SKKN: Một số biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 1

                                                               M ỤC LỤC<br /> <br /> STT Nội dung Trang<br /> <br /> Phần thứ nhất: Mở đầu<br /> <br />   1 Đặt vấn đề 2<br /> <br /> Mục tiêu 3<br /> <br /> Phần thứ hai: Giải quyết vấn đề<br /> <br /> Cơ sở lí luận 3<br /> <br /> Thực trạng vấn đề 4<br /> <br /> 2 Các giải pháp để giải quyết vấn đề 6<br /> <br /> Tính mới của giải pháp 10<br /> <br /> Hiệu quả của sáng kiến  10<br /> <br /> Phần thứ ba: Kết luận, kiến nghị<br /> <br /> 3 Kết luận 11<br /> <br /> Kiến nghị 11<br /> <br /> Tài liệu tham khảo 13<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Phần thứ nhất: MỞ ĐẦU<br /> 1.  Đặt vấn đề<br /> <br /> 1<br />  Trong các môn học ở tiểu học, Tiếng Việt là môn học đóng một vai trò vô cùng  <br /> quan trọng với học sinh. Nó hình thành cho các em bốn kĩ năng cơ bản cần phải có là:  <br /> nghe – nói – đọc – viết. Trong đó kĩ năng đọc là một trong những hoạt động cần thiết,  <br /> không thể thiếu và xuyên suốt quá trình học tập đối với các em. Thông qua hoạt động  <br /> đọc, học sinh được mở  rộng kiến thức và hiểu biết thêm nhiều điều về  thiên nhiên, <br /> đất nước, cuộc sống, con người, phong tục, tập quán của các dân tộc anh em trên đất <br /> nước mình và trên thế  giới. Đọc những bài văn hay hoặc những vần thơ  bất hủ  giúp  <br /> học sinh trau dồi ngôn từ thêm phong phú, óc quan sát thêm tinh tế, mở rộng tầm hiểu  <br /> biết về  cuộc sống và con người xung quanh. Chính vì vậy việc đọc có ý nghĩa giáo <br /> dục, giáo dưỡng và phát triển rất lớn. Đọc trở  thành một đòi hỏi cơ  bản đầu tiên đối <br /> với mỗi con người mà nhất là với học sinh lớp 1, lớp học đặt “nền móng” đầu tiên. Đó <br /> là sự khai hóa, sự khởi đầu, giúp cho các em chiếm lĩnh công cụ mới để sử dụng trong <br /> học tập và trong giao tiếp. Kĩ năng viết  ở  tiểu học được coi là phương tiện  ưu thế <br /> nhất trong hệ  thống ngôn ngữ  thì kĩ năng đọc là công cụ  để  khám phá, chiếm lĩnh tri  <br /> thức không thể  thiếu được trong chương trình môn Tiếng Việt  ở  lớp 1. Khi biết đọc  <br /> các em có điều kiện và khả năng nghe giảng trên lớp, sử dụng sách giáo khoa và các tài <br /> liệu tham khảo, ... Nếu các em không đọc được các em sẽ  không viết được, không  <br /> nắm bắt được nội dung các bài học, dẫn đến việc học tốt các môn học khác trong <br /> chương trình tiểu học là điều không thể. Chính vì vậy việc rèn luyện kĩ năng đọc cho <br /> học sinh lớp 1 là vô cùng quan trọng và cấp thiết.<br /> <br /> Trong quá trình công tác và giảng dạy ở địa bàn có đến hơn 90% học sinh trong  <br /> lớp là học sinh dân tộc thiểu số, tôi nhận thấy, nhìn chung ở đây mặt bằng dân trí còn <br /> thấp. Người dân nơi đây quanh năm ngày tháng chỉ  chăm lo kiếm sống sao cho đủ  cái <br /> ăn, cái mặc, đời sống nhân dân còn gặp rất nhiều khó khăn. Các bậc phụ  huynh hầu  <br /> như  đều có tư  tưởng xem nhẹ  việc học tập của con em mình. Học cũng được, mà <br /> không học cũng chả sao! Nên việc duy trì sĩ số và đi học chuyên cần của học sinh nơi  <br /> đây là một bài toán khó thử  thách lòng kiên nhẫn và tình yêu nghề  của giáo viên phụ <br /> trách. Mặt khác đa số các em học sinh lớp 1 đến trường khi chưa giao tiếp thành thạo  <br /> bằng ngôn ngữ tiếng Việt, phát âm sai lỗi hay còn e dè, nhút nhát trong giao tiếp. Bên <br /> cạnh đó vốn tiếng Việt và phạm vi giao tiếp của các em còn hạn hẹp. Trong giao tiếp, <br /> các em chỉ sử dụng tiếng Việt khi nói chuyện với thầy cô ở trường. Còn với gia đình,  <br /> bạn bè xung quanh các em sử  dụng tiếng “mẹ đẻ”. Nhiều em còn chưa thể  giao tiếp  <br /> bằng tiếng Việt hoặc chỉ bặp bẹ được một vài câu. Bên cạnh đó, qua ba tháng nghỉ hè,  <br /> 2<br /> các em không có cơ hội tiếp xúc trực tiếp với những kiến thức do thầy cô truyền đạt  <br /> bằng tiếng Việt giống như ở lớp mẫu giáo nên hầu hết các em đã quên hết các chữ cái <br /> đã được học hoặc chỉ nhớ được một vài chữ. Chính vì vậy khi bước vào lớp 1 các em <br /> gặp phải muôn vàn khó khăn.<br /> <br /> Với mong muốn giúp học sinh lớp 1 khắc phục những ảnh hưởng của tiếng mẹ <br /> đẻ khi học Tiếng Việt. Rèn cho học sinh kĩ năng đọc trôi chảy để lĩnh hội kiến thức từ <br /> sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo. Vơi y nghia đo, tôi chon và vi<br /> ́ ́ ̃ ́ ̣ ết sáng kiến  <br /> “Một số  biện pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh dân tộc thiểu số  lớp 1” . Đề  tài <br /> được nghiên cứu ở học sinh lớp 1, phân hiệu buôn Cuê từ năm học 2016 – 2017 cho đến  <br /> nay.<br /> <br /> 2. Mục tiêu<br /> <br /> Mục tiêu của đề  tài là đưa ra những giải pháp giúp giáo viên thực hiện có hiệu <br /> quả  việc rèn luyện cho học sinh kĩ năng đọc đúng các âm, tiếng, từ, câu sao cho đúng <br /> tốc độ  và trôi chảy toàn bài. Qua đó nhằm rèn luyện cho học sinh kỹ  năng giao tiếp <br /> mạnh dạn, tự tin, lòng hứng thú, say mê đọc sách.<br /> <br /> Phần thứ hai: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br /> <br /> I. Cơ sở lí luận<br /> <br /> Đọc là một quá trình "nhận thức" phức tạp của việc giải mã các biểu tượng để <br /> tạo ra ý nghĩa. Đọc sách là cách tiếp thu ngôn ngữ, giao tiếp và chia sẻ   thông tin và ý <br /> tưởng. Giống như  ngôn ngữ, nó là một sự  tương tác phức tạp giữa các văn bản và  <br /> người đọc được định hình bởi kiến thức của người đọc, kinh nghiệm, thái độ, và cộng  <br /> đồng ngôn ngữ, vốn phụ  thuộc vào văn hóa và xã hội cụ  thể. Quá trình đọc đòi hỏi  <br /> phải liên tục thực hành, phát triển và tinh chỉnh. Ngoài ra, đọc đòi hỏi sự  sáng tạo và  <br /> phân tích bình luận. Người đọc văn chương thường chìm vào nội dung tác phẩm, nói <br /> cách khác là chuyển đổi ngôn ngữ thành các hình  ảnh mô phỏng các địa điểm mà văn  <br /> chương đã mô tả. <br /> <br /> Tiếng Việt là tài sản chung của dân tộc Việt Nam và là ngôn ngữ chính âm của <br /> quốc gia. Việc sử dụng đọc ­ viết tiếng Việt làm tiếng nói chung của toàn dân tộc ta, <br /> khẳng định vị  trí và có chỗ  đứng rõ nét nhất là từ  năm 1945 đến nay. Từ  ngành học <br /> Mầm non đến bậc học cao nhất kỹ năng đọc luôn gắn liền với con người Việt Nam.  <br /> <br /> <br /> 3<br /> Nó góp phần to lớn vào việc phát triển Văn hoá – Khoa học – Kinh tế  cho cả  khối  <br /> cộng đồng to lớn trong việc xây dựng đất nước Việt Nam.<br /> <br /> Quyết định số 16/2006/QĐ­BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo về Hướng dẫn  <br /> thực hiện chuẩn kiến thức, kỹ năng các môn học  ở  tiểu học đã yêu cầu sau khi học  <br /> xong môn Tiếng Việt lớp 1 học sinh phải đọc được các bài ứng dụng, tốc độ cần đạt <br /> 30 tiếng/phút; trả lời được một đến hai câu hỏi về nội dung bài học.<br /> <br /> Mặt khác lớp Một là lớp học nền móng của tiểu học, đóng vai trò quan trọng, vì <br /> thế  việc rèn cho các em đọc đúng là yêu cầu không thể  bỏ  qua. Bên cạnh đó kĩ năng <br /> đọc tốt góp phần nâng cao chất lượng học tập các lớp tiếp theo.<br /> <br /> II. Thực trạng vấn đề<br /> <br /> Trường Tiểu học Tây Phong được thành lập năm 1998, tách ra từ trường PTCS  <br /> Hoàng Văn Thụ. Trường có ba phân hiệu cách nhau khá xa (khoảng 4km), tỷ  lệ  học  <br /> sinh dân tộc thiểu số khoảng 35% toàn trường, riêng ở phân hiệu B.Cuê tỷ lệ học sinh  <br /> dân tộc thiểu số chiếm gần 100%. Năm học 2017­2018, khối 1 có 74 học sinh, trong đó <br /> có 32 học sinh dân tộc thiểu số  chủ  yếu tập trung  ở  phân hiệu buôn Cuê. Ban giám <br /> hiệu nhà trường rất quan tâm đến chất lượng dạy học, đặc biệt chú trọng đến rèn đọc <br /> thông thạo và tăng cường tiếng Việt cho học học sinh dân tộc thiểu số; triển khai kịp  <br /> thời các văn bản chỉ đạo của ngành; tổ chức cuộc thi kể chuyện về Bác Hồ, “ Giao lưu <br /> tiếng Việt của chúng em” cho học sinh; tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các cuộc <br /> thi của giáo viên do Sở, Phòng Giáo dục và Đào tạo tổ  chức để  nâng cao trình độ <br /> chuyên môn.<br /> <br /> Đội ngũ giáo viên đa số  trẻ, năng động, nhiệt tình, được đào tạo bài bản nên  <br /> nắm bắt nhanh các văn bản chỉ đạo của ngành, vận dụng phương pháp và hình thức tổ <br /> chức tương đối linh hoạt. Nhiều giáo viên có chuyên môn vững vàng, luôn chú trọng <br /> đến kĩ năng đọc, tăng cường tiếng Việt cho học sinh, sửa chữa cho học sinh kĩ năng <br /> phát âm hay kĩ năng giao tiếp bằng tiếng Việt trong cuộc sống hàng ngày cũng như <br /> trong từng tiết học. Một số gia đình học sinh có sự quan tâm đến việc học của con cái,  <br /> đặc biệt chú ý đến cách đọc và phát âm tiếng Việt của con nên thường xuyên phối hợp <br /> chặt chẽ với giáo viên chủ  nhiệm. Chính vì vậy trong những năm qua nhiều học sinh  <br /> của trường tham gia thi  “Giao lưu tiếng Việt của chúng em”, “kể chuyện Bác Hồ” các  <br /> cấp đạt kết quả cao.<br /> <br /> <br /> 4<br />  * Về phía giáo viên<br /> <br />  Bản thân đã được tập huấn chuyên sâu chương trình Tiếng Việt 1­ CGD theo <br /> kế hoạch của Phòng Giáo dục, của nhà trường nên đã tổ chức dạy đúng phương pháp,  <br /> tuân thủ  việc dạy học theo sách thiết kế  Tiếng Việt 1 – CGD thầy thiết kế, trò thi <br /> công. <br /> <br />  Nắm chắc tiến trình từng mẫu bài, dạng bài, dạy đúng mục tiêu của từng bài <br /> học, có ý thức tự học, tự bồi dưỡng nâng cao trình độ  chuyên môn nghiệp vụ  và luôn <br /> trăn trở về việc tìm biện pháp dạy học Tiếng Việt 1 ­ CGD để đạt hiệu quả cao nhất.  <br /> Là giáo viên trẻ, bản thân luôn năng nổ, nhiệt tình trong công tác giảng dạy; tích cực  <br /> tham gia các phong trào do trường tổ  chức; thường xuyên dự  giờ  thăm lớp, trao đổi <br /> chuyên môn với đồng nghiệp, tìm hiểu các phương pháp rèn đọc và tăng cường tiếng  <br /> Việt cho học sinh qua mạng internet và các phương tiện thông tin khác. Tuy nhiên kinh <br /> nghiệm trong công tác chủ  nhiệm và giảng dạy chưa nhiều nên đôi lúc còn lúng túng  <br /> trong việc rèn đọc cho học sinh; chưa mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy học; có khi  <br /> còn ngại sử dụng đồ dùng dạy học vì nhà ở  xa trường; công tác phối hợp với cha mẹ <br /> học sinh chưa được chặt chẽ. <br /> <br /> Năm thứ tư thực hiện dạy chương trình Tiếng Việt 1 ­ CGD nhưng bản thân tôi <br /> đôi lúc vẫn còn lúng túng trong việc xác định phương pháp giảng dạy, kĩ thuật hướng <br /> dẫn học sinh đọc những vần, từ khó... sao cho hiệu quả nhất. Ba quyển sách thiết kế <br /> Tiếng Việt ­ CGD là ba quy trình khác nhau nên giáo viên mất khá nhiều thời gian trong  <br /> việc nghiên cứu, đọc tài liệu cũng như tiếp cận phương pháp dạy học. <br /> <br /> * Về phía học sinh <br /> <br /> Biên chế  lớp học đông (28 em), với hơn 90% là học sinh dân tộc thiểu số  nên <br /> giáo viên thực sự vất vả trong việc quán xuyến, hướng dẫn cho học sinh trong một tiết  <br /> học để đạt kết quả tốt nhất.<br /> <br /> Học sinh dân tộc thiểu số lớp Một là lớp học đầu cấp việc làm quen với chữ cái <br /> và phát âm chuẩn theo tiếng phổ thông là vô cùng khó khăn bởi sau ba tháng nghỉ hè các  <br /> em hầu như đã quên hết chữ cái hoặc chỉ còn nhớ được một số chữ. Từ trước đến nay <br /> tiếng “mẹ đẻ” là ngôn ngữ giao tiếp chính trong cuộc sống hằng ngày của các em, khi <br /> giao tiếp bằng tiếng Việt nhiều em chưa nói được. Ngồi học các em không tập trung  <br /> hay uể oải vì phải học nhiều hơn chơi không giống như  học mẫu giáo. Đa số  các em <br /> <br /> 5<br /> có tâm lý không bền vững nhanh chán, ít tập trung chú ý, hay quên đồ  dùng học tập;  <br /> ngồi   đọc, cầm sách chưa đúng tư  thế. Khả  năng tiếp thu của học sinh không đồng  <br /> đều, có em chưa biết đọc, đọc chưa đúng dấu thanh, hoặc tự thêm dấu vào tiếng.<br /> <br /> Mặt khác, học sinh dân tộc thiểu số  thường có thói quen thích là nghỉ  học để <br /> theo cha mẹ đi làm  ở xa hay  ở nhà trông em, đi nhặt cà phê, điều, .... cho cha mẹ  nên  <br /> việc tiếp thu kiến thức gặp rất nhiều khó khăn.<br /> <br /> * Về phía cha mẹ học sinh<br /> <br /> Trường đóng trên địa bàn xã có điều kiện kinh tế khó khăn, người dân chủ yếu  <br /> làm nghề nông, mặt bằng dân trí thấp, gia đình mải làm ăn kinh tế nên ít quan tâm hoặc <br /> thờ   ơ  với việc học tập của con cái. Đa số  phụ  huynh học sinh chưa nắm được cách  <br /> đọc sao cho đúng hoặc không biết chữ, nên việc rèn luyện thêm  ở  nhà cho con còn  <br /> nhiều hạn chế. Một số em có người thân hướng dẫn đọc trước theo chương trình hiện <br /> hành nên giáo viên gặp khó khăn trong việc sửa lại lỗi phát âm sai. Khi học sinh ở nhà  <br /> đa số  phụ huynh thường giao tiếp bằng tiếng “mẹ đẻ” mà không sử  dụng tiếng Việt <br /> nên phần nào cũng tạo thói quen không tốt cho học sinh khi đọc sách và giao tiếp  ở <br /> trường. Đặc biệt người dân tộc thiểu số  chưa quan tâm đúng mức đến việc học tập <br /> của con em mình nên học sinh đến lớp có khi không có sách vở, đồ  dùng học tập cứ <br /> phó mặc cho giáo viên phụ trách.<br /> <br /> * Khảo sát kết quả đọc của học sinh đầu năm<br /> <br /> Năm  Năm học 2017 ­ 2018<br /> học <br /> 2016 ­ <br /> 2017<br /> <br /> Nhận  Không <br /> Không  biết  nhận <br /> Nhận biết  Nhận   biết  Nhận   biết <br /> nhận   biết  TSH được  biết <br /> TSHS được   tất  được   một  được   tất <br /> được   chữ  S một   số  được <br /> cả chữ cái số chữ cái cả chữ cái<br /> cái nào chữ cái chữ   cái <br /> nào<br /> <br /> 28 9 12 7 22 7 8 7<br /> <br /> 6<br />  III. Các giải pháp để giải quyết vấn đề<br /> <br /> 1. Tìm hiểu đặc điểm học sinh, nguyên nhân học sinh đọc yếu<br /> <br /> Mỗi lứa tuổi, mỗi học sinh có đặc điểm tâm lí và khả  năng học tập khác nhau.  <br /> Muốn rèn cho học sinh kĩ năng đọc tốt giáo viên cần tìm hiểu đặc điểm tâm lí, khả <br /> năng học tập của học sinh để  có biện pháp giáo giục phù hợp với đối tượng và lứa  <br /> tuổi. Đây là công việc phải được thực hiện ngay từ  đầu năm học. Giáo viên tìm hiểu <br /> thông qua giáo viên Mầm non trong buổi nghiệm thu chất lượng trẻ  5 tuổi chuẩn bị <br /> vào lớp 1 vào cuối năm học, trao đổi trực tiếp với cha mẹ học sinh, đến nhà học sinh <br /> nắm hoàn cảnh, quan sát học sinh trong quá trình học trên lớp để nắm bắt tính cách và <br /> khả  năng học tập của từng em. Mặt khác giáo viên có thể  tìm hiểu qua giảng dạy  <br /> “Trước khi vào lớp 1”  hay khi dạy “tuần 0”, từ đó tìm ra phương các pháp giáo dục  <br /> phù hợp. Bằng cách này, giáo viên có thể  phân loại đối tượng học sinh và nắm được <br /> học sinh đọc sai do các nguyên nhân chủ yếu sau đây:<br /> <br /> + Ý thức chưa tốt, đi học chưa chuyên cần<br /> <br /> + Chưa mạnh dạn tự tin trong quá trình học và giao tiếp<br /> <br /> + Khả năng tiếp thu còn hạn chế<br /> <br /> Ví dụ:<br /> <br /> Năm học 2016 – 2017 tôi được giao nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 1C. Khi được bàn <br /> giao và nhận lớp, tôi đã tiếp xúc với từng em học sinh, nắm bắt hoàn cảnh của các em.  <br /> Trong đó có em H Kali Knul, nhà rất nghèo, bố mẹ đi làm thuê, nhà ở dột nát, tính em  <br /> nhút nhát, gia đình mải làm ăn nên ít quan tâm đến việc học của em. Bản thân đã kêu  <br /> gọi sự hỗ trợ từ phía Ban giám hiệu, Đoàn Thanh niên, Tổng phụ trách Đội nên đã giúp <br /> đỡ em về quần áo, sách vở để em yên tâm đến trường. Bản thân luôn gần gũi, thường <br /> xuyên gọi HS đọc hay phát biểu trước lớp để em được mạnh dạn, tự tin.<br /> <br /> 2. Đa dạng các hình thức rèn đọc<br /> <br /> a) Rèn trong giờ học Tiếng Việt<br /> <br /> Đối với học sinh dân tộc thiểu số  lớp 1, kĩ năng đọc đúng là quan trọng nhất. <br /> Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu, đòi hỏi người giáo viên phải có những hiểu <br /> biết, kinh nghiệm kĩ năng hướng dẫn tốt. Với môn Tiếng Việt CGD, mỗi một bài học  <br /> được chia ra làm 4 việc. Trong đó việc thứ 3 yêu cầu đọc.  Ở đây muốn học sinh đọc <br /> <br /> 7<br /> tốt thì trước tiên giáo viên phải đọc và phát âm đúng và chuẩn để học sinh nghe đọc và  <br /> phát âm lại. Khi hướng dẫn học sinh phát âm, cần dùng lời nói mạch lạc, đơn giản để <br /> học sinh dễ hiểu và học sinh có thể  tự mình phát âm đúng. Giáo viên tổ  chức cho học  <br /> sinh đọc bài dưới nhiều hình thức như: cá nhân, nối tiếp, nhóm, đồng thanh để  bao  <br /> quát và nắm được khả  năng đọc của cả  lớp; tổ  chức cho học sinh thi đọc với nhau  <br /> hoặc tổ chức các trò chơi học tập để tạo niềm vui và phấn khởi, giúp các em hứng thú  <br /> tham gia vào tiết học. Đặc biệt khi dạy kĩ năng đọc chúng ta phải phân hóa đối tượng <br /> học sinh, chú ý quan tâm đến tất cả  các đối tượng học sinh trong lớp, dạy theo nhóm <br /> trình độ của học sinh. Hướng dẫn cho các em đọc đúng, phát âm chuẩn. Nếu học sinh <br /> đọc đúng, đọc tốt thì giáo viên dành cho luyện đọc nâng cao. Đối với học sinh có khả <br /> năng tiếp thu hạn chế phải quan tâm động viên các em kịp thời, cẩn thận, tỉ mỉ, khi đã <br /> thấy sự tiến bộ mặc dù là chi tiết nhỏ cũng nên động viên và khuyến khích để học sinh  <br /> có tinh thần phấn khởi học tập. Động viên và giao nhiệm vụ  cho các bạn có năng  <br /> khiếu hỗ  trợ  và chỉ  dạy thêm cho các em. Nhắc nhở  học sinh không trêu ghẹo, không <br /> đùa nghịch mà tạo cơ  hội cho bạn sửa chữa. Còn với các em học sinh đi học chưa  <br /> chuyên cần giáo viên cần tạo các sân chơi học tập, mạnh dạn đổi mới các phương  <br /> pháp dạy học tập để thu hút các em tham gia vào tiết học, hăng hái đến trường.<br /> <br />  Giáo viên phải kiên trì liên tục và có hệ thống. Thông thường các em đọc sai rất <br /> ngại đọc vì sợ  các bạn chê cười, chế  nhạo,... Giáo viên phải giải toả  tâm lí cho học  <br /> sinh bằng những lời khen, lời động viên dù nhỏ. Đồng thời phải giải thích cho các em <br /> cùng hiểu, để cùng thông cảm, chia sẻ, giúp đỡ bạn đọc tốt hơn. <br /> <br /> Ví dụ: Bài: Vần có âm chính và âm cuối. Vần /an/ (Tiếng Việt CGD tập 2 trang  <br /> 19).  Ở  hoạt động tìm tiếng có vần/an/. Giáo viên tổ  chức cho học sinh chơi trò chơi <br /> “Bắn tên” như  sau: Lớp trưởng điều khiển trò chơi bằng cách hô to (bắn tên, bắn <br /> tên.....), các thành viên còn lại tìm các tiếng chứa vần /an/ bằng cách đáp lại (tên gì, tên  <br /> gì?) Lớp trưởng chọn bất cứ  một thành viên trong lớp chẳng hạn như  (tên Mai, tên  <br /> Mai) và bạn học sinh đó đứng dậy tìm tiếng chứa vần /an/ như: lan, cạn, nhãn,... Cứ <br /> lần lượt như thế sau khi đã tìm đủ các số tiếng yêu cầu thì trò chơi kết thúc. Với hoạt <br /> động này các em vừa được học, vừa được chơi. Tạo không khí thoải mái cho các em  <br /> hăng hái tham gia vào tiết học.<br /> <br /> b)Rèn đọc trong các giờ học khác<br /> <br /> <br /> <br /> 8<br />  Ngoài giờ học tiếng Việt, việc rèn đọc cho học sinh trong các môn học khác cũng  <br /> đóng vai trò vô cùng quan trọng. Bởi nếu không đọc được kiến thức trong sách giáo  <br /> khoa học sinh không thể chiếm lĩnh, tiếp thu hết các kiến thức mà thầy cô cần truyền <br /> tải dẫn đến chất lượng học tập các môn học khác đạt kết quả không như mong muốn. <br /> Bản thân tôi thường xuyên rèn đọc cho HS thông qua các môn học khác như môn Toán, <br /> Đạo đức.<br /> <br /> Đối với môn Toán giáo viên tăng cường cho HS đọc yêu cầu của bài tập, gọi HS  <br /> giải thích cách tính của mình để  rèn kỹ  năng nói hoặc tổ  chức trò chơi học tập vừa  <br /> củng cố Toán học, vừa rèn kỹ năng đọc.<br /> <br /> Ví dụ: Dạy bài số 5, giáo viên tổ chức trò chơi củng cố: Đếm và đọc tên các chữ <br /> cái có trong bảng sau:<br /> <br /> b, d, e, h, v <br /> <br />      c) Rèn đọc thông qua ngoài giờ lên lớp<br /> <br /> Không chỉ  rèn đọc trong giờ  học chính khóa, giáo viên còn giúp đỡ  HS đọc ngoài <br /> giờ  học như: tranh thủ giờ ra chơi, cuối buổi học,…. Tuy nhiên giáo viên cần để  học <br /> sinh được thư giãn trong giờ giảo lao. Chính vì vậy giờ ra chơi, giáo viên kèm thêm cho  <br /> những HS đọc còn chậm khoảng 10 phút, cho các em ra chơi 10 phút . Khi rèn vào cuối <br /> buổi học giáo viên phải liên hệ  với cha mẹ  học sinh để  họ  khỏi lo lắng khi con về <br /> muộn hơn các bạn.<br /> <br /> Ví dụ: Trong năm học 2017 – 2018, tôi   được giao nhiệm vụ  phụ  trách lớp 1C.  <br /> Trong lớp có em Y Kôl Knul có khả  năng tiếp thu còn hạn chế. Bản thân đã gặp gỡ <br /> trao đổi với gia đình, đề  nghị  cùng phối hợp với giáo viên chủ  nhiệm. Phụ  huynh sẽ <br /> đón con trễ  hơn 10 phút so với ngày thường vào cuối mỗi buổi chiều thứ  3, 5. Thời  <br /> gian 10 phút vào đó tôi giành để hướng dẫn lại kĩ năng đánh vần, đọc trơn cho em. Sau <br /> hai tháng kiên trì em đã có thể tự đọc trơn bài đọc.<br /> <br /> Mặt khác, trong quá trình dạy với những HS hạn chế về trí nhớ, chưa thuộc bảng  <br /> chữ cái, giáo viên đánh những chữ học sinh hay quên dán lên tường của lớp, hướng dẫn <br /> những học sinh đọc tốt thỉnh thoảng chỉ cho các bạn đọc chưa tốt đọc trong giờ ra chơi  <br /> hay trước khi vào lớp. Với cách này giống như  vừa học, vừa chơi, “mưa dầm thấm  <br /> lâu” dần dần các em cũng thuộc được chữ cái và biết đọc nhưng tốc độ đọc còn chậm.<br /> <br /> <br /> 9<br />  Ngoài ra, mỗi tuần 1 lần giáo viên tổ chức các trò chơi học tập để rèn kỹ năng đọc <br /> cho HS. Chẳng hạn như tổ chức thi đọc hoặc nhìn tranh đoán chữ, bốc thăm được chữ <br /> nào đọc chữ đó, thi đọc chữ có chứa âm/vần đã học trong câu, …. <br /> <br /> Ví dụ: Đọc tiếng chứa vần ân trong câu sau: Vân và Lan chơi với nhau rất thân.<br /> <br /> Bằng cách này học sinh rất thích thú, đã rèn được kỹ năng đọc cho HS.<br /> <br /> 3. Làm tốt công tác phối kết hợp<br /> <br /> a) Phối hợp chặt chẽ với các giáo viên bộ môn<br /> <br /> Trong lớp, không chỉ  có giáo viên chủ  nhiệm  giảng dạy mà còn giáo viên dạy <br /> các môn chuyên biệt như Âm nhạc, Mĩ thuật, Thể dục. Để giúp học sinh đọc tốt giáo  <br /> viên cần phối hợp với những giáo viên này.<br /> <br /> Bản thân tôi ngay từ  đầu năm học đã lập danh sách những học sinh đọc tốt và <br /> những học sinh còn hạn chế về kĩ năng đọc gửi về cho các giáo viên bộ môn trong lớp;  <br /> trao đổi với giáo viên bộ môn về khả năng tiếp thu của từng học sinh, những em có kĩ  <br /> năng đọc yếu và những học sinh cần lưu ý đặc biệt để giáo viên bộ  môn quan tâm hỗ <br /> trợ  kịp thời. Giáo viên chủ  nhiệm trao đổi với giáo viên bộ  môn cách rèn đọc, tăng  <br /> cường tiếng Việt cho các em bằng cách tổ chức các trò chơi liên quan đến nội dung rèn  <br /> đọc.   <br /> <br /> Ví dụ: Trong giờ Thể dục, kết hợp với giáo viên phụ  trách hướng dẫn cho các <br /> em chơi trò chơi vận động nhảy vào ô chứa chữ cái và vần sao cho đúng. Hướng dẫn  <br /> học sinh nhảy một chân vào các ô chứa các âm k, q, ngh, ch. Nhảy hai chân vào các ô  <br /> chứa vần ăn, ân, am, ăng. Như  vậy trong một tiết học thể  dục, giáo viên vừa có thể <br /> đảm bảo được nội dung yêu cầu của bài, vừa có thể giúp học sinh dân tộc thiểu số rèn  <br /> kĩ năng đọc mọi lúc mọi nơi.<br /> <br /> b) Phối hợp chặt chẽ với cha mẹ học sinh<br /> <br /> Cha mẹ học sinh là những người có  ảnh hưởng lớn đến khả  năng học tập của  <br /> trẻ ở nhà. Việc phối hợp chặt chẽ với cha mẹ các em là điều kiện không thể thiếu để <br /> trẻ phát huy được khả năng học tập và sự uốn nắn kịp thời.<br /> <br /> Ngay trong cuộc họp cha mẹ học sinh đầu năm, giáo viên thực hiện tốt công tác <br /> tuyên truyền về tầm quan trọng của việc học tập để  cha mẹ học sinh hiểu. Việc làm  <br /> này không phải dễ  dàng nhưng chúng ta cần kiên trì. Mặt khác giáo viên trao đổi về <br /> <br /> 10<br /> cách hướng dẫn con học tập  ở  nhà, nhắc nhở  luyện đọc thêm vào mỗi tối nếu như <br /> việc rèn đọc ở lớp chưa đạt yêu cầu, dán bảng chữ cái ở nhà và nhắc nhở con em mình  <br /> đọc thường xuyên. Ngoài ra nhắc nhở  con luyện đọc thêm  ở  nhà vào thứ  bảy, chủ <br /> nhật. Trên lớp nếu học sinh không hợp tác hay chưa tập trung, giáo viên nhắc nhở  và <br /> phối hợp với phụ huynh để uốn nắn kịp thời, giúp các em khắc phục khuyết điểm, đọc <br /> tốt hơn.<br /> <br /> Giáo viên khuyến khích, động viên cha mẹ học sinh giao tiếp với con bằng tiếng  <br /> Việt tại gia đình; thường xuyên tạo môi trường học tập vui thú cho con em mình bằng <br /> các cách làm khác nhau như: đố vui lúc ăn cơm hay lúc con vui chơi; thường xuyên đọc <br /> sách, báo hay kể  những câu chuyện lí thú cho con em mình nghe để  tạo thói quen và <br /> niềm yêu thích đọc sách.<br /> <br /> Giáo viên nhắc nhở gia đình cho con đi học chuyên cần, chỉ nghỉ học khi bị  ốm  <br /> đau nặng. Nếu HS nghỉ học thì các em sẽ không theo kịp các bạn.<br /> <br /> IV. Điểm mới của sáng kiến<br /> <br />  Trước đây bản thân chỉ biết rèn đọc cho HS thông qua tiết học tiếng Việt, đôi  <br /> lúc có suy nghĩ gia đình học sinh chưa quan tâm đến con em nên việc phối hợp với gia  <br /> đình không cần thiết. Với kinh nghiệm này bản thân đã mạnh dạn đổi mới:  đa dạng <br /> các hình thức luyện đọc, làm tốt công tác phối kết hợp. Qua đó nâng cao chất lượng  <br /> dạy học môn Tiếng Việt.<br /> <br /> V. Hiệu quả của sáng kiến<br /> <br /> Các giải pháp đưa ra đã có kết quả khả quan. Học sinh lớp 1 đã có kĩ năng đọc  <br /> tương đối tốt hơn, khắc phục tình trạng nhiều em chưa biết đọc hoặc sai lỗi dấu  <br /> thanh. Đa số  học sinh đọc đúng các bài học. Một số  em yêu thích đọc sách, tích cực  <br /> tham gia vào các cuộc thi do nhà trường tổ chức như: “Giao lưu tiếng Việt của chúng  <br /> em”, “Kể  chuyện theo sách”, “Kể  chuyện Bác Hồ” và đạt nhiều giải cao; nâng cao <br /> chất lượng, hiệu quả môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác trong nhà trường.<br /> <br /> Sau hai năm áp dụng đề tài, kĩ năng đọc của học sinh dân tộc thiểu số lớp 1 đã <br /> có nhiều biến chuyển tốt. Kết quả thống kê cụ thể như sau:<br /> <br /> Năm  Năm học 2017 ­ 2018<br /> học <br /> <br /> 11<br /> 2016 ­ <br /> 2017<br /> <br /> Không  Nhận  Không <br /> Nhận  Nhận  Nhận <br /> nhận  biết  nhận <br /> biết  biết  biết <br /> TS biết  TS được  biết <br /> được  được  được tất <br /> HS được  HS một   số  được <br /> tất   cả  một   số  cả   chữ <br /> chữ   cái  chữ cái chữ <br /> chữ cái chữ cái cái<br /> nào cái nào<br /> <br /> Trước khi <br /> thực hiện đề  28 9 12 7 22 7 8 7<br /> tài<br /> <br /> Sau khi thực  28 20 6 2 22 16 4 2<br /> hiện đề tài<br /> <br /> Phần thứ 3: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> I. Kết luận<br /> <br /> Rèn kĩ năng đọc có ý nghĩa rất quan trọng và cần thiết trong dạy học môn Tiếng <br /> Việt lớp 1. Đối với học sinh dân tộc thiểu số việc rèn đọc lại càng cấp thiết hơn. Đọc  <br /> giúp các em chiếm lĩnh được ngôn ngữ để sử dụng trong giao tiếp và học tập. Đọc là <br /> một công cụ, là chìa khóa mở ra kiến thức các môn học. Đọc tạo ra hứng thú và động <br /> cơ  học tập. tạo điều kiện để  học sinh phát huy khả  năng tự  học và tinh thần học tập  <br /> suốt đời không ngừng nghỉ. Chính vì vậy, để rèn kĩ năng đọc cho học sinh lớp 1 dân tộc <br /> thiểu số đạt hiệu quả thì người giáo viên cần đưa ra những biện pháp nhằm hình thành  <br /> và phát triển một cách có hệ thống về năng lực đọc cho từng học sinh. Trước tiên là kĩ <br /> năng đọc đúng âm, vần, tiếng, từ, câu, đoạn, bài và sau đó là nâng cao dần kĩ năng đọc  <br /> hay, đọc diễn cảm. Qua đó nâng cao chất lượng dạy học môn Tiếng Việt. Kĩ năng đọc  <br /> của học sinh không phải tự nhiên mà chuẩn được, cũng không phải trong một thời gian  <br /> ngắn có thể  khắc phục và hoàn thiện. Đó là cả  một quá trình rèn luyện và phối hợp <br /> giữa người dạy và người học.<br /> <br /> Để  đảm bảo mục tiêu bài học trong quá trình dạy mỗi giáo viên phải hết sức  <br /> nhiệt tình, tâm huyết với nghề, hiểu được tâm lí, khả  năng học tập của từng em học <br /> <br /> 12<br /> sinh; luôn tìm tòi, sáng tạo trong việc tổ chức rèn đọc cho học sinh. Thường xuyên tự <br /> học, tự  bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, tham gia các buổi sinh hoạt chuyên môn,  <br /> nghiên cứu sâu sách thiết kế, linh hoạt, sáng tạo trong dạy học. Thông qua việc rèn kĩ <br /> năng đọc giúp các em có khả năng giao tiếp linh hoạt, nhạy bén phù hợp.<br /> <br /> II. Kiến nghị<br /> <br /> a) Đối với nhà trường<br /> <br /> Cần duy trì tổ chức các phong trào, sân chơi bổ ích cho học sinh dân tộc thiểu số <br /> có cơ hội tham gia như: Thi kể chuyện Bác Hồ, kể chuyện theo sách, Giao lưu Tiếng  <br /> Việt cho học sinh dân tộc thiểu số. Kịp thời khen thưởng và động viên giáo viên và học  <br /> sinh có thành tích tốt trong các cuộc thi trên cũng như  các học sinh có thành tích tốt <br /> trong học tập.<br /> <br /> b) Đối với giáo viên<br /> <br /> Tăng cường công tác tự học, tự rèn để nâng cao chuyên môn nghiệp vụ, trau dồi,  <br /> rèn luyện kiến thức. Tích cực tham gia vào các phong trào do trường, ngành tổ chức.<br /> <br /> c) Đối với cha mẹ học sinh<br /> <br /> Quan tâm, phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong việc rèn kỹ năng đọc cho học <br /> sinh. Khuyến khích, động viên con em mình giao tiếp bằng tiếng Việt  ở nhà, tạo thói <br /> quen giao tiếp bằng tiếng Việt, niềm yêu thích đọc sách cũng như tính hòa đồng, thân  <br /> thiện trong giao tiếp của học sinh.<br /> <br /> Trên đây là những kinh nghiệm nhỏ bản thân có được trong quá trình giảng dạy. <br /> Rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô đồng nghiệp để bản thân có thêm kinh <br /> nghiệm nhằm thực hiện tốt hơn trong công tác dạy và học.<br /> <br /> Trân trọng cảm ơn!<br /> <br /> Băng Adrênh, ngày 22 tháng 4 năm 2018<br /> <br />                                                                                                   Người viết<br /> <br /> <br /> <br />         Lê Thị Bảo Yến<br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> 13<br />  .....................................................................................................................................<br /> ................................................................................................................................................<br /> ................................................................................................................................................<br /> ................................................................................................................................................<br /> ................................................................................................................................................<br /> ................................................................................................................................................<br /> ......................................................................................................................................<br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 14<br />  TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> TT Tên tài liệu Tác giả<br /> <br /> 1 Quyết  định  số   16/2006/QĐ­BGD&ĐT  về  Bộ trưởng BGD&ĐT<br /> Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ <br /> năng các môn học ở tiểu học.<br /> <br /> 2 Sách   thiết   kế   Tiếng   Việt   lớp   1   –   CGD   Giáo sư Hồ Ngọc Đại<br /> Tập 1, 2, 3<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 15<br />