Bài giảng Các giá trị của Rừng Việt Nam trình bày các hiểu biết chung về rừng, phân loại rừng, tầm quan trọng của rừng, định hướng phát triển và quản lý rừng bền vững. Đây là tài liệu tham khảo ngành Lâm nghiệp.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Các giá trị của Rừng Việt Nam
- CÁC GIÁ TRỊ CỦA RỪNG VIỆT NAM
I. Hiểu biết chung về rừng
1. Khái niệm về rừng
•Rừng là quần thể sinh vật bao gồm: thực
vật, động vật, vi sinh vật và các yếu tố
của môi trường sinh thái như: đất, nước,
thời tiết, khí hậu thủy văn... Trong đó
thực vật rừng đóng vai trò chủ đạo và
mang tính đặc trưng so với các thực vật
khác.
- Đặc trưng của rừng:
•Rừng là một thể tổng hợp
phức tạp có mối quan hệ qua
lại giữa các cá thể trong quần
thể, giữa các quần thể trong
quần xã và có sự thống nhất
giữa chúng với hoàn cảnh trong
tổng hợp đó.
•Rừng luôn có sự cân bằng, có tính ổn
định, tự điều hòa, tự phục hồi để
chống lại những biến đổi của hoàn
cảnh và những biến đổi về số lượng
sinh vật, những khả năng này được
hình thành do kết quả của sự chọn lọc
tự nhiên của tất cả các thành phần
rừng.
- •Sự vận động của các
quá trình nằm trong các
tác động tương hỗ phức
tạp dẫn tới sự ổn định
bền vững của hệ sinh
thái rừng.
•Rừng có phân bố địa lí.
•Rừng có sự cân bằng đặc biệt về
sự trao đổi năng lượng và vật chất,
luôn tồn tại quá trình tuần hoàn sinh
vật, trao đổi vật chất năng lượng,
thải ra khỏi hệ sinh thái các chất bổ
sung và thêm vào đó một số hệ sinh
thái khác
- •Đặc trưng riêng của
rừng Việt Nam
Việt Nam nằm trong khu
vực khí hậu nhiệt đới ẩm
gió mùa nên rừng cũng
phát triển theo hướng phù
hợp với đặc trưng riêng
của điều kiện khí hậu
thời tiết, phân bố và phát
triển theo điều kiện: độ
cao, phân hóa khí hậu, đặc
điểm môi trường đất…
=> Hình thành hệ sinh thái
rừng vô cùng đa dạng và phong
phú.
- 2) Phân loại rừng:
a) Theo chức năng:
- Rừng sản xuất
- Rừng đặc dụng
- Rừng phòng hộ
- b) Theo trữ lượng: - Rừng giàu
- Rừng trung bình
- Rừng nghèo
- Rừng kiệt
- c) Theo sinh thái
- Kiểu rừng kín thường xanh ẩm nhiệt đới
- Kiểu rừng kín rụng lá hơi ẩm nhiệt đới
- kiểu rừng kín lá cứng hơi khô nhiệt đới
- Kiểu rừng thưa cây lá rộng hơi thưa nhiệt đới
- Kiểu rừng thưa cây lá kim hơi thưa nhiệt đới
- Kiểu rừng thưa hơi khô cây lá kim á nhiệt đới núi thấp
- Kiểu trảng cây to, cây bụi, cây cỏ cao khô nhiệt đới.
- Kiểu Truông bụi gai hạn nhiệt đới
- Kiểu rừng kín thường xanh mưa ẩm á nhiệt đới núi thấp
- Kiểu rừng kín hỗn hợp cây lá rộng, lá kim ẩm á nhiệt đới núi thấp
- Kiểu rừng kín cây lá kim ẩm ôn đới ẩm núi vừa
- Kiểu quần hệ khô lạnh vùng cao
- Kiểu quần hệ lạnh vùng cao
Rừng kín thường
xanh ẩm nhiệt đới
- d ) Dựa vào tác động của con người
- Rừng tự nhiên
- Rừng nhân tạo
e) Dựa vào nguồn gốc
- Rừng chồi
- Rừng hạt
f) Theo tuổi
- Rừng non
- Rừng sào
- Rừng trung niên
- Rừng già
- II) Tầm quan trọng của rừng
1) Lý do chọn đề tài:
Hiện trạng phát triển rừng ở
Việt Nam:
Rừng nước ta ngày càng suy
giảm về diện tích và chất
lượng, tỉ lệ che phủ thực vật
dưới ngưỡng cho phép về mặt
sinh thái trong khi diện tích
nước ta có đến ¾ là đồi núi,
khí hậu nhiệt đới ẩm gió mùa
thất thường
=> Rừng rất quan trọng trong
điều hòa cân bằng sinh thái.
- - Hiện nay, nạn phá rừng ở nước ta đã đạt đến mức báo động,
phá rừng theo cách đơn giản để làm nương rẫy, phá rừng để
tìm kiếm khoáng sản, phá rừng lấy gỗ... làm hủy hoại lá phổi
xanh của đất nước đồng thời gây ra những hệ lụy nghiêm
trọng về kinh tế, môi trường, xã hội, làm thu hẹp môi trường
sống của các loài sinh vật khác… Theo thống kê của cục kiểm
lâm vào ngày 12/9/2009 cả nước có hơn 4125,74 ha rừng bị tàn
phá
- - Đặt trong bối cảnh trái đất đang đối mặt với những diễn biến
phức tạp, hậu quả khủng khiếp của biến đổi khí hậu mang tính
toàn cầu: bão lụt, sóng thần… và hệ quả từ hiệu ứng nhà kính .
Trong khi đó những giá trị và vai trò của rừng mang đến là
vô cùng to lớn nhưng lại chưa được xem trọng, chưa được quan
tâm khai thác đúng cách.
- => Nghiên cứu và làm rõ chủ đề nhằm làm rõ vai trò, giá
trị của rừng giúp chúng ta có cái nhìn tổng thể, quan tâm,
chú trọng đến việc bảo vệ và khai thác tài nguyên rừng
một cách hợp lí hơn
- 2) Vai trò, giá trị của rừng
2.1 Về môi trường
a) Khí hậu
- Rừng có tác dụng điều hòa khí hậu toàn cầu thông qua việc làm giảm
đáng kể lượng nhiệt chiếu từ mặt trời xuống bề mặt trái đất do độ che
phủ của tán rừng là rất lớn so với các loại hình đất sử dụng khác.
- - Rừng có vai trò hết sức quan trọng trong việc duy trì
chu trình cacbon trên trái đất mà nhờ đó nó có tác động
trực tiếp, làm hạn chế ảnh hưởng tiêu cực của sự
biến đổi khí hậu toàn cầu.
- Thực vật sống mà chủ yếu là các hệ sinh thái rừng có
khả năng giữ lại và tích trữ lượng lớn cácbon trong khí quyển,
vì thế sự tồn tại của thực vật và các hệ sinh thái rừng có vai
trò đáng kẻ trong việc chống lại hiện tượng ẩm lên toàn cầu
và do đó góp phần ổn định khí hậu
Theo thống kê, toàn
bộ diện tích rừng thế giới lưu
giữ khoảng 283 Giga tấn
cacbon trong sinh khối và
trong toàn hệ sinh thái rừng là
638 Giga tấn (gồm cả trữ
lượng cacbon trong đất tính
đến độ sâu 30cm). lượng
cacbon này lớn hơn nhiều so
với lượng cacbon trong khí
quyển.
- b) Đối với đất đai
- Rừng giúp bảo vệ độ phì nhiêu và bồi dưỡng tiềm năng của
đất: ở vùng có đủ rừng thì dòng chảy bị chế ngự, do đó ngăn
được sự bào mòn đất, nhất là trên các vùng đồi núi dốc. Nhờ
tác dụng này của thảm thực vật rừng mà lớp đất mặt không bị
mỏng, mọi đặc tính lí hóa và vi sinh vật học của đất không bị
phá hủy, độ phì nhiêu được duy trì.
- -Rừng còn tạo, cung cấp chất hữu cơ cho đất nhờ hoạt động
phân hủy xác động thực vật… của vi sinh vật trong đất
=> Thể hiện quy luật tác động qua lại: rừng tốt tạo ra đất tốt,
đất tốt nuôi lại rừng.
- Nếu rừng bị tàn phá, đất sẽ bị xói mòn, quá trình đất mất mùn và
thoái hóa sẽ diễn ra rất nhanh chóng và mãnh liệt. Ước tính ở nơi
rừng bị phá hoang trơ đất trống mỗi năm bị rửa trôi mất khoảng 10
tấn mùn/ha. Đồng thời các quá trình feralitic, tích tụ sắt, nhôm, hình
thành kết vón, tạo đá ong.. lại tăng cường lên làm cho đất mất tính
chất hóa lí, mất vi sinh vật, không giữ được nước, dễ bị khô hạn,
thiếu chất dinh dưỡng, đôi khi dẫn đến trơ cằn sỏi đá, trở thành
hoang mạc.
VD: Lượng đất xói mòn của
vùng đất có rừng chỉ bằng 10%
so với lượng đất xói mòn của
vùng đất không có rừng.
- c) Đối với các tài nguyên khác:
Tác dụng bảo vệ, phòng hộ
- Rừng tham gia vào điều tiết
khí hậu, giảm tình trạng nóng
lên toàn cầu: nhiệt độ không khí
trong rừng thường thấp hơn
nhiệt độ đất trống khoảng 3-5
độ.
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
