SKKN: Một số biện pháp rèn kĩ năng ca hát cho học sinh khối 5

ĐỀ TÀI:<br /> MỘT SỐ BIỆN PHÁP<br /> RÈN KĨ NĂNG CA HÁT CHO HỌC SINH KHỐI 5<br />    <br /> <br /> PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU<br /> <br /> I. Đặt vấn đề<br /> <br />          Âm nhạc là một môn nghệ  thuật được nhiều người yêu thích. Âm nhạc <br /> đem lại cho đời sống con người thêm phong phú, lạc quan, yêu đời. Trong xu <br /> thế đổi mới giáo dục hiện nay, bộ môn Âm nhạc đã đi vào chương trình Tiểu  <br /> học như một nội dung quan trọng. Nhiệm vụ của giáo dục: “Tập trung chuyển <br /> mạnh từ giáo dục chủ yếu là truyền thụ kiến thức sang hình thành phẩm chất <br /> và phát triển năng lực người học”, là bậc học nền tảng trong hệ  thống giáo <br /> dục phổ  thông, đặt cơ  sở  vững chắc cho sự  phát triển toàn diện con người <br /> Việt Nam xã hội chủ nghĩa. <br /> <br /> Bản thân tôi là giáo viên giảng dạy môn Âm nhạc, tôi nhận thấy qua thực  <br /> tế giảng dạy, với học sinh Tiểu học, Âm nhạc mang đến cho các em niềm vui <br /> thích và góp phần tích cực phát triển ở học sinh cảm xúc thẩm mỹ, bồi dưỡng <br /> thị hiếu, khuyến khích các em cảm nhận cái đẹp, sáng tạo, tất cả những cái đó <br /> sẽ  tạo thành một trình độ  văn hoá âm nhạc tối thiểu để  góp phần cùng các <br /> môn học khác giáo dục nhân cách, làm cho các nội dung học tập  ở nhà trường  <br /> có tính toàn diện, làm thăng bằng, hài hoà các hoạt động của trẻ. <br /> <br /> Chương trình SGK âm nhạc bậc Tiểu học, phân môn Học hát cho học <br /> sinh khối 5 được chú trọng, với nhiều bài hát phong phú và vốn kiến thức Âm <br /> nhạc đa dạng hơn. Mục đích nhằm giúp các em được tiếp xúc và bước đầu <br /> làm quen với các kĩ năng  ca hát cơ  bản . Vì vậy, để  học sinh lớp 5 thể  hiện  <br /> được sự  trong sáng, hồn nhiên, sức truyền cảm , thì việc đi sâu vào rèn luyện <br /> các kỹ  năng ca hát là một trong những nội dung cần được chú trọng. Từ  thực  <br /> tế đó, tôi xin mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Một số biện pháp rèn kĩ năng ca <br /> hát cho học sinh khối 5”. Đây là những kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được <br /> trong những năm giảng dạy tại trường.     <br /> <br /> II. Mục đích nghiên cứu<br /> <br /> Trong những năm gần đây, trường Tiểu học Hà Huy Tập  đã có những <br /> thành tích trong các phong trào văn nghệ  . Tuy nhiên, nhằm nâng cao chất  <br /> lượng giọng hát cho học sinh, đặc biệt  ở  khối 5 thì giáo viên cần phải có <br /> những phương pháp rèn luyện kĩ năng ca hát cho học sinh.<br /> <br />  Tiếng hát có sức hút nhất định đối với người nghe, góp phần không nhỏ <br /> giúp cho việc trình bày bài hát thêm sinh động, chất lượng. Việc rèn luyên tư <br /> thế  hát trong phân môn Học hát tiến hành vào đầu giờ  học và phải được rèn <br /> luyện thường xuyên tạo thói quen cho học sinh khi hát. Tư  thế  hát thoải mái, <br /> đẹp, mới giúp cho hơi thở  được vận dụng một cách dễ  dàng, linh hoạt, tạo  <br /> điều kiện thuận lợi cho việc phát âm, thể  hiện âm thanh, diễn đạt tình cảm.  <br /> Trước tình hình đó tôi đã đưa ra một số  biện pháp của mình về  rèn luyện c ác <br /> kỹ năng hát cơ  bản phù hợp với học sinh khối 5 đó là: tư  thế hát, hơi thở, tổ <br /> chất âm thanh, hát chính xác, hát đồng đều, hát rõ lời.<br /> <br /> PHẦN THỨ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br /> <br />  I. Cơ sở lí luận<br /> <br />          Âm nhạc là môn nghệ thuật tác động rất mạnh đến cảm xúc con người.  <br /> <br /> Nó đòi hỏi người học phải có sự  yêu thích, sự  đam mê và có một chút “năng <br /> khiếu”. Thông qua những câu hát, lời ca, cử  chỉ, điệu bộ, giúp các em nhận  <br /> thức những hình tượng âm thanh, giai điệu, kích thích cảm xúc của các em,  <br /> giúp các em cảm thụ những giai điệu đẹp qua từng bài hát, từng câu nhạc. Các <br /> <br /> <br /> 2<br /> em tham gia ca hát là được tự hoạt động để nhận thức thế giới xung quanh và <br /> bản thân mình.<br /> <br />          Bằng ngôn ngữ đặc thù của mình như: giai điệu, nhịp điệu, tính chất chặt <br /> chẽ  về  tiết tấu, sự  hài hoà về  âm thanh giúp học sinh có được cảm giác xúc <br /> động về thẩm mỹ mới mẻ, mạnh mẽ giúp cho việc phát triển trí tuệ, óc tưởng  <br /> tượng và có tác dụng giáo dục tình cảm, đạo đức. <br /> <br /> Giáo viên Tiểu học là người hình thành  ở  các em những cơ  sở  ban đầu <br /> cho sự  tiếp thu nghệ  thuật Âm nhạc và phát hiện những mầm non có năng <br /> khiếu Âm nhạc để sớm có điều kiện bồi dưỡng các em thành nhân tài của đất <br /> nước. Muốn vậy, giáo viên dạy bộ môn Âm nhạc phải có hiểu biết cơ bản về <br /> lý thuyết, âm nhạc, phải rèn luyện để có những kĩ năng thực hành giúp các em <br /> hát kết hợp gõ đệm đúng với tất cả sắc thái biểu cảm và hình thành ở các em <br /> cảm xúc và thị hiếu lành mạnh.<br /> <br />         Hoạt động ca hát là người bạn đồng hành của các em lúc học tập, khi vui  <br /> chơi, trong những phút nghỉ ngơi giữa những tiết học mệt mỏi,….Về mặt sinh  <br /> lí, khi ca hát các em được thở sâu hơn, có lợi cho hệ hô hấp và tuần hoàn. Dây <br /> thanh đới được rung động tinh tế, giúp cho tiếng nói của các em thêm truyền <br /> cảm. Thính giác nhờ đó mà phát triển, thần kinh được hưng phấn. Hoạt động <br /> ca hát có tác dụng nhiều mặt đến học sinh như: Khi học hát những khả  năng <br /> cơ bản về Âm nhạc được phát triển như: tai nghe Âm nhạc, nhận biết về tiết  <br /> tấu, về giọng điệu, củng cố và phát triển giọng hát...<br /> <br />          Để  học sinh nắm được các kĩ năng ca hát thì người giáo viên phải bồi  <br /> dưỡng cho các em một số  kĩ năng ca hát cơ  bản, giúp cho học sinh hát đúng, <br /> hát hòa giọng, biết thể hiện tình cảm sắc thái của bài hát, hiểu được nội dung  <br /> tác phẩm và cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Âm nhạc qua giai điệu và  <br /> lời ca được thể hiện qua từng bài hát, nắm được các kĩ năng cần thiết để  thể <br /> <br /> <br /> 3<br /> hiện tình cảm của mình khi hát một bài hát cụ thể, với phong cách tự nhiên và <br /> diễn cảm.<br /> <br /> II. Thực trạng<br /> <br />         Là một ngôi trường đóng trên địa bàn xã Dray Sáp, hầu hết là con em nông  <br /> dân, lao động tự  do nên các em ít được quan tâm đến việc học tập, với môn <br /> học Âm nhạc cũng không ngoại lệ. Bởi thế  hiểu biết về  Âm nhạc đang còn <br /> hạn chế,  có phụ  huynh còn nhận thức chưa   đúng về  môn Âm nhạc, họ  cho <br /> rằng đó là môn phụ đơn giản chỉ là những bài hát qua loa. Vì vậy  không kích <br /> thích các em học tập, đa phần bị chi phối và lo tập trung cho các môn học như <br /> Toán, Tiếng Việt. Và một nguyên nhân nữa trong điều kiện ngày nay, khi công  <br /> nghệ thông tin đang phát triển mạnh, với nhiều thiết bị điện tử, điện thoại di  <br /> động smatphone dễ  dàng truy cập internet, trẻ  em trong độ  tuổi đi học cũng <br /> không phải là ngoại lệ  có đam mê, ham chơi các trò chơi điện tử, vì hầu hết <br /> mỗi gia đình đều có điện thoại truy cập được mạng internet nhưng vì nhiều <br /> nguyên nhân khác nhau, họ  không kiểm soát con em mình mà cứ  buông lỏng <br /> việc sử dụng các thiết bị ấy, để rồi các em ngày một dấn sâu vào các trò chơi <br /> điện tử  gây  ảnh hưởng không tốt đến việc học tập, giáo dục đạo đức học  <br /> sinh, trong đó có việc học tập môn Âm nhạc. Bên cạnh đó, tôi thấy một số em  <br /> ở  nhà có thói quen hay hát, có năng khiếu Âm nhạc nhưng vì điều kiện nên <br /> năng khiếu ấy chưa được phát huy, vun đắp và cũng có nhiều em chưa thực sự <br /> mạnh dạn vì chưa được tham gia nhiều các hoạt động văn nghệ, vì thế các em  <br /> còn rụt rè, nhút nhát và chưa hòa đồng thực sự với các bạn trong lớp, trong giờ <br /> học Âm nhạc các em chưa thật sự  tự  tin để  hát, do đó các em hát chưa đúng, <br /> hát còn nhỏ và chưa mạnh dạn để biểu diễn bài hát trước lớp.<br /> <br /> Sau khi rà soát nắm tình hình thực tế của học sinh khối 4 năm học  2017 – <br /> 2018 tôi đã tiến hành phân loại từng nhóm và đi sâu vào tìm hiểu những hạn <br /> chế từng mặt của mỗi học sinh cũng như  hoàn cảnh, cá tính, sở  thích của các <br /> 4<br /> em để  từ  đó có hướng bồi dưỡng và giúp đỡ  phù hợp với các đối tượng học <br /> sinh. Do môn học đòi hỏi phải có tính năng khiếu và chính xác nên trong khi ca  <br /> hát một số học sinh hát lạc giọng, chưa thuộc lời, hát chưa chuẩn về giai điệu,  <br /> tiết tấu. Do một số  em nói tiếng địa phương, một số  học sinh đồng bào dân  <br /> tộc thiểu số  nên còn nói ngọng, âm phát ra chưa rõ tiếng, chưa biết cách lấy  <br /> hơi ở đầu và cuối câu hát. Bên cạnh đó một số em chưa có giọng hát hay nên  <br /> vẫn chưa thực sự mạnh dạn, tự tin trong các giờ học hát, các em sợ khi hát sẽ <br /> bị sai, chưa thực hiện đúng được các kĩ năng ca hát. Hơn thế nữa học sinh vẫn  <br /> chưa coi trọng môn học, ít đầu tư  hơn các môn học như  Toán, Tiếng Việt, ...  <br /> nên việc đầu tư vào việc học hát chưa nhiều. Bởi vậy nhiều em ngại tham gia  <br /> các hoạt động Âm nhạc trong lớp, trong trường. Do đặc điểm tâm sinh lý, đặc <br /> điểm nhận thức của học sinh tiểu học với trình độ  văn hóa và vốn hiểu biết  <br /> còn hạn chế, khả năng ghi nhớ không bền vững; đặc biệt là về âm sắc, giọng <br /> hát của các em chưa có sự phân biệt giới tính. Đây là lứa tuổi hiếu động, thích <br /> vui chơi; tuy vậy nhiều em còn ngại khi thể hiện bản thân. <br /> <br />          Cuối năm học 2017 ­ 2018, kết quả học tập môn Âm nhạc của khối 4 với <br /> số lượng học sinh chưa hoàn thành tương đối cao. Cụ thể như sau:<br /> <br /> Tổng số HS Hoàn thành tốt Hoàn thành  Chưa hoàn thành<br /> <br /> <br /> <br /> Khối 4: 44 5 em; 11,36% 22 em; 50% 17 em; 38,64%<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> III. Các giải pháp, biện pháp nâng cao kỹ năng ca hát cho học sinh<br /> <br /> Theo   chuẩn   kiến   thức,   kỹ   năng   được   quy   định   trong   văn   bản   của   Bộ <br /> GD&ĐT, môn học Âm nhạc cấp Tiểu học nói chung, đối với học sinh lớp 5  <br /> nói riêng thì chủ yếu là dạy hát, bước đầu giúp học sinh làm quen một số  kỹ <br /> năng đơn giản về ca hát và thói quen tập hát đúng.<br /> 5<br />   Từ thực trạng nêu trên, qua quá trình theo dõi, giảng dạy, tôi đưa ra một số <br /> biện pháp nhằm rèn kĩ năng ca hát cho học sinh khối 5 của năm học  2018 ­ <br /> 2019 nhằm mục đích giúp cho học sinh hát rõ lời, hát đúng giai điệu bài hát, <br /> cách lấy hơi, phát âm gọn tiếng, tập hát diễn cảm đối với sắc thái bài hát, hát <br /> hòa giọng;                    qua đó biết hát kết hợp gõ đệm để từ đó các em biết hát  <br /> và kết hợp với các động tác phụ  họa tự  tin và thuần thục hơn. Một điều rất  <br /> đặc biệt  ở  đây là tôi sẽ  thực hiện triệt để  các biện pháp nhằm lôi kéo và thu <br /> hút các em yêu thích Âm nhạc để tạo sân chơi ca hát cho các em, góp phần làm <br /> hạn chế thấp nhất việc sa vào các trò chơi điện tử nguy hiểm, làm ảnh hưởng  <br /> không tốt đến kết quả học tập, rèn luyện của học sinh. Sau khi vận dụng các  <br /> biện pháp nhằm giúp cho học sinh dễ dàng tiếp thu bài học hơn và thực hành <br /> tốt các yêu cầu của một tiết học hát tốt hơn; qua đó các em yêu thích, đam mê  <br /> Âm nhạc hơn, xem Âm nhạc là món ăn tinh thần hằng ngày. Đồng thời tạo cho <br /> các em hưng phấn để  lĩnh hội, tiếp thu các môn học khác đạt hiệu quả  cao <br /> hơn. <br /> <br /> 1. Giải pháp 1:  Luyện thanh  <br /> <br /> * Biện pháp: Khởi động giọng <br /> <br /> Để một tiết học Âm nhạc nói chung và tiết học hát nói riêng muốn thành  <br /> công tốt thì bước luyện thanh không thể thiếu được. Vì luyện thanh, điều đầu <br /> tiên là làm mở thanh quản (hay là mở họng) và làm mềm mại cơ quan cảm âm <br /> và phát âm của trẻ. Khi hát hơi sẽ  đầy và khỏe hơn, sẽ  nhạy cảm với việc  <br /> nghe đúng, hát đúng cao độ, phát âm và nhả  chữ đúng hơn và có thể hát được <br /> những nốt cao hơn và thấp hơn, bền hơn so với bình thường.<br /> <br /> Với học sinh tiểu học tôi thường cho các em luyện thanh từ 3 đến 5 phút <br /> Cách luyện thanh như sau: Giáo viên đánh trên đàn 3 nốt Mì Fa Sol thì đánh Són <br /> ­ Fa ­ Mì; Són ­ Fa ­ Mì tương ứng với việc đánh như thế là phát âm Mí i ì ; Má  <br /> <br /> 6<br /> a à. Sau đó lại tăng lên nửa cung và lặp lại Mi Ma như trên. Cũng có thể tôi lấy  <br /> một số  nguyên âm của bài hát mà các em được học trong tiết học đó cho các <br /> em luyện thanh để  khi vào hát bài hát sẽ  hát chính xác giai điệu của bài hát <br /> hơn. Nếu tiết học hát nào cũng được luyện thanh như vậy thì học sinh hát sẽ <br /> không bị  mệt, thoáng giọng trong sáng hơn, khi luyện thanh tôi thường nhắc <br /> học sinh không được gào thét, không được hát to qúa và phát ra âm lượng lớn.  <br /> Các em chỉ nên hát với âm lượng từ nhỏ đến hơi vừa (từ p, mp, tới mf) vì đặc  <br /> biệt cơ thể trẻ nói riêng là cơ quan phát âm còn rất non nớt, các em rất chóng <br /> mệt. Trong khi hát giáo viên nên cho học sinh nghe, hát luân phiên hoặc của  <br /> thầy trò làm được như  vậy giáo viên sẽ  bảo vệ  được sức khỏe và giọng hát  <br /> cho trẻ.<br /> <br />         Phương pháp luyện thanh giúp học sinh cả  về  đọc và nghe nhạc, phát <br /> triển âm vang, tròn  ấm. Nếu làm được như  vậy  ở  tất cả  các tiết học thì sẽ <br /> phát triển giọng hát của học sinh về sau.<br /> <br /> <br /> <br /> 2. Giải pháp 2: Rèn tư thế hát cho học sinh<br /> <br /> Trong quá trình tập hát, trước hết phải luyện tập tư thế ca hát. Tư thế hát  <br /> tốt nhất là phải tạo thuận lợi cho việc phát âm biểu hiện tình cảm. Tư thế đẹp  <br /> khi hát là đứng thẳng hoặc ngồi thẳng. Trong tư thế đó, hơi thở sẽ tốt hơn.<br /> <br /> * Biện pháp 1: Tư thế đứng hát:<br /> <br /> + Thẳng lưng: (thẳng xương sống: không gù lưng, không ẹo qua trái hoặc <br /> phải, không  ưỡn người ra sau). Tạo ra một trụ  đỡ, trên đó các cử  động của  <br /> toàn thân được phối hợp và hoạt động dễ dàng.<br /> <br /> + Thẳng đầu: Đầu thẳng góc với vai, không nghiêng qua trái hay qua phải,  <br /> không nâng cằm lên, không rướn cổ ra trước, không ép cằm xuống cổ. Có như <br /> vậy thì các cơ bắp ở cổ họng sẽ hoạt động dễ dàng, không bị cản trở.<br /> 7<br />  + Ngực vươn ra thoải mái giúp cho hơi thở được dễ  dàng, vai không nhô <br /> lên, không thõng xuống.<br /> <br /> + Hai tay để xuôi hai bên hông, khi không cầm sách hát. Nếu hai tay cầm <br /> sách thì để  ngang tầm vai, để có thể vừa nhìn sách vừa nhìn thấy người điều  <br /> khiển, không cao quá che mặt, che tiếng; không thấp quá, mắt sẽ  không theo <br /> dõi người điều khiển được, đồng thời đầu cúi quá ảnh hưởng đến âm thanh.  <br /> Hai cánh tay sau hơi đưa ra phía trước, cách hông khoảng 45 độ. Cả  hai tay  <br /> đều giữ  sách, nhưng tay trái là chủ  yếu để  tay phải có thể  giở  trang sách khi  <br /> cần.<br /> <br /> + Hai bàn chân cách nhau, bàn chân trái nhích lên trước một ít, giúp cho cả <br /> việc thăng bằng, vững chắc, thoải mái và lanh lợi. Sức nặng của thân chủ yếu  <br /> dồn lên hai phần trước của lòng bàn chân.<br /> <br /> + Toàn thân hơi nghiêng thả lỏng, luôn thẳng về trước, kết hợp tư thế hai  <br /> bàn chân, bảo đảm cho hoạt động của cơ lưng, cơ bụng được dễ dàng.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> * Biện pháp 2: Tư thế ngồi hát: <br /> <br /> + Thẳng lưng, thẳng đầu, ngực vươn như ở tư thế đứng, nhưng thân trên <br /> hơi nghiêng về  phía trước, không dựa lưng vào ghế, cột để  cho cơ  thể  dễ  cử <br /> động, lồng ngực, cơ lưng không bị cản trở.<br /> <br /> + Tay cầm sách khi ngồi, giơ sách cao hơn khi đứng, nếu không cầm sách <br /> thì buông lỏng hai tay dưới đùi ở vị trí thả lỏng cơ thể tốt nhất.<br /> <br />         + Hai chân bẹt xuống sàn nhà, không bắt chéo, không dạng ra quá, làm sao <br /> khi đứng lên thoải mái mà không cần vịn vào cái gì khác. Ngoài ra, không nên <br /> <br /> <br /> <br /> 8<br /> mặc quần áo chật quá, bó sát người, cũng làm ảnh hưởng đến hơi thở, ít nhiều  <br /> cũng giống như tư thế sai vậy.<br /> <br /> * Biện pháp 3: Rèn các kĩ năng về hơi thở cho học sinh<br /> <br /> Trong học hát, hơi thở rất quan trọng làm sao cho đủ lượng hơi cần thiết  <br /> cho từng câu hát dài ngắn, mạnh nhẹ, cao thấp khác nhau. Khi hít hơi giáo viên <br /> phải hướng dẫn cho học sinh lấy hơi nhẹ  nhàng và hít thật nhanh bằng mũi <br /> chữ không lấy hơi bằng miệng, vì lấy hơi bằng miệng sẽ không giữ được hơi <br /> lâu mà làm cổ  họng nhanh khô hơn thì hát sẽ  không thuận lợi. Nếu hít một  <br /> lượng hơi không đủ thì khi hát sẽ bị hụt hơi và làm cho tiếng hát bị ngắt không  <br /> đúng chỗ. Nếu lấy hơi đủ thì câu hát sẽ không bị phô và được đầy hơi sẽ  hay <br /> hơn rõ lời hơn. Tôi luôn nhắc học sinh lấy hơi  ở mỗi đầu câu hát, không lấy  <br /> hơi giữa các tiếng trong một câu hát, trong những tiết học giáo viên nên đánh <br /> dấu hoặc hướng dẫn kỹ cho học sinh những chỗ lấy hơi vào trong bài hát để <br /> các em dễ dàng cho việc lấy hơi hơn.<br /> <br /> * Biện pháp 4: Rèn các kĩ năng hát chính xác cho học sinh<br /> <br /> Trong học hát, việc hát chính xác là điều đặc biệt cần thiết. Khi trình bày <br /> một ca khúc nào đó điều đầu tiên là phải thuộc giai điệu và hát thật chuẩn xác  <br /> bài hát đó, phải đúng giai điệu, tiết tấu của bản nhạc. Để  làm được điều này <br /> người giáo viên phải hướng dẫn các em tập trung nghe cô hát mẫu hay đàn <br /> mẫu và phân biệt được rõ độ cao, thấp, nhanh hay chậm của âm thanh, ghi nhớ <br /> được giai điệu, tiết tấu, để  học sinh hát đúng thì giáo viên cần phải chọn  <br /> giọng, điệu phù hợp với lứa tuổi âm vực giọng của các em.<br /> <br />      Tuy nhiên khả  năng hát chính xác còn phụ  thuộc vào môi trường sống <br /> của các em. Nếu những em có điều kiện được tiếp xúc với Âm nhạc nhiều, <br /> thường xuyên quan sát các buổi diễn văn nghệ  hay nghe qua băng đĩa, thì khi  <br /> rèn kĩ năng ca hát các em này sẽ  tiếp thu một cách nhanh chóng và thuận lợi <br /> <br /> 9<br /> hơn những em ít được tiếp xúc. Bên cạnh đó cũng có một số em do khả  năng  <br /> bẩm sinh rất kém nhạy cảm với âm thanh, trí nhớ về Âm nhạc chưa tốt, hoặc  <br /> không có năng khiếu về  Âm nhạc…Thì đối với những trường hợp đó, giáo <br /> viên phải động viên các em, khơi gợi cho các em niềm yêu thích Âm nhạc, yêu <br /> ca hát để các em có ý thức trong lúc học hát, nhưng cũng không thể có những <br /> yêu cầu cao đối với những em học sinh này.<br /> <br /> * Biện pháp 5: Rèn các kĩ năng phát âm, nhả chữ, hát rõ lời cho học sinh<br /> <br />     Trong ca hát phần nhả chữ là sự  cấu tạo rành rọt, chính xác về phương <br /> diện phát âm của từ. Khi hát tập thể  cũng như  hát cá nhân rất cần quan tâm <br /> đến vấn đề này. Bài hát là sự kết hợp chặt chẽ giữa giai điệu và lời ca, do đó <br /> nếu không phát âm đúng, chính xác sẽ  khó mang lại cảm thụ  nghệ  thuật cho  <br /> người nghe. Khi hát tập thể nếu có sự cường điệu trong phát âm ( như hát thật <br /> to, hát như hét ) sẽ gây ra hiện tượng lạc giọng.<br /> <br />     Hát rõ lời góp phần truyền cảm và thông tin chính xác nội dung ca từ của <br /> bài hát. Khi tập cho học sinh hát rõ lời vẫn phải giữ  được sự  mềm mại, độ <br /> vang của âm thanh trong khi hát.<br /> <br /> * Biện pháp 6: Rèn các kĩ năng hát đồng đều, hòa giọng cho học sinh<br />         Trong mỗi tiết học có các hình thức trình bày bài hát như: đơn ca, song ca,  <br /> hát theo nhóm… thì hát tập thể  giữ  vai trò chủ  yếu. Khi hát tập thể  giáo viên <br /> phải hướng dẫn các em biết hòa giọng mình vào giọng chung của các bạn.  <br /> Nếu có giọng một số  em nào đó vượt ra ngoài lạc lõng hát cao hơn hay thấp <br /> hơn, nhanh hơn hay chậm hơn…điều đó làm  ảnh hưởng tới sự  hòa hợp âm <br /> thanh  chung  của  cả  lớp,  song  không  thể  tránh  khỏi  tình  trạng  như  vậy,   ở <br /> trường tiểu học hình thức hát tập thể đồng ca, tốp ca, hát tập thể trong lớp và <br /> sân trường, vẫn còn phổ  biến. Giáo viên cần phải phân tích và giáo dục học  <br /> sinh biết biểu hiện tính thống nhất và sức mạnh của tập thể  trong tiếng hát <br /> chung, đó là tiếng hát hòa hợp là hát đều về nhịp điệu, về âm lượng, không có <br /> 10<br /> tiếng hát e dè, lí nhí, không có tiếng hát trội giọng hay gào thét. Các giọng hát <br /> đều  ấm áp, trong sáng, góp giọng của từng người trong tiếng hát chung. Làm <br /> được điều này đòi hỏi người giáo viên thường xuyên khích lệ những em rụt rè, <br /> chưa quen hoạt động tập thể, đồng thời luyện tập thường xuyên chắc chắn sẽ <br /> tạo được ý thức và kỹ  năng hát tập thể. Thực hiện được như  thế  chất lượng  <br /> trình bày các bài hát sẽ ngày một tốt hơn, giọng hát của các em được đồng đều,  <br /> tạo một sức mạnh phát ra âm thanh đều, hay hơn và bảo vệ  được sức khỏe <br /> cũng như giọng hát cho học sinh.<br /> Khi dạy cho các em có kĩ năng hát đồng đều và hòa giọng, có thể  vận  <br /> dụng một số biện pháp như sau:<br />    ­ Trước khi hát giáo viên cần phải thu hút sự chú ý của học sinh.<br />   ­ Dẫn vào câu hát đầu tiên bằng động tác chỉ huy hay nghe dạo nhạc đàn  <br /> hoặc nghe giáo viên hát một câu ngắn rồi theo hiệu lệnh đếm nhịp để bắt vào.<br />    ­ Theo động tác chỉ huy của giáo viên, học sinh có thể hát nhanh, chậm, <br /> to, nhỏ, thay đổi tiết tấu nhịp độ  theo sự  chỉ  huy của giáo viên… tùy theo sắc <br /> thái của bài hát. Các động tác chỉ huy của giáo viên là phương tiện để giúp học <br /> sinh nắm được kĩ năng hát đồng đều, hòa giọng. Bên cạnh đó cần dạy cho các <br /> em biết cảm thụ  Âm nhạc và biết tự  hát đúng âm điệu nhịp nhàng không cần  <br /> đến chỉ huy.<br />    ­ Học sinh hát chính xác sẽ là cơ sở để hát đồng đều, hòa giọng<br />    ­ Giúp học sinh cách phát âm, nhả chữ đúng cũng làm cho giọng hát của  <br /> các em đồng đều, hòa giọng.<br /> 3. Giải pháp 3: Rèn các kĩ năng<br /> * Biện pháp 1: Rèn kĩ năng thông qua uốn nắn những sai sót<br /> <br /> Trong quá trình học hát, học sinh không thể em nào cũng hát đúng và chính <br /> xác hết được, nhất là trẻ ít tham gia ca hát, có những bài hát khó cũng làm các  <br /> em bối rối như: Có thể  có em hát không chính xác về  cao độ, tiết tấu, hát  <br /> <br /> 11<br /> nhanh hơn hoặc chậm hơn, cao hơn hay thấp hơn và ngân nghỉ chưa đúng với  <br /> số  phách… Vì thế  giáo viên không nên vội vàng, nôn nóng tạo áp lực cho <br /> người hát luống cuống và mặc cảm, mà từ  từ, nhẹ  nhàng hướng dẫn các em <br /> vui vẻ  để  vượt qua khó khăn, nhất là đối với những học sinh không có năng <br /> khiếu.<br /> <br /> Sửa hát sai là việc làm rất cần thiết, giáo viên cần tập năng lực phát hiện, <br /> sau đó có thể kết hợp việc hát mẫu cho rõ ràng hơn, hướng dẫn của các hình <br /> dấu trên bảng gợi ra cảm giác âm thanh cho các em hoặc có thể dùng tay ra kí  <br /> hiệu để học sinh hiểu và thực hiện.<br /> <br />         Ví dụ: Thấp xuống, trầm xuống thì dùng bàn tay đưa xuống thấp. Cao <br /> hơn thì dùng tay đưa lên cao. Chỗ hát vừa thì đưa tay cao vừa. Chỗ hát luyến  <br /> thì dùng tay đưa bằng một nét vòng lưỡi liềm. Dài hơn nữa và hát ngân thì kéo  <br /> dài bằng một đường ngang.<br /> <br />       Bên cạnh đó ta còn sửa cho học sinh tập lấy hơi và dùng hơi hợp lý. Trong <br /> quá trình hát nếu giáo viên không hướng dẫn cho các em lấy hơi đúng cách thì <br /> các em sẽ thở hổ hển, hát rất mệt. Vì thế tôi hướng dẫn cho học sinh cách lấy <br /> hơi là hít hơi qua mũi, miệng, trữ ở phổi rồi đưa dần qua thanh quản để hát hết <br /> một chặng hơi (câu hoặc phân câu). Khi đó điều kiện thời gian lại lấy hơi tiếp.  <br /> Cụ  thể  như  Lấy hơi qua mũi, nhưng thực tế  nhiều khi phải lấy hơi qua cả <br /> miệng mới đủ  thời gian cho phép. Lấy hơi nhẹ  là cố  gắng để  ít phát ra tiếng  <br /> gió. Khi lấy hơi không so vai  ưỡn ngực, ngồi hát thoải mái không gò ép, lấy <br /> hơi nhanh là lấy hơi trong thời gian cho phép (phần nhiều rất ngắn ngủi: một  <br /> dấu lặng ngắt hoặc thời gian ăn bớt của nốt nhạc đã hát). Không được lỡ nhịp  <br /> của chặng hát sau. Trong khi dạy hát cần có dấu lấy hơi ghi trên lời ca và ra  <br /> hiệu cho học sinh lấy hơi thống nhất theo phương pháp hợp lý đã định. <br /> Về  phần phát âm một số  em vẫn còn sai như  các em nói ngọng và đặc <br /> biệt là có một vài em đồng bào dân tộc thiểu số  từ  “chung” các em phát âm <br /> 12<br /> thành “chuông ”. Từ “ Bụi” thì hát “Buội”. Trong khi  hát học sinh vẫn còn sai,  <br /> ngọng vần, ngọng phụ âm, tiếng hát lè nhè hát bị ngắt giọng. Vì thế, đòi hỏi ở <br /> giáo viên phải sửa sai cho học sinh về  cách phát âm trong khi hát. Muốn làm <br /> được điều này điều trước tiên là người giáo viên phải phát âm chuẩn, thật  <br /> chính xác mới sửa sai cho các em. Vì thế, việc uốn nắn trong khi hát là một <br /> điều rất cần thiết để  rèn cho các em về  dùng hơi, lấy hơi, tư  thế  ngồi, đứng <br /> hát, phát âm chuẩn và cần phải thường xuyên trong các giờ  học quan tâm,  <br /> hướng dẫn, sửa sai từng kỹ thuật nhỏ trong khi hát thì mới phát triển được khả <br /> năng cảm thụ  Âm nhạc và học hát của học sinh. Song cuối cùng có thể  vẫn <br /> phải chấp nhận một số sai sót nhỏ, không vì một lí do gì đó mà gây áp lực cho  <br /> các em trong học hát.<br /> <br /> * Biện pháp 2 : Sử dụng nhạc cụ (đàn)<br /> <br />          Để  góp phần cho một tiết học thành công và sôi nổi lớp học thì không <br /> thể không có nhạc cụ. Vì khi tiếng đàn vang lên sẽ tạo cho các em một không  <br /> khí vui, phấn khởi, thoải mái và yêu thích, ham học Âm nhạc hơn. Được nghe  <br /> giáo viên đàn và hát mẫu từng câu hát sau đó học sinh tập theo giúp các em <br /> khắc ghi, nhớ  giai điệu và tiết tấu của bài hát hơn, giáo viên không mất thời <br /> gian để hát mẫu nhiều. Không những giúp các em ghi nhớ lâu hơn mà còn sửa  <br /> sai những chỗ hát chưa chính xác về cao độ và những chỗ hát luyến, hát ngân.  <br /> Vì học sinh được ghi nhớ, sửa sai rồi thì khi biểu diễn bài hát sẽ chính xác hơn  <br /> và hay hơn, có hồn hơn. Muốn làm được điều này đòi hỏi người giáo viên phải <br /> biết sử dụng nhạc cụ thành thạo và phải sử dụng suốt trong quá dạy học.<br /> <br /> * Biện pháp 3: Rèn các kĩ năng thông qua các trò chơi Âm nhạc       <br /> <br /> Để thay đổi và tạo không khí lớp học, tôi thường tổ chức một số trò chơi <br /> phù hợp với lứa tuổi học sinh nhằm giúp các em luyện tai nghe để  cảm thụ <br /> Âm nhạc tốt hơn, đam mê, thích thú ham học hơn. <br /> <br /> 13<br />          Ví dụ: Các trò chơi: Đàn giai điệu, gõ tiết tấu cho các em nghe đoán tên  <br /> bài hát; Thay lời các bài hát bằng các nguyên âm a, u, i ,o, ô hướng dẫn các em  <br /> hát theo các nguyên âm; Trò chơi đi tìm nhạc trưởng; Quay đĩa hát…Thông qua  <br /> các trò chơi cũng giúp các em ghi nhớ giai điệu, tiết tấu của các bài hát, các em <br /> được chơi được nghe nhiều thì tai nghe sẽ  càng ngày càng cảm thụ  tốt hơn, <br /> năng khiếu Âm nhạc phát triển cũng tốt hơn. Chính vì vậy sẽ tạo cho học sinh  <br /> một niềm đam mê và thích thú hơn. <br /> <br /> 4. Giải pháp 4: Phối kết hợp<br /> <br /> * Biện pháp 1: Thành lập câu lạc bộ Âm nhạc trong nhà trường<br /> <br /> Để thực hiện điều này, tôi đã tham mưu với lãnh đạo nhà trường, kết hợp <br /> với giáo viên Tổng phụ trách Đội thành lập câu lạc bộ Âm nhạc. Ở hoạt động  <br /> này, học sinh trong trường đều có thể  tham gia. Mỗi tháng tổ  chức sinh hoạt  <br /> hai lần đều đặn như  thế  vào tiết một của thứ  hai đầu tuần, tuần hai và tuần  <br /> bốn của mỗi  tháng. Cứ  mỗi tuần, tôi đều cho các em mỗi chủ  đề  khác nhau, <br /> dặn dò các em về nhà lên mạng cũng như tìm tòi qua sách, báo các bài hát dân <br /> ca của các vùng miền, bài hát ca ngợi về  quê hương đất nước con người,  <br /> Đảng, Bác Hồ, ca ngợi về thầy cô và mái trường, ca ngơi về  mẹ, các chú bộ <br /> đội…, sau khi về nhà các em đã tự sưu tầm được những bài hát của các chủ đề <br /> rồi, trong buổi sinh hoạt có lúc tôi phân chia từng nhóm, từng đội, có lúc cho cá <br /> nhân thi đua nhau nêu tên cũng như nhạc sỹ sáng tác các bài hát theo chủ đề và  <br /> có thể cho các em tự trình bày bài hát luôn. Vì tôi cũng đã hướng cho các em về <br /> nhà lên mạng tìm và nghe các giai điệu của bài hát, tuy các em hát chưa chính <br /> xác và đúng giai điệu, tiết tấu của bài hát nhưng qua đó các em cũng đã tự <br /> luyện tập theo thói quen cho bản thân và sự  yêu thích Âm nhạc của các em  <br /> ngày một nhiều hơn. Trong quá trình thực hiện như thế tôi đã phát hiện ra có <br /> rất nhiều em có năng khiếu về Âm nhạc. Đặc biệt là các em học sinh khối 5 <br /> mà tôi đang theo dõi; các em trình bày những bài hát chuẩn xác và hay hơn. Bên  <br /> 14<br /> cạnh đó, có một số  em là học sinh người đồng bào dân tộc thiểu số  mà từ <br /> trước giờ  tôi chưa phát hiện ra, các em có giọng ca rất khỏe và hát rất tốt  <br /> nhưng do còn nhút nhát, rụt rè nên chưa thể  hiện được bản thân. Qua những  <br /> buổi sinh hoạt của câu lạc bộ các em đã tham gia, thể hiện được bản thân, tự <br /> tin trình bày các bài hát tốt hơn rất nhiều. Một điều đáng mừng nữa là thông <br /> qua các hoạt động này giúp các em được tự  tìm tòi các bài hát trên mạng, trên <br /> sách báo được hòa mình vào Âm nhạc nên đã từng bước quên đi trò chơi điện  <br /> tử nguy hiểm mà trước đây là niềm đam mê mỗi ngày. Sau mỗi lần sinh hoạt, <br /> các em rất hào hứng và thích thú vì trong lúc sinh hoạt đều có những tràng vỗ <br /> tay khen ngợi của bạn bè, thầy cô, có phần thưởng động viên khích lệ như gói  <br /> bánh, gói kẹo, cuốn vở, hộp bút …Qua các hình thức tổ  chức như  trên, tôi đã <br /> thu hút được nhiều học sinh đam mê ca hát và các em có thể hát ở mọi lúc, mọi <br /> nơi mà không ngần ngại, hơn nữa các em ở khối 5 có các kỹ năng trình bày các <br /> bài hát rất tốt so với năm học 2017 ­ 2018.<br /> <br /> * Biện pháp 2: Phối kết hợp giữa gia đình và nhà trường<br /> <br />     Sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục học  <br /> sinh nói chung, rèn kĩ năng ca hát cho học sinh nói riêng là điều kiện tốt nhất  <br /> để  các em phát huy khả năng và năng khiếu Âm nhạc của mình.<br /> <br /> * Đối với gia đình: Để học sinh có kỹ năng ca hát tốt hơn thì người giáo <br /> viên cần phải thường xuyên liên lạc và trao đổi, vận động phụ huynh học sinh  <br /> trong thời gian ở nhà quan tâm, có hướng bồi dưỡng về khả năng Âm nhạc của <br /> các em. Động viên phụ  huynh học sinh cho con em mình tham gia các câu lạc  <br /> bộ văn hóa, văn nghệ ở thôn, xóm…<br /> <br /> * Đối với nhà trường:  Tôi luôn kết hợp chặt chẽ  với nhà trường, Đội <br /> TNTP Hồ  Chí Minh tổ  chức hội thi, hội diễn văn nghệ  cấp trường như: Thi  <br /> tiếng hát dân ca cấp trường, thi giai điệu tuổi hồng, tiếng hát măng non, tiếng <br /> <br /> 15<br /> hát chim sơn ca… qua đó các em sẽ  được rèn luyện nhiều kĩ năng ca hát, kĩ  <br /> năng biểu diễn bài hát, nhằm tạo cho các em thói quen mạnh dạn, tự  tin khi  <br /> biểu diễn bài hát và càng tăng thêm sự đam mê, thích thú và yêu thích môn học  <br /> nhiều hơn.<br /> <br /> IV. Tính mới của giải pháp<br /> <br /> Điểm mới trong giải pháp thực hiện đó là, ngoài việc kết hợp triệt để các <br /> biện pháp, tôi đã bổ  sung biện pháp thành lập câu lạc bộ  Âm nhạc trong nhà <br /> trường, điều này giúp cho các em có sân chơi và là nơi để thể hiện kỹ năng ca <br /> hát, năng khiếu Âm nhạc và tăng tính tự tin, biểu diễn trước đám đông mà các <br /> em được thầy cô chỉ  dạy, kết hợp với việc tự tìm hiểu trên mạng internet và <br /> tập luyện ở nhà, thu hút được nhiều đối tượng học sinh trong trường tham gia.  <br /> Đặc biệt là học sinh khối 5 đã thực hiện kỹ  năng ca hát tốt hơn hẳn so với <br /> trước đây. Qua việc hướng dẫn các em về nhà tự tìm hiểu trên internet đã thể <br /> hiện được bản thân tự vận động học tập ở nhà lúc không có cô, điều này làm <br /> cho các em rất thích thú và đam mê Âm nhạc để rồi từ  đó không còn đam mê <br /> các trò chơi điện tử  nguy hiểm làm mất tập trung học tâp như  trước đây nữa.  <br /> Trong quá trình thực hiện các biện pháp này bản thân tôi luôn vận dụng linh  <br /> hoạt các phương pháp dạy học vào tiết dạy cũng như  các buổi sinh hoat câu  <br /> lạc bộ thấy chủ động hơn, nhẹ nhàng hơn và lôi cuốn học sinh hơn. <br /> <br /> V. Hiệu quả sáng kiến kinh nghiệm<br /> <br /> Sau khi vận dụng một số  phương pháp dạy học mới đối với môn Âm <br /> nhạc và thực hiện các biện pháp nêu trên thông qua các giờ  học hát của học  <br /> sinh khối 4 trường Tiểu học Hà Huy Tập cuối năm học 2017 ­ 2018 và khối 5 <br /> của năm học 2018 ­ 2019, tôi nhận thấy việc học hát của các em đã có những  <br /> chuyển biến rõ rệt, phần nhiều các em đã bước đầu thực hiện được các kĩ <br /> năng ca hát, có nhiều tiến bộ trong việc hát đúng giai điệu, lời ca, tiết tấu của  <br /> <br /> 16<br /> bài hát, hát rõ lời hơn, các em đã giữ đúng tư thế khi ca hát, biết lấy hơi, ngắt  <br /> nghỉ  đúng chỗ, các em đã mạnh dạn biểu diễn bài hát một cách tự  nhiên kết  <br /> hợp với các động tác phụ họa đơn giản theo bài hát.<br /> <br /> Ban đầu các em không yêu thích học hát, trình bày bài hát cũng không tự <br /> tin. Qua thời gian áp dụng các biện pháp trên, tôi đã giúp các em mạnh dạn, tự <br /> tin hơn trong các giờ  học hát, khối lớp 5 của năm học 2018 ­ 2019 có 44 học <br /> sinh với kết quả đạt được như sau:<br /> <br /> Tổng số  Hoàn thành tốt Hoàn thành  Chưa hoàn thành<br /> HS<br /> Khối 5: 44 30 em; 68,18% 14 em; 31,81% 0 em; 0%<br /> <br /> <br /> <br /> PHẦN 3: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> I. Kết luận<br /> <br />      Tập hát, học các bài hát là một trong những nội dung quan trọng trong <br /> chương trình môn Âm nhạc  ở  cấp Tiểu học. Tập hát là rèn luyện một số  kĩ <br /> năng mang tính phổ  thông về  ca hát được vận dụng vào các bài hát cụ  thể <br /> trong chương trình của bộ  môn. Bằng ngôn ngữ  và đặc thù riêng của mình là <br /> những âm thanh mang tính biểu cảm, Âm nhạc có ảnh hưởng trực tiếp và sâu <br /> sắc đến tư  tưởng, tình cảm và cảm xúc của các em. Chính vì vậy mà qua các <br /> giờ học hát người giáo viên cần phải bồi dưỡng cho các em một số kĩ năng ca <br /> hát cơ bản, nắm được các kĩ năng cần thiết để thể hiện tình cảm của mình khi <br /> hát một bài hát cụ thể với phong cách hát tự nhiên và diễn cảm. <br /> <br /> Với các biện pháp được áp dụng nêu trên, mỗi biện pháp có tác dụng cụ <br /> thể  khác nhau, có biện pháp là tiền đề  cho các biện pháp khác, có biện pháp <br /> mang tính then chốt, các biện pháp đó có mối quan hệ biện chứng với nhau, bổ <br /> <br /> <br /> 17<br /> trợ nhau và cùng hướng đến mục tiêu giúp cho học sinh có kỹ năng ca hát, biểu  <br /> diễn, … các bài hát.<br /> <br /> Bên cạnh những biện pháp nêu trên, để  giúp học sinh học tốt môn Âm <br /> nhạc nói chung, có kỹ năng ca hát nói riêng, người giáo viên dạy môn Âm nhạc <br /> cần phải thực hiện được một số nội dung sau:<br /> <br /> ­ Thường xuyên thay đổi phương pháp dạy học của mình phù hợp với  <br /> đối tượng học sinh của trường.<br /> <br /> ­ Luôn có ý thức học hỏi, rèn luyện kĩ năng Âm nhạc của bản thân. Giáo  <br /> viên cần phải hát mẫu chuẩn xác, cách trình bày bài hát, tư thế ca hát, và cách <br /> biểu diễn phải phù hợp với bài hát.<br /> <br /> ­ Trước khi lên lớp và dạy một bài hát mới, phải chuẩn bị kế hoạch dạy  <br /> học (giáo án), đồ dùng dạy học đầy đủ, phong phú, tìm hiểu trước những đoạn <br /> nhạc khó mà học sinh hát có thể bị sai để  đưa ra những biện pháp hỗ  trợ  phù  <br /> hợp.<br /> <br /> ­ Trong quá trình dạy học, nên thường xuyên tuyên dương và khen ngợi <br /> các em kịp thời, dù là sự  tiến bộ  nhỏ  nhất. Khơi gợi trong các em sự  tự  tin, <br /> niềm hứng khởi trong học tập.<br /> <br /> ­ Luôn tạo không khí học tập sôi nổi, tổ chức các trò chơi Âm nhạc thi  <br /> đua giữa cá nhân học sinh, giữa các nhóm, các tổ, các lớp… Phong trào ca hát  <br /> phải được duy trì thường xuyên, liên tục trong các buổi học và gắn liền với <br /> các hoạt động của Đội TNTP Hồ Chí Minh trong nhà trường.<br /> <br />      Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong quá trình dạy học <br /> của mình nhằm giúp các em thực hiện được một số kĩ năng ca hát cơ bản. Tôi <br /> hi vọng rằng với phương pháp rèn luyện này, về lâu dài sẽ góp phần nâng cao <br /> chất lượng ca hát cho các em học sinh cấp tiểu học.<br /> <br /> <br /> 18<br />  Kính đề  nghị  các thầy cô giáo, hội đồng chấm đóng góp ý kiến để  tôi  <br /> hoàn thiện hơn sáng kiến kinh nghiệm của mình, góp phần nâng cao chất  <br /> lượng dạy học môn Âm nhạc, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học <br /> sinh trường Tiểu học Hà Huy Tập.<br /> <br /> Tôi xin chân thành cảm ơn!<br /> <br />    Dray Sáp, ngày 30 tháng 04 năm 2019<br /> <br />                                                           Người viết <br /> <br /> <br /> <br /> Dương Thị Thúy Nga  <br /> <br />  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> NHẬN XÉT HỘI ĐỒNG CHẤM SÁNG KIẾN<br /> <br /> .........................................................................................................................................................<br /> .........................................................................................................................................................<br /> .........................................................................................................................................................<br /> .........................................................................................................................................................<br /> .........................................................................................................................................................<br /> .........................................................................................................................................................<br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM SKKN<br /> <br /> <br /> <br /> 19<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> …………………………………………………………………………………………………….<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> <br /> STT Tên tài liệu Tác giả<br /> <br /> 1 Chuẩn kiến thức, kỹ năng môn Âm nhạc lớp  Nhà xuất bản Giáo <br /> 5 Dục<br /> <br /> 2 Phương pháp dạy học Âm nhạc cho học  Hoàng Long<br /> 20<br />  sinh Tiểu học<br /> 3 Điều 23 của luật Giáo dục Bộ GD&ĐT<br /> <br /> 4 Tài liệu về đổi mới phương pháp dạy học  Nhà xuất bản Giáo <br /> tích cực ở cấp Tiểu học Dục<br /> <br /> 5 ĐH sư phạm nghệ <br /> Phương pháp dạy học Âm nhạc thuật trung ương<br /> Sách thiết kế bài giảng lớp 4, 5 Nhà xuất bản ĐHSP<br /> 6<br /> <br /> 7 Âm nhạc với trẻ em Phạm Tuyên<br /> <br /> 8 Tài liệu trên internet Sưu tầm<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 21<br />