõng thaønh töïu khoa hoïc tieân tieán taïo neân nhöõng saûn phaåm dòch vuï ñem laïi nhieàu tieän nghi cho haønh khaùch tröôùc, trong khi vaø sau khi bay. Theâm vaøo ñoù nhu caàu ñi laïi nhanh baèng phöông tieän vaän taûi haøng khoâng ngaøy caøng taêng, ñaëc bieät trong taàng lôùp nhöõng ngöôøi coù thu nhaäp cao trong xaõ hoäi. Ñoái vôùi nhoùm ngöôøi naøy dòch vuï coù tieän nghi cao laø moät trong nhöõng tieâu chuaån quan troïng haøng ñaàu. Boán laø, vaän taûi haøng khoâng laø moät ngaønh kinh doanh toång hôïp. Vaän taûi haøng khoâng laø moät ngaønh ñoøi hoûi ñaàu tö raát lôùn nhö maùy bay, saân bay, kieåm soaùt khoâng löu vaø haøng loaït caùc dòch vuï hoã trôï khaùc, do ñoù thôøi gian thu hoài voán thöôøng raát daøi vaø lôïi nhuaän tröïc tieáp töø vaän taûi haøng khoâng thöôøng thaáp, thaäm chí coù khi loã. Caùc haõng haøng khoâng quoác teá khoâng mong ñôïi lôïi nhuaän cao tröïc tieáp töø vieäc chuyeân chôû haønh khaùch cuõng nhö haøng hoaù maø hoï thu lôïi nhuaän töø nhieàu
5 nguoàn kinh doanh khaùc nhau nhö dòch vuï khaùch saïn, du lòch, dòch vuï maët ñaát, kho haøng. 1.1.3 Ñaùnh giaù veà neàn coâng nghieäp haøng khoâng theá giôùi vaø baøi hoïc kinh nghieäm 1.1.3.1 Ñaùnh giaù neàn coâng nghieäp haøng khoâng theá giôùi giai ñoaïn 1994- 2004 Giai ñoaïn töø naêm 1994 ñeán 1999 ngaønh vaän taûi haøng khoâng phaùt trieån raát toát caû veà soá löôïng haønh khaùch cuõng nhö lôïi nhuaän (ngoaïi tröø naêm 1998 haøng khoâng theá giôùi suy giaûm do khuûng hoaûng taøi chính trong khu vöïc dieãn ra naêm 1997) vì caùc nguyeân nhaân nhö: neàn kinh teá theá giôùi phaùt trieån maïnh ñaëc bieät laø neàn kinh teá Myõ taïo neân buøng noå veà du lòch, ñaëc bieät laø caùc tour du lòch daøi ngaøy laøm taêng soá löôïng ngöôøi coù nhu caàu ñi laïi baèng maùy bay; tình hình khuûng boá chöa dieãn ra khoác lieät, taïi naïn haøng khoâng xaûy ra ít, theá giôùi khoâng xaûy ra caùc ñaïi dòch, chieán tranh xung ñoät khu vöïc; vieäc ñaàu tö cô sôû haï taàng cho vaän taûi haøng khoâng taêng maïnh (saân bay, dòch vuï khoâng löu daãn ñöôøng). Bieåu ñoà1: Thoáng keâ vaän taûi haøng khoâng theá giôùi 1994-2004 1800000 (Ñv: 1000 löôït) 1600000 1400000 1200000 1000000 800000 600000 400000 200000 0 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Haønh khaùch 1123000 1304000 1391000 1457000 1471000 1562000 1656000 1623000 1675000 1566550 1644878 (Nguoàn: Taïp chí thoâng tin haøng khoâng soá 03-2004) Giai ñoïan 2000-2005 laø giai ñoaïn nhieàu bieán coá xaûy ra ñoái vôùi ngaønh vaän
6 taûi haøng khoâng. Naêm 2000 maëc duø löôïng haønh khaùch vaän chuyeån coù taêng nhöng lôïi nhuaän laïi giaûm vaø trong giai ñoaïn naêm 2001 ñeán 2003 nhieàu haõng haøng khoâng laøm aên thua loã. Ñaây laø thôøi kyø aûm ñaïm trong hoaït ñoäng vaän taûi haøng khoâng. Naêm 2004 soá löôïng haønh khaùch coù gia taêng do phuïc hoài neàn kinh teá theá giôùi khieán cho doanh thu vaø lôïi nhuaän cuûa caùc haõng haøng khoâng khaû quan hôn. Nhöng lôïi nhuaän cuõng khoâng baèng caùc naêm cuûa giai ñoaïn 1994-1999. Thöïc traïng naøy tröôùc heát laø do khuûng boá taïi Myõ baèng caùc phöông tieän vaän taûi haøng khoâng (Naêm 2001). Tieáp sau ñoù laø ñaïi dòch SAR dieãn ra treân dieän roäng treân theá giôùi, cuoäc chieán tranh Irag vaø thieân tai dieãn ra gaây haäu quaû nghieâm troïng khieán neàn kinh teá theá giôùi bò suy giaûm vaø aûnh höôûng nghieâm troïng ñeán hoaït ñoäng vaän taûi haøng khoâng. Bieàu ñoà 2: Thoáng keâ doanh thu - chi phi - lôïi nhuaän cuûa vaän taûi haøng khoâng quoác teá giai ñoaïn 1994-2004 (Ñv: Trieäu USD) 400000 350000 300000 250000 200000 150000 100000 50000 0 -50000 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Doanh thu 244700 267000 282500 291000 295500 305500 328500 307500 312500 315625 339297 Chi phí 237000 253500 270200 274700 279600 293200 317800 319300 319800 321399 334255 Lôïi nhuaän 57700 13500 12300 16300 15900 12900 10700 -11800 -7300 -5774 5042 (Nguoàn: Taïp thí thoâng tin haøng khoâng soá 03-2004) 1.1.3.2 Baøi hoïc kinh nghieäm cuûa caùc haõng haøng khoâng lôùn Trong nhöõng naêm trôû laïi ñaây, vaän taûi haøng khoâng rôi vaøo thôøi kyø khuûng hoaûng, nhieàøu haõng haøng khoâng thua loã keùo daøi trong nhieàu naêm vaø buoäc phaûi thu
7 heïp quy moâ hoaït ñoäng, sa thaûi nhaân vieân, phaù saûn, giaûi theå hoaëc saùt nhaäp vôùi caùc haõng haøng khoâng lôùn khaùc. Beân caïnh ñoù coù nhöõng haõng haøng khoâng lôùn vaãn duy trì toát hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa mình. Nhöõng thaønh coâng cuûa nhöõng haõng naøy coù theå ñuùc keát thaønh nhöõng baøi hoïc chuû yeáu sau: Moät laø, baøi hoïc veà chính saùch con ngöôøi: ñaây laø moät yeáu toá ñöôïc caùc haõng naøy heát söùc coi troïng. Theo quan ñieåm cuûa caùc haõng naøy, caùc nhaân vieân cuûa hoï phaûi theå hieän ñöôïc tính tích cöïc cuûa mình ñoái vôùi hoaït ñoäng cuûa haõng. Möùc ñoä thay ñoåi nhaân vieân ñöôïc giaûm ñeán möùc thaáp nhaát. Caùc haõng naøy xaây döïng moâi tröôøng laøm vieäc raát toát. Khoâng khí laøm vieäc vui veû ñöôïc xem laø moät neùt vaên hoùa maø caùc haõng naøy taïo neân söï khaùc bieät. Moãi moät nhaân vieân ñeàu phaûi taïo ñöôïc cho mình moät tính caùch haøi höôùc vaø chuyeån söï haøi höôùc ñoù vaøo trong moâi tröôøng laøm vieäc chung. Caùc nhaân vieân coù theå pha troø hoaëc thaäm chí tham gia caùc troø chôi vôùi haønh khaùch treân caùc chuyeán bay ñieàu ñoù taïo neân söï thaân thieän giöõa khaùch haøng vôùi haõng. Vieäc xaây döïng ñöôïc ñoäi nguõ nhaân söï hôïp lyù giuùp giaûm raát nhieàu chi phí, trong thöïc teá noù laø moät gaùnh naëng lôùn ñoái vôùi nhöõng haõng haøng khoâng thaát baïi. Hai laø, baøi hoïc veà chính saùch giaù veù thaáp: caùc haõng haøng khoâng naøy cam keát aùp duïng möùc giaù veù thaáp nhaát vaø coù caáu truùc veù ñôn giaûn nhaát. Hieän nay ña soá khaùch haøng cuûa caùc haõng haøng khoâng naøy khoâng söû duïng veù in vaø mua veù tröïc tieáp thoâng qua hình thöùc veù ñieän töû treân maïng Internet, khoâng phaûi thoâng qua heä thoáng ñaïi lyù hoaëc nhaø phaân phoái. Söû duïng nhieàu hình thöùc khuyeán maõi veà giaù veù cho nhöõng khaùch haøng thöôøng xuyeân. Vieäc söû duïng veù ñieän töû ñaõ giaûm moät phaàn chi phí ñaùng keå cho caùc haõng naøy so vôùi vieäc duøng veù in. Ba laø, baøi hoïc veà chính saùch khaùch haøng: luoân ñaûm baûo cho haønh khaùch nhöõng dòch vuï toát nhaát coù theå ôû tröôùc, trong vaø sau khi bay. Thaäm chí ngay nhöõng haõng coù caùc haõng con hoaït ñoäng theo moâ hình chi phí thaáp thì nhöõng haõng haøng khoâng con naøy cuõng ñaûm baûo cho haønh khaùch nhöõng dòch vuï toái thieåu ñaùp öùng
8 nhu caàu cuûa haønh khaùch ñi tuyeán ngaén, khoâng noái chuyeán vaø ñi laïi treân caùc tuyeán ñöôøng coù taàn suaát bay cao. Hôn nöõa caùc haõng naøy coù taàn suaát khai thaùc cao ñaùp öùng yeâu caàu ña daïng ñi laïi cuûa haønh khaùch xeùt veà maët thôøi gian ñi laïi. Ñoái vôùi vieäc thöïc hieän thuû tuïc tröôùc khi bay, caùc haõng naøy ñaõ aùp duïng caùc kyõ thuaät tieân tieán ñeå taïo thuaän lôïi cho haønh khaùch vaø giaûm thuû tuïc taïi quaày. Caùc haõng naøy coøn söû duïng dòch vuï môùi caáp theû leân maùy bay cho haønh khaùch thoâng qua maïng cho pheùp haønh khaùch ñi töø nhaø ra thaúng maùy bay maø khoâng phaûi qua quaày thuû tuïc. Caùc maùy bay cuûa caùc haõng naøy ñöôïc naâng caáp veà choã ngoài, boá trí laïi haøng gheá, phöông tieän giaûi trí, thoâng tin lieân laïc, thaùi ñoä phuïc vuï cuûa tieáp vieân, taát caû taïo caûm giaùc thoaûi maùi cho haønh khaùch trong khi bay. Boán laø, baøi hoïc veà chính saùch khai thaùc: ngoaøi vieäc thöïc hieän caùc chuyeán bay ñeán caùc saân bay truïc, caùc haõng naøy coøn taän duïng khai thaùc ñeán caùc saân bay loaïi 2 coù giaù reû hôn so vôùi saân bay truïc ñeå giaûm chi phí. Caùc haõng naøy coøn choïn nhöõng saân bay coù maät ñoä khai thaùc khoâng cao ñeå traùnh taéc ngheõn khoâng löu ñeå tieát kieäm thôøi gian vaø tieàn baïc laøm taêng voøng quay maùy bay. Ñoái vôùi maùy bay, caùc haõng naøy ñaõ coù nhieàu giaûi phaùp kyõ thuaät ñeå tieát kieäm nhieân lieäu, coá gaéng taïo söï ñoàng nhaát trong ñoäi maùy bay ñeå giaûm chí phi baûo trì, baûo döôõng, huaán luyeän vaø khai thaùc. Maët khaùc thay vì hoaït ñoäng theo kieåu truïc nan-hoa cuûa caùc haõng truyeàn thoáng, ñöôøng bay cuûa caùc haõng naøy taïo neân moät maïng gioáng nhö maïng nheän, treân ñoù caùc chuyeán bay phuïc vuï giöõa caùc caëp ñieåm taïo söï thuaän lôïi cho haønh khaùch vaø maùy bay. Naêm laø, baøi hoïc chính saùch marketing: ngoaøi vieäc phuïc vuï phaân khuùc thò tröôøng truyeàn thoáng goàm nhöõng haønh khaùch coù thu nhaäp cao, caùc doanh nhaân hay caùc quan chöùc ñi coâng taùc, caùc haõng naøy coøn thaønh laäp caùc haõng con hoaït ñoäng theo moâ hình chi phí thaáp khoâng chæ nhaèm vaøo taàng lôùp bình daân maø coøn taïo neân moät tieâu chuaån dòch vuï ñaùp öùng yeâu caàu cuûa taàng lôùp treân ñeå phaùt trieån khaùch haøng.
9 1.2 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa ngaønh haøng khoâng Tröôùc tình hình hoïat ñoäng nhieàu khoù khaên vaø caïnh tranh gay gaét nhö hieän nay, caùc haõng Haøng khoâng caàn khoâng ngöøng naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñeå taïo neân lôïi theá so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh. Coù nhieàu yeáu toá taïo neân naêng löïc caïnh tranh cuûa moät haõng Haøng khoâng. Cuï theå caùc yeáu toá ñoù laø: 1.2.1 Caùc yeáu toá noäi boä Caàn thieát phaûi phaân tích caùc yeáu toá noäi boä cuûa moät haõng Haøng khoâng ñeå ruùt ra nhöõng ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, töø ñoù xaây döïng caùc giaûi phaùp nhaèm phaùt huy toái ña theá maïnh vaø khaéc phuïc nhöõng haïn cheá coøn toàn taïi. Caùc yeáu toá noäi boä chuû yeáu cuûa moät haõng Haøng khoâng nhö sau: Moät laø marketing: Marketing ñöôïc moâ taû nhö moät quaù trình xaùc ñònh, döï baùo, thieát laäp vaø thoûa maõn caùc nhu caàu mong muoán cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm hay dòch vuï. Khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng marketing cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöôøng ñaùnh giaù caùc maët sau: maïng ñöôøng bay, heä thoáng baùn vaø phaân phoái veù maùy bay; thò phaàn, hoaït ñoäng nghieân cöùu thò tröôøng, chính saùch giaù caû, caùc lieân minh cuûa haõng. Hai laø quaûn trò: Quaûn trò coù vai troø quan troïng ñoái vôùi moät haõng haøng khoâng. Khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng quaûn trò cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: muïc tieâu vaø chieán löôïc cuûa haõng haøng khoâng, cô caáu toå chöùc boä maùy cuûa haõng, caùc hoaït ñoäng veà quaûn trò chaát löôïng cuûa haõng … Ba laø saûn xuaát: Saûn xuaát laø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp gaén lieàn vôùi vieäc taïo ra saûn phaåm. Ñaây laø moät trong nhöõng hình thöùc hoaït ñoäng chính yeáu cuûa doanh nghieäp vaø vì vaäy coù aûnh höôûng maïnh meõ ñeán khaû naêng ñaït tôùi thaønh coâng cuûa doanh nghieäp noùi chung vaø cuûa caùc hoaït ñoäng khaùc. Khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöôøng ñaùnh giaù caùc maët nhö: ñoäi maùy bay; khaû naêng baûo döôõng baûo trì cuûa haõng, caùc hoaït ñoäng lieân
10 quan ñeán an toaøn bay, chaát löôïng caùc saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa haõng phuïc vuï haønh khaùch tröôùc, trong vaø sau khi bay …. Boán laø taøi chính – keá toaùn: Ñieàu kieän taøi chính thöôøng ñöôïc xem laø phöông phaùp ñaùnh giaù vò trí toát nhaát vaø laø ñieàu kieän thu huùt nhaát ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö. Ñeå xaây döïng caùc giaûi phaùp naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa haõng haøng khoâng thì caàn phaûi xaùc ñònh nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu veà taøi chính cuûa toå chöùc. Khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng taøi chính cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: soá voán hieän coù cuûa haõng, caùc keânh vaø khaû naêng huy ñoäng voán …. Naêm laø nghieân cöùu vaø phaùt trieån: Chaát löôïng cuûa caùc noã löïc nghieân cöùu phaùt trieån cuûa haõng haøng khoâng coù theå giuùp haõng coù ñöôïc vò trí toát treân thò tröôøng. Khi ñaùnh giaù hoaït ñoäng saûn xuaát cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: toå chöùc vaø hoaït ñoäng nghieân cöùu phaùt trieån cuûa haõng, tình hình chuyeån giao coâng ngheä veà baûo döôõng vaø söûa chöõa maùy bay, caùc hoaït ñoäng saùng kieán cuûa haõng nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng …. Saùu laø heä thoáng thoâng tin: Thoâng tin lieân keát taát caû caùc chöùc naêng trong kinh doanh vôùi nhau vaø cung caáp cô sôû cho taát caû caùc quyeát ñònh cuûa quaûn trò. Thôøi ñaïi hieän nay laø thôøi ñaïi thoâng tin. Moät haõng haøng khoâng coù heä thoáng thoâng tin hieäu quaû seõ cho pheùp noù coù ñöôïc nhöõng khaû naêng ñaëc bieät trong nhöõng lónh vöïc khaùc nhau. Khi ñaùnh giaù heä thoáng thoâng tin cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: vieäc cung caáp thoâng tin löõ haønh, baùn veù vaø ñaët choã, vieäc thöïc hieän baùo caùo thoáng keâ theo luaät ñònh cho caùc cô quan coù thaåm quyeàn vaø giöõa caùc boä phaän cuûa moät haõng haøng khoâng, vieäc xaây döïng heä thoáng vaên baûn quaûn lyù vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng … Baûy laø nguoàn nhaân löïc: Nguoàn nhaân löïc ñöôïc hieåu laø nguoàn taøi nguyeân nhaân söï vaø vaán ñeà nhaân söï trong moät toå chöùc cuï theå (toå chöùc vi moâ) nghóa laø toaøn boä ñoäi nguõ caùn boä – coâng nhaân vieân vôùi tö caùch vöøa laø khaùch theå trung taâm cuûa
11 caùc nhaø quaûn trò vöøa laø chuû theå hoaït ñoäng vaø ñoäng löïc phaùt trieån cuûa toå chöùc noùi chung. Khi ñaùnh giaù veà nguoàn nhaân löïc cuûa moät haõng haøng khoâng, ngöôøi ta thöôøng ñaùnh giaù caùc maët chuû yeáu: soá löôïng ñoäi nguõ nhaân vieân (phi coâng, tieáp vieân, thôï maùy, kyõ sö baûo döôõng maùy bay vaø ñieän töû haøng khoâng, caùc nhaân vieân thöông maïi dòch vuï) vaø khaû naêng ñoäi nguõ naøy ñaùp öùng caùc hoaït ñoäng cuûa haõng; chöông trình ñaøo taïo ñoäi nguõ nhaân vieân … 1.2.2 Caùc yeáu toá moâi tröôøng aûnh höôûng ñeán caïnh tranh Caùc yeáu toá moâi tröôøng aûnh höôûng ñeàu mang ñeán nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa cho caùc haõng haøng khoâng ñang hoaït ñoäng trong moâi tröôøng ñoù. Chìa khoùa thaønh coâng naèm ôû khaû naêng khaùc bieät cuûa haõng haøng khoâng naøy so vôùi haõng haøng khoâng khaùc trong vieäc giaûi quyeát moái lieân heä vôùi caùc yeáu toá moâi tröôøng. Caùc yeáu toá moâi tröôøng bao goàm: 1.2.2.1 Moâi tröôøng vó moâ - Moät laø caùc yeáu toá kinh teá: Caùc yeáu toá kinh teá coù aûnh höôûng voâ cuøng lôùn ñeán hoaït ñoäng cuûa caùc haõng haøng khoâng. Khi xem xeùt yeáu toá naøy, ngöôøi ta thöôøng xem xeùt haõng haøng khoâng coù taän duïng toát so vôùi caùc ñoái thuû nhöõng cô hoäi maø yeáu toá kinh teá mang laïi nhö: giai ñoaïn cuûa chu kyø kinh teá, chính saùch taøi chính vaø tieàn teä, möùc ñoä taêng tröôûng kinh teá, quaù trình toaøn caàu hoaù vaø khu vöïc hoùa kinh teá, quaù trình hoäi nhaäp kinh teá quoác teá … - Hai laø caùc yeáu toá chính phuû, chính trò: Caùc yeáu toá chính phuû vaø chính trò coù aûnh höôûng voâ cuøng to lôùn ñeán hoaït ñoäng cuûa moät haõng haøng khoâng. Khi xem xeùt yeáu toá naøy, ngöôøi ta thöôøng xem xeùt haõng haøng khoâng coù taän duïng toát hôn so vôùi ñoái thuû caùc yeáu toá veà chính phuû - chính trò ñeå naâng cao khaû naêng caïnh tranh cuûa mình nhö: vieäc kyù keát caùc hieäp ñònh song phöông vaø ña phöông, chính saùch cuûa nhaø nöôùc ñoái vôùi hoïat ñoäng cuûa haõng, chuû tröông cuûa chính phuû ñoái vôùi vieäc môû roäng vuøng trôøi, quy hoaïch phaùt trieån maïng caûng haøng khoâng saân bay.
12 - Ba laø caùc yeáu toá xaõ hoäi: Thay ñoåi moät trong nhieàu yeáu toá veà xaõ hoäi coù theå aûnh höôûng ñeán haõng haøng khoâng. Vì theá caùc haõng haøng khoâng phaûi coù nhöõng phaûn öùng nhanh hôn so vôùi caùc ñoái thuû trong hoaït ñoäng khai thaùc ñoái vôùi nhöõng thay ñoåi cuûa nhöõng yeáu toá xaõ hoäi nhaèm naâng cao khaû naêng caïnh tranh. Caùc yeáu toá xaõ hoäi coù theå laø: soá löôïng vaø chaát löôïng cuûa daân soá, vaên hoaù taäp tuïc cuûa caùc coäng ñoàng daân cö, thay ñoåi trong sôû thích veà du lòch, caùc dòch beänh dieãn ra treân dieän roäng, thò tröôøng lao ñoäng … - Boán laø caùc yeáu toá veà ñieàu kieän töï nhieân: Ñieàu kieän töï nhieân nhö: vò trò ñòa lyù, caùc thay ñoåi veà khí haäu treân traùi ñaát aûnh höôûng raát lôùn ñeán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc haõng haøng khoâng. Ñieàu kieän töï nhieân laø moät trong nhöõng cô sôû ñeå xaùc ñònh caùc ñöôøng bay hieäu quaû, choïn caùc saân bay truïc höõu hieäu nhaèm laøm giaûm chi phi töø ñoù naâng cao khaû naêng caïnh tranh so vôùi caùc ñoái thuû. - Naêm laø caùc yeáu toá lieân quan ñeán coâng ngheä vaø khoa hoïc kyõ thuaät: Caùc haõng haøng khoâng phuï thuoäc raát nhieàu vaøo cô sôû coâng ngheä ngaøy caøng hieän ñaïi phuïc vuï cho caùc hoaït ñoäng tröôùc, trong vaø sau khi bay. Hieän nay vaø trong töông lai coù raát nhieàu coâng ngheä tieáp tuïc ra ñôøi, taïo ra caùc cô hoäi cuõng nhö nguy cô ñoái vôùi caùc haõng haøng khoâng. Vì theá haõng naøo coù chieán löôïc ñuùng veà khoa hoïc vaø coâng ngheä seõ taïo ra ñöôïc nhöõng lôïi theá trong hoaït ñoäng vaän chuyeån haøng khoâng. 1.2.2.2 Moâi tröôøng vi moâ - Moät laø ñoái thuû caïnh tranh: Söï hieåu bieát veà caùc ñoái thuû caïnh tranh raát quan troïng ñoái vôùi caùc haõng haøng khoâng vì nhieàu lyù do khaùc nhau. Caùc haõng haøng khoâng caïnh tranh xaùc ñònh baûn chaát vaø möùc ñoä caïnh tranh trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh hay duøng nhöõng thuû ñoaïn ñeå giöõ vöõng vò trí. Cöôøng ñoä cuûa söï caïnh naøy coù theå döï lieäu treân cô sôû töông taùc nhöõng yeáu toá nhö theá. Söï hieän dieän cuûa nhöõng yeáu toá naøy coù xu höôùng gia taêng khi moät doanh nghieäp muoán coù theâm thò tröôøng.
13 - Hai laø khaùch haøng: Khaùch haøng laø moät phaàn cuûa coâng ty, khaùch haøng trung thaønh laø moät lôïi theá caïnh tranh cuûa haõng so vôùi caùc haõng khaùc. Söï trung thaønh cuûa khaùch haøng ñöôïc taïo döïng bôûi söï thoûa maõn nhöõng nhu caàu cuûa khaùch haøng vaø mong muoán laøm toát hôn. Vì theá caàn phaûi phaân tích yeáu toá naøy ñeå coù caùc chính saùch hieäu quaû trong hoaït ñoäng cuûa haõng. - Ba laø nhaø cung caáp: Caùc haõng haøng khoâng bao giôø cuõng phaûi lieân keát vôùi caùc nhaø cung caáp ñeå ñöôïc cung caáp nhöõng nguoàn löïc trong hoaït ñoäng khai thaùc cuûa mình nhö: caùc haõng saûn xuaát maùy bay, caùc coâng ty baûo döôõng maùy bay, caùc cô quan cung caáp dòch vuï daãn ñöôøng quaûn lyù khoâng löu, caùc nhaø cung caáp nhieân lieäu, caùc nhaø cung caáp dòch vuï taïi caùc saân bay, caùc saân bay truïc … caùc nhaø cung caáp coù theå gaây moät aùp löïc maïnh trong hoaït ñoäng cuûa caùc haõng haøng khoâng. Caùc haõng haøng khoâng muoán hoaït ñoäng khai thaùc cuûa mình ñaït yù muoán thì phaûi coù chính saùch lieân keát vôùi caùc nhaø cung caáp hieäu quaû hôn so vôùi ñoái thuû. - Boán laø ñoái thuû tieàm aån môùi: Ñoái thuû môùi tham gia vaøo trong ngaønh coù theå laø yeáu toá laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa haõng haøng khoâng do hoï ñöa vaøo khai thaùc nhöõng naêng löïc môùi, vôùi mong muoán daønh ñöôïc nhöõng thò phaàn vaø thò tröôøng caàn thieát. Khi phaân tích ñoái thuû tieàm aån môùi cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: caùc nguoàn löïc, muïc tieâu vaø keá hoaïch … cuûa caùc haõng haøng khoâng ñang saün saøng tham gia vaøo thò tröôøng. - Naêm laø saûn phaåm thay theá: Caùc haõng haøng khoâng caàn khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø kieåm tra caùc maët haøng thay theá tieàm aån vaø laäp keá hoaïch phaûn öùng nhanh hôn ñoái thuû nhaèm giaønh lôïi theá. Khi phaân tích saûn phaåm thay theá cuûa moät haõng haøng khoâng, thoâng thöôøng ngöôøi ta thöøông ñaùnh giaù caùc maët nhö: söï phaùt trieån cuûa heä thoáng Internet vaø caùc loaïi hình truyeàn thoâng ña phöông tieän, caùc loaïi hình vui chôi giaûi trí, söï phaùt trieån cuûa caùc loaïi hình vaän taûi khaùc (ñöôøng boä, ñöôøng soâng, ñöôøng bieån caùc phöông tieän vaän taûi coâng coäng), söï phaùt trieån cuûa cô sôû haï taàng ñöôøng boä …
14 1.3 Caùc chæ tieâu veà maët ñònh löôïng ñaùnh giaù naêng löïc caïnh tranh Ngoaøi nhöõng chæ tieâu ñònh tính, coøn coù nhöõng chæ tieâu ñònh löôïng ñeå phaân tích naêng löïc caïnh tranh cuûa moät haõng haøng khoâng nhö: - Moät laø soá löôïng haønh khaùch maø haõng vaän chuyeån: Ñaây laø chæ tieâu raát quan troïng vì noù phaûn aùnh saûn phaåm ñaàu ra cuûa haõng vaø vieäc khaùch haøng chaáp nhaän traû moät khoaûn tieàn thoâng qua giaù veù maùy bay vaø haøi loøng khi nhaän laïi nhöõng dòch vuï maø moät haõng haøng khoâng taïo ra. Chæ tieâu naøy cuõng phaûn aùnh phaûn öùng cuûa khaùch haøng vôùi heä thoáng giaù, heä thoáng phaân phoái cuûa moät haõng haøng khoâng vaø caùc chính saùch khaùch haøng khaùc cuûa haõng. - Hai laø soá löôïng luaân chuyeån haønh khaùch: Ñöôïc tính baèng toång soá löôïng haønh khaùch chia cho toång ñoä ñaøi quaõng ñöôøng thöïc hieän. Chæ tieâu naøy phaûn aùnh chaát löôïng vaän chuyeån cuûa haõng haøng khoâng. - Ba laø thò phaàn: Bao goàm thò phaàn thò tröôøng noäi ñòa (bao goàm caùc chuyeán bay coù ñieåm ñi vaø ñieåm ñeán naèm trong phaïm vi moät quoác gia), thò phaàn quoác teá (bao goàm caùc chuyeán bay buoäc coù ñieåm ñi hoaëc ñieåm ñeán naèm trong quoác gia ñoù quy ñònh taïi thöông quyeàn 3 vaø 4). Chæ tieâu naøy phaûn aùnh möùc ñoä hoaït ñoäng cuûa haõng haøng khoâng taïi moät thò tröôøng hay moät phaân khuùc thò tröôøng nhaát ñònh. Chæ tieâu naøy cuõng phaûn aùnh vieäc haõng coù taän duïng toát hôn so vôùi ñoái thuû nhöõng lôïi theá coù ñöôïc töø caùc hieäp ñònh song phöông veà thöông quyeàn. - Boán laø ñoäi maùy bay: Soá löôïng maùy bay ñöôïc haõng söû duïng ñeå chuyeân chôû haønh khaùch vaø haønh lyù. Ñaây laø chæ tieâu raát quan troïng, noù phaûn aùnh khaû naêng chuyeân chôû haønh khaùch vaø haøng hoaù, tieàm löïc vaø quy moâ hoaït ñoäng cuûa moät haõng haøng khoâng. Neáu moät haõng haøng khoâng coù moät ñoäi maùy bay huøng maïnh taïo neân raát nhieàu lôïi theá canh tranh thoâng qua vieäc linh hoaït ñieàu chuyeån maùy bay cho caùc ñöôøng bay, laøm giaûm khaû naêng chaäm vaø huûy chuyeán, giuùp thu huùt ñöôïc nhieàu haønh khaùch.
15 - Naêm laø maïng ñöôøng bay: Soá löôïng ñöôøng bay phaûn aùnh taàm hoaït ñoäng, khaû naêng khai thaùc cuûa moät haõng haøng khoâng. Moät haõng haøng khoâng coù moät maïng ñöôøng bay toaøn caàu seõ coù nhieàu lôïi theá so vôùi moät haõng haøng khoâng chæ coù maïng ñöôïc bay trong khu vöïc hay noäi ñòa. Noùi caùch khaùc nhöõng haõng haøng khoâng coù maïng ñöôøng bay roäng khaép coù theå taïo ra nhieàu saûn phaåm ñaùp öùng nhu caàu ña daïng veà di chuyeån cuûa khaùch haøng. Toùm taét chöông 1: Chöông 1 ñaõ ñeà caäp ñeán nhöõng ñaëc ñieåm veà vaän taûi haøng khoâng quoác teá hieän nay. Thò tröôøng vaän taûi haøng khoâng ñang böôùc vaøo giai ñoaïn phuïc hoài sau thôøi kyø ñaày khoù khaên, caùc haõng haøng khoâng ñang caïnh tranh raát gay gaét treân thò tröôøng vaän taûi haøng khoâng quoác teá. Chöông naøy cuõng neâu leân nhöõng yeáu toá lieân quan ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa haõng haøng khoâng. Nhöõng yeáu toá naøy seõ ñöôïc phaân tích kyõ trong trong chöông 2 nhaèm xaùc ñònh ñieåm maïnh vaø yeáu, cô hoäi vaø nguy cô cuûa Vietnam Airlines.
16 Chöông 2: PHAÂN TÍCH NHÖÕNG NHAÂN TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN NAÊNG LÖÏC CAÏNH TRANH CUÛA VIETNAM AIRLINES 2.1 Sô löôïc veà Vietnam Airlines Sau ngaøy ñaát nöôùc thoáng nhaát, ngaøy 11-2-1976 Chính phuû ban haønh nghò ñònh soá 28-CP thaønh laäp Toång cuïc Haøng khoâng daân duïng Vieät Nam tröïc thuoäc Quaân uûy Trung öông vaø boä Quoác phoøng. Ñeán ngaøy 27-05-1995, nhaèm toå chöùc saép xeáp laïi caùc doanh nghieäp vaø caùc ñôn vò söï nghieäp cuûa ngaønh Haøng khoâng daân duïng, Chính phuû ra quyeát ñònh soá 328/TTg thaønh laäp Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam tröïc thuoäc Chính phuû, laáy Haõng haøng khoâng quoác gia laøm noøng coát. Sô löôïc veà Vietnam Airlines nhö sau: Moät laø chöùc naêng nhieäm vuï: Vietnam Airlines thöïc hieän nhieàu chöùc naêng nhieäm vuï khaùc nhau, trong ñoù vaän taûi haøng khoâng laø hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa haõng. Cuï theå caùc nhieäm vuï nhö sau: - Thöïc hieän kinh doanh dòch vuï vaän taûi haøng khoâng, cung öùng dòch vuï thöông maïi kyõ thuaät haøng khoâng; xaây döïng keá hoaïch phaùt trieån, ñaàu tö taïo nguoàn voán; thueâ, cho thueâ, mua saém maùy bay; baûo döôõng söûa chöõa trang thieát bò, nhaäp khaåu vaät tö, thieát bò haøng khoâng. - Ñaàu tö tröïc tieáp hoaëc giaùn tieáp vaøo caùc döï aùn trong vaø ngoaøi nöôùc, mua moät phaàn hoaëc toaøn boä caùc doanh nghieäp khaùc theo quy ñònh cuûa phaùp luaät. Hai laø cô caáu toå chöùc: Goàm Hoäi doàng quaûn trò, Toång giaùm ñoác, vaø boä maùy giuùp vieäc cho Toång giaùm ñoác. - Hoäi ñoàng quaûn trò thöïc hieän chöùc naêng quaûn lyù hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam. Hoäi ñoàng quaûn trò goàm coù 7 thaønh vieân do Chính phuû boå nhieäm hoaëc mieãn nhieäm, laøm vieäc theo cheá ñoä taäp theå baèng nghò ñònh vaø quyeát ñònh. Hoäi ñoàng quaûn trò thöïc hieän vieäc kieåm tra, giaùm saùt Toång Giaùm ñoác, boä maùy giuùp vieäc vaø caùc ñôn vò thaønh vieân cuûa Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät
17 Nam trong hoaït ñoäng ñieàu haønh, hoaït ñoäng taøi chính vaø vieäc chaáp haønh caùc ñieàu leä, quy ñònh, chính saùch. - Toång giaùm ñoác do Thuû töôùng Chính phuû boå nhieäm, mieãn nhieäm, khen thöôûng, kyû luaät theo ñeà nghò cuûa Hoäi ñoàng quaûn trò. Toång giaùm ñoác laø ñaïi dieän phaùp nhaân cuûa Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam vaø chòu traùch nhieäm tröôùc Hoäi ñoàng quaûn trò, Thuû töôùng Chính phuû vaø tröôùc phaùp luaät veà ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa Toång coâng ty. Toång giaùm ñoác laø ngöôøi coù quyeàn ñieàu haønh cao nhaát trong Toång coâng ty. - Boä maùy giuùp vieäc cho Toång giaùm ñoác goàm caùc Phoù toång giaùm ñoác, Keá toaùn tröôûng, vaên phoøng vaø caùc ban chuyeân moân. Trong ñoù caùc Phoù toång giaùm ñoác giuùp Toång giaùm ñoác ñieàu haønh doanh nghieäp theo söï phaân coâng vaø uûy quyeàn cuûa Toång giaùm ñoác, Keá toaùn tröôûng giuùp Toång giaùm ñoác thöïc hieän coâng taùc keá toaùn taøi chính cuûa doanh nghieäp. Vaên phoøng vaø caùc ban chuyeân moân giuùp vieäc cho Hoäi ñoàng quaûn trò vaø caùc ban ñieàu haønh. Ba laø quy moâ hoaït ñoäng vaø toác ñoä phaùt trieån: Vietnam Airlines laø haõng Haøng khoâng quoác gia cuûa Vieät Nam, hoaït ñoäng khai thaùc cuûa haõng dieãn ra chuû yeáu taïi thò tröôøng trong nöôùc vaø thò tröôøng caùc nöôùc trong khu vöïc Ñoâng Baéc AÙ vaø Ñoâng Nam AÙ. Hieän nay Vietnam Airlines cuõng ñaõ môû roäng hoaït ñoäng cuûa mình ra caùc thò tröôøng xuyeân luïc ñòa nhö Chaâu AÂu vaø Baéc Myõ. So vôùi caùc haõng Haøng khoâng trong khu vöïc Ñoâng Nam AÙ, quy moâ hoïat ñoäng cuûa Vietnam Airlines ñöôïc xeáp vaøo loaïi trung bình. Trong giai ñoaïn 2001-2005 ngaønh haøng khoâng theá giôùi gaëp raát nhieàu khoù khaên, coù nhöõng naêm taêng tröôûng aâm, nhöng Vietnam Airlines vaãn giöõ ñöôïc söï taêng tröôûng caû veà löôïng haøng khaùch laãn haøng hoaù. Khoái löôïng vaän chuyeån haønh khaùch giai ñoaïn 2001-2005 taêng bình quaân 14%/naêm, luaân chuyeån haønh khaùch giai ñoaïn naøy ñaït toång soá laø 37.165,8 trieäu HK.km, taêng bình quaân 15,9%/naêm. Khoái löôïng vaän chuyeån haøng hoaù giai ñoaïn 2001-2005 taêng bình quaân
18 15,1%/naêm. Doanh soá thu ñöôïc chieám khoaûng 10% ñeán 12% doanh thu vaän chuyeån cuûa Vietnam Airlines. Bieåu ñoà 3: Vaän chuyeån haønh khaùch cuûa Vietnam 3500000 Airlines giai ñoaïn 2001-2005 3000000 2500000 2000000 1500000 1000000 500000 0 2001 2002 2003 2004 2005 Haønh khaùch quoác teá 1471229 1761952 1674886 2285767 2541711 Haønh khcaùh noäi ñòa 1914731 2239623 2374425 2747749 3175803 (Nguoàn: Toång coâng ty Haøng khoâng V ieät Nam) 2.2 Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán naêng löïc caïnh tranh cuûa Vietnam Airlines 2.2.1 Caùc yeáu toá noäi boä Gioáng nhö caùc haõng haøng khoâng khaùc treân theá giôùi, Vietnam Airlines cuõng coù nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa rieâng mình. Vì theá caàn phaûi phaân tích caùc yeáu toá noäi boä ñeå xaùc ñònh roõ nhöõng ñieåm naøy. 2.2.1.1 Marketing Moät laø maïng ñöôøng bay: tính ñeán 30/8/2005 maïng ñöôøng bay quoác teá cuûa Vietnam Airlines goàm 32 ñöôøng bay quoác teá tröïc tieáp töø Haø Noäi vaø Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñeán 24 ñieåm nöôùc ngoaøi, trong ñoù 22 ñieåm bay tröïc tieáp. Maïng ñöôøng bay quoác teá hieän nay cuûa Vietnam Airlines caïnh tranh tranh vôùi nhieàu ñoái thuûû. Ngoaïi tröø caùc haõng haøng khoâng thuoäc tieåu vuøng CLMV khoâng coù maïng ñöôøng bay nhö Vietnam Airlines do tieàm löïc coøn yeáu, caùc haõng khu vöïc coøn laïi coù maïng ñöôøng bay raát maïnh, taát caû nhöõng ñieåm ñeán cuûa Vietnam Airlines ñeàu coù ñöôøng bay cuûa caùc haõng naøy thoâng qua aùp duïng thöông quyeàn 5 vaø 6.
19 Maïng ñöôøng bay noäi ñòa cuûa Vietnam Airlines ñöôïc toå chöùc theo hình truïc-nan theo suoát chieàu daøi ñaát nöôùc, goàm 21 ñöôøng bay ñeán 16 ñieåm vôùi caùc truïc chính laø Haø Noäi, Thaønh Phoá Hoà Chí Minh vaø Ñaø Naüng. Maïng ñöôøng bay noäi ñòa cuûa Vietnam Airlines chuû yeáu caïnh tranh vôùi Pacific Airlines vaø Coâng ty Bay dòch vuï. Trong hai haõng treân Pacific Airlines chæ thöïc hieän caùc chuyeán bay treân ñöôøng bay Baéc-Nam, coøn Coâng ty Bay dòch vuï chuû yeáu laø bay thueâ chuyeán caùc tuyeán du lòch, daàu khí vaø chöông trình nhaân ñaïo cuûa Vieät Nam - Myõ. Baûng 1: Maïng ñöôøng bay quoác teá cuûa Vietnam Airlines vaø caùc ñoái thuû Toång Toång Ñieåm ñeán Haõng haøng khoâng soá soá ñieåm Ñoâng Ñoâng Chaâu Baéc Nôi ñöôøng ñeán Nam Baéc AÙ AÂu Myõ khaùc bay AÙ Vietnam Airlines 32 24 07 12 03 02 Pacific Airlines 1 1 1 Lao Airlines 13 11 11 Xiemreap Airways 4 4 4 Philippine Airlines 31 29 7 10 1 6 5 Thai Airways 51 49 13 14 11 2 19 Singapore Airlines 58 59 10 12 10 4 23 Malaysia Airlines 78 89 24 156 18 2 30 Garuda Airways 59 29 7 9 3 10 Tiger Airways 7 7 7 (Nguoàn: Toång coâng ty Haøng khoâng Vieät Nam vaø toång hôïp töø Internet) Maïng ñöôøng bay cuûa Vietnam Airlines coù nhöõng ñieåm maïnh nhö: So vôùi ñoái thuû Pacific Airlines, Vietnam Airlines ñaõ coù heä thoáng ñöôøng bay noäi ñòa ñeán caùc ñòa phöông vuøng saâu vuøng xa, gaén vôùi quy hoïach kinh teá, du lòch vaø giao thoâng töøng vuøng, ñaûm baûo hoã trôï cho ñöôøng bay quoác teá, moät soá ñöôøng bay noäi ñòa coù hieäu quaû vaø taàn suaát khai thaùc cao nhö caùc ñöôøng bay truïc Baéc – Nam, ñöôøng bay ñi ñeán Hueá, Nha Trang (Cam Ranh), Phuù Quoác. Vieäc xaây döïng caùc ñöôøng bay quoác teá cuûa Vietnam Airlines ñeán chaâu luïc lôùn cuûa theá giôùi töông ñoái phuø hôïp vôùi tieàm löïc cuûa haõng vaø ñem laïi hieäu quaû kinh teá. Maïng ñöôøng bay cuûa Vietnam Airlines chieám öu theá aùp ñaûo so vôùi caùc ñoái thuû thuoäc tieåu vuøng CLMV