SKKN: Biện pháp chỉ đạo tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số

Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> <br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> Trường Tiểu học Tình Thương đóng trên địa bàn buôn Tuôr A, xã Dray <br /> Sáp. Là một trường thuộc vùng đặc biệt khó khăn, 100% học sinh của trường  <br /> là dân tộc thiểu số. Tiếng Việt là ngôn thứ thứ nhất của người Kinh nhưng là <br /> ngôn ngữ  thứ  hai của các em học sinh dân tộc thiểu số. Do đó việc tiếp thu <br /> kiến thức của các em gặp nhiều khó khăn và còn nhiều hạn chế. Là một  <br /> người làm công tác quản lý , thấy được những khó khăn trong quản lý cũng  <br /> như công tác dạy và học, vốn tiếng Việt của các em chưa đáp ứng được yêu  <br /> cầu dẫn đến chất lượng dạy và học  ở  đây không thể  sánh vai với những <br /> trường thuận lợi. Tôi luôn trăn trở và tìm ra những giải pháp nhằm tăng cường  <br /> tiếng Việt cho  học sinh làm cơ sở để các em học tốt tiếng Việt cũng như các <br /> môn học khác . Đặc biệt giúp các em tự tin, mạnh dạn trong giao tiếp với bạn  <br /> bè, thầy cô, mọi người. Sau nhiều năm nghiên cứu và áp dụng chỉ  đạo thực <br /> hiện một số giải pháp về tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số <br /> ở trường tiểu học Tình Thương, chất lượng giáo dục ở đây đã được nâng lên.<br /> <br />     Khi các em được tăng cường tiếng Việt, được bồi dưỡng tiếng Việt thì <br /> các em sẽ có kỹ năng nghe, nói,  đọc, viết tốt hơn. Có được vốn tiếng Việt đủ <br /> để nghe, hiểu thì việc giao tiếp hàng ngày và đặc biệt là quá trình tiếp thu bài  <br /> của các em sẽ trở nên dễ dàng hơn. Trong thực tế giảng dạy cho thấy, những  <br /> em học sinh người dân tộc thiểu số  trước khi bước vào trường tiểu học có  <br /> được vốn tiếng Việt cơ bản rồi thì việc giao tiếp cũng như quá trình tiếp thu <br /> bài của những em này có nhiều thuận lợi, không kém nhiều so với những em <br /> học sinh người Kinh. Với tầm quan trọng và cần thiết của việc tăng cường  <br /> tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số nhằm nâng cao chất lượng giáo dục  <br /> cũng như  rèn kỹ  năng giao tiếp cho các em học sinh dân tộc thiểu số  tại  <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 1 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> trường tiểu học Tình Thương nên tôi đã chọn đề tài "Biện pháp  chỉ đạo tăng <br /> cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số".<br /> <br /> 2.   Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> Đề  tài này đã đúc kết một số kinh nghiệm trong quá trình chỉ  đạo <br /> giáo viên thực hiện các biện pháp tăng cường tiếng Việt  nhằm nâng cao <br /> chất lượng môn Tiếng Việt nói riêng và nâng cao chất lượng giáo dục  <br /> nói chung cho học sinh trường tiểu học Tình Thương, huyện Krông Ana<br /> <br /> Nghiên cứu, thống kê tổng hợp số  liệu những thực trạng về  dân <br /> trí, cha mẹ  học sinh, đội ngũ giáo viên, chất lượng học sinh trong nhà <br /> trường, những thuận lợi, khó khăn của học sinh về  chất lượng tiếng  <br /> Việt, vốn tiếng Việt, kỹ  năng giao tiếp. Tìm ra các biện pháp tối  ưu  <br /> nhằm tang cường tiếng Việt cho học sinh trong  quá trình giảng dạy trên <br /> lớp và những hoạt động ngoài giờ  lên lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo <br /> dục.<br /> 3.  Đối tượng nghiên cứu<br />      Tiến hành nghiên cứu những biện tăng cường tiếng Việt cho học sinh  <br /> dân tộc thiểu số  mà giáo viên của  trường đã thực hiện trong năm học 2016­ <br /> 2017.<br />      Giáo viên và học sinh  trường tiểu học Tình Thương năm học 2016­ <br /> 2017.     <br /> <br /> 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu<br />      Nghiên cứu các phương pháp dạy và học, những thành tựu trong việc  <br /> đổi mới phương pháp dạy học đối với học sinh dân tộc thiểu số  đặc biệt là  <br /> biện pháp của việc thực hiện để  tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số của tất cả đội ngũ giáo viên trường tiểu học Tình Thương<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 2 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> <br />    5.  Phương pháp nghiên cứu<br />      ­ Tổng hợp số liệu <br />      ­ Phân tích, so sánh chất lượngtiếng Việt nói riêng, chất lượng giáo dục <br /> nói chung trước khi chưa áp dụng biện pháp và sau khi áp dụng các biện  <br /> pháp.<br />      ­ Phỏng vấn <br /> <br /> <br /> <br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br />   1. Cơ sở lí luận<br />        Tiếng Việt là một môn học hết sức quan trọng đối với tất cả  các bậc <br /> học của nền giáo dục nước ta hiện nay. Với học sinh là người dân tộc thiểu <br /> số, việc tăng cường tiếng Việt nhằm nâng cao chất lượng giáo dục là một <br /> trong những vấn đề  đang được các cấp, các ngành, các trường học đặc biệt <br /> quan tâm. Tiếng Việt trong nhà trường tồn tại với hai tư cách: vừa là một môn <br /> học vừa là công cụ giao tiếp, học tập của học sinh. Do đó, trình độ tiếng Việt <br /> có vai trò và ảnh hưởng rất lớn  đối với khả  năng học tập các môn học khác <br /> của học sinh. Thực tế cho thấy, học sinh người dân tộc thiểu số càng học lên <br /> lớp trên thì khả năng đạt chuẩn chương trình các môn học càng thấp vì nhiều <br /> nguyên nhân như  cơ  sở  vật chất, trang thiết bị, điều kiện kinh tế, điều kiện  <br /> học tập, trình độ  nhận thức... trong đó, sự  thiếu hụt về  vốn sống, vốn ngôn  <br /> ngữ là nguyên nhân chủ yếu và trực tiếp của tình trạng trên. <br /> <br />        Trong những năm vừa qua, Giáo dục học sinh dân tộc thiểu số   ở  vùng <br /> sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế­ xã hội gặp nhiều khó khăn đã và đang <br /> được Đảng, Nhà nước và các địa phương quan tâm, đầu tư  xây dựng cơ  sở <br /> vật chất, trang thiết bị phục vụ cho dạy và học. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 3 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br />   Tăng cường tiếng Việt là việc làm hết sức quan trọng, góp phần giúp <br /> các em học tốt các môn học khác và thuận lợi trong việc lĩnh hội  tri thức các  <br /> cấp học tiếp theo và nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường. <br /> <br /> 2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu<br />        Trường tiểu học Tình Thương là một trường thuộc vùng đặc biệt khó <br /> khăn của huyện Krông Ana. Địa bàn của trường gồm 3 buôn, đó là buôn Tuôr  <br /> A, buôn Tuôr B, buôn Kala. Nhà trường có 1 điểm trường lẻ và 1 điểm trường <br /> chính. Người dân  ở  đây 100% là dân tộc thiểu số, chủ  yếu là dân tộc Ê đê. <br /> Trình độ dân trí còn thấp, đời sống kinh tế  của người dân còn gặp rất nhiều  <br /> khó khăn, họ sống bằng nghề nông, rẫy nương ít, họ   phải đi làm thuê kiếm <br /> sống qua ngày.    Năm học 2016­2017,  nhà trường có 13 lớp; 31 cán bộ, giáo <br /> viên, nhân viên; 248 học sinh trong đó 100% học sinh dân là tộc thiểu số. Đội  <br /> ngũ giáo viên đạt chuẩn 100%, có đủ  giáo viên dạy môn chuyên biệt, nhiều <br /> giáo viên tâm huyết với nghề, yêu thương học sinh, cố  gắng khắc phục khó <br /> khăn để  hoàn thành nhiệm vụ. Bên cạnh đó cũng có một số  khó khăn nhất  <br /> định, trường  có 20/23 giáo viên là người Kinh. Gần 80% giáo viên cư  trú tại <br /> thành phố Buôn Ma Thuột về đây công tác. Các cô không biết tiếng Ê đê nên  <br /> công tác phối kết hợp với cha mẹ học sinh, cộng đồng gặp không ít khó khăn.  <br /> Một số giáo viên vẫn còn thiếu kinh nghiệm trong việc dạy học sinh dân tộc  <br /> thiểu số. vẫn còn một số  giáo viên chưa thật sự  tâm huyết, kỹ  năng truyền  <br /> đạt kiến thức chưa tốt, chưa nhiệt tình trong việc vận động học sinh đi học <br /> đều. Trường tổ  chức học 2 buổi / ngày nhưng số  tiết  các môn chuyên biệt <br /> chiếm nhiều nên không có nhiều tiết để tăng cường, đặc biệt học sinh dân tộc <br /> buổi thứ 2 trong ngày thường tự do nghỉ học nên việc tăng cường thường gián <br /> đoạn, không được liên tục. Điều kiện của cộng đồng, cha mẹ  học sinh  còn <br /> hạn chế về trình độ, nhận thức, kinh tế  nên việc phối kết hợp với giáo viên, <br /> nhà   trường   gặp   nhiều   trở   ngại   lớn.   Cha   mẹ   phó   mặc   cho   giáo   viên,   nhà <br /> <br /> <br /> ­ 4 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> trường trong việc giáo dục học sinh. Nhiều cha mẹ chưa ý thức được việc đi <br /> học chuyên cần, sẵn sàng cho con nghỉ  học để  theo lên nương rẫy, đi chăn <br /> bò,.... Nhiều cha mẹ không biết tiếng Việt nên khó có thể giao tiếp với cô.<br /> <br /> Trong những năm học vừa qua, nhà trường đã cố  gắng tìm nhiều giải  <br /> pháp để nâng cao chất lượng giáo dục như đổi mới phương pháp dạy học; sử <br /> dụng phương án  tăng thời lượng tiếng Việt 1, điều chỉnh nội dung dạy học,  <br /> điều chỉnh thời lượng dạy các môn học để tập trung  dạy các môn học cơ bản  <br /> như  Toán, tiếng Việt; tăng cường phụ  đạo học sinh khó khăn; tổ  chức các <br /> hình thức  học tập như học theo nhóm, đôi bạn cùng tiến, nhiều tiết học kéo <br /> dài 55 đến 60 phút... song chất lượng vẫn chưa được như  mong muốn vì rất  <br /> nhiều học sinh vốn tiếng Việt rất hạn chế, kỹ năng giao tiếp chưa tự tin, nói  <br /> không trọn câu, lí nhí,… có khi một câu hỏi mà giáo viên đưa ra đến 3 lần  <br /> nhưng các em vẫn không hiểu, không trả lời được. Hầu như các em nhút nhát,  <br /> không tự tin giao tiếp với thầy cô giáo. Học sinh lớp 3, lớp 4 nhưng đọc viết <br /> vẫn chưa thông thạo. Kỹ năng  giao tiếp bằng tiếng Việt của các em còn chưa <br /> tự tin, trả lời câu hỏi của cô giáo không được đầy đủ. <br /> <br />           Việc tạo thói quen và bồi dưỡng tiếng Việt cho các em  ở  gia đình và  <br /> cộng đồng cũng gặp khó khăn vì người dân  ở    ba buôn trường đóng   đều  <br /> 100% là đồng bào dân tộc, họ   ở  thành từng cộng đồng nên họ  giao tiếp với <br /> nhau bằng tiếng mẹ đẻ  do đó cơ  hội các em nói tiếng Việt chỉ  có thể  những <br /> giờ học trên lớp. Mọi người trong gia đình hầu hết không sử dụng tiếng Việt  <br /> họ  sinh hoạt giao tiếp trong gia đình đều bằng tiếng mẹ  đẻ. Vì vậy, các em  <br /> không có được cơ hội bồi dưỡng thêm tiếng Việt khi ở nhà<br /> <br />       Bên cạnh đó, trình độ  dân trí thấp, các gia đình chưa thực sự  quan tâm  <br /> đến việc học tập của con em. Nhiều  học sinh thường xuyên phải nghỉ học để <br /> ở  nhà giúp đỡ  gia đình như  giữ  em, chăn bò, làm nương rẫy, tự  đi nhặt điều <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 5 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> để bán kiếm tiền... Vào nhà, hầu hết các em  không có góc học tập để các em  <br /> học ở nhà do đó việc tiếp thu kiến còn gián đoạn, không liên tục.<br /> <br />      Từ  những thực trạng như  thế, tôi đã nghiên cứu và tìm ra một số  giải  <br /> pháp mà bản thân đã tích lũy nhiều năm bằng những kinh nghiệm thực tế <br /> giảng dạy và quản lý.  Những biện  pháp này đã được áp dụng và thực hiện  <br /> có hiệu quả tại đơn vị.<br /> <br /> 3. Nội dung và hình  thức của giải pháp<br /> <br />   3.1. Mục tiêu của giải pháp<br />      Các giải pháp đưa ra nhằm tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc  <br /> thiểu số  một cách có hiệu quả  để  góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, <br /> giảm tỉ  lệ  học sinh ngồi sai lớp, phát triển kỹ  năng giao tiếp và kỹ  năng sử <br /> dụng tiếng Việt của học sinh ở mọi môi trường giao tiếp.<br /> <br /> 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện những giải pháp <br /> <br /> a. Tổ chức xây dựng môi trường học tập thân thiện để tăng cường <br /> tiếng Việt<br />         Để  thực hiện tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số  đạt <br /> ,<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> hiệu quả thì việc xây dựng môi trường học tập thân thiện là bước quan trọng <br /> và cần thiết nhất. Trong xây dựng môi trường học tập thân thiện gồm có hai <br /> phần: Môi trường vật chất (Phòng học) và môi trường tinh thần (thái độ  của <br /> giáo viên trong sinh hoạt, học tập)<br /> <br /> a.1. Môi trường vật chất (Phòng học)<br /> <br /> Vào đầu năm học, tôi phát động phong trào trang trí phòng học thân <br /> thiện đến tất cả giáo viên chủ nhiệm của các lớp. Và đây là một trong các tiêu  <br /> chí để xếp loại thi đua cuối năm học.  Tôi cho giáo viên Mỹ thuật của trường  <br /> phác chung một mô hình trang trí của các phòng học gồm: Góc nghệ thuật, góc <br /> ngôn   ngữ,   góc   thiên   nhiên,   góc   thư   viện,   góc   nội   quy,   góc   sản   phẩm   địa <br /> <br /> <br /> ­ 6 ­<br />  Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> phương. Tất cả  các góc này quy định về  phần cứng còn trang trí ở  từng góc <br /> thì mỗi giáo viên tự  sáng tạo và có thể  linh động thêm nhiều góc khác sinh  <br /> động hơn. Khi xây dựng được môi trường phòng học thân thiện, “giàu ngôn <br /> ngữ” như thế  thì học sinh sẽ có thêm nhiều cơ  hội khác nhau để  tăng cường <br /> tiếng Việt như  cùng ngồi đọc sách, truyện tại góc thư  viện, cùng nhau đọc <br /> các nội quy lớp học, cùng nhau nói tên các sản phẩm địa phương,…Và đó  <br /> cũng là những góc hỗ trợ giáo viên trong các giờ học rất nhiều nhằm nâng cao <br /> chất lượng tiết học.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />        <br /> <br /> <br /> <br /> <br />   <br /> Một số góc trang trí trong phòng học thân thiện tại trường<br /> <br /> a.2. Môi trường tinh thần<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 7 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> Môi trường tinh thần có nghĩa là giáo viên là người tạo ra môi trường <br /> thân thiện để  học sinh thấy được mình là người được thầy cô chào đón mỗi  <br /> khi đến lớp, đến trường. Các em vào lớp luôn nhận được sự  thân thiện cởi <br /> mở  của thầy cô. Để  được như  vậy, mỗi thầy cô giáo phải đổi mới phương <br /> pháp dạy học, dạy học theo hướng lấy học sinh làm trung tâm, tạo cơ hội để <br /> tất cả  học sinh trong lớp cùng được làm việc cá nhân hoặc làm việc theo  <br /> nhóm bạn. Tất cả  học sinh đều được tôn trọng và bình đẳng, không đe dọa, <br /> không chê bai học sinh dù các em trả  lời chưa  đúng, luôn phải động viên <br /> khuyến khích các em để các em có được niềm tin khi đến lớp và có niềm tin <br /> khi tham gia học tập. Khi các em thấy được “Mỗi ngày đến trường là một <br /> ngày vui” thì các em sẽ đi học chuyên cần và tích cực học tập hơn. Như vậy  <br /> các em có cơ hội bồi dưỡng tiếng Việt tốt hơn.<br /> <br /> b. Tạo thói quen sử dụng tiếng Việt ở gia đình và cộng đồng<br />         Gia đình là trường học đầu tiên và vô cùng quan trọng đối với mỗi đứa  <br /> trẻ  đặc biệt là việc hình thành ngôn ngữ  cho trẻ. 248 học sinh của trường là <br /> đồng bào dân tộc thiểu số. Gia đình các em sống trong một cộng đồng là <br /> người dân tộc thiểu số. Họ  sinh hoạt giao tiếp với nhau đều bằng tiếng mẹ <br /> đẻ. Bởi thế, các em không  có cơ  hội sử dụng vốn  tiếng Việt khi  ở nhà, chỉ <br /> biết nói tiếng mẹ đẻ với mọi người, cộng đồng.<br /> <br />        Hiểu được tầm quan trọng của tiếng Việt  đối với học sinh dân tộc  <br /> thiểu số  như  thế   nên tôi thường xuyên phối hợp với ban tự  quản, các đoàn <br /> thể của buôn, nhắc nhở  cha mẹ  học sinh trong các cuộc họp, sinh hoạt buôn <br /> cần quan tâm đến việc bảo tồn, phát huy tiếng nói, chữ viết của dân tộc mình  <br /> và chỉ  rõ tầm qua trọng  của tiếng Việt trong việc tiếp thu bài học, quá trình  <br /> giao tiếp  của học sinh trên lớp. Nhắc nhở   họ  rèn luyện  thói quen sử  dụng  <br /> tiếng Việt trong sinh hoạt hàng ngày tại gia đình, cộng đồng..<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 8 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br />      Và tôi thấy việc làm này có tiến triển tốt. Theo điều tra, tôi được biết <br /> hiện nay nhiều gia đình  đã có thói quen dùng tiếng phổ thông trong sinh hoạt  <br /> gia đình; các chi đoàn buôn đã xây dựng được kế hoạch hoạt động để tổ chức  <br /> sân chơi cho các em trong thời gian nghỉ hè và thời gian các em nghỉ  học. Vì  <br /> vậy các em đã có thêm cơ hội  được tiếp xúc với tiếng Việt ngay tại gia đình  <br /> và ở cộng đồng, vốn tiếng Việt của các em cũng được nâng lên rất nhiều góp <br /> phần thuận lợi cho việc tiếp thu bài học ở lớp, ở trường.  <br /> <br /> c. Khuyến khích giáo viên tự học tiếng dân tộc <br />     Năm học 2016­ 2017, nhà trường có tất cả  23 giáo viên, trong đó có 3  <br /> giáo viên là người dân tộc thiểu số tại chỗ.Năm học 2015­ 2016 nhà trường đã <br /> tạo điều kiện cho một cán bộ  quản lý và một giáo viên tham gia học tiếng Ê  <br /> đê. Để  tổ  chức cho 100% số  CBQL và giáo viên tham gia học tiếng Ê đê thì <br /> cũng gặp nhiều khó khăn. Nên tôi cũng đã khuyến  khích, động viên giáo viên  <br /> tự  học tiếng Ê đê qua đồng nghiệp là người dân tộc, cộng đồng   hoặc học  <br /> sinh của mình. Nhà trường đã tạo điều kiện cho giáo viên trong quá trình tự <br /> học, giảm một số  tiết dạy để  giáo viên có thời gian đi sưu tầm, tìm tài liệu  <br /> học tập. Nhiều giáo viên đã nắm được những từ  ngữ  cơ  bản phục phụ  cho  <br /> công tác giảng dạy. Giáo viên biết sử dụng một số  tiếng dân tộc cơ  bản để <br /> giao tiếp với học sinh thân thiện, gần gũi hơn. Và đó là   điều kiện để  giải <br /> thích cho các em hiểu được những tiếng, từ, câu khó, hướng dẫn cho các em  <br /> phát âm tiếng Việt một cách chính xác hơn. <br /> <br /> Ví dụ: Khi giải nghĩa một số từ khó, để giúp các em hiểu nghĩa và nhớ <br /> lâu nghĩa của từ  thì giáo viên dùng tiếng mẹ  để  để  giải thích. Khi giải thích  <br /> nghĩa của từ  “mênh mông” , giáo viên dùng tiếng mẹ đẻ là: “prong pring” để <br /> giải nghĩa. Có như vậy học sinh mới hiểu và nhớ lâu hơn<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 9 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br />        d.  Tổ chức “ Giao lưu tiếng Việt giữa các khối lớp”<br />        Chương trình "Giao lưu tiếng việt của chúng em" là một hoạt động rất ý <br /> nghĩa và thiết thực đối với học sinh dân tộc thiểu số, nhằm khơi dậy ở các em <br /> học sinh dân tộc lòng ham thích tiếng việt, yêu quý trân trọng bản sắc văn hóa <br /> dân tộc. Thông qua giao lưu giúp cho học sinh có cơ  hội được giao lưu tiếng  <br /> Việt, hình thành kĩ năng sử dụng tiếng Việt và tình yêu tiếng Việt, phát huy kỹ <br /> năng nghe nói, đọc, viết và khả năng diễn thuyết của các em học sinh dân tộc.  <br /> Giao lưu còn tạo cho các em sân chơi lý thú, không khí vui tươi "Học mà chơi, <br /> chơi mà học".<br /> <br />       Hàng năm, nhà  trường đã tổ chức giao lưu tiếng Việt giữa các lớp trong <br /> khối với nhau. Nội dung giao lưu phong phú như hát, múa, hò, vè, đọc thơ, thi  <br /> chữ  viết đẹp, diễn thuyết theo chủ  đề,… . Nhà trường ban hành kế  hoạch <br /> sớm, nội dung kế hoạch cụ thể nên các lớp đã xây dựng kế hoạch  tập luyện,  <br /> đầu tư  bài bản, do đó buổi Giao lưu tiếng Việt của năm học nào cũng thành <br /> công tốt đẹp và thật sự có ý nghĩa to lớn đối với các em học sinh dân tộc. Các <br /> em đã thật sự   được bổ  sung vốn tiếng Việt và phát triển kỹ  năng sử  dụng <br /> vốn tiếng Việt của mình rất nhiều, giúp cho các em rất nhiều trong giao tiếp  <br /> cũng như  trong học tập.<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                 <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 10 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Một số hình ảnh về hoạt động giao lưu tiếng Việt tại trường<br /> <br /> e. Đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học và hoạt động khác<br /> Chỉ đạo dạy tăng thời lượng dạy học môn Tiếng Việt  từ 350 tiết thành <br /> 500 tiết đối với học sinh lớp 1 và điều chỉnh thời lượng dạy các môn khác để <br /> ưu tiên cho dạy tiếng Việt. Thực hiện tăng cường  tiếng Việt cho học sinh  ở <br /> mọi lúc, mọi nơi.<br /> <br /> Tích hợp tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân tộc vào tất cả các môn  <br /> học, hoạt động giáo dục và  trong từng hoạt động, trong suốt tiến trình của <br /> tiết dạy.<br /> <br /> Ví dụ: Trong giờ dạy Toán, các yêu cầu của bài tập giáo viên phải gọi <br /> học sinh đọc. Khi thực hiện các phép tính cần tăng cường tiếng Việt bằng  <br /> cách cho học sinh trình bày cách thực hiện phép tính đó hoặc khi giải xong bài <br /> toán, giáo viên gọi nhiều học sinh nối tiếp đọc lại bài giải trước lớp<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 11 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> Luyện nói cho các em thông qua việc trả  lời câu hỏi của bài hoặc kể <br /> chuyện; tăng cường sử dụng đồ dùng dạy học trong các tiết học gần gũi với  <br /> đời sống các em<br /> <br /> Ví dụ: Trong các tiết học, giáo viên luyện cho học sinh trả lời câu hỏi  <br /> đầy đủ. Tận dụng tối đa tranh minh họa và đồ dùng dạy học, sử dụng các vật <br /> thật để  giải nghĩa từ,tránh giải thích dài dòng vì vốn từ  Tiếng Việt của các <br /> em còn hạn chế như cái đèn pin, giá đỗ, các loại hoa,…<br /> <br />           Trong tất cả các tiết dạy, nhất là Tiếng Việt, giáo viên có kế hoạch để<br /> các em yếu Tiếng Việt được nói, được quan tâm nhiều hơn, qua đó các em  <br /> được thực hành thường xuyên về  việc sử  dụng ngôn ngữ. Từ  đó giáo viên <br /> cũng có điều kiện và cơ hội hiểu hơn những mặt yếu của các em để giúp các  <br /> em khắc phục những điểm yếu đó trong từng tiết học .<br /> <br /> Chỉ đạo đội ngũ giáo viên làm tốt công tác duy trì sĩ số. Nắm bắt sĩ số <br /> học sinh hàng ngày trên lớp, tìm hiểu nguyên nhân học sinh nghỉ học có biện  <br /> pháp phối kết hợp với nhà trường, gia đình, đoàn thể động viên các em đi học <br /> đều nhằm tiếp thu kiến thức được liên tục để đạt được chuẩn kiến thức  kỹ <br /> năng lớp học và cơ hội được tăng cường tiếng Việt nhiều hơn.<br /> <br /> g. Tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp <br />         Là một trường  ở vùng sâu, vùng xa, điều kiện còn gặp nhiều khó khăn <br /> nhưng tôi đặc biệt quan tâm đến việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp  <br /> và xem đây là điều kiện thuận lợi để các em có được những khoảng thời gian  <br /> hoạt động vui chơi tập thể giúp các em mạnh dạn, tự tin và có cơ hội để bồi <br /> dưỡng vốn tiếng Việt một cách hiệu quả  nhằm nâng cao chất lượng giáo <br /> dục. Đầu năm học, tôi xây dựng kế hoạch cụ thể cho các đoàn thể, khối lớp  <br /> thường xuyên tổ  chức các hoạt động ngoài giờ  lên lớp. Đặc biệt là chị  Tổng  <br /> phụ trách đội của trường phải tổ chức sinh hoạt với hình thức phong phú, đa <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 12 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> dạng. Nhà trường đã chỉ đạo cho TPTĐ đưa các trò chơi dân gian vào chương <br /> trình sinh hoạt Đội và sao Nhi đồng.     Tổng phụ trách đội cùng với giáo viên  <br /> chủ  nhiệm các lớp đã chọn lựa nhiều trò chơi liên quan đến việc hình thành <br /> và phát triển ngôn ngữ  tiếng Việt cho học sinh dân tộc. Trong tất cả  các trò <br /> chơi đều bắt buộc học sinh sử dụng ngôn ngữ tiếng phổ thông.. Đặc biệt nhà <br /> trường có tủ  sách thiếu nhi rất phong phú nên thường tổ  chức cho học sinh  <br /> đọc và xây dựng thư viện lưu động ở các điểm trường tạo điều kiện cho các  <br /> em mượn để đọc nhằm tăng cường tiếng Việt cho các em một cách hiệu quả. <br /> <br />         Qua việc sinh hoạt với nhiều hình thức đa dạng, phong phú, tạo cho các <br /> em một sân chơi bổ ích, các em được tham gia rất nhiều trò chơi hấp dẫn nên  <br /> đã lôi cuốn được các em, giúp các em thêm ham muốn được đến trường và tạo <br /> điều kiện để phát triển kỹ năng sử dụng tiếng Việt cho mình.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 13 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> 3.3. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu <br /> .<br /> <br /> Vận dụng những giải pháp trên về tăng cường tiếng Việt cho học sinh  <br /> đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học, chất lượng học sinh được <br /> nâng lên theo hàng năm, tỉ lệ ngồi sai lớp giảm. Đội ngũ giáo viên đã <br /> thấy được hiệu quả của việc tăng cường tiếng Việt trong quá trình <br /> nâng cao chất lượng giáo dục nên đã tích cực vận dụng và tiếp tục tìm <br /> thêm những giải pháp mới có hiệu quả để áp dụng vào quá trình  giáo <br /> dục học sinh. Gia đình, cộng đồng đã có ý thức sử dụng tiếng Việt <br /> trong giao tiếp hàng ngày với con em  nên các em có thêm cơ hội bồi <br /> dưỡng vốn tiếng Việt cho bản thân. Từ năm học 2016­ 2017 đến nay <br /> chất lượng giáo dục của nhà trường được nâng lên rõ rệt. Kỹ năng đọc <br /> viết của học sinh được nâng lên. Các em đọc lưu loát, rõ lời, rõ dấu, <br /> nghe viết tốt, 100% học sinh của trường đọc viết được. Chất lượng lưu <br /> ban cuối năm còn 2,4%; tỉ lệ học sinh được khen thưởng chiếm 40,7%. <br /> Kỹ năng trả lời câu hỏi của học sinh lưu loát hơn, hiểu câu hỏi cô giáo <br /> đặt ra nhanh hơn. Trong giờ học các em sôi nổi phát biểu xây dựng bài, <br /> trình bày bài làm lưu loát, rõ dấu. Đặc biệt các em tự tin hơn nhiều <br /> trong giao tiếp. Nhiều em gặp tôi tự tin chào hỏi, nói chuyện cùng cô <br /> rất tốt.<br /> <br /> Chất lượng sau khi thực hiện đề tài cụ thể như sau:<br /> <br /> Tổng số  học sinh toàn trường: 248 em; Tổng số  học sinh dân tộc: 248 <br /> em<br /> *  Trước khi thực hiện đề tài ( đầu năm học)<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 14 ­<br />  Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> Có kỹ năng trong <br /> Kỹ năng sử dụng tiếng <br /> HS có kỹ năng sử  việc sử dụng <br /> Việt còn hạn chế chưa <br /> dụng tiếng Việt  tiếng Việt đáp <br /> đáp ứng yêu cầu học <br /> tốt ứng yêu cầu học <br /> tậ p<br /> tậ p<br /> Tổng số Tỷ lệ Tổng số Tỷ lệ Tổng số Tỷ lệ<br /> Trước   khi   thực <br /> hiện đề  tài ( Đầu  44 17% 167 67,3% 37 14,9%<br /> năm học)<br /> Sau khi thực hiện <br /> đề   tài  (Cuối   năm  70 28,2% 172 69,4% 6 2,4%<br /> học)<br />   Thông qua kết quả  khảo nghiệm, bản thân tôi đã nắm chắc được vấn  <br /> đề mà đề tài nghiên cứu. Từ đó, tôi đã đưa ra các giải pháp phù hợp. Đề tài có  <br /> tác động tích cực đến ý thức của đội ngũ giáo viên nhà trường trong công tác  <br /> tăng cường tiếng Việt cho học sinh. Các giải pháp này mang tính thực tiễn cao <br /> có thể áp dụng cho các trường tiểu học có học sinh dân tộc thiểu số<br /> <br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> 1. Kết luận<br />          Trong quá trình Giáo dục, nâng cao chất lượng dạy và học phụ thuộc rất  <br /> nhiều yếu tố song đối với các trường có nhiều học sinh dân tộc thiểu số, việc  <br /> tăng cường tiếng Việt cho học sinh là một việc làm  hết sức quan trọng. Tuy <br /> nhiên, việc tăng cường tiếng Việt cần  phải kiên trì để tìm và kết hợp những  <br /> giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị thì mới đem lại hiệu quả <br /> như mong muốn. <br /> <br />          Để thực hiện tốt, có hiệu quả thì trước hết Lãnh đạo nhà trường, các tổ <br /> chức đoàn thể, tổ chuyên môn phải có kế  hoạch hoạt động cụ  thể.  Đội ngũ <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 15 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> giáo viên phải thực sự  nhiệt tình, tâm huyết, có tinh thần tự  học, thiết kế <br /> những tiết học sôi nổi, hấp dẫn, biết lựa chọn nội dung bồi dưỡng chuyên  <br /> môn cho bản thân phù hợp với thực tiễn, tích cực dự  giờ  thăm lớp, rút kinh  <br /> nghiệm và thực hiện việc tăng cường tiếng Việt cho học sinh ở mọi lúc, mọi <br /> nơi, xuyên suốt trong tất cả các môn học và hoạt động giáo dục. Chỉ đạo Đội <br /> thường xuyên tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp phong phú, đa dạng về <br /> nội dung, hình thức, kết hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh nhằm giúp đỡ, tạo  <br /> điều kiện thuận lợi cho các em học ở nhà và thường xuyên sử dụng tiếng phổ <br /> thông trong việc giao tiếp ở nhà và ở cộng đồng. <br /> <br />         Gia đình và cộng đồng  là môi trường quan trọng trong việc giúp các em <br /> bồi dưỡng vốn tiếng Việt của mình. Đặc biệt trong dịp hè, Đoàn Thanh niên  <br /> nên thường xuyên tạo cho các em những sân chơi bổ  ích giúp cho các em có <br /> được những ngày hè vui tươi, bổ  ích và tạo điều kiện nâng cao vốn tiếng  <br /> Việt của mình.<br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> 1. Đối với Phòng GD&ĐT: Cần tổ  chức các chuyên đề  liên quan đến <br /> tăng cường tiếng Việt cho học sinh<br /> <br /> 2. Đối với nhà trường: Tăng cường tổ  chức các hoạt động chuyên môn <br /> nhằm bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho đội ngũ giáo viên. Tăng cường  <br /> công tác  kiểm tra về tăng cường tiếng Việt cho học sinh<br /> <br /> Trên đây là một số  giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh dân <br /> tộc thiểu số  tại trường tiểu học Tình Thương của bản thân tôi. Rất mong <br /> nhận được sự  đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để  sáng kiến kinh nghiệm <br /> hoàn thiện hơn.<br /> Dray Sáp,ngày 23 tháng 3 năm 2018<br />                                                                                                          Người viết<br /> <br /> <br /> <br /> ­ 16 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Doãn Thị Hồng Thiên<br /> <br /> <br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………………<br /> <br /> <br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG  SÁNG KIẾN<br />                                                                                 ( Kí tên và đóng dấu)<br /> <br /> <br /> <br />   Phạm Văn Liên<br /> MỤC LỤC<br />  I. PHẦN MỞ ĐẦU 1<br /> 1. Lý do chọn đề tài 1<br /> 2.   Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2<br />      Giáo viên và học sinh  trường tiểu học Tình Thương năm học 2016­ <br /> 2017.      2<br /> 4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu 2<br />    5.  Phương pháp nghiên cứu 3<br /> II. PHẦN NỘI DUNG 3<br />   1. Cơ sở lí luận 3<br /> 2. Thực trạng của vấn đề nghiên cứu 4<br /> 3. Nội dung và hình  thức của giải pháp 6<br /> <br /> <br /> <br /> ­ 17 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br />   3.1. Mục tiêu của giải pháp 6<br /> 3.2. Nội dung và cách thức thực hiện những giải pháp  6<br /> a. Tổ chức xây dựng môi trường học tập thân thiện để tăng cường <br /> tiếng Việt 6<br />  b. Tạo thói quen sử dụng tiếng Việt ở gia đình và cộng đồng 8<br /> c. Khuyến khích giáo viên tự học tiếng dân tộc  9<br />        d.  Tổ chức “ Giao lưu tiếng Việt giữa các khối lớp” 10<br /> e. Đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học và hoạt động khác 11<br /> g. Tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp  12<br /> 3.3. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu      . <br /> 14<br />  Vận dụng những giải pháp trên về tăng cường tiếng Việt cho học sinh  <br /> đã góp phần nâng cao chất lượng dạy và học, chất lượng học sinh được <br /> nâng lên theo hàng năm, tỉ lệ ngồi sai lớp giảm. Đội ngũ giáo viên đã thấy <br /> được hiệu quả của việc tăng cường tiếng Việt trong quá trình nâng cao <br /> chất lượng giáo dục nên đã tích cực vận dụng và tiếp tục tìm thêm <br /> những giải pháp mới có hiệu quả để áp dụng vào quá trình  giáo dục học <br /> sinh. Gia đình, cộng đồng đã có ý thức sử dụng tiếng Việt trong giao tiếp <br /> hàng ngày với con em  nên các em có thêm cơ hội bồi dưỡng vốn tiếng <br /> Việt cho bản thân. Từ năm học 2016­ 2017 đến nay chất lượng giáo dục <br /> của nhà trường được nâng lên rõ rệt. Kỹ năng đọc viết của học sinh <br /> được nâng lên. Các em đọc lưu loát, rõ lời, rõ dấu, nghe viết tốt, 100% <br /> học sinh của trường đọc viết được. Chất lượng lưu ban cuối năm còn <br /> 2,4%; tỉ lệ học sinh được khen thưởng chiếm 40,7%. Kỹ năng trả lời câu <br /> hỏi của học sinh lưu loát hơn, hiểu câu hỏi cô giáo đặt ra nhanh hơn. <br /> Trong giờ học các em sôi nổi phát biểu xây dựng bài, trình bày bài làm <br /> lưu loát, rõ dấu. Đặc biệt các em tự tin hơn nhiều trong giao tiếp. Nhiều <br /> em gặp tôi tự tin chào hỏi, nói chuyện cùng cô rất tốt. 14<br /> Chất lượng sau khi thực hiện đề tài cụ thể như sau: 14<br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 15<br /> 1. Kết luận 15<br /> 2. Kiến nghị 16<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 18 ­<br /> Một số giải pháp tăng cường tiếng Việt cho học sinh DTTS<br /> <br /> <br /> <br /> ...................................................................................................................................................................................................................................<br /> ......<br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br />       ­ Nghị quyết 40/2002/NQ­QH của Quốc Hội khóa IX về  đổi mới giáo  <br /> dục phổ thông <br />      ­ Hướng dẫn giáo viên về tăng cường tiếng Việt­ Bộ GD&ĐT<br />       <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ­ 19 ­<br />