Luận văn Thạc sĩ Tài Chính Ngân Hàng: Quản lý tài chính tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì – Thành phố Hà Nội

Chia sẻ: Tomhum999 Tomhum999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:100

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn nhằm phân tích tình hình thực hiện quản lý tài chính tại Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì; đánh giá các kết quả đạt được; chỉ ra các tồn tại, xác định nguyên nhân; từ đó đề xuất những giải pháp thiết thực, phù hợp với tình hình đặc điểm tài chính tại đơn vị nghiên cứu, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý tài chính.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài Chính Ngân Hàng: Quản lý tài chính tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì – Thành phố Hà Nội

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN THÙY TRANG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HUYỆN THANH TRÌ, THÀNH PHỐ HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG Chuyên Ngành: Tài Chính – Ngân Hàng Mã Số: 8340201 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS.PHẠM THỊ THANH HƢƠNG HÀ NỘI – NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ một công trình nào khác. Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho luận văn này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đã được chỉ rõ nguồn gốc. Học viên Trần Thùy Trang
LỜI CẢM ƠN Trong suốt thời gian theo học chương trình Cao học tại Học viện Hành chính Quốc gia không chỉ giúp tôi trang bị thêm nhiều kiến thức chuyên ngành phục vụ cho quá trình công tác, mà còn là khoảng thời gian hữu ích giúp tôi hình thành thêm nhiều kỹ năng trong công việc và đời sống. Trong quá trình học tập nói chung và thực hiện luận văn nói riêng, tôi đã có cơ hội được học hỏi và tạo điều kiện nghiên cứu đề tài, lĩnh vực mình say mê. Tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới các thầy, cô, các giảng viên của Học viện đã tận tình hướng dẫn, truyền đạt kiến thức cho tôi trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu; đến các cán bộ Khoa sau đại học của Học viện đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi hoàn thành các thủ tục trong quá trình bảo vệ Luận văn. Với sự biết ơn sâu sắc, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến TS. Phạm Thị Thanh Hương, vì sự tận tình của Cô trong hướng dẫn cũng như giúp tôi chỉnh sửa và hoàn thiện luận văn. Sự tâm huyết của Cô là động lực để tôi hoàn thành luận văn này. Học viên Trần Thùy Trang
MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN LỜI CẢM ƠN DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG DANH MỤC SƠ ĐỒ MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 CHƯƠNG1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI ĐƠN V S NGHIỆP C NG LẬP............................................................................... 8 11 T ề ệ ............................................ 8 1.1.1. Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập ............................................. 8 1.1.2. Đặc điểm của đơn vị sự nghiệp công lập ........................................ 9 1.1.3. Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập ............................................. 10 12 Q ả ý tà í tạ s nghiệp công l p .............................. 12 1.2.1. Khái niệm,sự cần thiết của quản l tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập ................................................................................................... 12 1.2.2. Đặc điểm, nguyên tắc quản l tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập ............................................................................................................ 13 1.2.3. Nội dung quản l tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập ............ 15 1.2.4. Quy trình quản l tài chính ........................................................... 23 1.3. Cá â tố ả ưở tớ ả ý tà í tạ s nghiệ ....................................................................................................... 29 1.3.1. Các nhân tố chủ quan .................................................................... 29 1.3.2. Các nhân tố khách quan ................................................................ 33 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .............................................................................. 36
CHƯƠNG 2 TH C TRẠNG QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HUYỆN THANH TRÌ GIAI ĐOẠN 2017– 2019 ....................................................... 37 21 K á át ề Tr tâm G áo dụ ề ệ – G áo dụ t ườ x yê yệ T Trì ............................................................................ 37 2.1.1. iới thiệu về Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – iáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì ........................................................................... 37 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – iáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì ................................ 38 2.1.3. ộ máy t chức củaTrung tâm iáo dục nghề nghiệp – iáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì............................................................... 39 2.1.4. Các hoạt động chủ yếu .................................................................. 41 22 T trạ ả ý tà í tạ Tr tâm áo dụ ề ệ - áo dụ t ườ x yê yệ T Trì ............................................. 43 2.2.1. Cơ s pháp l thực hiện quản l tài chính .................................... 43 2.2.2. Quản l các khoản thu................................................................... 44 2.2.3. Thực trạng quản l các khoản chi ................................................. 47 2.2.4. Quy trình quản l tài chính ........................................................... 49 2.2.5. Thực trạng trích lập và quản l các quỹ ........................................ 55 2.2.6. Công tác kiểm tra, kiểm soát......................................................... 56 2 3 Đá á t trạ ả ý tà í tạ Tr tâm G áo dụ ề ệ - G áo dụ t ườ x yê yệ T Trì............... 58 2.3.1. Những kết quả đạt được ............................................................... 58 2.3.2. Một số hạn chế và nguyên nhân .................................................... 60 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 .............................................................................. 65
CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI TRUNG TÂM GIÁO DỤC NGHỀ NGHIỆP - GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN HUYỆN THANH TRÌ ................................................................... 66 3 1 Mụ t ê à ướ át tr ể ủ Tr tâm G áo dụ ề ệ - G áo dụ t ườ x yê yệ T Trì ............................... 66 3.1.1. Mục tiêu phát triển của Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì ........................................................ 66 3.1.2. Định hướng phát triển của Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – iáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì ............................................... 67 32 M t ố ả á oà t ệ ả ý tà í tạ tr tâm G áo dụ ề ệ – G áo dụ t ườ x yê yệ T Trì .............. 68 3.2.1. Hoàn thiện công tác quản l các khoản thu .................................. 68 3.2.2. Hiệu quả các khoản chi ................................................................. 73 3.2.3. Hoàn thiện t chức quản l tài chính và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ quản l tài chính ................................................................... 77 3.2.4. Tăng cường cơ s vật chất và hiện đại hóa công tác quản l tài chính ........................................................................................................ 81 3.2.5. Nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, kiểm soát tài chính ........ 84 33 M t ốkế ................................................................................. 84 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 .............................................................................. 87 KẾT LUẬN .................................................................................................... 88 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 90
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ĐVSNCL Đơn vị sự nghiệp công lập GDNN Giáo dục nghề nghiệp GDTX Giáo dục thường xuyên GPMB Giải phóng mặt bằng HĐSN Hoạt động sự nghiệp NSNN Ngân sách nhà nước PCCC Phòng cháy chữa cháy QLTC Quản lý tài chính TCCN Trung cấp chuyên nghiệp TCN Trung cấp nghề THCS Trung học cơ s THPT Trung học ph thông TSCĐ Tài sản cố định UBND Ủy ban nhân dân
DANH MỤC BẢNG ảng 2.1. Số lượng học viên tham gia học tậptại Trung tâmGDNN-GDTX huyện Thanh Trì (2017-2019) ...................................................... 42 ảng 2.2. T ng hợp nguồn kinh phí của Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019) ................................................................. 44 ảng 2.3. T ng hợp chi của Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019)................................................................................... 47 ảng 2.4. ự toán kế hoạch thu chi Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019)............................................................................. 49 ảng 2.5. Thu – Chi thực tế tại Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019)................................................................................... 51 ảng 2.6. Tỉ lệ hoàn thành dự toán thu sự nghiệp tại Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019) ......................................... 53 ảng 2.7. ảng quyết toán thu chi tài chính Trung tâm NN- T huyện Thanh Trì (2017-2019) ................................................................. 55 ảng 2.8. Trích lập và phân phối các quỹ của Trung tâm NN-GDTX huyện Thanh Trì (2017-2019) ...................................................... 56 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Cơ cấu t chức của Trung tâm iáo dục nghề nghiệp - iáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì .................................................... 40
MỞ ĐẦU 1 Tí ấ t ết ủ ề tà Giáo dục - đào tạo đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển đất nước, là nhân tố quyết định đưa đất nước tiến tới văn minh, hiện đại, thoát khỏi tình trạng lạc hậu, kém phát triển và được Đảng ta xác định là quốc sách hàng đầu. Dạy nghề và giáo dục thường xuyên không chỉ góp phần nâng cao trình độ nghề, tạo việc làm mà còn góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranh cho nền kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội. Dạy nghề và giáo dục thường xuyên luôn được Đảng, Nhà nước và toàn xã hội quan tâm. Để hoạt động dạy nghề và giáo dục thường xuyên phát triển bền vững cần có nguồn lực tài chính đảm bảo và nguồn tài chính này cần phải được quản lý tốt, đặc biệt là trong các trung tâm giáo dục nghề nghiệp và giáo dục thường xuyên hiện nay. Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì là cơ s đào tạo nghề và giáo dục công lập. Thời gian qua, Trung tâm đã và đang có nhiều giải pháp trong việc huy động, sử dụng nguồn lực tài chính nhằm thúc đẩy quá trình giáo dục - đào tạo nghề, cung ứng nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn kỹ thuật cho Thanh Trì nói riêng và của Thành phố Hà Nội nói chung. Tuy nhiên, đánh giá khách quan, nguồn lực tài chính hiện nay của Trung tâm vẫn chưa đủ mạnh, chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra, việc quản lý tài chính còn nhiều vấn đề cần phải hoàn thiện, còn nhiều hạn chế cần phải khắc phục, điều chỉnh từ cơ cấu t chức bộ máy, đến cơ chế huy động, sử dụng nguồn lực tài chính đặc biệt là những vấn đềmới phát sinh trong quản lý tài chính cần phải được b sung cho phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay của huyện Thanh Trì nói riêng và của Thành phố Hà Nội nói chung. 1
Bên cạnh đó, toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế xuất hiện nhiều cơ hội, song cũng đặt ra những thách thức, từ đó yêu cầu Trung tâm phải biết huy động t ng lực các nguồn tài chính và quản lý hiệu quả nguồn lực tài chính phục vụ mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực, góp phần thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế của huyện Thanh Trì. Xuất phát từ yêu cầu lý luận và thực tiễn quản lý, học viên chọn đề tài“Quản lý tài chính tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì – Thành phố Hà Nội” làm luận văn thạc sĩ, chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng 2. Tình hình ê ứ ê ế ề tà Trong những năm gần đây, các chủ đề liên quan đến quản lý tài chính, sử dụng các nguồn lực tài chính và cơ chế quản lý tài chính các đơn vị sự nghiệp công lập cũng như cơ s giáo dục - đào tạo nghề công lập thuộc hệ thống giáo dục quốc dân đã được công bố trong các công trình khoa học của nhiều tác giả trong và ngoài nước. Có thể nêu một số công trình tiêu biểu sau đây: - Đề tài “Quản lý tài chính tại các trường đại học công lập tự chủ tài chính trên địa bàn Thành phố Hà Nội thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo” của tác giả Nguyễn Thị iang Hương (2015). Đề tài đã hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về quản lý tài chính tại các trường đại học công lập, phân tích những quan điểm về quản lý tài chính tại các trường đại học công lập. Phân tích cơ chế tự chủ tài chính và quản l tài chính trong điều kiện tự chủ tại các trường đại học công lập. Đánh giá thực trạng về quản l tài chính trong điều kiện tăng cường tự chủ về tài chính tại bốn trường đại học công lập trực thuộc Bộ giáo dục và đào tạo trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đề ra các giải pháp hoàn thiện công tác quản lý tài chính tại các trường đã phân tích - Đề tài “Quản lý tài chính tại Đại học Quốc gia Hà Nội trong bối cảnh đ i mới giáo dục đại học” của tác giả Nguyễn Thị Hương(2014). Nội dung đề 2
cập đến những vấn đề lý thuyết cơ bản về khái niệm, mô hình, các hình thức, công cụ quản l tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập nói chung và các trường đại học công lập nói riêng. Luận án phân tích đánh giá thực trạng quản lý tài chính của Đại học Quốc gia Hà Nội và đề xuất các định hướng và giải pháp chủ yếu nâng cao hiệu quả quản lý tài chính tại Đại học Quốc gia Hà Nội trong bối cảnh hội nhập quốc tế - Đề tài “Đ i mới cơ chế tự chủ tài chính trong trường đại học công lập –Trường hợp trường Đại học Thương Mại” của tác giả Phạm Xuân Tuyển, Luận văn thạc sỹ bảo vệ năm 2016 tại Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà nội. Đềtài nghiên cứu việc triển khai thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại cơ s giáo dục đào tạo công lập theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP để từ đó đề xuất giải pháp đ i mới, hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính trong trường Đại học công lập, góp phần trong việc đưa ra một cái nhìn t ng quan về tình hình tự chủ trong các trường Đạihọc công lập nói chung và tự chủ về tài chính của trường Đại học Thương mại. - Đề tài “Đ i mới chính sách và cơ chế quản lý tài chính, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước“ của tác giả Trần Minh Tá và Bạch Thị Minh Huyền (2016). Nội dung chủ yếu của công trình bàn về sự cần thiết phải tiến hành đ i mới chính sách và cơ chế quản lý tài chính trong quá trình phát triển kinh tế thị trường Việt Nam. Công trình cũng nghiên cứu, đề xuất định hướng và các giải pháp chủ yếu nhằm đ i mới chính sách và cơ chế quản lý tài chính phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa Việt Nam - Đề tài “Hoàn thiện quản l tài chính đối với sự nghiệp giáo dục công lập, trường hợp Trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh Phú Thọ” của tác giả Lê Quang Ngọc, Luận văn Thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Đại học Thái Nguyên (2013). Đề tài trên cơ s đánh giá, phân tích, 3
làm rõ l luận và thực tiễn thực trạng quản l tài chính, các yếu tố ảnh hư ng đến công tác thu, chi tài chính tại Trung tâm T tỉnh Phú Thọ, làm rõ sự cần thiết và đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện quản l tài chính một số đơn vị sự nghiệp công lập, mà cụ thể là tại Trung tâm T Phú Thọ trong thời gian tới. - Đề tài “Đ i mới cơ chế quản lý tài chính Trường đại học Y ược Cần Thơ” ,của tác giảCao Thành Văn, Luận văn Thạc sĩ quản lý kinh tế, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh (2013). Đề tài nghiên cứu việc triển khai thực hiện cơ chế tự chủ tài chính tại cơ s giáo dụcđào tạo công lập theo Nghị định số 43/2006/NĐ-CP, đề xuất giải pháp đ i mới, hoàn thiện cơ chế tự chủ tài chính trong trường Đại học công lập, góp phần trong việc đưa ra một cái nhìn t ng quan về tình hình tự chủ trong các trường Đại học công lập nói chung và tự chủ về tài chính của trường Đại học Y dược Cần Thơ. - Đề tài “Hoàn thiện công tác quản l tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Vĩnh Phúc” của tác giả Nguyễn Thị Vân Anh, Luận văn Thạc sĩ, Trường ĐH Kinh tế và Quản trị Kinh doanh (2017). Tác giả đã phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản l tài chính tại Trường Cao đẳng nghề Vĩnh Phúc và đề xuất các giải pháp nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đ i và tăng cường tính tự chủ tài chính trong Trường. - Đề tài “Hoàn thiện công tác quản l tài chính tại các trường cao đẳng trên địa bàn Thành phố Cẩm Phả, Tỉnh Quảng Ninh” của tác giả Tô Kiên Cường,Luận văn Thạc sĩ quản l kinh tế, Trường ĐH Kinh tế và Quản trị Kinh doanh (2016). Luận văn đã phân tích, đánh giá thực trạng công tácquản lý tài chính tại các trường cao đẳng trên địa bàn Thành phố Cẩm Phả, tỉnh Quảng Ninh, đề xuất các giải pháp nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đ i và tăng cường tính tự chủ tài chính trong các đơn vị này. 4
Các công trình nghiên cứu trên tiếp cận dưới nhiều góc độ khác nhau và đã đề cập đến nhiều khía cạnh về đ i mới và hoàn thiện cơ chế quản lý tài chính các cơ s giáo dục - đào tạo công lập. Tuy nhiên, chưa có công trình nào nghiên cứu về quản l tài chính đối với các Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên như Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì. 3 Mụ t ê à ệm ụ ê ứ ủ ề tà 3.1 Mục tiêu nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu nhằm đạt được các mục tiêu sau : - Hệ thống hóa, phân tích, luận giải và làm rõ hơn những vấn đề về quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập; - Đánh giá đúng mức thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2017-2019 - Đề xuất giải pháp và kiến nghị nhằm hoàn thiện công tâc quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Tr 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Để đạt được những mục tiêu cơ bản nêu trên, cần thực hiện những nhiệm vụ sau: - Nghiên cứu, hệ thống hóa những cơ s khoa học về quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập - Nghiên cứu, phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội trên các mặt kết quả đạt được, phân tích những ưu điểm và khó khăn vướng mắc của quá trình thực hiện quản lý tài chính tại Trung tâm để thấy được những nguyên nhân cơ bản. 5
- Đề xuất một số giải pháp và kiến nghị nhằm nâng cao công tác quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội 4 Đố tượ à ạm ê ứ ủ ề tà 4.1. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập. 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi về nội dung : Nghiên cứu công tác quản lý tài chính : tình hình thực hiện thu, chi tài chính và trích lập sử dụng các quỹ - Phạm vi về không gian: Nghiên cứu công tác quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp – giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội - Phạm vi về thời gian : Nghiên cứu công tác quản lý tài chính từ năm 2017 đến năm 2019 5 P ư á ê ứ Đề tài nghiên cứu dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; Ngoài ra trong luận văn tác giả còn sử dụng các phương pháp sau: phương pháp thống kê, phân tích, t ng hợp, so sánh và chứng minh; phương pháp điều tra, thu thập thông tin; t ng kết kinh nghiệm để phân tích thực trạng quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì. Đề tài nghiên cứu các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản quản lý, công trình khoa học và các tài liệu có liên quan để thống nhất khung lý thuyết cơ s lý luận về quản lý tài chính trong các đơn vị sự nghiệp công lập; Sau đó, xác định các thông tin cần thu thập, đối tượng cung cấp thông tin, địa điểm, thời gian và phương pháp thu thập thông tin. 6
6. Ý ĩ ý àt tễ Về lý luận, với đề tài này, tác giả hi vọng cung cấp một cách hệ thống cơ s dữ liệu về các khái niệm và những vấn đề xoay quanh mang tính lý luận về quản lý tài chính, ngoài những khái niệm đã được dẫn chứng và đề cập đến qua các công trình nghiên cứu trước đó. Đánh giá những thuận lợi, khó khăn trong quá trình thực hiện. Đồng thời đưa ra những kiến nghị đối với các cấp để b sung, sửa đ i cơ chế, chính sách cho phù hợp với thực tế. Về thực tiễn, phân tích tình hình thực hiện quản l tài chính tại Trung tâm iáo dục nghề nghiệp – Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì; đánh giá các kết quả đạt được; chỉ ra các tồn tại, xác định nguyên nhân; từ đó đề xuất những giải pháp thiết thực, phù hợp với tình hình đặc điểm tài chính tại đơn vị nghiên cứu, qua đó góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản l tài chính. 7 Kết ấ ủ L ă Ngoài phần m đầu, phần kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn bao gồm 3 chương cơ bản: Chương 1: Cơ s lý luận về quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập Chương 2: Thực trạng quản lý tài chính tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội giai đoạn 2017 -2019. Chương 3: Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Trung tâm giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên huyện Thanh Trì, Thành phố Hà Nội. 7
C ư 1 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI ĐƠN V S NGHIỆP C NG LẬP 1.1. T ề ệ 1.1.1. Khái niệm đơn vị sự nghiệp công lập Để thực hiện chức năng cung cấp dịch vụ công cho xã hội, Chính phủ thành lập các đơn vị sự nghiệp công để cung cấp dịch vụ công. Dịch vụ công được hiểu là những hoạt động dịch vụ của các t chức nhà nước hoặc của các doanh nghiệp, t chức xã hội, tư nhân được Nhà nước uỷ quyền thực hiện nhiệm vụ do pháp luật quy định, phục vụ những nhu cầu thiết yếu chung của cộng đồng, công dân; theo nguyên tắc không vụ lợi, đảm bảo sự công bằng và n định xã hội. Đơn vị sự nghiệp công lập là những đơn vị do Nhà nước thành lập hoạt động có thu thực hiện cung cấp các dịch vụ xã hội công cộng và các dịch vụ nhằm duy trì sự hoạt động bình thường của các ngành kinh tế quốc dân. Các đơn vị này hoạt động trong các lĩnh vực y tế, giáo dục đào tạo, kinh tế và môi trường, văn học nghệ thuật, thể dục thể thao, sự nghiệp kinh tế, dịch vụ việc làm... Đơn vị sự nghiệp công lập được xác định dựa vào các tiêu chuẩn sau: - Có văn bản quyết định thành lập đơn vị sự nghiệp của cơ quan có thẩm quyền Trung ương hoặc địa phương - Được Nhà nước cung cấp kinh phí và tài sản để hoạt động thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn và được phép thực hiện một số khoản thu theo chế độ Nhà nước quy định. - Có t chức bộ máy, biên chế và bộ máy quản lý tài chính kế toán theo chế độ Nhà nước hiện hành. 8
- Đơn vị sự nghiệp m tài khoản tại Kho bạc nhà nước để phản ánh các khoản kinh phí thuộc ngân sách nhà nước (NSNN) theo quy định của Luật NSNN; được m tài khoản tiền gửi tại ngân hàng hoặc Kho bạc nhà nước để phản ánh các khoản thu, chi của hoạt động dịch vụ. - Thực hiện nghĩa vụ với NSNN: Đơn vị sự nghiệp có các hoạt động dịch vụ phải đăng k , kê khai, nộp đủ các loại thuế và các khoản khác (nếu có), được miễn, giảm thuế theo quy định của pháp luật. - Được huy động vốn và vay vốn tín dụng: Đơn vị sự nghiệp có hoạt động dịch vụ được vay vốn của các t chức tín dụng, được huy động vốn của cán bộ, viên chức trong đơn vị để đầu tư m rộng và nâng cao chất lượng hoạt động sự nghiệp, t chức hoạt động dịch vụ phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và tự chịu trách nhiệm trả nợ vay theo quy định của pháp luật. - Việc quản lý và sử dụng tài sản: Đơn vị thực hiện đầu tư, mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản nhà nước theo quy định của pháp luật về quản lý tài sản nhà nước tại đơn vị sự nghiệp. Đối với tài sản cố định sử dụng vào hoạt động dịch vụ phải thực hiện trích khấu hao thu hồi vốn theo quy định áp dụng cho các doanh nghiệp nhà nước. Số tiền trích khấu hao tài sản cố định và tiền thu từ thanh lý tài sản thuộc nguồn vốn ngân sách nhà nước đơn vị được để lại b sung Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp. Số tiền trích khấu hao, tiền thu thanh lý tài sản thuộc nguồn vốn vay được dùng để trả nợ vay. Trường hợp đã trả đủ nợ vay, đơn vị được để lại b sung Quỹ phát triển hoạt động sự nghiệp đối với số còn lại (nếu có). 1.1.2. Đặc điểm của đơn vị sự nghiệp công lập - Đơn vị sự nghiệp công lập là một t chức hoạt động theo nguyên tắc phục vụ xã hội, không vì mục đích kiếm lời: Các đơn vị sự nghiệp được thành lập để thực hiện những chức năng, nhiệm vụ và đáp ứng những nhu cầu nhất định của xã hội. Trong quá trình hoạt động, đơn vị sự nghiệp có thể được Nhà 9
nước cấp kinh phí hoạt động. Các sản phẩm dịch vụ do đơn vị sự nghiệp cung ứng cần được sử dụng thì có thể do Nhà nước đứng ra cung cấp không thu tiền để xã hội tiêu dùng. Trong trường hợp có thu tiền của người tiêu dùng thì cũng chi thu để bù đắp một phần chi phí đầu vào để tạo ra chúng. Tuy nhiên, xã hội ngày càng đòi hỏi tính hiệu quả trong quá trình hoạt động của các đơn vị sự nghiệp được hiểu hai khía cạnh: Chất lượng phục vụ và tiết kiệm nguồn lực cho xã hội. - Sản phẩm của các đơn vị sự nghiệp công lập là sản phẩm mang lợi ích chung và có tính lâu dài: - Hoạt động sự nghiệp chủ yếu là cung cấp dịch vụ công cộng, tạo ra những giá trị về tri thức, văn hóa, phát minh, sức khỏe, đạo đức, các giá trị về xã hội.. là những sản phẩm vô hình và có thể dùng chung cho nhiều ngư i, cho nhiều đối tượng trên phạm vi rộng. Nhìn chung, đại bộ phận các sản phẩm của đơn vị sự nghiệp là sản phẩm có tính phục vụ không chỉ bó hẹp trong một ngành hoặc một lĩnh vực nhất định. Những sản phẩm đó khi tiêu dùng thường có tác dụng lan tỏa. 1.1.3. Phân loại đơn vị sự nghiệp công lập Các ĐVSNCL không chỉ đông đảo về số lượng, mà còn đa dạng về loại hình, lĩnh vực hoạt động. Do vậy, việc phân loại ĐVSNCL rất phức tạp tùy theo tiêu chí phân loại. - Xét dưới góc độ vị trí pháp lý, ĐVSNCL có thể chia thành 05 loại sau: + ĐVSNCL thuộc Bộ, cơ quan ngang ộ: Bao gồm các ĐVSNCL được quy định tại các Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu t chức của từng Bộ, cơ quan ngang ộ (như các đơn vị nghiên cứu chiến lược, chính sách về ngành, lĩnh vực, báo, tạp chí, trung tâm thông tin hoặc tin học; trường hoặc trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức; học viện) và các ĐVSNCL trong danh sách ban hành kèm theo quyết định của 10
Thủ tướng Chính phủ. + ĐVSNCL thuộc T ng cục, Cục. + ĐVSNCL thuộc UBND cấp Tỉnh + ĐVSNCL thuộc cơ quan chuyên môn của UBND cấp tỉnh như các bệnh viện trực thuộc S y tế, các trường THPT trực thuộc S giáo dục và đào tạo, các ĐVSNCL thuộc s khoa học công nghê.... + ĐVSNCL thuộc UBND cấp huyện - Căncứ vào lĩnh vực hoạt động sự nghiệp cụ thể, đơn vị SNCL bao gồm:Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực văn hoá nghệ thuật; Đơn vị SNCL hoạt động trong lãnh vực giáo dục đào tạo; Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học; Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực thể dục thể thao; Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực y tế; Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực xã hội; Đơn vị SNCL hoạt động trong lĩnh vực kinh tế và các lĩnh vực sự nghiệp khác được pháp luật quy định. - Căn cứ vào mức độ tự chủ tài chính: Dựa trên khả năng khai thác nguồn thu sự nghiệp các đơn vị sự nghiệp công lập được phân loại theo mức độ tự bảo đảm về chi thường xuyên như sau: + Đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên và chi đầu tư + Đơn vị tự bảo đảm chi thường xuyên + Đơn vị tự bảo đảm một phần chi thường xuyên (do giá, phí dịch vụ sự nghiệp công chưa kết cấu đủ chi phí, được Nhà nước đặt hàng, giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ sự nghiệp công theo giá, phí chưa tính đủ chi phí) + Đơn vị được Nhà nước bảo đảm chi thường xuyên (theo chức năng, nhiệm vụ được cấp có thẩm quyền giao, không có nguồn thu hoặc nguồn thu thấp). 11
1.2. Q ả ý tà í tạ s nghiệp công l p 1.2.1. Khái niệm,sự c n thi t của quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập  hái niệm về quản lý tài chính tại đơn vị sự nghiệp công lập Thuật ngữ “Quản l ” thường được hiểu đó là quá trình mà chủ thể quản lý sử dụng các công cụ quản l và phương pháp quản lý thích hợp nhằm điều khiển đối tượng quản lý hoạt động và phát triển nhằm đạt đến những mục tiêu đã định. Quản l được sử dụng khi nói tới các hoạt động và các nhiệm vụ mà nhà quản lý phải thực hiện thường xuyên từ việc lập kế hoạch đến quá trình thực hiện kế hoạch đồng thời t chức kiểm tra. Ngoài ra nó còn hàm ý cả mục tiêu, kết quả và hiệu năng hoạt động của t chức. Tài chính được thể hiện là sự vận động của các dòng vốn gắn với sự tạo lập và sử dụng những quỹ tiền tệ của các chủ thể khác nhau trong xã hội trong đó phản ánh các mối quan hệ kinh tế phát sinh giữa các chủ thể. Quản lý tài chính trong các ĐVSNCL là quá trình áp dụng các công cụ và phương pháp quản lý nhằm tạo lập và sử dụng các quỹ tài chính trong các ĐVSNCL để đạt những mục tiêu đã định. Đối tượng quản lý của Quản lý tài chính trong các cơ quan, đơn vị, đó chính là hoạt động tài chính của những cơ quan, đơn vị này. Đó là các mối quan hệ kinh tế trong phân phối gắn liền với quá trình hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ trong mỗi ĐVSNCL. Cụ thể là việc quản lý các nguồn tài chính như nguồn kinh phí được cấp từ NSNN, nguồn do đơn vị sự nghiệp tự khai thác, … cũng như những khoản chi đầu tư hoặc các khoản chi thường xuyên của các ĐVSNCL. Để Quản lý tài chính, các ĐVSNCL sử dụng nhiều phương pháp cũng như nhiều công cụ quản lý khác nhau nhưng mục đích hướng đến chính là tính hiệu quả trong hoạt động tài chính, nhằm đạt đến những mục tiêu đã định. Như vậy, quản lý tài chính tại ĐVSN công là việc quản lý các khoản 12