zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Phẫu thuật cắt rộng cung sau kết hợp cố định cột sống cổ bằng nẹp vít khối bên điều trị bệnh lý tủy cổ do thoái hóa đa tầng có kèm biến dạng gù

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

Báo xấu

10
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày đánh giá hiệu quả của phẫu thuật cắt rộng cung sau (cắt bỏ bờ trong các mấu khớp và giải chèn ép lỗ ghép thần kinh) trong điều trị bệnh lý cổ đa tầng do thoái hóa có kèm biến dạng gù.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Phẫu thuật cắt rộng cung sau kết hợp cố định cột sống cổ bằng nẹp vít khối bên điều trị bệnh lý tủy cổ do thoái hóa đa tầng có kèm biến dạng gù

TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học chào mừng 70 năm ngày truyền thống Bệnh viện TWQĐ 108 năm 2021 Phẫu thuật cắt rộng cung sau kết hợp cố định cột sống cổ bằng nẹp vít khối bên điều trị bệnh lý tủy cổ do thoái hóa đa tầng có kèm biến dạng gù Enlarged laminectomy and lateral mass screw fixation for multilevel cervical degenerative myelopathy associated with kyphosis Nguyễn Trọng Yên*, Nguyễn Khắc Hiếu*, *Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Trần Quang Dũng*, Phạm Quang Anh** **Học viện Quân y Tóm tắt Mục tiêu: Đánh giá hiệu quả của phẫu thuật cắt rộng cung sau (cắt bỏ bờ trong các mấu khớp và giải chèn ép lỗ ghép thần kinh) trong điều trị bệnh lý cổ đa tầng do thoái hóa có kèm biến dạng gù. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu hồi cứu. Tất cả các dữ liệu lâm sàng và chẩn đoán hình ảnh của từng bệnh nhân trên X-quang quy ước, cộng hưởng từ trước và sau phẫu thuật được đánh giá. Các dữ liệu phân tích gồm: Điểm JOA, tỷ lệ hồi phục, tỷ lệ phục hồi, chỉ số đường cong (CI), mức độ nở rộng và khoảng cách dịch chuyển phía sau của tủy, mức độ triệu chứng trục và tổn thương rễ C5. Tỷ lệ phục hồi của mỗi bệnh nhân dựa trên điểm JOA. Chỉ số đường cong cột sống cổ được đánh giá dựa trên mức độ nở và khoảng cách dịch chuyển phía sau của tủy trên phim cộng hưởng từ. Mức độ của triệu chứng trục được lượng giá bằng thang điểm VAS. Phân tích thống kê sử dụng thuật toán t test cặp đôi, có ý nghĩa với giá trị p
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Scientific Conference on the 70th anniversary of 108 Military Central Hospital, 2021 Retrospective study. All neurological parameters and radiological data were recorded from preoperative and postoperative X-ray, magnetic resonance imaging (MRI) were accessed in each patient. Analysis consisted of: Japanese Orthopedic Association (JOA) score, recovery rate, curvature index (CI), the expansion degree and drift-back distance of the spinal cord, axial symptom severity, and C5 root palsy. The recovery rate based on the JOA score was calculated for each patient. Cervical CI as well as the expansion degree and drift-back distance of the spinal cord was measured on MRI. Axial symptom severity was quantified by a visual analog scale (VAS). Statistical analysis was performed using paired t test with significance set at p
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học chào mừng 70 năm ngày truyền thống Bệnh viện TWQĐ 108 năm 2021 Bệnh nhân bị bệnh lý tủy cổ đa tầng có kèm Tất cả các BN trước và sau PT đều được chụp biến dạng gù (được xác định trên Xquang quy ước phim X-quang quy ước và cộng hưởng từ (CHT). Các hoặc cắt lớp vi tính) do thoái hóa, do hẹp ống sống dữ liệu được thống kê, đánh giá gồm: cổ hoặc do vôi hóa dây chằng dọc sau. Trục của cột sống cổ (trước và sau PT) được Được PT bằng phương pháp cắt cung sau rộng đánh giá trên phim X-quang thường quy, tư thế kết hợp với cố định cột sống cổ bằng nẹp vít khối bên. nghiêng trung gian bằng đường cong cột sống cổ Tiêu chuẩn loại trừ (Cervical curvature index) được mô tả bởi Ishihara [5] (hình 1). Trong đó: A được xác định là khoảng cách Các BN có bệnh lý rễ đơn thuần. từ bờ sau dưới thân C2 đến thân C7; ‘‘a1’’ là khoảng Các BN có bệnh lý tủy cổ do chấn thương, u, cách từ bờ sau dưới thân C3 đến đường A. Các giá trị viêm khớp… ‘‘a2 (C4), a3 (C5), và a4 (C6)’’ được xác định bằng Các BN được PT bằng các phương pháp khác. phương pháp tương tự. Chỉ số đường cong (CI,%) = (a1+a2+a3+a4)/A x 100. 2.2. Phương pháp Trên phim CHT, sử dụng hình ảnh trên T2- Nghiên cứu hồi cứu, sử dụng phương pháp mô weighted, bình diện ngang và dọc để đánh giá thay tả, không đối chứng. đổi tín hiệu tủy trước PT, đường kính trước sau của Thời gian theo dõi từ 6 tháng đến 24 tháng tủy trước PT tại mức chèn ép nhất, khoảng dịch (trung bình 11,2 tháng). Tất cả các dữ liệu nghiên chuyển của tủy ra sau (được xác định bằng khoảng cứu bao gồm thể bệnh, tuổi, giới, các mức tủy bị cách từ bờ sau thân đốt đến bờ trước của tủy ở từng chèn ép, các triệu chứng lâm sàng, hình ảnh trước và mức tại vị trí trí trung tâm) (hình 3). sau PT được đánh giá và phân tích. Thuật toán t-test ghép cặp được sử dụng để đánh giá sự thay đổi trước và sau PT. Giá trị p
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Scientific Conference on the 70th anniversary of 108 Military Central Hospital, 2021 vít vào thân đốt C7 qua cuống đốt. Đặt các thanh bằng máy mài. Ghép xương sau bên giữa các diện kim loại đã được uốn cong để tạo độ ưỡn cột sống khớp bằng xương cung sau nghiền nhỏ. Cầm máu, cổ thích hợp. Cố định vít và các thanh kim loại. Cắt đặt dẫn lưu ổ mổ, đóng vết mổ theo các lớp. Sau PT, cung sau rộng bằng máy mài, bao gồm cắt cung BN được khuyến cáo đeo nẹp cổ trong vòng 2 sau, lấy bờ trong các mấu khớp và giải chèn ép lỗ tháng. Kiểm tra lại định kỳ 3 tháng/lần sau PT. ghép thần kinh (hình 1). Làm mới các diện khớp A B C Hình 2. A. Cắt cung sau rộng và cố định vít khối lượng bên. B. Mũi tên hình giữa chỉ việc cắt bờ trong các mấu khớp và giải chèn ép lỗ ghép thần kinh. C. Hình ảnh cắt lớp vi tính sau phẫu thuật Hình 3. Cách xác định đường kính trước sau (AP) của tủy và khoảng dịch chuyển tủy ra sau (DB) tại mức tủy bị đè ép nhất. 3. Kết quả Bảng 1. Một số đặc điểm bệnh nhân của nhóm nghiên cứu Đặc điểm bệnh nhân Giá trị Nguyên nhân Bệnh lý tủy cổ do thoái hóa 18/32 (56,25%) Vôi hóa dây chằng dọc sau 6/32 (18,75%) 112
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học chào mừng 70 năm ngày truyền thống Bệnh viện TWQĐ 108 năm 2021 Hẹp ống sống cổ đa tầng 8/32 (25%) Tuổi trung bình (dao động từ 46 - 77) 64,6 ± 6,7 Bảng 1. Một số đặc điểm bệnh nhân của nhóm nghiên cứu (Tiếp theo) Đặc điểm bệnh nhân Giá trị Nam 24 (75%) Giới Nữ 8 (25%) Yếu chi trên 25/32 (78,13%) Yếu chi dưới 32/32 (100%) Giảm cảm giác tứ chi 30/32 (93,75%) Dáng đi mất vững 24/32 (75%) Các triệu chứng lâm sàng Tăng phản xạ gân xương 28/32 (87,5%) Dấu hiệu Hoffmann 27/32 (84,37%) Dấu hiệu Babinki 18/32 (56,25%) Giật rung (clonus) 17/32 (53,13%) Điểm JOA trung bình trước PT 6,5 ± 1,8 C3 27 C4 32 C5 32 Số mức cắt cung sau C6 27 C7 7 Tổng số, trung bình 125 (3,9 mức/BN) Vít khối bên (C3 - C6) 232 Vít cuống đốt C7 14 Số vít dùng để cố định Vít cuống đốt khác (C3 - C6) 4 Tổng số 250 Triệu chứng trục sau PT 4/32 (12,5%) Tổn thương rễ C5 0 Nhận xét: Nguyên nhân thoái hóa cột sống chiếm tỷ lệ ưu thế (56,25%) so với hai nguyên nhân vôi hóa dây chằng dọc sau (18,75%) và hẹp ống sống (25%). Tuổi từ 46 - 77; trung bình 64,6. Nam giới chiếm ưu thế (24 nam, 8 nữ). Điểm JOA trung bình trước PT: 6,5 ± 1,8. Số cung sau cắt là 125; trung bình 3,9 cung/BN. 113
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Scientific Conference on the 70th anniversary of 108 Military Central Hospital, 2021 Số vít bắt vào khối bên (C3 - C6) là 232. Có 4 trường hợp khối bên C3 - C6 trên cắt lớp vi tính bé, chủ động đặt vào cuống đốt. Có 7 trường hợp ống sống hẹp phải cắt cung sau C7 nên đặt vít vào cuống đốt C7. Không có trường hợp nào tổn thương rễ C5 sau PT. Bảng 2. Kết quả xa sau phẫu thuật (tính đến lần khám gần nhất, ít nhất 3 tháng sau PT) Kết quả Số BN Tỷ lệ % Sự phục hồi thần kinh (tính đến lần khám gần nhất, ít nhất 3 tháng sau PT, theo Hirabayashi) Tốt 16 50,0 Khá 11 34,37 Trung bình 3 9,38 Kém 2 6,25 Tổng 32 100 Triệu chứng trục sau PT 4/32 (12,5%) Liền xương (6 tháng sau PT) 27/28 (96,4%) Thất bại dụng cụ 0 Nhận xét: Tỷ lệ phục hồi thần kinh sau PT tốt và khá đạt 84,37%. Trong đó, kết quả phục hồi tốt đạt 16/32 (50%). Có 4/32 trường hợp có tổn thương trục (đau mỏi cổ gáy) kéo dài sau PT. Có 27/28 BN kiểm tra có sự liền xương tốt trên các phim X-quang quy ước (đạt 96,4%). Không có trường hợp nào thất bại về dụng cụ. Bảng 3. So sánh một số thông số trước và sau phẫu thuật Thông số Trước PT Sau PT t Value p Value Điểm JOA 6,5 ± 1,8 13,9 ± 1,8 25,12
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học chào mừng 70 năm ngày truyền thống Bệnh viện TWQĐ 108 năm 2021 có kèm biến dạng gù cột sống, đó là: Giải phóng 4.3. Hiệu quả của việc cố định nẹp vít khối chèn ép tủy và phục hồi lại trục (độ ưỡn) của cột bên trong phục hồi độ ưỡn cột sống cổ sống cổ. Đã có nhiều tranh luận về chiến thuật điều Theo nhiều nghiên cứu, việc tái tạo lại sự vững trị bệnh lý tủy cổ đa tầng có kèm biến dạng gù do chắc của cột sống cổ là yếu tố then chốt cho việc mỗi đường mổ đều có những hạn chế nhất định. điều trị bệnh lý tủy cổ đa tầng có kèm biến dạng gù. Phẫu thuật cắt thân đốt cột sống cổ nhiều mức Tái tạo kém sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả của giải đường trước mặc dù có khả năng chỉnh sửa được chèn ép, trái lại, cột sống cổ vững chắc có thể ngăn biến dạng cột sống, tuy nhiên PT này có tỷ lệ biến ngừa sự mất vững tiến triển của cột sống và sự thoái chứng cao như: Tổn thương tủy, rò dịch não tủy, các hóa của thần kinh. Duan và cộng sự [8] đã nhấn biến chứng về dụng cụ, thất bại về liền xương, tụt mạnh rằng việc cố định phía sau có thể tạo nên sự mảnh ghép [10]. Phẫu thuật giải chèn ép nhiều mức vững chắc, ngăn ngừa mất ưỡn và thúc đẩy việc phía sau đơn thuần có thể cản trở sự phục hồi thần phục hồi thần kinh sớm. Aydogan và cộng sự [9] đã kinh do sự mất vững cột sống hoặc gù tiến triển chứng minh rằng PT nẹp vít khối bên, đã được cũng như các biến chứng tổn thương rễ C5, đau cột chứng minh hiện là phương pháp cố định phía sau sống cổ dai dẳng [12]. Theo y văn, nhiều nghiên cứu được thực hiện phổ biến nhất, có thể tạo nên sự cố đã cho thấy PT cắt cung sau rộng (lấy cả bờ trong định ba chiều tuyệt vời từ C3 đến C7. Nhiều thí các khớp và giải phóng lỗ ghép) kết hợp với cố định nghiệm cơ sinh học [8, 10] cho thấy rằng hệ thống cột sống cổ bằng nẹp vít khối bên có hiệu quả cao, nẹp vít khối bên có thể cung cấp cố định cứng nhắc được coi là phương pháp PT phù hợp nhất trong cho nhiều mặt phẳng cột sống cổ: Cố định gấp tăng điều trị bệnh lý tủy cổ đa tầng có kèm biến dạng gù. 92%, cố định ưỡn tăng 60%, và sự ổn định trên mặt 4.2. Hiệu quả của phẫu thuật cắt cung sau phẳng quay cũng được cải thiện nhiều. Trong rộng trong sự phục hồi thần kinh nghiên cứu của chúng tôi, trên các phim X-quang quy ước đã chỉ ra rằng sự liền xương tốt 6 tháng sau Cắt cung sau rộng cho phép giải phóng tủy và PT, độ ưỡn của cột sống cổ vẫn được duy trì mà rễ thần kinh rộng rãi bằng việc cắt bỏ mỏm gai, không có thay đổi hoặc thất bại trong lần theo dõi cung sau, dây chằng vàng và đặc biệt là bờ trong cuối cùng. của các khớp tất cả các mức gây chèn ép. Sự phục hồi thần kinh đạt được kết quả tốt liên quan đến 4.4. Ảnh hưởng của phẫu thuật cắt cung sau phạm vi giải chèn ép và mức độ dịch chuyển của tủy rộng kết hợp cố định cột sống cổ bằng nẹp vít [14]. Sodeyama và cộng sự xác định rằng mức độ khối bên đến các tai biến, biến chứng thường dịch chuyển ra phía sau của tủy lớn hơn 3mm sẽ dẫn gặp lối sau đến hiệu quả lâm sàng tốt. Kết quả của nghiên cứu Các PT cột sống lối sau có hai vấn đề hạn chế cho thấy: Sự dịch chuyển sau tủy sống trung bình là thường được đề cập đến, đó là: Đau mỏi cổ gáy hay 4,42 ± 1,12mm; tương ứng với đó là tỷ lệ phục hồi còn gọi là triệu chứng trục và tổn thương rễ C5. thần kinh sau PT trung bình đạt 84,37% (trong đó, Tỷ lệ mắc các triệu chứng trục (đau cổ gáy sau kết quả phục hồi tốt và khá đạt 84,37%); điểm JOA PT) sau các PT lối sau có thể lên đến 30% đến 80% sau PT có sự cải thiện rõ (p
JOURNAL OF 108 - CLINICAL MEDICINE AND PHARMACY Scientific Conference on the 70th anniversary of 108 Military Central Hospital, 2021 tủy cổ do hẹp góp phần làm giảm triệu chứng trục. 1. Kim TJ, Bae KW, Uhm WS et al (2008) Prevalence of Trong nhóm nghiên cứu, có 4/32 (12,5%) có triệu ossification of the posterior longitudinal ligament chứng đau mỏi cổ gáy kéo dài sau PT. Kết quả của of the cervical spine. Joint Bone Spine 75: 471-474. nghiên cứu đồng thuận với nhiều nghiên cứu trước 2. Hillard VH, Apfelbaum RI (2006) Surgical đây với nhận định: Mức độ nghiêm trọng của triệu management of cervical myelopathy: Indications chứng trục sau PT có thể được hạn chế bằng việc and techniques for multilevel cervical discectomy . việc tái tạo dải căng phía sau và phục hồi độ cong Spine J 6: 242-251. của cột sống cổ. 3. Kaptain GJ, Simmons NE, Replogle RE et al (2000) Tổn thương rễ C5 là một vấn đề phổ biến và Incidence and outcome of kyphotic deformity phức tạp trong các PT cột sống cổ lối sau. Các yếu tố following laminectomy for cervical spondylotic chèn ép như mô mềm hoặc các gai xương ảnh myelopathy. J Neurosurg Spine 93: 199-204. hưởng đến lỗ ghép thần kinh, nếu không được loại 4. Hirabayashi K, Miyakawa J, Satomi K et al (1981) bỏ hoàn toàn, có thể hạn chế tính di động của rễ Operative results and postoperative progression thần kinh và do đó cản trở sự thay đổi của rễ thần of ossification among patients with ossification of kinh sau PT. Chen và cộng sự [13] gợi ý rằng tổn cervical posterior longitudinal ligament. Spine 6: thương rễ C5 cũng có thể tương quan với sự ưỡn 354-364. quá mức của cột sống cổ. Cột sống cổ bình thường 5. Takeshita K, Murakami M, Kobayashi A et al (2001) có độ ưỡn từ 31 đến 40 độ. Sự tái tạo độ ưỡn quá Relationship between cervical curvature index mức cột sống cổ có thể gây tổn thương rễ C5, trong (Ishihara) and cervical spine angle (C2-7). J Orthop khi đó nếu độ ưỡn không đủ có thể không làm giảm Sci 6: 223-236. chèn ép tủy sống từ dây chằng dọc sau bị vôi hóa 6. Hostin RA, Wu C, Perra JH et al (2008) A hoặc thoát vị đĩa đệm ở phía trước. Chính vì vậy, cả biomechanical evaluation of three revision screw tái tạo độ ưỡn cột sống cổ và giải chèn ép phía sau strategies for failed lateral mass fixation. Spine 33: đầy đủ (đặc biệt là giải chèn ép lỗ ghép thần kinh) 2415-2421. góp phần làm giảm tỷ lệ liệt rễ C5. Nhiều tác giả cho 7. Katonis P, Papadakis SA, Galanakos S et al (2001) rằng cả phục hồi độ cong thích hợp và giải chèn ép Lateral mass screw complications: Analysis of đủ rộng lỗ ghép thần kinh có thể đóng một vai trò 1662 screws. J Spinal Disord Tech 24: 415-420. quan trọng trong việc giảm sự xuất hiện của liệt C5. 8. Duan Y, Zhang H, Min SX, et al (2011) Posterior cervical fixation following laminectomy: A stress 5. Kết luận analysis of three techniques. Eur Spine J 20: 1552- Kết quả của nghiên cứu cho thấy việc cắt cung 1559. sau rộng kết hợp với cố định bằng nẹp vít khối bên 9. Aydogan M, Enercan M, Hamzaoglu A et al (2012) là một phương pháp phẫu thuật hiệu quả trong điều Reconstruction of the subaxial cervical spine using trị bệnh lý tủy cổ đa tầng do thoái hóa có kèm biến lateral mass and facet screw instrumentation. dạng gù. Tỷ lệ phục hồi thần kinh sau PT tốt và khá Spine 37: 335-341. đạt 84,37%. Phẫu thuật cho phép khôi phục lại trục 10. Singh K, Vaccaro AR, Kim J et al (2003) bình thường của cột sống cổ (chỉ số độ cong đã tăng Biomechanical comparison of cervical spine đáng kể từ 8,5 ± 2,4% trước PT lên 18,3 ± 2,1% sau reconstructive techniques after a multilevel PT; p
TẠP CHÍ Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Hội nghị Khoa học chào mừng 70 năm ngày truyền thống Bệnh viện TWQĐ 108 năm 2021 12. Motosuneya T, Maruyama T, Yamada H, et al (2011) Long-term results of tension-band laminoplasty for cervical stenotic myelopathy: A tenyear follow-up. J Bone Joint Surg Br 93: 68-72. 13. Chen Y, Chen D, Wang X et al (2007) C5 palsy after laminectomy and posterior cervical fixation for ossification of posterior longitudinal ligament . J Spinal Disord Tech 20: 533-535. 14. Lee JY, Sharan A, Baron EM et al (2006) Quantitative prediction of spinal cord drift after cervical laminectomy and arthrodesis. Spine 31: 1795-1798 117

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.