Tổn thương phổi trên bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> TỔN THƯƠNG PHỔI TRÊN BỆNH NHÂN XƠ CỨNG BÌ HỆ THỐNG<br /> Lưu Phương Lan<br /> Bệnh viện Bạch Mai<br /> Nghiên cứu nhằm đánh giá các tổn thương phổi trên bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống. Kết quả cho thấy<br /> tổn thương phổi kẽ 55,7%, tăng áp động mạch phổi 5,7%, phối hợp cả tăng áp động mạch phổi và tổn<br /> thương phổi kẽ 20,8%. Biểu hiện tổn thương phổi trên chụp cắt lớp vi tính lồng ngực hình kính mờ 58,7%,<br /> hình lưới nốt 18,7%. Điểm tổn thương phổi kẽ trên chụp cắt lớp vi tính 4,07 điểm, chủ yếu tổn thương ở đáy<br /> phổi 2 bên. Tổn thương phổi trên chụp Xquang lồng ngực dày tổ chức kẽ 31,3%, mờ kẽ 28,1%. Có mối<br /> tương quan giữa khả năng khuyếch tán khí CO và điểm đánh giá tổn thương phổi kẽ r = -0,55 (p < 0,05).<br /> Bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống có tỷ lệ tổn thương phổi rất cao.<br /> <br /> Từ khóa: Xơ cứng bì hệ thống, tăng áp động mạch phổi, tổn thương phổi kẽ<br /> <br /> <br /> I. ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> phổi trong vòng 3 năm sau chẩn đoán, được<br /> Xơ cứng bì hệ thống là bệnh có tổn<br /> xác định bởi bất thường về sinh lý, chức năng<br /> thương nhiều cơ quan đặc trưng bởi quá trình<br /> phổi, chẩn đoán hình ảnh và rửa phế quản [6].<br /> viêm nặng và xơ hóa lan tỏa. Tổn thương phổi<br /> Có thể phát hiện các tổn thương phổi qua<br /> là tổn thương nội tạng thường gặp và là<br /> thăm dò thông khí phổi, chụp cắt lớp vi tính<br /> nguyên nhân hàng đầu gây tử vong, ước tính<br /> lồng ngực, siêu âm tim để ước lượng áp lực<br /> tỷ lệ tử vong từ nguyên nhân phổi là 33% [1;<br /> động mạch phổi từ đó có cái nhìn toàn diện<br /> 2]. Người ta nhận thấy khoảng 80% bệnh<br /> trong điều trị [7]. Ở Việt Nam, hiện nay chưa<br /> nhân xơ cứng bì hệ thống có tổn thương phổi,<br /> có nghiên cứu nào đánh giá các tổn thương<br /> hơn nữa, tổn thương phổi là dấu hiệu báo<br /> phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống. Có rất<br /> trước một tiên lượng xấu [3]. Hai loại tổn<br /> nhiều nghiên cứu về tổn thương phổi trên thế<br /> thương phổi thường gặp là tăng áp động<br /> giới: Nghiên cứu trên 100 bệnh nhân xơ cứng<br /> mạch phổi và tổn thương phổi kẽ [4]. Mỗi loại<br /> bì ở Ý thu được kết quả: 90% bệnh nhân có<br /> tổn thương phổi là một nguyên nhân làm giảm<br /> bất thường về chức năng phổi, tăng áp động<br /> đáng kể thời gian sống bệnh nhân xơ cứng bì<br /> mạch phổi 11,8%, tổn thương phổi trên chụp<br /> khi so sánh với nhóm không có tổn thương<br /> cắt lớp vi tính nhu mô phổi độ phân giải cao là<br /> phổi [1]. Chụp cắt lớp vi tính nhu mô phổi độ<br /> 93,5% [8]. Năm 2011, một tổng kết 7655<br /> phân giải cao cho thấy trên 90% bệnh nhân<br /> bệnh nhân xơ cứng bì từ 174 trung tâm, chủ<br /> xơ cứng bì có tổn thương phổi kẽ và thăm dò<br /> yếu ở Châu Âu thu được kết quả: tăng áp<br /> chức năng phổi thấy khoảng 40 - 75% bệnh<br /> động mạch phổi 22,1%, xơ hóa phổi trên<br /> nhân có biểu hiện bất thường [5]. Các dấu<br /> Xquang 52%, trên chụp cắt lớp vi tính ngực<br /> hiệu lâm sàng của tổn thương phổi thường<br /> 64,1%, tổn thương kính mờ 40,3% [9]. Hội<br /> xuất hiện sớm, 25% bệnh nhân có tổn thương<br /> nghiên cứu về xơ cứng bì ở Châu Âu đánh<br /> giá 3656 bệnh nhân xơ cứng bì từ 102 trung<br /> Địa chỉ liên hệ: Lưu Phương Lan, Bệnh viện Bạch Mai<br /> tâm trên 30 nước: Xơ hóa phổi 53,4%, tăng<br /> Email: luuphuonglan1@yahoo.com.vn<br /> Ngày nhận: 15/12/2017 áp động mạch phổi 22,3%, tăng áp động<br /> Ngày được chấp thuận: 18/3/2018 mạch phổi kèm tổn thương phổi kẽ 15,8%<br /> <br /> <br /> TCNCYH 112 (3) - 2018 53<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> [10]. Do đó, chúng tôi tiến hành nghiên cứu “Tổn thương phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì hệ<br /> thống” với mục tiêu: Đánh giá các tổn thương phổi ở bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống.<br /> <br /> II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> <br /> 1. Đối tượng<br /> <br /> Gồm 106 bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống điều trị tại Bệnh viện Bạch Mai. Các bệnh nhân<br /> được chẩn đoán xơ cứng bì hệ thống theo tiêu chuẩn của hội Khớp học Mỹ và hội khớp học<br /> Châu Âu 2013.<br /> <br /> Bảng 1. Tiêu chuẩn chẩn đoán xơ cứng bì hệ thống [1]<br /> <br /> Nhóm tiêu chuẩn Dưới nhóm Điểm<br /> Dày da các ngón tay của cả 2 bàn tay lan rộng đến Sưng phồng các ngón tay 9<br /> khớp bàn ngón tay (đủ tiêu chuẩn chẩn đoán) Cứng da ngón tay (từ khớp ngón 2<br /> Dày da các ngón tay (chỉ tính điểm số cao nhất) xa đến khớp bàn ngón) 4<br /> Tổn thương đầu ngón tay (chỉ tính điểm số cao Loét đầu ngón tay 2<br /> nhất) Sẹo lõm teo da đầu ngón tay 3<br /> Giãn mạch da 2<br /> Bất thường khi soi mao mạch đầu chi 2<br /> Tăng áp động mạch phổi và/hoặc tổn thương phổi Tăng áp động mạch phổi<br /> 2<br /> kẽ (tối đa 2 điểm) Tổn thương phổi kẽ<br /> Hiện tượng Raynaud 3<br /> Xơ cứng da liên quan đến tự kháng thể (kháng thể<br /> Anti-centromere<br /> kháng centromere và kháng thể kháng topoisom-<br /> Anti-topoisomerase I 3<br /> erase I, kháng thể kháng RNA polymerase III) tối đa<br /> Anti-RNA polymerase III<br /> 3 điểm<br /> Bệnh nhân được chẩn đoán xơ cứng bì hệ thống khi có tổng điểm từ 9 trở lên<br /> <br /> <br /> Tiêu chuẩn lựa chọn: bệnh nhân trên 18 Các bước tiến hành nghiên cứu: Tất cả<br /> tuổi và chấp nhận tham gia nghiên cứu. các bệnh nhân được khai thác tiền sử, khám<br /> Tiêu chuẩn loại trừ: bệnh nhân không lâm sàng, thăm dò các dung tích phổi tại<br /> đồng ý tham gia nghiên cứu, có bệnh phổi Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng,<br /> không do xơ cứng bì. Trung tâm Hô hấp và chụp cắt lớp vi tính nhu<br /> <br /> 2. Phương pháp mô phổi độ phân giải cao, Xquang lồng ngực<br /> tại Khoa Chẩn đoán hình ảnh, Bệnh viện Bạch<br /> Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.<br /> Mai.<br /> Chọn mẫu: Cỡ mẫu được chọn theo cỡ<br /> mẫu lâm sàng thuận tiện gồm 106 bệnh nhân Chụp cắt lớp vi tính nhu mô phổi độ<br /> trong thời gian nghiên cứu. phân giải cao: ghi nhận tổn thương dạng kính<br /> <br /> 54 TCNCYH 112 (3) - 2018<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> mờ đơn thuần (được định nghĩa là tăng độ tổ ong (định nghĩa là nhóm nang chứa đầy<br /> mờ của phổi và không có dày tổ chức lưới, kẽ không khí) [11].<br /> hoặc biến đổi cấu trúc nhu mô phổi), xơ hóa Mỗi bên phổi được chia thành ba vùng:<br /> phổi (được định nghĩa xuất hiện tổ chức lưới vùng 1 (trên): từ đỉnh phổi tới cung động mạch<br /> trong tiểu thùy, dày tổ chức kẽ, co kéo giãn chủ, vùng 2 (giữa): từ cung động mạch chủ<br /> phế quản, giãn phế quản hoặc bất kỳ sự kết đến dưới tĩnh mạch phổi, vùng 3 (dưới): từ<br /> hợp giữa các tổn thương trên) và nang dạng dưới tĩnh mạch phổi đến đáy phổi.<br /> <br /> Bảng 2. Đánh giá mức độ lan rộng của tổn thương phổi kẽ [12]<br /> <br /> Dạng tổn thương Mức độ lan rộng Điểm<br /> Bình thường 0 0<br /> Tổn thương kính mờ đơn thuần ở nhu mô phổi < 25% 1<br /> Phối hợp giữa tổn thương dạng kính mờ và dạng lưới nốt 26 - 50% 2<br /> Xơ hóa dạng nốt 51 – 75% 3<br /> <br /> Xơ hóa dạng tổ ong > 75% 4<br /> <br /> <br /> Tổn thương phổi kẽ được xác định bởi sự hiện diện của ít nhất một trong các dấu hiệu: kính<br /> mờ vùng đáy phổi, dưới màng phổi và/hoặc tổn thương dạng lưới có kèm theo giãn phế quản<br /> hoặc không và/hoặc dạng tổ ong.<br /> <br /> Thăm dò chức năng thông khí phổi: 22 phần trăm, tính trung bình, phương sai, tìm<br /> bệnh nhân được đo khả năng khuyếch tán mối tương quan, p < 0,05 được coi là có ý<br /> của khí CO (DLCO) trên máy HDpft 4000 của nghĩa thống kê.<br /> hãng nSpire của Mỹ tại trung tâm Hô hấp và<br /> Thời gian và địa điểm nghiên cứu<br /> Trung tâm Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng.<br /> - Thời gian: từ tháng 11/2012 đến tháng<br /> Quy trình đo DLCO: DLCO được đo bằng<br /> 10/2015.<br /> phương pháp thở đơn, không khí trong phòng<br /> là 21% O2 và hít một hỗn hợp khí bao gồm: - Địa điểm: Bệnh viện Bạch Mai.<br /> 0,3% CO, 0,3% methane (CH4) và 21% oxy 4. Đạo đức nghiên cứu<br /> cân bằng với nitơ.<br /> Nghiên cứu không thực hiện bất kỳ một thủ<br /> Chẩn đoán tăng áp động mạch phổi khi áp<br /> thuật xâm lấn nào gây nguy hiểm cho tính<br /> lực trung bình của động mạch phổi ước lượng<br /> mạng bệnh nhân. Bệnh nhân toàn quyền từ<br /> trên siêu âm Doppler tim > 40 mmHg có độ<br /> chối tham gia nghiên cứu. Nhân viên y tế sẽ<br /> nhạy 72,7% và độ đặc hiệu 88,2%.<br /> tư vấn đầy đủ về tình trạng bệnh tật cho người<br /> 3. Xử lý số liệu bệnh. Các thông tin về người bệnh được mã<br /> Số liệu được xử lý bằng phần mềm SPSS hóa, nên không ai biết bất cứ thông tin nào về<br /> version 20.0 với các thuật toán sử dụng: tỷ lệ người bệnh.<br /> <br /> <br /> TCNCYH 112 (3) - 2018 55<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> III. KẾT QUẢ<br /> 1. Các loại tổn thương phổi<br /> Bảng 3. Các loại tổn thương phổi<br /> <br /> Biểu hiện n = 106 %<br /> Tổn thương phổi kẽ 59 55,7<br /> Tăng áp động mạch phổi 6 5,7<br /> Phối hợp 22 20,8<br /> Bình thường 19 17,8<br /> <br /> 55,7% bệnh nhân bị tổn thương phổi kẽ đơn thuần, 5,7% bị tăng áp động mạch phổi, 22 bệnh<br /> nhân (20,8%) tổn thương phối hợp.<br /> Bảng 4. Các dạng tổn thương phổi trên chụp cắt lớp lồng ngực (n = 75)<br /> <br /> Biểu hiện Số lượng %<br /> Hình kính mờ 44 58,7<br /> Hình lưới, nốt 14 18,7<br /> Xơ hóa dạng dải 10 13,3<br /> Xơ hóa tổ ong 6 8<br /> Đông đặc 8 10,7<br /> Tràn dịch màng phổi, màng tim 9 12<br /> Giãn phế quản 12 13,6<br /> Giãn phế nang 10 13,3<br /> <br /> Trên phim cắt lớp vi tính lồng ngực thì tổn thương dạng kính mờ là tổn thương thường gặp<br /> nhất 58,7%, sau đó là tổn thương dạng lưới nốt và xơ hóa dạng dải. 8% có biểu hiện xơ hóa tổ<br /> ong. Ngoài ra còn gặp các tổn thương khác như: đông đặc, giãn phế quản, giãn phế nang, tràn<br /> dịch màng tim, màng phổi.<br /> Bảng 5. Tổn thương phổi trên chụp Xquang lồng ngực (n = 96)<br /> <br /> Biểu hiện Số lượng %<br /> Dày tổ chức kẽ 31,3<br /> Mờ tổ chức kẽ 27 28,1<br /> Xơ hóa phổi 20 20,8<br /> Bóng tim to 25 26<br /> <br /> Kết quả chụp Xquang lồng ngực biểu hiện dày và mờ tổ chức kẽ 59,4%, xơ hóa phổi 20,8%.<br /> <br /> <br /> 56 TCNCYH 112 (3) - 2018<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> 2. Mức độ tổn thương phổi kẽ<br /> Bảng 6. Điểm đánh giá mức độ tổn thương phổi kẽ<br /> qua chụp cắt lớp vi tính lồng ngực (n = 75)<br /> <br /> Đỉnh phổi Trung tâm Đáy phổi Đỉnh phổi Trung tâm<br /> Vị trí Đáy phổi trái<br /> phải phổi phải phải trái phổi trái<br /> <br /> X ± SD 0,39 ± 0,837 0,37 ± 0,712 1,4 ± 1,23 0,27 ± 0,704 0,28 ± 0,583 1,41 ± 1,209<br /> <br /> Tổng: 4,07 ± 3,508<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> r = -0,55<br /> p = 0,01<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 1. Tương quan giữa DLCO và điểm tổn thương phổi kẽ<br /> Có mối tương quan nghịch chặt chẽ giữa DLCO và điểm đánh giá tổn thương phổi kẽ trên<br /> chụp cắt lớp vi tính lồng ngực. Phương trình tương quan: y = -0,71x + 8,66.<br /> <br /> <br /> IV. BÀN LUẬN<br /> Nghiên cứu ở nước ngoài đều thấy tổn<br /> Biến chứng phổi là một trong những biểu<br /> thương phổi trên chụp cắt lớp vi tính lồng<br /> hiện thường gặp nhất và gây tử vong ở bệnh<br /> ngực 64,1%, hoặc 85%, thậm chí là 90,1% [9;<br /> nhân xơ cứng bì hệ thống, bao gồm xơ hóa<br /> 12; 14]. Tổn thương thường tập trung ở vùng<br /> hay tổn thương phổi kẽ và bệnh mạch máu<br /> đáy phổi 2 bên, tổn thương dạng kính mờ ở<br /> phổi dẫn đến tăng áp động mạch phổi. Tỷ lệ<br /> vùng đáy phổi phải 44,8%, đáy phổi trái<br /> bệnh nhân tử vong vì xơ phổi tăng từ 6% lên<br /> 45,5%, xơ hóa đáy phổi phải 91%, đáy phổi<br /> 33%. Khoảng 60% các ca tử vong có liên<br /> trái 92,9% [13].<br /> quan đến tổn thương phổi nhấn mạnh rằng<br /> phổi là cơ quan quan trọng nhất khi thăm Chụp Xquang lồng ngực phát hiện tổn<br /> khám và đánh giá tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân thương phổi kẽ ở bệnh nhân xơ cứng bì hệ<br /> xơ cứng bì hệ thống [3]. thống khu trú là 33% và 40% ở thể lan tỏa.<br /> Các nghiên cứu đều báo cáo tỷ lệ tổn Nhưng sử dụng Xquang để chẩn đoán và<br /> thương phổi kẽ ở bệnh nhân xơ cứng bì hệ đánh giá mức độ của tổn thương phổi kẽ có<br /> thống 25 - 90% tùy thuộc vào chủng tộc và thể chậm trễ trong việc xác định các dấu hiệu<br /> phương pháp nghiên cứu [13]. quan trọng vì độ nhạy thấp hơn chụp cắt lớp<br /> <br /> TCNCYH 112 (3) - 2018 57<br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> vi tính, khoảng 29% bệnh nhân bình thường bệnh nhân xơ cứng bì hệ thống, phát hiện<br /> trên chụp Xquang ngực nhưng phát hiện bất sớm tăng áp động mạch phổi là một thách<br /> thường trên chụp cắt lớp vi tính. Do đó, các thức vì các triệu chứng của bệnh không đặc<br /> nghiên cứu đều kết luận chụp cắt lớp vi tính hiệu và có thể chồng chéo với những bệnh lý<br /> nhu mô phổi độ phân giải cao là nhạy nhất và khác trong xơ cứng bì hệ thống, bao gồm cả<br /> đặc hiệu để chẩn đoán và phát hiện đặc điểm xơ phổi và bệnh cơ tim. Nghi ngờ tăng áp<br /> của từng loại tổn thương phổi kẽ ở bệnh nhân động mạch phổi dựa trên các yếu tố: áp lực<br /> xơ cứng bì hệ thống, đây là xét nghiệm quan tâm thu động mạch phổi ước tính bằng siêu<br /> trọng khi đánh giá tổn thương của ngực. Chụp âm tim trên 40mmHg, DLCO < 50% hoặc<br /> cắt lớp vi tính nhu mô phổi ở bệnh nhân có giảm dần theo thời gian khi không có xơ hóa<br /> tổn thương phổi kẽ thấy một trong hai tổn phổi hoặc khó thở không rõ nguyên nhân [15].<br /> thương chiếm ưu thế: tổn thương dạng kính<br /> mờ hoặc phối hợp giữa tổn thương dạng lưới<br /> V. KẾT LUẬN<br /> nốt và dạng kính mờ. Ngoài ra còn gặp các Các loại tổn thương phổi ở bệnh nhân xơ<br /> tổn thương khác: xơ hóa dạng tổ ong, co kéo cứng bì hệ thống: Tổn thương phổi kẽ 55,7%,<br /> giãn phế quản, tổn thương màng phổi, dưới tăng áp động mạch phổi 5,7%, phối hợp cả<br /> màng phổi. Ở giai đoạn sớm của bệnh, dấu tổn thương phổi kẽ và tăng áp động mạch<br /> hiệu kính mờ vùng đáy nổi bật ở vùng ngoại vi phổi 20,8%. Chủ yếu là tổn thương dạng kính<br /> và sau đó tiến triển dần đến tổn thương dạng mờ trên chụp cắt lớp vi tính và Xquang lồng<br /> lưới. Do vậy, chụp cắt lớp vi tính nhu mô phổi ngực và tập trung ở vùng đáy phổi 2 bên.<br /> độ phân giải cao là tiêu chuẩn vàng để chẩn Tương quan giữa DLCO và điểm tổn thương<br /> đoán tổn thương phổi kẽ và có thể phát hiện phổi kẽ r = -0,55.<br /> sớm tổn thương ở phổi ngay cả khi chưa có<br /> dấu hiệu lâm sàng [13]. Lời cảm ơn<br /> Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy, Chúng tôn xin trân trọng cảm ơn các thầy,<br /> DLCO giảm sớm hơn và nhanh hơn các chỉ cô của Bộ môn Dị ứng, Trung tâm Dị ứng –<br /> số khi đo phế dung kế, DLCO giảm cả trong Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai đã<br /> bệnh lý nhu mô và mạch máu phổi. Do đó, tạo điều kiện cho chúng tôi hoàn thành nghiên<br /> DLCO được coi là chỉ số nhạy nhất để chẩn cứu này.<br /> đoán tổn thương phổi trong bệnh xơ cứng bì<br /> hệ thống và được sử dụng để theo dõi đáp TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> ứng với điều trị và tiên lượng của bệnh. 1. Hoogen F.V.D, Khanna D, Fransen J<br /> Khoảng 90% bệnh nhân có giảm DLCO, (2013). Classification Criteria for Systemic<br /> trong khi chỉ có 16% giảm dung tích sống thở Sclerosis: An ACR-EULAR Collaborative Ini-<br /> mạnh [3]. tiative. Arthritis Rheum, 65(11), 2737 – 2747.<br /> Kết quả của các nghiên cứu đều thấy có 2. Alhajeri H, Hudson M, Fritzler M<br /> mối tương quan giữa DLCO và điểm tổn (2015). 2013 American College of Rheumatol-<br /> thương phổi kẽ r= -0,35 hoặc r= -0,74 (p < ogy/European League Against Rheumatism<br /> 0,001) [8; 14]. Classification Criteria for Systemic Sclerosis<br /> Tăng áp động mạch phổi gặp khoảng 5 - 35% Outperform the 1980 Criteria: Data From the<br /> <br /> <br /> 58 TCNCYH 112 (3) - 2018<br />  TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> Canadian Scleroderma Research Group. Ar- Clinical risk assessment of organ manifesta-<br /> thritis Care & Research, 67(4), 582 – 587. tions in systemic sclerosis: a report from the<br /> 3. Lopes A.J, Capone D, Mogami R EULAR Scleroderma Trials And Research<br /> (2011). Systemic sclerosis-associated intersti- group database. Ann Rheum Dis, 66, 754 –<br /> tial pneumonia: evaluation of pulmonary func- 763.<br /> tion over a five-year period. J Bras Pneumol, 11. Pernot J, Puzenat E, Magy-Bertrand<br /> 37(2), 144 - 151. N (2012). Detection of Interstitial Lung Dis-<br /> 4. Hassoun P.M (2011). Lung Involvement ease in Systemic Sclerosis through Partition-<br /> in Systemic Sclerosis. Presse Med, 40(1), 3 - ing of Lung Transfer for Carbon Monoxide.<br /> 17. Respiration, 84, 461 - 468.<br /> 5. Chatterjee. S (2011). Pulmonary Hy- 12. Goldin J.G, Elashoff R, Kim H.J<br /> pertension in Systemic Sclerosis. Semin Ar- (2009). Treatment of Scleroderma-Interstitial<br /> thritis Rheum, 41, 19 - 37. Lung Disease With Cyclophosphamide Is As-<br /> 6. Solomon J, Brown K (2011). Manage- sociated With Less Progressive Fibrosis on<br /> ment of Interstitial Lung Disease in Systemic Serial Thoracic High-Resolution CT Scan<br /> Sclerosis. International Journal of Clinical Than Placebo. Findings From the Scleroderma<br /> Rheumatology, 6(5),1 - 13. Lung Study. Chest, 136, 1333 -1340.<br /> 7. Steen V (2003). Predictors of end stage 13. Lota H.K, Renzoni E.A (2012). Circu-<br /> lung disease in systemic sclerosis. Ann lating Biomarkers of Interstitial Lung Disease<br /> Rheum Dis, 62, 97–99. in Systemic Sclerosis. International Journal of<br /> 8. Santis M.D, Bosello S, Torre G.L Rheumatology, 10, 1 - 10.<br /> (2005). Functional, radiological and biological 14. Gatta G, Grezia G.D, Petrillo M<br /> markers of alveolitis and infections of the (2013). HRCT in systemic sclerosis: correla-<br /> lower respiratory tract in patients with systemic tion between respiratory functional indexes<br /> sclerosis. Respiratory Research, 6(96), 1 - 11. and extension of lung failure. European Soci-<br /> 9. Meier F.M.P, Frommer K.W, Dinser R ety of Radiology. Congress ECR 2013, Poster<br /> (2012). Update on the profile of the EUSTAR No: C-0518.<br /> cohort: an analysis of the EULAR Scleroderma 15. Avouac J, Vallucci M, Smith V (2013).<br /> Trials and Research group database. Ann Correlations between angiogenic factors and<br /> Rheum Dis, 71, 1355 – 1360. capillaroscopic patterns in systemic sclerosis.<br /> 10. Walker U.A, Tyndall A, Czirják L (2007). Arthritis Res Ther, 15(2): R55<br /> <br /> Summary<br /> PULMONARY DISORDERS AMONG SYSTEMIC SCLEROSIS PATIENTS<br /> Assessement pulmonary disorders in patients with systemic sclerosis. Interstitial lung disor-<br /> ders 55.7%, pulmonary arterial hypertension 5.7%, combine both 20.8%. Resuls of high-<br /> resolution computed tomography ground-glass opacity 58.7%, reticular and nodules 18.7%. Score<br /> of interstitial lung disorders was 4.07 points. In chest Xray: thick interstitial 31.3%, ground-glass<br /> 28.1%. There was significant correlation between score of interstitial lung disorders and DLCO<br /> r= -0.55 (p < 0.05). Pulmonary disorders were very common in systemic sclerosis patients.<br /> <br /> Keywords: systemic sclerosis, interstitial lung disease, pulmonary arterial hypertension<br /> <br /> <br /> TCNCYH 112 (3) - 2018 59<br />