Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:102

Thêm vào BST

Báo xấu

34
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của đề tài là đưa ra một số giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn để nâng cao khả năng cạnh tranh, giảm tỷ lệ nợ xấu, tăng lợi nhuận và nâng cao vị thế ngân hàng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG @&? LUẬN VĂN THẠC SĨ GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TIÊN SƠN Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng NGUYỄN TẤT DUY THÀNH
Hà Nội, tháng 11 năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG @&? LUẬN VĂN THẠC SĨ GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG CHI NHÁNH TIÊN SƠN Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số: 60340201 NGUYỄN TẤT DUY THÀNH NGƯỜI HƯỚNG DẪN: PGS.TS. HOÀNG XUÂN BÌNH
Hà Nội, tháng 11 năm 2017
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan bản luận văn là công trình nghiên cứu độc lập của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng. TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Tất Duy Thành
ii LỜI CẢM ƠN Tác giả xin chân thành cảm ơn Ban Giám hiệu, Khoa Sau đại học cùng Quý Thầy Cô Trường Đại học Ngoại thương đã tạo điều kiện và truyền đạt cho tác giả những kiến thức, những kinh nghiệm quý báu giúp tác giả tự tin, làm tốt hơn trong công việc và hoàn thành được đề tài nghiên cứu. Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới PGS.TS. Hoàng Xuân Bình, người đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn. Tác giả cũng xin chân thành cảm ơn các anh chị trong Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn đã nhiệt tình giúp đỡ, tạo điều kiện hỗ trợ để tác giả tiếp cận tìm hiểu thực tiễn và cung cấp một số tài liệu cần thiết cho đề tài . Những lời cảm ơn sau cùng, tôi xin gửi đến gia đình, người thân, bạn cùng lớp, đồng nghiệp đã luôn động viên, góp ý và hỗ trợ để tôi hoàn thành luận văn này TÁC GIẢ LUẬN VĂN Nguyễn Tất Duy Thành
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN...............................................................................................................................................I LỜI CẢM ƠN..................................................................................................................................................II TÁC GIẢ XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN BAN GIÁM HIỆU, KHOA SAU ĐẠI HỌC CÙNG QUÝ THẦY CÔ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ĐÃ TẠO ĐIỀU KIỆN VÀ TRUYỀN ĐẠT CHO TÁC GIẢ NHỮNG KIẾN THỨC, NHỮNG KINH NGHIỆM QUÝ BÁU GIÚP TÁC GIẢ TỰ TIN, LÀM TỐT HƠN TRONG CÔNG VIỆC VÀ HOÀN THÀNH ĐƯỢC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU. ĐẶC BIỆT, TÁC GIẢ XIN BÀY TỎ LÒNG BIẾT ƠN CHÂN THÀNH VÀ SÂU SẮC TỚI PGS.TS. HOÀNG XUÂN BÌNH, NGƯỜI ĐÃ TẬN TÌNH HƯỚNG DẪN, GIÚP ĐỠ TÁC GIẢ TRONG SUỐT QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU VÀ HOÀN THIỆN LUẬN VĂN..................................................................II MỤC LỤC.......................................................................................................................................................III DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT................................................................................................................V DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU..............................................................................................................VI TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN................................................................................VIII ĐỂ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI “GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH TIÊN SƠN”, TRÊN CƠ SỞ HỆ THỐNG HÓA NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI NÓI CHUNG, TÁC GIẢ ĐÃ PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH TIÊN SƠN , TỪ ĐÓ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NHẰM KIỂM SOÁT NỢ XẤU HIỆU QUẢ. ........................................................................................................................................................................VIII PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................................................................1 CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.................................................................................................................................................6 1.1.KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI....................................................................................................6 1.1.1 Khái niệm .........................................................................................................................................6 1.1.2.Vai trò của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế....................................................................7 Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa doanh nghiệp với thị trường: Bước sang nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp muốn tạo ra lợi nhuận cao hơn thì phải sản xuất ra những sản phẩm có chất lượng tốt hơn, kinh doanh mở rộng hơn, mẫu mã phong phú và đẹp hơn…Để làm được điều này doanh nghiệp cần đầu tư vào dây chuyền sản xuất hiện
iv đại, cải tiến máy móc, đặc biệt phải đào tạo đội ngũ lao động lành nghề phù hợp với sự phát triển của khoa học – kỹ thuật – công nghệ cao… Nhưng những điều đó doanh nghiệp không thể tự làm với số vốn ít ỏi. Vì vậy doanh nghiệp tìm đến ngân hàng nơi tập trung nguồn vốn lớn để thỏa mãn nhu cầu đầu tư của mình. Ngân hàng cung cấp vốn tạọ điệu kiện tái đầu tư nâng cao chất lượng sản xuất kinh doanh về mọi mặt, hình thành chỗ đứng cho doanh nghiệp trong môi trương ganh đua khốc liệt.....................................................................................................................................................7 Ngân hàng thương mại là công cụ để Nhà nước đièu tiết vĩ mô nền kinh tế. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, ngân hàng với tư cách là trung tâm tiền tệ đã giúp cho các chủ thể nền kinh tế khi tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển hài hòa. Do đó hoạt động của ngân hàng đã ảnh hưởng nhiều đến thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Nhà nước cung cấp vốn điều tiết ngân hàng, thông qua hoạt động tín dụng và thanh toán ngân hàng điều khiển thị trường, tăng hoặc giảm lượng tiền lưu thông để thực hiên mục tiêu ổn định tiền tệ. Đối với việc cho các chủ thể trong nền kinh tế vay vốn, ngân hàng đã dẫn dắt các luống tiền tập hợp và phân chia kịp thời và hợp lý cho nhu cầu tái sản xuất đầu tư của doanh nghiệp cũng như thực hiện vai trò điều tiết và kiểm soát thị trường..8 1.2.TÍN DỤNG NGÂN HÀNG.................................................................................................................................9 1.2.1.Khái niệm tín dụng...........................................................................................................................9 1.2.2.Vai trò của tín dụng..........................................................................................................................9 1.2.3.Phân loại tín dụng..........................................................................................................................10 1.2.4.Quy trình tín dụng...........................................................................................................................12 1.2.5.Rủi ro tín dụng................................................................................................................................14 1.3. TỔNG QUAN VỀ NỢ XẤU CỦA NHTM.......................................................................................................18 1.3.1. Khái niệm nợ xấu trong ngân hàng..............................................................................................18 1.3.2.Phân loại nợ xấu............................................................................................................................21 1.3.3. Một số tiêu chí cơ bản phản ánh nợ xấu.....................................................................................24 1.3.4. Nguyên nhân phát sinh nợ xấu......................................................................................................25 1.3.5. Tác động tiêu cực của nợ xấu.......................................................................................................29 1.3.6. Các biện pháp hạn chế nợ xấu.....................................................................................................32
v DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT Từ viết Tên đầy đủ tắt BĐS Bất động sản DPRR Dự phòng rủi ro NHCT Ngân hàng Công Thương NHNN Ngân hàng nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại TCTD Tổ chức tín dụng TMCP Thương mại Cổ phần TSTC Tài sản tài chính XLRR Xử lý rủi ro
vi DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU LỜI CAM ĐOAN...............................................................................................................................................I LỜI CẢM ƠN..................................................................................................................................................II TÁC GIẢ XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN BAN GIÁM HIỆU, KHOA SAU ĐẠI HỌC CÙNG QUÝ THẦY CÔ TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG ĐÃ TẠO ĐIỀU KIỆN VÀ TRUYỀN ĐẠT CHO TÁC GIẢ NHỮNG KIẾN THỨC, NHỮNG KINH NGHIỆM QUÝ BÁU GIÚP TÁC GIẢ TỰ TIN, LÀM TỐT HƠN TRONG CÔNG VIỆC VÀ HOÀN THÀNH ĐƯỢC ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU. ĐẶC BIỆT, TÁC GIẢ XIN BÀY TỎ LÒNG BIẾT ƠN CHÂN THÀNH VÀ SÂU SẮC TỚI PGS.TS. HOÀNG XUÂN BÌNH, NGƯỜI ĐÃ TẬN TÌNH HƯỚNG DẪN, GIÚP ĐỠ TÁC GIẢ TRONG SUỐT QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU VÀ HOÀN THIỆN LUẬN VĂN..................................................................II MỤC LỤC.......................................................................................................................................................III DANH MỤC TỪ NGỮ VIẾT TẮT................................................................................................................V DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU..............................................................................................................VI TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN................................................................................VIII ĐỂ THỰC HIỆN ĐỀ TÀI “GIẢI PHÁP KIỂM SOÁT NỢ XẤU TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH TIÊN SƠN”, TRÊN CƠ SỞ HỆ THỐNG HÓA NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI NÓI CHUNG, TÁC GIẢ ĐÃ PHÂN TÍCH, ĐÁNH GIÁ CÔNG TÁC QUẢN TRỊ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM CHI NHÁNH TIÊN SƠN , TỪ ĐÓ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NHẰM KIỂM SOÁT NỢ XẤU HIỆU QUẢ. ........................................................................................................................................................................VIII PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................................................................1 CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI.................................................................................................................................................6 1.1.KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI....................................................................................................6 1.1.1 Khái niệm .........................................................................................................................................6 1.1.2.Vai trò của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế....................................................................7 Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa doanh nghiệp với thị trường: Bước sang nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp muốn tạo ra lợi nhuận cao hơn thì phải sản xuất ra những sản phẩm có chất lượng tốt hơn, kinh doanh mở rộng hơn, mẫu mã phong phú và đẹp hơn…Để làm được điều này doanh nghiệp cần đầu tư vào dây chuyền sản xuất hiện
vii đại, cải tiến máy móc, đặc biệt phải đào tạo đội ngũ lao động lành nghề phù hợp với sự phát triển của khoa học – kỹ thuật – công nghệ cao… Nhưng những điều đó doanh nghiệp không thể tự làm với số vốn ít ỏi. Vì vậy doanh nghiệp tìm đến ngân hàng nơi tập trung nguồn vốn lớn để thỏa mãn nhu cầu đầu tư của mình. Ngân hàng cung cấp vốn tạọ điệu kiện tái đầu tư nâng cao chất lượng sản xuất kinh doanh về mọi mặt, hình thành chỗ đứng cho doanh nghiệp trong môi trương ganh đua khốc liệt.....................................................................................................................................................7 Ngân hàng thương mại là công cụ để Nhà nước đièu tiết vĩ mô nền kinh tế. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, ngân hàng với tư cách là trung tâm tiền tệ đã giúp cho các chủ thể nền kinh tế khi tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển hài hòa. Do đó hoạt động của ngân hàng đã ảnh hưởng nhiều đến thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Nhà nước cung cấp vốn điều tiết ngân hàng, thông qua hoạt động tín dụng và thanh toán ngân hàng điều khiển thị trường, tăng hoặc giảm lượng tiền lưu thông để thực hiên mục tiêu ổn định tiền tệ. Đối với việc cho các chủ thể trong nền kinh tế vay vốn, ngân hàng đã dẫn dắt các luống tiền tập hợp và phân chia kịp thời và hợp lý cho nhu cầu tái sản xuất đầu tư của doanh nghiệp cũng như thực hiện vai trò điều tiết và kiểm soát thị trường..8 1.2.TÍN DỤNG NGÂN HÀNG.................................................................................................................................9 1.2.1.Khái niệm tín dụng...........................................................................................................................9 1.2.2.Vai trò của tín dụng..........................................................................................................................9 1.2.3.Phân loại tín dụng..........................................................................................................................10 1.2.4.Quy trình tín dụng...........................................................................................................................12 1.2.5.Rủi ro tín dụng................................................................................................................................14 1.2.5.1. Khái niệm: ............................................................................................................................................14 1.2.5.2.Đặc điểm ...............................................................................................................................................15 1.2.5.3. Phân loại................................................................................................................................................15 1.3. TỔNG QUAN VỀ NỢ XẤU CỦA NHTM.......................................................................................................18 1.3.1. Khái niệm nợ xấu trong ngân hàng..............................................................................................18 1.3.2.Phân loại nợ xấu............................................................................................................................21 1.3.3. Một số tiêu chí cơ bản phản ánh nợ xấu.....................................................................................24 1.3.4. Nguyên nhân phát sinh nợ xấu......................................................................................................25 1.3.5. Tác động tiêu cực của nợ xấu.......................................................................................................29 1.3.6. Các biện pháp hạn chế nợ xấu.....................................................................................................32
viii TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Để thực hiện đề tài “Giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn”, trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận về nợ xấu trong hoạt động kinh doanh tại ngân hàng thương mại nói chung, tác giả đã phân tích, đánh giá công tác quản trị nợ xấu trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn , từ đó đề xuất giải pháp nhằm kiểm soát nợ xấu hiệu quả.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1.Tính cấp thiết của đề tài Hoạt động của hệ thống ngân hàng thương mại với chức năng trung gian tín dụng có vai trò quan trọng đối với sự ổn định và phát triển của nền kinh tế. Tuy vậy, rủi ro cũng là một đặc trưng luôn tồn tại và song hành cùng với hoạt động của các ngân hàng; và cùng với đó, nợ xấu cũng là vấn đề mà các ngân hàng luôn phải đối mặt, cho dù là hệ thống ngân hàng thương mại nói chung hay các ngân hàng cụ thể tại một địa bàn cụ thể nào đó vấn đề là phải kiểm soát được nợ xấu trong một phạm vi và chừng mực cho phép. Căn cứ vào thông tư số 36/2014/TT – NHNN quy định về giới hạn, tỷ lệ đảm bảo của an toàn hoạt động của tổ chức tín dụng….Thông tư quy định ngân hàng có tỉ lệ nợ xấu cao là trên 3%.. Qua nhiều năm hình thành và phát triển NHTMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn đã không ngừng đổi mới cả về chất và lượng góp phần không nhỏ vào sự đổi mới của hệ thống ngân hàng Công thương. Tuy nhiên hoạt động tín dụng của chi nhánh vẫn còn tiềm ẩn những rủi ro nhất định thể hiện ở khía cạnh nợ xấu. Trong bối cảnh thực tế, rủi ro tín dụng đang là mối quan tâm lớn của các NHTM tại Việt Nam. Hiện nay, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn cũng đang phải đối mặt với những nguy cơ về rủi ro tín dụng. Tỷ lệ nợ xấu trong những năm gần đây ở mức cao..Do đó việc có các giải pháp kiểm soát nợ xấu là cần thiết. Xuất phát từ ý nghĩa đó, tôi đã quyết định chọn đề tài : “Giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn”, như một đóng góp vào công tác quản lý nợ xấu tại ngân hàng. 2. Tình hình nghiên cứu
2 Đã có nhiều công trình nghiên cứu khoa học, luận án, luận văn và các bài báo khoa học đề cập đến việc quản lý nợ xấu tại các tổ chức tín dụng . Tác giả đã tìm đọc một số đề tài liên quan đến lĩnh vực này. Luận án Thạc sỹ của tác giả Phan Thị Ly về “Quản trị nợ xấu trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng – Chi nhánh Đà Nẵng”, Đại học Đà Nẵng, Thành phố Đà Nẵng, năm 2015: Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận cơ bản về nợ xấu và những giải pháp phòng ngừa và xử lý nợ xấu được áp dụng trong công tác quản trị nợ xấu trong hoạt động tín dụng của các NHTM Việt Nam. Dựa trên cơ sở đó, đề tài nghiên cứu tình hình nợ xấu của VPBank Đà Nẵng, những giải pháp phòng ngừa và xử lý nợ xấu mà ngân hàng áp dụng trong công tác quản trị nợ xấu của mình. Từ đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản trị nợ xấu trong hoạt động tín dụng tại VPBank Đà Nẵng. Luận án Tiến sỹ của tác giả Nguyễn Thị Thu Cúc về “ Quản lý nợ xấu tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam ”, Học viện Tài chính, năm 2015: Luận án đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận về nợ xấu và quản lý nợ xấu trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại. Tham khảo kinh nghiệm của các nước trong quản lý nợ xấu của các ngân hàng thương mại, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm cho NHNo&PTNT Việt Nam. Đánh giá thực trạng công tác quản lý nợ xấu của NHNo&PTNT Việt Nam trong thời gian qua, chỉ ra những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân. Đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường quản lý nợ xấu của NHNo&PTNT Việt Nam trong thời gian tới. Luận văn Thạc sỹ của tác giả Nguyễn Đắc Dũng về “ Hạn chế nợ xấu trong cho vay doanh nghiệp khu vực tư nhân tại chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Định”, Đại học Đà Nẵng, Thành phố
3 Đà Nẵng, năm 2012: Luận văn trình bày cơ sở lý luận về nợ xấu trong cho vay doanh nghiệp khu vực tư nhân; phân tích, đánh giá nhằm tìm ra các nguyên nhân gây ra nợ xấu trong cho vay doanh nghiệp khu vực tư nhân tại NHNo&PTNT Bình Định để từ đó đề xuất các giải pháp nhằm hạn chế nợ xấu trong thời điểm sắp tới. Trên cơ sở tiếp cận và kế thừa các công trình nghiên cứu của các tác giả trước đây, tác giả nhận thấy ở Việt Nam chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào đề cập một cách có hệ thống lý luận về giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn. Căn cứ vào thực tế tồn tại nêu trên, Luận văn đi sâu phân tích thực trạng kiểm soát và xử lý nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn thông qua các chỉ tiêu định tính và tiêu chí định lượng, chỉ ra những tồn tại của nợ xấu trong giai đoạn 2012 2016, chỉ ra nguyên nhân dẫn đến những tồn tại đó và đề xuất một số giải pháp nhằm kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn. 3.Mục đích nghiên cứu Đưa ra một số giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn để nâng cao khả năng cạnh tranh, giảm tỷ lệ nợ xấu, tăng lợi nhuận và nâng cao vị thế ngân hàng. 4.Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Các giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn Phạm vi nghiên cứu: + Không gian: Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn + Thời gian: 2012 – 2016
4 5.Nhiệm vụ nghiên cứu Hệ thống hóa lý thuyết chung về nợ xấu trong hoạt động của ngân hàng thương mại. Phân tích thực trạng kiểm soát và xử lý nợ xấu tại tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn . Đề xuất giải pháp kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn 6.Phương pháp nghiên cứu Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý thuyết: tổng hợp, hệ thống hóa lý thuyết. Nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiễn: phương pháp quan sát, phương pháp điều tra, phương pháp phân tích và tổng kết kinh nghiệm. Phương pháp thống kê toán học để xử lý số liệu. 7. Bố cục luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục chữ viết tắt, mục lục và các phụ lục, nội dung chính của luận văn được thể hiện ở ba chương sau đây : Chương 1: Những vấn đề cơ bản về nợ xấu trong hoạt động của ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trang kiểm soát và xử lí nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn Chương 3: Một số giải pháp nhằm kiểm soát nợ xấu tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chi nhánh Tiên Sơn
5
6 CHƯƠNG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ NỢ XẤU TRONG HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1.Khái quát về ngân hàng thương mại 1.1.1 Khái niệm Xuất phát từ nhu cầu sản xuất và trao đổi hàng hóa giữa các quốc gia ngày càng một mở rộng nhưng do sự khác biệt về đồng tiền trao đổi nên các thương nhân phải thành lâp một nơi để đổi tiền, nhận tiền gửi, thu phí tiền gửi và thanh toán hộ người gửi. Về sau này do áp lực cạnh tranh, các khoản tiền gửi này sinh lợi nhuận nên các thương gia này phải trả phí cho người gửi nhằm tăng vốn huy động. Đồng thời một số nhà buôn có nhu cầu vay vốn. Vì vậy họ cho vay để tăng thêm lợi nhuận hình thành mầm mống của nền tảng nghiệp vụ ngân hàng ngày nay. Ngân hàng thương mại là một tổ chức trung gian tài chính có khả năng hút vốn từ nơi có khả năng cung cấp vốn đến nơi cần vốn nhằm tạo điều kiện cho đầu tư phát triển kinh tế. Lãi suất cho vay vốn cao hơn huy động vốn trở thành lợi nhuận của ngân hàng. Hoạt động và vai trò của ngân hàng thương mại gắn bó chặt chẽ với sự phát triển của nền kinh tế. Khi các điều kiện kinh tế xã hội ngày càng được nâng cao thì ngân hàng thương mại cũng cho ra đời nhiều nghiệp vụ mới như: nghiệp vụ thu mua, phát hành chứng chỉ tiền gửi, bảo lãnh L/C, chiết khấu hối phiếu… Mặc dù ngân hàng thương mại đã ra đời từ rất lâu nhưng vẫn chưa có sự thống nhất về định nghĩa ngân hàng bởi sự khác nhau về vùng miền, luật pháp, bối cảnh kinh tế và xã hội…. Ở Việt Nam, theo Pháp lệnh Ngân hàng số 38 LTC/HĐNN8 ngày 24/05/1990 của Hội đồng nhà nước xác định: “Ngân hàng thương mại là tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi của
7 khách hàng với trách nhiệm hoàn trả và sử dụng số tiền đó để cho vay, thực hiện nhiệm vụ chiết khấu và làm phương tiện thanh toán”. Theo luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 do Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: “Ngân hàng thương mại là một loại hình tổ chức tín dụng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và hoạt động khác có liên quan nhằm mục tiêu lợi nhuận”. Hiện nay, ngân hàng thương mại đóng một vai trò vô cùng quan trọng, nó giữ các dòng vốn được phân phối hiệu quả tạo nên sự tăng trưởng kinh tế, giá trị đồng tiền ổn định và nhiều công ăn việc làm cho người dân trong nước. 1.1.2.Vai trò của ngân hàng thương mại trong nền kinh tế. Ngân hàng thương mại là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế. Nó tập trung vốn nhàn rỗi và phân phối tiền vốn đó cho quá trình sản xuất kinh doanh thông qua nghiệp vụ tín dụng. Quá trình sản xuất lưu thông hàng hóa ngày càng phát triển thì nhu cầu về vốn của các doanh nghiệp dùng để tái sản xuất kịp thời ngày càng cao hơn. Trong khi đó, một số thành phần kinh tế có nguồn vốn tạm thời chưa dùng đến có thể kiếm được lãi từ vốn khi gửi vào ngân hàng. Ngân hàng đã chuyển nguồn vốn chưa được sử dụng, còn tiềm tang cung ứng vào những nơi cần vốn để tiến hành sản xuất với thiết bị tốt hơn đạt lợi nhuận cao hơn góp phần thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng.Ngân hàng là trung gian tài chính trở thành “dầu bôi trơn” giúp cho mọi chủ thể trong nền kinh tế phát triển nhịp nhàng, cân đối. Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa doanh nghiệp với thị trường: Bước sang nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh gay gắt, đòi hỏi các doanh nghiệp muốn tạo ra lợi nhuận cao hơn thì phải sản xuất ra những sản phẩm có chất lượng tốt hơn, kinh doanh mở rộng hơn, mẫu mã phong phú và đẹp hơn…Để làm được điều này doanh nghiệp cần đầu tư vào dây chuyền sản xuất hiện đại, cải tiến máy móc, đặc biệt phải đào tạo đội ngũ lao động lành nghề phù hợp với sự phát triển của khoa học – kỹ thuật
8 – công nghệ cao… Nhưng những điều đó doanh nghiệp không thể tự làm với số vốn ít ỏi. Vì vậy doanh nghiệp tìm đến ngân hàng nơi tập trung nguồn vốn lớn để thỏa mãn nhu cầu đầu tư của mình. Ngân hàng cung cấp vốn tạọ điệu kiện tái đầu tư nâng cao chất lượng sản xuất kinh doanh về mọi mặt, hình thành chỗ đứng cho doanh nghiệp trong môi trương ganh đua khốc liệt. Ngân hàng thương mại là công cụ để Nhà nước đièu tiết vĩ mô nền kinh tế. Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, ngân hàng với tư cách là trung tâm tiền tệ đã giúp cho các chủ thể nền kinh tế khi tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh phát triển hài hòa. Do đó hoạt động của ngân hàng đã ảnh hưởng nhiều đến thị trường tiền tệ và thị trường vốn. Nhà nước cung cấp vốn điều tiết ngân hàng, thông qua hoạt động tín dụng và thanh toán ngân hàng điều khiển thị trường, tăng hoặc giảm lượng tiền lưu thông để thực hiên mục tiêu ổn định tiền tệ. Đối với việc cho các chủ thể trong nền kinh tế vay vốn, ngân hàng đã dẫn dắt các luống tiền tập hợp và phân chia kịp thời và hợp lý cho nhu cầu tái sản xuất đầu tư của doanh nghiệp cũng như thực hiện vai trò điều tiết và kiểm soát thị trường. Ngân hàng thương mại là cầu nối giữa nền tài chính quốc gia và nền tài chính quốc tế. Trong tương lai để quốc gia có được những lợi ích kinh tế to lớn thì việc hội nhập kinh tế quốc tế là vô cùng quan trọng và cấp thiết. Hiện nay việc sản suất buôn bán hàng hóa giữa các quốc gia ngày càng phát triển nên tài chính quốc gia phải được hòa nhập với tài chính quốc tế thông qua các nghiệp vụ của ngân hàng thương mại. Đầu tư ra nước ngoài mang lại nhiều lợi nhuận hứa hẹn vì các nước xuất khẩu những mặt hàng có lợi thế so sánh và nhập khẩu sản phầm còn thiếu. Các ngân hàng thương mại với những nghiệp vụ như nhận tiền gửi, cho vay, thanh toán quốc tế, buôn bán ngoại hối, bảo lãnh…tác động trực tiếp hoặc gián tiếp vào hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu góp phần thu hút