intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tạp chí khoa học: Thành phần loài Ve giáp (Acari: Oribatida) ở Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình

Chia sẻ: Hoàng Thiện | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

48
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu tiến hành trong giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2011, tại VQG Phong Nha-Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình. Mẫu được thu từ những sinh cảnh rừng tự nhiên, rừng nhân tác, đất canh tác, trảng cỏ cây bụi và đất bồi tụ ven sông suối theo sự thay đổi của các nhân tố sinh thái vào hai mùa trong năm là mùa khô và mùa mưa.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tạp chí khoa học: Thành phần loài Ve giáp (Acari: Oribatida) ở Vườn Quốc gia Phong Nha-Kẻ Bàng, tỉnh Quảng Bình

Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 28 (2012) 125-134<br /> <br /> Thành ph n loài Ve giáp (Acari: Oribatida) Vư n Qu c gia Phong Nha - K Bàng, t nh Qu ng Bình<br /> Nguy n H i Ti n1,*, Vũ Quang M nh2<br /> 1<br /> <br /> Trư ng i h c Qu ng Bình, 312 Lý Thư ng Ki t, ng H i, Qu ng Bình 2 Trư ng i h c Sư ph m Hà N i, 136 Xuân Th y, Hà N i, Vi t Nam<br /> Nh n ngày 12 tháng 12 năm 2011<br /> <br /> Tóm t t. Nghiên c u ti n hành trong giai o n t năm 2008 n năm 2011, t i VQG Phong Nha K Bàng, t nh Qu ng Bình. M u ư c thu t nh ng sinh c nh r ng t nhiên, r ng nhân tác, t canh tác, tr ng c cây b i và t b i t ven sông su i theo s thay i c a các nhân t sinh thái vào ng v t Oribatida c a VQG Phong Nha - K hai mùa trong năm là mùa khô và mùa mưa. Khu h Bàng, t nh Qu ng Bình ã l n u tiên ư c xác nh, ghi nh n 106 loài và 01 phân loài thu c 73 gi ng 40 h bao g m c 25 b c phân lo i m i nh lo i n gi ng. K t qu nghiên c u ã phát hi n 78 loài m i cho khu h Ve giáp Vi t Nam. Keywords: H sinh thái (HST), a d ng sinh h c ( DSH), vư n qu c gia (VQG), Oribatida.<br /> <br /> 1. M<br /> <br /> u∗<br /> <br /> S hình thành và thay i c a qu n xã ng v t t c bi t là nhóm chân kh p bé: Ve giáp (Microarthropoda: Acari: Oribatida) và b nh y (Insecta: Apterygota: Collembola), v a d ng nhóm phân lo i, m t và c i m phân b , có liên quan rõ r t n các bi n i t nhiên và nhân tác c a môi trư ng s ng. Do v y, phân tích c u trúc qu n xã ng v t t: ve giáp v a d ng thành ph n loài, m t và c i m phân b có ý nghĩa quan tr ng, góp ph n qu n lý b n v ng và ch th nh ng bi n i c a khí h u môi trư ng [1]. Vi t Nam n m v trí a lý trung gian và chuy n ti p c a nhi u trung tâm phát sinh và<br /> <br /> phát tán, di cư c a nhi u nhóm ng v t trong ó có h ng v t ve giáp. Vì th các k t qu nghiên c u v khu h và a ng v t ve giáp có ý nghĩa góp ph n ánh giá c i m khu h , ngu n g c phát sinh và quan h ti n hoá c a khu h ng v t Vi t Nam nói riêng và c a vùng nói chung. Cho n nay khu h ng v t Ve giáp Vi t Nam ã có nhi u nghiên c u nhưng chưa y và chưa ng b các vùng lãnh th . Nhìn chung, các nghiên c u v Ve giáp lãnh th phía b c ư c ti n hành nhi u hơn [2]. Vư n qu c gia Phong Nha - K Bàng v i quy mô và di n tích r ng nguyên sinh vô cùng l n, s a d ng sinh h c c a VQG Phong Nha – K Bàng ư c quy t nh b i s a d ng v sinh c nh: Núi á vôi, núi t, sinh c nh trong các thung lũng, sinh c nh hang ng… ã có 125<br /> <br /> _______<br /> ∗<br /> <br /> Tác gi liên h . T: 84-986272272.. E-mail: htienbs@yahoo.com<br /> <br /> 126<br /> <br /> N.H. Tiến, V.Q. Mạnh / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 28 (2012) 125-134<br /> <br /> nh ng nghiên c u tương i ng u v khu h ng, th c v t c a vư n như: Cá, lư ng cư, bò sát, chim, thú... nhưng riêng v khu h ng v t chân kh p bé chưa ư c quan tâm nghiên c u. Bài báo này gi i thi u k t qu nghiên c u v thành ph n loài và s ang d ng v phân lo i h c ve giáp (Oribatida) VQG Phong Nha K Bàng, t nh Qu ng Bình, k t qu nghiên c u góp ph n b sung y d n li u cho khu h Ve giáp Vi t Nam.<br /> <br /> 11-20cm. các sinh c nh r ng, khi c n ã thu thêm th m lá r ng ph m t t (20x20)cm2 và t ng rêu bám trên á và thân cây (0-100cm). Danh sách các loài Oribatida ư c s p x p theo h th ng cây ch ng lo i phát sinh d a theo h th ng phân lo i c a J. Balogh và P.Balogh, 1963, 1992, 2002 [3], [4], [5]. Các loài trong m t gi ng ư c s p x p theo v n a, b, c. nh lo i tên loài theo tài li u phân lo i, các khóa nh lo i c a các tác gi : Vũ Quang M nh, 2007 [6]; E. Baker et al, 1952 [7]; R A.Norton, 1990 [8]; Willmann, 1931 [9]; Grandjean, 1954 [10]... 2.2. Thu tách m u Oribatida và phân tích s li u phòng thí nghi m Thu tách Oribatida theo phương pháp ph u l c “Berlese-Tullgren”, i u ki n nhi t phòng thí nghi m 27-300C, trong th i gian 7 ngày êm liên t c. nh lo i Oribatida theo P. & J. Balogh (1992, 2002), Vũ Quang M nh (2007) và các tài li u liên quan.<br /> <br /> 2. M u v t và phương pháp nghiên c u 2.1. a a i m, th i gian và thu m u t th c<br /> <br /> Nghiên c u ti n hành trong các năm 20082011, t i VQG Phong Nha - K Bàng, t nh Qu ng Bình. M u t ư c thu t 5 lo i sinh c nh chính g m: (a) r ng t nhiên, (b) r ng nhân tác, (c) t canh tác, tr ng c cây b i (d) và cây g , cây b i trên t b i t ven sông su i (e); và thu trong 2 mùa trong năm là: (A) mùa khô, và (B) mùa mưa. S d ng phương pháp nghiên ng v t t chu n qu c t trong nghiên c u khu h và sinh thái ng v t t th c a và trong phòng thí nghi m theo Krivolutsky, 1975. M u ư c thu nh h p c t kim lo i hình kh i h p ch nh t c (5x5x10)cm3, v i di n tích m t t 25 cm2, thu 3-5 l n l p l i; theo hai t ng sâu th ng ng trong t: (-1) T ng b m t 0-10cm; (-2) T ng<br /> <br /> 3. K t qu và th o lu n 3.1. Danh sách thành ph n loài Oribatida VQG Phong Nha - K Bàng, t nh Qu ng Bình Danh sách các loài Oribatida thu th p VQG Phong Nha - K Bàng ư c trình bày dư i ây:<br /> <br /> I. H Hypochthoniidae Berlese, 1910 I.1. Gi ng Eohypochthonius Jacot, 1938 * 1. Eohypochthonius gracilis (Jacot, 1936) * I.2. Gi ng Malacoangelia Berlese, 1913 * 2. Malacoangelia remigera (Berlese, 1913) * II. H Cosmochthoniidae Grandjean, 1947 II.1. Gi ng Cosmochthonius Berlese, 1910 3. Cosmochthonius lanatus (Michael, 1887)<br /> <br /> N.H. Tiến, V.Q. Mạnh / VNU Journal of Science, Natural Sciences and Technology 28 (2012) 125-134<br /> <br /> 127<br /> <br /> III. H Brachychthoniidae Thor, 1934 * III.1. Gi ng Liochthonius Hammen, 1959 * 4. Liochthonius sp.1 IV. H Phthiracaridae Perty, 1841 VI. 1. Gi ng Hoplophorella Berlese, 1923 5. Hoplophorella kakistanensis Hammer, 1977 * 6. Hoplophorella nitida (Perez – Inigo et Baggio, 1988) * 7. Hoplophorella sp.1 V. H Oribotritiidae Grandjean, 1954 V.1. Gi ng Indotritia Mahunka, 1988 8. Indotritia completa Mahunka, 1988 VI. H Euphthiracaridae Jacot, 1930 VI.1. Gi ng Rhysotritia Maerkel et Meyer, 1959 9. Rhysotritia ardua (C.L.Koch, 1841) 10. Rhysotritia rasile Mahunka, 1982 VII. H Lohmanniidae Berlese, 1916 VII.1. Gi ng Haplacarus Wallwork, 1962 * 11. Haplacarus pairathi Aoki, 1965 * VII.2. Gi ng Papillacarus Kunst, 1959 12. Papillacarus sp.1 VII.3. Gi ng Vepracarus Aoki, 1965 * 13. Vepracarus gueyeae Perez – Inigo, 1989 * VIII. H Epilohmanniidae Oudemans, 1923 VIII.1. Gi ng Epilohmania Berlese, 1910 14. Epilohmannia dimorpha (Wallwork, 1962) * IX. H Trhypochthonidae Willmann, 1931 IX.1. Gi ng Allonothrus Hammen, 1953 * 15. Allonothrus russeolus (Wallwork, 1960) * X. H Malaconothridae Berlese, 1916 * X.1. Gi ng Trimalaconothrus Berlese, 1916 * 16. Trimalaconothrus angustirostrum Hammer, 1966 * XI. H Hermanniidae Sellnick, 1928 XI.1. Gi ng Phyllhermannia Berlese, 1916 17. Phyllhermannia javensis (Hammer, 1979) * XII. H Hermanniellidae Grandjean, 1934 XII.1. Gi ng Hermanniella Berlese, 1908 18. Hermanniella sp.1 XIII. H Liodidae Grandjean, 1954 XIII.1. Gi ng Liodes von Heyden, 1826 19. Liodes theleproctus (Hermann, 1804) XIII.2. Gi ng Platyliodes Berlese, 1917 * 20. Platyliodes japonicus Aoki, 1979 * XIV. H Plateremaeidae Traegardh, 1931 * XIV.1. Gi ng Plateremaeus Berlese, 1908 * 21. Plateremaeus sp.1 XV. H Pheroliodidae Paschoal, 1987 * XV.1. Gi ng Pheroliodes Grandjean, 1931 * 22. Pheroliodes sp.1<br /> <br /> 128<br /> <br /> N.H. Tiến, V.Q. Mạnh / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Tự nhiên và Công nghệ 28 (2012) 125-134<br /> <br /> XVI. H Pedrocortesellidae Paschoal, 1987 * XVI.1. Gi ng Hexachaetoniella Paschoal, 1987 * 23. Hexachaetoniella dispersa (P.Balogh, 1985) * XVI.2. Gi ng Pedrocortesella Hammer, 1961 * 24. Pedrocortesella pulchra (Hammer, 1961) * 25. Pedrocortesella temperata P.Balogh, 1985 * XVII. H Anderemaeidae Balogh, 1972 * XVII.1. Gi ng Anderemaeus Hammer, 1958 * 26. Anderemaeus sp.1 XVIII. H Microtegeidae Balogh, 1972 XVIII.1. Gi ng Microtegeus Berlese, 1916 27. Microtegeus coronatus Balogh, 1970 * 28. Microtegeus quadristriatus Mahunka, 1984 * XIX. H Eremaeozetidae Piffl, 1972 * XIX.1. Gi ng Eremaeozetes Berlese, 1913 * 29. Eremaeozetes bituberculatus Mahunka, 1983 * XX. H Microzetidae Grandjean, 1936 XX.1. Gi ng Berlesezetes Mahunka, 1980 30. Berlesezetes auxiliaris (Grandjean, 1936) XXI. H Eremulidae Grandjean, 1965 XXI.1. Gi ng Austroeremulus Mahunka, 1985 * 31. Austroeremulus glabrus Mahunka, 1985 * XXI.2. Gi ng Eremulus Berlese, 1908 32. Eremulus flagellifer Berlese, 1908 * 33. Eremulus evenifer Berlese, 1913 XXII. H Eremobelbidae Balogh, 1961 XXII.1. Gi ng Eremobelba Berlese, 1908 34. Eremobelba belba Hammer, 1982 * 35. Eremobelba hamata Hammer, 1961 * XXII. H Zetorchestidae Michael, 1898 XIII.1. Gi ng Zetorchestes Berlese, 1888 36. Zetorchestes saltator Oudermans, 1915 37. Zetorchestes transvaalensis Coezee, 1988 * XXIV. H Peloppiidae Balogh, 1943 XXIV.1. Gi ng Furcoppia Balogh et Mahunka, 1966 38. Furcoppia parva Balogh et Mahunka, 1967 XXV.. H Carabodidae C. L. Koch, 1837 XXV.1. Gi ng Aokiella Balogh et Mahunka, 1967 39. Aokiella sp.1 XXV.2. Gi ng Austrocarabodes Hammer, 1966 40. Austrocarabodes falcatus Mahunka, 1973 * 41. Austrocarabodes vaucheri Mahunka, 1984 * XXV.3. Gi ng Carabodes C. L. Koch, 1836 * 42. Carabodes sp.1 XXV.4. Gi ng Pentabodes P. Balogh, 1984 * 43. Pentabodes inpinatus (Mahunka, 1985) * XXV.5. Gi ng Phyllocarabodes Balogh et Mahunka, 1969 * 44. Phyllocarabodes ornatus P.Balogh, 1986 *<br /> <br /> N.H. Tiến, V.Q. Mạnh / VNU Journal of Science, Natural Sciences and Technology 28 (2012) 125-134<br /> <br /> 129<br /> <br /> XXVI. H Tectocepheidae Grandjean, 1954 XXVI. Gi ng Tectocepheus Berlese, 1913 45. Tectocepheus cuspidentatus Knulle, 1954 XXVI. Gi ng Tegeozetes Berlese, 1913 * 46. Tegeozetes sp.1 47. Tegeozetes sp.2 XXVII. H Octocepheidae Balogh, 1961 XXVII.1. Gi ng Acrotocepheus Aoki, 1965 48. Acrotocepheus duplicornutus Aoki, 1965 49. Acrotocepheus duplicornutus discrepans Balogh et Mahunka, 1967 XXVII.2. Gi ng Archegotocepheus Mahunka, 1988 * 50. Archegotocepheus singularis Mahunka, 1988 * XXVII.3. Gi ng Dolicheremaeus Jacot, 1938 51. Dolicheremaeus aoki (Balogh et Mahunka,1967) 52. Dolicheremaeus capillatus (Balogh, 1959) * 53. Dolicheremaeus inaequalis Balogh et Mahunka, 1967 54. Dolicheremaeus sabahnus Mahunka, 1988 * 55. Dolicheremaeus sp.1 56. Dolicheremaeus sp.2 XXVIII. H Granuloppiidae Balogh, 1983 * XXVIII.1. Gi ng Granuloppia Balogh, 1958 * 57. Granuloppia kamerunensis Mahunka, 1974 * XXIX. H Oppiidae Grandjean, 1954 XXIX..1. Gi ng Acroppia Balogh, 1983 * 58. Acroppia processigera (Balogh et Mahunka, 1967) * XXIX..2. Gi ng Amerioppia Hammer, 1961 59. Amerioppia sp.1 60. Amerioppia sp.2 XXIX..3. Gi ng Arcoppia Hammer, 1977 61. Arcoppia arcualis (Berlese, 1913) 62. Arcoppia baloghi Subias, 1984 63. Arcoppia corniculifera (Mahunka, 1978) * 64. Arcoppia longisetosa Balogh, 1982 65. Arcoppia waterhousei (J. Balogh et P. Balogh, 1986) * XXIX.4. Gi ng Kokoppia Balogh, 1983 * 66. Kokoppia sp.1 XXIX.5. Gi ng Lanceoppia Hammer, 1968 * 67. Lanceoppia becki Hammer, 1968 * XXIX.6. Gi ng Pseudoamerioppia Subias, 1989 68. Pseudoamerioppia vietnamica (Mahunka, 1988) XXIX.7. Gi ng Pulchroppia Hammer, 1979 * 69. Pulchroppia simillis Hammer, 1979 * XXIX.8. Gi ng Vietoppia Mahunka, 1988 70. Vietoppia hungarorum Mahunka, 1988 XXX. H Suctobelbidae Grandjean, 1954 XXX.1. Gi ng Suctobelba Paoli, 1908 * 71. Suctobelba finlayi (Balogh et Mahunka, 1980) *<br /> <br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2