Nghiên cứu xây dựng phần mềm quản lý khoa học công nghệ tại Học viện Quân y

T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> <br /> NGHIÊN CỨU XÂY DỰNG PHẦN MỀM QUẢN LÝ<br /> KHOA HỌC CÔNG NGHỆ TẠI HỌC VIỆN QUÂN Y<br /> Nguyễn Thái Ngọc*; Lê Trung Thắng*; Hoàng Anh Tuấn*<br /> Phạm Văn Cường*; Nguyễn Văn Khôi*; Nguyễn Mạnh Hùng*<br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: nghiên cứu xây dựng phần mềm quản lý khoa học công nghệ (KHCN) ở Học viện<br /> Quân y. Đối tượng: phần mềm quản lý KHCN. Phương pháp: sử dụng phương pháp của các<br /> chuyên gia về công tác quản lý KHCN; khảo sát công tác quản lý KHCN tại Học viện Quân y;<br /> nghiên cứu tài liệu nhằm xây dựng mô hình quản lý trên phần mềm; sử dụng kỹ thuật thiết kế,<br /> xây dựng phần mềm quản lý theo mô hình mạng hoạt động theo luồng công việc (Workflow), có<br /> phân cấp, phân quyền. Kết quả: xây dựng phần mềm quản lý KHCN theo mô hình mạng bao<br /> gồm 08 chức năng quản lý chính đáp ứng được công tác quản lý KHCN, triển khai ứng dụng<br /> thử nghiệm trong công tác quản lý KHCN tại Học viện Quân y.<br /> * Từ khóa: Nghiên cứu khoa học; Công tác quản lý; Học viện Quân y.<br /> <br /> Research and Development of Software of Science Technology<br /> Management at Military Medical University<br /> Summary<br /> Objectives: To research the construction for software of science and technology management at<br /> Military Medical University. Subjects: Software of science and technology management. Methods:<br /> To make reference to the methods by the specialists on management of science and technology;<br /> to conduct a survey of its management at Military Medical University; to study materials for<br /> construction and management of model in software; to use design techniques, construction for<br /> management software on a network model operating under workflow (Workflow) with decentralization.<br /> Result: The software including 08 key management functions based on network model has been<br /> built in order to meet the management of science and technology, development and application<br /> testing in the management of science and technology at the Military Medical University<br /> * Key words: Scientific research; Management; Military Medical University.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐÊ<br /> Học viện Quân y là trung tâm đào tạo NCKH<br /> và điều trị lớn của Quân đội và Nhà nước.<br /> Hoạt động nghiên cứu khoa học (NCKH) và<br /> <br /> công nghệ được xác định là một trong những<br /> nhiệm vụ chính trị trọng tâm, quyết định đến<br /> sự phát triển của Học viện. Cùng với sự phát<br /> triển của Học viện, NCKH đã đạt được những<br /> thành tựu to lớn, khối lượng các công trình,<br /> <br /> * Học viện Quân y<br /> Người phản hồi (Corresponding): Nguyễn Thái Ngọc (nguyenthaingoc@vmmu.edu.vn)<br /> Ngày nhận bài: 14/05/2016; Ngày phản biện đánh giá bài báo: 10/07/2016<br /> Ngày bài báo được đăng: 25/07/2016<br /> <br /> 234<br /> <br /> t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> nhiệm vụ NCKH ngày càng nhiều trên các<br /> lĩnh vực khác nhau. Công tác quản lý<br /> KHCN ngày càng lớn, trong khi biên chế<br /> nhân lực phục vụ công tác quản lý còn<br /> hạn chế, cách thức quản lý hiện nay còn<br /> theo phương pháp truyền thống. Vì vậy,<br /> phải không ngừng đổi mới, ứng dụng<br /> công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý<br /> để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra<br /> nhằm nâng cao chất lượng công tác quản<br /> lý KHCN và công trình NCKH. Công tác<br /> quản lý KHCN bao gồm nhiều nội dung:<br /> tham mưu, định hướng nhiệm vụ NCKH;<br /> xét tuyển, xét duyệt các nhiệm vụ NCKH;<br /> xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện,<br /> kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện; quản<br /> lý công tác nghiệp vụ KHCN (hội nghị,<br /> hội thảo, giáo trình, tài liệu, chức danh,<br /> giải thưởng...) [1, 4, 7].<br /> Xuất phát từ những lý do trên, đồng thời<br /> để khắc phục hạn chế, góp phần nâng<br /> cao hiệu quả công tác quản lý KHCN và<br /> chất lượng các công trình NCKH, chúng<br /> tôi thực hiện: “Nghiên cứu xây dựng phần<br /> mềm quản lý KHCN ở Học viện Quân y”,<br /> đây là nhiệm vụ thực sự cần thiết.<br /> ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> NGHIÊN CỨU<br /> 1. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu.<br /> - Đối tượng: phần mềm công tác quản<br /> lý KHCN tại Học viện Quân y.<br /> - Đối tượng ứng dụng thử nghiệm:<br /> 10 cán bộ, nhân viên làm công tác quản<br /> lý KHCN của Phòng Khoa học Quân sự;<br /> 30 cán bộ tham gia NCKH tại Học viện<br /> Quân y; 10 cán bộ làm về CNTT tại Học<br /> viện Quân y.<br /> 2. Phương pháp nghiên cứu.<br /> - Phương pháp chuyên gia: lấy ý kiến<br /> của các chuyên gia về công tác quản lý<br /> <br /> KHCN và ứng dụng CNTT trong công tác<br /> quản lý KHCN.<br /> - Phương pháp khảo sát: khảo sát công<br /> tác quản lý KHCN tại Học viện Quân y.<br /> - Phương pháp nghiên cứu tài liệu:<br /> tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát hóa tài<br /> liệu liên quan đến công tác quản lý KHCN.<br /> - Phương pháp kỹ thuật lập trình:<br /> + Sử dụng công nghệ mạng, mô hình<br /> Webbase Client/Server 03 lớp.<br /> + Ngôn ngữ lập trình ASP.NET - Visual<br /> Basic, DOT.net 4.5 kết hợp ngôn ngữ nhúng<br /> JavaScript, Ajax và Jquery trong thiết kế<br /> menu.<br /> + Hệ quản trị cơ sở dữ liệu Microsoft<br /> SQL Server 2012.<br /> + Các chức năng được thiết kế hoạt<br /> động theo luồng công việc (Workflow),<br /> có phân cấp, phân quyền.<br /> + Kỹ thuật lập trình bảo đảm an ninh,<br /> kiểm duyệt các nội dung cập nhật, upload.<br /> - Phương pháp ứng dụng thử nghiệm:<br /> trên đối tượng cán bộ, nhân viên làm công<br /> tác quản lý NCKH, cán bộ tham gia NCKH<br /> và cán bộ CNTT tại Học viện Quân y.<br /> - Xử lý thống kê số liệu: bằng phương<br /> pháp xử lý toán học.<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> 1. Khảo sát công tác quản lý KHCN<br /> tại Học viện Quân y.<br /> Công tác quản lý KHCN tại Học viện<br /> hiện nay bao gồm 9 công tác chính: quản<br /> lý người chủ trì thực hiện đề tài, nhiệm vụ;<br /> quản lý đề tài, nhiệm vụ NCKH; quản lý<br /> giải thưởng KHCN; quản lý hội nghị - hội<br /> thảo; quản lý giáo trình; quản lý nghiệp<br /> vụ; quản lý môi trường; quản lý tài chính;<br /> quản lý chức danh chuyên môn kỹ thuật.<br /> 235<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> Hiện nay, công tác quản lý vẫn còn<br /> những vấn đề bất cập:<br /> - Công tác quản lý KHCN hiện chỉ làm<br /> theo phương pháp quản lý thông thường,<br /> con người kết hợp với sổ sách, giấy tờ<br /> hay đơn thuần chỉ ứng dụng một số chương<br /> trình, phần mềm đơn lẻ, cá nhân (Ms.Word,<br /> Ms.Excel), đây là phương pháp truyền<br /> thống còn nhiều hạn chế về nhân lực,<br /> thời gian, tài chính.<br /> - Chưa có chương trình ứng dụng quản<br /> lý tập trung CSDL, các công trình NCKH<br /> nhằm hỗ trợ nhanh nhất việc tra cứu, tìm<br /> kiếm. Ngành quản lý KHCN của Bộ Quốc<br /> phòng (Cục Khoa học Quân sự) cũng đã<br /> triển khai phần mềm quản lý KHCN, nhưng<br /> hoạt động không hiệu quả và hiện nay<br /> chưa có phần mềm nào quản lý theo mô<br /> hình mạng một cách toàn diện. Trong khi<br /> hạ tầng, trang bị về CNTT tương đối đủ<br /> để có thể triển khai ứng dụng.<br /> <br /> tác quản lý KHCN trong thực tế. 03 đối<br /> tượng chính sử dụng phần mềm: quản trị<br /> hệ thống; thủ trưởng Học viện, chỉ huy<br /> phụ trách công tác quản lý KHCN; cán bộ,<br /> nhân viên làm công tác quản lý KHCN.<br /> Phần mềm gồm 8 chức năng chính [3, 8]:<br /> * Quản trị hệ thống:<br /> - Quản lý tài khoản: cấp phát tài khoản<br /> và phân quyền sử dụng các chức năng<br /> cho người dùng. Tài khoản gồm: tên đăng<br /> nhập và mật khẩu, thông tin liên quan<br /> người sử dụng.<br /> - Phân quyền tài khoản: phân quyền<br /> tài khoản người sử dụng theo chức năng.<br /> - Đổi mật khẩu: cho phép đổi mật khẩu<br /> người dùng.<br /> - Nhật ký hệ thống: ghi lại thông tin tài<br /> khoản tác động, can thiệp và sử dụng<br /> phần mềm.<br /> - Nhật ký chống xâm nhập.<br /> <br /> - Công tác lưu trữ tài liệu, lưu trữ các<br /> công trình NCKH vẫn bằng kho tàng,<br /> sổ sách nên khó khăn trong việc tra cứu,<br /> tìm kiếm đồng thời tốn kém về kinh tế.<br /> <br /> - Cấu hình hệ thống: thông tin cấu hình<br /> hệ thống.<br /> <br /> Những hạn chế trên chính là khó khăn<br /> trong công tác quản lý: tham mưu, định<br /> hướng các nhiệm vụ NCKH có thể bị trùng<br /> lặp; công tác quản lý nhiệm vụ NCKH chưa<br /> khoa học; công tác lưu trữ tài liệu, các<br /> công trình NCKH còn tốn kém...<br /> <br /> + Danh mục cơ quan quản lý: tên các<br /> cơ quan quản lý các cấp.<br /> <br /> 2. Nghiên cứu xây dựng phần mềm<br /> quản lý KHCN.<br /> Phần mềm được lập trình hoạt động<br /> theo mô hình trực tuyến; các chức năng<br /> được thiết kế, lập trình hoạt động theo<br /> luồng công việc (Workflow), có phân cấp,<br /> phân quyền đáp ứng yêu cầu của công<br /> 236<br /> <br /> * Quản trị danh mục:<br /> - Danh mục chung:<br /> <br /> + Danh mục tên thành phố: tên các tỉnh,<br /> thành phố trực thuộc.<br /> + Danh mục cấp bậc: cấp bậc trong<br /> quân đội.<br /> + Danh mục đơn vị: tên các đơn vị trực<br /> thuộc Học viện.<br /> - Danh mục đề tài:<br /> + Danh mục loại nghiên cứu: tên nhiệm<br /> vụ nghiên cứu (dự án, đề tài, đề án, nhiệm<br /> vụ, sáng kiến…).<br /> <br /> t¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> + Danh mục khen thưởng: các loại hình<br /> khen thưởng.<br /> + Danh mục nghiệm thu chính thức:<br /> tình trạng, nghiệm thu và xếp loại kết quả.<br /> - Danh mục hội thảo: các loại hình hội<br /> thảo - hội thao, hội nghị NCKH.<br /> - Danh mục chủ nhiệm: được quản lý<br /> như quản lý hồ sơ cán bộ.<br /> - Danh mục giáo trình: các giáo trình<br /> theo chuyên ngành.<br /> * Quản trị chủ nhiệm:<br /> - Quản lý hồ sơ chủ nhiệm: họ và tên,<br /> ngày tháng năm sinh, cấp bậc, chức vụ,<br /> trường, ngành đào tạo, học hàm, học vị,<br /> đơn vị công tác, danh hiệu…<br /> - Tra cứu - tìm kiếm: theo chức danh,<br /> học vị, cấp bậc, chủ nhiệm, ngành, đơn vị.<br /> - Thống kê: theo học hàm, học vị, chuyên<br /> ngành, tuổi, đơn vị.<br /> - In báo cáo: tổng hợp, theo đơn vị, theo<br /> chức danh.<br /> * Quản lý đề tài, nhiệm vụ NCKH:<br /> - Quản lý thông tin đề tài, nhiệm vụ<br /> NCKH: thông tin chung; chủ nhiệm; mục<br /> tiêu - nội dung; thời gian nghiệm thu cơ<br /> sở; thời gian nghiệm thu chính thức; các<br /> tài liệu, văn bản, báo cáo đính kèm.<br /> - Tra cứu - tìm kiếm: theo loại đề tài, thời<br /> gian, tình trạng, đơn vị, cán bộ quản lý.<br /> - Thống kê: đơn vị chủ trì; kết quả<br /> nghiệm thu; loại hình nghiên cứu; lĩnh vực<br /> nghiên cứu; cấp quản lý.<br /> - In báo cáo: tổng hợp chung; chi tiết<br /> nội dung đề tài; kết quả nghiệm thu; đề tài<br /> thực hiện trong năm; tình trạng nghiệm thu.<br /> <br /> * Quản lý giải thưởng KHCN:<br /> Thông tin quản lý: tên giải thưởng; thứ<br /> hạng; lĩnh vực; cấp giải thưởng; lý do trao<br /> giải; tác giả chính; đồng tác giả; người<br /> hướng dẫn; đơn vị nhận giải; ngày giải<br /> thưởng; quyết định số; hình thức; hiện vật<br /> trao kèm…<br /> * Quản lý hội nghị - hội thảo:<br /> Thông tin quản lý: thông tin chung; nội<br /> dung chương trình; danh sách hội nghị; tổ<br /> chức hội nghị; thời gian, quy mô, chuyên<br /> ngành, đơn vị tổ chức…<br /> * Quản lý giáo trình: quản lý tên giáo<br /> trình; chủ biên, người tham gia…<br /> * Quản lý nghiệp vụ: quản lý tài liệu<br /> nghiệp vụ; hình ảnh tư liệu các hoạt động<br /> NCKH.<br /> 3. Đánh giá thử nghiệm.<br /> * Cài đặt ứng dụng thử nghiệm:<br /> Phần mềm được đặt trên hệ thống máy<br /> chủ nội bộ của Học viện, đã tổ chức cập<br /> nhật thử nghiệm: cấp phát 43 tài khoản sử<br /> dụng; danh mục quản lý phục vụ quản lý<br /> (cơ quan quản lý, tỉnh, thành phố, cấp bậc,<br /> đơn vị, các nhiệm vụ nghiên cứu, loại<br /> khen thưởng và danh mục phục vụ quản<br /> lý chủ nhiệm…); 631 hồ sơ thông tin cán<br /> bộ - giảng viên trong Học viện làm CSDL<br /> phân công chủ nhiệm nhiệm vụ; 137 CSDL<br /> hồ sơ nhiệm vụ NCKH (đề tài/dự án/đề<br /> án/sáng kiến/nhiệm vụ…); cập nhật 32<br /> CSDL giải thưởng KHCN; 22 CSDL hội<br /> nghị, hội thảo, hội thao; 42 CSDL giáo<br /> trình tài liệu; 09 CSDL văn bản nghiệp vụ;<br /> 25 CSDL hình ảnh tư liệu.<br /> 237<br /> <br /> T¹p chÝ y - d−îc häc qu©n sù sè 6-2016<br /> * Bước đầu đánh giá ứng dụng thử nghiệm:<br /> Qua ứng dụng thử nghiệm phần mềm trên các đối tượng, chúng tôi nhận thấy<br /> 100% đối tượng sử dụng đều nhận xét phần mềm có bố cục, giao diện đẹp, hợp lý,<br /> thao tác sử dụng dễ, trực quan. 96,3% các nhóm cho rằng nội dung về công tác quản<br /> lý đầy đủ theo yêu cầu; 3,7% yêu cầu bổ sung thêm để chi tiết, đầy đủ, toàn diện hơn<br /> trong công tác quản lý như xây dựng thêm chức năng quản lý tài chính. 98% đánh giá<br /> tra cứu và tìm kiếm thuận tiện, nhanh theo các tiêu chí khác nhau.<br /> Bảng 1: So sánh công tác quản lý KHCN hiện tại với việc ứng dụng phần mềm<br /> trong công tác quản lý.<br /> Nội dung công tác<br /> quản lý KHCN<br /> <br /> Công tác quản lý KHCN hiện tại<br /> <br /> Ứng dụng phần mềm<br /> quản lý KHCN<br /> <br /> 1<br /> <br /> Phục vụ tham mưu,<br /> tuyển chọn nhiệm vụ<br /> NCKH<br /> <br /> Tổng hợp lại theo hồ sơ lưu trữ các<br /> năm trước; mất nhiều thời gian; không<br /> thể tránh khỏi trùng lặp nhiệm vụ…<br /> <br /> Dữ liệu được quản lý tập trung;<br /> tổng hợp nhanh; tìm kiếm nhanh;<br /> không xảy ra trùng lặp…<br /> <br /> 2<br /> <br /> Quản lý thực hiện<br /> nhiệm vụ NCKH<br /> <br /> Được thực hiện trên giấy tờ, sổ sách;<br /> hồ sơ, văn bản liên quan lưu trữ tại tủ,<br /> kho<br /> <br /> Công tác quản lý thực hiện<br /> nhiệm vụ trên phần mềm; hồ<br /> sơ, văn bản liên quan được<br /> lưu trữ tập trung<br /> <br /> 3<br /> <br /> Quản lý công tác nghiệp<br /> vụ (văn bản, tư liệu,<br /> hồ sơ, công trình, hội<br /> nghị, hội thảo…)<br /> <br /> Quản lý không tập trung mà phân theo<br /> nhiệm vụ của từng trợ lý; khó tra cứu,<br /> tìm kiếm, thống kê báo cáo<br /> <br /> Quản lý tập trung trên phần<br /> mềm; thuận lợi tra cứu, tìm<br /> kiếm, thống kê báo cáo<br /> <br /> 4<br /> <br /> Thống kê, báo cáo<br /> <br /> Tổng hợp, thống kê, báo cáo theo<br /> nhiệm vụ của từng đồng chí trợ lý phụ<br /> trách; mất nhiều thời gian; có thể thiếu<br /> chính xác<br /> <br /> Tổng hợp, thống kê, báo cáo<br /> nhanh, chính xác<br /> <br /> TT<br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> - Khảo sát các mặt công tác quản lý<br /> KHCN tại Học viện Quân y làm cơ sở<br /> thiết kế, xây dựng phần mềm.<br /> - Đã thiết kế, lập trình phần mềm quản<br /> lý KHCN ứng dụng tại Học viện Quân y,<br /> cụ thể gồm 8 phân hệ chức năng: quản trị<br /> hệ thống; quản trị danh mục; quản trị chủ<br /> nhiệm; quản lý đề tài; quản lý giải thưởng<br /> KHCN; quản lý hội thảo; quản lý giáo trình;<br /> quản lý nghiệp vụ.<br /> 238<br /> <br /> - Đã cài đặt ứng dụng thử nghiệm phần<br /> mềm tại Học viện Quân y: cài đặt trên<br /> máy chủ nội bộ của Học viện; chạy trên<br /> mô hình mạng; ổn định; giao diện thân<br /> thiện, dễ sử dụng. Đã cập nhật CSDL và<br /> nhập thử nghiệm số liệu: cập nhật 631<br /> hồ sơ cán bộ - giảng viên của Học viện;<br /> cấp phát 43 tài khoản người sử dụng;<br /> 137 hồ sơ quản lý các nhiệm vụ NCKH<br /> (đề tài/dự án/đề án/sáng kiến/nhiệm vụ…);<br /> 32 CSDL giải thưởng KHCN các loại; hội<br /> nghị - hội thảo: 22 CSDL hội nghị, hội thảo,<br /> <br />