Luận văn Thạc sĩ Ngữ văn: Đặc điểm từ ngữ Nam Bộ trong truyện ngắn của Sơn Nam

HUỲNH KIM TƯỜNG VI<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> HUỲNH KIM TƯỜNG VI<br /> ĐẶC ĐIỂM TỪ NGỮ NAM BỘ TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA SƠN NAM<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM TỪ NGỮ NAM BỘ<br /> TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA SƠN NAM<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ NGỮ VĂN<br /> <br /> KHÓA 2009 - 2011<br /> <br /> VINH, 2011<br /> <br /> BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH<br /> <br /> HUỲNH KIM TƯỜNG VI<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM TỪ NGỮ NAM BỘ<br /> TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA SƠN NAM<br /> Chuyên ngành: NGÔN NGỮ HỌC<br /> Mã số: 60. 22. 01<br /> <br /> LUẬN VĂN THẠC SĨ NGỮ VĂN<br /> <br /> Người hướng dẫn khoa học<br /> TS. NGUYỄN HOÀI NGUYÊN<br /> <br /> Vinh, 2011<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU ………………………………………………………………<br /> <br /> 1<br /> <br /> NỘI DUNG ……………………………………………………………<br /> <br /> 12<br /> <br /> Chƣơng 1. NHỮNG GIỚI THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI<br /> <br /> 12<br /> <br /> 1.1. Vùng đất Nam Bộ …………………………………………………<br /> <br /> 12<br /> <br /> 1.2. Phương ngữ Nam Bộ ……………………………………………...<br /> <br /> 23<br /> <br /> 1.3. Nhà văn Sơn Nam …………………………………………………<br /> <br /> 38<br /> <br /> 1.4. Tiểu kết ……………………………………………………………<br /> <br /> 43<br /> <br /> Chƣơng 2. ĐẶC ĐIỂM CỦA LỚP TỪ ĐỊA PHƢƠNG NAM BỘ<br /> TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA SƠN NAM<br /> 2.1. Lớp danh từ riêng ………………………………………………….<br /> <br /> 44<br /> <br /> 2.2. Lớp từ xưng hô …………………………………………………….<br /> <br /> 51<br /> <br /> 2.3. Lớp từ chỉ sông nước ………………………………………………<br /> <br /> 54<br /> <br /> 2.3.1. Từ định danh địa hình sông nước ………………………..........<br /> <br /> 56<br /> <br /> 2.3.2. Từ miêu tả vận động của dòng nước …………………….........<br /> <br /> 58<br /> <br /> 2.3.3. Từ chỉ phương tiện di chuyển trên sông nước ………………...<br /> <br /> 65<br /> <br /> 2.3.4. Từ chỉ hoạt động của người dân miền sông nước ……….........<br /> <br /> 63<br /> <br /> 2.3.5. Từ chỉ sản vật vùng sông nước ………………………………..<br /> <br /> 65<br /> <br /> 2.4. Lớp từ khẩu ngữ ……………………………………………………<br /> <br /> 71<br /> <br /> 2.5. Tiểu kết …………………………………………………………….<br /> <br /> 75<br /> <br /> Chƣơng 3. TÁC DỤNG CỦA TỪ ĐỊA PHƢƠNG NAM BỘ<br /> TRONG TRUYỆN NGẮN CỦA SƠN NAM<br /> 3.1. Làm nổi bật cảnh sắc của thiên nhiên Nam Bộ ……………………<br /> <br /> 76<br /> <br /> 3.2. Miêu tả cuộc sống, con người Nam Bộ ……………………………<br /> <br /> 79<br /> <br /> 3.2.1. Miêu tả cuộc sống Nam Bộ ……………………………………<br /> <br /> 79<br /> <br /> 3.2.2. Miêu tả con người Nam Bộ ……………………………………<br /> <br /> 85<br /> <br /> 3.2.3. Thể hiện phong tục Nam Bộ ……………………………..........<br /> <br /> 95<br /> <br /> 3.2.4. Thể hiện văn hóa ứng xử ……………………………………...<br /> <br /> 97<br /> <br /> 3.3. Tiểu kết …………………………………………………………….<br /> <br /> 104<br /> <br /> KẾT LUẬN ……………………………………………………………<br /> <br /> 105<br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> PHỤ LỤC<br /> <br /> 1<br /> <br /> MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> 1.1. Văn học của mỗi vùng miền có một đặc sắc riêng, trong đó, văn học<br /> Nam Bộ đã để lại cho độc giả những ấn tƣợng rất đậm đà. Nói đến văn học Nam<br /> Bộ trƣớc 1945, ta thƣờng nhắc tới các tên tuổi nhƣ Trƣơng Vĩnh Ký, Huỳnh<br /> Tịnh Của, Trƣơng Minh Ký, Nguyễn Trọng Quản, Trƣơng Duy Toản, Trần<br /> Chánh Chiếu, Hồ Biểu Chánh, Lê Hoàng Mƣu, Phi Vân, Nguyễn Chánh Sắt,<br /> Tân Dân Tử, Bửu Đình, Phú Đức,… Sau năm 1945, những tác giả nổi bật<br /> thƣờng đƣợc nhắc đến là Sơn Nam, Bình Nguyên Lộc, Trang Thế Hy, Anh Đức,<br /> Đoàn Giỏi, Nguyễn Quang Sáng… Những tác giả này sống ở Nam Bộ và<br /> chuyên viết về phƣơng Nam. Họ là kho tư liệu sống về con ngƣời, văn hóa, địa<br /> lý, lịch sử của vùng đất phƣơng Nam. Thông qua truyện, ký cũng nhƣ những<br /> công trình khảo cứu về đất và ngƣời phƣơng Nam của họ, chúng ta hiểu biết<br /> thêm về một thời oanh liệt của ông cha ta trong quá trình khai phá vùng đất mới<br /> này. Các tác giả đã có góc nhìn về vùng đất và con ngƣời phƣơng Nam tạo một<br /> dấu ấn sâu đậm cho độc giả hôm nay và mai sau. Các nhà văn phƣơng Nam đã<br /> vƣợt ra ngoài khuôn khổ của một quốc gia, dân tộc, tạo đƣợc tiếng vang lớn, làm<br /> cho độc giả trong và ngoài nƣớc phải ngƣỡng mộ.<br /> 1.2. Nghiên cứu về các nhà văn của văn học Nam Bộ, chúng tôi thấy có<br /> nhiều công trình viết về các tác giả nhƣ Anh Đức, Đoàn Giỏi, Nguyễn Quang<br /> Sáng và đặc biệt là Sơn Nam. Sơn Nam nổi tiếng với truyện ngắn Hương<br /> rừng Cà Mau, xuất bản năm 1962, tập truyện đƣợc nhiều độc giả đánh giá rất<br /> cao. Hương rừng Cà Mau đã chính thức khẳng định tên tuổi của nhà văn Sơn<br /> Nam, góp thêm cho văn học miền Nam một tiếng nói riêng. Sơn Nam đã hoàn<br /> thành bốn tập hồi kí, hơn 30 chục đầu sách văn học và khảo cứu; số lƣợng<br /> truyện ngắn khoảng 300 truyện; sự nghiệp sáng tác đó chính là những khám<br /> phá về vùng đất Nam bộ, những trang viết mang hơi thở của thiên nhiên, văn<br /> hóa và con ngƣời Nam Bộ.<br /> <br />