intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hại cây lúa part 4

Chia sẻ: Safskj Aksjd | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

106
lượt xem
23
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vì sâu có kích thước lớn và xuất hiện thành đàn nên dễ bị chim, chuột, cá và các loại thiên địch khác tấn công nên tương đối dễ phòng trị. Nếu sâu xuất hiện với mật số cao có thể thả vịt con vào ruộng để ăn hoặc cho nước vào ngập lá lúa trong ruộng để sâu bị trôi đi. - Trứng của loài này thường bị ký sinh bởi ong thuộc các họ Scelionidae, Trichogrammatidae. - Ấu trùng bị ký sinh bởi ruồi họ Tachinidae, ong Braconidae, Eulopidae và Chalcididae. - Bướm thường bị nhện săn...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sâu hại cây lương thực - lúa, bắp, khoai : Sâu hại cây lúa part 4

  1. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai - Vç sáu coï kêch thæåïc låïn vaì xuáút hiãûn thaình âaìn nãn dãù bë chim, chuäüt, caï vaì caïc loaûi thiãn âëch khaïc táún cäng nãn tæång âäúi dãù phoìng trë. Nãúu sáu xuáút hiãûn våïi máût säú cao coï thãø thaí vët con vaìo ruäüng âãø àn hoàûc cho næåïc vaìo ngáûp laï luïa trong ruäüng âãø sáu bë träi âi. - Træïng cuía loaìi naìy thæåìng bë kyï sinh båíi ong thuäüc caïc hoü Scelionidae, Trichogrammatidae. - ÁÚu truìng bë kyï sinh båíi ruäöi hoü Tachinidae, ong Braconidae, Eulopidae vaì Chalcididae. - Bæåïm thæåìng bë nhãûn sàn bàõt. c/ Biãûn phaïp hoïa hoüc. Aïp duûng thuäúc hoaï hoüc khi sáu âaût máût säú cao. CAÌO CAÌO XANH Tãn khoa hoüc: Oxya chinensis Thunberg Hoü Caìo Caìo (Acrididae), Bäü Caïnh Thàóng (Orthoptera) 1. Phán bäú vaì kyï chuí. Caìo caìo xuáút hiãûn åí nhiãöu quäúc gia vç phäø kyï chuí räüng. Ngoaìi cáy luïa, loaìi naìy coìn gáy haûi trãn bàõp, mêa, âáûu phäüng, âáûu naình, rau caíi, coí läöng væûc. 2. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Thaình truìng daìi tæì 30 - 45 mm, maìu náu nhaût láùn xanh vaìng, mäüt soüc maìu náu sáùm chaûy daìi tæì màõt âãún cuäúi caïnh. Ráu âáöu daûng såüi chè, coï tæì 23 - 28 âäút. Hai bãn âènh âáöu xuäi vãö phêa sau màõt keïp coï 1 vãût doüc maìu náu âáûm chaûy suäút tåïi 2 maính læng ngæûc træåïc. Goïc dæåïi maính sau læng âäút thæï 3 - 4 cuía buûng con caïi coï daûng gai. Âuìi chán sau nåí to, maìu âen vaì coï nhiãöu gai nhoün. Thaình truìng caïi coï thãø säúng tæì 2 - 3 thaïng vaì âeí tæì 2 - 3 äø træïng, trung bçnh tæì 20 - 100 træïng trong mäüt äø. Træïng maìu vaìng âáûm, hçnh äúng, håi cong åí giæîa, mäüt âáöu nåí to. ÄØ træïng hçnh tuïi, trong âoï træïng âæåüc xãúp xiãn thaình 2 haìng. Thåìi gian uí træïng khoaíng 6 tuáön, âäi khi láu hån. ÁÚu truìng maìu xanh, ráu hçnh såüi chè. Maính læng ngæûc træåïc daìi hån âáöu. Máöm caïnh keïo daìi tåïi âäút thæï ba cuía buûng. ÁÚu truìng thay da tæì 5 - 9 láön. Thåìi gian 16
  2. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai phaït triãøn trong mäùi giai âoaûn tuäøi tæì 10 - 16 ngaìy. ÁÚu truìng phaït triãøn trong thåìi gian tæì 6 - 10 tuáön. 3. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi Sau khi vuî hoaï tæì 5 - 40 ngaìy, tuỳ theo âiãöu kiãûn thåìi tiãút vaì nguäön thæïc àn thç thaình truìng bàõt âáöu giao phäúi, sau âoï khoaíng 10 - 40 ngaìy thç bàõt âáöu âeí træïng. Træïng âæåüc âeí thaình tæìng äø trong âáút, nåi båì ruäüng hay baîi coí hoang. Caìo caìo thæåìng thêch âeí træïng nåi âáút áøm, coï pha caït hån laì âáút seït nàûng, thêch nåi coï nhiãöu coí daûi vaì nhiãöu nàõng. Thaình truìng gáy haûi maûnh vaìo buäøi saïng vaì chiãöu maït vaì coï xu tênh bay vaìo aïnh læía hoàûc âeìn tia tæí ngoaûi vaì coï thãø båi khi nhaíy xuäúng næåïc. Thåìi kyì maû hay luïa non, caí thaình truìng vaì áúu truìng âãöu àn khuyãút laï, âäi khi chè coìn gán chênh. Khi luïa träø bäng hay chên, thaình truìng vaì áúu truìng coï thãø càõn âæït cuäúng bäng laìm bäng bë leïp. 4. Biãûn phaïp phoìng trë - Træåïc khi gieo cáúy cáön doün saûch coí åí båì ruäüng. - ÅÍ giai âoaûn maû hay luïa non coï thãø duìng våüt âãø bàõt caìo caìo. - Âäút læía thu huït caìo caìo tåïi, xong duìng thuäúc diãût. - Caìo caìo coï nhiãöu thiãn âëch nhæ caïc loaìi ruäöi àn thët, tuyãún truìng, bãûnh kyï sinh áúu truìng vaì thaình truìng. Ngoaìi ra, chim, ãúch, nhãûn vaì ruäöi thuäüc hoü Sphecidae laì nhæîng loaìi àn caìo caìo nhiãöu. - Coï thãø duìng baî mäöi gäöm: caïm + næåïc muäúi + thuäúc træì sáu, âàût nåi caìo caìo hay âeí træïng âãø thu huït thaình truìng. - Phun thuäúc træì sáu khi caìo caìo xuáút hiãûn nhiãöu. SÁU CUÄÚN LAÏ NHOÍ ÅÍ âäöng bàòng säng Cæíu Long coï nhiãöu loaìi sáu cuäún laï nhoí gáy haûi luïa, nhæng gàûp phäø biãún nháút laì loaìi Cnaphalocrosis medinalis Gueneïe, thuäüc hoü Ngaìi Saïng (Pyralidae), bäü Caïnh Vaíy (Lepidoptera). 1. Phán bäú. C. medinalis xuáút hiãûn tæì Nháût, theo hæåïng Âäng Nam AÏ xuäúng âãún UÏc cháu vaì âaî gáy haûi nhiãöu åí caïc quäúc gia nhæ ÁÚn Âäü, Bangladesh, Burma, Kampuchea, Indonesia, Hawai, Laìo, Madagascar, Malaysia, Philippines, Sri - Lanka, Trung Quäúc, Triãöu Tiãn, Thaïi Lan vaì Viãût Nam. 2. Kyï chuí. Ngoaìi luïa, sáu coìn coï thãø phaï haûi trãn cáy bàõp, mêa, luïa hoang, luïa mç, cáy lau, caïc loaûi coí nhæ Brachiaria, Echinochloa, Eleusine, Imperata, Leersia, Panicum, Paspalum, Pennisetum. 17
  3. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai 3. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc Bæåïm coï chiãöu daìi thán tæì 8 - 12 mm, saíi caïnh räüng tæì 19 - 23 mm, nãön caïnh maìu vaìng råm, bça caïnh coï 1 âæåìng viãön maìu náu âáûm, giæîa caïnh coï 3 soüc maìu náu, 2 soüc bça daìi vaì soüc giæîa ngàõn. Bæåïm säúng tæì 5 - 10 ngaìy. Mäüt bæåïm caïi coï thãø âeí âãún 300 træïng. Træïng âæåüc âeí raíi raïc hay thaình tæìng nhoïm doüc gán chênh cuía laï, mäùi nhoïm tæì 10 - 12 træïng åí caí hai màût laï, nhæng màût trãn coï nhiãöu træïng hån. Træïng hçnh báöu duûc daìi khoaíng 0,5 mm, maìu tràõng, chuyãøn sang maìu vaìng nhaût khi sàõp nåí. Giai âoaûn træïng tæì 3 - 7 ngaìy. Sáu non måïi nåí maìu tràõng sæîa, coï läng náu phuí khàõp mçnh. Sáu låïn âuí sæïc daìi khoaíng 19 - 22 mm, maìu xanh laï maû, thán chia âäút ráút roî raìng. Sáu coï tæì 5 - 6 tuäøi, phaït triãøn trong thåìi gian tæì 15 - 28 ngaìy. Nhäüng daìi tæì 7 - 10 mm maìu náu, thåìi gian nhäüng tæì 6-10 ngaìy. Voìng âåìi sáu cuäún laï nhoí haûi luïa tæì 25 - 36 ngaìy. Voìng dåìi vaì triãûu chæïng gáy haûi (IRRI, 1983; Reissig vaì ctv, 1986) 4. Táûp quaïn sinh säúng vaì caïch gáy haûi Bæåïm thæåìng vuî hoïa vãö ban âãm, tæì 9 giåì täúi âãún saïng häm sau. Ban ngaìy bæåïm träún trong khoïm luïa hoàûc coí daûi, khi bë âäüng thç bay mäüt âoaûn ngàõn trãn laï luïa. Táút caí caïc hoaût âäüng nhæ bàõt càûp, âeí træïng âãöu xaíy ra ban âãm. Bæåïm bë thu huït 18
  4. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai nhiãöu båíi aïnh saïng âeìn, nháút laì bæåïm caïi. Bæåïm thêch caïi âeí træïng åí caïc ruäüng luïa hoàûc maû coï maìu xanh âáûm, ráûm raûp vaì thêch táûp trung nhiãöu åí nhæîng ruäüng gáön båì mæång, gáön nhaì åí, gáön væåìn hoàûc âæåìng âi coï boïng maït. Sáu non måïi nåí ráút nhanh nheûn, boì khàõp trãn laï, thán cáy vaì chui vaìo laï non, màût trong cuía beû laï àn pháön xanh, chæìa laûi låïp maìng tràõng moíng trãn laï luïa. Sang tuäøi 2, sáu boì âãún caïc laï giaì nhaí tå åí 2 bça laï luïa khoaíng giæîa laï, såüi tå gàûp khäng khê seî khä vaì ruït hai bça laï laûi, màût trãn laï cuäún vaìo bãn trong thaình mäüt caïi bao theo chiãöu doüc laï luïa, sáu áøn trong âoï vaì caûp àn pháön xanh cuía laï âãø sinh säúng. Chè coï 1 sáu trong mäüt cuäún laï. Sáu tuäøi låïn coï thãø àn 1 - 2 laï luïa trong mäüt ngaìy vaì coï khaí nàng nhaí tå dãût gáûp laï theo chiãöu ngang, âäi khi cháûp 2 - 5 laï cuäún thaình mäüt bao. Sáu nàòm trong bao, coï thãø àn phaï suäút ngaìy âãm. Sáu coìn coï thãø di chuyãøn hàón ra khoíi bao cuí âãø gáy haûi caïc laï måïi. Mäüt con sáu tæì khi nåí âãún træåíng thaình coï thãø gáy haûi tæì 3 - 5 laï. Sáu thæåìng di chuyãøn vaìo buäøi chiãöu, nãúu trong ngaìy tråìi mæa hoàûc rám maït thç sáu coï thãø di chuyãøn báút cæï luïc naìo. Sáu non låïn âáøy sæïc chuyãøn tæì maìu xanh sang vaìng häöng vaì coï thãø hoïa nhäüng ngay nåi âaî sinh säúng hoàûc chui ra khoíi bao cuí tçm vë trê khaïc hoïa nhäüng. Sáu coï thãø nhaí tå, càõn âæït hai âáöu laï vaì bët laûi thaình bao kên âãø hoïa nhäüng bãn trong. Laï luïa bë sáu gáy haûi seî khä, cáy heïo, giaím nàng suáút, nháút laì khi sáu táún cäng laï cåì. 5. Caïc yãúu täú aính hæåíng âãún máût säú 1/Thæïc àn. Giäúng luïa nhaíy nhiãöu chäöi, laï xanh âáûm, thu huït bæåïm tåïi âeí træïng. Luïa laûi âæåüc träöng nhiãöu vuû trong mäüt nàm nãn trãn âäöng ruäüng luän coï thæïc àn cho sáu. 2/Thåìi tiãút: Sáu cuäún laï nhoí thêch håüp vuû Âäng - Xuán vç thåìi tiãút thuáûn låüi âãø cáy luïa phaït triãøn täút. Nhiãût âäü thêch håüp âäúi våïi sáu cuäún laï nhoí laì 25 - 29oC, vaì áøm âäü trãn 80%. 3/Thiãn âëch: Nhoïm thiãn âëch cuía sáu cuäún laï nhoí coï vai troì quan troüng trãn âäöng ruäüng, chuí yãúu gäöm caïc loaìi sau: - Ong hoü Trichogrammatidae kyï sinh træïng. - Ong thuäüc caïc hoü Braconidae, Ichneumonidae, Chalcididae thæåìng kyï sinh áúu truìng vaì nhäüng. - Náúm vaì virus kyï sinh sáu. - Mäüt säú loaìi thuäüc bäü Caïnh Cæïng àn áúu truìng. - Mäüt säú loaìi nhãûn, chuäön chuäön àn bæåïm. 6. Biãûn phaïp phoìng trë - Laìm coí trong vaì xung quanh ruäüng luïa. - Khi máût säú bæåïm cao coï thãø duìng báøy âeìn âãø thu huït. Vç quáön thãø thiãn âëch cuía sáu cuäún laï nhoí tæång âäúi phong phuï nhæ âaî nãu 19
  5. Chæång I.. Sáu haûi cáy læång thæûc - luïa, bàõp, khoai trãn nãn chè aïp duûng thuäúc âãø trë khi tháût cáön thiãút, nháút laì åí giai âoaûn âáöu cuía cáy luïa. CAÏC LOAÌI SÁU ÂUÛC THÁN Sáu âuûc thán luïa coìn goüi laì sáu äúng hoàûc sáu naïch. Coï 6 loaìi sáu âuûc thán luïa chênh åí AÏ cháu, nhæng åí Viãût nam chuí yãúu coï 4 loaìi sau: - Sáu âuûc thán Maìu Vaìng, coìn goüi laì sáu bæåïm Hai Cháúm, coï tãn khoa hoüc laì Scirpophaga incertulas = Tryporyza incertulas, Schoenobius incertulas, Scirpophaga incertullus, Tryporyza incertullus, Schoenobius incertullus, Scirpophaga bipunctifer (Walker), Tryporyza bipunctifer, Schoenobius bipunctifer. - Sáu âuûc thán Soüc Náu Âáöu Âen coï tãn khoa hoüc laì Chilo polychrysus Meyrick = Chilotraea polychrysus, Chilo polychrysa, Chilotraea polychrysa. - Sáu âuûc thán Soüc Náu Âáöu Náu coï tãn khoa hoüc laì Chilo suppressalis Walker = Chilo simplex Walker Ba loaìi sáu trãn thuäüc hoü Ngaìi Saïng (Pyralidae), bäü Caïnh Vaíy (Lepidoptera). - Sáu âuûc thán Maìu Häöng coï tãn khoa hoüc laì Sesamia inferens Walker, hoü Ngaìi Âãm (Noctuidae), bäü Caïnh Vaíy (Lepidoptera). 1. Phán bäú. Caïc loaìi sáu âuûc thán luïa âæåüc ghi nháûn xuáút hiãûn taûi caïc quäúc gia nhæ Afghanistan, ÁÚn Âäü, Bangladesh, Bhutan, Burma, Indonesia, Kampuchea, Laìo, Malaysia, Nepal, Tán Guinea, Philippines, Pakistan, Sri - Lanka, Viãût Nam, miãön nam caïc næåïc Nháût, Trung Quäúc vaì Triãöu Tiãn. Riãng sáu Soüc Náu Âáöu Âen træåïc kia âæåüc ghi nháûn chè gáy haûi åí Malaysia nhæng gáön âáy xuáút hiãûn phäø biãún åí nhiãöu nåi nhæ Burma, ÁÚn Âäü, Kampuchea, Laìo, Nepal, Philippines, Viãût Nam vaì miãön Nam Trung Quäúc. 2. Kyï chuí. Ngoaìi cáy luïa, caïc loaìi sáu âuûc thán luïa coï thãø sinh säúng âæåüc trãn caïc loaûi cáy nhæ mêa, bàõp, luïa hoang, caïc loaûi coí nhæ coí läöng væûc, Sacclolepsis, Scirpus, Etaria, Phragmites, Typha, Panicum paspalum, Zizania, Echinochloa. Âàûc biãût laì sáu âuûc thán maìu vaìng chè säúng trãn luïa vaì luïa hoang. 3. Âàûc âiãøm hçnh thaïi vaì sinh hoüc 1) Sáu âuûc thán Maìu Vaìng, Scirpophaga incertulas (Walker) Bæåïm caïi coï chiãöu daìi thán tæì 10 - 13 mm, saíi caïnh räüng tæì 23 - 30 mm, thán vaì caïnh coï maìu vaìng nhaût, giæîa caïnh coï mäüt cháúm âen to. Cuäúi buûng coï chuìm läng maìu vaìng nhaût duìng âãø phuí lãn äø træïng. Bæåïm âeí âãm thæï ba sau khi vuî hoïa vaì liãn tiãúp tæì 2 - 6 âãm, cao nháút laì âãm thæï 2 vaì 3, mäüt bæåïm caïi coï thãø âeí tæì 200 - 300 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2